Tài liệu Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại công ty cổ phần dược hậu giang

Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang MỤC LỤC Trang CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU....................................................................................... 1 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ...................................................................1 1.1.1. Sự cần thiết đề tài nghiên cứu...............................................................1 1.1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn................................................................1 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ........................................................................2 1.2.1. Mục tiêu chung .....................................................................................2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể .....................................................................................2 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU..........................................................................2 1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU...........................................................................3 1.4.1. Giới hạn về không gian.........................................................................3 1.4.2. Giới hạn về thời gian ............................................................................3 1.4.3. Đối tượng nghiên cứu ...........................................................................3 1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU....................................................................................................................4 CHƯƠNG 2:PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU6 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN .............................................................................6 2.1.1. Chỉ tiêu về doanh thu............................................................................6 2.1.2. Chỉ tiêu về chi phí.................................................................................6 2.1.3. Chỉ tiêu về lợi nhuận.............................................................................7 2.1.4. Một số chỉ tiêu tài chính quan trọng khác ............................................7 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...............................................................9 2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu ...............................................................9 2.2.2. Phương pháp phân tích số liệu..............................................................9 CHƯƠNG 3: TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC HẬU GIANG TRONG NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY......... 13 3.1. KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC HẬU GIANG .............13 3.1.1. Lịch sử hình thành Công ty ................................................................13 3.1.2. Quá trình phát triển Công ty ...............................................................14 3.1.3. Mục tiêu hướng đến của Công ty........................................................15 3.2. CƠ CẤU TỔ CHỨC, QUẢN LÝ CỦA DƯỢC HẬU GIANG ................15 GVHD: Nguyễn Thúy Hằng vii SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang 3.2.1. Mô hình cơ cấu tổ chức của Dược Hậu Giang ...................................15 3.2.2. Chức năng của từng bộ phận ..............................................................16 3.3. CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC HẬU GIANG..............................................................................................................18 3.4. TIỀM LỰC TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY...............................................18 3.5. HỆ THỐNG PHÂN PHỐI CỦA CÔNG TY.............................................19 3.6. CÁC NHÓM SẢN PHẨM CHÍNH VÀ THẾ MẠNH VỀ SẢN PHẨM CỦA CÔNG TY ...............................................................................................19 3.6.1. Các nhóm sản phẩm chính của Công ty .............................................19 3.6.2. Thế mạnh về sản phẩm của Công ty và những lợi ích thiết yếu từ thế mạnh này.......................................................................................................20 3.7. TÌNH HÌNH CUNG ỨNG NGUYÊN VẬT LIỆU CỦA CÔNG TY .......22 3.8.1. Chiến lược quảng cáo ........................................................................23 3.8.2. Tặng phẩm - Khuyến mãi..................................................................23 3.8. HOẠT ĐỘNG MARKETING………………………………………….. 