Tài liệu Du học ngắn hạn, chương trình học tiếng anh, học từ xa và kiểm định

If you want to study in the united States Cuèn 3: Du häc ng¾n h¹n, ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh, häc tõ xa vµ kiÓm ®Þnh lêi nhµ xuÊt b¶n Lêi Nhµ xuÊt b¶n Hoa Kú lµ n­íc cã nÒn gi¸o dôc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi, nÒn gi¸o dôc cã søc hót m¹nh mÏ kh«ng chØ häc sinh, sinh viªn, nghiªn cøu sinh ViÖt Nam mµ víi nhiÒu quèc gia kh¸c. Trong xu thÕ toµn cÇu hãa, hîp t¸c quèc tÕ më réng trªn nhiÒu lÜnh vùc ngo¹i giao, kinh tÕ, gi¸o dôc... nhiÒu b¹n trÎ ViÖt Nam muèn t×m hiÓu vÒ nÒn gi¸o dôc Hoa Kú, n¾m b¾t c¸c th«ng tin vµ c¬ héi häc tËp nh­ du häc ng¾n h¹n, ch­¬ng tr×nh häc tiÕng, häc ®¹i häc, cao häc vµ nghiªn cøu chuyªn ngµnh, häc nghÒ vµ kü thuËt... ViÖc kÌm theo trang Web hay Ên phÈm trong quyÓn s¸ch nµy chØ nh»m môc ®Ých cung cÊp thªm th«ng tin, chø kh«ng ®ång nghÜa víi viÖc Bé Ngo¹i giao Hoa Kú khuyÕn nghÞ hay th«ng qua. §©y chØ lµ danh s¸ch c¸c trang Web vµ c¸c Ên phÈm ®· ®­îc chän ra, do ®ã kh«ng nªn xem ®©y lµ mét danh s¸ch ®Çy ®ñ. The translation and publication of this book in the Vietnamese language were made possible through the financial support of the Public Affairs Section, Embassy of the United States of America in Hanoi. S¸ch ®­îc dÞch vµ xuÊt b¶n b»ng tiÕng ViÖt víi sù ®ång ý vµ hç trî vÒ tµi chÝnh cña Phßng Th«ng tin - V¨n hãa §¹i sø qu¸n Hoa Kú t¹i ViÖt Nam. §­îc sù hîp t¸c tÝch cùc cña Phßng Th«ng tin - V¨n hãa, §¹i sø qu¸n Hoa Kú, Nhµ xuÊt b¶n Thanh Niªn xuÊt b¶n tiÕp 3 tËp trong bé s¸ch h÷u Ých thiÕt thùc: NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú, víi nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c vµ tin cËy: TËp 1. Häc ®¹i häc TËp 3. Du häc ng¾n h¹n, ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh, häc tõ xa vµ kiÓm ®Þnh TËp 4. S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú. Xin tr©n träng giíi thiÖu cïng b¹n ®äc! Nhµ xuÊt b¶n Thanh Niªn 5 6 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Lêi nãi ®Çu 3. Du häc ng¾n h¹n, ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh, häc tõ xa vµ kiÓm ®Þnh: Lêi nãi ®Çu Du häc ng¾n h¹n, ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh, häc tõ xa vµ kiÓm ®Þnh lµ mét trong sè bèn cuèn s¸ch do Bé Ngo¹i giao Hoa Kú ph¸t hµnh nh»m cung cÊp nh÷ng lêi khuyªn kh¸ch quan vµ thùc tÕ vÒ viÖc häc ë Mü cho c¸c häc gi¶ vµ nh÷ng sinh viªn quèc tÕ cã triÓn väng. C¸c b¹n cã thÓ download c¶ bèn cuèn s¸ch nµy tõ trang web: http://educationusa.state.gov vµ lÊy c¸c b¶n copy t¹i c¸c trung t©m t­ vÊn vµ th«ng tin gi¸o dôc Hoa Kú trªn toµn thÕ giíi (xem trang 15 ®Ó t×m ®­îc trung t©m gÇn n¬i b¹n ë). Bé s¸ch bèn quyÓn nµy bao gåm: 1. Häc ®¹i häc: C¸ch thøc chän lùa vµ nép ®¬n vµo c¸c ch­¬ng tr×nh lÊy b»ng cö nh©n vµ b»ng bæ trî, c¸c th«ng tin vÒ c¸c c¬ héi gi¸o dôc d¹y nghÒ vµ kü thuËt ë Mü. 2. Häc cao häc vµ nghiªn cøu chuyªn ngµnh: C¸ch thøc nghiªn cøu vµ nép ®¬n vµo c¸c ch­¬ng tr×nh th¹c sÜ, tiÕn sÜ vµ sau tiÕn sÜ ë Hoa Kú, c¸c th«ng tin vÒ quy tr×nh cÊp chøng chØ vµ b»ng cÊp cho nh÷ng ng­êi chuyªn nghiÖp muèn häc tiÕp ë Mü. Th«ng tin vÒ c¸c c¬ héi häc ë Mü trong vßng mét n¨m vµ kh¸i qu¸t vÒ viÖc häc ®Ó lÊy b»ng cÊp hay chøng chØ tõ bªn ngoµi n­íc Mü th«ng qua c¸c ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc tõ xa. Cuèn s¸ch nµy cßn cã c¸c th«ng tin chi tiÕt vÒ kiÓm ®Þnh chÊt l­îng cña c¸c c¬ së gi¸o dôc sau ®¹i häc ë Hoa Kú. 4. S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú Gióp b¹n lªn kÕ ho¹ch tõng b­íc ®Õn Mü sau khi b¹n ®· ®­îc nhËn vµo häc ë mét tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng. Cuèn s¸ch nµy cung cÊp cho b¹n nh÷ng lêi khuyªn quý gi¸ tõ viÖc nép ®¬n xin visa, chuyÓn hå s¬ sang Mü cho ®Õn nh÷ng ®iÒu g× ®ang chê b¹n ë tr­êng häc. 7 8 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú B¶n ®å B¶n ®å n­íc Mü n­íc Mü 9 10 11 Môc lôc NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú V× sao l¹i chän häc tõ xa? 49 Chän mét ch­¬ng tr×nh häc tõ xa Cã nh÷ng lo¹i ch­¬ng tr×nh nµo? Nh÷ng lo¹i tr­êng nµo thùc hiÖn Môc lôc Lêi nhµ xuÊt b¶n 5 Lêi nãi ®Çu 6 Giíi thiÖu 12 V× sao nªn häc ë Hoa Kú 13 C¸c trung t©m t­ vÊn vµ th«ng tin gi¸o dôc Hoa Kú 14 C¸c trang Web h÷u Ých 15 Ch­¬ng 1: C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú 16 C¸c yÕu tè cÇn xem xÐt 16 C¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi häc sinh trung häc 20 vµ chuyªn m«n 22 C¸c ch­¬ng tr×nh d¹y nghÒ vµ ®µo t¹o kü thuËt 24 Häc ®¹i häc ng¾n h¹n 25 C¸c trang Web h÷u Ých 35 37 Lùa chän mét ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh 38 NhËp häc c¸c ch­¬ng tr×nh chÝnh thøc 43 C¸c trang Web h÷u Ých 46 Ch­¬ng 3: Häc tõ xa Häc tõ xa lµ g×? 48 48 ch­¬ng tr×nh häc tõ xa? 52 Chi phÝ cho häc tõ xa lµ bao nhiªu? 52 So s¸nh häc tõ xa víi häc qua th­ 53 Yªu cÇu nhËp häc 53 Nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c b¹n cÇn xem xÐt 54 C¸c trang Web h÷u Ých 59 Ch­¬ng 4: KiÓm ®Þnh 60 Duy tr× tiªu chuÈn gi¸o dôc ë Hoa Kú 60 KiÓm ®Þnh cã ý nghÜa g×? 62 KiÓm ®Þnh tr­êng ®¹i häc 64 C¸c tr­êng kh«ng cã ®­îc sù quan t©m ®Æc biÖt, C¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi nghÒ nghiÖp Ch­¬ng 2: C¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh 51 ®­îc sù kiÓm ®Þnh ®­îc thõa nhËn 11 KiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh 87 Tr­êng vµ c¸c ch­¬ng tr×nh cña Hoa Kú ë bªn ngoµi Hoa Kú 70 C¸c trang Web h÷u Ých 73 Tµi liÖu tham kh¶o 74 Gi¶i thÝch thuËt ng÷ 79 Phô lôc 12 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Giíi thiÖu C¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh: B¹n cã muèn n©ng cao tr×nh ®é tiÕng Anh kh«ng? Ch­¬ng hai sÏ chØ dÉn cho b¹n c¸ch t×m vµ lùa chän mét khãa häc tiÕng Anh phï hîp nhÊt ë Hoa Kú. Giíi thiÖu QuyÓn s¸ch nµy cung cÊp th«ng tin vµ nh÷ng lêi khuyªn vÒ bèn lÜnh vùc cô thÓ: Häc tõ xa: NÕu b¹n ®· nghÜ ®Õn viÖc tËn dông ph­¬ng ph¸p häc tËp míi vµ ®ang trë nªn phæ biÕn nµy ®Ó hoµn thµnh mét khãa häc lÊy b»ng cao häc, lÊy chøng chØ hay lÊy b»ng cö nh©n. Ch­¬ng ba sÏ gióp b¹n quyÕt ®Þnh xem häc tõ xa cã hîp víi b¹n hay kh«ng. Ch­¬ng nµy còng gi¶i thÝch nh÷ng vÊn ®Ò cÇn xem xÐt khi b¹n lùa chän gi÷a nhiÒu ch­¬ng tr×nh häc kh¸c nhau. • Muèn ®­îc cÊp chøng chØ vÒ häc vÊn hay chuyªn m«n ®Ó ph¸t triÓn nghÒ nghiÖp kh«ng? KiÓm ®Þnh chÊt l­îng: Ch­¬ng bèn dµnh cho bÊt kú ai cßn b¨n kho¨n vÒ hÖ thèng kiÓm ®Þnh vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng cña nh÷ng tæ chøc vµ ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc ë Hoa Kú, gäi chung lµ hÖ thèng kiÓm ®Þnh. Ch­¬ng cuèi cña cuèn s¸ch nµy sÏ gi¶i thÝch cho c¸c b¹n hÖ thèng nµy ho¹t ®éng nh­ thÕ nµo vµ t¹i sao nã l¹i quan träng ®èi víi b¹n. Ch­¬ng nµy ®Ò cËp ®Õn ý nghÜa cña viÖc kiÓm ®Þnh khi b¹n muèn ch­¬ng tr×nh mµ m×nh võa hoµn thµnh ®­îc thõa nhËn, vµ ®­a ra nh÷ng c©u hái mµ b¹n cÇn ®Æt ra liªn quan ®Õn vÊn ®Ò kiÓm ®Þnh khi b¹n nép ®¬n xin theo häc ë Hoa Kú. • Tß mß muèn biÕt viÖc theo häc mét ch­¬ng tr×nh häc nghÒ ë Hoa Kú nh­ thÕ nµo? V× sao nªn häc ë Hoa Kú? Du häc ng¾n h¹n ë Hoa Kú: B¹n cã... • Muèn tham gia mét ch­¬ng tr×nh trao ®æi sinh viªn víi Hoa Kú kh«ng? • Muèn ®­îc ®µo t¹o thùc tÕ vÒ mét lÜnh vùc cô thÓ nµo kh«ng? • Muèn t×m c¸ch n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n kh«ng? • §ang c©n nh¾c vÒ viÖc theo häc t¹i mét tr­êng ®¹i häc cña Hoa Kú, nh­ng kh«ng ph¶i víi môc ®Ých lÊy b»ng. TÊt c¶ nh÷ng môc ®Ých trªn ®Òu cã thÓ ®­îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú kÐo dµi tèi ®a lµ 12 th¸ng. Ch­¬ng mét cña cuèn s¸ch nµy giíi thiÖu tæng qu¸t vÒ c¸c lo¹i ch­¬ng tr×nh, bao gåm trao ®æi häc sinh trung häc, trao ®æi nh©n viªn, c¸c ch­¬ng tr×nh d¹y nghÒ hay ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt, c¸c ch­¬ng tr×nh cÊp chøng chØ vµ ch­¬ng tr×nh chuyªn m«n, vµ häc ®¹i häc ng¾n h¹n. Ch­¬ng nµy còng nªu lªn nh÷ng vÊn ®Ò ph¶i c©n nh¾c khi b¹n muèn du häc ng¾n h¹n ë Hoa Kú, ch¼ng h¹n nh­ chi phÝ vµ c¸c yªu cÇu vÒ thÞ thùc nhËp c¶nh. D­íi ®©y chØ lµ mét vµi trong sè rÊt nhiÒu lý do khiÕn kho¶ng 550.000(1) sinh viªn quèc tÕ tõ kh¾p n¬i trªn thÕ giíi quyÕt ®Þnh theo häc t¹i Hoa Kú: ChÊt l­îng: C¸c tæ chøc gi¸o dôc Hoa Kú næi tiÕng trªn toµn thÕ giíi vÒ chÊt l­îng cña c¸c ch­¬ng tr×nh häc, ®éi ngò gi¸o viªn, c¬ së vËt chÊt vµ nguån t­ liÖu. Sù ®a d¹ng: HÖ thèng gi¸o dôc Hoa Kú ®em l¹i cho b¹n nh÷ng sù lùa chän ®a d¹ng kh«ng n¬i nµo s¸nh ®­îc vÒ tr­êng häc, m«i tr­êng x· héi vµ häc tËp, yªu cÇu nhËp häc, ch­¬ng tr×nh häc, vµ rÊt nhiÒu m«n häc mµ b¹n cã thÓ ®i s©u nghiªn cøu. Gi¸ trÞ: NÕu coi häc tËp lµ mét sù ®Çu t­ cho t­¬ng lai, th× häc ë 13 14 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Giíi thiÖu Hoa Kú lµ mét sù ®Çu t­ hiÖu qu¶. Møc häc phÝ vµ sinh ho¹t phÝ ®a d¹ng, céng víi sù hç trî tµi chÝnh tõ c¸c tr­êng ®¹i häc vµ c¸c tæ chøc gi¸o dôc ®· khiÕn cho viÖc häc tËp ë Hoa Kú kh«ng qu¸ tèn kÐm ®èi víi hµng ngµn sinh viªn ®· ®Õn Hoa Kú tr­íc b¹n. vµ xin häc ë c¸c tr­êng trung häc, cao ®¼ng vµ ®¹i häc ë Hoa Kú. Mét sè trung t©m cßn tæ chøc nh÷ng buæi héi chî gi¸o dôc hay héi th¶o du häc. C¸c th«ng tin giíi thiÖu d­íi h×nh thøc phim hay thuyÕt tr×nh theo nhãm, truy cËp trang Web, vµ c¸c th­ viÖn cung cÊp th«ng tin ®éc lËp còng ®­îc c¸c trung t©m th«ng tin vµ t­ vÊn cung cÊp miÔn phÝ, nh­ng mét sè trung t©m sÏ yªu cÇu b¹n tr¶ phÝ nÕu b¹n sö dông thªm nh÷ng dÞch vô theo yªu cÇu. C¸c trung t©m t­ vÊn vµ th«ng tin gi¸o dôc Hoa Kú “C¸c chuyªn gia t­ vÊn gi¸o dôc t¹i trung t©m ®· gióp t«i lµm s¸ng tá nhiÒu vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc häc tËp t¹i Hoa Kú, vµ hä lu«n s½n sµng gióp ®ì. T«i còng ®· t×m ®­îc rÊt nhiÒu th«ng tin vÒ c¸c tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc hîp víi t«i th«ng qua c¸c nguån tµi liÖu rÊt cã gi¸ trÞ mµ trung t©m cung cÊp”. Sinh viªn t©m lý tõ Malaysia “Khã cã thÓ diÔn t¶ hÕt ®­îc sù gióp ®ì vµ hç trî mµ t«i ®· nhËn ®­îc tõ trung t©m t­ vÊn. §©y lµ nguån th«ng tin ®Çu tiªn vµ quan träng nhÊt vÒ hÖ thèng gi¸o dôc Hoa Kú. C¸c s¸ch vë, t¹p chÝ vµ m¹ng Internet ë trung t©m tá ra rÊt h÷u Ých, vµ nh©n viªn ë trung t©m ®· gióp ®ì rÊt nhiÒu ®Ó t«i ®¹t ®­îc môc ®Ých cña m×nh”. Sinh viªn kinh doanh tõ Nga ViÖc lùa chän tr­êng vµ ch­¬ng tr×nh häc tèt nhÊt cho m×nh, còng nh­ viÖc chuÈn bÞ tèt nh÷ng thñ tôc xin häc, ®ßi hái b¹n ph¶i dµnh nhiÒu c«ng søc vµ lËp kÕ ho¹ch cÈn thËn, nh­ng ë hÇu hÕt c¸c n­íc, ®Òu cã nh÷ng nh©n viªn t­ vÊn, nh÷ng ng­êi hiÓu vÒ nhu cÇu cña b¹n, vµ cã thÓ gióp ®­îc b¹n. B¹n sÏ ®­îc cung cÊp th«ng tin vµ t­ vÊn vÒ viÖc häc tËp t¹i Hoa Kú th«ng qua mét m¹ng l­íi gåm h¬n 450 trung t©m th«ng tin vµ t­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú trªn toµn thÕ giíi. TÊt c¶ c¸c trung t©m ®Òu cung cÊp c¸c cuèn danh b¹, h­íng dÉn, giíi thiÖu cña c¸c tr­êng ®¹i häc, th«ng tin vÒ c¸c khãa häc ng¾n h¹n ë Hoa Kú, vµ c¸c nh©n viªn t­ vÊn gi¸o dôc ®­îc ®µo t¹o cÈn thËn sÏ gióp b¹n vµ gia ®×nh b¹n trong qu¸ tr×nh lùa chän TÊt c¶ c¸c trung t©m th«ng tin vµ t­ vÊn gi¸o dôc ®Òu ®­îc Bé Ngo¹i giao Hoa Kú hç trî nh»m môc ®Ých cung cÊp th«ng tin kh¸ch quan vÒ nh÷ng c¬ héi häc tËp kh¸c nhau ë Hoa Kú. Tuy nhiªn, tªn cña c¸c trung t©m vµ tæ chøc nµy ë mçi n­íc cã thÓ kh¸c nhau. §Ó biÕt ®­îc trung t©m gÇn nhÊt, b¹n h·y liªn hÖ víi §¹i sø qu¸n hay L·nh sù qu¸n Hoa Kú gÇn nhÊt, hoÆc tham kh¶o danh s¸ch c¸c trung t©m ®­îc nªu trªn trang Web cña Bé Ngo¹i giao Hoa Kú t¹i ®Þa chØ: http://educationusa.state.gov. Chóc c¸c b¹n may m¾n khi xin häc ë Hoa Kú! C¸c trang Web h÷u Ých: TËp s¸ch nhan ®Ò “NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú” trªn m¹ng trùc tuyÕn http://educationusa.state.gov Danh b¹ c¸c trung t©m th«ng tin vµ t­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú trªn thÕ giíi http://educationusa.state.gov Chó thÝch: (1) C¸nh cöa më réng 2001, http://www.opendoors web.org/. ViÖn Gi¸o dôc Quèc tÕ, New York, N.Y. 15 16 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Ch­¬ng 1 C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú ë Hoa Kú cã rÊt nhiÒu ch­¬ng tr×nh häc ng¾n h¹n kÐo dµi 12 th¸ng hoÆc Ýt h¬n, trong ®ã cã c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi häc sinh trung häc, ch­¬ng tr×nh trao ®æi chuyªn m«n vµ nghiÖp vô, c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt vµ d¹y nghÒ, häc ®¹i häc ng¾n h¹n, vµ c¸c khãa häc chuyªn ngµnh. Ch­¬ng nµy sÏ giíi thiÖu tæng qu¸t vÒ nh÷ng yÕu tè b¹n cÇn c©n nh¾c khi xin theo häc bÊt cø ch­¬ng tr×nh ng¾n h¹n nµo ë Hoa Kú. Ch­¬ng nµy còng giíi thiÖu nh÷ng ch­¬ng tr×nh häc chñ yÕu hiÖn cã t¹i Hoa Kú. C¸c yÕu tè cÇn xem xÐt LËp kÕ ho¹ch tr­íc ChuÈn bÞ kü l­ìng lµ c¸ch tèt nhÊt ®Ó thµnh c«ng trong bÊt kú ch­¬ng tr×nh häc tËp nµo. Thêi gian t­¬ng ®èi ng¾n ngñi khi b¹n häc ë Hoa Kú sÏ trë nªn cã Ých h¬n nÕu b¹n chuÈn bÞ vµ lËp kÕ ho¹ch tr­íc mét c¸ch cÈn thËn. Tõ 12 ®Õn 18 th¸ng tr­íc ngµy b¹n ®Þnh b¾t ®Çu tham gia mét kho¸ häc, b¹n ph¶i x¸c ®Þnh ch­¬ng 1: C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú c¸c môc ®Ých cña m×nh vµ b¾t ®Çu t×m hiÓu vÒ nh÷ng khãa häc sÏ gióp b¹n ®¹t ®­îc môc ®Ých ®ã mét c¸ch tèt nhÊt. Lùa chän khãa häc H·y b¾t ®Çu t×m kiÕm b»ng c¸ch ®Õn Trung t©m Th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú gÇn nhÊt. ë ®ã b¹n sÏ tiÕp cËn ®­îc víi rÊt nhiÒu tµi liÖu tham kh¶o vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh vµ c¸c tæ chøc gi¸o dôc Hoa Kú. B¹n còng cã thÓ t×m th«ng tin qua c¸c trang Web ®­îc liÖt kª ë cuèi ch­¬ng nµy còng nh­ qua nh÷ng quyÓn s¸ch ®­îc liÖt kª trong phÇn tµi liÖu tham kh¶o ë cuèi quyÓn s¸ch nµy. H·y cè g¾ng x¸c ®Þnh mét vµi ch­¬ng tr×nh ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu c¸ nh©n vµ chuyªn m«n cña b¹n. Sau ®ã b¹n cã thÓ liªn hÖ víi c¬ së thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh nµy vµ yªu cÇu hä cung cÊp cho b¹n nh÷ng th«ng tin chi tiÕt. B¹n cÇn ph¶i cho hä biÕt tr­êng hîp cô thÓ cña b¹n vµ nh÷ng yªu cÇu ®Æc biÖt cña b¹n. B¹n h·y so s¸nh nh÷ng ch­¬ng tr×nh m×nh quan t©m b»ng c¸ch c©n nh¾c xem: • Thêi h¹n nép hå s¬ xin häc nh­ thÕ nµo? • B¹n cã ®¸p øng nh÷ng ®iÒu kiÖn nhËp häc vµ ®ñ t­ c¸ch nhËp häc hay kh«ng? • KiÓm ®Þnh chÊt l­îng ch­¬ng tr×nh ®ã hay tæ chøc ®ã nh­ thÕ nµo? (xem phÇn d­íi ®©y vµ ch­¬ng 4 cña cuèn s¸ch nµy) • Chi phÝ cho khãa häc lµ bao nhiªu (xem phÇn d­íi) • Khãa häc cã bao gåm chi phÝ vÒ chç ë hay chi phÝ s¾p xÕp chç ë cho b¹n kh«ng, cã hç trî sinh viªn trong viÖc t×m chç ë kh«ng? • C¸c dÞch vô kh¸c nh­ c¸c ho¹t ®éng x· héi do tr­êng hay c¬ së gi¸o dôc tæ chøc • Ch­¬ng tr×nh nµy ®· ®­îc thùc hiÖn bao l©u, nh÷ng häc viªn ®· tham gia ch­¬ng tr×nh lµ ai, vµ nÕu biÕt ®­îc, nh÷ng ng­êi nµy ®· lµm nh÷ng nghÒ g× sau khi hoµn thµnh khãa häc nµy? • NÕu ®©y kh«ng ph¶i lµ mét ch­¬ng tr×nh trao ®æi quèc tÕ, th× nh÷ng ng­êi qu¶n lý ch­¬ng tr×nh cã ®ñ kinh nghiÖm lµm viÖc víi häc viªn n­íc ngoµi hay kh«ng? 17 18 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ch­¬ng 1: C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú • VÞ trÝ vµ m«i tr­êng n¬i b¹n häc, kÓ c¶ thêi tiÕt vµ hÖ thèng giao th«ng c«ng céng nh­ thÕ nµo? s¸ch giíi thiÖu vÒ tr­êng vµ hå s¬ xin häc, ®«i khi th«ng tin vÒ ch­¬ng tr×nh cã trªn trang Web. • Nh÷ng "vÊn ®Ò tÕ nhÞ": liÖu b¹n cã ph¶i ®Æt cäc tr­íc hay kh«ng, c¸c quy ®Þnh vÒ viÖc tr¶ l¹i tiÒn, hñy khãa häc, hay bÊt cø mét nghÜa vô nµo mµ b¹n vµ c¬ së ®µo t¹o ph¶i cam kÕt. B¹n còng cÇn ph¶i dµnh riªng mét kho¶n ng©n s¸ch cho viÖc ®i ®Õn Hoa Kú vµ tõ Hoa Kú trë vÒ, còng nh­ nh÷ng phÝ tæn sinh ho¹t nh­ phßng ë vµ tiÒn ¨n. Bªn c¹nh ®ã, b¹n còng cÇn ph¶i mua b¶o hiÓm y tÕ trong thêi gian sèng t¹i Hoa Kú. Ngoµi ra ë n­íc b¹n, b¹n cã thÓ sÏ ph¶i chi mét kho¶n tiÒn xin cÊp thÞ thùc sinh viªn. NÕu b¹n cã ý ®Þnh häc ë mét tr­êng cao ®¼ng hay ®¹i häc, b¹n còng cã thÓ tham kh¶o tËp 1 vµ 2 cña tËp s¸ch nµy. Hai cuèn ®ã cung cÊp th«ng tin vÒ nh÷ng yÕu tè b¹n cÇn tÝnh ®Õn khi lùa chän mét tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú. KiÓm ®Þnh ë Hoa Kú, kh«ng cã mét c¬ quan chÝnh phñ liªn bang nµo ®øng ra chÞu tr¸ch nhiÖm theo dâi vµ gi¸m s¸t c¸c tiªu chuÈn vÒ gi¸o dôc. Thay vµo ®ã, Hoa Kú dùa trªn mét hÖ thèng kiÓm ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng cña c¸c ch­¬ng tr×nh vµ c¬ së ®µo t¹o. Mét ®iÒu rÊt quan träng lµ b¹n ph¶i ®¶m b¶o r»ng bÊt kú khãa häc hay ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ng¾n h¹n nµo mµ b¹n tham gia