Mục lục
3
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Khái niệm về hành lang trong công trình
Khái niệm về lối đi trong công trình
Khái niệm về sảnh trong công trình
So sánh phân biệt sự khác nhau giữa hành lang, lối đi, sảnh trong bảo tàng
Vai trò của hành lang trong bảo tàng
Phân loại hành lang trong bảo tàng
7
8
9
10
Lời mở đầu 6
Phân loại hành lang trong bảo tàng theo vị trí
Hành lang bên
Hành lang giữa
Phân loại hành lang trong bảo tàng theo chức năng
Hành lang đóng vai trò chức năng giao thông kết nối
Hành lang đóng vai trò là không gian đệm, chuyển tiếp
Hành lang có chức năng hỗn hợp
Phần khái niệm
16
16
18
19
20
21
22
Bảo tàng nghệ thuật Kimball (Mỹ)
Bảo tàng Do Thái (Đức)
Bảo tàng Hà Nội (Việt Nam)
Một số ví dụ về thiết kế hành lang trong bảo tàng
26
29
31
Mục lục
4
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
34
36
37
38
39
Giao thông, tiêu chuẩn, góc nhìn trong hành lang bảo tàng
42
43
47
Hành lang bên kết hợp trưng bày
Hành lang giữa kết hợp trưng bày
Thoát hiểm trong hành lang bảo tàng
Tiện nghi cho người khuyết tật
Tiêu chuẩn về góc nhìn
Các hình thức chiếu sáng nhân tạo trong hành lang bảo tàng
Tác động của ánh sáng nhân tạo lên vật phẩm trưng bày
Đặc trưng ánh sáng của hành lang
Các loại đèn, phụ kiện
Các hạng mục liên quan đến Thiết kế hành lang
trong bảo tàng
Chiếu sáng tự nhiên trong
hành lang bảo tàng kết hợp triển lãm
Chiếu sáng nhân tạo trong
hành lang bảo tàng kết hợp triển lãm
Chỗ nghỉ chân dọc hành lang
Thông tin, biển chỉ dẫn
Chữ và nội dung ở hành lang
50
56
57
Các hình thức chiếu sáng tự nhiên
Phân tích ưu, nhược điểm
60
66
68
70
Mục lục
5
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
83
84
85
86
Hình thức trưng bày vật phẩm ở hành lang bảo tàng
88
90
95
Hành lang đơn sắc
Hành lang sử dụng nhiều màu sắc
Hành lang sử dụng tông màu
Vật liệu trong thiết kế hành lang bảo tàng
Màu sắc trong thiết kế hành lang bảo tàng
97
98
99
Trưng bày thường xuyên ở hành lang
Trưng bày lưu động ở hành lang
Trưng bày theo bố cục dạng tuyến
Trưng bày theo bố cục ngẫu nhiên
Kính lấy sáng hành lang
Các vật liệu lót sàn hành lang
Các vật liệu sử dụng cho trần, tường hai bên
Danh mục sách nguyên lý
Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam
Tài liệu tham khảo nước ngoài
KHOA KIẾN TRÚC
ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC TP HỒ CHÍ MINH
CHUYÊN ĐỀ KIẾN TRÚC
KHÔNG GIAN TRƯNG BÀY
1
GVHD: Thầy Nguyễn Đình Vinh
SVTH: Lê Đình Trung Quân K09
Trình Phương Quân K09
Bùi Mạnh Thắng K09
Đỗ Thái Nhật K09
Phan Minh Thu Thảo N09
2
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Mục lục
6
Lời mở đầu
Phần khái niệm
7
Khái niệm về hành lang trong công trình
8
Khái niệm về lối đi trong công trình
9
Khái niệm về sảnh trong công trình
10
So sánh phân biệt sự khác nhau giữa hành lang, lối đi, sảnh trong bảo tàng
Vai trò của hành lang trong bảo tàng
Phân loại hành lang trong bảo tàng
16
Phân loại hành lang trong bảo tàng theo vị trí
16
Hành lang bên
18
Hành lang giữa
19
Phân loại hành lang trong bảo tàng theo chức năng
20
Hành lang đóng vai trò chức năng giao thông kết nối
21
Hành lang đóng vai trò là không gian đệm, chuyển tiếp
22
Hành lang có chức năng hỗn hợp
Một số ví dụ về thiết kế hành lang trong bảo tàng
26
Bảo tàng nghệ thuật Kimball (Mỹ)
29
Bảo tàng Do Thái (Đức)
31
Bảo tàng Hà Nội (Việt Nam)
3
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Mục lục
Giao thông, tiêu chuẩn, góc nhìn trong hành lang bảo tàng
