1
CHUYEÄN ÑÔØI TÖÏ KEÅ
Nhöõng vò baùc só ñaùng kính böôùc vaøo phoøng thaêm beänh nhaân. Caû caên phoøng ñoät
nhieân im aéng, im aéng ñeán ñoä coù theå nghe roõ caû tieáng maùy trôï thôû cho ñöùa con trai 12 tuoåi
cuûa toâi.
- Cô hoäi soáng raát mong manh. - Moät vò baùc só tieán veà phía toâi kheõ noùi. - Caäu beù ñaõ
bò lieät naõo töø nhieàu ngaøy tröôùc roài chò ạï.
- Nhöng vaãn coøn hy voïng chöù baùc só? – Gioïng toâi khaån khoaûn.
- Ñieàu ñoù raát khoù. Haàu nhö chaúng coøn chuùt hy voïng naøo.
“Baùc só chaån ñoaùn sai roài!”- Toâi töï nhuû. - “Chuùng ta luoân luoân coøn hy voïng maø, duø
mong manh nhaát”.
- Chò coù theå töø bieät vôùi caäu aáy töø baây giôø. Moät giôø saùng, chuùng toâi seõ ñoùng maùy trôï
thôû vaø chuyeån caäu aáy xuoáng nhaø xaùc cuûa beänh vieän. - Coâ baùc só leân tieáng
Tieáng böôùc chaân cuûa hoï xa daàn vaø tieáng troø chuyeän cuõng ngöng baët. Toâi khoâng
coøn söï löïa choïn naøo khaùc. Toâi laúng laëng böôùc sang nhaø nguyeän cuøng choàng cuõ vaø con gaùi.
Caàm cuoán Kinh thaùnh trong tay, toâi thaàm nghó mình seõ ñoïc moät trang baát kyø naøo ñoù vaø xem
ñoù nhö moät daáu hieäu raèng sinh meänh cuûa con trai toâi coù cô hoäi soáng soùt hay khoâng. Ñaây laø
ñieàu tröôùc nay toâi thöôøng laøm moãi khi maát heát hy voïng. Khi yeáu ñuoái vaø tuyeät voïng, ngöôøi
ta thöôøng tìm ñeán nieàm tin toân giaùo. Trang saùch môû ra tröôùc maét toâi. Toâi laåm nhaåm ñoïc. Ñoù
laø caâu chuyeän Chuùa ñaõ mang Lazarus töø coõi cheát trôû veà. Ngay caû khi toâi khoâng thöøa nhaän
ñieàu naøy, toâi vaãn cho raèng ñoù laø moät daáu hieäu. Nhöng daáu hieäu aáy coù yù nghóa gì thì toâi
khoâng lyù giaûi ñöôïc.
Toâi trôû laïi phoøng chaêm soùc ñaëc bieät. Moïi ngöôøi ñang laàn löôït vaøo ñeå nhìn thaèng beù
laàn cuoái. Sau khi taát caû moïi ngöôøi ñaõ noùi lôøi vónh bieät vôùi Shane, toâi oâm con trai vaøo loøng.
Thaân theå con trai toâi ñaày nhöõng noát kim tieâm vaø caùc oáng truyeàn dòch, trôï thôû. Coâ y taù laëng
leõ ñoùng maùy trôï thôû. Tieáng maùy chaïy ñeàu ñeàu boãng im baët. Moät tieáng thôû haét ra. Ñoù laø hôi
thôû cuoái cuøng cuûa Shane. Toâi cheát laëng. Moät baøn tay nheï nhaøng ñaët leân vai toâi - “Coù leõ
phaûi raát laâu sau chò môùi quen ñöôïc vôùi chuyeän naøy. Ít nhaát cuõng phaûi taùm naêm sau”. Ñoù laø
gioïng noùi nhoû vaø traàm cuûa ngöôøi y taù. “Thaät khoù vöôït qua chuyeän naøy, chò aï. Toâi hieåu caûm
giaùc ñoù, vì con gaùi toâi cuõng ñaõ maát ôû tuoåi leân chín”.
Luùc aáy toâi chæ muoán heùt leân vôùi coâ aáy raèng: “Toâi khoâng muoán phaûi maát con nhö
coâ! Toâi khoâng muoán phaûi vöôït qua chuyeän naøy. Chaéc chaén baùc só ñaõ nhaàm laãn gì ñoù”.
Maõi sau naøy toâi môùi hieåu heát yù nghóa cuûa nhöõng lôøi ñoäng vieân aáy vaø nhaän ra raèng
mình chæ laø moät trong soá raát nhieàu phuï nöõ chòu maát maùt, ñau khoå trong cuoäc soáng.
Sau khi con trai qua ñôøi, toâi thöôøng ngoài moät mình, chìm ñaém trong moät khoâng
gian rieâng vôùi nhöõng cuoán saùch vieát veà noãi buoàn, maát maùt. Moät vaøi cuoán trong soá ñoù do
nhöõng ngöôøi baïn taëng toâi vôùi mong muoán toâi coù theå vöôït qua noãi ñau. Nhöõng cuoán khaùc do
toâi töï mua. Toâi laëng leõ ñoïc töøng cuoán. Ñoïc xong toâi khoâng xeáp chuùng leân keä maø quaêng lung
tung trong phoøng. Khoâng phaûi bôûi chuùng khoâng hay. Raát nhieàu cuoán trong soá ñoù cuûa caùc taùc
giaû noåi tieáng. Chaúng qua vì toâi thaáy chuùng chaúng giuùp ñöôïc gì cho toâi luùc naøy. Chöa cuoán
naøo khieán toâi tin raèng giai ñoaïn khoù khaên naøy chæ laø moät giai ñoaïn chuyeån tieáp. Nhöõng
cuoán saùch aáy cuõng khoâng cho toâi moät lôøi an uûi ñoäng vieân raèng moãi phuùt giaây toâi ñang soáng
2
Thuvientailieu.net.vn
laø giaây phuùt ñeïp nhaát. Ñoù môùi chính laø ñieàu toâi thaät söï muoán ñöôïc nghe, raèng khoaûng thôøi
gian ñoái dieän vôùi söï ñau khoå laø khoaûng thôøi gian raát quan troïng trong cuoäc ñôøi moãi ngöôøi.
Nhöng, duø sao thì cuõng coù hai ñieàu giuùp toâi nguoâi ngoai phaàn naøo noãi ñau. Tröôùc
heát, vieäc ñoïc nhöõng cuoán saùch noùi veà cuoäc soáng sau caùi cheát ñem laïi cho toâi caûm giaùc raèng
con trai toâi vaãn ñang beân caïnh toâi vaø vaãn bình an. Thöù nöõa laø vieäc ñoïc nhöõng caâu chuyeän
coù thaät veà caûm xuùc cuûa nhöõng ngöôøi töøng maát ñi ngöôøi thaân, caùch hoï vöôït qua giai ñoaïn
khoù khaên aáy nhö theá naøo, vaø ñieàu gì ñaõ tieáp theâm söùc maïnh cho hoï ñaõ khieán toâi thay ñoåi
caùch nghó. Toâi töï höùa vôùi mình raèng toâi phaûi ñi ñeán nôi coù aùnh saùng ôû cuoái ñöôøng haàm, toâi
seõ vieát moät cuoán saùch noùi veà noãi ñau cuûa con ngöôøi.
Hôn 15 naêm keå töø khi con trai toâi maát, toâi môùi vieát ñöôïc cuoán saùch naøy. Vaø cuõng
chæ ñeán luùc ñoù, toâi môùi tìm ra nhöõng ñieàu thöïc söï coù yù nghóa ñeå laøm thay vì ngoài than khoùc
moät mình.
Cuoán saùch naøy taäp hôïp nhöõng caâu chuyeän coù thaät veà nhöõng ñau thöông, maát maùt
maø nhieàu ngöôøi töøng traûi qua. Sau khi cuoán saùch ra ñôøi, toâi thöïc söï haïnh phuùc khi bieát noù
nhaän ñöôïc söï höôûng öùng cuûa ñoâng ñaûo baïn ñoïc. Tröôùc ñaây, toâi töøng cho raèng söï ñau khoå
naèm trong moät goùc khuaát naøo ñoù nôi ñaùy saâu taâm hoàn, ngöôøi ngoaøi khoù coù theå chaïm vaøo.
Nhöng roài toâi nhaän ra raèng neáu cöù giöõ loái suy nghó aáy, toâi seõ chaúng bao giôø thoaùt ra khoûi söï
ñôn ñoäc vaø baát haïnh cuûa chính mình. Moãi ngöôøi ñeàu caàn ñöôïc chia seû, caûm thoâng cuõng nhö
bieát laéng nghe taâm söï cuûa ngöôøi khaùc, nhaát laø nhöõng ngöôøi cuøng caûnh ngoä.
Vôùi toâi, noãi ñau gioáng nhö moät giai ñoaïn chuyeån tieáp trong cuoäc ñôøi con ngöôøi. Nhieàu
ngöôøi goïi toâi laø moät chuyeân gia trong lónh vöïc naøy. Khoâng, toâi chæ laø moät ngöôøi töøng traûi
qua ñau khoå vaø giôø ñaây toâi coù cô hoäi nhìn laïi chaëng ñöôøng mình töøng böôùc qua. Toâi cuõng
khoâng coù tham voïng raèng seõ vaïch ra cho baïn höôùng giaûi quyeát maø chæ hy voïng cuoán saùch
coù theå mang laïi cho baïn moät chuùt gì ñoù an uûi, seû chia ñoái vôùi nhöõng maát maùt baïn gaëp phaûi.
Ñoàng thôøi qua ñoù toâi hy voïng raèng baïn seõ tìm thaáy söï töï tin vaø bieát mình neân laøm gì trong
hoaøn caûnh hieän taïi.
Trong soá 13 cuoán saùch toâi ñaõ vieát, ñaây laø cuoán saùch coù noäi dung buoàn nhaát, nhöng
laïi laø cuoán saùch mang ñeán cho toâi nhieàu nieàm vui nhaát. Caùc nhaân vaät, caâu chuyeän, nhöõng
maûnh ñôøi ñau khoå ñaõ daïy cho toâi nhieàu ñieàu.
Tröôùc khi ñeán vôùi töøng noäi dung cuï theå, toâi muoán chia seû vôùi baïn moät trong nhöõng
caâu chuyeän yeâu thích nhaát cuûa toâi.
Chuyeän keå raèng ngaøy xöa, coù moät coâ gaùi khaùt khao ñi tìm tri thöùc. Coâ löu laïc ñeán
vuøng nuùi ôû moät mieàn ñaát xa laï, ôû ñoù coâ gaëp moät vò giaùo só coù taàm hieåu bieát noåi tieáng khaép
vuøng. Coâ ñaõ nhôø vò giaùo só naøy daïy doã:
- Con muoán coù ñöôïc moïi tri thöùc trong cuoäc ñôøi. Xin ngaøi haõy chæ daãn cho con! - Coâ
noùi vôùi vò giaùo só. - Con seõ khoâng ñi khoûi ñaây cho ñeán khi naøo hoïc ñöôïc taát caû nhöõng ñieàu aáy.
Vò giaùo só daãn coâ gaùi ñeán moät hang ñoäng roài ñeå coâ laïi vôùi moät ñoáng saùch vôû. Moãi
ngaøy sau ñoù, oâng ñeàu quay trôû laïi vaø kieåm tra xem coâ gaùi ñaõ ñoïc ñeán ñaâu. Vôùi caây gaäy trong
tay, oâng böôùc khaäp khieãng vaøo trong hang vaø hoûi:
- Con ñaõ hoïc ñöôïc taát caû nhöõng gì con muoán bieát chöa?
- Daï, chöa! - Coâ gaùi traû lôøi.