còng ®Òu ph¶i ®­îc kiÓm ®Þnh mét c¸ch phï hîp. B¹n còng nªn kiÓm tra tr­íc víi tr­êng trung häc, ®¹i häc, Bé Gi¸o dôc, Bé Lao ®éng, ng­êi sö dông lao ®éng hay c¸c tæ chøc chuyªn m«n cã liªn quan ë trong n­íc ®Ó xem liÖu ch­¬ng tr×nh b¹n sÏ häc cã ®­îc c«ng nhËn ë trong n­íc cña b¹n hay kh«ng. §Ó cã thªm th«ng tin chi tiÕt vÒ phÇn lùa chän ch­¬ng tr×nh häc ng¾n h¹n phï hîp, h·y ®äc ch­¬ng 4 cña cuèn s¸ch nµy, vÒ “KiÓm ®Þnh chÊt l­îng”. Chi phÝ Chi phÝ cho viÖc häc tËp ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú cã nhiÒu møc rÊt kh¸c nhau. Chi phÝ tïy thuéc vµo møc häc phÝ vµ c¸c lo¹i lÖ phÝ kh¸c cña c¬ së ®µo t¹o, còng nh­ lo¹i ch­¬ng tr×nh, thêi gian ch­¬ng tr×nh, vµ c¸c lo¹i tµi liÖu mµ b¹n cÇn mua ®Ó hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh. Th«ng tin vÒ chi phÝ cho tõng ch­¬ng tr×nh sÏ ®­îc cung cÊp trong tµi liÖu giíi thiÖu vÒ ch­¬ng tr×nh, trong c¸c cuèn Tµi trî ViÖc xin tµi trî cña c¸c tr­êng ®¹i häc, c¸c tæ chøc cÊp häc bæng vµ c¸c tæ chøc tµi trî kh¸c cho viÖc häc tËp ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú lµ rÊt khã. HÇu hÕt c¸c hç trî tµi chÝnh ®Òu ®­îc dµnh cho c¸c sinh viªn vµ nghiªn cøu sinh theo häc nh÷ng khãa ®­îc cÊp b»ng. Nh÷ng tr­êng hîp cã tµi trî sÏ ®­îc nªu râ trong phÇn sau. ThÞ thùc CÇn l­u ý r»ng hÇu hÕt c¸c lo¹i h×nh häc tËp ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú ®Òu yªu cÇu b¹n ph¶i xin §¹i sø qu¸n hay L·nh sù qu¸n Hoa Kú t¹i n­íc b¹n cÊp thÞ thùc sinh viªn, dï b¹n häc dµi ngµy hay ng¾n ngµy, vµ dï theo häc ch­¬ng tr×nh lo¹i nµo. ThÞ thùc phæ th«ng nhÊt cho c¸c sinh viªn quèc tÕ lµ thÞ thùc F-1. C¸c sinh viªn häc nghÒ sÏ ®­îc cÊp thÞ thùc M-1. Cßn nÕu b¹n tham gia mét ch­¬ng tr×nh trao ®æi næi tiÕng th× b¹n sÏ ®­îc cÊp thÞ thùc trao ®æi J-1. Nh©n viªn phô tr¸ch thÞ thùc ë sø qu¸n sÏ h­íng dÉn b¹n cÇn thÞ thùc lo¹i nµo. Tr­íc khi xin cÊp thÞ thùc F-1, J-1 hay M-1, b¹n cÇn ph¶i cã mét tê khai cña ChÝnh phñ Hoa Kú gäi lµ Chøng nhËn ®ñ t­ c¸ch xin cÊp thÞ thùc. NÕu b¹n xin cÊp thÞ thùc F-1 hay M-1, chøng nhËn nµy sÏ ®­îc cÊp bëi c¬ së ®µo t¹o sÏ nhËn b¹n vµo häc ë Hoa Kú. NÕu b¹n xin cÊp thÞ thùc J-1, chøng nhËn nµy sÏ do c¬ së ®µo t¹o ë Hoa Kú hoÆc ch­¬ng tr×nh tµi trî cho b¹n cÊp. Chøng nhËn nµy cho thÊy b¹n ®· ®­îc chÊp nhËn vµo häc, vµ chøng minh r»ng b¹n cã ®ñ n¨ng lùc tµi chÝnh ®Ó trang tr¶i tÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ trong ch­¬ng tr×nh häc tËp, hoÆc lµ b»ng tiÒn cña b¹n, hoÆc tõ c¸c nguån tµi trî cña c¸ nh©n 19 20 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú hay tæ chøc nµo ®ã. §èi víi hå s¬ xin cÊp thÞ thùc lo¹i F-1, chøng nhËn nµy ®­îc gäi lµ MÉu I-20A-B; ®èi víi thÞ thùc lo¹i M-1, chøng nhËn nµy gäi lµ MÉu I-20M-N; ®èi víi thÞ thùc lo¹i J-1, gäi lµ MÉu DS-2019. §Ó cã thªm th«ng tin vÒ thñ tôc xin cÊp thÞ thùc, h·y ®äc TËp 4 cña bé s¸ch nµy nhan ®Ò S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi viÖc sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú. Ngoµi ra, b¹n còng nªn liªn hÖ víi trung t©m th«ng tin vµ t­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú gÇn nhÊt vµ §¹i sø qu¸n hay L·nh sù qu¸n gÇn nhÊt ®Ó t×m hiÓu vÒ c¸c thñ tôc cÊp thÞ thùc vµ phÝ xin thÞ thùc ë n­íc b¹n. C¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi häc sinh trung häc ë Hoa Kú, tr­êng trung häc lµ mét thuËt ng÷ dïng ®Ó chØ 3-4 n¨m häc tr­íc khi b­íc vµo cao ®¼ng hay ®¹i häc. Ch÷ “high school” ®­îc dïng t­¬ng ®­¬ng víi ch÷ “secondary school” ë c¸c n­íc kh¸c. C¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi häc sinh trung häc cã thÓ kÐo dµi vµi tuÇn cho ®Õn mét häc kú hay c¶ mét n¨m häc. NhiÒu ch­¬ng tr×nh cßn bao gåm c¶ chÕ ®é “homestay”, cã nghÜa lµ häc sinh sÏ ®Õn sèng víi mét gia ®×nh ng­êi b¶n xø trong suèt qu¸ tr×nh häc. C¸c sinh viªn tham gia vµo nh÷ng ch­¬ng tr×nh trao ®æi nµy th­êng lµ tù bá tiÒn, rÊt Ýt tr­êng hîp xin ®­îc häc bæng. Tuy nhiªn, vÉn cã mét sè tæ chøc quèc tÕ cã tªn tuæi nh­ Rotary International, American Field Service vµ Lions Club cung cÊp c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi víi häc bæng mét phÇn hoÆc toµn phÇn. NÕu c¸c tæ chøc nµy cã c¬ së ë n­íc b¹n, h·y liªn hÖ trùc tiÕp víi hä ®Ó t×m hiÓu xem hä cã nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµo. Mét c¸ch kh¸c lµ tù s¾p xÕp ®Ó ®­îc häc t¹i mét tr­êng trung häc Hoa Kú. NÕu b¹n muèn theo c¸ch nµy th× c¸ch khëi ®Çu tèt nhÊt lµ liªn hÖ víi phßng gi¸o dôc cña bang mµ b¹n muèn ®Õn häc vµ yªu cÇu hä cung cÊp cho b¹n nh÷ng th«ng tin vÒ c¸c tr­êng cÊp bang hay ë mét khu vùc nµo ®ã cña bang. C¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú còng cã thÓ cã nh÷ng th«ng tin vÒ ®Þa chØ liªn l¹c cña c¸c phßng gi¸o dôc bang. Th«ng tin vÒ c¸c tr­êng ch­¬ng 1: C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú t­ thôc ë Hoa Kú còng cã thÓ t×m thÊy ë c¸c trung t©m th«ng tin vµ t­ vÊn gi¸o dôc hay qua viÖc truy cËp th«ng tin trªn m¹ng. H·y l­u ý r»ng trõ phi b¹n cã ý ®Þnh sèng víi hä hµng hay b¹n lµ thµnh viªn cña ch­¬ng tr×nh trao ®æi sinh viªn, cßn kh«ng b¹n sÏ ph¶i tù thu xÕp chç ë khi häc t¹i Hoa Kú. Ngoµi ra, mÆc dï c¸c tr­êng trung häc c«ng lËp lµ miÔn phÝ ®èi víi c«ng d©n Hoa Kú, nh­ng b¹n lµ ng­êi ngo¹i quèc nªn vÉn sÏ ph¶i tr¶ häc phÝ. Theo c¸c qui ®Þnh thÞ thùc hiÖn hµnh, nÕu b¹n tù thu xÕp xin häc ë mét tr­êng trung häc Hoa Kú, b¹n sÏ vµo Hoa Kú víi thÞ thùc F-1 chø kh«ng ph¶i thÞ thùc du lÞch. NÕu b¹n ®Õn dù häc ë mét tr­êng trung häc c«ng lËp Hoa Kú, b¹n sÏ ph¶i ®­a ra b»ng chøng vÒ viÖc b¹n ®· tr¶ c¸c chi phÝ gi¸o dôc kh«ng ®­îc trî cÊp th× ng­êi ta míi cÊp thÞ thùc F-1 cho b¹n. Thêi gian dµi nhÊt b¹n cã thÓ häc t¹i mét tr­êng trung häc c«ng lËp Hoa Kú lµ mét n¨m. Tuy nhiªn, nÕu b¹n theo häc t¹i mét tr­êng t­ thôc th× b¹n cã thÓ ë bao l©u tïy thÝch vµ còng kh«ng cÇn ph¶i øng tr­íc tiÒn häc. Tr×nh ®é tiÕng Anh th­êng lµ mét yªu cÇu nÕu b¹n muèn tham gia vµo mét ch­¬ng tr×nh trao ®æi häc sinh trung häc ë Hoa Kú. B¹n sÏ ph¶i xuÊt tr×nh mét bøc th­ giíi thiÖu hay ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tiÕng Anh cña b¹n do mét gi¸o viªn hoÆc mét ng­êi cã tr×nh ®é t­¬ng tù viÕt, hoÆc b¹n sÏ ph¶i dù mét cuéc pháng vÊn b»ng tiÕng Anh víi mét ®¹i diÖn cña ch­¬ng tr×nh trao ®æi t¹i n­íc b¹n. Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc gÇn n¬i b¹n ë sÏ cã mét danh s¸ch hay th­ môc nh÷ng ch­¬ng tr×nh trao ®æi häc sinh trung häc gi÷a n­íc b¹n víi Hoa Kú. Ngoµi ra, b¹n còng cã thÓ liªn hÖ víi nh÷ng tæ chøc ë Hoa Kú sau ®©y: ViÖn Nghiªn cøu N­íc ngoµi cña Hoa Kú American Institute for Foreign Study Foundation (AIFS) River Plaza 9 West Broad Street Stamford, CT 06902-3788, USA Telephone: 203-399-5000 or 800-727-2437; Fax: 203-399-5588 Web site: http://www.aifs.com 21 22 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú AYUSA International 455 Market Street, 17th floor Stamford, CT 06902-3788 USA Telephone: 888-552-9872; Fax: 415-986-4620 Web site: http://www.ayusa.org Quü Gi¸o dôc tiÕng Anh cho viÖc Nghiªn cøu n­íc ngoµi EF Foundation for Foreign Study EF Center Boston One Education Street Cambridge, MA 02141, USA Telephone: 617-619-1000; Fax: 617-619-1001 Web site: http://www.effoundation.org Trung t©mTrao ®æi V¨n hãa The Center for Cultural Interchange (CCI) 17 North Second Avenue St. Charles, IL 60174, USA Telephone: 630-377-2272; Fax: 630-377-2307 Web site: http://www.cci-exchange.com Mét gîi ý cho b¹n lµ cã thÓ t×m hiÓu qua m¹ng World Wide Web, sö dông nh÷ng c«ng cô t×m tin kh¸c nhau ®Ó cã ®­îc th«ng tin míi nhÊt vÒ nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµy vµ nh÷ng ch­¬ng tr×nh trao ®æi häc sinh trung häc kh¸c n÷a. C¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi nghÒ nghiÖp vµ chuyªn m«n C¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi nghÒ nghiÖp gióp t¨ng c­êng sù hiÓu biÕt quèc tÕ th«ng qua kinh nghiÖm lµm viÖc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú. Nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµy rÊt ®a d¹ng, vÝ dô nh­ mét sè ch­¬ng tr×nh cho phÐp b¹n nhËn bÊt kú c«ng viÖc g× mµ b¹n xin ®­îc, cßn mét sè ch­¬ng 1: C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú ch­¬ng tr×nh kh¸c l¹i ®ßi hái b¹n chØ ®­îc lµm c«ng viÖc cã liªn quan ®Õn nghÒ nghiÖp cña b¹n, hoÆc thËm chÝ yªu cÇu b¹n lµm mét c«ng viÖc cô thÓ nh­ lµm c«ng ®Ó ®­îc nu«i c¬m. Mçi ch­¬ng tr×nh cã nh÷ng yªu cÇu vÒ ®iÒu kiÖn tham dù kh¸c nhau, vµ b¹n nªn kiÓm tra ®Ó xem ch­¬ng tr×nh nµo phï hîp nhÊt víi hoµn c¶nh vµ yªu cÇu cña b¹n. Kh«ng ph¶i n­íc nµo còng cã c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi nghÒ nghiÖp víi Hoa Kú. B¹n h·y liªn hÖ víi Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú ®Ó t×m hiÓu xem ë n­íc b¹n cã nh÷ng ch­¬ng tr×nh ®ã hay kh«ng. Ngoµi ra, b¹n còng nªn t×m kiÕm th«ng tin trªn Internet vÒ nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµy. ChØ cã nh÷ng tæ chøc do Bé Ngo¹i giao Hoa Kú cho phÐp vµ cÊp chøng nhËn ®ñ t­ c¸ch (MÉu DS-2019) míi cã thÓ qu¶n lý nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµy. Chøng nhËn nµy cho phÐp nh÷ng ng­êi tham gia ch­¬ng tr×nh xin cÊp thÞ thùc trao ®æi J-1 t¹i §¹i sø qu¸n hay L·nh sù qu¸n cña Hoa Kú. ThÞ thùc J-1 cho phÐp ng­êi tham gia ch­¬ng tr×nh ®­îc lµm viÖc hîp ph¸p t¹i Hoa Kú trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Kh«ng nªn nhÇm lÉn lo¹i thÞ thùc J-1 nµy víi mét lo¹i thÞ thùc J-1 kh¸c cÊp cho sinh viªn theo häc ë c¸c ch­¬ng tr×nh ®­îc cÊp b»ng hay c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi sinh viªn víi tr­êng ®¹i häc Hoa Kú (xem TËp 1 vµ 2 trong bé s¸ch nµy ®Ó cã thªm th«ng tin vÒ viÖc häc lÊy b»ng ë Hoa Kú). B¹n sÏ kh«ng thÓ häc nh÷ng ch­¬ng tr×nh häc chÝnh qui khi b¹n ®ang tham gia ch­¬ng tr×nh trao ®æi nghÒ nghiÖp. C¸c th«ng tin chi tiÕt h¬n vÒ ch­¬ng tr×nh thÞ thùc J-1 cho c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi kh¸ch vµ tr«ng trÎ cã trªn trang Web http://exchanges.state.gov. B¹n nªn lËp kÕ ho¹ch tham gia vµo ch­¬ng tr×nh trao ®æi nghÒ nghiÖp cµng sím cµng tèt. Mét sè ch­¬ng tr×nh yªu cÇu b¹n ph¶i ®­îc mét c¬ së ë Hoa Kú chÊp nhËn vµo lµm viÖc tr­íc khi b¹n nép ®¬n xin tham gia ch­¬ng tr×nh. C¸c ch­¬ng tr×nh nµy cã thÓ cã thêi h¹n nhËn hå s¬, hoÆc yªu cÇu b¹n ph¶i xin tham gia tr­íc ngµy dù ®Þnh sang Hoa Kú mét sè tuÇn hay sè th¸ng nhÊt ®Þnh. B¹n h·y hái tæ chøc phô tr¸ch ch­¬ng tr×nh nµy xem toµn bé quy tr×nh xin tham gia sÏ mÊt bao nhiªu thêi gian. B¹n còng nªn dµnh thêi gian ®Ó xin cÊp vµ chê ®­îc cÊp thÞ thùc, vµ nÕu cã thÓ, b¹n kh«ng nªn mua vÐ m¸y bay tr­íc khi ®­îc th«ng b¸o lµ ®· ®­îc ®ång ý cÊp thÞ thùc. 23 24 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú NÕu b¹n muèn t×m hiÓu thªm vÒ ngµnh nghÒ chuyªn m«n cña b¹n t¹i Hoa Kú, b¹n cã thÓ xem xÐt kh¶ n¨ng tham gia c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi chuyªn m«n. Hoa Kú cã mét sè ch­¬ng tr×nh nh­ vËy víi c¸c n­íc kh¸c, vµ nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµy cho phÐp mét sè ng­êi lµm viÖc trong mét sè lÜnh vùc nhÊt ®Þnh tham gia, phÇn lín lµ gi¸o viªn, sèng vµ lµm viÖc chuyªn m«n ë mét n­íc kh¸c. Mét vÝ dô vÒ nh÷ng ch­¬ng tr×nh nh­ vËy lµ ch­¬ng tr×nh trao ®æi gi¸o viªn vµ c¸c nhµ qu¶n lý gi¸o dôc cã tªn lµ Ch­¬ng tr×nh Fulbright gi÷a Hoa Kú vµ h¬n 30 n­íc trªn thÕ giíi. Nh÷ng th«ng tin chi tiÕt h¬n vÒ ch­¬ng tr×nh nµy cã thÓ xem trªn trang Web http://exchanges.state.gov/education/fulbright. B¹n h·y liªn hÖ víi Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú vÒ ch­¬ng tr×nh nµy vµ c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi chuyªn m«n kh¸c gi÷a n­íc b¹n vµ Hoa Kú. C¸c ch­¬ng tr×nh d¹y nghÒ vµ ®µo t¹o kü thuËt NÕu b¹n muèn häc mét kü n¨ng míi hay muèn n©ng cao mét kü n¨ng ®· cã s½n, h·y c©n nh¾c viÖc tham gia vµo mét ch­¬ng tr×nh ng¾n h¹n cña mét tr­êng cao ®¼ng céng ®ång hay viÖn d¹y nghÒ 2 n¨m, hay mét trung t©m ®µo t¹o t­ nh©n. Víi thêi gian tõ vµi th¸ng cho ®Õn h¬n mét n¨m, c¸c ch­¬ng tr×nh nµy ®­îc thiÕt kÕ ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu ®µo t¹o cô thÓ vµ thiÕt thùc, vµ nh»m môc ®Ých chuÈn bÞ cho häc viªn ra tr­êng lµ lµm ®­îc viÖc ngay. C¸c ho¹t ®éng häc tËp trªn thùc ®Þa lµ néi dung chñ ®¹o cña ®µo t¹o nghÒ. C¸c lÜnh vùc ngµnh nghÒ phæ biÕn lµ xö lý d÷ liÖu, lËp tr×nh m¸y tÝnh, x©y dùng, c¬ khÝ « t«, so¹n th¶o v¨n b¶n, vµ nghiÖp vô th­ ký. §µo t¹o kü thuËt vµ d¹y nghÒ ®ßi hái häc viªn ph¶i häc c¸c kh¸i niÖm, lý thuyÕt vµ thiÕt kÕ, céng víi c¸c kü n¨ng thùc hµnh. C¸c ch­¬ng tr×nh nµy cã t¹i c¸c tr­êng cao ®¼ng céng ®ång vµ tr­êng d¹y nghÒ hai n¨m vµ còng cã thÓ cã t¹i mét sè c¸c tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc. Xin ®äc TËp 1 cña bé s¸ch nµy nhan ®Ò Häc ®¹i häc ®Ó cã thªm th«ng tin vÒ c¸c tr­êng trung cÊp, cao ®¼ng vµ ®¹i häc. ch­¬ng 1: C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú KÕt thóc c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o kü thuËt vµ d¹y nghÒ, b¹n sÏ nhËn ®­îc mét chøng chØ ®· hoµn thµnh khãa häc hoÆc mét v¨n b»ng chø kh«ng ®­îc nhËn b»ng cö nh©n. Tr­íc khi b¹n xin häc c¸c ch­¬ng tr×nh nµy, h·y kiÓm tra ®Ó b¶o ®¶m r»ng c¸c ch­¬ng tr×nh b¹n häc vµ nh÷ng chøng chØ b¹n nhËn ®­îc sau khãa häc sÏ ®­îc c«ng nhËn khi b¹n vÒ n­íc. Quan träng nhÊt lµ b¹n ph¶i kiÓm tra xem tr­êng mµ b¹n häc cã ®­îc kiÓm ®Þnh phï hîp hay kh«ng. KiÓm ®Þnh lµ mét hÖ thèng thõa nhËn vµ b¶o ®¶m chÊt l­îng cña c¸c ch­¬ng tr×nh vµ tr­êng häc ë Hoa Kú. ViÖc kiÓm ®Þnh tr­êng ®µo t¹o kü thuËt vµ d¹y nghÒ ®­îc tiÕn hµnh bëi c¸c c¬ quan quèc gia nh­ HiÖp héi c¸c tr­êng cao ®¼ng kü thuËt vµ d¹y nghÒ hoÆc bëi c¸c bé phËn thÝch hîp cña c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn. Còng cã c¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh chuyªn biÖt dµnh cho c¸c lÜnh vùc d¹y nghÒ nhÊt ®Þnh nh­ y tÕ. Xem thªm ch­¬ng 4 cña quyÓn s¸ch nµy ®Ó cã thªm th«ng tin vÒ tÇm quan träng cña viÖc kiÓm ®Þnh vµ giíi thiÖu vÒ c¸c tæ chøc thÈm ®Þnh vµ thÈm ®Þnh chuyªn ngµnh. Tr­íc khi b¹n xin tham gia vµo mét ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o kü thuËt vµ d¹y nghÒ, h·y t×m hiÓu kü cµng vÒ ch­¬ng tr×nh. H·y xem phÇn “C¸c yÕu tè cÇn xem xÐt” ë ®Çu ch­¬ng nµy ®Ó cã thªm h­íng dÉn vÒ viÖc lùa chän ch­¬ng tr×nh. Còng rÊt tèt nÕu biÕt ch¾c r»ng ë n­íc b¹n, b¹n cã nh÷ng c¬ héi ®Ó xin ®­îc viÖc lµm trong lÜnh vùc mµ b¹n ®Þnh häc. NhiÒu Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú cung cÊp th«ng tin vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh d¹y nghÒ vµ kü thuËt. Ngoµi ra, cã c¸c nguån th«ng tin kh¸c ë cuèi ch­¬ng nµy trong môc “C¸c trang Web h÷u Ých” vµ trong phÇn tµi liÖu tham kh¶o ë cuèi cuèn s¸ch. Häc ®¹i häc ng¾n h¹n B¹n muèn häc t¹i mét tr­êng ®¹i häc Hoa Kú, nh­ng kh«ng thÓ häc trän vÑn c¶ khãa ®Ó lÊy b»ng? NÕu vËy th× sÏ cã c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi gi÷a c¸c tr­êng ®¹i häc, c¸c ch­¬ng tr×nh häc kh«ng cÊp b»ng hay ch­¬ng tr×nh “sinh viªn ®Æc biÖt”, hay c¸c ch­¬ng tr×nh häc hÌ, c¸c ch­¬ng tr×nh nµy sÏ cho b¹n c¬ héi häc tËp trong thêi gian hÌ, hay trong mét häc kú, hay c¶ mét n¨m häc t¹i mét 25 26 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú tr­êng ®¹i häc Hoa Kú mµ kh«ng ph¶i ghi tªn theo häc mét ch­¬ng tr×nh lÊy b»ng nµo. KiÓu häc tËp nµy cã thÓ lµ mét phÇn trong ch­¬ng tr×nh häc lÊy b»ng ë n­íc b¹n, hay b¹n cã thÓ chØ häc mét vµi khãa t¹i mét tr­êng ®¹i häc Hoa Kú - cÊp ®¹i häc hay cao häc ®Ó b¹n më mang h¬n vÒ kiÕn thøc chuyªn m«n còng nh­ hiÓu biÕt cña b¶n th©n. C¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi gi÷a c¸c tr­êng ®¹i häc NhiÒu tr­êng ®¹i häc Hoa Kú cã quan hÖ chÝnh thøc víi c¸c tr­êng ®¹i häc ë c¸c n­íc kh¸c. Hä thiÕt lËp c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi sinh viªn víi c¸c tr­êng ë nh÷ng n­íc nµy. Theo c¸c ch­¬ng tr×nh ®ã, sinh viªn Hoa Kú vµ sinh viªn n­íc ngoµi sÏ trao ®æi chç häc tËp vµ kinh nghiÖm sèng, häc tËp ë tr­êng cña c¸c n­íc ®ã. Th«ng th­êng th× c¸c khãa häc sÏ ®­îc coi lµ mét phÇn trong ch­¬ng tr×nh häc lÊy b»ng ë trong n­íc. HÇu hÕt c¸c ch­¬ng tr×nh nµy cã thÓ kÐo dµi mét häc kú hoÆc c¶ n¨m häc. ¦u ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ sinh viªn ®Õn tõ mét n­íc kh¸c chØ ph¶i tr¶ møc häc phÝ b»ng víi møc ë trong n­íc chø kh«ng ph¶i tr¶ møc cña c¸c tr­êng ®¹i häc Hoa Kú, th­êng cao h¬n rÊt nhiÒu. ch­¬ng 1: C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú khãa ng¾n h¹n kiÓu nµy lµ rÊt Ýt. NÕu