Tài liệu Chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay tt

1 MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài luận án Tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức cơ bản chỉ đạo xây dựng tổ chức và hoạt động của Đảng Cộng sản. Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam luôn khẳng định TTDC là nguyên tắc tổ chức cơ bản của Đảng, phủ nhận nguyên tắc này là phủ nhận Đảng từ bản chất. Kể từ khi ra đời cho đến nay, nhờ được xây dựng và hoạt động theo nguyên tắc TTDC mà Đảng Cộng sản Việt Nam luôn là một khối thống nhất ý chí và hành động, có đủ sức lãnh đạo sự nghiệp cách mạng giành thắng lợi. Tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội là hạt nhân chính trị, lãnh đạo các mặt công tác và mọi hoạt động của cơ quan, đơn vị thuộc nhà trường; lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học của nhà trường đúng đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước,…; lãnh đạo xây dựng học viện, nhà trường chính quy, tiên tiến mẫu mực. Những năm qua, theo báo cáo chính trị của các đảng bộ HV, TSQ quân đội nhiệm kỳ 2015 - 2020, hầu hết các nhà trường đều hoàn thành tốt nhiệm vụ. Có được kết quả đó, là do các TCCSĐ đã coi trọng nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội cũng còn không ít những hạn chế, bất cập, biểu hiện ở cả về tư duy, nhận thức và nội dung, biện pháp thực hiện, tình trạng độc đoán, chuyên quyền, dân chủ hình thức diễn ra còn nhiều và phức tạp, chưa có những giải pháp khắc phục có hiệu quả…. Do vậy, chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ đang đặt ra không ít vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu, giải quyết. Trong tình hình mới, nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học của các HV, TSQ quân đội có bước phát triển mới cả chiều rộng, chiều sâu; đặc biệt là sau khi có Nghị quyết Trung ương 8 Khóa XI của Đảng về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục, đào tạo và Chiến lược phát triển giáo dục, đào tạo trong quân đội giai đoạn 2011 - 2020 của Quân ủy Trung ương; vấn đề đặt ra đối với các nhà trường phải chủ động, tích cực tìm kiếm các giải pháp và tổ chức thực hiện quyết 2 liệt các giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học. Để đạt được điều đó, vấn đề cấp thiết đặt ra cho các TCCSĐ phải nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC, xây dựng các cấp ủy, tổ chức đảng thực sự trong sạch vững mạnh, lãnh đạo đơn vị hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, nhất là nhiệm vụ chính trị trung tâm. Từ những lý do trên, tác giả lựa chọn vấn đề: “Chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay” làm đề tài luận án tiến sĩ khoa học chính trị, chuyên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu * Mục đích: Làm rõ những vấn đề lý luận, thực tiễn về chất lượng và đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội hiện nay. * Nhiệm vụ: Luận giải làm rõ chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Đánh giá đúng thực trạng chất lượng, chỉ rõ nguyên nhân và rút ra kinh nghiệm nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Xác định yêu cầu và đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội hiện nay. 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu * Đối tượng nghiên cứu: Chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội là đối tượng nghiên cứu của luận án. * Phạm vi nghiên cứu: Luận án nghiên cứu chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC và giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ Quân đội nhân dân Việt Nam. Phạm vi điều tra, khảo sát tập trung vào các TCCSĐ ở cơ quan, khoa giáo viên và đơn vị quản lý học viên thuộc các HV, TSQ trực thuộc Bộ Quốc phòng. Các tư liệu, số liệu khảo sát thực tế được giới hạn chủ yếu từ năm 2010 đến nay. 3 4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu * Cơ sở lý luận: Là hệ thống quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của ĐCSVN về TCCSĐ, về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, về nguyên tắc TTDC và thực hiện nguyên tắc TTDC. * Cơ sở thực tiễn: Là toàn bộ hiện thực công tác xây dựng Đảng, thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội; các báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng, CTĐ, CTCT; kết quả điều tra khảo sát thực tế của tác giả. * Phương pháp nghiên cứu: Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tác giả sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể của khoa học chuyên ngành, liên ngành, chú trọng các phương pháp: lôgic, lịch sử, phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát hóa, tổng kết thực tiễn, khảo sát thực tế, điều tra xã hội học và phương pháp chuyên gia. 5. Những đóng góp mới của luận án Luận giải làm sáng tỏ thêm một số vấn đề về chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Trên