Moãi laàn nghe coâ traû lôøi nhö vaäy, vò giaùo só lieàn giô chieác gaäy leân vaø ñaùnh vaøo ñaàu
coâ. Vieäc naøy laëp ñi laëp laïi trong nhieàu naêm sau ñoù. Roài moät ngaøy kia, vò giaùo só böôùc vaøo
hang, laëp laïi caâu hoûi vaø laïi nghe caâu traû lôøi nhö tröôùc. Nhöng laàn naøy, khi vò giaùo só vöøa giô
3
Thuvientailieu.net.vn
caây gaäy leân, coâ gaùi ñaõ naém laáy caây gaäy. Coâ ñaõ bieát choáng cöï laïi. Trong ñaàu coâ thoaùng qua yù
nghó raèng mình seõ bò thaày maéng. Nhöng laï thay, coâ raát ngaïc nhieân khi thaáy vò giaùo só mæm
cöôøi vaø noùi:
- Chuùc möøng con, con ñaõ hoïc xong roài ñaáy. Con ñaõ coù ñöôïc taát caû nhöõng ñieàu con
caàn bieát. Con ñaõ hoïc ñöôïc taát caû nhöõng ñieàu con muoán bieát vaø cuõng hoïc caû caùch thöùc ñeå
khoâng phaûi chòu ñau nöõa.
Coù theå noùi, caâu chuyeän naøy bao quaùt chuû ñeà cuûa caû quyeån saùch: Khoâng coøn phuï
thuoäc laãn nhau nöõa – ngöøng kieåm soaùt ngöôøi khaùc vaø baét ñaàu chaêm soùc baûn thaân.
Caøng veà sau naøy toâi caøng nhaän thöùc roõ hôn raèng vieäc coá kìm neùn noãi ñau, phuû
nhaän maát maùt khoâng phaûi laø caùch ñeå ta haøn gaén veát thöông, maø chính ñieàu ñoù laïi khieán ta
luoân bò söï ñau khoå daèn vaët, ñeo baùm vaø ñaåy ta ra khoûi nhöõng ngöôøi thaân yeâu. Vì vaäy, cuoán
saùch naøy ñöôïc vieát ra ñeå daønh taëng cho nhöõng ngöôøi ñang coá gaéng ñöùng daäy sau noãi ñau vaø
nhöõng ngöôøi vaãn ñang hoang mang, chöa tìm laïi ñöôïc söùc maïnh cuûa mình sau nhöõng toån
thöông. Toâi muoán giuùp nhöõng con ngöôøi ñau khoå naøy ñoái dieän vôùi maát maùt vaø laáy laïi nieàm
tin yeâu cuoäc soáng, quyù troïng chính baûn thaân mình.
Toâi xin ñöôïc keát thuùc phaàn giôùi thieäu naøy baèng moät dò baûn xuaát phaùt töø caâu
chuyeän moät ngöôøi phuï nöõ ñeán gaëp ñöùc Phaät ñeå caàu xin söï giuùp ñôõ. Khoâng gioáng coâ gaùi ñi
tìm tri thöùc, ngöôøi phuï nöõ naøy xin Ñöùc Phaät giuùp baø vöôït qua noãi ñau khoå maø baø ñang phaûi
gaùnh chòu.
- Con trai cuûa con ñaõ maát. Xin Ngaøi haõy mang thaèng beù trôû veà vôùi con! - Ngöôøi ñaøn
baø noùi.
- Ñöôïc roài! - Ñöùc Phaät ñaùp. - Nhöng vôùi moät ñieàu kieän, con haõy mang ñeán cho ta ba
vieân ñaù. Moãi vieân phaûi do moät ngöôøi hoaëc moät gia ñình naøo ñoù chöa bao giôø phaûi chòu ñau
khoå maøi giuõa neân.
Ngöôøi ñaøn baø voäi vaõ leân ñöôøng tìm kieám. Nghó ñeán vieäc con trai mình seõ trôû veà, noãi
ñau khoå trong baø baét ñaàu tan bieán. Thôøi gian troâi qua, baø trôû neân giaø nua vaø qua ñôøi. Khi
quay trôû laïi gaëp ñöùc Phaät, baø vaãn chæ coù hai baøn tay traéng.
- Con khoâng theå tìm ñöôïc ngöôøi coù theå cho con nhöõng vieân ñaù nhö vaäy! - Ngöôøi ñaøn
baø noùi vôùi Ñöùc Phaät.
- Taïi sao laïi theá? - Ñöùc Phaät hoûi.
- Bôûi vì hình nhö treân ñôøi, chaúng coù ai laïi khoâng phaûi chòu maát maùt vaø ñau khoå caû,
thöa Ngaøi!
Ñöùc Phaät mæm cöôøi. Luùc naøy göông maët ngöôøi ñaøn kia cuõng thaáp thoaùng moät söï
thanh thaûn, bình an.
Sau moãi noãi ñau, haønh trình cuoäc soáng laïi tieáp tuïc. Chaúng ai trong chuùng ta traùnh
ñöôïc toån thöông – caû theå xaùc laãn tinh thaàn. Chuùng ta vöøa laø caùi duy nhaát vöøa laø caùi chung –
khoâng quaù khaùc bieät vôùi moïi ngöôøi. Neáu chæ boù mình trong caùi toâi coâ ñôn, ta seõ khoâng nhaän
ra mình laø ai. Nhöng khi bieát seû chia vôùi nhöõng ngöôøi cuøng caûnh ngoä, ta seõ coù cho mình
nhöõng taám göông ñeå soi vaøo. Chuùng ta seõ tìm thaáy chính mình khi nhìn vaøo ngöôøi khaùc.
Daàn daàn ta seõ hoïc ñöôïc caùch chaáp nhaän baûn thaân, bieát mình laø ai vaø mình neân soáng theá
naøo. Vaø ngay baûn thaân chuùng ta cuõng seõ trôû thaønh taám göông giuùp ngöôøi khaùc soi vaøo. Hoï
seõ bieát chaáp nhaän baûn thaân cuõng nhö chuùng ta töøng chaáp nhaän.
Hy voïng raèng cuoán saùch naøy seõ ñöa ñeán cho baïn moät caùch nhìn ñôøi, nhìn ngöôøi
tích cöïc hôn.
4
Thuvientailieu.net.vn
1
KHI MAÁT ÑI NGÖÔØI THAÂN
Ngöôøi ñaøn oâng ngoài taïi phoøng ñôïi cuûa baùc só ñeå chôø ñeán löôït khaùm. Göông maët
oâng ñaày ñau khoå, maét daùn xuoáng saøn nhaø. Thöôøng thì toâi khoâng coù thoùi quen baét chuyeän
vôùi ngöôøi laï, theá nhöng veû tuyeät voïng ôû ngöôøi ñaøn oâng naøy thoâi thuùc toâi tieán veà phía oâng.
Toâi nheï nhaøng ngoài xuoáng beân caïnh vaø leân tieáng:
- Teân oâng laø gì? OÂng bò beänh gì vaäy?
- Toâi bò chöùng ñau nöûa ñaàu. – Ngöôøi ñaøn oâng ñaùp. - Ñau döõ doäi. Nhöng ñieàu ñoù
chaúng thaám vaøo ñaâu so vôùi noãi ñau toâi môùi phaûi chòu. Con gaùi toâi qua ñôøi roài!
Ñoät nhieân oâng aáy baät khoùc.“Vaán ñeà chính laø ôû ñaáy”- Toâi thaàm nghó. Toâi nhôù caùc
giaùo só Taây Taïng töøng noùi raèng, coù raát nhieàu ngoâi ñeàn aån giaáu trong caùc thaønh phoá treân theá
giôùi. Nhöõng ngoâi ñeàn naøy naèm ôû nhöõng nôi deã thaáy nhaát nhöng chæ nhöõng ngöôøi ñeå yù môùi
thaáy ñöôïc. Moãi ngöôøi trong chuùng ta ñeàu che giaáu trong mình moät ngoâi ñeàn rieâng. Vaø vôùi
ngöôøi ñaøn oâng ñang ngoài caïnh toâi luùc naøy, ñoù laø Ngoâi ñeàn cuûa söï ñau khoå.
Toâi ñaët tay mình leân vai oâng aáy, kheõ noùi: “Toâi khoâng bieát caûm giaùc cuûa oâng hieän
giôø ra sao, nhöng toâi hieåu caûm giaùc cuûa chính mình khi ñöùa con trai 12 tuoåi cuûa toâi qua ñôøi.
Ñoù laø söï huït haãng vaø ñau ñôùn”.
Laàn ñaàu tieân trong suoát cuoäc troø chuyeän, oâng aáy ngöôùc maët leân nhìn toâi. “Baø cuõng
töøng traûi qua hoaøn caûnh teä haïi naøy roài sao?” - Gioïng oâng meàm ñi. Toâi hieåu oâng aáy ñang
nghó gì luùc naøy - moät nieàm an uûi khi oâng gaëp ñöôïc moät ngöôøi cuøng caûnh ngoä maát con nhö
mình.
Toâi hoûi thaêm veà coâ con gaùi cuûa oâng aáy, raèng chuyeän gì ñaõ xaûy ra vôùi coâ beù, roài coâ
aáy bao nhieâu tuoåi, vaø coâ beù ñaõ maát ñöôïc bao laâu. Toâi bieát, vôùi nhöõng ngöôøi töøng chöùng kieán
caùi cheát cuûa ñöùa con thaân yeâu thì duø chuyeän aáy ñaõ xaûy ra möôøi naêm tröôùc chaêng nöõa, noù coù
theå vaãn nhöùc nhoái nhö vöøa môùi hoâm qua ñaây thoâi. Tuy nhieân, ôû moãi giai ñoaïn, noãi ñau aáy
laïi coù söï khaùc bieät. Naêm ñaàu tieân, hoï söõng sôø, cheát laëng vaø hoaøi nghi. Hoï khoâng muoán ñoái
dieän vôùi khoâng gian trong nhaø – nôi töøng coù söï hieän dieän cuûa con. Naêm thöù hai – thaät teä.
Hoï ít khi muoán ôû laïi trong nhaø. Naêm thöù ba, tö vaø naêm – hoï vaãn khoâng muoán ôû ñaáy, duø
raèng ñaõ tænh taùo hôn ñoâi chuùt. Töø naêm thöù naêm ñeán naêm thöù möôøi – hoï daàn daàn nguoâi ngoai
hôn. Hoï baét ñaàu hieåu ra raèng hoï vaãn phaûi soáng cho duø noãi nhôù con coù luùc khieán hoï nhö
muoán noå tung. Roài veát thöông laønh daàn. Hoï hy voïng moät ngaøy naøo ñoù coù theå gaëp laïi ñöùa
con yeâu daáu. Hoï nhaän ra mình vaãn coøn may maén hôn raát nhieàu ngöôøi khaùc. Ñoù cuõng laø luùc
trong hoï coù söïï thay ñoåi lôùn. Moät caûm giaùc thaûnh thôi trôû laïi sau khi noãi ñau ñi qua. Hoï
khoâng coøn muoán níu keùo quaù khöù, maø muoán soáng cho hieän taïi vaø nghó raèng theá laø ñuû. Ñieàu
ñoù khieán hoï yeân loøng. Moät ngaû reõ môùi môû ra cho cuoäc ñôøi hoï.
Ngöôøi ñaøn oâng toâi gaëp trong phoøng ñôïi keå vôùi toâi raèng con gaùi oâng aáy ñaõ maát
trong moät tai naïn xe hôi caùch ñoù moät naêm, khi coâ aáy môùi 21 tuoåi. OÂng laáy ví ra vaø ñöa aûnh
cuûa con gaùi cho toâi xem. Ñoù laø moät coâ gaùi raát xinh. Toâi tieáp tuïc laéng nghe nhöõng lôøi taâm söï
cuûa oâng. Nhöõng ngöôøi chöa töøng traûi qua noãi ñau naøy luoân e ngaïi khi chuùng ta noùi vôùi hoï
raèng chuùng ta maát con. Hoï thöôøng coá laùi sang ñeà taøi khaùc vì hoï sôï chaïm vaøo noãi ñau cuûa
6
Thuvientailieu.net.vn
chuùng ta, hôn nöõa hoï cuõng khoâng muoán nghe veà chuû ñeà ñoù. Hoï khoâng bieát raèng chuùng ta
caàn chia seû, ngay caû khi chuùng ta ñaõ keå caâu chuyeän aáy haøng traêm laàn roài. Ñoù laø moät nhu
caàu thöïc teá, noù khieán ta caûm thaáy nguoâi ngoai hôn. Maát ñi ngöôøi mình thöông yeâu, chuùng ta
nhö maát ñi moät phaàn cô theå cuûa chính mình.
