Tài liệu Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn một số giải pháp tiết kiệm năng lượng giảm ùn tắc giao thông chống ô nhiễm môi tr

Cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học - Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội - Trường : THPT Phan Đình Phùng - Địa chỉ: 67B Cửa Bắc – 30 Phan Đình Phùng - Điện thoại: 043 8.452.811 - Email: [email protected] - Tên tình huống: MỘT SỐ GIẢI PHÁP: TIẾT KIỆM NĂNG LƯỢNG GIẢM ÙN TẮC GIAO THÔNG CHỐNG Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG - Môn học chính được vận dụng trong giải quyết tình huống: Toán học - Các môn học tích hợp: Vật lý, Hóa học; Sinh vật; GDCD - Thông tin về học sinh: 1. Họ và tên: Nguyễn Thị Quỳnh Giang Ngày sinh: 10/06/1997 Lớp12A1 2. Họ và tên: Nguyễn QuỳnhTrang Ngày sinh: 27/03/1997 Lớp 12A1 ™ ™˜ ˜ 1 1. TÊN TÌNH HUỐNG: Giải pháp: Tiết kiệm năng lượng, Giảm ùn tắc giao thông, Chống ô nhiễm môi trường. 2. MỤC TIÊU GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG: Vận dụng kiến thức các môn học, kết hợp các phương pháp phân tích để làm rõ các nội dung chính sau:  Tầm quan trọng của giao thông vận tải.  Thực trạng việc tắc đường hiện nay ở nước ta.  Hậu quả của việc tắc đường.  Nguyên nhân dẫn đến việc tắc đường.  Đưa ra một số giải pháp nhằm tiết kiệm năng lượng; giảm ùn tắc giao thông; chống ô nhiễm môi trường.  Thực hiện giải pháp bằng những việc làm cụ thể.  Ý nghĩa của giải pháp. 3. TỔNG QUAN VỀ CÁC NGHIÊN CỨU GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG: Ngành giao thông vận tải có vai trò quan trọng trong việc phát triển Kinh tế của bất kỳ quốc gia nào, không chỉ đối với Việt Nam. Ở các nước phát triển như Mĩ, Anh, Đức, Áo, Ý, Pháp… đã triển khai hình thức đi chung xe để giảm ùn tắc giao thông và tiết kiệm năng lượng. Ngoài ra nó còn giúp tiết kiệm chi phí đi lại và đặc biệt rất lí tưởng cho những người có lịch trình phù hợp với nhau, hay những người làm cùng cơ quan, trường học có chung tuyến đường. Theo thông tin trên website www.carparling.com (trang mạng đi xe chung lớn nhất ở châu Âu) từ năm 2000 đến nay kế hoạch đi chung xe đã mang lại những lợi ích thiết thực: + Tiết kiệm 750 triệu lít khí gas. + Làm giảm bớt 1500.000 tấn CO2 thải ra môi trường. + Giúp giảm ùn tắc giao thông trên 90.000km đường bộ. + Hơn 170.000 mối quan hệ bạn bè được thành lập. Đặc biệt có 22 đám cưới đã diễn ra. Ở Việt Nam hiện nay tình hình giao thông vận tải còn nhiều bất cập, Bộ GTVT cũng như Sở GTVT các tỉnh, thành phố đã có 1 số giải pháp nhằm hạn chế ách tắc giao thông: 2 - Đối với xe hơi: bắt buộc đậu cách trường học – bệnh viện – công sở 100 mét. - Người bán hàng rong phải cách trường học – công sở - xí nghiệp 200 m vào giờ cao điểm. - Khuyến khích mọi người sử dụng phương tiện giao thông công cộng. - Di