23 3.9. NGUỒN NHÂN LỰC – CHẾ ĐỘ LÀM VIỆC VÀ CÁC ĐÃI NGỘ ......24 3.9.1. Nguồn nhân lực...................................................................................24 3.9.2. Chế độ làm việc .................................................................................25 3.9.3. Các đãi ngộ ........................................................................................25 3.10. TIỀM LỰC VỀ BÁN HÀNG ..................................................................25 3.10.1. Đội ngũ bán hàng..............................................................................25 3.10.2. Chính sách ưu đãi khách hàng ..........................................................26 3.11. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC HẬU GIANG ..............................................................27 3.11.1. Đánh giá chung .................................................................................27 3.11.2. Đánh giá cụ thể .................................................................................27 CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC HẬU GIANG........................................................................................................................ 32 4.1. PHÂN TÍCH KHÁI QUÁT VỀ TÌNH HÌNH SẢN XUẤT THUỐC CỦA NGÀNH CÔNG NGHIỆP DƯỢC VIỆT NAM VÀ CÁC DOANH NGHIỆP TRONG NGÀNH ....................................................................................................... 32 4.1.1. Doanh thu của ngành công nghiệp Dược Việt Nam...........................32 GVHD: Nguyễn Thúy Hằng viii SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang 4.1.2. Tình hình sản xuất của một số doanh nghiệp trong ngành .................33 4.2. PHÂN TÍCH CHUNG KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY.........................................................................................................34 4.2.1. Doanh thu............................................................................................35 4.2.2. Chi phí.................................................................................................35 4.2.3. Lợi nhuận ............................................................................................36 4.3. PHÂN TÍCH TỔNG HỢP KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY THEO CHỈ TIÊU DOANH THU, CHI PHÍ, LỢI NHUẬN 37 4.3.1. Phân tích tình hình doanh thu của Công ty qua 3 năm .......................37 4.3.2. Phân tích tình hình chi phí của Công ty qua 3 năm............................44 4.3.3. Phân tích lợi nhuận của Công ty qua 3 năm .......................................51 4.4. PHÂN TÍCH MỘT SỐ CHỈ SỐ TÀI CHÍNH QUAN TRỌNG ...............54 4.4.1. Chỉ tiêu về khả năng thanh toán .........................................................56 4.4.2. Chỉ tiêu về năng lực hoạt động ...........................................................57 4.4.3. Chỉ tiêu về khả năng sinh lợi ..............................................................58 4.4.4. Nhận xét chung ...................................................................................60 4.5. TỔNG HỢP YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY ...............................................................................................61 4.5.1. Đối với bản thân Công ty....................................................................61 4.5.2. Đối với môi trường bên ngoài ............................................................62 CHƯƠNG 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC HẬU GIANG. 