b¹n kh«ng ®ñ t­ c¸ch nhËn tµi trî tõ tr­êng b¹n ë trong n­íc hay tõ tr­êng cña Hoa Kú, b¹n cã thÓ thö xin tµi trî tõ c¸c tæ chøc x· héi, phóc lîi hay céng ®ång nh­ tæ chøc Rotary International, tõ c¸c c«ng ty ®a quèc gia, hay tõ c¸c c«ng ty trong n­íc. Häc kh«ng lÊy b»ng hay ch­¬ng tr×nh “sinh viªn ®Æc biÖt” NÕu b¹n ®· tèt nghiÖp trung häc hay ®¹i häc, hoÆc b¹n ®ang theo häc ®¹i häc hoÆc cao häc, nhiÒu tr­êng ®¹i häc Hoa Kú sÏ cho phÐp b¹n theo häc c¸c khãa häc ë tr×nh ®é cÊp b»ng mµ kh«ng cÇn ph¶i theo häc c¶ khãa cÊp b»ng. Theo d¹ng nµy, b¹n cã thÓ dù c¸c líp cña mét khoa nµo ®ã hay cña nhiÒu khoa kh¸c nhau cña tr­êng, hoÆc còng cã thÓ t¹i mét sè tr­êng kh¸c nhau trong khu vùc b¹n sèng. C¸c sinh viªn häc kh«ng lÊy b»ng nh­ng l¹i dù häc c¸c líp ë tr×nh ®é lÊy b»ng cã thÓ ®­îc gäi lµ sinh viªn ®Æc biÖt. NhiÒu tr­êng ®¹i häc qui ®Þnh cô thÓ vÒ thêi gian tèi ®a ®èi víi sè häc kú mµ b¹n cã thÓ ®¨ng ký lµ sinh viªn häc kh«ng lÊy b»ng hay cßn gäi lµ sinh viªn ®Æc biÖt. §Ó cã thªm th«ng tin chi tiÕt vÒ viÖc lùa chän vµ xin häc ë c¸c tr­êng ®¹i häc Hoa Kú, h·y xem TËp 1 vµ 2 cña bé s¸ch nµy víi nhan ®Ò Häc ®¹i häc vµ Häc cao häc vµ nghiªn cøu chuyªn ngµnh. B¹n h·y liªn hÖ víi c¬ quan h÷u quan vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh quèc tÕ vµ qua nh÷ng mèi liªn hÖ cña tr­êng m×nh ®Ó hái xem liÖu tr­êng m×nh cã nh÷ng tháa thuËn trao ®æi sinh viªn víi c¸c tr­êng ®¹i häc Hoa Kú hay kh«ng. NÕu cã th× b¹n h·y t×m hiÓu xem ch­¬ng tr×nh ®ã ho¹t ®éng nh­ thÕ nµo vµ b¹n cã ®ñ t­ c¸ch tham gia hay kh«ng. HoÆc nÕu b¹n ®ang xin theo häc t¹i mét tr­êng cao ®¼ng hay ®¹i häc ë n­íc së t¹i vµ cã nguyÖn väng häc trong mét kho¶ng thêi gian nµo ®ã t¹i Hoa Kú, b¹n h·y t×m hiÓu xem tr­êng mµ b¹n ®ang ®Þnh vµo häc cã nh÷ng ch­¬ng tr×nh trao ®æi víi Hoa Kú hay kh«ng. Ngoµi ra, nhiÒu tr­êng ®¹i häc Hoa Kú còng liÖt kª c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi cña m×nh ë trªn trang Web cña hä. C¸c th«ng tin nãi chung vÒ c¸c c¬ héi vµ yªu cÇu ®èi víi viÖc häc theo kiÓu sinh viªn ®Æc biÖt th­êng cã trªn tµi liÖu giíi thiÖu cña hÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc. §Ó cã th«ng tin vµ c¸c thñ tôc xin häc cô thÓ vµo c¸c tr­êng hay ch­¬ng tr×nh mµ b¹n quan t©m, h·y liªn hÖ trùc tiÕp víi c¸c v¨n phßng tiÕp nhËn sinh viªn cña tr­êng ®¹i häc còng nh­ víi c¸c khoa cña tr­êng mµ b¹n ®Þnh xin häc vµ gi¶i thÝch r»ng b¹n muèn häc ng¾n h¹n theo tr×nh ®é lÊy b»ng víi t­ c¸ch lµ mét sinh viªn ®Æc biÖt. B¹n cã thÓ xin tµi trî ®Ó tham gia mét ch­¬ng tr×nh trao ®æi sinh viªn ®¹i häc tõ tr­êng hay tæ chøc cña b¹n ë trong n­íc, ngay c¶ khi viÖc häc t¹i n­íc ngoµi kh«ng ph¶i lµ mét yªu cÇu b¾t buéc cho ch­¬ng tr×nh cña b¹n. Tµi trî tõ c¸c tr­êng ®¹i häc Hoa Kú cho c¸c C¸c sinh viªn ®Æc biÖt th­êng lµ kh«ng ®ñ t­ c¸ch ®Ó nhËn tµi trî cña tr­êng d­íi d¹ng häc bæng hay hç trî häc phÝ. B¹n cã thÓ xin tµi trî tõ c¸c tæ chøc ®éc lËp nh­ Ch­¬ng tr×nh Fulbright chuyªn tµi trî cho c¸c sinh viªn cao häc. C¸c th«ng tin thªm cã thÓ 27 28 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú t×m thÊy t¹i c¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú, t¹i phßng phô tr¸ch sinh viªn du häc hay trung t©m thùc tËp nghÒ nghiÖp cña tr­êng ®¹i häc ë n­íc b¹n, hay c¸c th­ viÖn c«ng céng cã c¸c th­ môc vÒ viÖc tµi trî cho du häc nh­ danh b¹ Tµi trî cho häc tËp t¹i Hoa Kú hay danh b¹ §¨ng ký xin tµi trî. H·y xem phÇn tµi liÖu tham kh¶o ë cuèi cuèn s¸ch nµy, liÖt kª c¸c Ên phÈm nµy vµ nhiÒu Ên phÈm cã Ých kh¸c. Häc hÌ Mét sè tr­êng ®¹i häc cña Hoa Kú tæ chøc c¸c khãa häc trong mïa hÌ gi÷a th¸ng 5 vµ th¸ng 8. Tr­êng cã thÓ tæ chøc mét hay hai khãa häc hÌ, mçi khãa th­êng kÐo dµi s¸u ®Õn m­êi tuÇn. NhiÒu tr­êng ®¹i häc còng më c¸c líp häc hÌ cho tÊt c¶ mäi ng­êi, vµ ®«i khi cßn cung cÊp c¶ chç ë cho häc viªn trong ký tóc x¸ cña tr­êng. B¹n cã thÓ thÊy r»ng sinh viªn theo häc c¸c ch­¬ng tr×nh lÊy b»ng cña tr­êng còng theo häc c¸c líp häc hÌ ®Ó hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh nhanh h¬n b×nh th­êng hoÆc ®Ó ®uæi kÞp c¸c m«n häc mµ hä ®· bá lì hay nh÷ng m«n mµ hä muèn cã ®iÓm cao h¬n. §©y lµ mét c¸ch rÊt tèt ®Ó b¹n t×m hiÓu cuéc sèng vµ viÖc häc tËp t¹i mét tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú, ®ång thêi n©ng cao hiÓu biÕt vµ kü n¨ng trong mét lÜnh vùc nµo ®ã. C¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng còng cã thÓ cho b¹n mét lùa chän lµ häc c¸c líp ®Ó cho ®ñ häc phÇn hoÆc cã thÓ häc dù thÝnh mµ kh«ng cÇn lÊy ®ñ häc phÇn. NÕu b¹n theo häc c¸c líp ®Ó lÊy ®ñ häc phÇn, mçi m«n b¹n häc sÏ cã gi¸ trÞ b»ng mét sè ®¬n vÞ hay häc phÇn nhÊt ®Þnh. B¹n cã thÓ lùa chän ®Ó nhËn mét b¶ng ®iÓm chÝnh thøc vµo cuèi khãa häc, trong ®ã nªu râ tªn khãa häc b¹n tham dù, sè häc phÇn cña khãa häc, vµ ®iÓm cña m×nh. Mét sè sinh viªn quèc tÕ tham gia c¸c líp häc hÌ cã thÓ dïng nh÷ng ®iÓm häc phÇn mµ hä nhËn ®­îc ë Hoa Kú ®Ó hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh häc lÊy b»ng ë tr­êng ®¹i häc ë n­íc hä. Tr­íc khi ghi danh vµo häc, b¹n nªn hái c¸c nh©n viªn cña tr­êng hay khoa b¹n xem hä cã cho phÐp b¹n lµm ®iÒu ®ã hay kh«ng. T­¬ng tù nh­ vËy, nÕu trong qu¸ tr×nh häc sau nµy b¹n ch­¬ng 1: C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú quyÕt ®Þnh ghi danh vµo häc mét ch­¬ng tr×nh lÊy b»ng chÝnh thøc t¹i mét tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú, b¹n cã thÓ dïng nh÷ng häc phÇn cã ®­îc khi theo häc c¸c líp mïa hÌ nµy ®Ó hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh lÊy b»ng cña b¹n. §iÒu nµy ®­îc quyÕt ®Þnh theo tõng tr­êng hîp vµ b¹n ph¶i hái v¨n phßng tiÕp nhËn sinh viªn cña tr­êng xem hä c«ng nhËn nh÷ng khãa häc nµo vµ sè häc phÇn cña mçi khãa lµ bao nhiªu. NÕu b¹n chän nh÷ng khãa häc dù thÝnh, b¹n sÏ dù nh÷ng buæi häc cña líp vµ th­êng lµ ph¶i hoµn thµnh tÊt c¶ c¸c bµi kiÓm tra vµ tiÓu luËn, nh­ng khi kÕt thóc khãa häc b¹n sÏ kh«ng nhËn ®­îc ®iÓm hay chøng nhËn hoµn thµnh häc phÇn. C¸c khãa häc dù thÝnh th­êng rÎ h¬n c¸c khãa häc th«ng th­êng kh¸c. §Ó tr¸nh nh÷ng hiÓu lÇm cã thÓ x¶y ra khi ghi danh xin häc, b¹n h·y liªn hÖ víi v¨n phßng tiÕp nhËn sinh viªn cña tr­êng ®¹i häc Hoa Kú mµ b¹n ®Þnh vµo häc ®Ó kiÓm tra thËt cÈn thËn nh÷ng yªu cÇu vµ chi phÝ cña khãa häc mµ b¹n muèn dù thÝnh. C¸c tr­êng ®¹i häc th­êng ®­a ra nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh ®èi víi c¸c sinh viªn theo häc c¸c líp häc hÌ. Ch¼ng h¹n nh­ mét sè tr­êng kh«ng nhËn sinh viªn d­íi 18 tuæi hoÆc nh÷ng sinh viªn ch­a tèt nghiÖp trung häc. Tuy nhiªn, mét sè Ýt tr­êng ®¹i häc cã thÓ cho phÐp häc sinh n¨m cuèi cña tr­êng trung häc tham dù nh÷ng líp häc hÌ. Thêi h¹n ghi danh th­êng lµ mét hoÆc hai th¸ng tr­íc khi líp häc khai gi¶ng. B¹n nªn kiÓm tra trùc tiÕp qua s¸ch giíi thiÖu vÒ c¸c khãa häc hÌ hay trang Web cña tr­êng, vÒ c¸c yªu cÇu, vÒ ®iÒu kiÖn nhËp häc vµ c¸c thñ tôc nhËp häc. NhiÒu Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú cung cÊp nh÷ng th«ng tin vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh häc hÌ t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng Hoa Kú. B¹n còng nªn tham kh¶o th«ng tin t¹i c¸c trang Web ë cuèi ch­¬ng nµy vµ phÇn tµi liÖu tham kh¶o ë cuèi cuèn s¸ch ®Ó cã thªm c¸c th«ng tin tham kh¶o. B¹n còng cÇn l­u ý r»ng c¸c tr­êng vµ viÖn tæ chøc häc hÌ còng cã mét c¸ch kh¸c ®Ó b¹n cã thÓ ®Õn häc t¹i Hoa Kú trong mïa hÌ. Trong khi c¸c líp häc hÌ ë c¸c tr­êng ®¹i häc Hoa Kú tæ chøc c¸c líp tr×nh ®é lÊy b»ng th× c¸c tr­êng häc hÌ vµ c¸c tr­êng t­¬ng tù 29 30 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú kh¸c cã më rÊt nhiÒu khãa häc ®­îc thiÕt kÕ ®Ó b¹n cã thÓ n©ng cao hiÓu biÕt x· héi vµ ph¸t triÓn chuyªn m«n. Nh÷ng ch­¬ng tr×nh nh­ vËy cã thÓ t×m thÊy ë c¸c trung t©m tiÕng Anh (xem ch­¬ng hai cña cuèn s¸ch nµy) còng nh­ t¹i c¸c tæ chøc cã më c¸c líp d¹y nÊu ¨n, lÆn, thiÕt kÕ thêi trang, ©m nh¹c, nghÖ thuËt vµ c¸c chñ ®Ò kh¸c. Häc chuyªn ngµnh ng¾n h¹n Mét sè tr­êng c«ng lËp vµ nhiÒu tæ chøc ®µo t¹o cña t­ nh©n ë Hoa Kú cã më c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cÊp tèc ng¾n h¹n dµnh cho c¸c nhµ chuyªn m«n; mét sè ch­¬ng tr×nh thËm chÝ cßn ®­îc thiÕt kÕ ®Æc biÖt ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña c¸c nhµ chuyªn m«n ®Õn tõ c¸c n­íc kh¸c. C¸c tæ chøc cung cÊp nh÷ng ch­¬ng tr×nh nh­ vËy gåm cã c¸c khoa cña c¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng Hoa Kú còng nh­ c¸c tæ chøc ®µo t¹o c«ng lËp vµ t­ nh©n. Nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµy kh«ng ®­îc cÊp b»ng, nh­ng chóng ®em l¹i cho b¹n nh÷ng kiÕn thøc chuyªn m«n vµ gióp b¹n n©ng cao kü n¨ng nghÒ nghiÖp, vµ nhiÒu ch­¬ng tr×nh sÏ cÊp cho b¹n mét chøng chØ ®Ó chøng minh r»ng b¹n ®· hoµn thµnh khãa häc. C¸c ch­¬ng tr×nh häc chuyªn ngµnh ng¾n h¹n kÐo dµi tõ vµi ngµy cho ®Õn mét n¨m häc, vµ mçi ngµy b¹n ph¶i häc tõ s¸u ®Õn t¸m giê. C¸c ch­¬ng tr×nh nµy cã xu h­íng thùc tËp vµ cã néi dung thiÕt thùc, th­êng nhÊn m¹nh vµo viÖc nghiªn cøu t×nh huèng vµ c¸c ho¹t ®éng ngo¹i khãa. Ch­¬ng tr×nh cã thÓ bao gåm nh÷ng buæi thùc tËp, th¨m quan c¸c c¬ së s¶n xuÊt, c¸c c¬ héi tiÕp xóc víi c¸c b¹n hµng ë Hoa Kú vµ viÖc ¸p dông lý thuyÕt vµo c«ng viÖc chuyªn m«n cña b¹n. §µo t¹o chuyªn ngµnh ng¾n h¹n tèn kÐm nh­ng còng rÊt hiÖu qu¶. VÝ dô nh­ thêi gian häc trªn líp cña mét ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ng¾n h¹n mét tuÇn th­êng lµ b»ng víi thêi gian trªn líp cña mét khãa häc 14 tuÇn nh­ng ®Õn líp chØ vµi giê mçi tuÇn. Ngoµi ra, c¸c häc viªn trong c¸c khãa häc ng¾n h¹n ph¶i c¸ch ly víi gia ®×nh vµ c«ng viÖc trong mét thêi gian ng¾n h¬n lµ nÕu hä tham gia vµo mét ch­¬ng 1: C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú ch­¬ng tr×nh häc truyÒn thèng. Do nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµy cã thêi gian ng¾n vµ chi phÝ cao nªn mét ®iÒu rÊt quan träng lµ b¹n ph¶i x¸c ®Þnh xem ch­¬ng tr×nh nµo ®¸p øng tèt nhÊt nh÷ng yªu cÇu vÒ ®µo t¹o vµ hoµn c¶nh cña b¹n còng nh­ môc tiªu ®µo t¹o cña b¹n. Nh÷ng yÕu tè chñ yÕu cÇn ph¶i c©n nh¾c lµ: • LÜnh vùc b¹n quan t©m vµ muèn häc cÊp tèc: C¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ng¾n h¹n cã rÊt nhiÒu lÜnh vùc. LÜnh vùc b¹n quan t©m lµ g×, trong lÜnh vùc ®ã th× b¹n muèn häc cÊp tèc vÊn ®Ò g×? • Tr×nh ®é tiÕng Anh cña b¹n: MÆc dï nh÷ng chuyªn gia ®µo t¹o b¹n sÏ cè g¾ng giao tiÕp mét c¸ch râ rµng vµ ®¬n gi¶n, song ®Ó cã thÓ tham gia mét c¸ch hiÖu qu¶ vµo mét ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o víi c­êng ®é cao, b¹n cÇn ph¶i sö dông tiÕng Anh thµnh th¹o. NÕu kü n¨ng tiÕng Anh cña b¹n yÕu, cã mét vµi ch­¬ng tr×nh ®­îc gi¶ng b»ng c¸c thø tiÕng ®­îc nhiÒu ng­êi nãi nh­ tiÕng ArËp, tiÕng Ph¸p hay tiÕng T©y Ban Nha. • C¸c nguån tµi trî: B¹n cã thÓ xin ®­îc tµi trî bao nhiªu tiÒn tõ tæ chøc cña b¹n hay tõ c¸c nguån kh¸c? §iÒu nµy sÏ ¶nh h­ëng ®Õn viÖc b¹n cã c¬ héi tham gia nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµo. • Thêi gian ®µo t¹o cÇn thiÕt: B¹n cã thÓ xa nhµ bao l©u? B¹n cÇn ®µo t¹o trong bao l©u? • Môc tiªu nghÒ nghiÖp cña b¹n: H·y c©n nh¾c xem b¹n muèn lµm lo¹i c«ng viÖc g× trong t­¬ng lai. §iÒu nµy sÏ gióp b¹n quyÕt ®Þnh lo¹i h×nh ®µo t¹o phï hîp nhÊt. • Nh÷ng kü n¨ng míi cÇn häc: B¹n h·y c©n nh¾c môc tiªu cña khãa ®µo t¹o vµ bÊt kú tr¸ch nhiÖm míi nµo mµ b¹n cã thÓ sÏ ph¶i ®¶m nhËn khi b¹n quay trë vÒ víi c«ng viÖc cña b¹n ë trong n­íc. Sau ®ã, b¹n h·y xem xÐt cÈn thËn nh÷ng th«ng tin vÒ khãa häc ®Ó xem khãa häc cã ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu ®ã hay kh«ng. Ngoµi ra, còng cÇn ph¶i xem xÐt kü khãa häc nµy ®­îc thiÕt kÕ cho ai. Mét sè ch­¬ng tr×nh cung cÊp nh÷ng dÞch vô ®µo t¹o cô thÓ dµnh riªng ®Ó häc mét kü n¨ng 31 32 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú cô thÓ nµo ®ã, trong khi c¸c khãa häc kh¸c cã thÓ bao gåm nh÷ng chñ ®Ò chung chung h¬n, ch¼ng h¹n nh­ kü n¨ng qu¶n lý. Mét sè khãa häc ®­îc thiÕt kÕ cho nh÷ng chuyªn viªn ®· cã nhiÒu kinh nghiÖm, cßn mét sè khãa häc l¹i h­íng vÒ nh÷ng ng­êi míi vµo nghÒ. LiÖu b¹n cã ph¶i truyÒn ®¹t l¹i kiÕn thøc m×nh häc ®­îc khi trë vÒ n­íc hay kh«ng? NÕu cã th× b¹n nªn nghÜ ®Õn nh÷ng khãa häc trong ®ã bao gåm c¶ kü n¨ng ®µo t¹o vµ tr×nh bµy. Bëi v× ®iÒu ®ã sÏ ph¸t huy ®­îc tèi ®a nh÷ng lîi Ých cña khãa häc cho b¹n còng nh­ cho c«ng ty cña b¹n. Khi b¹n ®· x¸c ®Þnh ®­îc c¸c ch­¬ng tr×nh phï hîp víi hoµn c¶nh vµ nhu cÇu cña b¹n, b¹n nªn xem xÐt tõng ch­¬ng tr×nh mét vµ ®Æt nh÷ng c©u hái sau: • Mçi ngµy cã bao nhiªu giê häc trªn líp? Tr×nh ®é chuyªn m«n/häc thuËt cña gi¶ng viªn nh­ thÕ nµo? • Nh÷ng ph­¬ng tiÖn vµ nguån tµi liÖu nµo ®­îc dïng trong ®µo t¹o? Cã nh÷ng dÞch vô hç trî vµ ho¹t ®éng nµo ngoµi ho¹t ®éng ®µo t¹o? Nh÷ng häc viªn tham gia khãa häc cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g×? • Ch­¬ng tr×nh nµy dµnh cho sinh viªn Hoa Kú hay sinh viªn quèc tÕ? • Ch­¬ng tr×nh häc linh ho¹t ®Õn møc ®é nµo? Nh÷ng thiÕt bÞ dïng trong ®µo t¹o so víi nh÷ng thiÕt bÞ ®­îc dïng ë n­íc b¹n cã g× kh¸c nhau? • Sau khi kÕt thóc khãa häc, b¹n cã nhËn ®­îc hç trî nµo hay kh«ng? Bëi v×, c¸c tæ chøc cung cÊp ®µo t¹o vµ c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o rÊt ®a d¹ng, nªn viÖc t×m kiÕm th«ng tin vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o chuyªn m«n th­êng ®ßi hái ph¶i tèn nhiÒu c«ng søc t×m kiÕm h¬n c¸c lo¹i h×nh ®µo t¹o ng¾n h¹n kh¸c. Trung t©m th«ng tin vµ t­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú gÇn n¬i b¹n ë cã thÓ cã nh÷ng th«ng tin vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o chuyªn m«n ng¾n h¹n ë Hoa Kú. C¸c nguån th«ng tin kh¸c bao gåm c«ng ty cña b¹n, c¸c tæ chøc chuyªn ch­¬ng 1: C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú m«n, c¸c c¬ quan chÝnh phñ ë n­íc b¹n, hay c¸c tæ chøc ®µo t¹o, c¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng cña Hoa Kú. B¹n h·y liªn hÖ víi Phßng Ch­¬ng tr×nh Quèc tÕ, Phßng Gi¸o dôc th­êng xuyªn, hay c¸c phßng ban t­¬ng tù ë c¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng. T×m kiÕm trªn m¹ng còng cã thÓ gióp b¹n x¸c ®Þnh ®­îc c¸c tæ chøc vµ ch­¬ng tr×nh phï hîp. NÕu thÊy thÝch hîp, b¹n cã thÓ liªn hÖ víi nh÷ng nhµ cung cÊp thiÕt bÞ m¸y tÝnh vµ c¸c thiÕt bÞ kü thuËt kh¸c trong ngµnh cña b¹n, c¸c bÖnh viÖn nghiªn cøu vµ ®µo t¹o b¸c sÜ néi tró nÕu b¹n theo häc ngµnh y, hay nÕu b¹n lµm trong lÜnh vùc dÞch vô c«ng, th× h·y liªn hÖ víi c¸c tæ chøc hay c¬ quan cña ChÝnh phñ Hoa Kú. Céng t¸c viªn nghiªn cøu vµ häc gi¶ NhiÒu tr­êng ®¹i häc Hoa Kú cã nh÷ng c¬ héi cho nh÷ng ng­êi ®· cã b»ng tiÕn sÜ nh­ng muèn tiÕp tôc nghiªn cøu. C¸c tr­êng ®¹i häc còng cho phÐp c¸c nghiªn cøu sinh nµy ®­îc ®ãng gãp ý kiÕn cho c¸c khãa häc tr×nh ®é sau ®¹i häc (cã nghÜa lµ hä cã thÓ dù häc c¸c khãa häc nµy mµ kh«ng nhËn ®iÓm hay häc phÇn nµo c¶). §ång thêi hä ®­îc sö dông tÊt c¶ c¸c ph­¬ng tiÖn gi¶ng d¹y vµ nghiªn cøu cho môc ®Ých nghiªn cøu riªng cña m×nh. Yªu cÇu nãi chung ®èi víi c¸c nghiªn cøu sinh cã thÓ t×m thÊy trong tµi liÖu giíi thiÖu hay trªn trang Web cña tr­êng. §Ó cã thªm th«ng tin chi tiÕt vµ biÕt thªm vÒ c¸c thñ tôc tham gia, nh÷ng ng­êi ®Þnh lµm céng t¸c viªn nghiªn cøu nªn liªn hÖ víi phßng tiÕp nhËn cña tr­êng hay liªn hÖ th¼ng víi khoa. C¸c céng t¸c viªn nghiªn cøu th­êng lµ tù bá tiÒn tói hoÆc cã thÓ nhËn ®­îc tµi trî tõ mét nguån kh¸c. Danh môc vÒ c¸c nguån tµi trî ®Ó tham kh¶o ®Òu ®­îc cung cÊp t¹i c¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú. B¹n còng cã thÓ xem phÇn tµi liÖu tham kh¶o ë cuèi cuèn s¸ch nµy ®Ó cã thªm th«ng tin chi tiÕt. Ngoµi ra, TËp 2 cña bé s¸ch nµy nhan ®Ò Häc cao häc vµ nghiªn cøu chuyªn ngµnh còng cung cÊp th«ng tin chi tiÕt h¬n vÒ nh÷ng c¬ héi cho c¸c häc gi¶ nghiªn cøu t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc vµ viÖn nghiªn cøu cña Hoa Kú. 33 34 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Tãm t¾t néi dung • H·y b¾t ®Çu lËp kÕ ho¹ch vÒ viÖc häc tËp ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú tõ 12 ®Õn 18 th¸ng tr­íc khi b¹n muèn vµo häc, vµ h·y x¸c ®Þnh nh÷ng ch­¬ng tr×nh ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu cña c¸ nh©n vµ chuyªn m«n cña b¹n. • B¶o ®¶m r»ng bÊt kú ch­¬ng tr×nh häc tËp ng¾n h¹n nµo b¹n chän còng ®­îc cÊp chøng chØ, vµ h·y kiÓm tra tr­íc r»ng nh÷ng chøng chØ ®ã ®­îc c«ng nhËn ë n­íc cña b¹n khi b¹n trë vÒ. • C¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi häc sinh trung häc kÐo dµi tõ vµi tuÇn ®Õn mét n¨m häc, vµ nhiÒu