cơ sở đánh giá thực trạng, rút ra một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Đề xuất một số nội dung, biện pháp có tính khả thi trong nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội hiện nay. 6. Ý nghĩa lý luận, thực tiễn của luận án Góp phần làm rõ thêm một số vấn đề lý luận về nguyên tắc TTDC và chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Kết quả nghiên cứu của luận án góp phần cung cấp thêm luận cứ khoa học để cấp uỷ, TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội nghiên cứu, vận dụng, lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng thực hiện nguyên TTDC trong tổ chức, sinh hoạt và hoạt động. 4 Luận án có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu, giảng dạy, học tập môn Công tác đảng, công tác chính trị trong các nhà trường quân đội. 7. Kết cấu của luận án Luận án gồm: Mở đầu, 4 chương (8 tiết); kết luận; danh mục các công trình khoa học của tác giả đã công bố có liên quan liên quan đến đề tài luận án; danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục. Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨUCÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI 1.1. Các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài 1.1.1. Các công trình nghiên cứu ở nước ngoài có liên quan đến đề tài * Nhóm công trình nghiên cứu về dân chủ trong Đảng Cộng sản: Tác giả O.T. BOGOMOLOV (Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Nga) có bài “Dân chủ và tiến bộ kinh tế - xã hội” được Viện hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam, Viện Thông tin khoa học xã hội, đăng trong Niên giám thông tin khoa học xã hội nước ngoài, (số 5/2013). “Con đường hữu hiệu để phát triển dân chủ trong Đảng” của Mã Linh Hỷ; “Chế độ giám sát dân chủ trong Đảng” của Lý Thiết Ánh; “Đại hội Đảng là cơ quan quyền lực cao nhất của tổ chức đảng cùng cấp” của Mao Chính Tương, * Nhóm công trình nghiên cứu về nguyên tắc tập trung dân chủ: Tác giả Hoàng Bách Đông có bài“Không ngừng kiện toàn chế độ tập trung dân chủ là sự bảo đảm tổ chức quan trọng để thực hiện sự lãnh đạo hữu hiệu của Đảng”; “Sự phá hoại của chế độ tập trung dân chủ và sự sụp đổ của Đảng cộng sản Liên Xô”, của Từ Thiên Tân; “Chế độ tập trung “dân chủ” trong Đảng thời kỳ Lênin” của Doãn Ngạn; “Chế độ tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức căn bản của chính đảng Mácxit” của Lạc Thụ Cương…. 1.1.2. Các công trình nghiên cứu ở trong nước có liên quan đến đề tài * Nhóm công trình nghiên cứu về dân chủ, phát huy và thực hành dân chủ trong Đảng: Tiêu biểu là: “Phương pháp dân chủ Hồ 5 Chí Minh” của Phạm Văn Bính; “Hoạt động của tổ chức cơ sở đảng trong thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn tỉnh Hưng Yên hiện nay” của Bùi Thanh Cao; “Để đảm bảo dân chủ trong Đảng” của Nguyễn Phú Trọng; “Phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa - xây dựng Nhà nước của dân, do dân, vì dân trong sạch, vững mạnh” của Đỗ Mười; “Dân chủ trong Đảng - nhìn từ hoạt động chất vấn” của Vân Thiêng - Ngọc Năm; “Phát huy dân chủ trong sinh hoạt chi bộ” của Thu Thủy… * Nhóm công trình nghiên cứu về nguyên tắc tập trung dân chủ: Tiêu biểu là: “Dân chủ và tập trung dân chủ - lí luận và thực tiễn” của Nguyễn Tiến Phồn; “Nhận thức và thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng Cộng sản Việt Nam hiện nay” của Nguyễn Văn Biều; “Nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác xây dựng Đảng hiện nay” của Cao Văn Thống; “Nguyên tắc tập trung dân chủ phải chăng đã lỗi thời?” của Nguyễn Phú Trọng; “Mở rộng dân chủ và thực hành nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng” của Tô Huy Rứa; “Bản chất nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng” của Chu Thị Thoa; “Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ ở các đảng bộ cơ sở” của Vĩnh Trọng; “Một số giải pháp thực hiện tập trung dân chủ trong sinh hoạt đảng” của Nguyễn Văn Phương; “Nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ” của Lâm Quang Thao; * Nhóm công nghiên cứu về nguyên tắc, nâng cao chấ t lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách trong Đảng bộ Quân đội: Tiêu biểu có: “Nguyên tắc tập trung dân chủ trong xây dựng, tổ chức và hoạt động của Đảng bộ Quân đội hiện nay” của Phạm Văn Thắng; “Thực hiện nghiêm nguyên tắc tổ chức cơ bản của Đảng trong Đảng bộ Quân đội” của Đoàn Khuê; “Thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ - một nội dung cơ bản xây dựng Đảng bộ Quân đội trong sạch vững mạnh” của Phạm Ngọc Phán; Quân chủng Phòng không - Không quân giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, xây dựng Đảng bộ vững mạnh” của Nguyễn Văn Thanh; “Nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của Đảng uỷ cơ sở các đơn vị chiến đấu binh đoàn chủ lực Quân đội nhân dân Việt Nam trong giai