64 5.1. NHỮNG VẤN ĐỀ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY VÀ GIẢI PHÁP CHUNG ..........................64 5.1.1. Về luật pháp:.......................................................................................64 5.1.2. Về kinh tế:...........................................................................................64 5.1.3. Về tỷ giá hối đoái:...............................................................................65 5.1.4. Cạnh tranh trong ngành: .....................................................................65 5.1.5. Hàng giả, hàng nhái: ...........................................................................65 5.2. NHỮNG ƯU ĐÃI CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI NGÀNH DƯỢC DỰ KIẾN TRONG NHỮNG NĂM SẮP TỚI ......................................................66 GVHD: Nguyễn Thúy Hằng ix SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang 5.3. GIẢI PHÁP CỤ THỂ ĐỂ KHẮC PHỤC VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY ............................................67 5.3.1. Biện pháp nâng cao doanh thu............................................................67 5.3.2. Biện pháp tiết kiệm chi phí.................................................................69 5.3.3. Nâng cao trình độ công nghệ ..............................................................71 5.3.4. Đẩy mạnh hiệu quả hoạt động Marketing ..........................................71 5.3.5. Chiến lược chăm sóc khách hàng .......................................................73 5.3.6. Quản lý và phát triển nguồn nhân lực.................................................74 CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ........................................................ 76 6.1. KẾT LUẬN................................................................................................76 6.2. KIẾN NGHỊ...............................................................................................77 6.2.1. Kiến nghị đối với Công ty ..................................................................77 6.2.2. Kiến nghị với Nhà nước......................................................................77 TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................... 79 GVHD: Nguyễn Thúy Hằng x SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang DANH MỤC BẢNG Trang Bảng 1: Số lượng lao động phân chia theo trình độ.................................................. 24 Bảng 2: Tổng doanh thu, chi phí, lợi nhuận của Công ty qua ba năm..................... 35 Bảng 3: Doanh thu hoạt động kinh doanh qua các năm ........................................... 37 Bảng 4: Các dòng sản phẩm có doanh thu cao nhất năm 2007................................ 39 Bảng 5:Doanh thu thực hiện theo thị trường tiêu thụ................................................ 41 Bảng 6: Chi phí hoạt động kinh doanh của Công ty qua các năm ........................... 44 Bảng 7: Các nhân tố ảnh hưởng đến giá vốn hàng bán............................................. 46 Bảng 8: Các nhân tố ảnh hưởng đến chi phí bán hàng.............................................. 48 Bảng 8: Các nhân tố ảnh hưởng đến chi phí quản lý doanh nghiệp......................... 50 Bảng 10: Lợi nhuận của Công ty trong 3 năm (2005 – 2007).................................. 52 Bảng 11: Khả năng thanh toán nợ của Công ty......................................................... 56 Bảng 12: Năng lực hoạt động của Công ty................................................................ 57 Bảng 13: Khả năng sinh lợi của Công ty ................................................................... 58 GVHD: Nguyễn Thúy Hằng xi SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang DANH MỤC HÌNH Trang Hình 1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức, quản lý của Dược Hậu Giang................................... 16 Hình 2: Cơ cấu cổ đông của Công ty tính đến ngày 03/10/2007 ............................. 19 Hình 3: Doanh thu sản xuất dược phẩm trong nước (Tỷ đồng) ............................ 32 Hình 4: Doanh nghiệp có doanh thu cao năm 2006 ............................................... 33 Hình 5: Lợi nhuận trước thuế năm 2006.................................................................... 34 Hình 6: Doanh thu, chi phí, lợi nhuận qua các năm.................................................. 37 Hình 7: Cơ cấu doanh thu qua các năm ..................................................................... 38 Hình 9: Doanh thu thực hiện theo thị trường tiêu thụ ............................................... 42 Hình 10: Cơ cấu chi phí trong giá vốn hàng bán....................................................... 47 Hình 11: Cơ cấu chi phí trong chi phí bán hàng........................................................ 48 Hình 12: Cơ cấu chi phí quản lý doanh nghiệp ......................................................... 51 Hình 13: Lợi nhuận của Công ty trong 3 năm (2005 – 2007) .................................. 