- Toâi caûm thaáy teä laém. - Ngöôøi ñaøn oâng noùi. - Ñoù laø ñieàu khoù khaên nhaát treân ñôøi
maø toâi ñaõ traûi qua. Caûm giaùc maát maùt ñoù toàn taïi raát laâu. Coù phaûi caûm giaùc quaù ñau ñôùn ôû toâi
laø bình thöôøng chaêng?
***
Toâi ñaõ traûi qua caûm giaùc maát ñi moät ñieàu gì ñoù khaù nhieàu laàn – khi toâi toát nghieäp
trung hoïc, khi toâi phaûi traûi qua ñôït hoùa trò, khi toâi ly hoân. Nhöng chöa bao giôø toâi laïi caûm
thaáy tim mình ñau ñôùn nhö trong thôøi gian ñoù.
Khi aáy, toâi vaø caùc con ñi du lòch vaø nghæ taïi moät khaùch saïn ôû trung taâm St. Paul,
Minnesota. Ñoù cuõng laø dòp sinh nhaät con trai toâi. Vaø ñoù cuõng chính laø khoaûng thôøi gian ñònh
meänh khi con trai toâi ra ñi maõi maõi.
Khoaûng hôn moät thaùng tröôùc khi Shane bò tai naïn, Nichole töø tröôøng veà nhaø vaø hoûi
toâi: “Meï coù tin raèng tröôùc khi heát naêm nay seõ coù moät ngöôøi maø chuùng ta bieát qua ñôøi hay
khoâng?”.
Toâi chöa bao giôø nghó ñeán ñieàu ñoù, cuõng khoâng bao giôø ngôø raèng ngöôøi thaân aáy laïi
chính laø con trai mình.
Hoaëc cuõng coù theå toâi töøng linh caûm moät ñieàu gì ñoù töông töï, nhöng roài laïi löôùt qua.
Toâi cho raèng ñoâi khi coù moät phaàn naøo ñoù trong chuùng ta caûm nhaän tröôùc ñöôïc ñieàu saép xaûy
ñeán vôùi mình.
Toâi luoân coù caûm giaùc lo laéng veà caäu con trai cuûa mình keå töø khi noù chaøo ñôøi. Naêm
Shane moät tuoåi, toâi beá noù suoát. Toâi chaúng yeân taâm giao noù cho ai caû maëc duø noù laø moät ñöùa
treû ngoan. Roài noù baét ñaàu taäp ñi. Noù böôùng bænh vaø luoân laøm theo yù mình.
Toâi thaáy laïi hình aûnh cuûa mình khi ñöùng beân leà ñöôøng, maét höôùng leân maùi nhaø,
caên nhaø naèm keá Ñaïi loä Pleasant ôû Minneapolis, Minnesota.
- OÂi Chuùa ôi, Shane ôi, caån thaän naøo con! - Toâi heùt leân. - Laøm sao noù coù theå treøo
leân maùi nhaø nhö theá chöù? - Toâi hoûi con gaùi luùc ñoù ñang ñöùng beân caïnh vaø cuõng hoài hoäp
khoâng keùm.
- Noù treøo leân caây saùt nhaø mình vaø men theo caùi nhaùnh caây to kia! - Nichole giaûi
thích cho toâi. - Noù baûo vôùi con raèng noù coù theå laøm nhö vaäy vì noù thaáy ngöôøi ta laøm treân ti-vi
roài.
- Shane, ñöùng yeân naøo. Ñöøng treøo nöõa con! - Gioïng toâi thaûng thoát. - Haõy nhìn meï
naøy. Lính cöùu hoûa seõ mang xe caåu ñöa con xuoáng ngay thoâi!
Nhöng thaèng beù chaúng coù veû gì laø sôï seät caû. Ñoái vôùi noù, vieäc naøy cuõng gioáng nhö
moät cuoäc khaùm phaù haáp daãn. Toâi cheát laëng. Chæ khi ngöôøi ta ñöa noù xuoáng an toaøn, toâi môùi
thôû phaøo nheï nhoõm.
- Meï ôi, chuùng ta coù theå laøm moät caùi hoà bôi ôû sau nhaø khoâng meï – moät caùi nho
nhoû thoâi aï? - Con gaùi toâi naøi næ.
Moät caûm giaùc ôùn laïnh chaïy doïc soáng löng khi toâi nghe ñieàu ñoù.
- Khoâng ñöôïc. Ñieàu ñoù quaù nguy hieåm cho em trai con. Meï sôï coù ñieàu gì xaáu xaûy
ra.
- Meï ôi, taïi sao meï laïi khoâng uûng hoä con? - Shane naèn nì.
7
Thuvientailieu.net.vn
- Vì con chaúng caån thaän gì caû! - Toâi noùi. – Bieát ñaâu con seõ ñaïp xe men theo thaønh
hoà hoaëc laøm gì ñoù baát caån vaø bò thöông thì sao? Caâu traû lôøi cuûa meï laø khoâng!
Vaøo moät chieàu chuû nhaät, chuùng toâi ñi xem phim. Shane gaùc chaân leân chieác gheá
tröôùc maët noù. Toâi ñònh la noù, nhöng roài laïi thoâi. “Phaûi bieát traân troïng töøng phuùt giaây beân
nhau” - döôøng nhö coù ai ñoù thì thaàm vaøo tai toâi.
Chuùng toâi toå chöùc sinh nhaät 12 tuoåi cho Shane trong moät nhaø haøng. Baøn tieäc cuûa
chuùng toâi goàm coù Shane, Nichole, toâi vaø moät vaøi ngöôøi baïn cuûa chuùng. Toâi naâng ly cuûa
mình leân vaø noùi: “Naêm sau chuùng ta seõ laïi toå chöùc ôû ñaây nheù. Chuùc con ñaït ñöôïc moïi ñieàu
con mong muoán”. Chuùng toâi naâng coác. Nichole hoûi em trai:
- Chò khoâng coù tieàn ñeå mua cho em moät moùn quaø, nhöng thay vaøo ñoù, em muoán ñi
tröôït tuyeát cuoái tuaàn naøy vôùi chò vaø caùc anh chò ôû ñaây khoâng naøo?
Maét Shane saùng leân, noù reo to:
- Em thích laém! Thaät tuyeät vôøi!
- Haõy höùa vôùi meï raèng, - toâi noùi vôùi caû hai ñöùa, - duø chuùng ta coù ôû ñaâu trong ngaøy
sinh nhaät cuûa mình, chuùng ta cuõng phaûi luoân luoân döï cuøng nhau nheù!
Nichole ñoàng yù ngay. Shane ngaàn ngöø moät laùt roài cuõng ñoàng yù.
Hai ngaøy sau, vaøo moät buoåi saùng thöù baûy, Shane, Nichole vaø baïn noù laø Joey cuøng
ñi tröôït tuyeát. Chò cuûa Joey laø Chrissie laùi xe ñöa caû boïn ñi, coøn meï cuûa Joey seõ ñoùn chuùng
veà vaøo buoåi chieàu.
- Meï yeâu caùc con. Haõy caån thaän nheù. Haõy veà nhaø vaøo luùc 6 giôø chieàu nheù con! Toâi daën doø boïn treû.
- Con cuõng yeâu meï. Heïn gaëp laïi! - Shane ñaùp.
Vaøo 8 giôø toái hoâm ñoù, ñieän thoaïi reo vang. Ñaàu daây beân kia, moät ngöôøi naøo ñoù
baùo cho toâi bieát raèng Shane ñang bò thöông.
Toái ñoù, toâi thöùc traéng trong beänh vieän. Gia ñình toâi vaø baïn beø noù cuõng ñeán. Chieác
maùy nhoû lieân tuïc bôm khí vaøo phoåi cho Shane, nhöng ñaõ quaù muoän. Con trai toâi ñaõ khoâng
qua khoûi. Noù maát thaêng baèng khi tröôït phaûi moät maûng tuyeát daøy vaø loän nhaøo, ñaäp maïnh
ñaàu xuoáng ñaát vaø bò chaán thöông naëng.
Nichole vaø toâi ôû laïi trong moät khaùch saïn nhoû ôû trung taâm St. Paul. Toâi khoâng theå
trôû veà nhaø luùc naøy, toâi khoâng muoán nhìn thaáy caên phoøng troáng roãng, laïnh leõo cuûa Shane. Ñi
doïc haønh lang khaùch saïn, maét toâi thaát thaàn nhìn chuøm chìa khoùa treân tay. Toâi khoâng theå tìm
ra phoøng cuûa mình. Nhöõng con soá cöù môø ñi. Toâi böôùc ñi voâ hoàn. Nhöõng oå khoùa toâi thöû ñeàu
khoâng khôùp vôùi chieác chìa treân tay. Toâi ngoài beät xuoáng saøn. Maát maùt ö? Toâi chöa bao giôø
traûi qua söï maát maùt kinh khuûng nhö theá naøy.
Chuùng toâi töøng laäp keá hoaïch cho töông lai cuûa moãi thaønh vieân trong gia ñình. Ñeâm
tröôùc khi Shane bò tai naïn, toâi ñaõ thoûa thuaän xong hôïp ñoàng ñeå mua moät ngoâi nhaø môùi.
Chuùng toâi seõ chuyeån ñeán moät khu bieät thöï ñeå möøng cho nhöõng naêm qua chuùng toâi ñöôïc
soáng aám aùp beân nhau. Toâi seõ laøm vieäc caät löïc, seõ nghieân cöùu, vieát saùch. Caùc con toâi seõ hoïc
ñaïi hoïc, laäp gia ñình vaø coù con.
Sau khi Shane maát, toâi khoâng theå laøm vieäc, khoâng theå vieát gì trong suoát nhieàu naêm
sau ñoù. Laøm sao coù theå vieát khi trong ñaàu toâi chaúng coù gì caû. “Caûm ôn baø raát nhieàu vì
nhöõng taùc phaåm cuûa baø!”- Moät ñoäc giaû ñaõ vieát nhö theá cho toâi. “Nhöõng quyeån saùch cuûa baø
ñaõ giuùp toâi raát nhieàu. Cuoái cuøng thì toâi ñaõ coù theå vui soáng sau nhieàu naêm ñau khoå”. Toâi
8
Thuvientailieu.net.vn
thaáy möøng vì baø aáy haïnh phuùc. Coøn toâi thì khoâng. Taïi sao con caùi cuûa nhöõng ngöôøi khaùc
vaãn soáng trong khi Shane cuûa toâi laïi ra ñi? Toâi caûm thaáy cuoäc ñôøi thaät baát coâng vôùi mình.
Moïi ngöôøi ñeàu raát toát vôùi toâi, nhöng hoï khoâng phaûi traûi qua nhöõng gì toâi ñang traûi
qua, vaø hoï khoâng coøn ñuû kieân nhaãn ñeå chôø toâi trôû laïi laø chính mình. Moät laàn tình côø, toâi gaëp
moät ngöôøi baïn trong luùc ñi daïo, khoaûng moät tuaàn tröôùc Giaùng sinh naêm Shane maát. Anh aáy
hoûi thaêm toâi. “Shane maát roài” - Toâi noùi. Anh ta chôït luøi laïi vaø hoûi toâi: “Theá chò ñaõ bình taâm
laïi chöa?”. Toâi caûm thaáy ñieân tieát khi anh ta hoûi nhö vaäy. Taïi sao toâi laïi noåi khuøng vôùi anh
ta nhö theá nhæ? Toâi ñaõ töï hoûi mình nhieàu laàn.
“Haõy kieân nhaãn vôùi chính baûn thaân mình!” - Moät ngöôøi baïn khuyeân toâi. “Con trai
cuûa caäu maát ñi. Caäu ñang raát ñau khoå. Caäu khoâng chæ maát con trai cuûa mình, thaèng beù coøn
mang ñi nhieàu thöù khaùc nöõa”.
“Ñuùng vaäy.”- Toâi nghó. “Khaû naêng vieát laùch cuûa mình; nieàm vui soáng; nieàm tin
vaøo cuoäc ñôøi vaø vaøo chính baûn thaân. Shane ôi, khi con ra ñi, con ñaõ mang theo taát caû!”.
