Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu và kết quả trong luận văn là trung thực xuất phát từ tình hình
thực tế của đơn vị thực tập.
Tác giả luận văn tốt nghiệp
Phạm Thị Hiên
Sv: Phạm Thị Hiên
i
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
DANH MỤC BẢNG – BIỂU ĐỒ..................................................................... v
LỜI NÓI ĐẦU .................................................................................................. 1
CHƯƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
DOANH NGHIỆP ............................................................................................. 5
1.1. TCDN và quản trị TCDN ........................................................................... 5
1.1.1. TCDN và các quyết định tài chính .......................................................... 5
1.1.1.1. Khái niệm tài chính doanh nghiệp ........................................................ 5
1.1.1.2. Các quyết định tài chính doanh nghiệp ................................................ 6
1.1.2.1. Khái niệm, nội dung quản trị TCDN .................................................... 8
1.2.Đánh giá thực trạng tài chính của doanh nghiệp....................................... 15
1.2.1. Khái niệm, mục tiêu đánh giá thực trạng TCDN .................................. 15
1.2.1.1. Khái niệm đánh giá thực trạng TCDN ............................................... 15
1.2.1.2. Mục tiêu đánh giá thực trạng tài chính doanh nghiệp ........................ 16
1.2.2. Nội dung đánh giá thực trạng tài chính doanh nghiệp ......................... 19
1.2.2.1. Đánh giá tình hình huy động vốn ....................................................... 19
1.2.2.3. Đánh giá tình hình huy động và sử dụng vốn bằng tiền của doanh nghiệp ....... 26
1.2.2.4. Đánh giá tình hình công nợ và khả năng thanh toán .......................... 28
1.2.2.5. Đánh giá hiệu suất sử dụng vốn kinh doanh của doanh nghiệp ......... 32
1.2.2.6. Đánh giá hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh của doanh nghiệp .......... 37
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1................................................................................ 41
CHƯƠNG II: ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CÔNG
TY TNHH DỊCH VỤ KĨ THUẬT VÀ THƯƠNG MẠI QUỐC KHÁNH .... 42
Sv: Phạm Thị Hiên
ii
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
2.1. Qúa trình hình thành và phát triển của công ty TNHH Dịch vụ Kĩ thuật và
Thương mại Quốc Khánh ................................................................................ 42
2.1.1. Đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp ................................................. 42
2.1.2. Đánh giá về thuận lợi, khó khăn trong hoạt động kinh doanh .............. 46
2.2. Đánh giá thực trạng tài chính tại công ty TNHH Dịch vụ Kĩ thuật và
Thương mại Quốc Khánh ................................................................................ 48
2.2.1. Về tình hình huy động vốn của công ty TNHH Dịch vụ Kĩ thuật và
Thương mại Quốc Khánh. ............................................................................... 48
2.2.1.1. Đánh giá về cơ cấu và sự biến động nguồn vốn. ............................... 48
2.2.1.2. Đánh giá tình hình tài trợ ................................................................... 57
2.2.2. Về tình hình đầu tư và sử dụng vốn của công ty TNHH Dịch vụ Kĩ
thuật và Thương mại Quốc Khánh .................................................................. 58
2.2.3. Đánh giá về tình hình huy động và sử dụng vốn bằng tiền của công ty
TNHH Dịch vụ Kĩ thuật và Thương mại Quốc Khánh . ................................. 65
2.2.3.1. Đánh giá về tiền và tương đương tiền của doanh nghiệp .................. 65
2.2.4. Về tình hình công nợ và khả năng thanh toán của công ty TNHH Dịch
vụ Kĩ thuật và Thương mại Quốc Khánh ........................................................ 71
2.2.4.1. Đánh giá tình hình công nợ của công ty TNHH Dịch vụ Kĩ thuật và
Thương mại Quốc Khánh ................................................................................ 71
2.2.4.2 Hệ số khả năng thanh toán .................................................................. 75
2.2.5. Hiệu suất sử dụng vốn kinh doanh của công ty TNHH Dịch vụ Kĩ thuật
và Thương mại Quốc Khánh ........................................................................... 79
2.2.6. Phân tích hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh ......................................... 81
2.2.6.1. Phân tích các hệ số hiểu quả sử dụng vốn kinh doanh của công ty ... 81
2.2.5.2 . Phân tích mối quan hệ tương tác giữa các chỉ tiêu Tài chính qua
phương trình Dupont ....................................................................................... 85
Sv: Phạm Thị Hiên
iii
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