chuyển các cơ quan nhà nước, bệnh viện, …ra ngoài thành phố. Bố trí sao cho khu dân cư và khu thương mại có được mật độ hài hòa. Tuy nhiên tình trạng ùn tắc giao thông vẫn xả ra thường xuyên, nhất là ở các thành phố lớn như Hà Nội, Hồ chí Minh. 4. GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG: Để đưa ra giải pháp giải quyết tình huống, chúng em đã vận dụng kiến thức các môn học: - Toán học và Vật lí: Phân tích, tính toán chi phí nhiên liệu điện, xăng. - Hóa học: Tìm hiểu về đặc điểm, tác hại của các loại khí thải gây ô nhiễm môi trường. - Sinh học: Nguyên nhân gây nên các bệnh liên quan đến đường hô hấp và tìm hiểu tâm lí người tham gia giao thông. - Ngoại ngữ: Dịch tài liệu. - Văn học: Sử dụng các ngôn ngữ, phương thức biểu đạt phù hợp để trình bày bài viết. - Tin học: Sử dụng máy tính để tìm kiếm thông tin và soạn thảo văn bản. 5. THUYẾT MINH TIẾN TRÌNH GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG: 5.1. Tầm quan trọng của ngành giao thông vận tải Giao thông vận tải giữ vai trò hết sức quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, một nhân tố ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của đất nước. 3  Cung ứng vật tư kỹ thuật, nguyên liệu, năng lượng cho các cơ sở sản xuất, đưa sản xuất, đưa sản phẩm đến thị trường tiêu thụ => giúp quá trình sản xuất diễn ra liên tục và bình thường.  Phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân, giúp các hoạt động sinh hoạt được thuận tiện. 4  Giao lưu kinh tế giữa các nước 5 5.2. Thực trạng việc tắc đường hiện nay ở nước ta: Giao thông ở Việt Nam thường xuyên xảy ra tắc đường nhất là vào giờ tan tầm và ở những nơi gần cơ quan, trường học, mật độ tham gia giao thông lớn ở những thành phố lớn. 6 Vài năm trở lại đây, xe đạp điện đang trở thành phương tiện giao thông phổ biến ở những thành phố lớn. - Tại trường THPT Phan Đình Phùng trong năm học 2013-2014 toàn trường chỉ có khoảng 100 xe đạp điện thì đến năm học 2014-2015 số xe đã tăng lên khoảng 600 xe. Hình ảnh xe đạp điện ở sân trường THPT Phan Đình Phùng Hà Nội trong ca học buổi sáng (trường học hai ca). 7 5.3. Hậu quả của việc tắc đường 8 Theo số liệu từ cục đăng kiểm Việt Nam. Thời gian trước năm 2010 cả nước có khoảng 20 triệu ô tô và xe máy, năm 2010 đã tăng lên khoảng 24 triệu xe và đến năm 2015 dự báo lượng ô tô, xe máy lưu hành trong cả nước khoảng 31 triệu xe. Hàng ngày chỉ cần nửa số phương tiện trên hoạt động cũng đã thải ra môi trường một lượng lớn các khí độc hại trong đó có những thành phần gây nên hiệu ứng nhà kính, gây ô nhiễm nặng nề đến môi trường. Theo nhiều báo cáo y tế và nghiên cứu, ô nhiễm không khí do khí thải có thể làm tăng đáng kể các vấn đề sức khỏe như bệnh hen suyễn, dị ứng, ung thư phổi, viêm phế quản mãn tính, và cả đau đầu chóng mặt mệt