đoạn hiện nay” của Đặng Thế Vinh; 6 1.2. Khái quát kết quả chủ yếu của các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài đã được công bố và những vấn đề đặt ra luận án tiếp tục nghiên cứu giải quyết 1.2.1. Khái quát kết quả chủ yếu của các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án đã được công bố Thứ nhất, các công trình đều đứng trên quan điểm Mácxít luận giải những vấn đề về dân chủ và nguyên tắc TTDC, khẳng định tầm quan trọng của việc phải thực hiện dân chủ và nguyên tắc tập trung dân chủ trong. Chỉ có kiên trì và không ngừng kiện toàn chế độ TTDC mới bảo đảm sự đoàn kết, thống nhất, tăng cường sức tập hợp và sức chiến đấu; mới làm trong sạch đội ngũ của Đảng, xóa bỏ những hiện tượng tiêu cực hủ bại, bảo vệ tính chất và tôn chỉ, mục đích của Đảng. Thứ hai, các công trình khẳng định vị trí, vai trò quan trọng của nguyên tắc TTDC, chỉ rõ bản chất và mối liên hệ biện chứng giữa tập trung và dân chủ trong hoạt động lãnh đạo của tổ chức đảng, chấp hành nguyên tắc TTDC là vấn đề thuộc về bản chất đảng, là biện pháp cơ bản để giữ vững và nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng. Thứ ba, một số công trình đề cập khá toàn diện nội dung thực hiện nguyên tắc TTDC, đã nghiên cứu khảo sát thực tế, bước đầu đưa ra những số liệu đánh giá chất lượng thực hiện nguyên tắc; đồng thời đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC. Thứ tư, một số công trình đã nghiên cứu, luận giải thực hiện nguyên tắc TTDC trong Đảng bộ Quân đội khẳng định: thực hiện nguyên tắc là yêu cầu khách quan, là vấn đề có tính quy luật của các cấp ủy, tổ chức đảng trong Đảng bộ Quân đội. 1.2.2. Những vấn đề đặt ra luận án tập trung nghiên cứu, giải quyết Một là, làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Trong đó, tập trung làm rõ quan niệm, nội dung, biện pháp, đặc điểm, vai trò thực hiện nguyên tắc TTDC; quan niệm, những yếu tố quy định và tiêu chí đánh giá chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. 7 Hai là, điều tra, khảo sát, đánh giá thực trạng, chỉ rõ nguyên và rút ra những kinh nghiệm nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Ba là, phân tích, làm rõ những yếu tố tác động, xác định yêu cầu và đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội hiện nay. Kết luận chương 1 Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án cho thấy, các công trình khoa học đã luận giải, làm sáng tỏ nhiều vấn đề liên quan đến đề tài như: vị trí, vai trò, bản chất của nguyên tắc, luận giải các nội dung của nguyên tắc, chất lượng và nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc trong tổ chức và hoạt động lãnh đạo của Đảng; thực trạng chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng lượng thực hiện nguyên tắc TTDC nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng trong tình hình mới...Tuy nhiên, chưa có một công trình khoa học nào nghiên cứu một cách cơ bản, hệ thống về chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội hiện nay dưới góc độ chuyên ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước. Chương 2 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG THỰC HIỆN NGUYÊN TẮC TẬP TRUNG DÂN CHỦ CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG Ở CÁC ĐẢNG BỘ HỌC VIỆN, TRƯỜNG SĨ QUAN QUÂN ĐỘI 2.1. Tổ chức cơ sở đảng và thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội 2.1.1. Tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội * Khái quát về các học viện, trường sĩ quan quân đội Hệ thống các HV, TSQ trong quân đội được thành lập để thực hiện các mục tiêu, yêu cầu giáo dục đào tạo, nghiên cứu khoa học. Hiện nay có 21 HV, TSQ trực thuộc Bộ Quốc phòng, trực thuộc các 8 quân chủng, binh chủng, tổng cục và Bộ đội Biên phòng; cơ cấu tổ chức của các HV, TSQ gồm có: ban giám đốc (đối với các học viện), ban giám hiệu (đối với các trường sĩ quan), cơ quan chức năng, khoa giáo viên, đơn vị quản lý học viên, viện nghiên cứu, đơn vị, cơ sở phục vụ giáo dục, đào tạo. Theo Điều lệ Công tác nhà trường Quân đội nhân dân Việt Nam (Ban hành kèm theo Thông tư số 51/2016/TT-BQP, ngày 20/4/2016) của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định: Các HV, TSQ quân đội có chức năng thực hiện nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học, xây dựng nhà trường quân đội chính quy, cấp văn bằng, chứng chỉ theo quy định của Nhà nước và Bộ Quốc phòng. * Quan niệm và cơ cấu tổ chức của TCCSĐ ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội Tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội là một loại hình tổ chức đảng trong Đảng bộ Quân đội, được lập ở các cơ quan, đơn vị thuộc nhà trường theo Quy định của Điều lệ Đảng, Hướng dẫn của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; là bộ phận hợp thành nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị ở cơ sở; nơi trực