2.3 Đánh giá chung về tình hình tài chính công ty TNHH Dịch vụ Kĩ thuật và
Thương mại Quốc Khánh ................................................................................ 87
2.3.1.Mặt tích cực............................................................................................ 87
2.3.2.Hạn chế, nguyên nhân
.................................................................... 87
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2................................................................................ 90
CHƯƠNG 3: CÁC BIỆN PHÁP CHỦ YẾU CẢI THIỆN TÌNH HÌNH TÀI
CHÍNH CÔNG TY TNHH DỊCH VỤ KĨ THUẬT VÀ THƯƠNG MẠI
QUỐC KHÁNH .............................................................................................. 91
3.1. Mục tiêu và định hướng phát triển của công ty trong thời gian tới ......... 91
3.1.1. Bối cảnh kinh tế-xã hội ......................................................................... 91
3.2. Mục tiêu và định hướng phát triển trong giai đoạn tới ............................ 93
3.2.1. Mục tiêu................................................................................................. 93
3.2.2. Định hướng phát triển của công ty trong thời gian tới ......................... 94
3.2. Các giải pháp chủ yếu nhằm cải thiện tình hình tài chính của công ty
TNHH Dịch vụ Kĩ thuật và Thương mại Quốc Khánh ................................... 95
3.3.2. Về phía doanh nghiệp.......................................................................... 104
KẾT LUẬN ................................................................................................... 105
Sv: Phạm Thị Hiên
iv
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
DANH MỤC BẢNG - BIỂU ĐỒ
Bảng 2.1.1:Phân tích sự biến động và cơ cấu nguồn vốn ............................... 50
Bảng 2.1.2: Nguồn vốn lưu động thường xuyên ............................................. 57
Bảng 2.2. Quy mô và cơ cấu tài sản ................................................................ 59
Bảng 2.3.1: Khả năng tạo tiền của doanh nghiệp ........................................... 66
Bảng 2.3.2: Bảng phân tích diễn biến nguồn tiền và sử dụng tiền ................. 69
Bảng 2.4.1: So sánh giữa nợ phải thu và nợ phải trả ...................................... 71
Bảng 2.4.2 : Phân tích cơ cấu và trình độ quản lý công nợ ............................ 72
Bảng 2.4.3 : Hệ số khả năng thanh toán.......................................................... 76
Bảng 2.5: phân tích hiệu suất sử dụng vốn kinh doanh .................................. 79
Bảng 2.6.1: Khái quát kết quả kinh doanh của công ty giai đoạn 2014-2015 82
Bảng 2.6.2: hệ số hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh ...................................... 83
Biểu đồ 01: Quy mô nguồn vốn của công ty .................................................. 48
Biểu đồ 02: Cơ cấu nguồn vốn ........................................................................ 52
Biểu đồ 03: Nguồn vốn lưu động thừơng xuyên............................................. 57
Biểu đồ 04: cơ cấu tài sản của công ty ............................................................ 58
Biểu đồ 05 : quy mô tài sản ngắn hạn ............................................................. 61
Sv: Phạm Thị Hiên
v
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
LỜI NÓI ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong giai đoạn hiện nay, nền kinh tế Việt Nam đang có những bước
chuyển mình to lớn. Sau sự kiện kinh tế trọng đại Việt Nam trở thành thành
viên của WTO, nền kinh tế ngày càng hội nhập sâu rộng với thế giới. Cùng
với hậu quả nặng nề của cuộc đại khủng hoảng , sự suy thoái của nền kinh tế
toàn cầu, sự biến đổi khí khậu, Việt Nam đều chịu ảnh hưởng rất lớn. Đây là
giai đoạn kinh tế biến động không ngừng. Và đặc biệt là sự kiện thành lập
cộng đồng kinh tế ASEAN, nền kinh tế Việt Nam không còn giới hạn trong
phạm vi lãnh thổ mà ở rộng trên một trường Đông Nam Á với hơn 600 triệu
dân.
Thị trường rộng lớn kéo theo những cơ hội đầu tư mới nhưng cũng khiến
các doanh nghiệp trong nước phải cạnh tranh ngày một gay gắt, đặc biệt là
các doanh nghiệp trì trệ, yếu kém khi không còn sự bảo hộ của nhà nước thì
khó có thể tồn tại trước cơn sóng đào thải của nền kinh tế thị trường.
Ra trận mà không biết mình có vũ khí gì thì chưa đánh đã thua. Do đó
mà doanh nghiệp phải luôn nắm rõ mình đang có trong tay cái gì, mà cái quan
trọng nhất của doanh nghiệp đó là tiềm lực tài chính. Điều đó đặt ra gánh
nặng trong công tác quản trị tài chính doanh nghiệp.
Việc thường xuyên đánh giá tình hình tài chính sẽ giúp nhà quản lý đánh
giá được hoạt động tài chính, từ đó nhận ra điểm mạnh , điểm yếu của doanh
nghiệp làm căn cứ lập ra phương hướng hành động phù hợp với tương lai, là
căn cứ để đưa ra các biện pháp cải thiện tình hình tài chính và nâng cao hiệu
quả hoạt động.