mỏi. VD: 9 cacbonmonoxit (CO) gây ra chứng nghẹt thở; chì ảnh hưởng đến hệ thần kinh, làm suy giảm trí nhớ; NOx: cụ thể như NO2, NO3... là chất có mùi khét khó chịu màu nâu. Nó đi vào cơ thể qua đường hô hấp, vào phổi, cùng với hơi nước tạo HNO3 làm viêm phổi và làm hủy hoại các tế bào của cơ quan hô hấp, … Tình trạng tắc đường thường xuyên gây nên nỗi bức xúc cho không ít người tham gia giao thông khi phải chịu sự nóng bức, ngột ngạt, chen chúc nhau từng chút một để về tới nhà sau một ngày làm việc vất vả. Bên cạnh đó vấn đề ùn tắc giao thông còn khiến giảm hiệu suất làm việc bởi tốn nhiều thời di chuyển đi lại và các vấn đề về sức khỏe nêu trên cho người tham gia giao thông. 5.4. Nguyên nhân dẫn đến việc tắc đường - Tình hình phát triển đô thị mất cân đối, đa số trường học, bệnh viện, cơ quan… đều đặt ở nội thành. Nhiều trường học còn nằm ngay cạnh nhau => gây ách tắc trầm trọng vào giờ tan tầm. - Các loại xe công cộng ít và chưa được nhiều người sử dụng. - Số phương tiện giao thông cá nhân tăng nhanh nhưng diện tích đường chưa được mở rộng. - Ý thức tham gia giao thông của người dân còn kém, thường xuyên đi sai luật giao thông. 5.5. Một số giải pháp nhằm hạn chế tắc đường, sử dụng năng lượng hợp lý, thân thiện với môi trường: Giải pháp 1: Hai học sinh cùng tuyến đường đi học mỗi người đi một xe đạp điện => Đi ghép một xe. Giải pháp 2: Hai học sinh cùng tuyến đường đi học, một người đi xe đạp điện, một bạn do bố, mẹ chở bằng xe máy => Hai bạn đi một xe đạp điện.. Giải pháp 3 : Học tập kinh nghiệm ở nước ngoài chúng em kiến nghị một giải pháp dành cho người lớn : Hai (thậm chí ba, bốn) người đi làm cùng tuyến đường, một người có xe ô tô con => Đi ghép xe ô tô. a. Giải pháp 1,2 (Tùy theo thỏa thuận , chẳng hạn: Khi đi ghép xe, bạn không đi xe sẽ trả cho bạn đi xe đạp điện tiền điện). Sau đây là bảng tính chi tiết: 10 BẢNG SO SÁNH GIÁ TIỀN CỦA 1 HỌC SINH (Dựa trên số liệu xe đạp điện HK bike và xe máy Honda Lead 125cc) Đi xe máy (PH chở) Loại năng lượng tiêu thụ Lượng tiêu thụ 1 lần sạc/đổ đầy Giá tiền trên 1 đơn vị tiêu thụ Xăng 6.0 lít xăng 23000 đ/ lít xăng Tổng tiền tiêu thụ hết 1 lần sạc/đổ đầy Quãng đường 1 lần sạc/đổ đầy 138.000 (đ) 270-300 (km) Số tiền phải trả cho 1 km đường, đi một lượt 485 (đ) Số tiền phải trả cho x km đường: đivề TB giá tiền 1 năm 970x.9.26 485.x.2 =226.980x =x.970 (đ) (đ) TB giá tiền 3 năm 226.980x.3= 680.970x (đ) Thực hiện kế hoạch 132x.9.26 “Đi xe 3W.h (3 số 1600đ/1 60-85 66.x.2 30888x.3=92664x Điện 4800 (đ) 66 (đ) =30888x chung” điện) số điện (km) =132x (đ) (đ) (đ) (Đi xe đạp điện) Chú thích: x- quãng đường từ nhà đến trường (km) Bảng tính cho thấy: So với bố mẹ học sinh chở bằng xe máy, đi ghép xe đạp điện tiết kiệm chi phí đến hơn 7 lần. (Chưa kể số tiền 1 xe đạp điện: 10.800.000 