Mô tả:
Jica – hic, dù ¸n t¨ng c−êng kh¶ n¨ng ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt
Tr−êng cao ®¼ng c«ng nghiÖp hµ néi
Ban gia c«ng kim lo¹i tÊm
Thùc hµnh
Hμn hå quang
TËp I
Hµ néi th¸ng 1 n¨m 2003
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
Lêi Nãi §Çu
Khoa häc vµ c«ng nghÖ ngµy cµng ph¸t triÓn trªn thÕ giíi. Chóng ta cÇn
cung cÊp khoa häc c«ng nghÖ cho c«ng nh©n trÎ, nh÷ng ng−êi mong muèn ®−îc
häc tËp vµ nghiªn cøu ®Ó tiÕp tôc sù nghiÖp ph¸t triÓn nÒn c«ng nghiÖp ViÖt
Nam.
§Ó ®¸p øng nhu cÇu trªn, Dù ¸n “T¨ng c−êng Kh¶ n¨ng §µo t¹o C«ng
nh©n kü thuËt t¹i tr−êng Cao ®¼ng C«ng nghiÖp Hµ Néi” ®· ®−îc thµnh lËp
vµ b¾t ®Çu ho¹t ®éng tõ ngµy 1 th¸ng 4 n¨m 2000 theo tho¶ thuËn hîp t¸c kü
thuËt gi÷a hai chÝnh phñ ViÖt Nam vµ NhËt B¶n. §©y lµ dù ¸n hîp t¸c kü thuËt vÒ
d¹y nghÒ trªn 3 lÜnh vùc: Gia c«ng kim lo¹i tÊm, ®iÒu khiÓn ®iÖn vµ gia c«ng c¬
khÝ.
Cuèn gi¸o tr×nh “Thùc hµnh hµn hå quang – tËp I” ®−îc viÕt víi sù hç trî
cña chuyªn gia NhËt B¶n lµ mét trong nh÷ng kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña Dù ¸n.
Gi¸o tr×nh nµy ®−a ra c¸c ý t−ëng ®Ó nghiªn cøu mét c¸ch rÊt hiÖu qu¶ vÒ
c«ng nghÖ hµn hå quang tay trong lÜnh vùc gia c«ng kim lo¹i tÊm cho c¶ gi¸o
viªn d¹y nghÒ vµ häc viªn.
Néi dung gi¸o tr×nh cßn ®−a ra nhiÒu bµi häc thùc hµnh c¬ b¶n bæ Ých vµ
hiÖu qu¶ cho häc viªn.
Chóng t«i hy väng cuèn gi¸o tr×nh nµy sÏ ®−îc sö dông h÷u Ých trong viÖc
ph¸t triÓn kh¶ n¨ng nghÒ cña häc viªn t¹i m«i tr−êng lµm viÖc c«ng nghiÖp ®Ých
thùc.
Ngµy 16 th¸ng 01 n¨m 2003
Dù ¸n JICA-HIC
Ban gia c«ng kim lo¹i tÊm
http://www.ebook.edu.vn
1
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
Môc lôc
1. VËn hµnh m¸y mµi hai ®¸……………………...……………………………. .3
2. VËn hµnh m¸y c¾t cao tèc………………………………………………….….6
3. VËn hµnh m¸y mµi cÇm tay………..……………………….……………….11
4. VËn hµnh m¸y khoan bµn……………………………………………………16
5. VËn hµnh m¸y hµn hå quang xoay chiÒu…………………………………….22
6. ChuÈn bÞ c¸c trang bÞ b¶o hé lao ®éng vµ dông cô…………………………..28
7. G©y hå quang………………………………………………………………...33
8. H×nh thµnh mèi hµn trªn mÆt ph¼ng ë vÞ trÝ sÊp, que hµn ®i th¼ng…………..43
9. H×nh thµnh mèi hµn trªn mÆt ph¼ng ë vÞ trÝ sÊp, que hµn chuyÓn ®éng
ngang………………………………………………………………………...51
10. Hµn gi¸p mèi kh«ng v¸t mÐp cã khe hë ë vÞ trÝ sÊp………………………..57
11. Hµn gi¸p mèi v¸t mÐp ch÷ V ë vÞ trÝ sÊp, dïng tÊm ®Öm…………………..61
12. Hµn gi¸p mèi v¸t mÐp ch÷ V ë vÞ trÝ sÊp, kh«ng dïng tÊm ®Öm…………...68
13. KiÓm tra mèi hµn gi¸p mèi b»ng ph−¬ng ph¸p uèn………………………..75
14. Hµn gãc ë vÞ trÝ lßng thuyÒn…………………………………………….….81
15. Hµn gãc ë vÞ trÝ ngang (mét ®−êng hµn)…………………………………...87
16. Hµn gãc ë vÞ trÝ ngang (nhiÒu ®−êng hµn)………………………………….93
17. Hµn ®¾p mÆt ph¼ng………………………………………………………...99
18. Hµn ®¾p trôc………………………………………………………………104
19. Bµi tËp tæng hîp…………………………………………………………..106
http://www.ebook.edu.vn
2
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
Bμi 1: vËn hμnh m¸y mμi hai ®¸
Môc ®Ých:
H×nh thµnh kü n¨ng kiÓm tra vµ vËn hµnh m¸y mµi hai ®¸.