Sv: Phạm Thị Hiên
1
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Nhận thấy,sự suy thoái của nền kinh tế thế giới đã tác động tiêu cực đến
nền kinh tế Việt Nam gây không ít khó khăn cho các doanh nghiệp trong nước
về việc huy động và sử dụng vốn, nhiều doanh nghiệp kinh doanh không hiệu
quả và lâm vào tình trạng phá sản. Mặt khác, sự phát triển của thị trường
chứng khoán yêu cầu các doanh nghiệp phải đảm bảo minh bạch hóa trong
vấn đề tài chính. Do đó, vấn đề quản trị tài chính doanh nghiệp lại được quan
tâm hơn bao giờ hết.
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác quản trị tài chính doanh
nghiệp, sau thời gian thực tập tại công ty TNHH Dịch vụ Kĩ thuật và Dịch vụ
Quốc Khánh và sự chỉ bảo của thầy Lưu Hữu Đức và cán bộ phòng Kế toántài chính, em xin đưa ra đề tài nghiên cứu: “ Đánh giá tình hình tài chính và
biện pháp cải thiện tình hình tài chính công ty TNHH Dịch vụ Kĩ thuật và
Thương mại Quốc Khánh.”
2. Mục đích nghiên cứu
- Đề tài đi sâu vào tìm hiểu tình hình tài chính của doanh nghiệp.
- Hệ thống hóa các vấn đề lý luận chung về phân tích tài chính doanh
nghiệp
- Phân tích đánh giá tình hình tài chính công ty TNHH Dịch vụ Kĩ thuật
và Thương mại Quốc Khánh.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính của doanh
nghiệp
* Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng:các vấn đề liên quan đến tình hình tài chính của công ty
TNHH Dịch vụ Kĩ thuật và Thương mại Quốc Khánh
*Phạm vi và nội dung nghiên cứu
-Dựa vào các báo cáo tài chính: bảng cân đối kế toán. Báo cáo kết quả
hoạt động kinh doanh và các tài liệu liên quan khác.
Sv: Phạm Thị Hiên
2
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
- Các báo biểu kế toán tiến hành:
+ đánh giá khái quát tình hình tài chính
+ đánh giá cơ cấu tài sản và nguồn vốn
+ đánh giá hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp
+ đánh giá tình hình và khả năng thanh toán của doanh nghiệp
+ đánh giá hiệu quả kinh doanh
Từ đó đưa ra đánh giá chung tình hình tài chính của doanh nghiệp và
đề xuất các giải pháp để cải thiện tình hình tài chính của công ty.
- Phạm vi nghiên cứu: Công ty TNHH Dịch vụ Kĩ thuật và Thương
mại Quốc Khánh
- Phạm vi thời gian : nghiên cứu từ năm 2013 đến 2015
3. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn chủ yếu dựa vào phương pháp so sánh và tổng hợp dựa trên
các số liệu kế toán thu thập từ thực tế, ngoài ra còn sử dụng các phương pháp
khác như thay thế liên hoàn,….
4. Kết cấu luận văn
Ngoài chương mở đầu và phần kết luận, luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Lý luận chung về đánh giá tình hình tài chính của doanh
nghiệp
Chương 2:Đánh giá thực trạng tài chính của công ty TNHH Dịch vụ Kĩ
thuật và Thương mại Quốc Khánh
Chương 3: Một số giải pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính và nâng
cao hiệu quả hoạt động của công ty
Sv: Phạm Thị Hiên
3
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Do thời gian, trình độ và phạm vi nghiên cứu còn nhiều hạn chế nên đề tài
nghiên cứu khó tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự góp ý
của các thầy cô và cán bộ kế toán tài chính công ty để bài luận văn của em
được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn thầy Lưu Hữu Đức cùng các cán bộ phòng
nhân viên phòng kế toán- tài chính đã tạo điều kiện, tận tình giúp đỡ trong quá
trình thực tập cũng như hoàn thành luận văn.
Hà Nội, năm 2016
Sinh viên Phạm Thị Hiên
Sv: Phạm Thị Hiên
4
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
CHƯƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH TÀI
CHÍNH DOANH NGHIỆP
1.1.
TCDN và quản trị TCDN
1.1.1. TCDN và các quyết định tài chính
1.1.1.1. Khái niệm tài chính doanh nghiệp
Doanh nghiệp là một tổ chức kinh tế thực hiện các hoạt động sản xuất,
cung ứng hàng hóa cho người tiêu dùng qua thị trường nhằm mục đích sinh
lời. Quá trình hoạt động của doanh nghiệp cũng là quá trình tạo lập, phân phối
và sử dụng quỹ tiền tệ hợp thành hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Trong
quá trình đó đã làm phát sinh,tạo ra sự vận động của các dòng tiền bao hàm
dòng tiền vào, dòng tiền ra gắn liền với hoạt động đầu tư và hoạt động kinh
doanh thường xuyên của doanh nghiệp.
Bên trong quá trình tạo lập, sử dụng quỹ tiền tệ của doanh nghiệp là các
quan hệ kinh tế dưới hình thức giá trị hợp thành quan hệ tài chính doanh
nghiệp và bao hàm các quan hệ sau:
- Quan hệ tài chính giữa doanh nghiệp với nhà nước: quan hệ này được
thể hiện trong việc doanh nghiệp thực hiện các nghĩa vụ tài chính với Nhà
nước.
