Tài liệu Bài giảng công nghệ gia công áp lực phần mở đầu - đhbk hà nội

Häc PHẦN CÔNG NGHỆ GIA CÔNG ÁP LỰC Biên soạn: TS. Nguyễn Đắc Trung PGS. Phạm Văn Nghệ GV. Nguyễn Mậu Đằng ThS. Lê Trung Kiên ThS. Nguyễn Trung Kiên ThS. Lê Gia Bảo Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 1 Câu hỏi: Chế tạo các chi tiết dưới đây bằng phương pháp nào? Khớp nối ô tô Trục khuỷu Nắp cốp sau xe TOYOTA Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 2 Câu hỏi: Để chế tạo chi tiết trụ bậc có thể sử dụng các phương pháp nào? Mối hàn Đúc GCAL Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc Cắt gọt Phoi VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Ghép nối: Hàn Folie 3 MỞ ĐẦU 1. VAI TRÒ, VỊ TRÍ CỦA GCAL TRONG SẢN XUẤT CƠ KHÍ C¸c ph−¬ng ph¸p gia c«ng vËt liÖu Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 4 C¸c ph−¬ng ph¸p gia c«ng vËt liÖu §óc Stator tõ gang x¸m TiÖn Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc Phay trªn m¸y phay 5 trôc Khoan VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 5 C¸c ph−¬ng ph¸p gia c«ng vËt liÖu GhÐp ®inh t¸n Hμn Phñ TiN b»ng ph−¬ng ph¸p PVD NhiÖt luyÖn n©ng cao ®é cøng Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 6 2. C¸c d¹ng s¶n phÈm ®Æc tr−ng ®−îc chÕ t¹o b»ng CN GCAL DËp vá ¤ t« Chi tiÕt vá ¤ t« Chi tiÕt rçng trong c¸c thiÕt bÞ dÉn dÇu, khÝ Chi tiÕt m¸y Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 7 s¶n phÈm ®Æc tr−ng d¹ng khèi ®−îc chÕ t¹o b»ng CN GCAL Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 8 s¶n phÈm ®Æc tr−ng d¹ng tÊm ®−îc chÕ t¹o b»ng CN GCAL Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 9 øNG DôNG CN GCAL TRONG SX C¤NG NGHIÖP Chñng lo¹i s¶n phÈm rÊt phong phó, ®a d¹ng vμ ®−îc øng dông trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ quèc d©n vμ ®êi sèng x· héi nh− x©y dùng, giao th«ng vËn t¶i, kü thuËt ®iÖn vμ ®iÖn tö, ho¸ chÊt, hμng kim khÝ gia dông, v.v... Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 10 øNG DôNG CN GCAL TRONG SX C¤NG NGHIÖP Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 11 3. CN GCAL – ƯU, NHƯỢC ĐIỂM SO VỚI CÁC PP GIA CÔNG KHÁC Gia c«ng ¸p lùc hay C«ng nghÖ t¹o h×nh vËt liÖu kim lo¹i b»ng ¸p lùc: Ph−¬ng ph¸p gia c«ng vËt liÖu dùa trªn sù biÕn d¹ng dÎo, lu«n thay ®æi h×nh d¹ng trong suèt qu¸ tr×nh gia c«ng ®Ó ®¹t ®−îc h×nh d¸ng, kÝch th−íc cuèi cïng theo mong muèn, kh«ng cã sù ph¸ hñy liªn kÕt vμ b¶o toμn thÓ tÝch cña m×nh. ChiÕm mét vÞ trÝ quan träng víi mét tû träng ngμy cμng t¨ng trong s¶n xuÊt c¬ khÝ vμ luyÖn kim. Nh÷ng −u ®iÓm næi bËt cña Gia c«ng ¸p lùc : ¾ TiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu do gia c«ng kh«ng phoi ¾ N¨ng suÊt cao, h¹ gi¸ thμnh s¶n phÈm ¾ T¹o ra s¶n phÈm cã h×nh d¸ng, kÝch th−íc mong muèn ¾ C¶i thiÖn c¬ tÝnh cña vËt liÖu th«ng qua biÕn d¹ng Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 12 ƯU ĐIỂM SO VỚI CÁC PP GIA CÔNG KHÁC C¾t gät DËp t¹o h×nh DËp t¹o h×nh tiÕt kiÖm ®−îc 75% vËt liÖu so víi c¾t gät. Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 13 ƯU ĐIỂM SO VỚI CÁC PP GIA CÔNG KHÁC T¹o h−íng thí vËt liÖu liªn tôc lμm n©ng cao kh¶ n¨ng chÞu t¶I träng cho chi tiÕt H−íng thí do dËp t¹o h×nh H−íng thí sau khi c¾t gät Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 14 ƯU ĐIỂM SO VỚI CÁC PP GIA CÔNG KHÁC T¹o h−íng thí vËt liÖu liªn tôc lμm n©ng cao kh¶ n¨ng chÞu t¶I träng cho chi tiÕt (a) đúc, (b) cắt gọt, (c) dập tạo hình Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 15 NHƯỢC ĐIỂM SO VỚI CÁC PP GIA CÔNG KHÁC • Đé chÝnh x¸c vμ ®é bãng bÒ mÆt thÊp h¬n gia c«ng c¾t gät • Kh«ng phï hîp víi s¶n xuÊt ®¬n chiÕc nÕu ph¶i chÕ t¹o khu«n • ThiÕt bÞ vμ khu«n dËp ®¾t tiÒn • M«i tr−êng lμm viÖc cã tiÕng ån, rung ®éng, nãng, kh¶ n¨ng mÊt an toμn lao ®éng cao nÕu s¶n xuÊt thñ c«ng • CÇn ph¶i tù ®éng hãa khi s¶n xuÊt lo¹t lín • CÇn cã thiÕt bÞ n©ng chuyÓn, phô trî phï hîp khi t¹o h×nh c¸c chi tiÕt lín, träng l−îng lín Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 16 4. Ph©n lo¹i C¨n cø vμo øng suÊt cã t¸c dông chñ yÕu ®èi víi qu¸ tr×nh biÕn d¹ng, cã thÓ ph©n chia c¸c ph−¬ng ph¸p biÕn d¹ng thμnh 5 nhãm lín sau ®©y: ƒ BiÕn d¹ng nÐn: Tr¹ng th¸i dÎo ®−îc g©y nªn bëi øng suÊt nÐn mét hoÆc nhiÒu chiÒu, ph−¬ng ph¸p c¸n, rÌn tù do, rÌn khu«n, Ðp ch¶y ƒ BiÕn d¹ng kÐo - nÐn: Tr¹ng th¸i dÎo ®−îc g©y nªn bëi øng suÊt kÐo vμ nÐn, ph−¬ng ph¸p kÐo, dËp vuèt, uèn vμnh, miÕt ƒ BiÕn d¹ng kÐo: Tr¹ng th¸i dÎo ®−îc g©y nªn bëi øng suÊt kÐo mét hoÆc nhiÒu chiÒu, ph−¬ng ph¸p kÐo d·n, dËp ph×nh, dËp ®Þnh h×nh ƒ BiÕn d¹ng uèn: Tr¹ng th¸i dÎo ®−îc g©y nªn bëi träng t¶i uèn. ƒ BiÕn d¹ng c¾t: Tr¹ng th¸i dÎo ®−îc g©y nªn bëi t¶i träng c¾t. Thuéc nhãm nμy cã c¸c ph−¬ng ph¸p tr−ît, xo¾n. Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 17 Ph©n lo¹i Ph©n lo¹i theo c«ng nghÖ: dËp tÊm, dËp khèi vμ t¹o h×nh ®Æc biÖt Ph©n lo¹i c¸c ph−¬ng ph¸p biÕn d¹ng theo nhiÖt ®é gia c«ng: - BiÕn d¹ng nãng (trªn nhiÖt ®é kÕt tinh l¹i) - BiÕn d¹ng nguéi (d−íi nhiÖt ®é kÕt tinh l¹i, nhiÖt ®é th−êng) - BiÕn d¹ng nöa nãng (®èi víi thÐp biÕn d¹ng ë 680÷8000C) Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 18 Ph©n lo¹i Ph−¬ng ph¸p Nh÷ng ph−¬ng ph¸p mang tÝnh truyÒn thèng chuyªn s¶n xuÊt b¸n thμnh phÈm vμ t¹o ph«i nh− c¸n, rÌn, Ðp. Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc Nh÷ng ph−¬ng ph¸p cho phÐp s¶n xuÊt ra s¶n phÈm hoμn chØnh, kh«ng cÇn ph¶i gia c«ng tiÕp theo, ®Æc biÖt lμ nh÷ng s¶n phÈm d¹ng tÊm, èng. VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 19 4. Ph©n lo¹i VÝ dô ph©n lo¹i theo biÕn d¹ng: BiÕn d¹ng NÐn Kim loại bị ép trong khuôn dập khối: Chồn: Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 20