54 Hình 14: Khả năng thanh toán nợ của Công ty ......................................................... 56 Hình 15: Năng lực hoạt động của Công ty ................................................................ 58 Hình 16: Khả năng sinh lợi của Công ty.................................................................... 59 GVHD: Nguyễn Thúy Hằng xii SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT Tiếng Việt Công ty Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang DT Doanh thu LN Lợi nhuận LNST Lợi nhuận sau thuế LNTT Lợi nhuận trước thuế Thuế TNDN Thuế thu nhập doanh nghiệp TNHH Trách nhiệm hữu hạn TP Thành phố UBND Ủy ban nhân dân Tiếng Anh ISO International Standards Organization (Tiêu chuẩn quốc tế) GDP Good Distribution Practices (Thực hành tốt phân phối thuốc) GLP Good Laboratory Practices (Thực hành tốt phòng thí nghiệm) GMP Good Manufacturing Practices (Thực hành tốt sản xuất thuốc) GPP Good Pharmacy Practices (Thực hành tốt quản lý nhà thuốc) GSP Good Storage Practices (Thực hành tốt bảo quản thuốc) WHO World Heath Organization (Tổ chức Y tế thế giới) WTO World Trade Organization (Tổ chức Thương mại thế giới) GVHD: Nguyễn Thúy Hằng xiii SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1.1. Sự cần thiết đề tài nghiên cứu Đứng trước những cơ hội và thách thức của xu thế toàn cầu hoá, các doanh nghiệp phải không ngừng cạnh tranh, không ngừng hoàn thiện để tồn tại và phát triển. Bởi trong hoạt động sản xuất kinh doanh trong cơ chế thị trường đòi hỏi phải giải quyết ba vấn đề kinh tế cơ bản: Sản xuất cái gì? Sản xuất như thế nào? Sản xuất cho ai? Để có thể đứng vững trong cơ chế thị trường, các doanh nghiệp phải không ngừng nắm bắt nhu cầu của người tiêu dùng, nâng cao chất lượng sản phẩm, nâng cao uy tín,... nhằm tiến tới mục tiêu tối đa lợi nhuận. Do đó, đạt hiệu quả kinh doanh và nâng cao hiệu quả kinh doanh luôn là vấn đề được quan tâm của doanh nghiệp và trở thành điều kiện sống còn để doanh nghiệp có thể tồn tại và phát triển trên thương trường. 1.1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang qua hơn 30 năm hình thành và phát triển, hiện nay, Công ty được công nhận là doanh nghiệp dẫn đầu ngành công nghiệp Dược Việt Nam, danh hiệu “Top 10 thương hiệu mạnh nhất Việt Nam”, “Top 05 ngành hàng dược phẩm”. Đạt được những thành tựu như vậy là kết quả to lớn của việc định hướng chiến lược kinh doanh của Ban Lãnh đạo Dược Hậu Giang, sự phân tích và đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh của các nhà quản trị qua mỗi kỳ hoạt động. Vì vậy việc phân tích thường xuyên hoạt động kinh doanh của Công ty sẽ giúp cho nhà lãnh đạo đánh giá đầy đủ, chính xác mọi diễn biến và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, biết được những mặt mạnh, mặt yếu của Công ty trong mối quan hệ với môi trường xung quanh, đồng thời biết được các nhân tố ảnh hưởng, mức độ và xu hướng tác động của từng nhân tố đến kết quả kinh doanh. Từ đó tìm ra những biện pháp hữu hiệu để không ngừng nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty. Thấy được tầm quan trọng cũng như những lợi ích mà việc phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh mang lại cho Công ty, sau một thời gian thực tập tại Công ty, em đã chọn đề tài: "Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 1 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang " làm nội dung nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp của mình. 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1. Mục tiêu chung Phân tích và đánh giá tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang qua 3 năm (2005-2007). Trên cơ sở đó tìm ra những kết quả mà Công ty đã đạt được cũng như những mặt còn hạn chế trong quá trình hoạt động kinh doanh, tìm hiểu những thuận lợi và khó khăn làm cơ sở cho việc thực hiện các chiến lược mới nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể ™ Đánh giá thực trạng và hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang trong 3 năm gần nhất. ™ Phân tích các nhân tố doanh thu, chi phí, lợi nhuận và một số nhân tố khác ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty. ™ Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty. 