- Quan hệ tài chính giữa doanh nghiệp với các chủ thể kinh tế và các tổ
chức xã hội khác: quan hệ này rất đa dạng và phong phú được thể hiện trong
việc thanh toán,thưởng phạt vật chất khi doanh nghiệp và các chủ thể kinh tế
khác cung cấp hàng hóa dịch vụ cho nhau.
- Quan hệ tài chính giữa doanh nghiệp với người lao động trong doanh
nghiệp
Sv: Phạm Thị Hiên
5
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
- Quan hệ này được thể hiện trong việc doanh nghiệp thanh toán trả tiền
công, thực hiện thưởng phạt vật chất với người lao động trong quá trình tham
gia vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp…
- Quan hệ tài chính giữa doanh nghiệp với các chủ sở hữu của doanh
nghiệp: Mối quan hệ này thể hiện trong việc các chủ sở hữu thực hiện việc
đầu tư, góp vốn vào hay rút vốn ra khỏi doanh nghiệp và trong việc phân chia
lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp.
- Quan hệ tài chính trong nội bộ doanh nghiệp.Đây là mối quan hệ thanh
toán giữa các bộ phận trong hoạt động kinh doanh,trong việc hình thành và sử
dụng các quỹ của doanh nghiệp, cũng như khi phân phối kết quả kinh doanh
và thực hiện hạch toán nội bộ doanh nghiệp.
Như vậy, xét về bản chất, tài chính doanh nghiệp là các quan hệ kinh tế
dưới hình thức giá trị nảy sinh gắn liền với việc tạo lập và sử dụng các quỹ
tiền tệ của doanh nghiệp trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp.
Xét về hình thức, tài chính doanh nghiệp là các quỹ tiền tệ trong quá
trình tạo lập, phân phối, sử dụng và vận động gắn liêng với hoạt động của
doanh nghiệp.
Hoạt động tài chính là một mặt hoạt động của doanh nghiệp nhằm đạt tới
các mục tiêu của doanh nghiệp đề ra. Các hoạt động gắn liền với việc tạo lập,
phân phối, sử dụng và vận động chuyển hóa của quỹ tiền tệ thuộc hoạt động
tài chính của doanh nghiệp, đều diễn ra trên cơ sở các quyết đinh chủ quan
của nhà quản trị doanh nghiệp.
1.1.1.2. Các quyết định tài chính doanh nghiệp
Tài chính doanh nghiệp thực chất quan tâm nghiên cứu ba quyết định chủ
yếu, đó là quyết định đầu tư, quyết định huy động vốn và quyết định phân
phối lợi nhuận.
Sv: Phạm Thị Hiên
6
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
• Quyết định đầu tư: là những quyết định liên quan đến tổng giá trị tài
sản và giá trị từng bộ phận tài sản( tài sản cố định và tài sản lưu động).quyết
định đầu tư ảnh hưởng đến phần bên trái của bảng cân đối kế toán. Các quyết
định đầu tư chủ yếu:
- Quyết định đầu tư tài sản: quyết định tồn quỹ, quyết định tồn kho,
quyết định chính sách bán hàng, quyết định đầu tư tài chính ngắn hạn…
Quyết định đầu tư tài sản cố định:quyết định mua sắm tài sản cố định,
quyết định đầu tư dự án, quyết định đầu tư tài tài chính dài hạn…
Quyết định đầu tư được coi là quyết định quan trọng nhất trong các
quyết định bởi nó tạo ra giá trị cho doanh nghiệp. Một quyết định đầu tư đúng
sẽ góp phần làm tăng giá trị doanh nghiệp, qua đó làm tăng giá trị tài sản cho
chủ sở hữu, ngược lại một quyết định đầu tư sai sẽ làm tổn thất giá trị doanh
nghiệp dẫn tới thiệt hại tài sản cho chủ sở hữu doanh nghiệp.
• Quyết định huy động vốn: là những quyết định liên quan đến việc nên
lựa chọn nguồn vốn nào để cung cấp cho các quyết định đầu tư. Quyết định
nguồn vốn tác động đến bên phải bảng cân đối kế toán. Các quyết định chủ
yếu bao gồm:
- Quyết định huy động vốn ngắn hạn: quyết định vay ngắn hạn hay sử
dụng tín dụng thương mại.
- Quyết định huy động vốn dài hạn: quyết định sử dụng nợ dài hạn thông
qua vay dài hạn ngân hàng hay phát hành trái phiếu công ty, quyết định phát
hành vốn cổ phần, quyết định quan hệ cơ cấu nợ và vốn chủ sở hữu, quyết
định vay để mua sắm….