34
Hành lang bên kết hợp trưng bày
36
Hành lang giữa kết hợp trưng bày
37
Thoát hiểm trong hành lang bảo tàng
38
Tiện nghi cho người khuyết tật
39
Tiêu chuẩn về góc nhìn
Các hạng mục liên quan đến Thiết kế hành lang
trong bảo tàng
42
Chỗ nghỉ chân dọc hành lang
43
Thông tin, biển chỉ dẫn
47
Chữ và nội dung ở hành lang
50
Chiếu sáng tự nhiên trong
hành lang bảo tàng kết hợp triển lãm
56
Các hình thức chiếu sáng tự nhiên
57
Phân tích ưu, nhược điểm
Chiếu sáng nhân tạo trong
hành lang bảo tàng kết hợp triển lãm
60
Các hình thức chiếu sáng nhân tạo trong hành lang bảo tàng
66
Tác động của ánh sáng nhân tạo lên vật phẩm trưng bày
68
Đặc trưng ánh sáng của hành lang
70
Các loại đèn, phụ kiện
4
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Mục lục
Hình thức trưng bày vật phẩm ở hành lang bảo tàng
83
Trưng bày thường xuyên ở hành lang
84
Trưng bày lưu động ở hành lang
85
Trưng bày theo bố cục dạng tuyến
86
Trưng bày theo bố cục ngẫu nhiên
Vật liệu trong thiết kế hành lang bảo tàng
88
Kính lấy sáng hành lang
90
Các vật liệu lót sàn hành lang
95
Các vật liệu sử dụng cho trần, tường hai bên
Màu sắc trong thiết kế hành lang bảo tàng
97
98
99
Hành lang đơn sắc
Hành lang sử dụng nhiều màu sắc
Hành lang sử dụng tông màu
Phần phụ lục
101
Danh mục sách nguyên lý
Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam
102
Tài liệu tham khảo nước ngoài
5
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Lời mở đầu
Trong những bảo tàng hiện đại , hành lang đóng vai trò như một không
gian đa chức năng, bao gồm triển lãm, thông tin hướng dẫn, định hướng
cho du khách, chỗ nghỉ chân và bán vật phẩm lưu niệm.
Hành lang bảo tàng cũng đồng thời là không gian ấn tượng đầu tiên khi du
khách bước vào bảo tàng , quan trọng không kém không gian triển lãm
bên trong. Việc thiết kế hành lang trong bảo tàng cần chú ý đến nhiều yếu
tố để đảm bảo thuận tiện cho người sử dụng, kết nối các không gian và
nâng giá trị của tổng thể thiế kế không gian trưng bày
Chính vì lí do đó mà nhóm chúng em xin chọn nghiên cứu và phân tích các
vấn đề liên quan đến hành lang trong thiết kế bảo tàng
6
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Phần khái niệm
Khái niệm về hành lang trong công trình
Khái niệm về lối đi trong công trình
Khái niệm về sảnh trong công trình
So sánh phân biệt sự khác nhau giữa hành lang, lối đi, sảnh
Trong bảo tàng
Vai trò của hành lang trong bảo tàng
7
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Khái niệm về hành lang trong công trình
Trong kiến trúc, hành lang là bộ phận kết
nối các phòng trong tòa nhà lại với nhau
đồng thời cũng đóng vai trò như lối vào,
cũng như lối tiếp cận. Không chỉ đơn thuần
là bộ phận kết nối và là lối giao thông, hành
lang còn đóng vai trò là nơi trưng bày, triển
lãm (trong các trung tâm hội nghị, triển lãm,
Hành lang có dạng tuyến, tính định hướng
cao, tạo thành một không gion riêng và kết
nối những thành phần trong công trình lại
với nhau
khách sạn…)
Hành lang có đặc điểm : kéo dài theo một
phương , tính định hướng cao. Hành lang
bản thân tạo thành một không gian riêng
biệt, ít bị phân chia hoặc đan xen bởi những
không gian khác, Hành lang kết nối những
thành phần trong công trình. Hành lang
thường là thành phần nối giữa các sảnh với
nhau đối với những công trình có quy mô
Hành lang trong trung tâm hội nghị Marina
Bay Sands Singapore kết nối hai đầu công
trình và các phòng hội thảo lại với nhau,
tạo thành một trục thẳng khá dài.
lớn.