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU Để đạt được mục tiêu chung và mục tiêu cụ thể của vấn đề cần nghiên cứu nêu trên, em tiến hành thực hiện và giải quyết một số câu hỏi sau: - Tổng doanh thu, tổng chi phí, tổng lợi nhuận biến động như thế nào (năm 2006 so với năm 2005 và năm 2007 so với năm 2006)? Nguyên nhân của sự biến động là gì? - Doanh thu theo từng khu vực, từng mặt hàng tiêu thụ,…ảnh hưởng như thế nào đến tổng doanh thu? - Trong các loại chi phí: Giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp,…loại nào ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự biến động của tổng doanh thu? - Lợi nhuận chịu ảnh hưởng bởi những nhân tố nào (lợi nhuận từ bán hàng, lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh, từ hoạt động tài chính,..)? GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 2 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang - Trong 3 năm qua Công ty có những thay đổi, cải tiến nào về sản phẩm, chính sách bán hàng, nhân sự,…Những thay đổi đó ảnh hưởng như thế nào đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty? - Qua quá trình hoạt động, Công ty đã gặt hái được những thành tựu gì, bên cạnh đó còn có những hạn chế nào? Những thuận lợi và khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty? - Cần có những biện pháp chung và biện pháp cụ thể nào được đưa ra để Công ty hoạt động ngày càng hiệu quả hơn? 1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.4.1. Giới hạn về không gian Hiện nay trong ngành Dược phẩm có rất nhiều đối thủ cạnh tranh: Trong nước, nước ngoài và cả các đối thủ tiềm ẩn. Việc thu thập thông tin đầy đủ từ các đối thủ này rất khó khăn nên đề tài chỉ giới hạn tìm hiểu một số đối thủ cạnh tranh: Công ty cổ phần Hóa – Dược phẩm Mekopha, Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Y tế Domesco, Công ty cổ phần Dược phẩm Imexpharm. 1.4.2. Giới hạn về thời gian Đề tài này được thực hiện trong khoảng thời gian 3 tháng. 1.4.3. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng của phân tích hoạt động kinh doanh là quá trình và kết quả hoạt động kinh doanh cùng với sự tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình và kết quả đó. Đó là những yếu tố của quá trình cung cấp, sản xuất, tiêu thụ và mua bán hàng hóa thuộc các lĩnh vực sản xuất, thương mại và dịch vụ. GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 3 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang 1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU Trong quá trình thực hiện đề tài em tham khảo một số tài liệu sau: 1. Nguyễn Tấn Bình (2003). Phân tích hoạt động doanh nghiệp, NXB Đại học Quốc Gia Thành Phố Hồ Chí Minh. 2. Nguyễn Thanh Nguyệt, Trần Ái Kết (2001). Quản trị tài chính, Tủ sách Trường Đại học Cần Thơ. 3. PGS.TS Võ Thanh Thu, Nguyễn Thị Mỵ (2001). Kinh tế và Phân tích hoạt động doanh nghiệp, Nhà xuất bản thống kê, TP.HCM. 4. Duy Minh (2006). “Thủ lĩnh Dược Hậu Giang”, Diễn đàn doanh nghiệp. 5. Kế toán trưởng Phạm Hữu Lập (chịu trách nhiệm) (2007). Bản cáo bạch – Chào bán cổ phiếu ra công chúng, Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang. 6. Phòng Nhân sự (2007), Dự thảo điều lệ Công ty cổ phần Dược Hậu Giang 2007. 7. Phòng Quản trị tài chính - Công ty cổ phần Dược Hậu Giang ƒ Báo cáo tài chính năm 2005 (số liệu đã kiểm toán) ƒ Báo cáo tài chính năm 2006 (số liệu đã kiểm toán) ƒ Báo cáo tài chính năm 2007 (số liệu chưa kiểm toán) 8. Thông tin từ các trang Web: http://dhgpharma.com.vn/ http://www.dddn.com.vn/Desktop.aspx/Tin-DN/ChanDung-DN http://www.laodong.com.vn/Home/tamlongvang/2007/12/67847.laodong http://www.saovangdatviet.com.vn/index.php Nội dung được sử dụng trong các tài liệu tham khảo cụ thể là: Về các giáo trình phân tích, em tham khảo và vận dụng trình tự của phân tích hoạt động kinh doanh, các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh, các phương pháp nghiên cứu sao cho phù hợp với nội dung đề tài của mình. Về các tài liệu của Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang – nơi thực tập, em xem và tóm tắt lượt khảo về Công ty, dựa vào số liệu trên báo cáo tài chính và số GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 4 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang liệu khác từ các Phòng, Ban để phân tích và đánh giá hoạt động kinh doanh của Công ty. Về các nguồn thông tin trên báo, tạp chí và Internet, em chú ý đến tình hình phát triển của Dược Hậu Giang trong vài năm nay theo đánh giá của dư luận, việc mua bán và giá cả của cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 5 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN Nghiên cứu hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp là quá trình