Các quyết định huy động là một thách thức không nhỏ đối với các nhà
quản trị tài chính doanh nghiệp. Để có các quyết định huy động vốn đúng đắn,
các nhà quản trị tài chính phải có sự nắm vững những điểm lợi, bất lợi của
Sv: Phạm Thị Hiên
7
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
việc sử dụng các công cụ huy động vốn, đánh giá chính xác tình hình hiện tại
và dự bào đúng đắn diễn biến thị trường… trước khi đưa ra quyết định huy
động vốn.
• Quyết định phân chia lợi nhuận: gắn liền với với quyết định về phân
chia cổ tức hay chính sách cổ tức của doanh nghiệp. Các nhà quản trị tài
chính sẽ phải lựa chọn giữa việc sử dụng phần lớn lợi nhuận sau thuế để chia
cổ tức, hay giữ lại để tái đầu tư. Những chính sách phân chia cổ tức như thế
nào và liệu chính sách cổ tức có tác động như thế nào đến giá trị doanh nghiệp
hay giá cổ phiếu của công ty trên thị trường hay không.
Thực hiện phân phối lợi nhuận sau thuế, cũng như việc trích lập các quỹ
của doanh nghiệp hợp lý sẽ góp phần quan trọng cải thiện đời sống vật chất,
tinh thần của người lao động trong doanh nghiệp, đồng thời tạo điều kiện cho
việc phát triển bền vững doanh nghiệp trong tương lai, giải quyết hợp lý mối
quan hệ giữa lợi ích trước mắt và lợi ích lâu dài của chủ sỡ hữu doanh nghiệp
Tóm lại, các quyết định tài chính luôn đặt ra cho các nhà quản trị sự
mâu thuẫn giữa rủi ro và khả năng sinh lời. Một quyết định tài chính khôn
ngoan là quyết định có thể tối đa hóa được giá trị doanh nghiệp và tối thiểu
hóa các rủi ro có thể xảy ra. Các nhà quản trị khi đưa ra các quyết định tài
chính cần phải phân tích, cân nhắc giữa lợi ích và thiệt hại, phù hợp với mục
tiêu và phương hướng phát triển doanh nghiệp đề ra.
1.1.2. Quản trị tài chính doanh nghiệp
1.1.2.1. Khái niệm, nội dung quản trị TCDN
• Khái niệm quản trị tài chính doanh nghiệp
Quản trị tài chính doanh nghiệp là việc lựa chọn,đưa ra các quyết định và
tổ chức thực hiện các quyết định tài chính nhằm đạt được mục tiêu hoạt động
của doanh nghiệp. Do các quyết định tài chính của doanh nghiệp đều gắn liền
với việc tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ trong quá trình hoạt
Sv: Phạm Thị Hiên
8
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
động của doanh nghiệp, vì vậy quản trị tài chính doanh nghiệp còn được nhìn
nhận là quá trình hoạch định, tổ chức thực hiện, điều chỉnh và kiểm soát quá
trình tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ đáp ứng nhu cầu hoạt động
của doanh nghiệp.
Quản trị tài chính doanh nghiệp bao gồm các hoạt động của người quản
lý liên quan đến việc đầu tư, mua sắm,tài trợ và quản lý tài sản của doanh
nghiệp nhằm đạt được các mục tiêu đề ra. Có thể nhận thấy rằng quản trị tài
chính doanh nghiệp liên quan đến ba loại quyết định chính: Quyết định đầu tư,
quyết định hu động vốn và quyết định phân phối lợi nhuận làm ra sao cho có
lợi nhất cho các chủ sở hữu doanh nghiệp.
Quản trị tài chính doanh nghiệp là một bộ phận, là nội dung quan trọng
hàng đầu của quản trị doanh nghiệp, nó có quan hệ chặt chẽ và ảnh hưởng tới
tất cả các mặt hoạt động của doanh nghiệp. Hầu hết các quyết định quản trị
doanh nghiệp đều dựa trên cơ sở những kết quả thu được từ việc đánh giá về
mặt tài chính của hoạt động quản trị tài chính doanh nghiệp.
• Nội dung quản trị tài chính doanh nghiệp
a. Tham gia việc đánh giá, lựa chọn quyết định đầu tư
Triển vọng của một doanh nghiệp phụ thuộc không nhỏ vào quyết định
đầu tư dài hạn như: quyết định đầu tư đổi mới công nghệ, mở rộng sản xuất
kinh doanh, sản xuất sản phẩm mới... Để có thể lựa chọn được quyết định đầu
tư đúng đắn, doanh nghiệp phải cân nhắc tới các vấn đề về kinh tế, kỹ thuật và
tài chính. Trong vấn đề tài chính, phải xem xét các khoản đầu tư và dự tính
dòng thu nhập do đầu tư đó mang lại; hay nói cách khác, là xem xét dòng tiền
ra và dòng tiền vào của doanh nghiệp, đánh giá cơ hội đầu tư về mặt tài chính.
Đó là quá trình hoạch định dự toán vốn đầu tư và đánh giá hiệu quả tài chính
của việc đầu tư.