Hành lang thường có bề rộng đảm bảo cho
nhiều luồn người đi cùng lúc cũng như
đóng góp vai trò thoát hiểm khi có sự cố.
8
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Khái niệm về lối đi trong công trình
Lối đi trong công trình có bề rộng nhỏ
hơn so với hành lang , đồng thời không
gian lối đi có thể bị chia cắt bởi vật
dụng… Lối đi thường nằm trong một
không gian khác (thí dụ trong phòng học
lối đi là khoảng cách giữa các dãy bàn với
nhau). Lối đi đơn thuần chỉ phục cho việc
giao thông của con người mà không tách
biệt ra tạo thành một không gian có định
hướng rõ ràng như hành lang.
Lối đi trong trong lớp học
Hành lang
Xét về kích thước lối đi thường phải có bề
rộng đảm bảo cho tối thiểu cho một
luồng người. Lối đi phải đảm bảo một
rưỡi hoặc hai luồng người (600 đến 1200)
cho giao thông thuận tiện trong các công
trình công cộng.
Xét về chiều dài thì hành lang có bề dài
hơn nhiều lần, có thể lên đến hàng trăm
mêt trong những công trình có quy mô
lớn, thường ít bị gãy đoạn. Riêng lối đi
thường có bề dài ngắn và hay chia thành
Lối đi trong một lớp học có bề rộng nhỏ đủ
cho một hoặc hai luồng người đi
nhiều đoạn (vì bị ngăn chia bởi vật dụng)
9
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Khái niệm về sảnh trong công trình
Sảnh thường đặt ở trung tâm tòa nhà, là nơi
tiếp cận đầu tiên của người sử dụng vào bên
trong công trình. Sảnh đồng thời là đầu mối
giao thông, từ sảnh tỏa đi các hành lang rồi dẫn
đến các không gian phòng ốc. Điều này thể hiện
rõ nhất ở các công trình như khách sạn, trung
tâm hội nghị, bảo tàng.
Về cơ bản sảnh đóng vai trò là điểm nút trong
giao thông, trong đó hành lang đóng vai trò là
tuyến, dẫn dắt du khách đến những khoảng
không gian khác của tòa nhà. Sảnh tòa nhà có
Sảnh chính nằm ở trung tâm tòa nhà,
Là đầu mối giao thông tỏa đi theo các hành lang
thể sử dụng linh hoạt thành các chức năng
khác nhau như triển lãm, giao lưu.
Sảnh chính trong bảo tàng Lourve đóng vai trò là đầu mối giao thông.
Sảnh là nơi tập trung của các hành lang trưng bày theo chủ đề
10
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
So sánh và phân biệt giữa hành lang, lối đi và sảnh
bảo tàng
Hành lang trong bảo tàng là bộ phận kết nối các không gian trưng bày trong
tổng thể bảo tàng lại với nhau, cũng đồng thời đóng vai trò như lối tiếp cận.
Không chỉ đơn thuần là bộ phận kết nối và là lối giao thông, hành lang trong
bảo tàng còn đóng vai trò là nơi trưng bày, triển lãm… Hành lang đóng vai trò
là dạng tuyến.
Sảnh thường bảo tàng đặt ở trung tâm tòa nhà, là nơi tiếp cận đầu tiên của người sử
dụng vào bên trong công trình. Sảnh đồng thời là đầu mối giao thông, từ sảnh tỏa đi
các hành lang đi đến từng không gian triển lãm. Sảnh đóng bảo tàng đóng vai vai trò
như là điểm nút, đầu mối giao thông.
Lối đi trong bảo tàng có bề rộng nhỏ hơn so với hành lang , đồng thời không
gian lối đi có thể bị chia cắt bởi vật phẩm trưng bày. Lối đi trong bảo tàng xen
lẫn trong không gian trưng bày chứ không tách biệt ra như hành lang bảo
tàng.