tiếp kiểm nghiệm tính đúng đắn và tổ chức thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, chỉ thị, nghị quyết của cấp trên ở các cơ quan, đơn vị cơ sở, nơi trực tiếp lãnh đạo tổ chức thực hiện thắng lợi nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học, xây dựng đảng bộ nhà trường TSVM, nhà trường VMTD. Tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội hoạt động theo Quy định của Điều lệ Đảng, của BCHTW, Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương; được lập ra, bao gồm TCCSĐ hai cấp và một cấp: TCCSĐ hai cấp được lập ở các phòng, hệ, tiểu đoàn gồm đảng ủy phòng, đảng ủy hệ, đảng ủy tiểu đoàn, dưới là các chi bộ trực thuộc như chi bộ ban, chi bộ lớp, chi bộ đại đội; TCCSĐ một cấp được lập ở các khoa, ban trực thuộc ban giám đốc (ban giám hiệu), hầu hết các chi bộ này đều có chi ủy. Một số khoa do đông đảng viên, nhiều bộ môn, có thể thành lập đảng bộ khoa (hai cấp) gồm đảng ủy khoa, các chi bộ bộ môn. Khối viện nghiên cứu và các cơ quan, đơn 9 vị phục vụ, bảo đảm căn cứ số lượng đảng viên và tổ chức biên chế của từng bộ phận thành lập đảng bộ hoặc chi bộ cơ sở. * Chức năng, nhiệm vụ của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội Theo Quy định số 113-QĐ/TW ngày 08/8/2008 của Ban Chấp hành Trung ương về chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ, chi bộ cơ sở trong học viện, nhà trường Quân đội, bao gồm: Về chức năng: Tổ chức cơ sở đảng là hạt nhân chính trị, lãnh đạo các mặt công tác và mọi hoạt động của đơn vị; xây dựng tổ chức đảng TSVM gắn với xây dựng đơn vị VMTD; hoàn thành tốt nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học và các nhiệm vụ khác được giao. Về nhiệm vụ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội: Một là, lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị. Hai là, lãnh đạo công tác tư tưởng. Ba là, lãnh đạo công tác tổ chức, cán bộ. Bốn là, lãnh đạo công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật, tài chính. Năm là, lãnh đạo các tổ chức quần chúng và Hội đồng quân nhân. Sáu là, xây dựng tổ chức đảng. * Vị trí, vai trò của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội Một là, TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội là một bộ phận hợp thành và quyết định sự vững mạnh của các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Hai là, TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội là nơi nắm rõ và phản ánh kịp thời mọi mặt họat động ở đơn vị cơ sở với đảng ủy nhà trường. Ba là, TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội là hạt nhân chính trị, lãnh đạo cơ quan, đơn vị hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Bốn là, TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội có vai trò quan trọng trong lãnh đạo, chỉ đạo kiểm tra, giám sát mọi hoạt động của đơn vị. Năm là, TCCSĐ là nơi trực tiếp xây dựng tổ chức, đội ngũ đảng viên ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội TSVM. 10 2.1.2. Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội * Thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội là quá trình quán triệt cụ thể hóa và chấp hành nguyên tắc TTDC phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và đặc điểm tổ chức, hoạt động của từng TCCSĐ, nhằm xây dựng, củng cố cấp ủy, tổ chức đảng TSVM về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, đảm bảo cho TCCSĐ hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Mục đích thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội nhằm xây dựng TCCSĐ trong sạch vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, bảo đảm cho các TCCSĐ lãnh đạo đơn vị hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Chủ thể thực hiện nguyên tắc TTDC là các cấp ủy, tổ chức đảng, mọi cán bộ, đảng viên đang sinh hoạt ở TCCSĐ. Chủ thể lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nguyên tắc TTDC là đảng ủy, cơ quan chính trị của các HV, TSQ. Lực lượng tham gia thực hiện nguyên tắc TTDC là hệ thống tổ chức chỉ huy, các tổ chức quần chúng, Hội đồng quân nhân, cán bộ, giảng viên, học viên, công nhân viên, chiến sĩ trong đơn vị với tư cách là đối tượng lãnh đạo của TCCSĐ, đồng thời là lực lượng tham gia thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Nội dung, biện pháp thực hiện nguyên tắc TTDC Một là, thực hiện chế độ bầu cử cấp ủy cơ sở. Hai là, thực hiện nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách. Ba là, thực hiện chế độ tự phê bình và phê bình. Bốn là, thực hiện chế độ dân chủ trong sinh hoạt đảng. Năm là, chế độ xây dựng và thực hiện nghị quyết, quyết định. Sáu là, thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng. Bẩy là, thực hiện chế độ thông tin, báo cáo. Tám là, thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của TCCSĐ. 