Sv: Phạm Thị Hiên
9
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
b. Xác định nhu cầu vốn và tổ chức huy động vốn đáp ứng kịp thời, đầy
đủ nhu cầu vốn do các hoạt động của doanh nghiệp
Muốn thực hiện cơ hội đầu tư thì cần phải có vốn. Để đáp ứng đầy đủ,
kịp thời vốn cho các hoạt động của doanh nghiệp, trước hết các nhà quản trị
phải xác định được nhu cầu vốn cần thiết, tiếp đó mới thực hiện việc tổ chức,
huy động vốn. Muốn vậy, cần xem xét cân nhắc trên nhiều mặt như: Kết cấu
nguồn vốn, bản chất, ưu, nhược điểm của từng hình thức huy động vốn và chi
phí cho việc sử dụng mỗi nguồn vốn...
c. Sử dụng có hiệu quả số vốn hiện có, quản lý chặt chẽ các khoản phải
thu, chi và đảm bảo khả năng thanh toán của doanh nghiệp.
Quản trị TCDN không chỉ đơn thuần quan tâm tới huy động vốn, mà
điều quan trọng và khó khăn hơn là sử dụng số vốn đó như thế nào để đem lại
hiệu quả cao nhất. Các nhà quản trị tài chính phải tìm biện pháp sử dụng tối
đa số vốn hiện có của doanh nghiệp vào hoạt động kinh doanh, giải phóng kịp
thời số vốn ứ đọng, theo dõi chặt chẽ và thực hiện tốt việc thanh toán, thu hồi
tiền bán hàng và các khoản thu khác, đồng thời quản lý chặt chẽ mọi khoản
chi phát sinh trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp; thường xuyên tìm
biện pháp thiết lập sự cân bằng giữa thu và chi vốn bằng tiền, đảm bảo doanh
nghiệp luôn có khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn
d. Thực hiện phân phối lợi nhuận, trích lập và sử dụng các quỹ của
doanh nghiệp.
Thực hiện phân phối hợp lý lợi nhuận sau thuế, cũng như trích lập và sử
dụng tốt các quỹ của doanh nghiệp sẽ góp phần quan trọng vào việc phát triển
doanh nghiệp, cải thiện đời sống vật chắt và tinh thần của người lao động
trong doanh nghiệp, giải quyết hài hòa giữa lợi ích trước mắt của chủ sở hữu
với lợi ích lâu dài – sự phát triển của doanh nghiệp.
e. Kiểm soát thường xuyên tình hình hoạt động của doanh nghiệp.
Sv: Phạm Thị Hiên
10
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Công tác kiểm soát được thực hiện thông qua các chứng từ, hóa đơn, sổ
sách ghi chép và các báo cáo tài chính. Mặt khác, cần định kỳ tiến hành phân
tích tình hình tài chính của doanh nghiệp trên nhiều khía cạnh như khả năng
thanh toán, tốc độ luân chuyển vốn, khả năng sinh lời, hiệu quả sử dụng
vốn…Qua đó thấy được điểm mạnh điểm yếu của doanh nghiệp mà điều
chỉnh thích hợp trong hoạt động kinh doanh và tài chính của doanh nghiệp
trong kỳ tới.
f. Thực hiện kế hoạch hóa tài chính
Các hoạt động tài chính của doanh nghiệp cần được lập kế hoạch tài
chính, có kế hoạch tài chính tốt thì doanh nghiệp mới có thể đưa ra các quyết
định tài chính thích hợp nhằm đạt tới các mục tiêu của doanh nghiệp. Quá
trình thực hiện kế hoạch tài chính cũng là quá trình chủ động đưa ra các giải
pháp giải quyết vấn đề khi có sự biến động của thị trường.
1.1.2.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến tài chính doanh nghiệp
Mỗi doanh nghiệp khác nhau thì việc quản trị tài chính chịu ảnh hưởng
của các nhân tố khác nhau. Tuy nhiên về cơ bản, các nhân tố chính ảnh hưởng
tới quá trình quản trị TCDN:
• Hình thức pháp lý tổ chức doanh nghiệp
Mỗi doanh nghiệp đều tồn tại dưới những hình thức pháp lý nhất định về
tổ chức doanh nghiệp. Ở Việt Nam, theo Luật Doanh nghiệp 2014, có 4 hình
thức pháp lý cơ bản của doanh nghiệp bao gồm: Doanh nghiệp tư nhân, công
ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty cổ phần.
Hình thức pháp lý tổ chức doanh nghiệp ảnh hưởng rất lớn đến việc tổ
chức TCDN như: Phương thức hình thành và huy động vốn, việc tổ chức quản
lý sử dụng vốn, việc chuyển nhượng vốn, phân phối lợi nhuận và trách nhiệm
của chủ sở hữu đối với khoản nợ của doanh nghiệp...