ch­¬ng tr×nh cho phÐp b¹n ®Õn sèng víi mét gia ®×nh ng­êi Mü. • C¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt vµ d¹y nghÒ ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu ®µo t¹o cô thÓ vµ thiÕt thùc, vµ chuÈn bÞ cho häc viªn cã viÖc lµm ngay sau khi ra tr­êng. C¶ hai ch­¬ng tr×nh nµy ®Òu gåm cã nh÷ng ho¹t ®éng thùc tËp trong c«ng viÖc ®Ó b¹n häc ®­îc nh÷ng kü n¨ng cô thÓ. C¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o kü thuËt còng yªu cÇu häc viªn ph¶i häc nh÷ng kh¸i niÖm, lý thuyÕt, vµ cÊu tróc m¸y. • C¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt vµ d¹y nghÒ sÏ cÊp cho b¹n mét chøng chØ ®Ó c«ng nhËn lµ b¹n ®· hoµn thµnh khãa häc, hoÆc cÊp cho b¹n v¨n b»ng chø kh«ng cÊp b»ng cö nh©n. C¸c ch­¬ng tr×nh nµy kÐo dµi tõ mét vµi ngµy cho ®Õn h¬n mét n¨m. Tr­íc khi xin tham gia mét ch­¬ng tr×nh, b¹n nªn kiÓm tra ch¾c ch¾n r»ng ch­¬ng tr×nh ®ã cÊp nh÷ng chøng chØ thÝch hîp. • C¸c c¬ héi häc tËp ng¾n h¹n t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc Hoa Kú bao gåm c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi gi÷a c¸c tr­êng ®¹i häc víi nhau, kÐo dµi mét häc kú hoÆc c¶ mét n¨m häc; häc tËp kh«ng lÊy b»ng, hay cßn gäi lµ ch­¬ng tr×nh sinh viªn ®Æc biÖt, cho phÐp sinh viªn ®­îc dù c¸c khãa häc tr×nh ®é lÊy b»ng nh­ng kh«ng cÇn ghi danh tham gia c¶ ch­¬ng tr×nh lÊy b»ng ®ã; c¸c líp häc hÌ, trong ®ã cã c¶ c¸c khãa häc cÊp tèc tr×nh ®é lÊy b»ng nh­ng ng¾n h¹n. §èi víi nh÷ng häc gi¶ ch­¬ng 1: C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú hay nghiªn cøu sinh th× cã nh÷ng c¬ héi nghiªn cøu vµ ®ãng gãp ý kiÕn cho c¸c khãa häc ë tr×nh ®é sau ®¹i häc. • C¸c tr­êng vµ tæ chøc d¹y hÌ t¹i Hoa Kú cho b¹n c¬ héi häc nh÷ng m«n häc kh¸c nhau nh»m n©ng cao kiÕn thøc x· héi vµ ph¸t triÓn chuyªn m«n nãi chung. • C¸c ch­¬ng tr×nh häc cÊp tèc ®Æc biÖt thiÕt kÕ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña nh÷ng chuyªn viªn thuéc mét ngµnh nµo ®ã, th­êng kÐo dµi tõ vµi ngµy ®Õn mét n¨m häc. Nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµy cã t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng vµ c¸c c¬ së ®µo t¹o kh¸c. V× c¸c khãa häc nµy lµ ng¾n h¹n vµ mang tÝnh chuyªn m«n cao, nªn nh÷ng ng­êi tham gia ch­¬ng tr×nh sÏ thu ®­îc nhiÒu lîi Ých nhÊt nÕu hä thÊy nhu cÇu ®­îc ®µo t¹o chuyªn m«n vµ môc tiªu cña m×nh phï hîp víi ch­¬ng tr×nh. C¸c ch­¬ng tr×nh ®Òu yªu cÇu b¹n ph¶i cã tr×nh ®é tiÕng Anh tèt. • H·y liªn hÖ víi tæ chøc cung cÊp dÞch vô ®µo t¹o hay tµi trî cho nh÷ng ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ng¾n h¹n nµy, còng nh­ víi Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú ®Ó cã th«ng tin vÒ thñ tôc xin nhËp häc vµ xin thÞ thùc. HÇu hÕt c¸c ch­¬ng tr×nh häc tËp ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú ®ßi hái b¹n ph¶i cã thÞ thùc sinh viªn do §¹i sø qu¸n hay L·nh sù qu¸n Hoa Kú ë n­íc b¹n cÊp. C¸c trang Web h÷u Ých HiÖp héi Gi¸o dôc Th­êng xuyªn cho ng­êi tr­ëng thµnh http://www.aaace.org Tæ chøc Trao ®æi V¨n hãa Hoa Kú http://www.cultural.org ViÖn Nghiªn cøu N­íc ngoµi cña Hoa Kú http://www.aifs.com Héi Ph¸t triÓn vµ §µo t¹o Hoa Kú http://www.astd.org 35 36 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú AYUSA International http://www.ayusa.org Trung t©m Trao ®æi V¨n hãa http://www.cci-exchange.com Quü Gi¸o dôc tiÕng Anh cho viÖc Nghiªn cøu n­íc ngoµi http://www.effoundation.org Ch­¬ng tr×nh Trao ®æi Gi¸o viªn vµ c¸c Nhµ qu¶n lý cña Fulbright http://exchanges.state.gov/education/fulbright Ch­¬ng tr×nh Trao ®æi kh¸ch vµ tr«ng trÎ J-1 http://exchanges.state.gov HiÖp héi c¸c khãa häc hÌ B¾c Mü http://www.naass.org H­íng dÉn vÒ triÓn väng nghÒ nghiÖp http://stats.bls.gov/oco Nguån tin cña Peterson vÒ c¬ héi häc hÌ http://www.petersons.com/summerop Shaw Guides - C¸c ch­¬ng tr×nh nghÒ nghiÖp s¸ng t¹o vµ du lÞch kÕt hîp gi¸o dôc http://www.shawguides.com Du häc ë n­íc ngoµi http://www.studyabroad.com D¹y nghÒ vµ §µo t¹o Kü thuËt Trùc tuyÕn http://dragon.ep.usm.edu/~yuen/votech.htm HiÖp héi miÒn T©y c¸c nhµ qu¶n lý khãa häc hÌ http://www.wassa.wsu.edu Danh s¸ch c¸c ch­¬ng tr×nh d¹y hÌ cña Yahoo! http://dir.yahoo.com/education/programs/summer_programs ch­¬ng 2: C¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh Ch­¬ng 2 C¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh Hoa Kú lµ ®iÓm ®Õn hÊp dÉn nhÊt ®èi víi c¸c sinh viªn quèc tÕ muèn häc tiÕng Anh hay muèn n©ng cao tr×nh ®é tiÕng Anh cña m×nh. Cã h¬n 400 c¬ së ®µo t¹o tæ chøc c¸c ch­¬ng tr×nh d¹y tiÕng Anh ë kh¾p c¸c khu vùc ®Þa lý vµ v¨n hãa trªn n­íc Mü. Nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµy cung cÊp rÊt nhiÒu c¸c khãa häc kh¸c nhau, tõ tiÕng Anh tiªu chuÈn cho c¸c sinh viªn s¾p häc ®¹i häc cho ®Õn c¸c khãa häc ng«n ng÷ vµ v¨n hãa cho kh¸ch du lÞch. V× cã nhiÒu sù lùa chän nh­ vËy cho nªn tr­íc tiªn b¹n sÏ ph¶i ®­a ra mét vµi quyÕt ®Þnh c¬ b¶n, ch¼ng h¹n nh­ lo¹i ch­¬ng tr×nh vµ ®Þa ®iÓm mµ b¹n muèn häc. Ch­¬ng nµy th¶o luËn nh÷ng yÕu tè b¹n cÇn c©n nh¾c trong viÖc chän ch­¬ng tr×nh nµo lµ tèt nhÊt ®èi víi b¹n, vµ sau ®ã cung cÊp cho b¹n nh÷ng ®Þa chØ th«ng tin h÷u Ých kh¸c. 37 38 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Lùa chän mét ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh C¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh chÊt l­îng cao cã thÓ t×m thÊy t¹i nhiÒu c¬ së ®µo t¹o ë Hoa Kú. C¸c ch­¬ng tr×nh chÊt l­îng cao cã ®éi ngò gi¸o viªn ®­îc ®µo t¹o bµi b¶n, mét ch­¬ng tr×nh häc tuyÖt vêi, ph­¬ng tiÖn d¹y vµ häc rÊt tèt. Nh÷ng ph­¬ng tiÖn ®ã bao gåm phßng häc, th­ viÖn, phßng luyÖn ©m, m¸y tÝnh, vµ c¸c thiÕt bÞ kh¸c. NÕu b¹n cã ý ®Þnh xin häc, b¹n nªn t×m hiÓu nh÷ng tiªu chÝ sau ®©y mét c¸ch cÈn thËn vµ dïng nh÷ng tiªu chÝ nµy ®Ó quyÕt ®Þnh xem ch­¬ng tr×nh ®ã cã phï hîp víi b¹n hay kh«ng. C¸c lo¹i ch­¬ng tr×nh Cã ba lo¹i ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh ë Hoa Kú: C¸c ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc (IEPs): c¸c ch­¬ng tr×nh nµy th­êng yªu cÇu tõ 20 ®Õn 30 giê häc trªn líp cÊp tèc mçi tuÇn. Khãa häc bao gåm häc víi gi¸o viªn trªn líp, th¶o luËn nhãm, häc trong phßng luyÖn ©m vµ bµi tËp ngoµi líp häc. C¸c khãa häc cÊp tèc cã hoÆc kh«ng cho phÐp sinh viªn ®­îc dù c¸c líp häc chÝnh khãa vÒ c¸c m«n n»m ngoµi ch­¬ng tr×nh d¹y ngo¹i ng÷ tiÕng Anh. HÇu hÕt c¸c ch­¬ng tr×nh ®Òu ®­îc x©y dùng nh­ c¸c khãa häc dù bÞ ®¹i häc, thiÕt kÕ nh»m gióp cho sinh viªn chuÈn bÞ vµo häc mét tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng ë Hoa Kú. C¸c ch­¬ng tr×nh b¸n cÊp tèc: Gièng nh­ c¸c ch­¬ng tr×nh cÊp tèc, c¸c ch­¬ng tr×nh b¸n cÊp tèc còng bao gåm c¸c giê häc víi gi¸o viªn trªn líp, häc nhãm, luyÖn ©m, vµ ho¹t ®éng ngoµi líp häc. Nh­ng th­êng th× sinh viªn vÉn theo häc c¸c m«n häc chÝnh khãa kh¸c chø kh«ng chØ häc tiÕng Anh. Mét tr­êng ®¹i häc cã thÓ yªu cÇu b¹n ph¶i dù mét sè khãa häc ngo¹i ng÷ tiÕng Anh b¸n cÊp tèc mÆc dï ®iÓm TOEFL cña b¹n ®ñ ®Ó ®­îc nhËn vµo häc mét ch­¬ng tr×nh cö nh©n ë tr­êng ®¹i häc, nh­ng tr×nh ®é vÉn nªn ®­îc n©ng cao thªm. C¸c ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh chuyªn ngµnh: NhiÒu ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh t­ nh©n vµ mét sè ch­¬ng tr×nh do tr­êng ®¹i häc tæ chøc ®­îc thiÕt kÕ ®Æc biÖt ®Ó phï hîp víi nhu cÇu cña nh÷ng ch­¬ng 2: C¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh ng­êi lµm c«ng t¸c chuyªn m«n. Nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµy cã thÓ bao gåm ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh kinh doanh hay c¸c ch­¬ng tr×nh cÊp chøng chØ ®Æc biÖt trong c¸c ngµnh nh­ luËt, kü thuËt, gi¸o dôc, y tÕ, kiÕn tróc, lËp tr×nh m¸y tÝnh, hµng kh«ng, du lÞch kh¸ch s¹n. Mét sè ch­¬ng tr×nh, c¶ cña t­ nh©n lÉn cña tr­êng ®¹i häc, cßn cho b¹n c¬ héi ®­îc thùc tËp t¹i c¸c c«ng ty Hoa Kú. Ch­¬ng nµy sÏ chØ tËp trung vµo c¸c ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc mµ th«i. Tiªu chuÈn Tr­íc khi b¹n xin vµo mét tr­êng häc tiÕng Anh, b¹n cÇn ®¶m b¶o r»ng tr­êng nµy ®¸p øng nh÷ng ®iÒu kiÖn tèi thiÓu nh­ng cã thÓ chÊp nhËn ®­îc. ViÖc kiÓm ®Þnh chÊt l­îng lµ mét qu¸ tr×nh trong ®ã ng­êi ta ®Ò ra c¸c tiªu chuÈn vµ duy tr× c¸c tiªu chuÈn ®ã ®èi víi c¸c tr­êng häc ë Hoa Kú. Cã hai tæ chøc kiÓm ®Þnh chuyªn ngµnh cho c¸c ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc ë Hoa Kú lµ Héi ®ång KiÓm ®Þnh Gi¸o dôc vµ §µo t¹o th­êng xuyªn, vµ Uû ban KiÓm ®Þnh Ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh. B¹n h·y kiÓm tra xem c¸c ch­¬ng tr×nh b¹n ®Þnh xin vµo häc cã ®­îc kiÓm ®Þnh bëi mét trong hai tæ chøc nãi trªn hay kh«ng. C¬ quan NhËp c­ vµ NhËp tÞch cña Hoa Kú (INS) cho phÐp c¸c ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh ®­îc phÐp ph¸t hµnh mÉu ®¬n I-20, lµ tê khai mµ b¹n cÇn ph¶i ®iÒn vµo khi xin thÞ thùc sinh viªn (Xem phÇn nãi vÒ thÞ thùc d­íi ®©y ®Ó cã thªm th«ng tin chi tiÕt vÒ thñ tôc xin thÞ thùc). INS sÏ coi mét ch­¬ng tr×nh lµ cÊp tèc nÕu nh­ ch­¬ng tr×nh ®ã cã Ýt nhÊt 18 giê häc trªn líp mçi tuÇn (gäi lµ giê häc cã gi¸o viªn), vµ nÕu ch­¬ng tr×nh ®ã ®­îc kiÓm ®Þnh bëi mét c¬ quan cã thÈm quyÒn cña liªn bang hay cña ®Þa ph­¬ng do Bé Gi¸o dôc Hoa Kú ñy quyÒn. Do ®ã, nÕu mét ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc ®­îc INS cho phÐp ph¸t hµnh mÉu ®¬n I-20, th× ®ã lµ mét dÊu hiÖu cho thÊy ch­¬ng tr×nh nµy ®­îc kiÓm ®Þnh. Xem thªm th«ng tin vÒ viÖc kiÓm ®Þnh vµ c¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh ®­îc thõa nhËn ë ch­¬ng 4 cña cuèn s¸ch nµy. 39 40 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Cã hai tæ chøc chuyªn m«n vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc ®· ®Æt ra c¸c tiªu chuÈn mµ tÊt c¶ c¸c ch­¬ng tr×nh cña c¸c thµnh viªn trong hai tæ chøc nµy ph¶i tu©n thñ. §ã lµ Liªn hîp c¸c ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc cña c¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng (UCIEP) vµ HiÖp héi c¸c ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc Hoa Kú (AAIEP). B¹n h·y t×m nh÷ng tæ chøc nµo cã gi¸o viªn ®¹t b»ng cÊp vÒ d¹y tiÕng Anh nh­ mét ngo¹i ng÷ (ESL) hay b»ng cÊp vÒ ng«n ng÷ häc øng dông. Cuèi cïng, b¹n cã thÓ hái xem liÖu c¸c gi¸o viªn cña ch­¬ng tr×nh cã lµ thµnh viªn cña NAFSA - HiÖp héi c¸c nhµ gi¸o dôc quèc tÕ, hay lµ thµnh viªn cña tæ chøc Gi¸o viªn tiÕng Anh cho ng­êi n­íc ngoµi (TESOL) hay kh«ng. NAFSA cã mét bé qui ®Þnh vÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp mµ c¸c thµnh viªn ph¶i tu©n thñ. C¶ NAFSA vµ TESOL ®Òu cã nh÷ng tiªu chuÈn nghÒ nghiÖp cho c¸c thµnh viªn. Ch­¬ng tr×nh häc HÇu hÕt c¸c ch­¬ng tr×nh häc ngo¹i ng÷ ®Òu ®­îc chia theo tr×nh ®é, b¾t ®Çu tõ nh÷ng khãa häc cho ng­êi míi b¾t ®Çu häc, nh÷ng ng­êi ch­a bao giê häc tiÕng Anh, cho ®Õn nh÷ng khãa häc n©ng cao cho c¸c sinh viªn ®ang trong giai ®o¹n n©ng cao tiÕng Anh ®Ó chuÈn bÞ vµo häc ë mét tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng ë Hoa Kú. Ch­¬ng tr×nh cho mét khãa häc tiÕng Anh ®iÓn h×nh ®­îc thiÕt kÕ ®Ó n©ng cao kü n¨ng hiÓu vµ sö dông tiÕng Anh trong viÖc ®äc, viÕt vµ nãi. Mét sè ch­¬ng tr×nh cho r»ng ng÷ ph¸p lµ mét kü n¨ng riªng biÖt. Mét sè ch­¬ng tr×nh d¹y tiÕng Anh tËp trung chñ yÕu vµo tiÕng Anh cho c¸c môc ®Ých häc thuËt, trong khi mét sè ch­¬ng tr×nh kh¸c l¹i tËp trung vµo viÖc luyÖn thi TOEFL hay TSE (kiÓm tra kü n¨ng nãi tiÕng Anh). §Ó cã thªm th«ng tin vÒ néi dung cña mét ch­¬ng tr×nh d¹y tiÕng Anh, b¹n h·y truy cËp vµo trang Web cña ch­¬ng tr×nh ®ã. NÕu b¹n kh«ng thÓ truy cËp ®­îc th«ng tin b¹n cÇn ë trªn m¹ng th× h·y liªn hÖ víi ban tiÕp nhËn sinh viªn cña c¸c ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc IEP b»ng th­ ®iÖn tö, th­ tÝn, hay b»ng ®iÖn tho¹i, vµ ch­¬ng 2: C¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh yªu cÇu hä göi cho b¹n th«ng tin chi tiÕt vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh mµ hä cã. Thêi gian häc B¹n sÏ cÇn kho¶ng bao nhiªu thêi gian ®Ó cã thÓ ®¹t ®­îc nh÷ng kü n¨ng mµ b¹n muèn? RÊt khã x¸c ®Þnh ®­îc kho¶ng thêi gian mµ mét sinh viªn cÇn cho mét ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc. B¾t ®Çu mçi khãa häc, tÊt c¶ c¸c sinh viªn sÏ ph¶i lµm mét bµi kiÓm tra tr×nh ®é ®Ó hä cã thÓ b¾t ®Çu víi mét khãa häc ë tr×nh ®é thÝch hîp. Mét sè sinh viªn sÏ tiÕn bé rÊt nhanh, cßn mét sè sinh viªn sÏ mÊt mét thêi gian l©u h¬n ®Ó ph¸t triÓn c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt. Cã thÓ mÊt mét hay hai häc kú, hoÆc trong vµi tr­êng hîp cã thÓ l©u h¬n, ®Ó b¹n ®¹t ®­îc tr×nh ®é mµ b¹n muèn. ViÖc chuyÓn tõ mét tr×nh ®é lªn tr×nh ®é tiÕp theo phô thuéc vµo kh¶ n¨ng cña tõng sinh viªn còng nh­ nh÷ng kü n¨ng tiÕng Anh s½n cã cña b¹n. §Þa ®iÓm vµ c¬ së ®µo t¹o Hoa Kú lµ mét ®Êt n­íc réng lín víi nhiÒu khu vùc cã ®Þa h×nh, khÝ hËu, m«i tr­êng ®« thÞ vµ b¶n s¾c v¨n hãa kh¸c nhau. Mét yÕu tè quan träng trong viÖc lùa chän ch­¬ng tr×nh häc cña b¹n lµ ch­¬ng tr×nh ®ã thùc hiÖn ë ®©u. Vïng nµo trªn Hoa Kú còng cã nh÷ng ch­¬ng tr×nh cã chÊt l­îng cao. Bªn c¹nh vÞ trÝ ®Þa lý, b¹n còng nªn xem xÐt xem ch­¬ng tr×nh ®ã ®­îc thùc hiÖn ra sao vµ t×m hiÓu xem ng­êi ta cßn cung cÊp nh÷ng dÞch vô nµo kh¸c kh«ng. Th«ng th­êng th× cã ba m« h×nh phæ biÕn: • Ch­¬ng tr×nh do mét khoa cña tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng tæ chøc, ch¼ng h¹n nh­ khoa tiÕng Anh • C¸c tr­êng ng«n ng÷ t­ thôc cã liªn kÕt víi mét tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng, vµ th­êng ®Æt trong hoÆc gÇn khu häc ®­êng • C¸c tr­êng t­ thôc ®éc lËp kh«ng liªn kÕt víi tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng nµo 41 42 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú TÊt c¶ c¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh cÊp tèc ®Òu cung cÊp nhiÒu dÞch vô häc tËp vµ dÞch vô sinh viªn. B¹n cÇn t×m hiÓu xem ch­¬ng tr×nh m×nh ®Þnh häc cã liªn kÕt víi mét tæ chøc gi¸o dôc nµo hay kh«ng, ch­¬ng tr×nh ®ã cung cÊp nh÷ng dÞch vô g×, vµ ch­¬ng tr×nh ®ã sÏ ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu vÒ t­ vÊn trong häc tËp, nhu cÇu vÒ n¬i ¨n ë, søc kháe vµ c¸c nhu cÇu x· héi kh¸c cña b¹n nh­ thÕ nµo. C¸c sinh viªn theo häc c¸c khãa tiÕng Anh cÊp tèc trong khu häc ®­êng truyÒn thèng cña tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng th­êng ®­îc quyÒn sö dông chç ë trong ký tóc x¸, dÞch vô t­ vÊn vµ ch¨m sãc søc kháe cña tr­êng. C¸c tr­êng ng«n ng÷ t­ thôc th­êng cho sinh viªn mét sè lùa chän vÒ chç ë, t­ vÊn gi¸o dôc, t­ vÊn ®Þnh h­íng, vµ thu xÕp c¸c dÞch vô søc kháe cho sinh viªn. Mét ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc tèt, dï ch­¬ng tr×nh ®ã ®­îc tæ chøc trong bèi c¶nh nh­ thÕ nµo, ®Òu ph¶i nãi râ vÒ nh÷ng dÞch vô ®­îc tr­êng ®¹i häc hoÆc do tr­êng ng«n ng÷ ®ã cung cÊp, ®Ó qua ®ã b¹n cã thÓ lùa chän ch­¬ng tr×nh thÝch hîp nhÊt víi m×nh. C¸ch tæ chøc líp häc C¸ch tæ chøc líp häc còng lµ mét tiªu chÝ tèt ®Ó ®¸nh gi¸ mét ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc cã chÊt l­îng cao. Mét sè c©u hái mµ b¹n cã thÓ ®Æt ra lµ: • Líp häc trung b×nh cã bao nhiªu häc sinh? • TØ lÖ sinh viªn trªn mçi gi¸o viªn lµ bao nhiªu? • Cã chÝnh s¸ch nµo qui ®Þnh vÒ sè sinh viªn nãi cïng mét thø tiÕng mÑ ®Î ®­îc xÕp vµo cïng mét líp hay kh«ng? Sè sinh viªn trong mét líp vµ tØ lÖ sinh viªn trªn gi¸o viªn cã thÓ cho thÊy møc ®é quan t©m tíi mçi c¸ nh©n mµ sinh viªn cã thÓ nhËn ®­îc. ViÖc cã sinh viªn ®Õn tõ nhiÒu n­íc nãi nh÷ng thø tiÕng kh¸c nhau chø kh«ng chØ nãi tiÕng cña b¹n th­êng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn gióp cho b¹n häc tiÕng Anh nhanh h¬n. ch­¬ng 2: C¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh Chi phÝ Mét yÕu tè rÊt quan träng cÇn c©n nh¾c trong viÖc lùa chän mét ch­¬ng tr×nh lµ chi phÝ. Ngoµi häc phÝ, c¸c ch­¬ng tr×nh cã thÓ yªu cÇu b¹n ph¶i ®ãng phÝ sinh viªn, tiÒn thuª chç ë, tiÒn ¨n, tiÒn mua s¸ch, b¶o hiÓm y tÕ (b¾t buéc ®èi víi bÊt kú ai ®Õn Hoa Kú víi thÞ thùc sinh viªn), vµ c¸c chi phÝ lÆt vÆt kh¸c. NhiÒu ch­¬ng tr×nh cßn yªu cÇu b¹n ®ãng phÝ xin nhËp häc, vµ th­êng lµ phÝ nµy kh«ng ®­îc tr¶ l¹i. Mét sè ch­¬ng tr×nh cßn yªu cÇu b¹n ®ãng häc phÝ tr­íc. B¹n cÇn t×m hiÓu xem tæng chi phÝ cña khãa häc lµ bao nhiªu tr­íc khi xin häc. Th­êng lµ b¹n sÏ ph¶i tr¶ tÊt c¶ c¸c chi phÝ nµy khi b¹n ®Õn tr­êng, do ®ã h·y ch¾c ch¾n lµ b¹n cã ®ñ tiÒn vµ s½n sµng tr¶ tÊt c¶ c¸c chi phÝ ®ã. Yªu cÇu nhËp häc Mçi ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc t¹i Hoa Kú l¹i cã nh÷ng qui ®Þnh riªng