11 * Đặc điểm thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội Một là, thực hiện nguyên tắc TTDC trong điều kiện tổ chức và hoạt động của các TCCSĐ tương đối ổn định; đội ngũ cấp ủy viên có năng lực, kinh nghiệm lãnh đạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ. Hai là, lực lượng tham gia thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội phong phú, đa dạng, có trình độ nhận thức, học vấn cao và thường xuyên biến động Ba là, thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ luôn gắn liền với nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học. Bốn là, thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội diễn ra trong môi trường sư phạm quân sự, có hệ thống lãnh đạo, chỉ huy chặt chẽ, kỷ luật tự giác, nghiêm minh * Vai trò thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội Một là, thực hiện tốt nguyên tắc TTDC góp phần xây dựng, củng cố kiện toàn cấp ủy, TCCSĐ trong sạch vững mạnh Hai là, thực hiện nguyên tắc TTDC trực tiếp góp phần xây dựng và tổ chức thực hiện tốt nghị quyết, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của TCCSĐ Ba là, thực hiện tốt nguyên tắc TTDC góp phần xây dựng, củng cố tăng cường đoàn kết thống nhất, giữ nghiêm kỷ luật ở TCCSĐ Bốn là, thực hiện tốt nguyên tắc TTDC góp phần giáo dục, rèn luyện, nâng cao phẩm chất, năng lực thực hiện chức trách, nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ, đảng viên Năm là, thực hiện nguyên tắc TTDC trực tiếp góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, TCCSĐ. 2.2. Những vấn đề cơ bản về chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội 2.2.1. Quan niệm và những yếu tố quy định chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội 12 Chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội là tổng hợp giá trị được kết tinh bởi kết quả của quá trình quán triệt, triển khai thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong mọi hoạt động xây dựng, sinh hoạt và hoạt động lãnh đạo của các tổ chức cơ sở đảng, biểu hiện tập trung ở sự trong sạch vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức và ở năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của bản thân từng tổ chức cơ sở đảng. Từ quan niệm trên, chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội được quy định bởi điều kiện, yếu tố sau: Một là, số lượng, cơ cấu, chất lượng cấp ủy viên và đội ngũ đảng viên của các cấp ủy, TCCSĐ Hai là, nhận thức, trách nhiệm của các lực lượng tham gia thực hiện nguyên tắc TTDC. Ba là, chất lượng hoạt động cụ thể hoá nội dung, biện pháp thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Bốn là, chất lượng các quy chế, quy định làm việc của cấp ủy, TCCSĐ. Năm là, sự lãnh đạo, chỉ đạo của QUTƯ, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và cấp ủy, tổ chức đảng cấp trên trực tiếp. Sáu là, TCCSĐ phải trong sạch vững mạnh, số đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ phải chiếm đa số. 2.2.2. Tiêu chí đánh giá chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội Một là, nhận thức, trách nhiệm, năng lực của chủ thể và các lực lượng tham gia thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Hai là, kết quả thực hiện nội dung,biện pháp thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội 13 Ba là, kết quả lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và kết quả công tác xây dựng TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội Kết luận chương 2 Tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội là hạt nhân chính trị, lãnh đạo các mặt công tác và mọi hoạt động của cơ quan, đơn vị thuộc nhà trường. Thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội là quá trình quán triệt cụ thể hóa và chấp hành nguyên tắc TTDC phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và đặc điểm tổ chức, hoạt động của từng TCCSĐ, nhằm xây dựng, củng cố cấp ủy, tổ chức đảng TSVM, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội là tổng hợp giá trị được kết tinh bởi kết quả quán triệt, triển khai thực hiện nguyên tắc TTDC trong xây dựng, sinh hoạt và hoạt động lãnh đạo của các TCCSĐ; được quy định bởi sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng cấp trên; ở các quy chế, quy định làm việc chặt chẽ và khoa học; ở năng lực, phẩm chất của đội ngũ cán bộ, đảng viên và các tổ chức, lực lượng trong đơn vị, ở sự TSVM của tổ chức đảng, chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên và kết quả hoàn thành nhiệm vụ chính trị của nhà trường. Đánh giá chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC, yêu cầu cấp ủy, TCCSĐ phải nắm vững các tiêu chí, đó là: nhận thức, trách nhiệm, năng lực của chủ thể và các lực lượng tham gia thực hiện nguyên tắc; kết quả thực hiện các nội dung, biện pháp thực hiện nguyên tắc; kết quả lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Chương 3 THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG VÀ MỘT SỐ KINH NGHIỆM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THỰC HIỆN NGUYÊN TẮC TẬP TRUNG DÂN CHỦ CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG Ở CÁC ĐẢNG BỘ HỌC VIỆN, TRƯỜNG SĨ QUAN QUÂN ĐỘI 3.1. Thực trạng chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội 3.1.1. Những ưu điểm Một là, nhận thức, trách nhiệm của cấp uỷ, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên và các lực lượng tham gia thực hiện nguyên 14 tắc TTDC của TCSSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội ngày càng đúng đắn hơn. Đây là ưu điểm nổi bật thể hiện thái độ trách nhiệm của chủ thể, lực lượng tham gia thực hiện nguyên tắc TTDC của TCSSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Trên cơ sở nhận thức đúng đắn, “Các chế độ, nền nếp sinh hoạt đảng được duy trì chặt chẽ, chấp hành nghiêm nguyên tắc TTDC, quy chế làm việc, nội bộ đoàn kết thống nhất cao. Có nhiều phương pháp bồi dưỡng, nâng cao trình độ đội ngũ bí thư, cấp ủy viên, coi trọng đổi mới phong cách lãnh đạo, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, TCCSĐ không ngừng được nâng lên, trung bình hàng năm có 97,14% tổ chức đảng được đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, không có cấp ủy, tổ chức đảng yếu kém”; đảng viên hoàn thành nhiệm vụ trở lên chiếm hơn 99%. Hai là, về cơ bản, các cấp ủy, TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội thực hiện tương đối tốt nội dung, biện pháp thực hiện nguyên tắc TTDC. Chất lượng bầu cử cấp ủy của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội ngày càng được coi trọng. Qua thống kê chất lượng chính trị cấp ủy viên của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ nhiệm kỳ 2010-2015 cho thấy: cấp ủy viên của TCCSĐ ở đảng bộ Học viện Quốc phòng có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ chiếm 78,81%; 16,13% có chức danh Phó Giáo sư; cấp ủy viên của TCCSĐ ở đảng bộ Học viện Chính trị có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ chiếm 56,53%; 12,32% có chức danh Phó Giáo sư, 62,32% đã tham gia cấp ủy từ 2 nhiệm kỳ trở lên. Các cấp ủy, TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, thực hiện khá tốt nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; chấp hành nghiêm nguyên tắc, quy định, chế độ sinh hoạt lãnh đạo; tiến hành đều đặn hội nghị đảng uỷ, chi ủy, chi bộ, nâng cao tính tập thể lãnh đạo, phát huy trí tuệ của cá nhân cấp ủy viên, đảng viên trong thực hiện nhiệm vụ. Các cấp ủy, TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội thực hiện chế độ TPB và PB ngày càng đi vào nến nếp, chất lượng; thực hiện dân chủ trong sinh hoạt đảng ngày càng tiến bộ, đảm bảo được tính lãnh đạo, tính chiến đấu, tính giáo dục cao; việc xây dựng và tổ chức thực hiện nghị quyết cơ bản đúng nguyên tắc, quy trình và bảo đảm chất lượng; thường xuyên quán triệt và thực hiện tốt các chỉ 15 thị, nghị quyết về công tác kiểm tra, giám sát. Các cấp ủy, TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội thực hiện chế độ báo cáo, thông báo về cơ bản bảo đảm tốt, cung cấp kịp thời, đầy đủ và chính xác những thông tin cần thiết cho cán bộ, đảng viên. Theo nghị quyết đại hội đại biểu nhiệm kỳ 2015 - 2020 của hầu hết các đảng bộ HV, TSQ đều đánh giá thực hiện chế độ báo cáo, thông báo của đảng bộ, chi bộ cơ sở là tốt; tổng kết từng năm trong Nhiệm kỳ 2010 - 2015, Đảng bộ Trường SQLQ1 tổ chức học tập, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn có quân số tham gia đạt từ 98,88% trở lên, tổ chức từ 12 - 15 buổi thông tin thời sự, ngoài ra còn xây dự ng các chương trình truyền thanh nội bộ, bồi dưỡng kỹ năng cho các tuyên truyền viên của các tổ chức, các lực lượng. Các cấp ủy, TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội đã thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn trong hoạt động lãnh đạo, “Tích cực đổi mới phương pháp, phong cách lãnh đạo theo hướng sát cơ sở, lắng nghe, tiếp thu ý kiến của cán bộ, đảng viên và quần chúng, kịp thời giải quyết những vấn đề phát sinh. Ba là, các cấp ủy, TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội luôn coi trọng xây dựng, củng cố khối đoàn kết thống nhất nội bộ, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, TCCSĐ và chất lượng đội ngũ đảng viên không ngừng được nâng cao, đơn vị cơ bản hoàn thành tốt nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học. 3.1.2. Những hạn chế, yếu kém Một là, nhận thức, trách nhiệm và trình độ tổ chức của một số cấp ủy, TCCSĐ, cán bộ chủ trì, cơ quan chức năng ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội về thực hiện nguyên tắc TTDC chưa cao. Nghiên cứu thực tế ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội cho thấy sự chuyển biến trong nhận thức của một số chủ thể, lực lượng tham gia thực hiện nguyên tắc TTDC chưa theo kịp sự phát triển của tình