• Đặc điểm kinh tế – kỹ thuật của ngành kinh doanh
Sv: Phạm Thị Hiên
11
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Mỗi ngành kinh doanh có những đặc điểm kinh tế – kỹ thuật riêng, ảnh
hưởng không nhỏ tới việc tổ chức tài chính của doanh nghiệp.
Những doanh nghiệp hoạt động trong ngành thương mại, dịch vụ thì vốn
lưu động chiến tỷ trọng cao hơn, tốc độ chu chuyển của vốn lưu động cũng
nhanh hơn so với các ngành nông nghiệp, công nghiệp, đặc biệt là công
nghiệp nặng. Ở các ngành này, vốn cố định thường chiếm tỷ lệ cao hơn vốn
lưu động, thời gian thu hồi vốn cũng chậm hơn.
Những doanh nghiệp sản xuất ra những loại sản phẩm có chu kỳ sản xuất
ngắn thì nhu cầu vốn lưu động giữa các thời kỳ trong năm thường không có
biến động lớn, doanh nghiệp thường xuyên thu được tiền bán hàng, nhờ đó có
thể bảo đảm cân đối giữa thu và chi bằng tiền, cũng như đảm bảo nguồn vốn
cho nhu cầu kinh doanh. Ngược lại, những doanh nghiệp sản xuất ra những
loại sản phẩm có chu kỳ sản xuất dài thì phải ứng ra lượng vốn lưu động lớn
hơn. Những doanh nghiệp hoạt động trong những ngành sản suất có tính chất
thời vụ thì nhu cầu về vốn lưu động giữa các thời kỳ trong năm chênh lệch
nhau rất lớn, giữa thu và chi bằng tiền thường có sự không ăn khớp nhau về
thời gian. Đó là điều phải tính đến trong việc tổ chức tài chính, nhằm bảo đảm
vốn kịp thời, đầy đủ cho hoạt động của doanh nghiệp cũng như bảo đảm cân
đối giữa thu và chi bằng tiền.
• Môi trường kinh doanh
Môi trường kinh doanh bao gồm tất cả những điều kiện bên trong và bên
ngoài ảnh hưởng tới hoạt động của doanh nghiệp: Môi trường kinh tế – tài
chính, môi trường chính trị, môi trường luật pháp, môi trường công nghệ, môi
trường văn hóa – xã hội...
Cơ sở hạ tầng của nền kinh tế: Nếu cơ sở hạ tầng phát triển thì nhu cầu
vốn đầu tư của doanh nghiệp sẽ giảm bớt được, đồng thời doanh nghiệp có
thể tiết kiệm được chi phí.
Sv: Phạm Thị Hiên
12
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Tình trạng của nền kinh tế: Một nền kinh tế đang trong quá trình tăng
trưởng thì có nhiều cơ hội cho doanh nghiệp đầu tư phát triển, từ đó đòi hỏi
doanh nghiệp phải tích cực áp dụng các biện pháp huy động vốn để đáp ứng
yêu cầu đầu tư. Ngược lại, nền kinh tế đang trong tình trạng suy thoái, cơ hội
kinh doanh của doanh nghiệp là rất ít.
Lãi suất thị trường: Lãi suất thị trường tác động rất lớn đến hoạt động tài
chính của doanh nghiệp. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí sử dụng vốn và
khả năng huy động vốn của doanh nghiệp, đồng thời, ảnh hưởng gián tiếp đến
tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Khi lãi suất thị trường tăng,
người tiêu dùng có xu hướng tiết kiệm hơn, do đó, hạn chế việc tiêu thụ sản
phẩm của doanh nghiệp, đông thời, chi phí của việc sử dụng vốn vay cao và
ngược lại.
Lạm phát: Khi nền kinh tế có lạm phát ở mức độ cao, việc tiêu thụ sản
phẩm thường gặp khó khăn, khiến doanh nghiệp không tiêu thụ được hàng
hóa, vốn bị ứ đọng, thất thoát. Đồng thời, lạm phát cũng làm cho nhu cầu vốn
kinh doanh tăng lên, doanh nghiệp lại phải thay đổi chính sách huy động vốn.
Chính sách kinh tế và tài chính của Nhà nước đối với doanh nghiệp:
chính sách khuyến khích đầu tư; chính sách thuế; chính sách xuất khẩu, nhập
khẩu; chế độ khấu hao tài sản cố định... Các yếu tố này có tác động rất lớn
đến tình hình tài chính của doanh nghiệp, tác động đến quy mô chi phí, doanh
thu của doanh nghiệp…
Mức độ cạnh tranh: Nếu doanh nghiệp hoạt động trong những ngành
nghề, lĩnh vực có mức độ cạnh tranh cao, doanh nghiệp luôn phải không
ngừng đổi mới thiết bị, công nghệ và nâng cao chất lượng sản phẩm, cho
quảng cáo, tiếp thị và tiêu thụ sản phẩm..., do đó, lượng vốn cần huy động sẽ
tăng.