phân tích để đánh giá toàn bộ kết quả hoạt động kinh doanh ở doanh nghiệp, nhằm làm rõ chất lượng hoạt động kinh doanh và các nguồn tiềm năng cần được khai thác. Phân tích hoạt động kinh doanh cho phép ta nhìn nhận đúng đắn về khả năng, sức mạnh cũng như những hạn chế trong doanh nghiệp, trên cơ sở đó đề ra các phương án và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh ở doanh nghiệp. Bài luận văn này sử dụng một số chỉ tiêu cơ bản như sau để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty 2.1.1. Chỉ tiêu về doanh thu 2.1.1.1. Doanh thu từ hoạt động kinh doanh Doanh thu từ hoạt động kinh doanh là toàn bộ tiền bán sản phẩm, hàng hóa, cung ứng, dịch vụ sau khi trừ các khoản chiết khấu thanh toán, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại (nếu có chứng từ hợp lệ) và được khách hàng chấp nhận thanh toán (không phân biệt đã thu hay chưa thu tiền) Doanh thu từ hoạt động kinh doanh có 2 chỉ tiêu " Tổng doanh thu bán hàng là toàn bộ tiền bán hàng hóa, sản phẩm,dịch vụ đã được khách hàng chấp nhận thanh toán. " Doanh thu thuần phản ánh khoản tiền thực tế doanh nghiệp thu được trong kinh doanh. 2.1.1.2. Doanh thu từ các hoạt động khác Doanh thu từ các hoạt động khác bao gồm các khoản doanh thu từ hoạt động đầu tư tài chính và các hoạt động bất thường. 2.1.2. Chỉ tiêu về chi phí 2.1.2.1. Tổng chi phí Chỉ tiêu tổng chi phí là chỉ tiêu tuyệt đối nói lên quy mô của chi phí. Chỉ tiêu này phản ánh toàn bộ chi phí phát sinh có liên quan đến sự tồn tại và hoạt động của doanh nghiệp. GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 6 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang Chỉ tiêu tổng chi phí bao gồm các khoản mục chi phí khả biến và bất biến, khoản mục chi phí trực tiếp và gián tiếp, hay tổng chi phí của các loại hàng hóa. 2.1.2.2. Tỷ trọng chi phí: Tỷ trọng chi phí là chỉ tiêu tương đối phản ánh khoản mục chi phí đó chiếm bao nhiêu % trong tổng số chi phí. Tỷ trọng của từng khoản mục chi phí cho ta biết được những khoản mục nào có tỷ trọng lớn, tại sao, có hợp lý không và tìm biện pháp giảm chi phí ở những khoản mục đó. 2.1.3. Chỉ tiêu về lợi nhuận 2.1.3.1. Tổng mức lợi nhuận Tổng mức lợi nhuận là chỉ tiêu tuyệt đối phản ánh kết quả kinh doanh cuối cùng của doanh nghiệp, nói lên quy mô của kết quả và phản ánh một phần hiệu quả hoạt động doanh nghiệp. Tổng mức lợi nhuận của doanh nghiệp bao gồm lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh và lợi nhuận từ hoạt động khác. 2.1.3.2. Tỷ suất lợi nhuận Tỷ suất lợi nhuận = (lợi nhuận / doanh thu) x 100% Tỷ suất lợi nhuận là chỉ tiêu tương đối phản ánh mối quan hệ giữa lợi nhuận và doanh thu, phản ánh một phần hiệu quả trong hoạt động của doanh nghiệp. 2.1.4. Một số chỉ tiêu tài chính quan trọng khác 2.1.4.1. Chỉ tiêu về khả năng thanh toán a) Tỷ số thanh toán hiện hành Tỷ số thanh toán hiện hành = Tài sản lưu động / Nợ ngắn hạn Tỷ số thanh toán hiện hành là một trong những thước đo khả năng thanh toán của một doanh nghiệp, tỷ số thanh toán hiện hành cho thấy doanh nghiệp có bao nhiêu tài sản có thể chuyển đổi thành tiền mặt để đảm bảo thanh toán các khoản nợ ngắn hạn. b) Tỷ số thanh toán nhanh Tỷ số thanh toán nhanh = (Tài sản lưu động - Hàng tồn kho) / Nợ ngắn hạn được tính dựa trên những tài sản lưu động có thể nhanh chóng chuyển đổi thành tiền, đôi khi chúng được gọi là “tài sản nhanh”. “tài sản nhanh” bao gồm tất cả tài GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 7 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang sản lưu động trừ hàng tồn kho. Tỷ số này cho thấy khả năng thanh toán thực sự của doanh nghiệp. 2.1.4.2. Chỉ tiêu về năng lực hoạt động Chỉ tiêu về năng lực hoạt động đo lường hoạt động kinh doanh của một Công ty. Để nâng cao tỷ số hoạt động các nhà quản trị phải biết là những tài sản chưa dùng hoặc không dùng, không tạo ra thu nhập. Vì thế, doanh nghiệp cần phải biết sử dụng chúng có hiệu quả hoặc loại bỏ chúng đi. a) Số vòng quay vốn chung Số vòng quay vốn chung = Doanh thu thuần /Tổng tài sản. Số vòng quay vốn chung là hệ số tổng quát về số vòng quay tổng tài sản, tức so sánh mối quan hệ giữa tổng tài sản và doanh thu hoạt động. Hệ số này nói lên doanh thu được tạo ra từ tổng tài sản. Hay nói cách khác, một đồng tài sản nói chung mang lại bao nhiêu đồng doanh thu. b) Vòng quay vốn cố định (VCĐ) Số vòng quay vốn cố định = Doanh thu thuần / vốn cố định. Chỉ tiêu này đôi khi còn được gọi là số vòng quay vốn cố định, nhằm