Chaáp nhaän maát maùt khieán chuùng ta caûm thaáy ñau ñôùn, nhöng phuû nhaän noù, ta coøn
ñau ñôùn hôn nhieàu. Bôûi vaäy, khoâng neân phöùc taïp hoùa söï ñau khoå. Ñau khoå chaúng coù gì laø
baát bình thöôøng caû. Ñoù cuõng chính laø caùch ñeå chuùng ta vöôït qua noù. Vieäc hieåu ñöôïc caûm
xuùc cuûa baûn thaân seõ giuùp moãi ngöôøi bieát töï trung hoøa xuùc caûm cuûa mình. Coù nhöõng noãi ñau
khoâng bao giôø nguoâi, noù luoân aùm aûnh taâm trí baïn, nhöng baïn vaãn phaûi tieáp tuïc soáng. Cuøng
vôùi thôøi gian, moät luùc naøo ñoù, noãi ñau aáy seõ taïm laéng xuoáng vaø thay theá baèng nhöõng caûm
xuùc khaùc.
Moät ñieàu quan troïng khaùc laø haõy ñeå cuoäc soáng troâi ñi nhö voán dó noù vaãn theá. Haõy
laø chính mình. Ñöøng troâng chôø vaøo pheùp laï. Con ngöôøi coù theå cheát trong chính ngoâi nhaø cuûa
mình khi ñang böôùc xuoáng caàu thang vaø tröôït ngaõ. Baát cöù thöù gì chuùng ta khoâng coøn naém
giöõ, khoâng coù nghóa laø chuùng ñaõ maát ñi. Moãi phuùt giaây ta ñang soáng laø moät giaây phuùt haïnh
phuùc.
Nichole vaø toâi doïn ñi ngay vaøo buoåi toái ngaøy con beù toát nghieäp trung hoïc. Toâi caàn
aùnh maët trôøi vaø muoán ñöôïc nghe tieáng soùng voã cuûa bieån khôi. ÔÛ Minnesota, moïi thöù ñeàu
gôïi nhôù ñeán Shane. Toâi caûm thaáy ngoät ngaït vaø khoâng thoaûi maùi. Chuùng toâi doïn ñeán moät
ngoâi nhaø caïnh bôø bieån. Soùng bieån laø aâm thanh duy nhaát coù theå aùt ñi nhöõng yù nghó trong ñaàu
toâi. Soùng bieån khoâng bao giôø ngöøng nghæ, nhöng ñoâi khi ta khoâng nghe ñöôïc thanh aâm cuûa
noù. Cuõng gioáng nhö tieáng soùng cuûa söï ñau khoå. Chaúng coù tieáng soùng naøo gioáng tieáng soùng
naøo. Coù luùc noù aàm aøo, xoâ ñaåy, luùc laïi laëng leõ, dòu eâm. Moãi ñôït soùng xoâ bôø laïi mang ñi moät
ít muoän phieàn.
Marge – moät ngöôøi baïn cuûa toâi cho raèng nhöõng bieán coá trong cuoäc ñôøi moãi chuùng
ta chæ laø “söï thay ñoåi ban ñaàu”. Söï thay ñoåi naøy chính laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå moïi ngöôøi
tìm ñeán hoøa nhaäp vaø seû chia vôùi nhöõng ngöôøi ñoàng caûnh ngoä. Ñoù cuõng chính laø ngaû reõ quan
troïng. Thoaït ñaàu, chuùng ta thöôøng caùch ly vôùi beân ngoaøi, caûm thaáy cay ñaéng. Daàn daàn,
chuùng ta môùi coù theå môû loøng ra. Saùch Taân Öôùc coù cheùp raèng, taïi Gethsemane – khu vöôøn
thoáng khoå, Chuùa Jesus ñau buoàn, saàu naõo. Ngaøi ñaõ caàu nguyeän vaø moà hoâi toaùt ra nhö nhöõng
gioït maùu nhoû xuoáng ñaát. Chuùng ta cuõng vaäy, moãi ngöôøi ñeàu phaûi böôùc ñi treân con ñöôøng
phieàn muoän, vaø phaûi mang theo beân mình moät gaùnh naëng. Moät soá ngöôøi coù theå gaït gaùnh
naëng aáy sang moät beân, nhöng nhìn chung thì haàu heát moïi ngöôøi ñeàu phaûi mang gaùnh naëng
aáy trong suoát cuoäc ñôøi mình. Khi maát ñi ai ñoù hoaëc ñieàu gì ñoù quan troïng, ta seõ bieát yeâu
9
Thuvientailieu.net.vn
thöông ngöôøi khaùc hôn, vaø traân troïng nhöõng gì mình ñang coù. Ta seõ hoïc ñöôïc caùch soáng
thanh thaûn töø söï maát maùt cuûa chính mình.
Trong cuoán Söï thay ñoåi ban ñaàu (Initiation), Elisabeth Haich vieát raát nhieàu veà ñieàu
naøy. Trong ñoù baø coù noùi raèng taát caû nhöõng traûi nghieäm vaø caêng thaúng treân seõ ñöa chuùng ta
trôû laïi vôùi baûn ngaõ cuûa chính mình. Moãi ngöôøi ñeàu coù moät phaàn thaùnh thieän. Noãi ñau vaø
maát maùt seõ laøm chuùng ta tin töôûng hôn vaøo nhöõng ñieàu thieâng lieâng.
Caùi cheát thöïc chaát chæ laø söï chaám döùt söï hieän höõu cuûa moät ngöôøi naøo ñoù maø thoâi.
Maëc duø khoâng theå nhìn thaáy hoï nhöng coù theå hoï vaãn hieän dieän ñaâu ñoù - ôû moät theá giôùi
khaùc. Susan Apollon, taùc giaû cuûa quyeån Chaïm vaøo nhöõng ñieàu laï thöôøng (Touched by the
Extraordinary) ñaõ noùi raèng coù raát nhieàu caùch khaùc nhau ñeå chuùng ta lieân heä vôùi nhöõng
ngöôøi mình thöông yeâu - baèng ngoaïi caûm, trong aûo moäng cuõng nhö trong giaác mô. Ñoâi khi
chuùng ta caûm thaáy nhö hoï ñang hieän höõu. AÙnh saùng lung linh hay muøi höông quen thuoäc töø
moät nôi naøo ñoù coù theå thay cho lôøi chaøo. Maëc duø coù nhieàu ngöôøi caûm nhaän ñöôïc khaû naêng
lieân laïc naøy, nhöng hoï laïi khoâng laøm. Hoï thích nhöõng gì laø hieän höõu vaø thöïc teá. Vôùi toâi, baát
cöù khi naøo caûm thaáy nhôù Shane, toâi ñeàu daønh thôøi gian troø chuyeän cuøng con trai, khi thöùc
cuõng nhö trong giaác mô cuûa mình.
Toâi ñang ñöùng tröôùc cöûa cuûa maùy bay. Huaán luyeän vieân baét ñaàu ñeám. Saün saøng.
Nhaûy xuoáng töø treân khoâng. Toâi nhìn duïng cuï ño ñoä cao treân tay. Khi ôû ñoä cao 1.500 meùt, toâi
seõ thaû duø ra. OÀ! Toâi thöïc söï thích aâm thanh naøy! Toâi nhaän ra raèng neáu toâi khoâng ngöøng tieác
thöông quaù khöù, toâi seõ boû qua quaõng ñôøi coøn laïi cuûa cuoäc ñôøi mình. Vieäc nhaûy ra khoûi maùy
bay giuùp toâi nhaän ra raèng hieän giôø toâi ñang lô löûng treân khoâng vôùi nhöõng ngoïn gioù luøa
maïnh meõ beân tai. Vaãn coøn nhieàu ñieàu toát ñeïp vaø thuù vò khaùc seõ ñeán vôùi toâi duø raèng Shane
khoâng coøn nöõa.
Toâi ñang treøo leân ngoïn nuùi ôû moät ngoâi laøng noï taän Trung Quoác, töøng böôùc moät.
Treân ñænh nuùi laø moät ngoâi ñeàn. Chaúng coù gì laø maõi maõi. Moïi thöù ñeán roài ñi. Moïi thöù luoân
thay ñoåi. Thoaït ñaàu, ñieàu ñoù coù theå laøm ta ñau loøng. Sau ñoù, noù laïi laøm ta caûm thaáy töï do.
Ñieàu naøy ñöa chuùng ta ñi heát cuoäc ñôøi. Cuoäc ñôøi dieãn ra moät caùch töï nhieân hôn laø chuùng ta
nghó veà noù.
Treân ñöôøng töø California trôû veà Minnesota, caûnh vaät laøm toâi söõng sôø. Toâi döøng xe
beân veä ñöôøng ñeå ngaém nhìn. Thaáy loøng vui trôû laïi. Moãi phuùt giaây vaø caûm xuùc ôû thôøi ñieåm
hieän taïi roài seõ trôû thaønh quaù khöù. Cuõng chaúng coù nhieàu khaùc bieät laém giöõa vieäc caûm thaáy
haïnh phuùc vaø buoàn baõ. Ñoù chæ laø nhöõng caûm xuùc nhaát thôøi, laø nhöõng khoaûnh khaéc trong ñôøi.
***
Taïi phoøng ñôïi, coâ y taù goïi ñeán teân ngöôøi ñaøn oâng noï. Ñaõ ñeán löôït oâng aáy vaøo
khaùm beänh.
- Theá thì caûm giaùc ñau ñôùn khi maát con cuõng chæ laø bình thöôøng thoâi sao? - Ngöôøi
ñaøn oâng aáy hoûi toâi.
Roõ raøng nhöõng gì toâi noùi ñaõ aûnh höôûng ñeán oâng aáy raát nhieàu. Toâi coù theå nhaän thaáy
oâng aáy muoán noùi chuyeän luùc naøy bôûi oâng vöøa tìm ñöôïc moät ngöôøi ñoàng caûm saâu saéc vaø
töøng traûi qua maát maùt nhö oâng.
- Thaät bình thöôøng khi chuùng ta caûm thaáy maát maùt! - Toâi noùi. - OÂng khoâng caàn ñeå
yù xem noù bình thöôøng nhö theá naøo ñaâu. Moät ngöôøi baïn cuûa toâi ñaõ noùi vôùi toâi raèng khi chuùng
10
Thuvientailieu.net.vn
ta maát maùt nhieàu nhaát laø khi chuùng ta caàn chia seû nhaát. Ñöøng lo laéng neáu oâng khoâng bieát
mình seõ laøm gì tieáp theo. OÂng seõ tìm ñöôïc loái ñi cho mình thoâi!
11
Thuvientailieu.net.vn
2
ÑOÁI DIEÄN VÔÙI CAÊN BEÄNH MAÁT TRÍ NHÔÙ
Hai vôï choàng khaù lôùn tuoåi böôùc ra khoûi saân bay. Ñoät nhieân, ngöôøi vôï quay sang
ñaùnh choàng. Baø ta nguyeàn ruûa oâng vaø goïi oâng baèng nhieàu caùi teân teä haïi. Trong khi ñoù,
ngöôøi choàng kieân nhaãn chôø cho ñeán luùc vôï mình ngöøng laïi. Haønh ñoäng duy nhaát cuûa oâng laø
ñöa tay leân che maët, traùnh nhöõng cuù ñaùnh tôùi taáp cuûa baø. Khi baø aáy dòu xuoáng, oâng nhìn
quanh xem coù ai ñeå yù mình khoâng. Ñaõ ba naêm troâi qua keå töø khi vôï oâng maéc beänh maát trí
nhôù (Alzheimer’s Disease - AD), beänh tình cuûa baø ngaøy caøng traàm troïng. Thaät khoù khaên
khi baø aáy noåi giaän ôû nhaø, vaø caøng boái roái hôn khi ôû beân ngoaøi. OÂng khoâng coù ñuû tieàn ñeå
thueâ ngöôøi chaêm soùc rieâng cho baø. Moãi khi coù vieäc caàn ra ngoaøi, hoaëc oâng seõ ñöa vôï theo,
hoaëc oâng phaûi göûi baø taïi nhaø y taù. Vì vaäy, oâng luoân ngaàn ngaïi vaø trì hoaõn khi phaûi ñi ñaâu
ñoù.