vÒ nhËp häc. Mçi ch­¬ng tr×nh l¹i cã nh÷ng qui ®Þnh kh¸c nhau, tuy nhiªn, hÇu hÕt c¸c ch­¬ng tr×nh ®Òu yªu cÇu b¹n ®· tèt nghiÖp trung häc vµ b¹n ph¶i cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó chøng tá lµ b¹n cã thÓ trang tr¶i tÊt c¶ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn khãa häc. Mét sè ch­¬ng tr×nh sÏ yªu cÇu b¹n cung cÊp thªm c¸c th«ng tin nh­ b¶ng ®iÓm hay c¸c tµi liÖu chøng tá tr×nh ®é tiÕng Anh cña b¹n. Mét sè ch­¬ng tr×nh yªu cÇu b¹n ph¶i dµnh phÇn lín thêi gian cña b¹n cho viÖc häc tiÕng Anh khi b¹n ®ang tham gia ch­¬ng tr×nh. B¹n cã thÓ t×m thÊy c¸c th«ng tin vÒ yªu cÇu nhËp häc ë trong quyÓn s¸ch nhá hay tµi liÖu giíi thiÖu vÒ ch­¬ng tr×nh, hoÆc trªn trang Web cña ch­¬ng tr×nh ®ã. NhËp häc c¸c ch­¬ng tr×nh chÝnh thøc Mét ®iÒu rÊt quan träng cÇn nhí lµ viÖc b¹n ®­îc nhËn vµo mét ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh kh«ng cã nghÜa lµ b¹n còng ®­îc nhËn vµo c¸c ch­¬ng tr×nh chÝnh thøc kh¸c cña tr­êng ®¹i häc hay cao 43 44 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ®¼ng ®ã. Tuy nhiªn, mét sè tæ chøc ë Hoa Kú còng ®­a ra nh÷ng kh¶ n¨ng ®Ó b¹n cã thÓ ®­îc tiÕp nhËn vµo c¸c ch­¬ng tr×nh chÝnh thøc cña hä khi b¹n tháa m·n mét sè ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. §èi víi c¸c sinh viªn quèc tÕ, th«ng th­êng th× viÖc chÊp nhËn ®­îc vµo c¸c ch­¬ng tr×nh chÝnh thøc sÏ ®­îc trao cho nh÷ng sinh viªn ®¨ng ký víi kÕt qu¶ häc tËp hay chuyªn m«n rÊt tèt nh­ng kü n¨ng tiÕng Anh cßn cÇn ph¶i n©ng cao thªm. Cã nghÜa lµ b¹n cã thÓ ®­îc tiÕp nhËn vµo mét ch­¬ng tr×nh häc dùa trªn tr×nh ®é häc tËp hay chuyªn m«n cña b¹n. Nh­ng tr­íc khi ®¨ng ký vµo nh÷ng ch­¬ng tr×nh chÝnh khãa, b¹n sÏ ph¶i hoµn thµnh mét khãa häc tiÕng Anh bæ sung hoÆc ph¶i ®¹t ®iÓm sè qua nh÷ng kú thi tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ tr×nh ®é tiÕng Anh cña b¹n. NÕu b¹n n»m trong tr­êng hîp nµy, b¹n nªn ®äc cÈn thËn th­ tõ hay c¸c tµi liÖu kh¸c mµ b¹n nhËn ®­îc tõ ban tiÕp nhËn sinh viªn ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c xem c¸c ®iÒu kiÖn nhËp häc lµ g×, sau ®ã liªn hÖ trùc tiÕp víi hä nÕu b¹n cã th¾c m¾c. Mét sè c¬ së ®µo t¹o tiÕp nhËn sinh viªn quèc tÕ vµo mét ch­¬ng tr×nh chÝnh khãa mét c¸ch v« ®iÒu kiÖn, nh­ng yªu cÇu hä ph¶i dù c¸c kú thi kiÓm tra tr×nh ®é tiÕng Anh sau khi ®· vµo tr­êng. Dùa trªn kÕt qu¶ cña c¸c kú thi nµy, sinh viªn sÏ ®­îc tiÕp nhËn vµo c¸c ch­¬ng tr×nh chÝnh khãa hay ph¶i häc thªm c¸c khãa häc tiÕng Anh bæ sung song song víi thêi gian hä häc chÝnh khãa, hoÆc ph¶i tham dù vµ hoµn thµnh xuÊt s¾c yªu cÇu cña c¸c ch­¬ng tr×nh häc thªm tiÕng Anh tr­íc khi b¾t ®Çu häc chÝnh khãa. ë mét sè tr­êng, c¸c khãa häc tiÕng Anh bæ sung cã cÊp tÝn chØ vµ ®­îc tÝnh lµ mét phÇn trong c¸c yªu cÇu ®Ó sinh viªn tèt nghiÖp. Cßn trong mét sè tr­êng kh¸c, c¸c khãa häc thªm tiÕng Anh nµy cã thÓ ®­îc cung cÊp qua mét ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc vµ sÏ kh«ng ®­îc c«ng nhËn häc phÇn hoÆc cã c«ng nhËn häc phÇn nh­ng kh«ng ®­îc tÝnh ®Ó tèt nghiÖp. ThÞ thùc B­íc cuèi cïng trong viÖc chuÈn bÞ du häc t¹i Hoa Kú lµ xin thÞ thùc sinh viªn. B¹n sÏ ph¶i xin cÊp thÞ thùc sinh viªn lo¹i F-1 t¹i §¹i sø qu¸n hay L·nh sù qu¸n Hoa Kú ë n­íc b¹n. ch­¬ng 2: C¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh Mét ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc chÊt l­îng cao do INS ñy quyÒn ë Hoa Kú sÏ trang bÞ cho b¹n nh÷ng th«ng tin vµ tµi liÖu mµ b¹n cÇn cã ®Ó xin cÊp thÞ thùc sinh viªn lo¹i F-1. Nh÷ng tµi liÖu mµ b¹n nhËn ®­îc tõ tr­êng ë Hoa Kú sÏ bao gåm mét Chøng nhËn ®ñ ®iÒu kiÖn do ChÝnh phñ cÊp (mÉu I-20 A-B), lµ tê khai mµ b¹n cÇn ®Ó xin cÊp thÞ thùc. MÉu ®¬n nµy sÏ cho §¹i sø qu¸n hay L·nh sù qu¸n thÊy r»ng b¹n ®· ®­îc nhËn vµo häc bëi mét tr­êng tiÕng Anh cã t­ c¸ch, vµ r»ng b¹n ®· chøng tá cho tr­êng thÊy lµ b¹n cã ®ñ kh¶ n¨ng chi tr¶ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn khãa häc. B¹n h·y liªn hÖ víi §¹i sø qu¸n hay L·nh sù qu¸n Hoa Kú ë n­íc b¹n vµo thêi gian sím tr­íc khi b¹n ®Þnh khëi hµnh, ®Ó t×m hiÓu vÒ phÝ xin cÊp thÞ thùc vµ bÊt cø tµi liÖu cÇn thiÕt nµo kh¸c ®Ó xin thÞ thùc sinh viªn ë n­íc b¹n. B¹n còng nªn liªn hÖ víi Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú gÇn nhÊt ®Ó xem hä cã tæ chøc bÊt kú buæi nãi chuyÖn nµo chuÈn bÞ cho c¸c sinh viªn tr­íc khi lªn ®­êng du häc t¹i Hoa Kú hay kh«ng. CÇn l­u ý r»ng b¹n cã thÓ ph¶i tr¶ chi phÝ cho viÖc tham gia nh÷ng buæi häc ®ã. Tr­íc khi xin thÞ thùc, b¹n cÇn ph¶i ®äc kü phÇn nãi vÒ thÞ thùc ë TËp 4 trong bé s¸ch nµy víi nhan ®Ò S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú. Tãm t¾t néi dung • C¸c ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh cÊp tèc chØ ®­îc tæ chøc bëi c¸c tr­êng ng«n ng÷ cã thÈm quyÒn cÊp chøng chØ, trong ®ã c¸c khãa häc sÏ cã Ýt nhÊt 18 giê häc trªn líp víi gi¸o viªn mçi tuÇn. • C¸c khãa häc cã tr×nh ®é häc tõ ®Çu cho ®Õn n©ng cao, kÓ c¶ c¸c khãa thiÕt kÕ cho c¸c sinh viªn ®ang chuÈn bÞ b¾t ®Çu häc tËp t¹i mét tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng ë Hoa Kú. Thêi gian cÇn thiÕt cho mçi ch­¬ng tr×nh dµi hay ng¾n tïy thuéc vµo môc ®Ých cña sinh viªn vµ tr×nh ®é kü n¨ng tiÕng Anh cña sinh viªn ®ã khi b¾t ®Çu khãa häc. 45 46 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú • C¸c khãa häc cã thÓ lµ tiÕng Anh giao tiÕp hoÆc cã mét träng t©m riªng, ch¼ng h¹n nh­ tiÕng Anh dµnh cho häc tËp hay tiÕng Anh ®Ó luyÖn thi TOEFL. • C¸c ch­¬ng tr×nh cã thÓ ®­îc tæ chøc bëi mét khoa cña tr­êng ®¹i häc, bëi mét tæ chøc t­ nh©n ë gÇn hoÆc ®Æt ngay t¹i tr­êng, hoÆc cã thÓ bëi mét tr­êng t­ nh©n ®éc lËp kh«ng cã liªn kÕt g× víi tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng c¶. • Sinh viªn cÇn ph¶i t×m hiÓu vÒ sè l­îng sinh viªn trong mçi líp häc, tØ lÖ sinh viªn trªn mçi gi¸o viªn, vµ sè sinh viªn nãi cïng mét thø tiÕng mÑ ®Î ®­îc xÕp vµo cïng mét líp lµ bao nhiªu. • ViÖc chÊp nhËn vµo mét ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh t¹i mét tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng kh«ng cã nghÜa lµ b¹n ®­îc chÊp nhËn vµo ch­¬ng tr×nh chÝnh khãa cña tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng ®ã. • NÕu b¹n muèn tham gia mét ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh ë Hoa Kú th× b¹n th­êng ph¶i cã thÞ thùc sinh viªn lo¹i F-1. H·y liªn hÖ víi nh÷ng ng­êi tµi trî cho ch­¬ng tr×nh vµ Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú ®Ó cã thªm th«ng tin vÒ nh÷ng yªu cÇu vµ thñ tôc cÊp thÞ thùc. C¸c trang Web h÷u Ých ViÖc truy cËp th«ng tin trªn m¹ng vÒ c¸c tr­êng d¹y tiÕng Anh ë Hoa Kú ®· trë nªn t­¬ng ®èi dÔ dµng. ch­¬ng 2: C¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh D­íi ®©y lµ mét sè trang Web thuéc c¸c lo¹i kh¸c nhau víi nh÷ng th«ng tin bæ Ých vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh. ñy ban KiÓm ®Þnh Gi¸o dôc vµ §µo t¹o Th­êng xuyªn http://www.accet.org HiÖp héi c¸c Ch­¬ng tr×nh tiÕng Anh CÊp tèc Hoa Kú http://www.aaiep.org Héi ®ång KiÓm ®Þnh Ch­¬ng tr×nh Anh ng÷ http://www.cea-accredit.org HiÖp héi c¸c Ch­¬ng tr×nh TiÕng Anh cÊp tèc t¹i c¸c tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc Hoa Kú http://www.uciep.org Dave’s ESL CafÐ http://www.eslcafe.com Liªn kÕt Gi¸o dôc http://www.educationconnect.com Gi¸o dôc Quèc tÕ trªn toµn thÕ giíi http://www.eiworldwide.com ViÖn Gi¸o dôc Quèc tÕ http://www.iiebooks.org/iiebooks/inad.html NAFSA: HiÖp héi c¸c nhµ gi¸o dôc quèc tÕ http://www.nafsa.org Cã ba lo¹i trang Web mµ b¹n cã thÓ truy cËp: Gi¶ng d¹y tiÕng Anh cho ng­êi nãi tiÕng n­íc ngoµi • C¸c trang Web cña chÝnh c¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh ®ã; http://www.tesol.org • C¸c trang Web cña c¸c tæ chøc vµ c¬ quan thÈm ®Þnh chuyªn ngµnh, trªn ®ã liÖt kª c¸c ch­¬ng tr×nh cña c¸c thµnh viªn trong tæ chøc; M¹ng Gi¸o dôc Digital • C¸c trang Web th­¬ng m¹i liÖt kª c¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh. C¸c trang Web nµy bao gåm c¸c tæ chøc ®· tr¶ phÝ ®Ó trang Web cña hä ®­îc ®¨ng t¶i trªn trang chñ nµy, hay ®­îc kÕt nèi víi trang chñ nµy. http://www.edufind.com Häc tËp ë Hoa Kú http://www.studyusa.com Du häc ë n­íc ngoµi http://www.studyabroad.com 47 48 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Ch­¬ng 3 Häc tõ xa ch­¬ng 3: Häc tõ xa vµo mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh vµ th­êng lµ ë nh÷ng ®Þa ®iÓm cô thÓ. NÕu häc tõ xa lµ kh«ng ®ång thêi, bµi gi¶ng cã thÓ ®­îc chuyÓn ®Õn cho sinh viªn t¹i bÊt kú n¬i nµo vµ bÊt kú lóc nµo hä muèn, chõng nµo hä cã thÓ truy cËp Internet, hoÆc trong tr­êng hîp häc qua th­ tÝn chuyÓn qua hÖ thèng b­u ®iÖn. B¹n cã thÓ hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh häc tõ xa b»ng mét hoÆc nh÷ng ph­¬ng tiÖn sau ®©y: • Th­ vµ b­u ®iÖn; B­íc vµo thÕ kû 21, viÖc häc tËp ®­îc thùc hiÖn hiÖu qu¶ th«ng qua nh÷ng h×nh thøc gi¸o dôc ngµy cµng phong phó h¬n. H¬n 90% sè tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc ®­îc kiÓm ®Þnh t¹i Hoa Kú víi h¬n 10.000 sinh viªn ®ang cung cÊp c¸c ch­¬ng tr×nh häc tõ xa. Ch­¬ng nµy sÏ cung cÊp cho c¸c b¹n nh÷ng th«ng tin c¨n b¶n mµ c¸c b¹n cÇn biÕt khi muèn häc tËp theo h×nh thøc gi¸o dôc cßn t­¬ng ®èi míi mÎ nµy, bao gåm viÖc gi¶i thÝch häc tõ xa lµ g×, lµm thÕ nµo ®Ó chän ch­¬ng tr×nh phï hîp nhÊt víi b¹n vµ lµm thÕ nµo ®Ó cã thªm th«ng tin vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh häc tõ xa, vµ t×m nh÷ng th«ng tin ®ã ë ®©u. Häc tõ xa lµ g×? Häc tõ xa lµ mét lo¹i h×nh gi¸o dôc chÝnh quy theo ®ã sinh viªn vµ gi¶ng viªn kh«ng ë cïng mét ®Þa ®iÓm vµo cïng mét thêi ®iÓm. ViÖc häc tËp tõ xa cã thÓ lµ ®ång thêi hoÆc kh«ng ®ång thêi. NÕu häc tõ xa theo kiÓu ®ång thêi, viÖc gi¶ng bµi ®­îc tiÕn hµnh • §iÖn tho¹i vµ th­ tho¹i; • Ch­¬ng tr×nh truyÒn tÝn hiÖu ph¸t thanh, truyÒn h×nh, vÖ tinh, ©m thanh hoÆc h×nh ¶nh mét chiÒu hoÆc nhiÒu chiÒu; • Sö dông ®Çu m¸y ch¹y b¨ng h×nh (VCRs) hoÆc CD-ROMs; • Th­ ®iÖn tö vµ Internet (vÝ dô häc trªn Web). NhiÒu ch­¬ng tr×nh häc tõ xa còng yªu cÇu b¹n thØnh tho¶ng ph¶i ®Õn häc t¹i tr­êng. V× sao l¹i chän häc tõ xa? Sinh viªn nhËp häc theo c¸c ch­¬ng tr×nh d¹y häc tõ xa v× nhiÒu lý do: • TiÖn nghi: Hä kh«ng thÓ häc t¹i tr­êng v× tr­êng ë xa nhµ; • Gia ®×nh: Hä cã nghÜa vô ch¨m sãc trÎ nhá hoÆc ng­êi cã tuæi; • C«ng viÖc: Hä kh«ng thÓ bá h¼n c«ng viÖc hiÖn t¹i ®Ó phÊn ®Êu v× mét c«ng viÖc tèt h¬n trong t­¬ng lai; • §Þa lý: Ch­¬ng tr×nh häc cã thÓ ®­îc thùc hiÖn ë mét ®Þa ®iÓm mµ viÖc tham dù lµ kh«ng kh¶ thi xÐt vÒ gãc ®é kinh tÕ, v¨n hãa hoÆc chÝnh trÞ. Nh÷ng kü n¨ng cÇn cã ®Ó thµnh c«ng Kinh nghiÖm cho thÊy nh÷ng ng­êi cã nhiÒu kh¶ n¨ng thµnh c«ng nhÊt trong mét ch­¬ng tr×nh häc tõ xa lµ nh÷ng sinh viªn thÝch lµm viÖc ®éc lËp vµ muèn cã sù riªng t­. ViÖc nµy phô thuéc rÊt 49 50 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú nhiÒu vµo m¸y tÝnh vµ Internet hiÖn nay, ®ßi hái sinh viªn ph¶i cã nh÷ng kü n¨ng nhÊt ®Þnh. Cã kh«ng Ýt sinh viªn kh«ng hoµn thµnh c¸c ch­¬ng tr×nh häc tõ xa hoÆc chuyÓn sang theo häc c¸c ch­¬ng tr×nh häc t¹i líp cã cÊp b»ng v× kh«ng cã nh÷ng kü n¨ng cÇn thiÕt vµ mét m«i tr­êng häc tËp phï hîp. Nh÷ng sinh viªn cã ý ®Þnh theo häc tõ xa cÇn tù ®¸nh gi¸ b¶n th©n mét c¸ch trung thùc vµ toµn diÖn theo nh÷ng yªu cÇu b¾t buéc cña ch­¬ng tr×nh. B¹n h·y ®Æt nh÷ng c©u hái sau ®©y cho b¶n th©n: • B¹n cã ph¶i lµ mét sinh viªn cã ®éng c¬ häc tËp vµ cã tÝnh ®éc lËp kh«ng? B¹n cã ph¶i lµ mét ng­êi lµm viÖc nhÊt qu¸n hay lµ cã xu h­íng bá dë mäi viÖc vµo phót cuèi cïng? • LÞch lµm viÖc cña b¹n cã thùc sù cho phÐp b¹n dµnh mét kho¶ng thêi gian cÇn thiÕt cho viÖc häc tËp kh«ng? • B¹n cã chç häc tËp riªng ë nhµ hoÆc t¹i c¬ quan mµ b¹n cã thÓ yªu cÇu ®Ó nghiªn cøu thªm vµ ®Ó theo häc ch­¬ng tr×nh kh«ng? Nh÷ng ng­êi th©n trong gia ®×nh hoÆc ng­êi kh¸c quanh b¹n cã t«n träng nhu cÇu cÇn cã thêi gian cho viÖc riªng cña b¹n kh«ng? • B¹n cã nh÷ng kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó tham gia ®Çy ®ñ ch­¬ng tr×nh häc mµ b¹n quan t©m kh«ng? NÕu ch­¬ng tr×nh ®­îc thùc hiÖn trªn m¸y vi tÝnh, liÖu b¹n cã nh÷ng kü n¨ng m¸y tÝnh cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh häc, hoÆc tr­íc tiªn, b¹n cã cÇn häc thªm vÒ c¸ch sö dông th­ ®iÖn tö vµ Internet? • Cã ai hç trî b¹n khi b¹n gÆp ph¶i nh÷ng vÊn ®Ò kü thuËt kh«ng? (BÊt kú ch­¬ng tr×nh häc tõ xa nµo ®­îc kiÓm ®Þnh ë Hoa Kú ®Òu cã thÓ gióp b¹n t¹i “bµn hç trî”, t¹i ®ã, b¹n cã thÓ truy cËp th«ng qua th­ ®iÖn tö, nh­ng còng rÊt h÷u Ých nÕu b¹n biÕt mét ai ®ã gÇn nhµ ®Ó cã thÓ hái th«ng tin hç trî). Chän mét ch­¬ng tr×nh häc tõ xa Nh÷ng sinh viªn häc tõ xa thµnh c«ng nhÊt ®· ph¶i nghiªn cøu rÊt kü ®Ó t×m ra mét ch­¬ng tr×nh phï hîp víi hä. Sau ®©y lµ mét ch­¬ng 3: Häc tõ xa sè ®iÓm mµ b¹n cÇn xem xÐt tr­íc khi xin nhËp häc mét ch­¬ng tr×nh tõ xa: • KÕt qu¶ cô thÓ vÒ häc vÊn mµ ch­¬ng tr×nh mang l¹i lµ g×? ViÖc cã ®­îc mét tÊm b»ng cã quan träng víi b¹n kh«ng hay b¹n chØ muèn tham dù mét vµi buæi häc ®Ó biÕt mét kü n¨ng míi hoÆc hoµn thµnh mét ch­¬ng tr×nh cÊp chøng chØ ®Ó nh»m n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n? • Tæng chi phÝ cña ch­¬ng tr×nh lµ bao nhiªu? C¸c kho¶n phÝ cã bao gåm tiÒn mua s¸ch vµ phÝ vËn chuyÓn khi cÇn kh«ng? B¹n cã ph¶i tr¶ thªm nh÷ng chi phÝ nµo kh«ng? Cã sù hç trî tµi chÝnh nµo kh«ng? • §«i khi b¹n cã thÓ ®Õn tr­êng ë Hoa Kú ®Ó häc ®­îc kh«ng, hay b¹n yªu cÇu mét ch­¬ng tr×nh cã thÓ ®­îc hoµn thµnh hoµn toµn ë trong n­íc mµ kh«ng cÇn ph¶i ®Õn Hoa Kú? NÕu ch­¬ng tr×nh häc lµ ®ång thêi (nghÜa lµ ®­îc thùc hiÖn t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh), sù kh¸c biÖt vÒ thêi gian gi÷a trong n­íc vµ tr­êng t¹i Hoa Kú cã c¶n trë b¹n tham gia kh«ng? • Th«ng tin vÒ ch­¬ng tr×nh ®­îc göi cho b¹n nh­ thÕ nµo vµ b¹n cÇn cã thiÕt bÞ g× ®Ó nhËn nh÷ng th«ng tin ®ã? NÕu lµ mét ch­¬ng tr×nh häc trªn m¸y tÝnh, chiÕc m¸y tÝnh mµ b¹n ®ang sö dông cã ®¸p øng c¸c yªu cÇu b¾t buéc cña ch­¬ng tr×nh häc kh«ng? Th«ng tin cã ®­îc göi cho b¹n cã kÞp thêi kh«ng (vÝ dô nÕu ®­îc göi b»ng th­ tÝn) ®Ó b¹n hoµn thµnh khãa häc? • C¬ së ®µo t¹o hoÆc tæ chøc chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh häc cã hç trî g× vÒ häc tËp hoÆc kü thuËt kh«ng? Cã nh÷ng lo¹i ch­¬ng tr×nh nµo? Dï lµ b¹n ®ang muèn n©ng cao mét kü n¨ng cô thÓ hay kiÕn thøc chung, hay muèn cã mét chøng chØ hoÆc b»ng ®¹i häc hay sau ®¹i häc, lu«n cã s½n nh÷ng ch­¬ng tr×nh häc ®¸p øng yªu cÇu cña b¹n. Häc tõ xa kh«ng ngõng më réng vÒ lo¹i h×nh vµ nhiÒu tr­êng thÊy ®©y lµ mét h×nh thøc ®µo t¹o cã thÓ ®iÒu chØnh ®Ó phï hîp víi 51 52 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú nhiÒu lo¹i ch­¬ng tr×nh vµ lo¹i b»ng cÊp. Mçi ngµy l¹i cã thªm nh÷ng ch­¬ng tr×nh míi xuÊt hiÖn trªn m¹ng trùc tuyÕn. Nh÷ng lo¹i tr­êng nµo thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh häc tõ xa? Nh÷ng tr­êng thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh häc tõ xa còng ®a d¹ng nh­ chÝnh c¸c ch­¬ng tr×nh häc ®ã. C¸c tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc truyÒn thèng cña Hoa Kú, c¸c tr­êng ®¹i häc "¶o", c¸c tr­êng cao ®¼ng hai n¨m hoÆc tr­êng cao ®¼ng céng ®ång, c¸c tæ chøc nghÒ nghiÖp còng nh­ c¸c c«ng ty t­ nh©n vµ c¸c tæ chøc kh¸c ®Òu cã c¸c ch­¬ng tr×nh häc tõ xa. C¸c tr­êng ®¹i häc ¶o hoµn toµn chØ thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh häc tõ xa thuÇn tóy. TÊt c¶ c¸c ch­¬ng tr×nh mµ hä thùc hiÖn lµ thùc sù häc tõ xa. Sè tr­êng ®¹i häc ¶o ®ang liªn tôc t¨ng lªn vµ hÇu hÕt ®Òu cÊp b»ng gièng nh­ c¸c tr­êng truyÒn thèng d¹y trªn líp (Xem “CÊp b»ng” trong ch­¬ng nµy). Chi phÝ cho häc tõ xa lµ bao nhiªu? PhÝ tæn cho viÖc häc tõ xa thay ®æi rÊt nhiÒu tïy theo lo¹i h×nh ch­¬ng tr×nh mµ b¹n chän. Häc tõ xa cã thÓ tiÕt kiÖm chi phÝ ®i l¹i, tiÒn trä vµ tiÒn ¨n nh­ng tiÒn häc th× th­êng t­¬ng ®­¬ng víi tiÒn häc cña c¸c tr­êng truyÒn thèng. NÕu trong qu¸ tr×nh häc mµ b¹n b¾t buéc ph¶i ®Õn häc t¹i tr­êng trong mét thêi gian, b¹n cÇn ph¶i tÝnh thªm nh÷ng phÝ tæn nµy vµo ng©n s¸ch häc tËp cña m×nh. B¹n còng cÇn hái vÒ chi phÝ mua tµi liÖu häc tËp ®Ó hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh vµ c¶ chi phÝ göi tµi liÖu còng nh­ nh÷ng kho¶n thuÕ nhËp khÈu mµ b¹n cã thÓ ph¶i tr¶. §Ó cã thªm th«ng tin vÒ viÖc tÝnh to¸n chi phÝ theo häc mét ch­¬ng tr×nh lÊy b»ng cña Hoa Kú, xem TËp 1 vµ 2 trong bé nµy: Häc ®¹i häc vµ Häc cao häc vµ nghiªn cøu chuyªn ngµnh. C¶ hai quyÓn ®Òu cã t¹i c¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú vµ trªn trang Web http://educationusa.state.gov. NÕu ch­¬ng tr×nh häc tõ xa mµ b¹n chän yªu cÇu ph¶i ®Õn häc ch­¬ng 3: Häc tõ xa t¹i tr­êng, cã thÓ b¹n ph¶i xin thÞ thùc sinh viªn ®Ó ®Õn Hoa Kú. H·y ®¶m b¶o r»ng b¹n biÕt cÇn ph¶i xin lo¹i thÞ thùc nµo mµ tr­êng b¹n xin häc yªu cÇu. H·y liªn hÖ víi Trung t©m th«ng tin gi¸o dôc vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú, vµ c¬ quan L·nh sù qu¸n hoÆc §¹i sø qu¸n Hoa Kú t¹i n­íc b¹n ®Ó t×m hiÓu vÒ yªu cÇu xin cÊp thÞ thùc vµo Hoa Kú vµ c¸c chi phÝ liªn quan. §Ó cã thªm th«ng tin, h·y ®äc phÇn vÒ xin thÞ thùc trong TËp 4 trong bé nµy, S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú. So s¸nh häc tõ xa víi häc qua th­ Häc tõ xa kh¸c víi häc qua th­ chñ yÕu vÒ ph­¬ng ph¸p gi¶ng bµi. Häc qua th­ lµ h×nh thøc häc tõ xa theo ®ã viÖc h­íng dÉn sinh viªn chñ yÕu th«ng qua th­ vµ trªn c¬ së th«ng tin mét chiÒu, hoµn toµn kh«ng gièng nh­ viÖc tæ chøc mét líp häc. Sinh viªn trong c¸c ch­¬ng tr×nh häc qua th­ ph¶i hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh trong mét khung thêi gian ®­îc x¸c ®Þnh cô thÓ. C¸c h×nh thøc häc tõ xa kh¸c cã thÓ lµ nh÷ng líp häc cã sö dông c¸c ph­¬ng thøc ®èi tho¹i trªn Internet, héi th¶o tõ xa vµ tiÕp xóc trùc tuyÕn, theo ®ã sinh viªn cã thÓ cïng nhau trao ®æi c¸c chñ ®Ò vµ nhËn ®­îc th«ng tin ph¶n håi ngay lËp tøc tõ gi¶ng viªn. Khãa häc cã thÓ yªu cÇu sinh viªn ph¶i cã mÆt vµo mét thêi ®iÓm nµo ®ã ®Ó trao ®æi theo nhãm hoÆc c¸ nh©n. Dï b¹n chän h×nh thøc häc tõ xa nµo th× ®iÒu quan träng vÉn lµ ph¶i t×m ra c¸ch nhËn ®­îc tµi liÖu häc tËp ®Ó b¹n cã thÓ lËp kÕ ho¹ch hoµn thµnh c¸c yªu cÇu ®èi víi viÖc tham dù líp häc, vµ nép bµi tËp ®· hoµn thµnh. Yªu cÇu nhËp häc Mét sè ng­êi tin r»ng c¸c ch­¬ng tr×nh häc tõ xa kh«ng ®Æt ra yªu cÇu ®èi víi viÖc nhËp häc hoÆc kh«ng ®Æt ®iÒu kiÖn ®èi víi mét ch­¬ng tr×nh häc trùc tuyÕn. MÆc dï ®iÒu nµy ®óng trong mét mét sè Ýt tr­êng hîp, nh­ng ®a phÇn c¸c thñ tôc xin nhËp häc theo mét 53 54 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ch­¬ng tr×nh häc tõ xa th­êng gièng víi nh÷ng yªu cÇu cña mét ch­¬ng tr×nh häc t¹i tr­êng. Trªn thùc tÕ, nÕu tr­êng tæ chøc ch­¬ng tr×nh häc tõ xa còng cã ch­¬ng tr×nh häc t¹i líp th× yªu cÇu xin nhËp häc sÏ gièng nhau hoµn toµn cho c¶ hai lo¹i h×nh. §Ó ®­îc nhËn vµo häc ch­¬ng tr×nh häc tõ xa, nhiÒu tr­êng yªu cÇu ph¶i ®¸p øng sè ®iÓm cÇn thiÕt ®èi víi c¸c cuéc kiÓm tra nh­ KiÓm tra kh¶ n¨ng häc tËp (SAT), KiÓm tra thµnh tÝch ®èi víi häc viªn cao häc (GRE), KiÓm tra nhËp häc ®èi víi sinh viªn cao häc vÒ qu¶n lý (GMAT), vµ/hoÆc KiÓm tra tiÕng Anh ®èi víi sinh viªn n­íc ngoµi (TOEFL). MÉu ®¬n xin häc tõ xa gièng nh­ c¸c mÉu ®¬n xin häc trªn líp ph¶i ®­îc nép cïng víi b¶ng ®iÓm cho biÕt thµnh tÝch häc tËp tr­íc ®©y cña b¹n. Th­ giíi thiÖu, bµi luËn, nªu râ môc ®Ých häc tËp vµ c¸c yªu cÇu kh¸c tïy theo tõng ch­¬ng tr×nh th­êng lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn b¾t buéc ph¶i hoµn thµnh. Tr­íc khi c¸c tr­êng chÊp nhËn ng­êi xin nhËp häc, nhiÒu ch­¬ng tr×nh yªu cÇu hä ph¶i hoµn thµnh c¸c b¸o c¸o kh¶o s¸t vµ bµi tËp trªn m¸y tÝnh. CÇn xem xÐt viÖc dµnh thêi gian thùc hµnh hoÆc luyÖn l¹i nh÷ng kü n¨ng mµ b¹n sÏ cÇn. Mét khi b¹n ®­îc nhËn vµo häc, ®iÒu quan träng lµ ph¶i t×m ra c¸ch thøc tiÕp nhËn tµi liÖu häc tËp vµ t×m hiÓu c¸c yªu cÇu ®èi víi kú häc tiÕp theo. Tïy theo sè häc phÇn mµ b¹n sÏ ph¶i hoµn thµnh trong ch­¬ng tr×nh häc tõ xa, b¹n cÇn biÕt r»ng nãi chung viÖc hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh sÏ mÊt kho¶ng thêi gian tèi thiÓu b»ng thêi gian cña ch­¬ng tr×nh häc trªn líp. Nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c b¹n cÇn xem xÐt ChÊt l­îng cña ch­¬ng tr×nh B¹n cÇn nghiªn cøu qu¸ tr×nh vµ chÊt l­îng cña c¸c ch­¬ng tr×nh häc tõ xa ®Ó x¸c ®Þnh xem ch­¬ng tr×nh ®ã cã gi¸ trÞ nh­ thÕ nµo ®èi víi b¹n. D­íi ®©y lµ mét sè c©u hái b¹n cã thÓ muèn biÕt: ch­¬ng 3: Häc tõ xa • Tr­êng ®· nhËn sinh viªn vµo häc ch­¬ng tr×nh nµy ®­îc bao l©u? • Ch­¬ng tr×nh cã ®­îc xem xÐt ®¸nh gi¸ th­êng xuyªn kh«ng vµ b»ng c¸ch nµo ®Ó ®¶m b¶o néi dung gi¶ng d¹y phï hîp víi yªu cÇu? • C¸c khãa häc cña tr­êng cã t­¬ng ®­¬ng víi c¸c ch­¬ng tr×nh t­¬ng tù cña c¸c tr­êng kh¸c kh«ng? • Thêi gian trung b×nh mét sinh viªn cÇn cã ®Ó hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh lµ bao l©u? • C¸c sinh viªn ®· tèt nghiÖp khãa häc ®· lµm g× sau ®ã, cô thÓ lµ häc tiÕp c¸c ch­¬ng tr×nh kh¸c hay ®i t×m viÖc lµm? • Lµm thÕ nµo ®Ó ta cã thÓ tiÕp xóc víi mét vµi ng­êi ®· tèt nghiÖp vµ nh÷ng ng­êi ®ang sö dông lao ®éng ®Ó trao ®æi vÒ kinh nghiÖm häc tËp vµ chuÈn bÞ vÒ nghÒ nghiÖp? • Ta cã thÓ lÊy c¸c b¶n ®¸nh gi¸ ch­¬ng tr×nh ë ®©u? • Ch­¬ng tr×nh nµy cã ®­îc c«ng nhËn ë n­íc së t¹i kh«ng? KiÓm ®Þnh HÖ thèng b¶o ®¶m chÊt l­îng cña c¸c tr­êng ®¹i häc Hoa Kú ®­îc thùc hiÖn qua viÖc kiÓm ®Þnh. §iÒu quan träng lµ b¹n ph¶i t×m hiÓu vÒ viÖc kiÓm ®Þnh ®èi víi ch­¬ng tr×nh häc mµ b¹n ®Þnh theo. NÕu ch­¬ng tr×nh kh«ng ®­îc kiÓm ®Þnh mét c¸ch phï hîp, b»ng cÊp cña b¹n cã thÓ kh«ng ®­îc ng­êi sö dông lao ®éng, c¬ quan nhµ n­íc ë Hoa Kú vµ c¬ quan trong n­íc hoÆc c¸c tr­êng ®µo t¹o cao h¬n c«ng nhËn. H·y ®äc Ch­¬ng 4 trong quyÓn nµy ®Ó biÕt thªm chi tiÕt vÒ viÖc kiÓm ®Þnh. Tuy nhiªn, sau ®©y lµ mét sè th«ng tin mµ b¹n cÇn biÕt liªn quan ®Õn viÖc häc tõ xa. C¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh: ViÖc kiÓm ®Þnh ®­îc thùc hiÖn bëi mét lo¹t c¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh cÊp quèc gia vµ khu vùc ®­îc Bé Gi¸o dôc Hoa Kú hoÆc Héi ®ång KiÓm ®Þnh Gi¸o dôc Cao häc (CHEA) thõa nhËn. §iÒu quan träng kh«ng chØ lµ viÖc kiÓm ®Þnh mét 55 56 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú tr­êng ®¹i häc mµ lµ tr­êng ®ã ®­îc kiÓm ®Þnh bëi mét tæ chøc ®­îc thõa nhËn. B¹n cã thÓ nªu ra mét sè c©u hái nh­: • Tr­êng ®¹i häc nµy do tæ chøc nµo kiÓm ®Þnh? • Bé Gi¸o dôc Hoa Kú hoÆc CHEA cã thõa nhËn tæ chøc kiÓm ®Þnh ®ã kh«ng? • Ta cã thÓ lÊy danh s¸ch ®Çy ®ñ c¸c tr­êng ®¹i häc kh¸c ®­îc kiÓm ®Þnh bëi tæ chøc nµy ë ®©u? Ch­¬ng tr×nh cña tr­êng cao ®¼ng: C¸c ch­¬ng tr×nh häc tõ xa cña mét tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc ®· ®­îc kiÓm ®Þnh ph¶i lµ mét bé phËn trong néi dung kiÓm ®Þnh tæng thÓ cña tr­êng ®ã. Kh«ng thÓ cã nh÷ng tr­êng hîp nh­ "®­îc kiÓm ®Þnh mét phÇn". Do ®ã, c¸c ch­¬ng tr×nh häc tõ xa ph¶i ®¸p øng c¸c tiªu chuÈn vµ yªu cÇu b¾t buéc cña tæ chøc kiÓm ®Þnh. KiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc ®­îc tiÕn hµnh phæ biÕn nhÊt ë Hoa Kú. Nã ®­îc s¸u tæ chøc kiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc thùc hiÖn. TÊt c¶ c¸c tæ chøc nµy ®· ¸p dông nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ ®Ó ®¶m b¶o r»ng nh÷ng sinh viªn ®­îc cÊp b»ng cña c¸c ch­¬ng tr×nh häc tõ xa cã ®­îc tr×nh ®é häc vÊn t­¬ng ®­¬ng víi tr×nh ®é mµ hä cã ®­îc khi häc t¹i c¸c tr­êng ë Hoa Kú. Tr­êng ®¹i häc “¶o”: ViÖc kiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc cho mét tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc cã thÓ tiÕn hµnh ngay c¶ khi tr­êng ®ã trªn thùc tÕ kh«ng cã th­ viÖn, gi¶ng ®­êng hoÆc gi¶ng viªn th­êng xuyªn. §èi víi nh÷ng tr­êng ¶o chñ yÕu n»m ë trªn m¹ng th× quy tr×nh ®­îc kiÓm ®Þnh còng t­¬ng tù nh­ víi mét tr­êng ®¹i häc thùc thô. Tr­êng ph¶i hoµn thµnh mét cuéc tù s¸t h¹ch vµ nhãm ®¸nh gi¸ sÏ ®Õn v¨n phßng hoÆc trô së cña c¬ quan qu¶n trÞ tr­êng ®Ó chøng minh r»ng tr­êng ®ã ®¸p øng ®­îc c¸c tiªu chuÈn kiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc. Ngoµi viÖc tháa m·n c¸c tiªu chuÈn cña tæ chøc kiÓm ®Þnh (phï hîp víi tr­êng ¶o), ch­¬ng tr×nh ph¶i chøng tá r»ng cã thÓ t­¬ng ®­¬ng víi c¸c ch­¬ng tr×nh häc trªn líp truyÒn thèng, tr×nh ®é häc vÊn cña nh÷ng ng­êi x©y dùng néi dung khãa häc ph¶i phï ch­¬ng 3: Häc tõ xa hîp víi lÜnh vùc chuyªn m«n cña hä. Sinh viªn ®­îc ®¶m b¶o tiÕp cËn víi nh÷ng nguån th«ng tin ngoµi nh÷ng th«ng tin phæ biÕn víi c«ng chóng trªn Internet. Ch­¬ng tr×nh cña c¸c tr­êng ¶o ph¶i ®­îc xem xÐt vµ cËp nhËt gièng nh­ víi c¸c ch­¬ng tr×nh häc trªn líp theo kiÓu truyÒn thèng. Tr­êng kh«ng ®­îc kiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc: NÕu mét tr­êng kh«ng ®­îc kiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc, b¹n ph¶i hái hä: • Cã thÓ cho biÕt tªn mét sè tr­êng ®¹i häc hoÆc ng­êi sö dông lao ®éng chÊp nhËn b»ng cÊp hoÆc néi dung häc cña tr­êng ®­îc kh«ng? (L­u ý: b¹n nªn kiÓm tra bÊt kú th«ng tin nµo ®­îc cung cÊp). • Båi th­êng nh­ thÕ nµo trong tr­êng hîp ch­¬ng tr×nh bÞ ngõng tr­íc khi hoµn thµnh khãa häc? Nãi chung, sinh viªn cña mét tr­êng kh«ng ®­îc kiÓm ®Þnh bëi mét tæ chøc ®­îc thõa nhËn sÏ khã, nÕu kh«ng muèn nãi lµ kh«ng thÓ, ®­îc chÝnh quyÒn thµnh phè, bang hoÆc c¬ quan liªn bang, chÝnh phñ n­íc ngoµi hoÆc ®a sè ng­êi sö dông lao ®éng thõa nhËn b»ng cña hä. Sù ®¶m b¶o cña ch­¬ng tr×nh Nh÷ng ng­êi sö dông lao ®éng, c¸c tæ chøc tµi trî vµ c¸c c¬ quan chÝnh phñ rÊt quan t©m ®Õn sù ®¶m b¶o vµ tÝnh trung thùc cña mét tÊm b»ng ch­¬ng tr×nh häc tõ xa. Do ®ã, b¹n cÇn ph¶i biÕt ch­¬ng tr×nh sö dông nh÷ng biÖn ph¸p g× ®Ó ®¶m b¶o r»ng sinh viªn theo häc ch­¬ng tr×nh sÏ tù hä hoµn thµnh c¸c bµi tËp vµ kú thi. Khi ®ã b¹n sÏ cã thÓ th«ng b¸o cho nh÷ng ng­êi sö dông lao ®éng vµ nh÷ng ng­êi kh¸c cã quan t©m vÒ viÖc ch­¬ng tr×nh ®· ®¶m b¶o cho tÊm b»ng cña b¹n nh­ thÕ nµo. VÝ dô, v× sinh viªn vµ gi¶ng viªn kh«ng ë cïng mét n¬i khi kiÓm tra, lµm thÕ nµo ®Ó ®¶m b¶o r»ng ®óng lµ sinh viªn dù cuéc kiÓm tra? Mét sè tr­êng ®­îc kiÓm ®Þnh yªu cÇu ph¶i l¾p m¸y quay nhá mµ hiÖn nay rÊt ®¾t vµo c¸c m¸y tÝnh ®Ó chôp h×nh ¶nh cña ng­êi sö dông m¸y tÝnh. C¸c tr­êng kh¸c th× ¸p dông c¸c quy tr×nh sinh 57 58 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú tr¾c nh­ chôp vâng m¹c hoÆc dÊu v©n ngãn tay c¸i ®Ó ®¶m b¶o r»ng ng­êi ®ang dù kiÓm tra ®óng lµ ng­êi ®· ®¨ng ký khãa häc. Cuèi cïng, b¹n nªn biÕt r»ng nhiÒu ch­¬ng tr×nh yªu cÇu ph¶i cã gi¸m thÞ lµ nh©n viªn l·nh sù, giíi chøc t¨ng l÷, sÜ quan qu©n ®éi Hoa Kú hoÆc gi¸o viªn bé m«n cña mét tr­êng ®­îc kiÓm ®Þnh ë Hoa Kú. Tãm t¾t néi dung Häc tõ xa lµ mét lo¹i h×nh gi¸o dôc chÝnh quy theo ®ã sinh viªn vµ gi¶ng viªn kh«ng ë cïng mét ®Þa ®iÓm t¹i mét thêi ®iÓm. Häc tõ xa cã thÓ ®­îc thùc hiÖn theo nhiÒu c¸ch. ch­¬ng 3: Häc tõ xa Nh÷ng ng­êi sö dông lao ®éng quan t©m rÊt nhiÒu ®Õn sù b¶o ®¶m vµ tÝnh trung thùc cña mét ch­¬ng tr×nh häc tõ xa. Do ®ã, tr­íc khi nhËp häc, sinh viªn cÇn t×m hiÓu c¸ch thøc mµ ch­¬ng tr×nh ®¶m b¶o r»ng sinh viªn ph¶i tù hoµn thµnh bµi tËp vµ c¸c bµi kiÓm tra. NÕu b¹n ®· quyÕt ®Þnh r»ng theo häc tõ xa lµ phï hîp víi b¶n th©n vµ b¹n ®¸p øng c¸c tiªu chÝ nªu trong ch­¬ng nµy, häc tõ xa cã thÓ lµ con ®­êng ®em ®Õn cho b¹n ®Õn sù thµnh c«ng vµ nhiÒu ®iÒu thó vÞ trong häc tËp. C¸c trang Web h÷u Ých Cã nhiÒu lo¹i ch­¬ng tr×nh häc tõ xa vµ nhiÒu kiÓu tr­êng ®¹i häc thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh häc tõ xa ë Hoa Kú. Trung t©m th«ng tin vÒ Gi¸o dôc vµ Häc tõ xa Sinh viªn cã nh÷ng ®éng c¬ kh¸c nhau khi tham dù mét ch­¬ng tr×nh häc tõ xa, nh­ng ®Ó thµnh c«ng tÊt c¶ c¸c häc viªn tõ xa cÇn cã kh«ng gian riªng t­, thÝch lµm viÖc ®éc lËp vµ kh¶ n¨ng lµm viÖc phï hîp. Sinh viªn còng cÇn cã kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh c¸c bµi tËp còng nh­ tiÕp cËn c¸c hç trî kü thuËt khi cÇn. H­íng dÉn chän khãa häc trªn Internet Sù kh¸c biÖt thêi gian t¹i c¸c n­íc hoÆc yªu cÇu ph¶i ®«i lÇn ®Õn tr­êng t¹i Hoa Kú sÏ g©y khã kh¨n cho mét sè sinh viªn nÕu muèn theo häc tõ xa. http://www.geteducated.com http://www.drake.edu/iaicu/consumerguide.html Degree.net http://www.degree.net Trung t©m trao ®æi th«ng tin vÒ gi¸o dôc tõ xa http://www.uwex.edu/disted/home.html Häc tõ xa trªn m¹ng Chi phÝ häc tõ xa còng t­¬ng tù nh­ chi phÝ häc t¹i tr­êng. Thñ tôc xin häc còng th­êng gièng nh­ c¸c khãa häc t¹i tr­êng. http://www.hoyle.com/distance.htm ChÊt l­îng vµ gi¸ trÞ cña ch­¬ng tr×nh häc tõ xa cÇn ®­îc thÈm tra trªn c¸c mÆt nh­ néi dung häc, viÖc tuyÓn dông sinh viªn tèt nghiÖp trong thêi gian gÇn ®©y, sù thõa nhËn b»ng cÊp, chøng chØ ë n­íc cña ng­êi häc. Sinh viªn tham dù ch­¬ng tr×nh cña nh÷ng tr­êng kh«ng ®­îc kiÓm ®Þnh bëi mét tæ chøc ®­îc thõa nhËn sÏ thÊy b»ng cÊp cña hä khã ®­îc c¸c c¬ quan chÝnh phñ, c¸c tr­êng kh¸c vµ nhiÒu ng­êi sö dông lao ®éng cña Hoa Kú hoÆc trong n­íc hä thõa nhËn. http://www1.worldbank.org/disted M¹ng toµn cÇu vÒ gi¸o dôc tõ xa HiÖp héi häc tõ xa cña Hoa Kú http://www.usdla.org Th­ viÖn th«ng tin vÒ gi¸o dôc trªn m¹ng http://www.outreach.utk.edu/weblearning Th­ viÖn ¶o trªn m¹ng: Gi¸o dôc tõ xa http://www.cisnet.com/~cattales/Deducation.html 59 60 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Ch­¬ng 4 KiÓm ®Þnh KiÓm ®Þnh lµ c¬ chÕ thõa nhËn vµ b¶o ®¶m chÊt l­îng ®èi víi c¸c tr­êng ®¹i häc vµ c¸c ch­¬ng tr×nh cao häc t¹i Hoa Kú. Khi quyÕt ®Þnh chän mét ch­¬ng tr×nh häc, mét trong nh÷ng quan t©m chÝnh mµ b¹n cÇn t×m hiÓu lµ ch­¬ng tr×nh ®ã cã ®­îc kiÓm ®Þnh phï hîp hay kh«ng. Ch­¬ng nµy sÏ gi¶i thÝch kiÓm ®Þnh lµ g×? Nã diÔn ra nh­ thÕ nµo? Ai thùc hiÖn vµ v× sao nã cã ý nghÜa ®èi víi b¹n? KiÓm ®Þnh lµ mét vÊn ®Ò phøc t¹p, v× thÕ, chóng t«i khuyªn c¸c b¹n nªn ®äc toµn bé ch­¬ng nµy ®Ó ®¶m b¶o b¹n hiÓu hoµn toµn néi dung cña chñ ®Ò quan träng nµy. Duy tr× tiªu chuÈn gi¸o dôc ë Hoa Kú T¹i hÇu hÕt c¸c n­íc, chÝnh phñ trung ­¬ng chÞu tr¸ch nhiÖm duy tr× tiªu chuÈn chÊt l­îng gi¸o dôc cao häc cña c¸c tr­êng ®¹i häc. Tuy nhiªn, ë Hoa Kú, ChÝnh phñ Liªn bang kh«ng trùc tiÕp qu¶n lý c¸c tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc. Mçi bang cña Hoa Kú cã mét hÖ thèng c¸c tæ chøc cÊp giÊy phÐp cho c¸c tr­êng ®µo t¹o cao häc ®Ó hä tiÕn hµnh kinh doanh vµ cÊp b»ng hîp ph¸p t¹i c¸c bang. B¹n cã thÓ cho ch­¬ng 4: KiÓm ®Þnh r»ng nÕu ®­îc cÊp giÊy phÐp, ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ tr­êng ®ã ®· ®¸p øng c¸c tiªu chuÈn gi¸o dôc tèi thiÓu nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn, c¸c yªu cÇu ®Ó ®­îc cÊp giÊy phÐp thay ®æi kh¸ nhiÒu gi÷a c¸c bang. B¹n kh«ng thÓ coi giÊy phÐp do Së Gi¸o dôc cña bang cÊp lµ b»ng chøng r»ng mét tr­êng ®¹i häc ®¸p øng c¸c tiªu chuÈn tèi thiÓu. VËy th× lµm thÕ nµo ®Ó b¹n biÕt ®­îc mét tr­êng ®¹i häc hoÆc mét ch­¬ng tr×nh ®¸p øng mét møc chÊt l­îng cã thÓ chÊp nhËn ®­îc? T¹i Hoa Kú, c¸c tr­êng ®¹i häc vµ ch­¬ng tr×nh häc ®¸p øng, duy tr× c¸c tiªu chuÈn gi¸o dôc nhÊt ®Þnh th× trë thµnh “®­îc kiÓm ®Þnh”. ViÖc kiÓm ®Þnh ®­îc thùc hiÖn bëi c¸c tæ chøc hoÆc hiÖp héi kiÓm ®Þnh cã chøc n¨ng quyÕt ®Þnh vµ qu¶n lý c¸c tiªu chuÈn. §­îc cÊp giÊy phÐp ë mét bang kh«ng ®ång nghÜa víi viÖc ®­îc kiÓm ®Þnh. Bé Gi¸o dôc Hoa Kú ®Þnh nghÜa kiÓm ®Þnh lµ “mét vÞ thÕ ®­îc trao cho mét tr­êng ®¹i häc ®Ó chøng tá r»ng tr­êng ®ã tháa m·n yªu cÇu vÒ môc ®Ých vµ tiªu chuÈn cña hiÖp héi vµ tá ra cã thÓ tiÕp tôc ®¶m b¶o thùc hiÖn môc tiªu ®ã trong t­¬ng lai”. §Ó ®­îc kiÓm ®Þnh, mét tr­êng ®¹i häc ph¶i b¸m s¸t c¸c tiªu chuÈn cña mét tæ chøc hoÆc hiÖp héi nhÊt ®Þnh. V× sao viÖc kiÓm ®Þnh l¹i quan träng T¹i Hoa Kú, mét trong nh÷ng chØ tiªu chÝnh cho biÕt chÊt l­îng cña mét tr­êng ®¹i häc chÝnh lµ viÖc ®­îc kiÓm ®Þnh. NÕu tr­êng mµ b¹n chän kh«ng ®­îc kiÓm ®Þnh phï hîp, b¹n cã thÓ thÊy lµ b»ng cña b¹n kh«ng ®­îc thõa nhËn ë Hoa Kú hoÆc ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, hoÆc kh«ng ®­îc thõa nhËn bëi c¸c tr­êng ®¹i häc kh¸c, c¸c hiÖp héi nghÒ nghiÖp, ng­êi sö dông lao ®éng, vµ c¸c c¬ quan cÊp bé cña ChÝnh phñ Liªn bang hoÆc bang. Tr­íc khi b¹n xin häc t¹i Hoa Kú, ®iÒu rÊt quan träng lµ h·y hái Bé Gi¸o dôc ë trong n­íc vÒ viÖc liÖu cã h¹n chÕ nµo kh«ng ®èi víi viÖc kiÓm ®Þnh b»ng cña Hoa Kú hoÆc tr­êng ®¹i häc cña Hoa Kú. Cô thÓ, h·y hái xem liÖu cã nh÷ng yªu cÇu cô thÓ nµo ®èi víi viÖc kiÓm ®Þnh mét tr­êng ®¹i häc hoÆc ch­¬ng tr×nh cña Hoa Kú. 61 62 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Tæ chøc kiÓm ®Þnh ®­îc thõa nhËn Kh«ng cã h¹n chÕ nµo theo luËt ®èi víi viÖc sö dông c¸c ch÷ “®­îc kiÓm ®Þnh”, “tæ chøc kiÓm ®Þnh” hoÆc “hiÖp héi kiÓm ®Þnh” ë Hoa Kú. KÕt qu¶ lµ b¹n ph¶i thËn träng kiÓm tra liÖu mét tr­êng ®¹i häc vµ c¸c ch­¬ng tr×nh cña tr­êng ®ã cã ®­îc kiÓm ®Þnh bëi mét hoÆc nhiÒu tæ chøc kiÓm ®Þnh “®­îc thõa nhËn”. §Ó ®­îc thõa nhËn, mét tæ chøc kiÓm ®Þnh cÇn ®¸p øng mét hoÆc c¶ hai tiªu chÝ sau ®©y: • Hä ph¶i lµ thµnh viªn cña Héi ®ång KiÓm ®Þnh Gi¸o dôc Cao häc (CHEA) hoÆc HiÖp héi c¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh chuyªn