đ) 11  Hiện nay ở trường Phan Đình Phùng có gần 2000 học sinh, 600 bạn đi xe đạp điện: - Giả sử ghép được 40% (bằng 240 xe) như sau: + 120 bạn dừng đi xe của mình để đi ghép với 120 bạn có xe khác, giảm được 120 xe đạp điện. + 120 bạn dừng đi cùng bố mẹ bằng xe máy để đi ghép xe đạp điện với 120 bạn có xe. => giảm được 120 xe máy lưu thông trên 3km đường. - Chỗ để xe đạp điện ước tính là 1.5(m2 ) Sẽ tiết kiệm được:  120 chỗ để xe đạp điện trong trường  1.5 x 120 = 180(m2)  Và số tiền: 1 Ngày 1 năm 3 năm 47.520 x 26 x 9 = 11.119.680 x 3 = Tiền 132(đ)x3(km)x120(xe) 11.119.680(đ) 33.359.040 (đ) điện = 47.520(đ) ≈ 11 triệu đồng ≈ 33 triệu đồng 349.200 x 26 x 9 81.712.800 x 3 = Tiền 970(đ)x3(km)x120(xe) = 81.712.800(đ) 245.138.400(đ) xăng = 349.200(đ) ≈ 81 triệu đồng ≈ 245 triệu đồng Số lít xăng 15 (l) 3.552 (l) 10.660 (l) tương ứng  Hiện nay ở Hà Nội có 112500 học sinh (theo số liệu tuyển sinh vào lớp 10 trong ba năm gần đây). Ước tính có 10% (tức là 11250) học sinh đi xe đạp điện (do học sinh ngoại thành ít đi xe đạp điện hơn) . Giả sử ghép được 20% (bằng 2250 xe) - Sẽ tiết kiệm được  2250 chỗ để xe đạp điện trong trường1,5 x 2250 = 3375(m2) chỗ đỗ xe  Và số tiền: 12 1 Ngày Tiền điện 132(đ)x3(km)x2250(xe)= 891.000(đ) 970(đ)x3(km)x2250(xe)= Tiền xăng 6.547.500(đ) ≈ 6 triệu đồng Số (l) xăng 285 (l) tương ứng 1 năm 891.000 x 26 x 9 = 191.646.000(đ) ≈ 191 trăm triệu đồng 6.547.500 x 26 x 9 = 1.532.115.000(đ) ≈ 1,5 tỷ đồng 3 năm 208.494.000x3= 625.482.000(đ) ≈ 625 trăm triệu đồng 1.532.115.000x 3 = 4.596.345.000đ ≈ 4,5 tỷ đồng 66.614 (l) 199.841 (l) b. Giải pháp 3:  Giả sử: Một người đi ô tô con đi làm 10 km (x2lượt) ghép với hai người đi xe máy 6 km (x 4lượt). Hai người đi xe máy góp cho người đi ô tô con số tiền bằng số tiền mà nếu đi xe máy họ bỏ ra mua xăng. Ô tô Xe máy Bảng số liệu chi phí ô tô và xe máy (Dựa trên số liệu xe ô tô Yaris và xe máy Honda Lead 125cc) Số tiền Dung Tổng tiền Quãng Loại phải trả tích Giá tiền tiêu thụ hết đường 1 NL tiêu cho 1 km bình 1 (l) xăng 1 lần sạc lần sạc thụ đường, đi xăng đầy đầy một lượt 525-700 Xăng 42 (l) 966.000(đ) (km) 1.577(đ) 23.000(đ) Xăng 6 (l) 138.000(đ) 270-300 (km) 485(đ) - Trước khi “ghép xe” 13 + Chi phí của Người đi ô tô: 1577 x 10 x 2 + Chi phí của một người đi xe 6 x 485 x 2 máy: - Sau khi “ghép xe”  Người đi ô tô được hưởng: +Chi phí của Người đi ô tô: 31.540 – 2 x 5820 =>Người đi ô tô tiết kiệm được: 31.540 – 19.900 11.640 x 26 302640 x 12 = 31.540(đ/ngày) = 5.820(đ/ngày) = 19.900 đ/ngày = 11.640đ/ngày = 302.640.000 ~300.000đ/tháng = 3.631.680 đ/năm ~ 3.600.000đ/năm  Hai người đi xe máy được hưởng: + Không bị khí thải ô nhiễm trên đường. + Không bị chịu nắng mưa. + Giảm tiền tiền bảo trì xe máy. + Giảm strees, căng thẳng, mệt mỏi + Có cơ hội giao lưu, gặp gỡ, kết bạn.  