VËt liÖu:
ThiÕt bÞ, dông cô:
- Má lÕt.
- KÝnh b¶o hé.
- GiÎ lau.
- N−íc.
- Mòi söa ®¸.
1. ChuÈn bÞ
- Lau kÝnh b¶o vÖ b»ng giÎ lau s¹ch.
- §æ ®Çy n−íc lµm m¸t.
- §eo kÝnh b¶o hé.
http://www.ebook.edu.vn
3
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
2. KiÓm tra an toµn
- Quay ®¸ b»ng tay, kiÓm tra xem cã c¸c vÕt x−íc hoÆc nøt kh«ng.
- KiÓm tra, ®¶m b¶o khe hë gi÷a bÖ tú vµ ®¸ kh«ng lín qu¸ 3 mm.
- KiÓm tra ®¶m b¶o khe hë gi÷a kÝnh b¶o vÖ vµ ®¸ kh«ng lín qu¸ 10 mm.
Kho¶ng 10 mm
Kho¶ng 3 mm
3. B¾t ®Çu ch¹y m¸y
- Kh«ng ®øng th¼ng ë phÝa tr−íc ®¸ mµi.
- BËt c«ng t¾c nguån, chê cho ®¸ quay ®ñ tèc ®é tiªu chuÈn. NÕu cã nhiÒu
tiÕng ån hoÆc rung th× ph¶i t¾t m¸y kiÓm tra.
http://www.ebook.edu.vn
4
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
BÖ tú
Tr¸nh
Tr¸nh
4. Mµi ph¼ng mÆt ®¸
- CÇm mòi söa ®¸ b»ng c¶ hai tay vµ tú vµo bÖ tú.
- §Èy mòi söa ®¸ cho ch¹m vµo mÆt ®¸.
- Di chuyÓn mòi söa ®¸ nhÑ nhµng sang tr¸i vµ ph¶i, mµi ®¸ cho ®Õn hÕt c¸c
vÕt lâm vµ mÆt ®¸ b»ng ph¼ng.
http://www.ebook.edu.vn
5
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
Bμi 2: VËn hμnh m¸y c¾t cao tèc
Môc ®Ých:
H×nh thµnh kü n¨ng vËn hµnh m¸y c¾t cao tèc.
VËt liÖu:
ThÐp gãc L40 40 5 300.
ThiÕt bÞ, dông cô:
- M¸y c¾t cao tèc.
- Th−íc l¸ 300.
- Mòi v¹ch.
- Ke vu«ng.
- Cµ lª.
- §¸ c¾t.
- G¨ng tay.
N¾p b¶o vÖ
Tay cÇm
§éng c¬
§¸ c¾t
VËt c¾t
£ t«
Tay quay ª t«
http://www.ebook.edu.vn
6
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
1. ChuÈn bÞ
- V¹ch dÊu 20 mm c¸ch ®Òu trªn thanh thÐp gãc.
Ke
ThÐp gãc
- KiÓm tra ®é vu«ng gãc gi÷a ®¸ c¾t vµ ª t«.
2. Th¸o ®¸
- Th¸o l¾p b¶o vÖ.
- Dïng cµ lª th¸o mò èc, lÊy vµnh gi÷ ®¸ ra ngoµi.
- Th¸o ®¸ c¾t.
http://www.ebook.edu.vn
7
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
Bu l«ng b¾t chÆt
N¾p b¶o vÖ
Vµnh chÆn ®¸
§ai èc
§¸ c¾t
3. L¾p ®¸ c¾t
- KiÓm tra h− h¹i cña ®¸.
- §Æt ®¸ c¾t vµo trôc quay.
- L¾p vµnh gi÷ ®¸ vµ vÆn chÆt mò èc b»ng cµ lª (chó ý kh«ng vÆn mò èc qu¸
chÆt hoÆc ch−a ®ñ chÆt hoÆc l¾p ®¸ kh«ng ®ång t©m).
- §Ëy n¾p b¶o vÖ.
4. Ch¹y thö
- Nèi æ c¾m víi nguån ®iÖn.
- BËt c«ng t¾c.
- Cho m¸y ch¹y kh«ng kho¶ng 3 phót, kiÓm tra kh«ng cã ®iÒu g× bÊt b×nh
th−êng x¶y ra.