đo lường vốn cố định được sử dụng có hiệu quả như thế nào. Cụ thể là 01 đồng vốn cố định đầu tư tạo ra bao nhiêu đồng doanh thu. c) Vòng quay vốn lưu động (VLĐ) Số vòng quay vốn lưu động = Danh thu thuần / vốn lưu động Chỉ tiêu này cho biết hiệu quả sử dụng vốn lưu động của doanh nghiệp, việc tăng vòng quay vốn lưu động có ý nghĩa kinh tế rất lớn đối với danh nghiệp, có thể giúp danh nghiệp giảm một lượng vốn lưu động cần thiết trong kinh doanh, giảm được vốn vay hoặc có thể giảm qui mô kinh danh trên cơ sở vốn hiện có. 2.1.4.3. Chỉ tiêu về khả năng sinh lợi a) Tỷ suất sinh lời của tài sản (ROA) ROA = (Lãi ròng / Tổng tài sản) x 100%. Tỷ số này cho biết 01 đồng tài sản tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận ròng. Hệ số càng cao càng thể hiện sự sắp xếp phân bổ và quản lý tài sản càng hợp lý, hiệu quả. b) Tỷ suất sinh lời của chủ vốn sở hữu (ROE) ROE = (Lãi ròng / Vốn chủ sở hữu) x 100%. GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 8 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang Vốn chủ sở hữu là một phần của tổng nguồn vốn. Tỷ suất sinh lời của chủ vốn sở hữu cho biết 01 đồng vốn chủ sở hữu tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận ròng. c) Hệ số lãi gộp Tỷ lệ lãi gộp = (Lãi gộp/ Doanh thu) x 100%. Lãi gộp là khoản chênh lệch giữa giá bán và giá vốn, không tính đến chi phí kinh doanh. Hệ số lãi gộp biến động sẽ là nguyên nhân trực tiếp ảnh hưởng đến lơi nhuận. Hệ số lãi gộp thể hiện khả năng trang trải chi phí đặc biệt là chi phí bất biến. Để đạt lợi nhuận, tùy thuộc vào đặc điểm ngành nghề kinh doanh và tỷ lệ chi phí kinh doanh mà mỗi doanh nghiệp sẽ có một hệ số lãi gộp thích hợp. d) Hệ số lãi ròng Tỷ lệ lãi ròng = (Lãi ròng / Doanh thu) x 100%. Hệ số lãi ròng cho biết tỷ lệ giữa lãi ròng với doanh thu, hệ số này có vai trò đặc biệt quan trọng đối với các giám đốc điều hành, do nó phản ánh chiến lược kinh doanh của công ty và khả năng của công ty trong việc kiểm soát các chi phí hoạt động. Hệ số lãi ròng khác nhau giữa các ngành, tuỳ thuộc vào tính chất của các sản phẩm kinh doanh và chiến lược cạnh tranh của công ty. Hệ số lãi ròng thể hiện 01 đồng doanh thu có khả năng tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận ròng. 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu Thu thập số liệu trực tiếp từ các tài liệu của phòng, ban của Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang, đặc biệt là Phòng Quản trị tài chính, phòng Nhân sự, phòng Marketing. Ngoài việc thu thập số liệu trong Công ty, đề tài nghiên cứu còn thu thập thông tin từ các báo, tạp chí và internet. Ngoài ra còn sử dụng cả số liệu sơ cấp và thứ cấp từ các nguồn khác. 2.2.2. Phương pháp phân tích số liệu 2.2.2.1. Phương pháp so sánh: Giúp ta đối chiếu các chỉ tiêu, các hiện tượng kinh tế đã được lượng hóa có cùng một nội dung, một tính chất tương tự để xác định xu hướng, mức độ biến GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 9 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang động của chỉ tiêu. Sử dụng phương pháp so sánh, ta có thể tổng hợp được những nét chung, tách ra được những nét riêng của các hiện tượng được so sánh, trên cơ sở đó đánh giá được các mặt phát triển hay kém phát triển, hiệu quả hay kém hiệu quả để tìm giải pháp quản lý tối ưu trong mỗi trường hợp cụ thể. Phương pháp so sánh thường được sử dụng trong phân tích dưới hai dạng: a) Phương pháp so sánh số tuyệt đối So sánh bằng số tuyệt đối là hiệu số của hai chỉ tiêu kinh tế, chỉ tiêu kì phân tích và chỉ tiêu kì cơ sở (còn gọi là kỳ gốc). Chẳng hạn như so sánh giữa kết quả của thực hiện và kế hoạch hoặc giữa kết quả thực hiện kì này và kết quả kì trước. Kết quả so sánh biểu hiện khối lượng, qui mô của các hiện tượng kinh tế. b) Phương pháp so sánh số tương đối So sánh bằng số tương đối là tỉ lệ phần trăm (%) của chỉ tiêu kì phân tích với chỉ tiêu cơ sở để thể hiện mức độ hoàn thành hoặc tỉ lệ của số chênh lệch tuyệt đối so với chỉ tiêu gốc để nói lên tốc độ tăng trưởng. Kết quả so sánh biểu hiện kết cấu, mối quan hệ, tốc độ phát triển, mức phổ biến của các hiện tượng kinh tế. c) Khi áp dụng phương pháp so sánh cần phải đáp ứng các điều kiện sau: - Đảm bảo tính thống nhất về nội dung kinh tế của các chỉ tiêu. - Đảm bảo tính thống nhất về phương pháp các chỉ tiêu. - Đảm bảo tính thống nhất về đơn vị tính các chỉ tiêu về thời gian, giá trị, số lượng. @ Em kết hợp cả phương pháp so sánh số tuyệt đối và so sánh