Moät laàn vôï oâng la heùt trong moät nhaø haøng khieán ngöôøi phuïc vuï töôûng raèng oâng haønh
haï baø. OÂng phaûi giaûi thích raèng vôï mình maéc chöùng maát trí nhôù, roài oâng nhanh choùng traû
tieàn vaø ñi ra. OÂng nghó raèng ñöa vôï ñi aên beân ngoaøi nhö theá seõ thay ñoåi khoâng khí vaø toát
hôn cho baø, nhöng moïi vieäc laïi dieãn ra khoâng nhö mong muoán.
***
Bieåu hieän cuûa caên beänh maát trí nhôù raát deã nhaàm laãn vôùi nhöõng caên beänh khaùc nhö u
naõo, suy nhöôïc cô theå, nhöõng caên beänh veà thaàn kinh, thieáu dinh döôõng, taùc duïng phuï cuûa
thuoác, hay nhöõng caên beänh tuyeán giaùp.
YÙ thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa vieäc hoã trôï nhöõng beänh nhaân maéc phaûi caên beänh
naøy, Tieán só Faith Heinemann ñaõ khôûi xöôùng nhoùm hoã trôï beänh nhaân maát trí nhôù. Baûn thaân
baø cuõng coù choàng maéc phaûi caên beänh naøy. Vôùi baø, nhöõng naêm thaùng tröôùc khi choàng maát laø
nhöõng thaùng ngaøy töôi ñeïp nhöng cuõng ñaày bi kòch. Ñoù laø luùc cuoäc ñôøi ñaõ daïy baø bieát yeâu
thöông voâ ñieàu kieän laø theá naøo.
Tieán só Faith vaø Claudia gaëp nhau khi hoï ñang ñi daïo treân bôø bieån. Tröôùc ñoù, hai
ngöôøi thöôøng ñi daïo moät mình, nhöng giôø ñaây hoï hay vui veû cuøng nhau ñi doïc bôø bieån chôø
ngaém maët trôøi moïc. Caû hai ñeàu thích nghe thanh aâm töø nhöõng con soùng xoâ bôø, thích ngaém
nhìn nhöõng chuù chim bieån, nhöõng chuù caù heo thaân thieän, vaø töøng ñaøn caù bôi loäi tung taêng.
Taát caû nhö nhöõng maøn trình dieãn kyø thuù!
Ngay töø laàn ñaàu tieân gaëp tieán só Faith, Claudia ñaõ tìm thaáy moät söï an uûi raát lôùn. Chæ
vaøi ngaøy tröôùc ñoù thoâi, coâ coøn coá bieän baïch raèng meï coâ chæ hay queân maø khoâng thöøa nhaän
raèng baø aáy bò beänh vaø caên beänh maát trí nhôù ñang gaëm nhaám daàn trí oùc baø.
Tieán só Faith laø ngöôøi ñaõ chaøo ñoùn Claudia ñeán caâu laïc boä Khi ngöôøi thaân maéc
chöùng maát trí nhôù. Khi meï cuûa Claudia ñöôïc chaån ñoaùn bò maéc chöùng beänh Alzheimer,
Claudia caûm thaáy thaät ñôn ñoäc. Roài moïi thöù thay ñoåi khi coâ gaëp raát nhieàu ngöôøi trong trong
caâu laïc boä cuõng coù ngöôøi thaân maéc beänh maát trí nhôù. Lieäu caên beänh naøy coù di truyeàn
khoâng?
Baø Faith ñöa cho Claudia baûn sao moät quyeån saùch baø vieát vaø môøi Claudia tham gia
nhoùm hoã trôï beänh nhaân Alzheimer. Ban ñaàu, Claudia töø choái. Coâ thích giöõ nhöõng chuyeän
12
Thuvientailieu.net.vn
rieâng tö trong nhaø mình hôn. Coâ töï hoûi nhoùm ñoù coù theå giuùp ñöôïc gì cho coâ, trong khi coâ
coøn bao nhieâu vieäc phaûi laøm. Coâ cho raèng ngoài nghe ai ñoù phaøn naøn veà beänh taät chaúng laøm
thay ñoåi ñieàu gì caû vaø duø coâ coù tham gia vaøo nhoùm ñoù chaêng nöõa, meï coâ vaãn bò beänh.
Haàu heát moïi ngöôøi chæ soáng trung bình khoaûng taùm naêm sau khi bò phaùt hieän maéc
chöùng beänh naøy, ngoaïi tröø moät vaøi tröôøng hôïp coù theå soáng ñeán hai möôi naêm sau. Ñaây laø
caên beänh raát khoù chöõa döùt, duø coù ñaày ñuû thuoác thang, kyõ thuaät vaø nhöõng chaát dinh döôõng boå
sung ñeå laøm chaäm tieán trình cuûa beänh vaø laøm dòu bôùt caùc côn ñau.
Bieåu hieän ban ñaàu cuûa caên beänh maát trí nhôù laø tính hay queân, maát phöông höôùng,
tính tình thay ñoåi, maát khaû naêng laøm nhöõng vieäc thöôøng ngaøy (nhö ñaùnh raêng hoaëc mua
haøng). Ngöôøi maéc beänh naøy coù theå laëp ñi laëp laïi moät caâu hoûi maø khoâng yù thöùc ñöôïc raèng
mình ñaõ hoûi vaø ñaõ ñöôïc traû lôøi. Hoaëc hoï coù theå keå cho chuùng ta nghe moät caâu chuyeän haøng
traêm laàn maø vaãn ngôõ laø laàn ñaàu tieân. Trieäu chöùng beänh ngaøy caøng toài teä hôn. Hoï coù theå
khoâng nhaän ra nhöõng ngöôøi thaân yeâu nhaát cuûa mình vaø cuõng khoâng nhôù noåi teân mình. Hoï
maát khaû naêng laùi xe, naáu nöôùng, töï chaêm soùc baûn thaân. Vì vaäy khoâng theå naøo an taâm khi ñeå
hoï ôû moät mình. Hoï coù theå gaây chaùy, ñi laïc, laøm ai ñoù bò thöông hoaëc töï gaây tai naïn ñoái vôùi
baûn thaân. Hoï khoâng nhaän ra mình trong göông nöõa. Thaäm chí, ñeán moät luùc naøo ñoù hoï coøn
khoâng nhôù ra caùch nhai vaø nuoát nhö theá naøo. Chaëng cuoái cuûa beänh nhaân Alzheimer laø caùi
cheát. Coù nhöõng daïng maát trí nhôù coù theå hoài phuïc, nhöng maát trí nhôù do caên beänh Alzheimer
thì khoâng theå cöùu vaõn.
“Ñoù laø caên beänh aûnh höôûng ñeán nhöõng ngöôøi thaân hôn laø chính beänh nhaân.” - Tieán
só Faith noùi. Ngöôøi maéc beänh Alzheimer khoâng yù thöùc ñöôïc ñieàu toài teä ñang xaûy ra vôùi
mình. Kyù öùc môø nhaït daàn khieán hoï queân ñi cuoäc soáng dieãn ra nhö theá naøo vaø tröôùc khi bò
beänh, hoï töøng soáng ra sao.
“Toâi laø moät trong soá nhöõng ngöôøi may maén” - Claudia ke.å - “Meï toâi khoâng giaän doãi
hay trôû neân hung döõ. Chaêm soùc baø cuõng deã daøng hôn. Baø aáy nhö moät ñöùa treû vaäy”.
Tröôùc khi nhaän ñöôïc tin veà caùi cheát cuûa John - anh trai cuûa Claudia - meï coâ khoâng
coù bieåu hieän gì cuûa caên beänh naøy. John bò tai naïn xe maùy. Chieác muõ baûo hieåm khoâng theå
cöùu ñöôïc sinh maïng cuûa John, duø anh chæ laùi xe vôùi toác ñoä 30 km/giôø. John maát ñi khieán meï
coâ voâ cuøng ñau ñôùn. Ñöùa con trai duy nhaát cuûa baø ñaõ maát. Meï coâ raát ñau khoå vaø roài suy suïp
raát nhanh vì caên beänh Alzheimer.
“Beänh tình cuûa meï toâi trôû neân traàm troïng sau khi anh toâi maát” - Claudia chia seû.
“Meï toâi xuoáng söùc raát nhanh. Coøn toâi phaûi traûi qua nhöõng giôø phuùt kinh khuûng. Toâi cuõng raát
thöông vaø nhôù anh aáy. Baây giôø vaãn vaäy. Toâi khoâng nhôù noåi mình ñaõ khoùc bao nhieâu laàn keå
töø khi anh aáy qua ñôøi. Ñieàu toâi saép noùi ñaây nghe coù veû nghòch lyù, nhöng töø sau khi anh toâi
qua ñôøi, toâi laïi caûm thaáy bieát ôn vì meï toâi maéc beänh maát trí nhôù.” - Claudia laïi tieáp tuïc caâu
chuyeän. “Thaät may laø meï toâi khoâng coøn nhôù ra laø anh toâi ñaõ maát. Baø cuõng khoâng coøn
thöôøng xuyeân noùi veà anh aáy nöõa, chæ thænh thoaûng nhaéc ñeán teân anh aáy nhö: “Meï khoâng
thaáy John ñaâu caû”, hay “Con coù bieát tin gì cuûa anh con khoâng?”. Nhöõng luùc aáy, toâi thöôøng
noùi vôùi meï raèng toâi ñaõ noùi chuyeän vôùi John vaø anh aáy vaãn khoûe. Duø sao thì meï toâi cuõng
khoâng phaûi khoùc thöông cho anh toâi trong suoát quaõng ñôøi coøn laïi”.
“Toâi raát gheùt nhöõng ngöôøi luoân than vaõn veà baûn thaân vaø cuoäc soáng duø hoï chöa phaûi
traûi qua moät bieán coá naøo ñoù trong cuoäc ñôøi” - Claudia noùi tieáp. - “Hoï chöa bao giôø bieát ñeán
maát maùt, neân cuõng chaúng hieåu noãi ñau thaät söï laø nhö theá naøo. Toâi thaáy möøng cho hoï, nhöng
13
Thuvientailieu.net.vn
toâi cuõng muoán nhaéc hoï raèng trong cuoäc soáng chaúng ai noùi tröôùc ñöôïc ñieàu gì. Ñau khoå vaø
baát haïnh chaúng chöøa moät ai, noù laø moät phaàn trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta”.
Claudia khoâng chæ maát anh trai vì caùi cheát vaø maát meï vì caên beänh Alzheimer, maø coâ
coøn maát luoân caû söï laïc quan cuûa chính mình khi nhìn ñôøi, nhìn ngöôøi. Coù moät ñöôøng haàm
taêm toái maø nhieàu ngöôøi phaûi ñi qua khi chæ thaáy maët traùi cuûa cuoäc soáng maø khoâng thaáy phaàn
töôi saùng coøn laïi cuûa noù. Cuõng töø ñoù maø hoï coù theå bò maát nieàm tin, trôû neân yeám theá, baát
maõn vôùi cuoäc ñôøi vaø ngaøy caøng trôû neân cöïc ñoan.
Töø khi baét ñaàu thoùi quen ñi daïo treân bôø bieån vôùi baø Faith, Claudia daàn ñöôïc giaûi toûa
vaø coù theå hoøa nhaäp vôùi nhoùm hoã trôï cuûa coâ. Nhöõng ngöôøi coù ngöôøi thaân maéc beänh
Alzheimer vaãn thöôøng xuyeân trao ñoåi nhöõng thoâng tin caàn thieát. Nhoùm cuûa coâ giuùp moïi
ngöôøi trong töøng tröôøng hôïp cuï theå. Caùc thaønh vieân hoïc hoûi laãn nhau. Nhieàu ngöôøi vaãn cho
raèng vieäc noùi veà caûm xuùc cuûa baûn thaân seõ chaúng theå thay ñoåi ñöôïc ñieàu gì, nhöng thöïc teá
cho thaáy chia seû caûm xuùc laø lieàu thuoác tinh thaàn voâ cuøng ñaùng quyù. Truùt ñi nhöõng gaùnh
naëng trong loøng laø moät trong nhöõng caùch coå ñieån nhaát ñeå con ngöôøi caûm thaáy ñöôïc thoaûi
maùi. Chia seû hoaøn caûnh cuûa mình vôùi moïi ngöôøi seõ giuùp ta nheï nhoõm hôn. Khi ñöôïc chia seû,
ta seõ tìm thaáy söï ñoàng caûm vaø daàn laáy laïi caân baèng trong cuoäc soáng. Daàn daàn, ta seõ khoâng
coøn hoang mang vaø bieát mình caàn phaûi laøm gì. Caùc nhoùm hoaït ñoäng nhö theá naøy seõ giuùp
moïi ngöôøi ñoái dieän vôùi cuoäc soáng thöïc teá.