C«ng t¾c
http://www.ebook.edu.vn
8
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
5. L¾p vËt c¾t
- XiÕt võa ph¶i vËt c¾t trong ª t«.
- H¹ thÊp ®¸ cho ch¹m nhÑ vµo vËt.
- §iÒu chØnh vÞ trÝ c¾t.
(§iÒu chØnh v¹ch dÊu trïng víi mÐp ngoµi cña ®¸).
- XiÕt chÆt vËt c¾t mét c¸ch cÈn thËn sao cho vËt c¾t ë vÞ trÝ n»m ngang.
§¸ c¾t
Th−íc
VÞ trÝ c¾t
DÊu c¾t
6. C¾t
- §eo kÝnh b¶o hé.
- §øng tr¸nh h−íng quay cña ®¸.
- BËt c«ng t¾c.
- H¹ thÊp tay cÇm vµ b¾t ®Çu c¾t mét c¸ch tõ tõ.
- Kh«ng t¸c dông lùc qu¸ m¹nh lªn ®¸ khi c¾t.
- Khi m¹ch c¾t gÇn ®øt, gi¶m bít tèc ®é c¾t (gi¶m lùc Ên).
http://www.ebook.edu.vn
9
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
§øng tr¸nh
h−íng ®¸ quay
H−íng ®¸ quay
7. Th¸o vËt c¾t
- Sau khi c¾t ®øt, n©ng tay cÇm ®−a ®¸ c¾t vÒ vÞ trÝ ban ®Çu.
- T¾t c«ng t¾c.
- Khi ®¸ ®· dõng h¼n, th¸o vËt c¾t ra khái ª t«.
http://www.ebook.edu.vn
10
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
Bμi 3: VËn hμnh M¸y mμi cÇm tay
Môc ®Ých:
H×nh thµnh kü n¨ng vËn hµnh m¸y mµi cÇm tay.
VËt liÖu:
ThÐp ch÷ U (han gØ), dµi 200 mm.
ThiÕt bÞ, dông cô:
- M¸y mµi tay.
- §¸ mµi (φ 100 x 4 x 16).
- Cµ lª.
- Gi¸ ®ì.
Vá hép ®Êu ®iÖn
Hép b¸nh r¨ng
Th©n m¸y
Lç n¾p
chæi than
D©y nèi ®Êt
VÝt
§¸
N¾p b¶o
vÖ ®¸
1. KiÓm tra an toµn
- §eo kÝnh b¶o hé vµ g¨ng tay.
- KiÓm tra kh«ng cã chÊt dÔ ch¸y næ ë gÇn khu vùc lµm viÖc.
- KiÓm tra kh«ng cã ng−êi ®øng trªn h−íng c¸c tia löa b¾n ra.
http://www.ebook.edu.vn
11
C«ng t¾c
PhÝch c¾m
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
KÝnh b¶o hé
G¨ng tay
2. KiÓm tra m¸y mµi
- KiÓm tra ®¸ mµi tr−íc khi l¾p.
- KiÓm tra t×nh tr¹ng l¾p chÆt cña ®¸.
Cµ lª chuyªn dïng
3. C¾m phÝch c¾m vµo nguån
- KiÓm tra c«ng t¾c trªn m¸y ë vÞ trÝ OFF.
http://www.ebook.edu.vn
12
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
- C¾m phÝch nèi d©y tiÕp ®Êt.
- C¾m phÝch c¾m vµo nguån.
æ c¾m
Nèi ®Êt
4. CÇm m¸y mµi
- CÇm m¸y mµi ch¾c ch¾n b»ng c¶ hai tay.
5. BËt c«ng t¾c
- G¹t c«ng t¾c vÒ vÞ trÝ ON.
- §Ó m¸y mµi ch¹y kh«ng kho¶ng 1 phót.
- KiÓm tra kh«ng cã g× bÊt b×nh th−êng x¶y ra trong qu¸ tr×nh m¸y ch¹y.
http://www.ebook.edu.vn
13
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
Ch¹y kh«ng t¶i
6. Mµi
- CÇm chÕch m¸y mét gãc kho¶ng 150 ~ 300 vµ cho c¹nh ®¸ tiÕp xóc víi vËt.
- Di chuyÓn ®¸ trªn mÆt vËt vÒ phÝa tr−íc, phÝa sau, sang ph¶i vµ sang tr¸i
víi lùc Ên ®Òu.
http://www.ebook.edu.vn
14
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
7. T¾t c«ng t¾c
- N©ng ®¸ lªn khái bÒ mÆt vËt.
- T¾t c«ng t¾c.
- §îi ®¸ ®øng yªn.
- §Æt ®¸ mµi trªn gi¸ ®ì.
Chó ý khi sö dông m¸y mµi:
- Lu«n ®eo kÝnh b¶o hé vµ g¨ng tay.