Hành lang bảo tàng
Kết hợp trưng bày
Hành lang bảo tàng
Sảnh
Bảo tàng
11
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Vai trò của hành lang trong bảo tàng
Định hướng, tạo điểm nhấn
Với đặc điểm kéo dài tạo thành trục, hành
lang có tính định hướng rất cao. Đối với hành
lang trong bảo tàng, tính đính hướng đóng
một vai trò quan trọng trong việc dẫn dắt du
khách tham quan và thông qua đó tạo nên
“kịch bản trưng bày” cho bảo tàng.
Hiệu quả thẩm mỹ đạt được bởi dẫn dắt
xuyên suốt, biểu hiện có thể không chỉ ở
không gian nội thất mà còn biển hiện ra
Hành lang bảo tàng nghệ thuật Iwate, Nhật Bản
nguồn wikipedia
không gian bên ngoài mặt đứng của công
trình.
Hiệu quả thẩm mỹ còn được biểu hiện bới
tính nhịp điệu, sự lặp lại của cấu trúc, tương
phản giũa hình và nền, dẫn dắt của hình,
cùng với sự hiểu biết về góc quan sát .
Hành lang trưng bày các tác phẩm hội họa ở
bảo tàng Lourve, Pháp
12
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Vai trò của hành lang trong bảo tàng
Hành lang giữa được cải tạo thành không
gian triển lãm tranh ở bào tàng Lourve, Pháp
Hành lang bảo tàng kết hợp trưng bày
Ở bảo tàng Minpaku , Nhật Bản
Không gian kết hợp trưng bày các vật phẩm
Hành lang ở bảo tàng thường có sự kết hợp với việc trưng bày các
vật phẩm. Đối với các bảo tàng lịch sử, nghệ thuật… đặc biệt đối với
các loại vật phẩm trưng bày được phân chia theo niên đại, việc tận
dụng tính định hướng và dẫn dắt của hành lang để kết hợp với trưng
bày hết sức quan trọng.
Lấy ví dụ ở bảo tàng Lourve (Pháp), bảo tàng vốn là cung điện được
cải tạo lại. Với những hành lang dài hàng trăm mét tạo thành một
trục định hướng rõ ràng, các tác phẩm hội họa được trưng bày dọc
hành lang bảo tàng theo từng năm (từ thời Phục Hưng đến cận đại).
Du khách tham quan di chuyển dọc theo hành lang giữa bảo tàng.
13
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Vai trò của hành lang trong bảo tàng
Trưng bày, Phụ trợ, chuẩn bị cho
không gian trưng bày chính.
Với đặc điểm có diện tích tương đối lớn,
tính dàn trải, hành lang trong bảo tàng
có thể được sử dụng như một không
gian phụ trợ và chuẩn bị cho không gian
trưng bày chính. Lấy ví dụ ở bảo tàng
nghệ thuật và công nghiệp La Piscine,
phần hành lang được sử dụng như một
khu trưng bày đơn giản các vật phẩm
khơi gợi nên chủ đề trước khi dẫn dắt
vào đại sảnh, hội trường (đối với bảo
tàng lịch sử Charles De Gaulle), hoặc có
thể là sân trong(Bảo tàng La Maison
Hành lang đóng vai trò là không gian trưng bày
Phụ trợ trên cao ở bảo tàng Hàng không vũ trụ Mỹ
Rouge)
14
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Vai trò của hành lang trong bảo tàng
Gắn kết các hạng mục phụ trợ cho du
khách tham quan (hướng dẫn, chỗ
nghỉ chân, bán đồ lưu niệm, tai nghe
và phiên dịch…)
Khác với sảnh chính (thường là nơi bán
vé, kiểm soát ra vào), hành lang trong
bảo tàng bao gồm các hạng mục phụ
trợ gắn liền với người sử dụng trong
Các quầy giữ đồ, thông tin hướng dẫn
Được bố trí dọc hành lang bảo tàng
Để phục vụ cho du khách , Nguồn Wikicommons
suốt quá trình tham quan. Khi du
khách đi dọc hành lang
trong bảo
tàng lớn ở châu Âu, Mỹ thường có tai
nghe phiên dịch tương ứng với vị trí
và vật phẩm đang xem.
Các hạng mục như bàn hướng dẫn,
quầy bán vật phẩm lưu niệm, chổ nghỉ
chân cũng được xem xét để bố trí vào
Phương án thiết kế hành lang kết hợp trưng bày
bảo tàng Guadelejara. Trong thiết kế hành lang KTS
nghiên cứu vị trí đặt chỗ ngồi nghỉ chân và tầm nhìn
thích hợp cho du khách tham quan
bên trong bảo tàng.