Sv: Phạm Thị Hiên
13
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Thị trường tài chính và hệ thống các trung gian tài chính: Hoạt động của
doanh nghiệp gắn liền với thị trường tài chính, đây là nơi các doanh nghiệp có
thể huy động vốn, đồng thời cũng là nơi mà doanh nghiệp có thể đầu tư các
khoản tài chính tạm thời nhàn rỗi để tăng thêm mức sinh lời của vốn... Hoạt
động của các trung gian tài chính cũng có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động tài
chính của doanh nghiệp. Sự phát triển của các trung gian tài chính tạo ra
nhiều loại dịch vụ tài chính, từ đó doanh nghiệp có thể dễ dàng trong việc lựa
chọn hình thức huy động vốn phù hợp nhất. Hơn nữa, sự cạnh tranh lành
mạnh giữa các trung gian tài chính tạo điều kiện tốt hơn cho doanh nghiệp
tiếp cận, sử dụng nguồn vốn tín dụng với chi phí thấp.
1.1.2.3. Vai trò của quản trị tài chính doanh nghiệp
Về cơ bản, quản trị tài chính doanh nghiệp có các vai trò cơ bản sau:
Một là, huy động vốn đảm bảo cho các hoạt động của doanh nghiệp diễn
ra bình thường và liên tục
Vốn là tiền đề cho các hoạt động của doanh nghiệp, mọi hoạt động của
doanh nghiệp đều cần đến vốn. Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp
thường xuyên nảy sinh các nhu cầu vốn ngắn hạn phục vụ nhu cầu vốn lưu
động và vốn dài hạn cho đầu tư phát triển. Có đáp ứng nhu cầu vốn kịp thời
thì mọi hoạt động của doanh nghiệp mới diễn ra liên tục được.
Trên cơ sở xem xét tình hình thị trường tài chính và điều kiện cụ thể của
doanh nghiệp, các nhà quản trị phải đưa ra quyết định tối ưu nhất trong việc tổ
chức huy động các nguồn vốn (bên trong, bên ngoài) đảm bảo nhu cầu vốn
cho các hoạt động của doanh nghiệp. Một chính sách tài trợ đúng đắn không
những giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro tài chính, mà còn tác động rất lớn
đến việc thực hiện mục tiêu tối đa hóa giá trị doanh nghiệp.
Hai là, tổ chức sử dụng vốn tiết kiệm, hiệu quả, góp phần nâng cao hiệu
quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
Sv: Phạm Thị Hiên
14
Lớp: CQ50/11.13
Luận văn Tốt nghiệp
Học viện Tài Chính
Các nhà quản trị doanh nghiệp lựa chọn các dự án đầu tư tối ưu trên cơ
sở cân nhắc, so sánh giữa tỷ suất sinh lời, chi phí huy động vốn và mức độ rủi
ro của dự án đầu tư...
Việc tổ chức huy động vốn kịp thời giúp cho doanh nghiệp chớp được cơ
hội kinh doanh, tăng doanh thu và lợi nhuận doanh nghiệp. Việc lựa chọn các
hình thức và phương pháp huy động vốn thích hợp, đảm bảo cơ cấu vốn tối
ưu có thể giúp doanh nghiệp giảm bớt được chi phí sử dụng vốn, góp phần
tăng lợi nhuận và tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.
Mặt khác, với việc huy động tối đa số vốn hiện có vào hoạt động kinh
doanh có thể giúp doanh nghiệp tránh được thiệt hại do ứ đọng vốn, tăng vòng
quay tài sản, giảm được số vốn vay từ đó giảm được tiền trả lãi vay, góp phần
tăng lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp.
Ba là, kiểm tra, giám sát một cách toàn diện các mặt hoạt động sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp
Quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng là quá trình vận
động, chuyển hóa hình thái của vốn tiền tệ. Vì vậy, thông qua việc xem xét
tình hình thu, chi tiền tệ hàng ngày, và nhất là thông qua việc phân tích đánh
giá tình hình tài chính doanh nghiệp và việc thực hiện các chỉ tiêu tài chính,
các nhà quản trị tài chính có thể kiểm soát kịp thời và toàn diện các mặt hoạt
động của doanh nghiệp, từ đó chỉ ra những tồn tại và những tiềm năng chưa
được khai thác để đưa ra các quyết định thích hợp, điều chỉnh các hoạt động
nhằm đạt được mục tiêu đề ra của doanh nghiệp
1.2.Đánh giá thực trạng tài chính của doanh nghiệp
1.2.1. Khái niệm, mục tiêu đánh giá thực trạng TCDN
1.2.1.1. Khái niệm đánh giá thực trạng TCDN
Thuật ngữ “đánh giá” (evaluation) là đưa ra nhận định tổng hợp về các
dữ kiện đo lường được qua các kỳ kiểm tra của một hay một nhóm đối tượng
Sv: Phạm Thị Hiên
15
Lớp: CQ50/11.13
- Xem thêm -