- Kh«ng sö dông ®¸ cã ®−êng kÝnh lín h¬n tiªu chuÈn.
- Lu«n cã b−íc ch¹y kh«ng tr−íc khi mµi.
- Kh«ng tú ®¸ qu¸ m¹nh hoÆc ®ét ngét vµo vËt.
- §Ó c¸c chÊt dÔ ch¸y næ xa n¬i lµm viÖc.
- CÇm m¸y mµi cÈn thËn vµ chó ý chç ®Ó ch©n khi mµi.
- NÕu tú ®¸ qu¸ m¹nh vµo vËt khi mµi, ®¸ sÏ bÞ ch¸y.
- M¸y mµi cÇm tay th−êng ®−îc dïng ®Ó mµi gØ sÐt trªn bÒ mÆt vËt tr−íc khi
hµn, mµi xØ hµn trong c¸c khe r·nh hoÆc mµi c¸c c¹nh sau khi c¾t.
Phßng chèng ®iÖn giËt
- CÇn ph¶i l¾p ®Æt mét ¸p t« m¸t phï hîp vµo nguån ®iÖn ®ång thêi ¸p t«
m¸t ph¶i lµm viÖc víi ®é tin cËy cao.
- Tr¸nh lµm viÖc ë n¬i Èm −ít dÔ g©y ra ®iÖn giËt.
http://www.ebook.edu.vn
15
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
Bμi 4: vËn hμnh m¸y khoan bμn
Môc ®Ých:
H×nh thµnh kü n¨ng vËn hµnh m¸y khoan bµn.
VËt liÖu:
ThiÕt bÞ, dông cô:
M¸y khoan bµn.
N¾p b¶o vÖ
Tay quay trôc chÝnh
Trôc
Ý
Th©n m¸y
Bµn
my
Tay quay bµn m¸y
§Õ
¸
1. Thay ®æi sè vßng quay cña trôc chÝnh
- Më n¾p che d©y ®ai.
- Níi láng vÝt kho¸.
- §iÒu chØnh ®ßn bÈy c¨ng d©y ®ai ®Ó níi láng d©y ®ai.
http://www.ebook.edu.vn
16
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
N¾p b¶o vÖ
VÝt kho¸
Tay quay trôc chÝnh
§ßn bÈy c¨ng ®ai
- Di chuyÓn d©y ®ai ®Õn r·nh puly mong muèn.
+ Khi di chuyÓn d©y ®ai, ®Çu tiªn th¸o d©y ®ai tõ r·nh puly cã ®−êng kÝnh
lín h¬n, khi l¾p vµo th× l¾p d©y ®ai vµo r·nh puly cã ®−êng kÝnh nhá h¬n
tr−íc.
+ CÈn thËn tr¸nh bÞ kÑp tay vµo gi÷a puly vµ d©y ®ai.
- KÐo ®ßn bÈy c¨ng ®ai vÒ phÝa trong lßng, c¨ng d©y ®ai hÕt cì sau ®ã vÆn
chÆt kho¸ ®ßn bÈy c¨ng ®ai l¹i.
- L¾p n¾p che d©y ®ai l¹i.
§ai
Pu li
§éng c¬
Trôc chÝnh
http://www.ebook.edu.vn
17
Pu li
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
2. Di chuyÓn bµn khoan lªn vµ xuèng
- Níi láng kho¸ h·m.
- Quay tay quay ®iÒu chØnh bµn lªn xuèng theo chiÒu kim ®ång hå ®Ó ®−a
bµn lªn cao.
- Quay tay quay ®iÒu chØnh bµn lªn xuèng ng−îc chiÒu kim ®ång hå ®Ó h¹
thÊp bµn xuèng.
- §Æt bµn ë chiÒu cao thÝch hîp råi xiÕt kho¸ h·m l¹i.
Kho¸ h·m
Thanh r¨ng
Tay quay bµn m¸y
3. Di chuyÓn bµn sang ph¶i vµ tr¸i
- Níi láng kho¸ h·m.
- §Èy bµn sang ph¶i hoÆc tr¸i b»ng tay.
- Quay bµn ®Õn ®óng vÞ trÝ råi xiÕt kho¸ h·m l¹i.
http://www.ebook.edu.vn
18
Dù ¸n JICA – HIC
Hµn hå quang
Kho¸ h·m
Tay quay bµn m¸y
4. Di chuyÓn trôc chÝnh lªn vµ xuèng
- §øng phÝa tr−íc cña m¸y, cÇm tay quay ®iÒu chØnh trôc chÝnh lªn xuèng.
- Quay tay quay ®Ó ®iÒu chØnh trôc chÝnh lªn xuèng.
Tay quay trôc
chÝnh
http://www.ebook.edu.vn
19
- Xem thêm -