Baø Faith baét ñaàu tham gia nhoùm khi baø phaûi chaêm soùc ngöôøi choàng bò beänh. Choàng
baø baét ñaàu coù caùc trieäu chöùng beänh Alzheimer vaøo naêm 1993. Ñeán naêm 1995, oâng ñöôïc baùc
só chaån ñoaùn laø ñaõ maéc beänh. Baø Faith troâng nom choàng suoát thôøi gian oâng beänh cho tôùi khi
oâng qua ñôøi, duø oâng khoâng coøn nhaän ra baø laø ai. Laø moät baùc só trò lieäu coù tieáng ôû Los
Angeles, ngöôøi phuï nöõ naøy sau ñoù vaãn tình nguyeän tham gia nhoùm duø raèng baø khoâng coøn
phaûi chung soáng vôùi caên beänh Alzheimer cuûa choàng nöõa. Baø noùi raèng giuùp ñôõ ngöôøi khaùc
mang laïi cho baø caûm giaùc bình an trong taâm hoàn.
Nhôù laïi nhöõng ngaøy oâng coøn coøn soáng, baø Faith noùi raèng kyû nieäm ñaùng nhôù nhaát laø
luùc baø ñeå oâng ôû nhaø ñeå ra ngoaøi mua vaøi thöù laët vaët. Sau khi baø ñi, maëc duø coù y taù troâng
nom nhöng choàng baø vaãn tìm caùch troán khoûi phoøng ñeå ñeán ga-ra. OÂng nhaát ñònh ôû ñoù ñôïi baø
laùi xe veà, khieán ngöôøi y taù cuõng phaûi ôû laïi ga-ra cuøng vôùi oâng. Khi baø vöøa nhaán nuùt môû cöûa
ga-ra, oâng lieàn chaïy voït ra ngoaøi vaø nhaán nuùt ñoùng cöûa ga-ra laïi ñeå nhoát ngöôøi y taù phía
sau. Baø Faith laïi baám nuùt môû cöûa ga-ra. OÂng laäp töùc nhaán nuùt ñoùng laïi. Caùnh cöûa ga-ra vì
theá cöù ñoùng, môû, ñoùng, môû lieân tuïc. Cuoái cuøng, baø Faith chòu thua vaø ñöa oâng aáy vaøo nhaø.
Luùc naøy caû ba ngöôøi – baø Faith, choàng baø vaø ngöôøi y taù ñeàu meät nhöng hoï cuøng cöôøi vang
veà troø ngoä nghónh vöøa roài cuûa oâng.
“Ñieàu caàn thieát laø chuùng ta vaãn luoân vui veû” - baø noùi vôùi moïi ngöôøi. “Baïn caàn nhìn
vaøo maët tích cöïc trong moïi vieäc. Chuùng ta haõy vui cöôøi ñeå tieáp tuïc soáng”.
Veà maët khoa hoïc thì khi chuùng ta cöôøi - duø cöôøi mæm hay cöôøi to, cô theå ñeàu sinh ra
nhöõng phaûn öùng tích cöïc. Caùc baùc só cho raèng tieáng cöôøi laøm laønh veát thöông. Ñöøng nghó
raèng chaúng coù gì ñaùng cöôøi hay beänh taät cuûa chuùng ta quaù naëng neân chaúng muoán cöôøi.
Trong moïi tröôøng hôïp, tieáng cöôøi luoân laø lieàu thuoác tinh thaàn cöïc kyø höõu hieäu.
Claudia cuõng chia seû tin vui. Trong suoát thôøi gian keå töø khi maéc beänh ñeán nay, haàu
nhö meï coâ khoâng coøn nhôù coâ laø ai nöõa, nhöng cuoái tuaàn vöøa roài baø ñaõ ñaët tay leân maù coâ vaø
noùi: “OÀ, toâi bieát coâ laø ai roài! Coâ laø coâ beù Claudia xinh ñeïp cuûa toâi ñaây maø!”. Khoaûnh khaéc
trí nhôù trôû veà thaät laø ñaùng quyù, bôûi vì hieám khi ñieàu naøy xaûy ra.
14
Thuvientailieu.net.vn
Beänh Alzheimer khieán cho ngöôøi thaân cuûa beänh nhaân coù moät caûm giaùc maát maùt mô
hoà, taêng daàn theo thôøi gian nhöng khoâng ñònh hình ñöôïc. Moät maët hoï vöøa phaûi giuùp ngöôøi
beänh coá gaéng chöõa trò, maët khaùc hoï thaáy mình ñang maát daàn ngöôøi thaân vaø khoâng bieát khi
naøo seõ maát ñi vónh vieãn. Baèng caùch traân troïng töøng phuùt giaây ñang soáng, chuùng ta seõ bieát
mình phaûi laøm gì ñeå chaêm soùc cho ngöôøi khaùc vaø cho chính baûn thaân mình.
15
Thuvientailieu.net.vn
3
KHI BAÏN CAÛM THAÁY
KHOÂNG ÑÖÔÏC CHÔÛ CHE
- Mình thöôøng caûm thaáy ñöôïc che chôû khi coù moät ñieàu gì ñoù toát ñeïp xaûy ra, khi Chuùa
vöôn tay vaø chaïm vaøo cuoäc soáng cuûa mình baèng caùch maø mình coù theå nhìn thaáy vaø caûm
nhaän ñöôïc! - Toâi noùi vôùi moät ngöôøi baïn. – Luùc naøy ñaây, mình thaáy mình thaät may maén khi
chöa gaëp phaûi chuyeän gì quaù teä!
- Mình bieát caäu muoán noùi gì. – Bạn toâi noùi. - Mình cuõng nhôù ñeán nhöõng thaùng ngaøy
may maén aáy khi caûm nhaän ñöôïc Chuùa ôû beân caïnh chuùng ta!
Chuùng toâi nhôù laïi khoaûng thôøi gian bình yeân – ñoù laø khoaûng thôøi gian maø moãi ngöôøi
ñeàu ñöôïc ñoùn nhaän trong cuoäc ñôøi. Söï may maén töïa nhö doøng nöôùc vaäy, coù nhöõng doøng
chaûy eâm ñeàm, lôø löõng, laïi cuõng coù nhöõng doøng xoái xaû, maïnh meõ. Ñoâi khi ñieàu kyø dieäu tình
côø ñeán vôùi moãi ngöôøi chuùng ra vaø roài moät luùc naøo ñoù noù laïi ñoät nhieân bieán maát.
Trong caûm nhaän cuûa toâi, hình aûnh veà moät ñaáng toaøn naêng luoân coù söï thay ñoåi raát ñaëc
bieät. Tröôùc khi leân naêm tuoåi, toâi nghó raèng Chuùa laø vó ñaïi nhaát. Baûy naêm sau ñoù toâi laïi nghó
khaùc. Nhöõng bieán coá doàn daäp ñeán vôùi gia ñình toâi. Cha toâi boû ñi. Ngöôøi anh trai vaø chò
Jeanne cuõng ra ñi. Meï phaûi naëng gaùnh vì toâi. Toâi caûm thaáy raát buoàn vì meï luoân ñaùnh toâi
baèng roi da moãi khi baø aáy muoán ñöôïc töï do. Coù quaù nhieàu ñieàu ñau loøng xaûy ra ñoái vôùi caùc
thaønh vieân trong gia ñình toâi. Toâi phaûi nghæ hoïc ôû nhaø hai naêm, khoâng baïn beø, khoâng anh
chò, khoâng gia ñình. Chæ coù nhöõng quyeån saùch vaø ti-vi laøm baïn cuøng toâi. Naêm toâi khoaûng 12
tuoåi, moät buoåi saùng Chuû nhaät khi böôùc chaân vaøo nhaø thôø, toâi chôït nghó: “Moïi ngöôøi ñeàu laøm
daáu thaùnh giaù vaø tin raèng Chuùa laø tình yeâu.. Neáu Chuùa thaät söï laø tình yeâu, sao chaúng coøn
chuùt yeâu thöông naøo daønh cho mình?”.
Töø ñoù trôû ñi, thay vì ñi leã nhaø thôø vaøo saùng Chuû nhaät, toâi tìm caùch troán vaøo moät goùc
naøo ñoù vaø huùt thuoác. Khi veà nhaø, toâi luoân bòa ra moät lyù do naøo ñoù cho nhöõng caâu hoûi cuûa
meï.
Toâi ñinh ninh raèng toâi coù theå töï laøm cho cuoäc ñôøi mình toát hôn. Möôøi hai naêm troâi
qua thaät nhanh. Khi 24 tuoåi, toâi trôû thaønh moät keû nghieän ngaäp. Toâi ñaõ troäm ma tuùy ôû cöûa
haøng trong suoát saùu thaùng ñeå coù theå huùt chích cuøng baïn trai cuûa mình. Caû hai chuùng toâi ñeàu
phaûi traû giaù. Anh aáy ñaõ ngoài tuø. Nhöõng naêm cuûa thaäp nieân 60 noåi coäm ba vaán ñeà laø sex, ma
tuùy vaø nhaïc rock cuûa the Rolling Stones. Nhieàu ngöôøi maûi meâ chaïy theo chuùng. Sang thaäp
nieân 70, vaán naïn lôùn cuûa xaõ hoäi laø nghieän röôïu hoaëc ma tuùy. Vaø toâi laø moät trong soá ñoù.
Thöïc ra, neáu ñöôïc giuùp ñôõ, toâi vaãn coù theå laøm nhöõng ñieàu maø nhieàu ngöôøi bình thöôøng khaùc
khoâng laøm ñöôïc nhö giuùp ñôõ nhöõng con nghieän khaùc chaúng haïn. Luùc naøy, trong toâi luoân
maëc caûm veà toäi loãi vaø khao khaùt xoùa boû quaù khöù loãi laàm cuûa mình. Toâi baét ñaàu coù nieàm tin
vaøo con ngöôøi, vaøo cuoäc ñôøi. Döôøng nhö moät côn soùng döõ vöøa ñi qua cuoäc ñôøi toâi.
Moät vò thaåm phaùn nhaân haäu vaø töøng traûi ñaõ cho toâi löïa choïn: hoaëc vaøo tuø hoaëc ñi cai
nghieän. Toâi ñaõ choïn cai nghieän. Nhöng chæ sau vaøi thaùng ôû traïi, toâi laïi taùi nghieän. Toâi
16
Thuvientailieu.net.vn
khoâng bieát phaûi laøm gì ñeå caét ñöùt nhöõng côn nghieän ñoù. Vaøo moät saùng, ngöôøi quaûn lyù ñeán
thaêm toâi. Anh ta ñaõ giuùp toâi traûi qua moät ñôït ñieàu trò khoâng deã daøng gì.
Toâi vaø ngöôøi quaûn lyù ñaõ troø chuyeän vôùi nhau raát laâu. Anh aáy ñoäng vieân toâi raát nhieàu.
Toâi vöôït qua ñöôïc nhöõng côn nghieän nhöng khoâng caûm thaáy mình ñöôïc giaûi thoaùt. Toâi chæ
thaáy toäi loãi vaø sôï haõi. Ñoù cuõng laø caûm giaùc maø raát laâu roài toâi môùi coù laïi ñöôïc. Toâi cuõng
khoâng hieåu caûm giaùc aáy töø ñaâu ñeán. Sau khi anh ta ñi, toâi ngoài treân giöôøng vaø nhìn leân traàn
nhaø, laàm baàm: “Chuùa ôi, con khoâng bieát Ngöôøi coù ôû ñoù khoâng vaø coù quan taâm ñeán con
khoâng, nhöng neáu Ngöôøi ôû ñoù vaø coøn quan taâm ñeán con, vaø neáu coù caùch naøo ñoù coù theå giuùp
con cai nghieän, xin Ngöôøi haõy giuùp con”.