Xã hội được hưởng: + Bảo vệ môi trường. + Tiết kiệm chỗ để xe. + Giảm tiếng ồn. + Giảm ùn tắc giao thông. + Trên đường giảm 2 xe máy x 12km x 300 ngày/năm = 7200 km. Nếu có 1000 xe ô tô (trong số 380.000 xe ô tô ở Hà Nội – Theo thống kê của Sở GTVT Hà Nội năm 2011)ghép với xe máy thì giảm được ùn tắc giao thông cũng như giảm lượng khí thải trên 7.200.000 km trong một năm. 5.5. Thực hiện giải pháp + Để các giải pháp trên thành hiện thực, chúng em đã đưa việc này lên Facebook và Website của trường. 14 15 Sau khi đưa bài lên Facebook và Website của trường chúng em đã nhận được một số phản hồi tốt. Để tìm hiểu kĩ hơn việc sử dụng các phương tiện giao thông tới trường, chúng em đã thực hiện một khảo sát nhanh, lấy ngẫu nhiên hai lớp ở trường THPT Phan Đình Phùng với 72 học sinh, trả lời các câu hỏi câu hỏi: Kết quả khảo sát: - Câu 1: 11 bạn đi bô ;ô 16 bạn đi xe máy (PH đưa đón); 25 bạn đi xe đạp điê nô ; 20 bạn đi phương tiê ôn khác . 16 - Câu 2: Phướng án 1: 14; Phương án 2: 58 - Câu 3: Phướng án 1: 24; Phương án 2: 48 - Câu 5: Phướng án 1: 21(hơn 80%); Phương án 2: 4 Kết quả trên củng cố thêm niềm tin cho chúng em thực hiện Giải pháp đã đề ra. + Mặt khác, chúng em đã đề nghị thầy hiệu trưởng phát động phong trào Đi xe đạp điện chung trước toàn trường; đề nghị Đoàn trường tổ chức tuyên truyền để mọi học sinh hiểu về lợi ích của việc ghép xe và quyết định tham gia. + Để thực hiện giải pháp 3: Nếu bài thi này được đến tay Bộ Giáo dục & đào tạo, chúng em kính đề nghị các thầy cô phối hợp với các ngành khác, cùng các phương tiện truyền thông tuyên truyền sâu rộng chủ trương này cũng như ý nghĩa của nó tới mọi người dân. 5.6. Lợi ích của giải pháp Việc đi xe chung vừa dễ thực hiện lại còn đem lại rất nhiều lợi ích thiết thực: - Giảm mật độ phương tiện tham gia giao thông, góp phần giảm tai nạn giao thông gây thiệt hại về người và của. - Giúp tiết kiệm chi phí đi lại. - Giúp tiết kiệm điện, xăng; góp phần bảo vệ môi trường . - Tạo dựng thêm mối quan hệ tốt đẹp giữa bạn bè hay gặp gỡ giao lưu làm quen được với nhiều người bạn mới, giảm căng thẳng, mệt mỏi. - Tiết kiệm được rất nhiều điểm đỗ xe. - Giúp các bạn nữ được an toàn, tránh bị kẻ xấu bắt nạt hay gây rối. Như vậy, đi xe chung không chỉ tốt cho cá nhân mỗi người , mà còn có ích cho cả xã hội. 17 “Vì môi trường trong sạch” Tranh của Nguyễn Quỳnh Trang. 6. Ý NGHĨA CỦA VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn đã giúp học sinh chúng em học đi đôi với hành, kích thích lòng say mê nghiên cứu khoa học. Giúp học sinh biết và hiểu rõ về giải pháp ghép xe cũng như lợi ích thiết thực của nó. Giúp học sinh biết cách tiết kiệm tiền bạc, thời gian, sử dụng năng lượng không lãng phí. Xin trân trọng cảm ơn các thầy cô giáo và các bạn đã đọc bài viết này. 18