15
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Phân loại
Phân loại hành lang trong bảo tàng theo vị trí
Hành lang bên
Hành lang giữa
Phân loại hành lang trong bảo tàng theo chức năng
Hành lang đóng vai trò chức năng giao thông kết nối
Hành lang đóng vai trò là không gian đệm, chuyển tiếp
Hành lang có chức năng hỗn hợp
16
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Phân loại hành lang trong bảo tàng theo vị trí
a.
Hành lang bên
Hành lang bên trong không gian trưng
bày được hiểu như là một không gian
được bố trí năm về một phía của các
không gian trưng bày, không gian chức
Bảo tàng mới Acropolis,
KTS Bernard Tschumi (Athens, Hy Lạp)
năng; bên còn lại thường giáp với các
khoảng không gian rỗng như không gian
thông tầng, không gian ngoài nhà hay
vách ngăn đơn thuần.
Có nhiều kiểu hành lang bên nhằm đạt
các hiệu quả khác nhau trong thiết kế
Nơi tưởng niệm xóa bỏ chế độ nô lệ –
KTS Wodiczko + Bonder (Nantes, Pháp)
kiến trúc, có các kiểu hành lang bên như
sau:
- Hành lang bên kết hợp trong không
gian trưng bày tạo nên tính định hướng
mạnh mẽ cho các không gian trưng bày.
Bode-Museum,
KTS Reinhard Görner (Berlin, Đức)
17
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Phân loại hành lang trong bảo tàng theo vị trí
-Hành lang bên độc lập có tác dụng lấy
sáng chuyển tiếp cho không gian trưng
bày, tránh ánh năng trực tiệp và chống
ồng cho khu vực trưng bày.
Lấy ví dụ ở bảo tàng Hà Nội, hành lang
bên độc lập hẳn so với khu trưng bày.
Hành lang này kết nối các tầng trưng bày
lại với nhau, kết hợp với lấy sáng chuyển
tiếp xuyên các tầng.
Bảo tàng Hà Nội – GMP Architect
- Hành lang bên độc lập làm chỗ nghỉ
(Hà Nội, Việt Nam)
chân, thư giãn cho khách tham quan.
Bảo tàng Solomon R. Guggenheim –
KTS Frank Lloyd Wright (NY, Mỹ)
18
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Phân loại hành lang trong bảo tàng theo vị trí
b. Hành lang giữa
Không gian hành lang xen giữa các
không gian trưng bày, dễ nhận thấy khi
chúng thường được ngăn chia một cách
ước lệ với không gian chức năng xung
quanh như sử dụng vật liệu, ánh sáng
khác nhau, hay sử dụng các vách ngăn
linh hoạt; không chỉ định hướng không
gian mà còn góp phần làm cho không
Mặt bằng bảo tàng nghệ thuật Killball
Với hành lang giứa kết hợp trưng bày
nối kết hai khối công trình với nhau
gian trưng bày rộng hơn.
Hành lang giữa làm cho không gian
trưng bày rộng hơn mà vẫn không mất
đi tính định hướng.
Bảo tàng nghệ thuât Kimball – KTS Louis Kahn (Forth Worth, Texas, Mỹ)
19
Chuyên đề không gian trưng bày : Hành lang trong bảo tàng
Phân loại hành lang trong bảo tàng theo vị trí
•
Bảo tàng Yad Vashem Holocaust – KTS Safdie (Jerusalem, Israel)
Hành lang giữa làm cho không gian trưng bày
rộng hơn mà vẫn không mất đi tính định
hướng. Lấy ví dụ trên bảo tàng Nad Vashem
Holocaust ở Israel, hành lang ở giữa công
trình tạo thành một trục xuyên suốt,, lấy sáng
từ hai bên. Phần không gian phía trên thu nhỏ
lại tạo cảm giác ấn tượng và tính dẫn dắt rất
mạnh.
Đối với phương án chọn bảo tàng lịch sử Việt
Nam, phần hành lang được đặt chính giữa
công trình, hai bên không gian trưng bày gần
như đối xứng. Trục hành lang giữa này như
một trục lịch sử, dẫn dắt du khách tham quan
qua từng thời kì phát triển của dân tộc Việt
Nam
Phương án chọn bảo tàng lịch sử Việt Nam
20
- Xem thêm -