Taát caû vaãn laëng im. Vaøi ngaøy sau, toâi ngoài treân saøn beänh vieän vaø huùt thuoác. Roài toâi
naèm ra ñaát vaø nhìn leân baàu trôøi. Treân aáy laø nhöõng ñaùm maây, vaø moät ñieàu kyø laï ñaõ xaûy ra.
Baàu trôøi vaø nhöõng ñaùm maây boãng nhieân chuyeån sang maøu ñoû nhaït, roài ñaäm daàn. Moät linh
caûm chôït naûy sinh trong toâi. Toâi hieåu raèng ñaõ ñeán luùc toâi khoâng coù quyeàn söû duïng ma tuùy
nöõa. Toâi khoâng cho pheùp mình laøm ñieàu ñoù. Cuõng töø giaây phuùt aáy toâi ñaët toaøn boä quyeát
taâm cuûa mình vaøo cuoäc chieán ñaáu vôùi baûn thaân vaø laøm moïi caùch ñeå cai nghieän.
Laàn naøy, toâi caûm nhaän roõ coù moät söï thay ñoåi töø beân trong con ngöôøi mình. Toâi baét
ñaàu thay ñoåi vaø taäp thích nghi daàn. Toâi caûm thaáy mình ñang trôû thaønh moät con ngöôøi hoaøn
toaøn khaùc vôùi con ngöôøi cuûa toâi tröôùc ñaây. Toâi vaãn tin raèng Chuùa hieän höõu vaø nghe thaáu lôøi
caàu xin cuûa toâi. Nhieàu naêm sau ñoù, toâi vaãn chöa keå cho ai nghe caâu chuyeän cuûa mình. Toâi
vaãn coøn ôû trong traïi vaø neáu toâi keå cho ai ñoù nghe caâu chuyeän veà baàu trôøi vaø nhöõng aùng maây
ñoåi maøu, hay vieäc toâi ñaõ troø chuyeän vôùi Chuùa ra sao, coù leõ toâi seõ chaúng bao giôø ñöôïc ra traïi
nöõa. Nhöng caûm giaùc mình vaãn coøn ñöôïc quan taâm ñaõ ôû cuøng toâi suoát möôøi taùm naêm sau
ñoù. Beân caïnh nieàm tin vaøo ñaáng toái cao, baûn thaân toâi ñaõ noã löïc thöïc söï ñeå töï cöùu mình. Vaø
sau ñoù Shane maát.
Toâi nghó raát nhieàu. Neáu baïn töøng bò maát ngöôøi thaân, toâi nghó baïn cuõng seõ caûm nhaän
ñöôïc nhöõng ñieàu nhö toâi caûm nhaän maø thoâi. Ngöôøi ta vaãn noùi raèng maát con laø noãi ñau lôùn
nhaát. Toâi cuõng caûm thaáy nhö vaäy, vaø moät laàn nöõa toâi laïi ñaùnh maát nieàm tin vaøo Thieân
Chuùa.
Moãi ngöôøi chuùng ta ñeàu muoán mình laø ngöôøi ñaëc bieät cuûa ai ñoù. Toâi thì chöa bao giôø
coù ñöôïc ñieàu naøy cho ñeán khi toâi ñöôïc ñieàu trò vaøo naêm 1973.
“Chuùa khoâng mang Shane cuûa chò ñi ñaâu” - nhieàu ngöôøi ñaõ an uûi toâi khi toâi chia seû
caûm xuùc cuûa mình. “Coù leõ Chuùa khoâng laøm theá thaät, nhöng Ngaøi coù theå ngöøng tai naïn cuûa
Shane laïi neáu Ngaøi muoán, taïi sao Ngaøi khoâng laøm ñieàu ñoù?”. Chaúng ai coù theå thay ñoåi suy
nghó naøy cuûa toâi.
Toâi maát caûm giaùc raèng mình ñöôïc che chôû nöõa. Vôùi toâi, ngöôøi ñöôïc che chôû laø ngöôøi
duø ñoái dieän vôùi caùi cheát nhöng vaãn thoaùt cheát, hoaëc duø laâm troïng beänh,nhöng vaãn coù theå
hoài phuïc. Chæ coù nhöõng tröôøng hôïp nhö vaäy môùi ñuùng vôùi caûm giaùc ñöôïc che chôû laø nhö theá
naøo.
Isaac vaø toâi soáng trong cuøng moät khu nhaø. Toâi ôû caên beân traùi, coøn Isaac ôû caên phía
caàu thang beân döôùi. Gia ñình Isaac ñeán töø Israel. Isaac chuyeån ñeán soáng ôû ñaây khi anh aáy
19 tuoåi. Anh aáy ñaõ laäp gia ñình vaø ly hoân hai laàn. Anh aáy laøm ngheà kinh doanh vaø coâng
vieäc kinh doanh cuûa anh aáy khaù phaùt ñaït. Giôø thì anh aáy ñaõ lôùn tuoåi vaø thích cuoäc soáng beân
bieån nhö hieän taïi.
17
Thuvientailieu.net.vn
Cuõng nhö Isaac, ñöôïc soáng gaàn bieån luoân laø nieàm yeâu thích cuûa toâi. Nhieàu naêm lieàn,
toâi thöôøng laùi xe doïc theo con ñöôøng bôø bieån, thaàm nghó ñaây chính laø nôi toâi mô öôùc. Toâi
bieát mình chaúng coù ñuû tieàn ñeå mua nhaø neân cuõng khoâng maáy baän taâm. Roài moät ngaøy, moät
ngöôøi phuï nöõ xuaát hieän vaø baø ta muoán baùn caên hoä cuûa mình. Baø aáy caàn tieàn gaáp, caên hoä laïi
naèm ngay treân con ñöôøng maø toâi vaãn ao öôùc ñöôïc soáng ôû ñoù. “Chaéc heát caùch roài” - toâi noùi
khi nghe ñeán giaù cuûa caên hoä - “ñieàu ñoù thaät khoù trôû thaønh hieän thöïc”. Nhöng roài toâi cuõng coá
gaéng mua ñöôïc caên hoä ñoù. Sau khi coù noù, cuoäc soáng quaù chaät vaät khieán toâi phaûi nghó ñeán
chuyeän baùn noù ñi. “Caäu khoâng muoán ôû ñoù sao?”- moät ngöôøi baïn hoûi toâi. “Caên hoä naøy ñeán
vôùi toâi nhö moät moùn quaø cuûa Thöôïng ñeá”, nghó ñeán ñoù, toâi töø boû yù ñònh baùn noù; vaø giôø ñaây
noù trôû thaønh nôi truù nguï eâm ñeàm cuûa toâi.
Vaøo toái hoâm tröôùc khi Shane maát, toâi ñaõ gaàn nhö thoûa thuaän xong vieäc mua moät caên
hoä môùi. Nhöng roài Shane maát ñi, nhieàu naêm sau ñoù toâi khoâng coøn nghó ñeán chuyeän naøy nöõa.
Toâi trôû thaønh keû ôû troï. Thaâm taâm toâi muoán mua moät caên nhaø coù lieân heä ñeán caùi cheát cuûa
con trai mình. Maõi ñeán khi kyù tôø hôïp ñoàng mua caên hoä beân bôø bieån, tay toâi boãng nhieân run
leân, maét toâi nhoøa nöôùc - “Chuyeän gì vaäy nhæ?” - Toâi thaàm nghó. Vaø roài toâi nhaän ra raèng toâi
töøng sôï, khoâng daùm mua caên nhaø naøy trong nhieàu naêm chæ vì toâi nghó raèng toâi seõ laïi maát ñi
ai ñoù nöõa.
Toâi treo moät caùi tuùi may maén cuûa ngöôøi Do Thaùi leân cöûa khi chuyeån ñeán caên hoä
môùi. Toâi khoâng phaûi ngöôøi Do Thaùi, nhöng toâi caàn ñeán söï may maén. Moät ngöôøi ñaøn oâng
cao lôùn, maûnh khaûnh maëc ñoà bôi ñi ngang qua vaø chaøo toâi.
- Toâi laø Isaac. - OÂng aáy môû lôøi tröôùc. - Toâi soáng ôû caïnh ñaây. Toâi raát vui vì baø cuõng
soáng ôû ñaây. Chaøo möøng baø ñeán khu nhaø naøy!
Isaac vaø toâi ñi daïo moät laùt. Roài toâi ngoài vaøo maøn hình maùy tính, coá gaéng baét tay vaøo
vieát moät ñieàu gì ñoù. Isaac ñi ngang qua vaø nhìn vaøo cöûa soå nhaø toâi. “Baø ñang baän aø?” - OÂng
aáy gaàn nhö heùt leân qua cöûa kính. “Vaâng” - Toâi noùi. “Toâi caàn noùi chuyeän” - oâng aáy naøi næ.
Roài oâng aáy ñöùng tröôùc cöûa chính vaø ñôïi cho ñeán khi toâi môû cöûa. Chuùng toâi trôû thaønh nhöõng
ngöôøi baïn laùng gieàng. Chæ coù ba chuùng toâi soáng trong khu nhaø naøy, vì theá chuùng toâi coù moái
quan heä khaù thaân thieát. Isaac thöôøng ñöa ra moïi chuyeän, vaø hoûi yù kieán toâi. Neáu ñoù laø moät
vieäc khoâng lieân quan gì ñeán toâi, toâi thöôøng ñoàng yù vôùi oâng aáy.
Moät ngaøy noï, khi ngöôøi quaûn gia vaø toâi ñang lau doïn ga-ra, chuùng toâi tìm thaáy moät
thuøng saùch Nhöõng baøi hoïc cuûa Tình yeâu, quyeån saùch ñaàu tieân toâi vieát sau caùi cheát cuûa con
trai toâi. Toâi ñaõ mua chuùng töø nhaø xuaát baûn. Ñoù laø moät quyeån saùch khoù vieát, caøng khoù ñeå
ñoïc. Noù khieán ngöôøi ñoïc phaûi khoùc. Toâi ñaõ noùi vôùi phía nhaø xuaát baûn “Chaúng coù ai muoán
ñoïc quyeån saùch veà caùi cheát cuûa moät ñöùa treû caû”. Nhöng hoï ñoäng vieân toâi raèng: “Haõy vieát
ñi”.
- Chuùng ta laøm gì vôùi nhöõng quyeån saùch naøy ñaây? - Ngöôøi quaûn gia hoûi toâi.
- Laøm baát cöù ñieàu gì chò muoán! - Toâi noùi. - Noù laø cuûa chò ñaáy!
Isaac keå raèng naêm oâng aáy ñöôïc chaån ñoaùn bò ung thö vaø ngöôøi vôï sau ly dò vôùi oâng
thaät kinh khuûng. Ñoù laø nhöõng bieán coá chaúng deã gì vöôït qua. Ñaàu tieân, oâng nhaän ñöôïc baûn
xeùt nghieäm raèng oâng bò ung thö gan vaø caàn phaûi gheùp gan. Cuoäc phaãu thuaät gheùp taïng voâ
cuøng phöùc taïp. Khaép ngöôøi oâng ñaày caùc oáng daãn. Sau cuoäc phaãu thuaät, oâng bò vieâm phoåi.
Loaïi thuoác hoï ñöa oâng uoáng ñeå chöõa beänh phoåi laïi khieán oâng bò ñieác. OÂng phaûi maát khoaûng
moät naêm ñeå hoïc caùch ñoïc yù nghóa töø hình daùng maáp maùy cuûa moâi. Nhöõng ñieàu oâng aáy laøm
18
Thuvientailieu.net.vn
ñöôïc baây giôø gioáng nhö moät pheùp maøu, duø raèng chæ laø nhöõng vieäc nho nhoû nhö vieäc coù theå
duøng nhaø veä sinh thay vì phaûi ñeo moät caùi tuùi beân mình. Baùc só noùi raèng hoï phaûi phaãu thuaät
laàn nöõa ñeå traùnh chöùng traøo ngöôïc thöïc phaåm töø daï daøy cuûa oâng. Nhöng phaãu thuaät nöõa
cuõng coù nghóa laø oâng laïi phaûi ôû beänh vieän vaø phaûi maát moät thôøi gian daøi môùi coù theå hoài
phuïc. Isaac ñaõ quaù ñuoái söùc sau ca gheùp gan, oâng khoâng muoán phaûi moå nöõa. Laàn naøy thì
oâng thöïc söï thaáy hoang mang vaø lo laéng.