ngµnh (ASPA). §Ó t×m hiÓu thªm, b¹n tham kh¶o trang Web (http://www.chea.org hoÆc http://www.aspa-usa.org), hoÆc t×m trong danh b¹ C¸c tr­êng ®µo t¹o cao häc ®­îc kiÓm ®Þnh (xem môc lôc ë cuèi cuèn s¸ch). Cã thÓ xin cuèn danh b¹ t¹i c¸c Trung t©m t­ vÊn vµ Th«ng tin gi¸o dôc Hoa Kú trªn toµn thÕ giíi. • Hä ®­îc Bé Gi¸o dôc Hoa Kú kiÓm ®Þnh. MÆc dï Bé Gi¸o dôc Hoa Kú kh«ng trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh kiÓm ®Þnh mét tr­êng ®¹i häc nh­ng l¹i Ên hµnh mét danh môc c¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh mµ hä thõa nhËn lµ c¸c c¬ quan ®¸ng tin cËy khi kiÓm ®Þnh vÒ chÊt l­îng gi¸o dôc hoÆc ®µo t¹o cao häc cña c¸c tr­êng ®¹i häc. Xem danh s¸ch ®Çy ®ñ trªn trang Web http://www.ed.gov/offices/OPE/accreditationindex.html. ViÖc kiÓm ®Þnh bëi Bé Gi¸o dôc Hoa Kú hoÆc lµ thµnh viªn cña CHEA hoÆc ASPA lµ mét b»ng chøng vÒ møc ®é tin cËy cña mét hiÖp héi kiÓm ®Þnh. KiÓm ®Þnh cã ý nghÜa g×? C¸c yªu cÇu vµ tiªu chuÈn cô thÓ cña mçi tæ chøc kiÓm ®Þnh rÊt mang tÝnh ®Æc thï. Tuy nhiªn, bÊt kú tr­êng ®¹i häc hoÆc ch­¬ng tr×nh nµo ®­îc kiÓm ®Þnh bëi mét tæ chøc kiÓm ®Þnh ®­îc thõa nhËn còng ph¶i: ch­¬ng 4: KiÓm ®Þnh • Cã tuyªn bè chung vÒ môc ®Ých (th­êng gäi lµ nhiÖm vô) ®Ó x¸c ®Þnh sinh viªn mµ hä phôc vô vµ môc tiªu cña c¸c ho¹t ®éng cña tr­êng hoÆc ch­¬ng tr×nh. • KiÓm so¸t c¸c nguån lùc cÇn thiÕt ®Ó ®¹t ®­îc c¸c môc ®Ých; ®ã lµ, c¸c tr­êng ph¶i kiÓm so¸t nguån tµi chÝnh, tuyÓn dông c¸c gi¸o viªn vµ gi¶ng viªn ®­îc trang bÞ kinh nghiÖm vµ kiÕn thøc ®Çy ®ñ, chØ cho nhËp häc c¸c sinh viªn cã ®ñ phÈm chÊt ®Ó cã thÓ thu ®­îc kÕt qu¶ tõ khãa häc, vµ thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh häc theo quy tr×nh liªn tôc vµ cã g¾n kÕt víi nhau. • HiÖu qu¶ trong viÖc ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu ng¾n h¹n. • Chøng tá ®­îc r»ng hä sÏ tiÕp tôc ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu ®ã trong t­¬ng lai gÇn. ViÖc kiÓm ®Þnh c¸c ch­¬ng tr×nh ®¬n lÎ (gäi lµ kiÓm ®Þnh theo ch­¬ng tr×nh) còng ®ßi hái tháa m·n c¸c yªu cÇu nh­ viÖc kiÓm ®Þnh c¸c tr­êng ®¹i häc nh­ng tËp trung h¬n vµo mét ch­¬ng tr×nh cô thÓ chø kh«ng ph¶i lµ toµn bé mét tr­êng ®¹i häc. KÕt qu¶ lµ th­êng cã mét sè yªu cÇu ®èi víi kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh l¹i liªn quan ®Õn ho¹t ®éng nghÒ nghiÖp chuyªn m«n cô thÓ. Tæ chøc kiÓm ®Þnh lµm g×? TÊt c¶ c¸c hiÖp héi kiÓm ®Þnh ®Òu cã hai môc ®Ých: ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña mét tr­êng ®¹i häc hoÆc mét ch­¬ng tr×nh cã liªn quan ®Õn nhiÖm vô cña hä qua c¸c tiªu chuÈn cña tæ chøc kiÓm ®Þnh, vµ thóc ®Èy viÖc n©ng cao c¸c ch­¬ng tr×nh vµ c¸c tr­êng lµ thµnh viªn. Tæ chøc kiÓm ®Þnh ®­îc thõa nhËn thùc hiÖn quy tr×nh ba b­íc ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng: • Tr­êng ®¹i häc thùc hiÖn viÖc tù ®¸nh gi¸ vµ viÕt mét b¸o c¸o ®Ó nép cho tæ chøc kiÓm ®Þnh. ViÖc tù ®¸nh gi¸ vµ b¶n b¸o c¸o ph¶i cã th«ng tin vÒ nhiÖm vô, c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o, gi¸o viªn, nguån th«ng tin, dÞch vô dµnh cho sinh viªn, hç trî y tÕ vµ hÖ thèng qu¶n lý. • TiÕp theo lµ chuyÕn ®i lµm viÖc cña mét nhãm chuyªn gia 63 64 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú gi¸o dôc cña bªn ngoµi víi môc ®Ých lµ chøng minh nh÷ng ®iÒu mµ tr­êng nãi vÒ b¶n th©n trong b¶n tù ®¸nh gi¸, ®­a ra khuyÕn nghÞ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng cña tr­êng vµ ch­¬ng tr×nh, råi nép mét b¸o c¸o ®Ó c¬ quan ®iÒu hµnh cña hiÖp héi kiÓm ®Þnh xem xÐt. • C¬ quan ®iÒu hµnh sÏ quyÕt ®Þnh cã kiÓm ®Þnh hay kh«ng. ViÖc kiÓm ®Þnh kh«ng bao giê chØ dµnh cho mét phÇn vµ kh«ng cã sù kh¸c nhau gi÷a c¸c tõ "®­îc kiÓm ®Þnh ®Çy ®ñ" vµ "®­îc kiÓm ®Þnh". Mét khi tr­êng ®· thµnh c«ng trong viÖc ®­îc chøng minh vµ kiÓm ®Þnh, quy tr×nh sÏ tiÕp tôc. C¸c tr­êng vµ ch­¬ng tr×nh ph¶i nép b¸o c¸o hµng n¨m, tr¶ lêi bÊt kú yªu cÇu nµo cña tæ chøc kiÓm ®Þnh vµ ®Þnh kú ®ãn c¸c ®oµn kiÓm tra Ýt nhÊt lµ tõ 5 n¨m ®Õn 10 n¨m mét lÇn. Hä cßn ph¶i th«ng b¸o cho tæ chøc kiÓm ®Þnh vÒ nh÷ng thay ®æi quan träng - vÝ dô thay ®æi vÒ chñ së h÷u, nhiÖm vô, ®Þa ®iÓm gi¶ng ®­êng hoÆc cÊp mét v¨n b»ng ë tr×nh ®é cao h¬n. ViÖc kiÓm ®Þnh kh«ng ph¶i lµ mét c¸ch ®Ó ph©n h¹ng c¸c tr­êng thµnh viªn mµ chØ lµ mét quy tr×nh chøng minh chÊt l­îng ®µo t¹o cña mét tæ chøc gi¸o dôc. §èi víi sinh viªn, ®©y lµ dÊu hiÖu cho thÊy mét tr­êng ®¹i häc hoÆc ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ®¸p øng mét sè tiªu chuÈn nhÊt ®Þnh. C¸c hiÖp héi kiÓm ®Þnh yªu cÇu r»ng c¸c tr­êng ®¹i häc ph¶i liªn tôc tù ®¸nh gi¸ ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cña hä lu«n cËp nhËt th«ng tin. Nh÷ng ho¹t ®éng ®¸nh gi¸ ®ã ®¶m b¶o r»ng sinh viªn cao häc cña tr­êng ®­îc chuÈn bÞ s½n sµng ®Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu hiÖn t¹i cña x· héi, vµ r»ng hä ®· ®­îc rÌn luyÖn n¨ng lùc ®Ó tiÕp tôc häc tËp nghiªn cøu, nhê ®ã cho phÐp sau nµy hä ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña x· héi. KiÓm ®Þnh tr­êng ®¹i häc Cã hai kiÓu kiÓm ®Þnh c¨n b¶n ®èi víi c¸c tr­êng ®¹i häc cÊp b»ng ë Hoa Kú: KiÓm ®Þnh tr­êng vµ kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh. §óng nh­ tªn gäi, kiÓm ®Þnh cho tr­êng ®¹i häc lµ viÖc xem xÐt vµ kiÓm ®Þnh tæng thÓ mét tr­êng ®¹i häc. KiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh, ch­¬ng 4: KiÓm ®Þnh ®«i khi cßn gäi lµ kiÓm ®Þnh chuyªn ngµnh, lµ viÖc kiÓm ®Þnh c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o, c¸c khoa, c¸c tr­êng ®µo t¹o trùc thuéc mét tr­êng ®¹i häc; vÝ dô, ch­¬ng tr×nh trÞ liÖu søc kháe, tr­êng d¹y kinh doanh, hoÆc tr­êng kü thuËt. (Xem th«ng tin t¹i phÇn "KiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh" trong ch­¬ng nµy). Mét vµi hiÖp héi hoÆc tæ chøc kiÓm ®Þnh kh¸c nhau thùc hiÖn tõng lo¹i h×nh kiÓm ®Þnh nµy. KiÓm ®Þnh ®èi víi tr­êng cã thÓ chia thµnh hai lo¹i: kiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc vµ kiÓm ®Þnh ë cÊp quèc gia. KiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc KiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc lµ lo¹i kiÓm ®Þnh chñ yÕu ®èi víi tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú, ®­îc thùc hiÖn bëi s¸u tæ chøc phô tr¸ch c¸c khu vùc ®Þa lý kh¸c nhau cña Hoa Kú. S¸u tæ chøc kiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc cïng nhau phôc vô h¬n 3.500 trong tæng sè gÇn 3.600 tr­êng cÊp b»ng ë Hoa Kú. §ã lµ c¸c tæ chøc: • HiÖp héi c¸c tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng ë c¸c bang miÒn Trung - Uû ban vÒ Gi¸o dôc cao häc (MSA/CHE) http://www.msache.org • HiÖp héi c¸c tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng khu vùc New England - Uû ban vÒ c¸c Tr­êng ®µo t¹o cao häc (NEASC-CIHE) http://www.neasc.org/cihe/cihe.htm • HiÖp héi c¸c Tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng khu vùc B¾c miÒn Trung - Uû ban Gi¸o dôc cao häc http://www.ncacihe.org • HiÖp héi c¸c Tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng khu vùc T©y B¾c - Uû ban c¸c Tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng http://www.cocnasc.org • HiÖp héi c¸c Tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng khu vùc phÝa Nam (SACS) - Uû ban vÒ c¸c Tr­êng cao ®¼ng http://www.sacscoc.org 65 66 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú • HiÖp héi c¸c Tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng khu vùc miÒn T©y (WASC) - Uû ban vÒ c¸c Tr­êng cao ®¼ng http://www.wascweb.org KiÓm ®Þnh ë cÊp quèc gia Ngoµi ra, cã mét vµi tæ chøc kiÓm ®Þnh ë cÊp quèc gia còng tiÕn hµnh viÖc kiÓm ®Þnh ®èi víi c¸c tr­êng vµ ®­îc Héi ®ång KiÓm ®Þnh Gi¸o dôc cao häc (CHEA) vµ/hoÆc Bé Gi¸o dôc Hoa Kú thõa nhËn. Xem danh s¸ch ®Çy ®ñ vÒ c¸c tæ chøc nµy t¹i: • C¸c tæ chøc ®µo t¹o sau trung häc ®­îc kiÓm ®Þnh http://www.chea.org • Bé Gi¸o dôc Hoa Kú http://www.ed.gov/offices/OPE/accreditation /index.html So s¸nh kiÓm ®Þnh cÊp khu vùc vµ cÊp quèc gia Mét sè tr­êng ®¹i häc ®­îc kiÓm ®Þnh ë cÊp quèc gia thay v× ë cÊp khu vùc v× hä kh«ng muèn hoÆc kh«ng thÓ tháa m·n c¸c tiªu chuÈn kiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc. VÝ dô, c¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh cÊp khu vùc yªu cÇu r»ng kho¶ng tõ 1/4 ®Õn 1/3 ch­¬ng tr×nh häc cña tr­êng ph¶i ®­îc dµnh cho c¸c m«n häc chung (nh­ nh©n v¨n, khoa häc x· héi vµ khoa häc tù nhiªn); ®©y lµ mét vÊn ®Ò ®èi víi mét sè tr­êng chuyªn ngµnh. Mét vÝ dô kh¸c lµ c¸c tr­êng cao ®¼ng ®­îc qu¶n lý bëi nh÷ng tæ chøc t«n gi¸o, do ®ã ®ßi hái mét sè kh¸i niÖm ph¶i dùa trªn ®øc tin (vÝ dô, ®Êng s¸ng t¹o); v× tÊt c¶ c¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh cÊp khu vùc yªu cÇu r»ng c¸c tr­êng ph¶i dµnh cho gi¸o viªn vµ sinh viªn sù tù do nghiªn cøu ®Ó ph¸t triÓn mäi lo¹i t­ t­ëng, nªn nh÷ng tr­êng nµy kh«ng ®¸p øng yªu cÇu kiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc. NÕu b¹n ®ang c©n nh¾c chän mét tr­êng cña Hoa Kú ®­îc kiÓm ®Þnh ë cÊp quèc gia chø kh«ng ph¶i cÊp khu vùc, b¹n cÇn ph¶i tr¶ lêi nh÷ng c©u hái sau: ch­¬ng 4: KiÓm ®Þnh • LiÖu chÝnh phñ, c¸c hiÖp héi nghÒ nghiÖp vµ ng­êi sö dông ë trong n­íc cã thõa nhËn mét v¨n b»ng cña mét tr­êng ®­îc kiÓm ®Þnh bëi mét tæ chøc kiÓm ®Þnh cÊp quèc gia chø kh«ng ph¶i cÊp khu vùc hay kh«ng? LiÖu c¸c tr­êng ë c¸c n­íc kh¸c cã thõa nhËn v¨n b»ng cña mét tr­êng ®­îc kiÓm ®Þnh ë cÊp quèc gia t¹i Hoa Kú kh«ng? • Sinh viªn tèt nghiÖp cña tr­êng ®ã cã kh¶ n¨ng sö dông v¨n b»ng ®ã ®Ó lµm nh÷ng viÖc mµ b¹n còng muèn lµm hay kh«ng? VÝ dô, cã bao nhiªu ng­êi ®· ®­îc tuyÓn dông vµo mét lÜnh vùc nhÊt ®Þnh hoÆc ®­îc nhËn vµo mét ch­¬ng tr×nh häc ë bËc cao h¬n do mét tr­êng kh¸c thùc hiÖn? B¹n còng cÇn biÕt r»ng nhiÒu tr­êng cña Hoa Kú ®­îc kiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc kh«ng thõa nhËn c¸c ch­¬ng tr×nh häc hoÆc v¨n b»ng cña mét tr­êng kh¸c cña Hoa Kú nh­ng chØ ®­îc kiÓm ®Þnh ë cÊp quèc gia. §iÒu nµy quan träng ®èi víi b¹n nÕu b¹n quyÕt ®Þnh chuyÓn tõ mét tr­êng nµy sang mét tr­êng kh¸c ë Hoa Kú th«ng qua mét ch­¬ng tr×nh häc cÊp b»ng hoÆc nÕu b¹n cã kÕ ho¹ch lÊy b»ng ë nhiÒu tr­êng kh¸c nhau; vÝ dô, b»ng cö nh©n ë mét tr­êng vµ b»ng th¹c sÜ ë mét tr­êng kh¸c. §Ó cã thªm th«ng tin vµ t­ vÊn, h·y tham kh¶o ý kiÕn cña nh©n viªn Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú ë ®Êt n­íc b¹n. C¸c tr­êng kh«ng cã ®­îc sù kiÓm ®Þnh ®­îc thõa nhËn T¹i nhiÒu n­íc, c¸c c¬ quan chÝnh phñ yªu cÇu c¸c tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc ph¶i ®­îc kiÓm ®Þnh nh­ng ë Hoa Kú viÖc kiÓm ®Þnh lµ tù nguyÖn. Do ®ã, mét tr­êng cã thÓ lùa chän nÕu muèn ®­îc kiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc hoÆc quèc gia hoÆc thËm chÝ ®­îc kiÓm ®Þnh ë c¶ hai cÊp. HoÆc mét tr­êng cã thÓ ®­îc kiÓm ®Þnh bëi mét tæ chøc kh«ng ®­îc thõa nhËn. Sinh viªn ë c¸c tr­êng kh«ng cã ®­îc sù kiÓm ®Þnh ®­îc thõa nhËn ë cÊp khu vùc hoÆc quèc gia cã nhiÒu kh¶ n¨ng gÆp khã kh¨n trong c¸c viÖc sau: • Hä sÏ kh«ng ®¸p øng ®iÒu kiÖn ®Ó ®­îc vay hoÆc nhËn häc 67 68 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú bæng còng nh­ mét sè danh hiÖu khoa häc kh¸c. VÝ dô, nhiÒu chÝnh phñ n­íc ngoµi sÏ chØ cho vay ®èi víi c¸c sinh viªn ®ang häc ë mét tr­êng ®­îc kiÓm ®Þnh ë cÊp khu vùc. • SÏ gÆp khã kh¨n nÕu sinh viªn muèn c¸c tr­êng ®­îc kiÓm ®Þnh ë cÊp quèc gia hoÆc khu vùc chÊp nhËn nh÷ng m«n häc hä ®· häc hoÆc v¨n b»ng mµ hä cã. • ChÝnh phñ c¸c n­íc kh¸c th­êng kh«ng thõa nhËn v¨n b»ng cña c¸c tr­êng cña Hoa Kú mµ kh«ng cã ®­îc sù kiÓm ®Þnh ®­îc thõa nhËn ë cÊp khu vùc hoÆc quèc gia. ch­¬ng 4: KiÓm ®Þnh KiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh C¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh thùc hiÖn kiÓm ®Þnh c¸c ch­¬ng tr×nh häc hoÆc c¸c khoa cÊp b»ng chuyªn ngµnh chø kh«ng kiÓm ®Þnh toµn bé tr­êng. Th­êng th× c¸c ch­¬ng tr×nh hoÆc khoa nh­ vËy th­êng cña c¸c tr­êng ®· ®­îc kiÓm ®Þnh. V× vËy, b¹n cã thÓ ch¾c ch¾n vÒ tÝnh hîp ph¸p vµ chÊt l­îng chung. Khi xem xÐt mét tr­êng kh«ng cã ®­îc sù kiÓm ®Þnh ®­îc thõa nhËn, b¹n cÇn biÕt thªm hai yÕu tè sau: Mét tæ chøc kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh ®­îc coi lµ mét tæ chøc kiÓm ®Þnh "®­îc thõa nhËn" nÕu hä lµ thµnh viªn cña Héi ®ång KiÓm ®Þnh Gi¸o dôc Cao häc (CHEA) hoÆc HiÖp héi c¸c Tæ chøc KiÓm ®Þnh chuyªn ngµnh (ASPA). Thµnh viªn cña CHEA hoÆc ASPA lµ mét dÊu hiÖu cho biÕt ®é tin cËy cña mét hiÖp héi kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh. Bé Gi¸o dôc Hoa Kú chØ thõa nhËn c¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh ë cÊp quèc gia vµ khu vùc vµ kh«ng tham gia vµo viÖc kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh. • C¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh ®­îc thõa nhËn th­êng cã c¸c chÝnh s¸ch nghiªm ngÆt ®Ó tr¸nh viÖc thiÕu c«ng t©m gi÷a c¸c tr­êng ®­îc ®¸nh gi¸ vµ tr­êng thùc hiÖn viÖc ®¸nh gi¸. VÝ dô, ng­êi ®¸nh gi¸ kh«ng thÓ lµ sinh viªn, cùu sinh viªn, chñ së h÷u hoÆc ng­êi lµm thuª cho tr­êng ®ang ®­îc ®¸nh gi¸. Kh«ng thÓ b¶o ®¶m tÝnh trung thùc trong qu¸ tr×nh kiÓm ®Þnh nÕu tæ chøc kiÓm ®Þnh kh«ng ®­îc thõa nhËn. §Ó cã danh s¸ch ®Çy ®ñ vµ cËp nhËt vÒ c¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh ®­îc CHEA thõa nhËn, h·y tham kh¶o Ên phÈm C¸c tr­êng ®µo t¹o cao häc ®­îc kiÓm ®Þnh hoÆc tham kh¶o trang Web cña CHEA t¹i ®Þa chØ http://www.chea.org. Mét vµi tæ chøc kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn cña CHEA, nh­ng l¹i thuéc ASPA. Cã thÓ lÊy danh s¸ch ®Çy ®ñ vÒ c¸c tæ chøc nµy trªn trang Web cña ASPA t¹i http://www.aspa-usa.org. • NÕu b¹n theo häc t¹i mét tr­êng ®­îc kiÓm ®Þnh bëi mét tæ chøc kh«ng ®­îc thõa nhËn, kh«ng chØ ng­êi sö dông lao ®éng vµ c¸c chÝnh phñ kh«ng chÊp nhËn ch­¬ng tr×nh häc vµ v¨n b»ng cña b¹n mµ ngay häc vÊn mµ b¹n cã ®­îc cã thÓ kh«ng ®¸p øng yªu cÇu hoÆc ®¸p øng kh«ng toµn diÖn hoÆc kh«ng ®¹t tiªu chuÈn cao nh­ ch­¬ng tr×nh cña nh÷ng tr­êng ®­îc kiÓm ®Þnh bëi c¸c tæ chøc ®­îc thõa nhËn. §èi víi mét sè nghÒ, kÓ c¶ c¸c nghÒ liªn quan ®Õn y tÕ (vÝ dô, néi khoa hoÆc nha khoa) hoÆc an toµn (vÝ dô, kü thuËt), b¹n ph¶i lµ sinh viªn tèt nghiÖp ch­¬ng tr×nh cao häc cña mét ch­¬ng tr×nh ®­îc kiÓm ®Þnh ®Ó cã thÓ hµnh nghÒ trong lÜnh vùc cô thÓ. NÕu b¹n ®ang c©n nh¾c lµm mét nghÒ cô thÓ, h·y kiÓm tra xem viÖc kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh cã ph¶i lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó hµnh nghÒ tr­íc khi b¹n quyÕt ®Þnh nhËp häc mét ch­¬ng tr×nh cÊp b»ng. NÕu b¹n ®ang c©n nh¾c häc ë mét tr­êng kh«ng ®­îc kiÓm ®Þnh phï hîp, h·y hái tªn nh÷ng cùu sinh viªn ®· sö dông b»ng cÊp cña hä ®Ó lµm nh÷ng c«ng viÖc t­¬ng tù nh­ nh÷ng viÖc mµ b¹n dù ®Þnh sÏ lµm. Sau ®ã, liªn hÖ víi c¸c cùu sinh viªn ®Ó ®¸nh gi¸ vÒ tr¶i nghiÖm cña hä. ThËm chÝ nÕu viÖc kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh lµ kh«ng b¾t buéc ®Ó ®­îc cÊp giÊy phÐp hµnh nghÒ, viÖc kiÓm ®Þnh chuyªn m«n l¹i lµ mét ®¶m b¶o r»ng c¶ ch­¬ng tr×nh häc vµ gi¶ng viªn ®Òu ®¹t yªu cÇu vµ ®­îc cËp nhËt vÒ chuyªn m«n cña hä theo ®¸nh gi¸ cña tæ chøc kiÓm ®Þnh. • NhiÒu ng­êi sö dông lao ®éng t­ nh©n kh«ng chÊp nhËn c¸c m«n häc vµ v¨n b»ng cña mét tr­êng kh«ng cã ®­îc sù kiÓm ®Þnh ®­îc thõa nhËn ë cÊp khu vùc. 69 70 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Tr­êng vµ c¸c ch­¬ng tr×nh cña Hoa Kú ë bªn ngoµi Hoa Kú Cã hai lo¹i tr­êng cña Hoa Kú ho¹t ®éng ë bªn ngoµi l·nh thæ Hoa Kú: §ã lµ c¸c tr­êng ho¹t ®éng ®éc lËp vµ kh«ng cã gi¶ng ®­êng t¹i Hoa Kú, vµ c¸c tr­êng lµ mét bé phËn hoÆc cã quan hÖ chÆt chÏ víi mét tr­êng ë Hoa Kú. C¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng cña Hoa Kú n»m ë bªn ngoµi l·nh thæ Hoa Kú vµ kh«ng cã gi¶ng ®­êng ë Hoa Kú cã thÓ xin ®­îc kiÓm ®Þnh bëi c¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh ®­îc thõa nhËn cña Hoa Kú. Hä sÏ ®­îc ®­a vµo danh s¸ch c¸c tr­êng vµ ch­¬ng tr×nh ®­îc kiÓm ®Þnh cña mçi tæ chøc kiÓm ®Þnh, th­êng lµ n»m t¹i mét bé phËn ®Æc biÖt dµnh cho c¸c tr­êng ë bªn ngoµi Hoa Kú. Nh÷ng tr­êng nµy sÏ ph¶i ®¸p øng c¸c tiªu chuÈn kiÓm ®Þnh vµ ®­îc kiÓm ®Þnh gièng nh­ ®èi víi c¸c tr­êng ®· ®­îc kiÓm ®Þnh ë Hoa Kú. C¸c tr­êng lµ mét bé phËn cña mét tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc cña Hoa Kú, hoÆc liªn kÕt víi mét tr­êng ë Hoa Kú, ®­îc gäi lµ ph©n hiÖu. C¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh tr­êng häc sÏ ®­a c¸c ph©n hiÖu ë bªn ngoµi Hoa Kú vµo ho¹t ®éng kiÓm ®Þnh c¸c tr­êng cña Hoa Kú. Tuy nhiªn, ®Ó ®ñ ®iÒu kiÖn ®­îc c¸c tæ chøc