số tương đối để phân tích 3 chỉ tiêu doanh thu, chi phí, lợi nhuận và các chỉ số tài chính (từ năm 2005 – 2007). Cụ thể: - So sánh chênh lệch tuyệt đối giữa kết quả thực hiện năm 2005 và kết quả năm 2006, giữa năm 2006 so với năm 2007. - Lập tỉ lệ của số chênh lệch tuyệt đối giữa kết quả thực hiện năm này so với năm trước để nói lên tốc độ tăng trưởng. GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 10 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang 2.2.2.2. Phương pháp chi tiết: Đây là phương pháp sử dụng rộng rãi trong phân tích hoạt động kinh doanh. Mọi kết quả kinh doanh đều cần thiết và có thể chi tiết theo các hướng khác nhau. Thông thường trong phân tích phương pháp chi tiết được thực hiện theo những hướng sau: a) Chi tiết theo các bộ phận cấu thành chỉ tiêu Mọi chi tiết biểu hiện kết quả kinh doanh bao gồm nhiều bộ phận cấu thành. Từng bộ phận biểu hiện chi tiết về một khía cạnh nhất định của kết quả kinh doanh. Phân tích chi tiết các chỉ tiêu cho phép đánh giá một cách chính xác, cụ thể kết quả kinh doanh đạt được. @ Em áp dụng phương pháp này khi phân tích doanh thu, chi phí. Chẳng hạn: Phân tích doanh thu theo mặt hàng tiêu thụ. Phân tích biến động chi phí giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp trong tổng chi phí. b) Chi tiết theo thời gian Kết quả kinh doanh bao giờ cũng là kết quả của một quá trình do nhiều nguyên nhân chủ quan hoặc khách quan khác nhau, tiến độ thực hiện trong từng đơn vị thời gian thường không đều nhau. Do đó, việc phân tích chi tiết theo thời gian giúp chúng ta đánh giá kết quả kinh doanh được xác thực, đúng và tìm các giải pháp có hiệu lực cho hoạt động kinh doanh. Tùy đặc tính của quá trình kinh doanh, tùy nội dung kinh tế của chỉ tiêu phân tích và mục đích phân tích khác nhau có thể lựa chọn khoảng thời gian cần thiết khác nhau để phân tích. @ Áp dụng cho cả 3 chỉ tiêu doanh thu, chi phí, lợi nhuận. Thời gian của một kỳ kinh doanh ở đây là một năm tài chính của Công ty bắt đầu từ tháng 1 và kết thúc vào tháng 12 (từ năm 2005 – 2007). c) Chi tiết theo địa điểm Kết quả kinh doanh được thực hiện bởi các cửa hàng trực thuộc doanh nghiệp phân tích chi tiết theo địa điểm giúp ta đánh giá kết quả thực hiện hạch toán kinh tế nội bộ. GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 11 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang @ Áp dụng cho chỉ tiêu doanh thu như phân tích doanh thu theo thị trường tiêu thụ: miền Bắc, miền Trung, Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ. GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 12 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang CHƯƠNG 3 TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC HẬU GIANG TRONG NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY 3.1. KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC HẬU GIANG 3.1.1. Lịch sử hình thành Công ty Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang lúc đầu có tên gọi là Xí nghiệp Dược phẩm 2/9, được thành lập vào ngày 2/9/1974 tại Huyện U Minh - Tỉnh Cà Mau. Sau đó với quyết định số 963/QĐ.UBT.92, ngày 15 tháng 10 năm 1992 của Uỷ Ban Nhân Dân tỉnh Cần Thơ (nay là Uỷ Ban Nhân Dân thành phố Cần Thơ), Xí nghiệp này đổi tên thành Xí nghiệp liên hợp Dược Hậu Giang. Nhiệm vụ chủ yếu là: sản xuất – kinh doanh dược phẩm, các loại trà thảo dược thiên nhiên, xuất nhập khẩu trực tiếp thuốc và các nguyên liệu sản xuất thuốc, trang thiết bị y tế… Đến ngày 2/9/2004, cổ phần hoá Doanh nghiệp Nhà nước Xí nghiệp liên hợp Dược Hậu Giang, thành lập Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang. - Tên công ty: Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang - Tên viết tắt: DHG PHARMA - Ngày thành lập: 02/09/1974 - Địa chỉ trụ sở chính: 288 Bis Nguyễn Văn Cừ, Quận Ninh Kiều, Thành phố Cần Thơ. - Điện thoại: 071. 891433-890802-890074 Fax: 071. 895209 - Email: [email protected] - Website:www.dhgpharma.com.vn - Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh: Số 5703000111 do Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Cần Thơ cấp, đăng ký lần đầu ngày 15/09/2004, đăng ký thay đổi lần thứ 3 ngày 13/01/2005 - Vốn điều lệ: 80.000.000.000 đồng ( Tám mươi tỷ đồng) - Lĩnh vực sản xuất kinh doanh: Sản xuất kinh doanh dược phẩm; Xuất khẩu dược liệu, dược phẩm theo quy định của Bộ Y Tế; Nhập khẩu trang thiết bị sản xuất thuốc, trang thiết bị y tế, dược liệu, dược phẩm; GVHD: Nguyễn Thúy Hằng 13 SVTH: Nguyễn Thị Đan Thùy