Roài Isaac phaûi naèm treân giöôøng caû ngaøy. Laàn naøy, baùc só ñaët moät thieát bò vaøo tai oâng
ñeå oâng coù theå nghe nhöõng aâm thanh caên baûn nhaát. OÂng gaàn nhö coù theå nghe tieáng soùng voã
vaøo bôø. Vôùi kyù öùc veà tieáng soùng bieån, aâm thanh yeáu ôùt maø oâng nghe ñöôïc gioáng nhö moät
khuùc nhaïc môû ñaàu. Quaõng thôøi gian ñieàu trò ôû beänh vieän, oâng baét ñaàu laøm thô. OÂng vieát
nhöõng baøi thô baøy toû söï bieát ôn gia ñình, roài thô veà cuoäc ñôøi mình. OÂng töï xem mình chæ
nhö moät phaàn cuûa tröôùc kia, nhöng vaãn nghó mình laø moät ngöôøi may maén. “Ñoâi khi toâi queân
raèng mình ñang soáng baèng laù gan cuûa ai ñoù” - oâng taâm söï. “Thænh thoaûng toâi cuõng queân
luoân caùc oáng daãn loøng thoøng naøy vaø cuõng queân raèng mình bò ñieác”. Isaac ñaõ tìm laïi ñöôïc
moät phaàn con ngöôøi cuûa oâng aáy tröôùc ñaây, moät phaàn maø chuùng ta khoâng theå ñaùnh maát.
Isaac ñaõ phaûi chieán ñaáu vôùi baûn thaân ñeå tieáp tuïc soáng. Con caùi cuûa oâng ñeàu ñaõ
tröôûng thaønh vaø luoân muoán coù oâng beân caïnh. Baûn tính cuûa Isaac voán khoâng bao giôø chòu
ñaàu haøng soá phaän. Suoát cuoäc ñôøi mình, ngay töø khi coøn laø moät ñöùa treû ôû Israel, Isaac luoân laø
moät ngöôøi duõng caûm. Vaø sau naøy cuõng vaäy, oâng aáy luoân laøm taát caû ñeå hoài phuïc, ñeå ñöôïc ñi
daïo duø chæ laø moät quaõng ñöôøng ngaén thoâi. OÂng aáy caûm thaáy vui khi coù theå ngoài daäy vaø ñi
khaép nhaø.
Ngöôøi quaûn gia nhaø oâng ñöa cho oâng moät quyeån saùch. Baø aáy coù noù töø ngöôøi quaûn
gia cuûa gia ñình beân caïnh. OÂng aáy ñaõ ñoïc xong quyeån saùch ngay trong ngaøy hoâm aáy. OÂng
ñaõ coá nguû, nhöng khoâng theå khoâng nghó veà cuoán saùch ñoù. OÂng ñaõ traûi qua raát nhieàu thöû
thaùch, vaø luùc naøy ñaây boãng nhieân oâng caûm thaáy mình ñöôïc che chôû.
Toâi phaûi naèm lieät giöôøng haøng thaùng trôøi. Löng toâi ñau buoát. Toâi ñöôïc ñöa ñi phaãu
thuaät taän Ñöùc ñeå caùc baùc só ñöa vaøo ngöôøi toâi hai ñóa ñeäm ôû xöông soáng. Nhöõng caùi ñóa
ñeäm nhaân taïo naøy laø cô hoäi duy nhaát ñeå toâi duy trì moät cuoäc soáng bình thöôøng. Toâi chôït
nghó ñeán Isaac - ngöôøi haøng xoùm cuûa toâi vaø nhöõng ñieàu oâng aáy phaûi traûi qua: gheùp gan,
soáng gaàn moät naêm trong beänh vieän vôùi nhöõng oáng daãn, tuùi ñeo khaép ngöôøi. Vaø bi kòch nhaát
laø oâng aáy khoâng coøn nghe ñöôïc nöõa. Toâi ngöôõng moä yù chí vaø söï quyeát taâm giaønh laïi söï
soáng cuûa oâng aáy. Toâi ñeán thaêm Isaac khi oâng aáy töø beänh vieän veà. OÂng aáy khoe vôùi toâi
nhöõng baøi thô oâng ñaõ vieát trong suoát thôøi gian ôû ñoù. Ñieàu aáy khieán toâi khoâng khoûi ngaïc
nhieân. Toâi ñoïc thô cuûa oâng - nhöõng baøi thô traøn ñaày caûm xuùc ñöôïc vieát töø nhöõng gì raát thöïc,
raát thaám thía. Isaac noùi raèng moät ngaøy naøo ñoù, oâng laïi coù theå ñi daïo. Toâi thì khoâng chaéc
laém veà ñieàu naøy. Vaøo dòp leã Giaùng sinh vôùi toâi, vaø leã Hanukkah vôùi oâng aáy, toâi göûi cho oâng
aáy moät taám thieäp vôùi lôøi nhaén: “OÂng chính laø nguoàn ñoäng vieân lôùn lao maø toâi coù ñöôïc. Caûm
ôn vì oâng ñaõ mang ñeán cho toâi nieàm tin vaø söï can ñaûm”.
Isaac thaät söï haïnh phuùc vì oâng aáy laïi ñöôïc soáng.
Baát cöù khi naøo toâi caûm thaáy thöông caûm cho chính mình, nhöõng yù nghó veà Isaac laïi
hieän veà vaø tieáp theâm söùc maïnh cho toâi. Nhöng luùc naøy ñaây coù leõ ñieàu aáy khoâng coøn giuùp
19
Thuvientailieu.net.vn
ñöôïc gì cho toâi nöõa. Toaøn thaân toâi nhöùc nhoái. Beänh taät haønh haï toâi töø nhieàu thaùng nay. Duø
ñaõ tìm ñeán nhöõng baùc só gioûi nhaát, nhöng chaúng ai trong soá hoï coù theå laøm dòu bôùt côn ñau
cuûa toâi. Chaúng ích gì. Ñoù cuõng laø khoaûng thôøi gian teä nhaát trong naêm, gaén lieàn vôùi sinh nhaät
vaø ngaøy maát cuûa Shane. Moät söï truøng hôïp kyø laï. Beänh taät vaø noãi nhôù Shane khieán toâi caøng
theâm ñau ñôùn. Toâi caûm thaáy con trai mình chæ môùi ra ñi thoâi, trong khi thöïc teá maát maùt aáy
xaûy ra caùch ñaây ñaõ möôøi boán naêm.
Toâi ngoài treân chieác gheá daøi, laëng ngaém nhöõng taám hình cuûa Shane. Coù taám, con trai
toâi quyø goái, maëc chieác aùo theå thao maøu xanh vôùi quaû boùng trong tay. Taïi sao toâi ñaõ khoâng
ñi xem thaèng beù thi ñaáu nhieàu hôn nhæ? Chaéc chaén toâi seõ laøm theá neáu toâi bieát raèng con trai
mình saép ñi xa maõi maõi. Coøn ñaây laø taám hình thaèng beù ñaõ taëng toâi trong Ngaøy cuûa Meï cuoái
cuøng cuûa noù. Baïn beø noù laáy ñaây laø taám hình ñeå töôûng nhôù noù. Toâi ñoát nhöõng caây neán xung
quanh moät voøng hoa töôi, xem ñaây nhö moät caùch ñeå töôûng nhôù ñeán ngaøy sinh vaø ngaøy maát
cuûa con trai. Hai söï kieän lieàn keà nhau khieán toâi quaù ñoãi ñau loøng. Toâi bieát laø Shane khoâng
thích thaáy toâi khoùc. Thaèng beù luoân muoán toâi ñöôïc vui veû vaø haïnh phuùc.
Sau khi Shane maát, noãi ñau cuûa toâi nhö caøng choàng chaát khi nhöõng tin xaáu khaùc cöù
doàn daäp ñeán. Ñaàu tieân laø toâi bieát tin mình bò nhieãm vieâm gan sieâu vi C. Phaûi maát hai naêm
sau toâi môùi laáy laïi ñöôïc thaêng baèng vaø quyeát ñònh chung soáng vôùi noù. Khi cuoäc soáng cuûa toâi
daàn trôû laïi bình thöôøng thì löng toâi laïi coù vaán ñeà. Toâi thaät söï suy suïp. “Neáu cuoäc ñôøi muoán
huûy hoaïi toâi thì noù ñaõ laøm ñöôïc roài ñaáy” – Toâi thaàm nghó.
Ñoâi luùc toâi caûm thaáy giaän Chuùa, bôûi nhöõng gì toâi phaûi chòu khoâng chæ laø noãi ñau maát
maùt maø coøn laø caûm giaùc coâ ñoäc giöõa caùi theá giôùi roäng lôùn naøy. Toâi ñaõ phaûi naèm treân chieác
gheá naøy quaù laâu do nhöõng côn ñau haønh haï. Trong toâi laø caûm giaùc laïc loõng, chaúng coøn thaáy
moät ai thaân quen beân caïnh. Tính khí toâi trôû neân thaát thöôøng…
Coác, coác, coác.
Coù tieáng goõ cöûa. Luùc naøy maét toâi söng ñoû vì khoùc, göông maët toâi nhoøa nöôùc maét.
Toâi chaúng muoán ai nhìn thaáy mình luùc naøy caû. Toâi laáy tay aùo queät nöôùc maét.
Tieáng goõ cöûa laïi vang leân. Toâi ra môû cöûa. Isaac - ñuùng laø oâng aáy. OÂng aáy ñang ñöùng
tröôùc cöûa nhaø toâi, treân ngöôøi ñaày nhöõng tuùi vaø daây nhôï lænh kænh. “OÂng ñi ñöôïc roài ö?” - Toâi
reo leân tröôùc maët oâng aáy vaø oâng coù theå ñoaùn ñöôïc toâi ñang noùi gì. “Toát quaù!” - Toâi laïi noùi
tieáp.
Isaac cuõng caûm thaáy töï haøo veà chính mình. OÂng noùi vôùi toâi raèng oâng ñaõ coù theå ñi laïi
ñöôïc. Toâi daãn oâng vaøo phoøng khaùch. Toâi chaúng bieát phaûi laøm gì cho oâng vaø môù daây doïc
ngang treân ngöôøi oâng.
- Coù phaûi ñaây laø laàn ñaàu tieân oâng ñi laïi ñöôïc khoâng? OÂng thaáy oån chöù?
OÂng aáy noùi raát to, nhö caùch nhöõng ngöôøi ñieác thöôøng laøm vì hoï khoâng theå nghe
gioïng noùi cuûa chính hoï:
- Ngöôøi quaûn gia ñöa cho toâi moät quyeån saùch. Quaûn gia cuûa baø ñaõ ñöa noù cho baø aáy.
Toâi vöøa ñoïc xong vaø khoâng theå chôïp maét. Toâi khoâng bieát raèng baø ñaõ maát ñöùa con trai. Toâi
xin loãi veà söï voâ taâm cuûa mình
OÂng Isaac ñöùng ñoù, loaïng choaïng, nöôùc maét chaûy daøi treân maù.
- Toâi ñaõ traûi qua raát nhieàu noãi ñau nhöng noãi ñau maát con thì chöa bao giôø! Caùc con
toâi vaãn soáng khoûe maïnh. Toâi khoâng theå nguû ñöôïc. Toâi phaûi sang ñaây ñeå gaëp baø vaø muoán
trao cho baø moät caùi oâm ñoàng caûm. – OÂng giaûi thích.
20
Thuvientailieu.net.vn
Vôùi môù daây daét díu treân ngöôøi, oâng ñöa caùnh tay gaày yeáu leân vaø oâm toâi thaät nheï.
Toâi caûm thaáy moät ñieàu gì ñoù thaät kyø dieäu khi chaïm vaøo caùnh tay oâng! “Neáu oâng aáy coù theå
hoài phuïc vaø ñi laïi ñöôïc thì taïi sao toâi laïi khoâng maïnh meõ leân ñeå choáng choïi vôùi caên beänh cuûa
mình?” – Toâi töï hoûi. Chuùng toâi xöùng ñaùng ñöôïc höôûng moät cuoäc soáng bình yeân, cho duø
chuùng toâi phaûi traûi qua chuyeän gì ñi nöõa.
21
Thuvientailieu.net.vn
- Xem thêm -