hình thực tiễn và yêu cầu nhiệm vụ; có 17,5% ý kiến được hỏi nhận thức rằng TTDC chỉ là hình thức; 18,75% cho rằng TTDC sẽ hạn chế sự sáng tạo của đảng viên và tổ chức đảng. 16 Hai là, một số cấp ủy, TCCSĐ thực hiện nội dung, biện pháp thực hiện nguyên tắc TTDC còn có hạn chế, khuyết điểm nhất định. Thực hiện chế độ bầu cử ở một số chi bộ cử còn mang tính hình thức, theo sự định hướng, gợi ý của trên; chưa coi trọng tiêu chuẩn nhân sự học viên tham gia cấp ủy. Việc phát huy vai trò của tập thể cấp ủy cũng như trách nhiệm cá nhân phụ trách của một số cấp ủy, TCCSĐ còn hạn chế. Thực hiện chế độ tự phê bình và phê bình còn biểu hiện qua loa, chiếu lệ, tính chiến đấu thấp, hiện tượng né tránh, ngại va chạm còn tương đối phổ biến. Trong sinh hoạt chưa có các biện pháp khơi dậy ý thức, tinh thần trách nhiệm, lòng tự trọng, tính tự giác của mỗi đảng viên. Một bộ phận cán bộ, đảng viên chấp hành nghị quyết lãnh đạo của TCCSĐ chưa nghiêm, chưa thấy rõ tầm quan trọng của nghị quyết, coi việc chấp hành nghị quyết chỉ là trách nhiệm chứ chưa có tính tự giác. Thực hiện công tác kiểm tra, giám sát còn mang tính hình thức, chưa đi vào chiều sâu, chưa có nhiều hình thức kiểm tra, giám sát phù hợp, chưa phát huy tốt tác dụng của công tác kiểm tra, giám sát; có cấp ủy, TCCSĐ chấp hành việc kiểm tra của cấp trên mang tính đối phó, chạy theo thành tích, kiểm tra xong mọi việc lại như cũ. Một số cấp ủy nhận thức chưa đầy đủ về vai trò, chức trách, nhiệm vụ, thực hiện chưa tốt phạm vi, quyền hạn trong lãnh đạo, chỉ đạo đơn vị. Hoạt động thông tin trong đảng bộ, chi bộ chưa thành nền nếp, hoặc có thông tin nhưng còn chậm, nhiều văn bản chỉ thị, hướng dẫn chậm được phổ biến cho cấp ủy viên và đảng viên Ba là, một số cấp ủy, tổ chức đảng chưa chú trọng xây dựng nghị quyết lãnh đạo, hoạt động xây dựng tổ chức đảng và lãnh đạo đơn vị thực hiện nhiệm vụ còn hạn chế nhất định. Nghị quyết lãnh đạo còn chung chung, chưa thật cụ thể, chưa sát thực tiễn đơn vị do chưa phát huy được trí tuệ của tập thể và trách nhiệm cá nhân trong xây dựng nghị quyết. 3.2. Nguyên nhân và một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội 3.2.1. Nguyên nhân ưu điểm 17 Một là, thành tựu trong công cuộc đổi mới, kết quả công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng tạo động lực mạnh mẽ và điều kiện thuận lợi cho nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Hai là, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của QUTW, trực tiếp thường xuyên là đảng ủy nhà trường đối với thực hiện nguyên tắc TTDC. Ba là, các cấp uỷ, TCCSĐ luôn đề cao trách nhiệm, nỗ lực, cố gắng trong lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC. Bốn là, đại đa số đảng viên ở các TCCSĐ đã phát huy tốt tính tiền phong, gương mẫu, có trách nhiệm chính trị cao trong thực hiện nguyên tắc TTDC; các tổ chức quần chúng, Hội đồng quân nhân tham gia tích cực công tác xây dựng Đảng. 3.2.2. Nguyên nhân hạn chế, khuyết điểm Một là, mặt trái của nền kinh tế thị trường và những tiêu cực, tệ nạn xã hội tác động trực tiếp đến nhận thức, tư tưởng, tình cảm của cán bộ, đảng viên và quần chúng trong các HV, TSQ. Hai là, sự chỉ đạo, hướng dẫn của cấp ủy cấp trên đối với TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội trong thực hiện nguyên tắc TTDC có lúc chưa thường xuyên, kịp thời, sát với nhiệm vụ chính trị và yêu cầu công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Ba là, nhận thức, trách nhiệm và hoạt động bồi dưỡng nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của một số cấp ủy, TCCSĐ chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra. Bốn là, sự chống phá của các thế lực thù địch. 3.2.3. Một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội Một là, coi trọng giáo dục nâng cao nhận thức, phát huy tính tích cực chủ động của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong thực hiện nguyên tắc TTDC. Hai là, thường xuyên củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng cấp ủy, TCCSĐ; đề cao tính tiền phong, gương mẫu, tự giác của bí thư, phó bí thư trong thực hiện nguyên tắc TTDC. 18 Ba là, cấp ủy, TCCSĐ phải thường xuyên coi trọng xây dựng và thực hiện tốt các quy chế, quy định; cụ thể hóa đúng đắn và phù hợp nội dung, biện pháp thực hiện nguyên tắc TTDC. Bốn là, mở rộng, phát huy dân chủ đi đôi với việc thực hiện tập trung thống nhất; kết hợp chặt chẽ giữa xây và chống trong nhận thức và thực hiện nguyên tắc TTDC. Kết luận chương 3 Trong những năm qua, Bên cạnh những ưu điểm, chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội còn những hạn chế, khuyết điểm cả về nhận thức, trách nhiệm và tổ chức thực hiện. Nó được bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, bao gồm cả khách quan và chủ quan. Trong đó, nguyên nhân chủ quan do các cấp uỷ, TCCSĐ, cán bộ, đảng viên quán triệt chưa sâu sắc và cụ thể nội dung, biện pháp hiện nguyên tắc TTDC, trình độ, năng lực của cấp ủy viên, đảng viên và năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của một số cấp ủy, chi bộ còn hạn chế. Thực tiễn chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội trong những năm qua bước đầu đã rút ra được một số kinh nghiệm thiết thực để xác định những giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội hiện nay phù hợp với thực tiễn, đạt kết quả cao. Chương 4 YÊU CẦU VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THỰC HIỆN NGUYÊN TẮC TẬP TRUNG DÂN CHỦ CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG Ở CÁC ĐẢNG BỘ HỌC VIỆN, TRƯỜNG SĨ QUAN QUÂN ĐỘI HIỆN NAY 4.1. Những yếu tố tác động và yêu cầu nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay 4.1.1. Những yếu tố tác động đến nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay Một là, tình hình chính trị, kinh tế xã hội của đất nước và âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch đối với cách mạng 19 Việt Nam tác động mạnh mẽ đến nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Hai là, xu hướng toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, sự phát triển của khoa học công nghệ và những tác động từ mặt trái của cơ chế kinh tế thị trường Ba là, nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, yêu cầu xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong tình hình mới đòi hỏi ngày càng cao. Bốn là, nhiệm vụ xây dựng, chiến đấu của quân đội, nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học của các HV, TSQ quân đội có sự phát triển mới. 4.1.2. Yêu cầu nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay Thứ nhất, nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ phải góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học và công tác xây dựng Đảng ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Hai là, thường xuyên phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, cán bộ chủ trì các cấp trong nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC. Ba là, cấp ủy, TCCSĐ phải thường xuyên đổi mới phong cách lãnh đạo đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC Bốn là, nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC phải trên cơ sở xây dựng và thực hiện nghiêm quy chế trong mọi hoạt động lãnh đạo của các cấp ủy, TCCSĐ. Năm là, quá trình nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC cần phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, TCCSĐ. 4.2. Những giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay 4.2.1. Tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các tổ chức, các lực lượng về thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ của tổ 20 chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay Tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các cấp ủy, TCCSĐ, đội ngũ cán bộ, đảng viên về thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội hiện nay cần tập trung: Giáo dục, quán triệt cho các cấp ủy, TCCSĐ, đội ngũ cán bộ, đảng viên nắm vững những nguyên lý về Đảng và xây dựng Đảng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, những quan điểm của Đảng về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Giáo dục cho các cấp ủy, TCCSĐ, đội ngũ cán bộ, đảng viên nắm vững mục đích, ý nghĩa, vai trò, bản chất, nội dung, yêu cầu nguyên tắc TTDC. Giáo dục cho cấp ủy, TCCSĐ, đội ngũ cán bộ, đảng viên về nội dung, biện pháp thực hiện nguyên tắc gắn với chức trách, nhiệm vụ của cán bộ, đảng viên của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội. Các biện pháp tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các tổ chức, các lực lượng về thực hiện nguyên tắc TTDC của TCCSĐ ở các đảng bộ HV, TSQ quân đội hiện nay: Một là, thông qua việc tổ chức học tập chính trị. Hai là, thông qua sinh hoạt đảng. Ba là, thông qua tự học tập, bồi dưỡng nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong thực hiện nguyên tắc TTDC. Bốn là, thông qua công tác quản lý chất lượng đảng viên. Năm là, thông qua thực tiễn thực hiện chức trách, nhiệm vụ để giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm thực hiện nguyên tắc TTDC cho các cấp ủy, TCCSĐ và đội ngũ cán bộ, đảng viên. Sáu là, thông qua đấu tranh, khắc phục những hiện tượng vi phạm nguyên tắc. 4.2.2. Cụ thể hóa và thực hiện tốt nội dung, biện pháp thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ ở tổ chức cơ sở đảng trong các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay Cụ thể hóa đúng đắn và thực hiện tốt nội dung, biện pháp thực hiện nguyên tắc TTDC ở TCCSĐ trong các đảng bộ HV, TSQ quân đội vừa là giải pháp, vừa là nội dung, yêu cầu quan trọng, quyết định nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc TTDC; bởi vì, sức sống của nguyên tắc TTDC chính là sự vận