nµy kiÓm ®Þnh, c¸c ph©n hiÖu ph¶i ®¸p øng c¸c tiªu chÝ vµ thñ tôc sau: • B»ng do ph©n hiÖu ph¸t ra ph¶i ®­îc tr­êng cña Hoa Kú cÊp. • Ph©n hiÖu ph¶i cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ møc ®é gi¶ng d¹y gièng nh­ tr­êng ë Hoa Kú vµ sinh viªn ph¶i cã ®iÒu kiÖn ®Ó hoµn thµnh tèi thiÓu 50% c¸c häc phÇn ®èi víi b»ng do Hoa Kú cÊp hoÆc hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh t¹i gi¶ng ®­êng ë Hoa Kú. ch­¬ng 4: KiÓm ®Þnh • C¸c tr­êng cña Hoa Kú ph¶i th«ng b¸o cho tæ chøc kiÓm ®Þnh tr­íc khi thµnh lËp mét ph©n hiÖu vµ trong vßng 6 th¸ng kÓ tõ khi b¾t ®Çu ho¹t ®éng, ph©n hiÖu ph¶i ®­îc kh¶o s¸t ®Ó ®¶m b¶o r»ng hä tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña tæ chøc kiÓm ®Þnh. §«i khi c¸c tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc ®­îc kiÓm ®Þnh cña Hoa Kú cã c¸c tháa thuËn víi c¸c tr­êng ë nh÷ng n­íc kh¸c ®Ó thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cã cÊp b»ng t¹i c¸c tr­êng ë bªn ngoµi Hoa Kú. T¹i nh÷ng tr­êng nµy, ch­¬ng tr×nh häc cã thÓ ®­îc xem lµ mét ph©n hiÖu khi tiÕn hµnh kiÓm ®Þnh chõng nµo ch­¬ng tr×nh vÉn cã thÓ hoµn thµnh viÖc ®µo t¹o vµ cÊp b»ng t¹i c¸c tr­êng ë bªn ngoµi Hoa Kú, vµ b»ng ®­îc tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc cña Hoa Kú cÊp. NÕu b¹n cßn ®«i chót nghi hoÆc vÒ viÖc kiÓm ®Þnh ®èi víi mét tr­êng hoÆc mét ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cã cÊp b»ng cña Hoa Kú ®­îc thùc hiÖn ë n­íc cña b¹n, h·y liªn hÖ trùc tiÕp víi tæ chøc ®· kiÓm ®Þnh tr­êng ®ã ë Hoa Kú hoÆc mét Trung t©m th«ng tin hoÆc T­ vÊn gi¸o dôc cña Hoa Kú ®Ó cã thªm lêi khuyªn. H·y nhí r»ng c¸c häc phÇn vµ v¨n b»ng cña mét tr­êng sÏ ®­îc chÝnh phñ n­íc b¹n coi lµ chøng chØ cña n­íc ngoµi vµ ®­îc ®¸nh gi¸ theo cïng mét tiªu chÝ nh­ khi xem xÐt c¸c häc phÇn cña mét tr­êng ë Hoa Kú. Tãm t¾t néi dung • KiÓm ®Þnh lµ mét c¬ chÕ thõa nhËn vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng cña c¸c tr­êng vµ ch­¬ng tr×nh ë Hoa Kú. • Ph©n hiÖu ph¶i thùc hiÖn t­¬ng tù quy tr×nh tù ®¸nh gi¸, kh¶o s¸t vµ ®­îc ®¸nh gi¸ bëi tæ chøc kiÓm ®Þnh gièng nh­ ®èi víi tr­êng ë Hoa Kú. • KiÓm ®Þnh lµ mét quy tr×nh tù nguyÖn ë Hoa Kú vµ kh¸c víi nhiÒu n­íc, kh«ng ph¶i do mét c¬ quan cña chÝnh quyÒn trung ­¬ng nh­ Bé Gi¸o dôc Hoa Kú thùc hiÖn. ViÖc c¸c bé gi¸o dôc cña bang cÊp giÊy phÐp cho c¸c tr­êng ®µo t¹o cao häc kh«ng ph¶i lµ kiÓm ®Þnh. • Ph©n hiÖu ph¶i chÞu sù chØ ®¹o vÒ chuyªn m«n cña tr­êng ë Hoa Kú. • KiÓm ®Þnh mét v¨n b»ng mét tr­êng cña Hoa Kú t¹i Hoa Kú vµ c¸c n­íc kh¸c th­êng ®­îc quyÕt ®Þnh b»ng viÖc kiÓm 71 72 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ®Þnh tr­êng hoÆc kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o. Sinh viªn quèc tÕ cÇn hái Bé Gi¸o dôc, Héi ®ång Gi¸o dôc Cao häc hoÆc c¸c c¬ quan qu¶n lý kh¸c ë trong n­íc vÒ nh÷ng h¹n chÕ ®èi víi viÖc kiÓm ®Þnh c¸c v¨n b»ng cña Hoa Kú. • Quy tr×nh kiÓm ®Þnh ®ßi hái c¸c tr­êng ph¶i cã môc tiªu phï hîp; kiÓm so¸t c¸c nguån lùc ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã; ®¶m b¶o ®¹t hiÖu qu¶ vµ chøng minh r»ng hä sÏ tiÕp tôc thùc hiÖn ®­îc môc tiªu trong t­¬ng lai. C¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh còng cã nhiÖm vô thóc ®Èy viÖc n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o ë c¸c tr­êng thµnh viªn. • Yªu cÇu cña c¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh rÊt kh¸c nhau nh­ng tÊt c¶ ®Òu ®ßi hái r»ng c¸c tr­êng hoÆc ch­¬ng tr×nh ph¶i tiÕn hµnh tù ®¸nh gi¸ mét c¸ch chi tiÕt vµ nép mét b¸o c¸o vÒ kÕt qu¶ tù ®¸nh gi¸ cho tæ chøc kiÓm ®Þnh. Quy tr×nh kiÓm ®Þnh lµ liªn tôc vµ bao gåm c¸c b¸o c¸o vµ ®ît kiÓm tra ®Þnh kú nh»m ®¶m b¶o c¸c tr­êng vÉn duy tr× tiªu chuÈn. • ViÖc kiÓm ®Þnh cã thÓ ¸p dông cho tr­êng, nghÜa lµ kiÓm ®Þnh mét tr­êng, hoÆc ¸p dông cho ch­¬ng tr×nh (®«i khi gäi lµ kiÓm ®Þnh chuyªn ngµnh), nghÜa lµ kiÓm ®Þnh mét ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o hoÆc khoa cña mét tr­êng. Cã nhiÒu tæ chøc kiÓm ®Þnh thùc hiÖn tõng lo¹i h×nh kiÓm ®Þnh nãi trªn. • C¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh tr­êng ®­îc thõa nhËn bëi Héi ®ång KiÓm ®Þnh Gi¸o dôc Cao häc (CHEA) vµ/hoÆc Bé Gi¸o dôc Hoa Kú. • KiÓm ®Þnh tr­êng cã thÓ ë cÊp khu vùc hoÆc Ýt phæ biÕn h¬n, ë cÊp quèc gia. NÕu mét tr­êng ®­îc kiÓm ®Þnh ë cÊp quèc gia, sinh viªn cÇn kiÓm tra ai kiÓm ®Þnh v¨n b»ng hoÆc m«n häc cña hä v× viÖc kiÓm ®Þnh ë c¸c cÊp cã thÓ kh¸c nhau rÊt lín. • C¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh ®­îc kiÓm ®Þnh bëi CHEA hoÆc lµ thµnh viªn cña HiÖp héi c¸c Tæ chøc kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh chuyªn ngµnh (ASPA). KiÓm ®Þnh cho mét ch­¬ng tr×nh, mét khoa hoÆc tr­êng cã thÓ lµ mét yªu cÇu b¾t buéc khi hµnh nghÒ trong mét sè lÜnh vùc nhÊt ®Þnh. ch­¬ng 4: KiÓm ®Þnh C¸c trang Web h÷u Ých HiÖp héi c¸c Tæ chøc kiÓm ®Þnh ch­¬ng tr×nh vµ chuyªn ngµnh (ASPA) http://www.aspa-usa.org Héi ®ång KiÓm ®Þnh Gi¸o dôc Cao häc (CHEA) http://www.chea.org Bé Gi¸o dôc Hoa Kú, V¨n phßng Gi¸o dôc sau trung häc http://www.ed.gov/offices/OPE C¸c tæ chøc kiÓm ®Þnh cÊp khu vùc: HiÖp héi c¸c Tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng ë c¸c bang miÒn Trung - Uû ban vÒ Gi¸o dôc cao häc (MSA/CHE) http://www.msache.org HiÖp héi c¸c Tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng khu vùc New England - Uû ban vÒ c¸c Tr­êng ®µo t¹o cao häc (NEASC-CIHE) http://www.neasc.org/cihe/cihe.htm HiÖp héi c¸c Tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng khu vùc B¾c miÒn Trung - Uû ban Gi¸o dôc cao häc http://www.ncacihe.org HiÖp héi c¸c Tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng khu vùc T©y B¾c Uû ban c¸c Tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng http://www.cocnasc.org HiÖp héi c¸c Tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng khu vùc phÝa Nam (SACS) - Uû ban vÒ c¸c Tr­êng Cao ®¼ng http://www.sacscoc.org HiÖp héi c¸c Tr­êng §¹i häc vµ Cao ®¼ng khu vùc miÒn T©y (WASC) - Uû ban vÒ c¸c Tr­êng Cao ®¼ng http://www.wascweb.org 73 74 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Tµi liÖu tham kh¶o 75 Phô lôc: Tµi liÖu tham kh¶o Occupational Outlook Handbook. Published annually. Bureau of Labor Statistics, U.S. Department of Labor, Washington, DC. (Explains the training requirements for different professions and careers in the United States. Also avaiable on the World Wide Web at http://www.stats.bls.gov/oco) Peterson’s Guide to Two-Year Colleges. Published annually. Peterson’s, Princeton, NJ. http://www.petersons.com C¸c Ên phÈm d­íi ®©y hiÖn cã s½n ®Ó tham kh¶o t¹i c¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc cña Hoa Kú. Ch­¬ng 1 - C¸c khãa häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú The Advising Quarterly. Published quarterly. America-Mideast Educational and Training Services (AMIDEAST), Washington, DC. http://www.amideast.org Advisory List of International Educational Travel and Exchange Programs. Published annually. Council on Standards for International Educational Travel (CSIET), Alexandria, VA. http://www.csiet.org Bricker’s International Directory: University Excutive Programs. Bricker’s Short-Term Excutive Programs. Peterson’s, Princeton, NJ. http://www.petersons.com Funding for United States Study: A Guide for International Students and Professionals. 1996. Institude of International Education, New York, NY. http://www.iie.org The Grants Register. Published annually. Macmillan Reference, London, England. http://www.macmillan-reference.co.uk Peterson’s Internships. Princeton, NJ. Published annually. Peterson’s, http://www.petersons.com Peterson’s Vocational & Technical Schools East. Peterson’s, Princeton, NJ. http://www.petersons.com Peterson’s Vocational & Technical Schools West. Peterson’s, Princeton, NJ. http://www.petersons.com Princeton Review: America’s Top Internships. Published annually. Mark Oldman and Samer Hamadeh. Random House, New York, NY. http://www.review.com Training and Development Organizations Directory. Janice McLean, Editor. 1994. Gale Group, Farmington Hills, MI. http://www.gale.com Ch­¬ng 2 - C¸c ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh A number of publications list language programs located throughout the United States. Of these, perhaps the most comprehensive is English Language and Orientation Programs in the United States, a directory of English language programs pub- 76 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Phô lôc: Tµi liÖu tham kh¶o lished by the Institute of International Education (see below). Professional associations, such as the Consortium of University and College Intensive English Programs (UCIEP) and the American Association of Intensive English Programs (AAIEP), also publish directories of their member language programs with descriptions and contact information for each. UCIEP: A Consortium of University and College Intensive English Programs in the USA - Member Profiles. Stillwater, OK. A growing number of magazines have appeared in recent years that contain advertisements for English language schools. Such magazines also provide information and advice for students considering enrolling in English language programs, and they contain articles about different aspects of language study in the United States. The Advising Quaterly. Published quarterly. America-Mideast Educational and Training Services (AMIDEAST), Washington, DC. http://www.amideast.org American Association of Intensive English Programs: Member Profiles 1999-2000. Philadelphia, PA. http://www.aaiep.org Directory of Professional Preparation Programs in TESOL in the United States and Canada. Ellen Garshick, Editor. 1999-2001. Teachers of English to Speakers of Other Languages, Inc. (TESOL), Alexandria, VA. http://www.tesol.org English Language and Orientation Programs in the United States. Institude of International Education, New York, NY. http://www.iie.org Foreign Students’ Guide to American Schools, Colleges, and Universities. Published annually. George Kalmar, Editor. International Education Service, Santa Monica, CA. http://www.ies-ed.com http://www.uciep.org Ch­¬ng 3 - Häc tõ xa The Advising Quarterly. Published quarterly. AmericaMideast Educational and Training Services (AMIDEAST), Washingtion, DC. http://www.amideast.org Campus-Free College Degrees: Thorson’s Guide to Accredited College Degrees Through Distance Learning. Marcie Kisner Thorson. 2000. Thorson Guides, Tulsa, OK. http://www.college-distancedegree.com College Degrees by Mail and Modem. 1999. Ten Speed Press, Berkeley, CA. http://www.tenspeedpress.com The Independent Study Catalog, A Guide to Over 10,000 Correspondence Courses. 1995. Published by Peterson’s for the National University Continuing Education Association, Washington, DC. Peterson’s, Princeton, NJ. http://www.petersons.com Peterson’s Guide to Distance Education Programs. 2000. Peterson’s, Princeton, NJ. http://www.petersons.com Peterson’s MBA Distance Learning Programs. 1999. Peterson’s, Princeton, NJ. http://petersons.com Virtual College. Pam Dixon. 1996. Peterson’s, Princeton, NJ. http://www.petersons.com 77 78 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Phô lôc: Gi¶i thÝch thuËt ng÷ Ch­¬ng 4 - KiÓm ®Þnh Bear’s Guide to Earning Degrees Nontraditionally. John Bear and Mariah Bear. 1999. C&B Publishing, Benicia, CA. http://www.degree.net Accredited Institutions of Postsecondary Education. Published annually. American Council for Education on behalf of the Council for Higher Education Accreditation (CHEA). Copies available at http://www.oryxpress.com. Gi¶i thÝch thuËt ng÷ Academic adviser (Cè vÊn häc tËp): Lµ mét gi¶ng viªn gióp vµ t­ vÊn cho sinh viªn vÒ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn häc tËp. Academic year (N¨m häc): Thêi gian chÝnh thøc gi¶ng d¹y, th­êng tõ th¸ng 8 hoÆc th¸ng 9 ®Õn th¸ng 5 hoÆc th¸ng 6. N¨m häc cã thÓ ®­îc chia thµnh c¸c häc kú cã ®é dµi thêi gian kh¸c nhau: hai kú, ba kú hoÆc bèn kú. Accreditation (KiÓm ®Þnh): C¬ chÕ duy tr× vµ phª chuÈn c¸c tiªu chuÈn gi¸o dôc ë mét tæ chøc gi¸o dôc cña Hoa Kú, ®­îc thùc hiÖn bëi c¸c tæ chøc hoÆc hiÖp héi thÈm ®Þnh. Bé Gi¸o dôc Hoa Kú ®Þnh nghÜa thÈm ®Þnh lµ “mét vÞ thÕ dµnh cho mét tr­êng, cho biÕt r»ng tr­êng ®ã ®ang ®¹t ®­îc môc tiªu vµ ®¸p øng c¸c tiªu chuÈn cña hiÖp héi vµ cã nhiÒu kh¶ n¨ng tiÕp tôc ®¶m b¶o ®­îc môc tiªu trong t­¬ng lai”. Advanced placement/advanced standing (Häc v­ît cÊp): Lµ viÖc bá qua mét sè m«n häc th­êng b¾t buéc ®èi víi mét sinh viªn ®¹i häc c¨n cø vµo qu¸ tr×nh häc tËp tr­íc ®ã cña sinh viªn. Associate degree (B»ng ®¹i c­¬ng): V¨n b»ng ®­îc cÊp sau khi hoµn thµnh hai n¨m häc, cã thÓ lµ "chuÈn" (®èi víi häc nghÒ) hoÆc "chuyÓn tiÕp" (®èi víi hai n¨m ®Çu cña sinh viªn lÊy b»ng cö nh©n). 79 80 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Phô lôc: Gi¶i thÝch thuËt ng÷ Asynchronous (Kh«ng ®ång thêi): ThuËt ng÷ ®­îc dïng ®Ó m« t¶ kiÓu ®µo t¹o tõ xa theo ®ã sinh viªn cã thÓ nhËn bµi gi¶ng ë bÊt kú ®©u vµ bÊt kú lóc nµo hä muèn, chõng nµo hä vÉn truy cËp ®­îc Internet, hoÆc trong tr­êng hîp häc qua th­, ®­îc chuyÓn qua b­u ®iÖn. Xem “Synchronous”. Community, technical, junior college (Tr­êng cao ®¼ng céng ®ång, kü thuËt, ®¹i häc ®¹i c­¬ng): C¬ së gi¸o dôc sau trung häc thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cã thêi gian tèi ®a lµ hai n¨m, bao gåm ch­¬ng tr×nh cÊp b»ng ®¹i c­¬ng vÒ khoa häc x· héi vµ tù nhiªn (A.A. hoÆc A.S.). Audit (Häc dù thÝnh): Cã tham gia nghe gi¶ng nh­ng kh«ng ®­îc ®iÓm hoÆc tÝn chØ ®Ó lÊy b»ng. Courses (Khãa häc): Líp häc th­êng kú kÐo dµi tõ mét ®Õn n¨m giê (hoÆc l©u h¬n) mçi tuÇn trong mét n¨m häc. Mét ch­¬ng tr×nh cÊp b»ng bao gåm nhiÒu khãa häc b¾t buéc vµ tù chän vµ th­êng kh¸c nhau gi÷a c¸c tr­êng ®¹i häc. Baccalaureate degree (B»ng cö nh©n): B»ng ®­îc cÊp cho sinh viªn tèt nghiÖp c¸c tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc cña Hoa Kú. Bachelor’s degree (B»ng cö nh©n): V¨n b»ng mµ mét tr­êng ®¹i häc cÊp cho sinh viªn khi ®· hoµn thµnh mét sè l­îng tÝn chØ nhÊt ®Þnh trong c¸c m«n häc. Th«ng th­êng ph¶i mÊt 4 n¨m ®Ó lÊy b»ng cö nh©n vµ ®©y lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó theo häc ch­¬ng tr×nh sau ®¹i häc. Campus (Khu«n viªn tr­êng/Khu häc x¸): Khu vùc n¬i cã c¸c tßa nhµ cña tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc. Certificate of Eligibility (GiÊy chøng nhËn ®ñ ®iÒu kiÖn): Mét v¨n b¶n cña ChÝnh phñ Hoa Kú do mét tr­êng ®¹i häc cÊp cho sinh viªn ®­îc nhËn häc ë ®ã ®Ó gióp sinh viªn xin thÞ thùc vµo Hoa Kú. Class rank (XÕp h¹ng häc tËp): Mét con sè hoÆc tû lÖ cho biÕt vÞ trÝ cña sinh viªn trong b¶ng thµnh tÝch häc tËp cña líp häc. Sinh viªn xÕp thø nhÊt trong mét líp cã 100 sinh viªn sÏ cã xÕp h¹ng lµ 1/100. XÕp h¹ng häc tËp cßn cã thÓ ®­îc thÓ hiÖn b»ng phÇn tr¨m. College (Tr­êng ®¹i häc ®¬n ngµnh): Mét tr­êng ®µo t¹o cÊp ®¹i häc. Theo mét nghÜa kh¸c, tr­êng ®¹i häc ®¬n ngµnh lµ mét bé phËn cña mét tr­êng ®¹i häc tæng hîp, vÝ dô Tr­êng Kinh doanh. College catalog (Tµi liÖu giíi thiÖu vÒ tr­êng ®¹i häc): Mét Ên phÈm chÝnh thøc cung cÊp th«ng tin vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o, c¬ së gi¶ng d¹y, th«ng tin vÒ yªu cÇu nhËp häc vµ cuéc sèng cña sinh viªn. Credits (TÝn chØ): §¬n vÞ mµ c¸c tr­êng sö dông ®Ó ghi nhËn viÖc hoµn thµnh c¸c khãa häc (víi c¸c ®iÓm v­ît vµ ®iÓm ­u) b¾t buéc ®Ó lÊy b»ng tèt nghiÖp. Tµi liÖu giíi thiÖu cña c¸c tr­êng x¸c ®Þnh sè l­îng vµ lo¹i tÝn chØ b¾t buéc ®Ó lÊy b»ng ®¹i häc vµ cho biÕt gi¸ trÞ vÒ tÝn chØ cña mçi khãa häc xÐt vÒ “giê tÝn chؔ hoÆc “®¬n vÞ tÝn chؔ. Degree (V¨n b»ng): Chøng chØ hoÆc danh hiÖu mµ mét tr­êng cao ®¼ng, ®¹i häc hoÆc tr­êng chuyªn ngµnh cÊp khi sinh viªn hoµn thµnh mét ch­¬ng tr×nh häc theo quy ®Þnh. Department (Khoa): Mét bé phËn hµnh chÝnh cña mét tr­êng, tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc, gi¶ng d¹y mét m«n häc nhÊt ®Þnh (vÝ dô, khoa Anh ng÷ hoÆc khoa Sö). Distance education (Häc tõ xa): H×nh thøc häc chÝnh quy theo ®ã sinh viªn vµ gi¶ng viªn kh«ng ë cïng mét n¬i t¹i cïng mét thêi ®iÓm. Doctorate (Häc vÞ tiÕn sÜ, vÝ dô Ph.D.): Lµ lo¹i v¨n b»ng cao cÊp nhÊt mµ mét tr­êng ®¹i häc cÊp cho c¸c sinh viªn khi hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o Ýt nhÊt lµ ba n¨m sau khi ®· lÊy b»ng cö nh©n hoÆc th¹c sÜ vµ khi sinh viªn chøng tá kh¶ n¨ng häc tËp nghiªn cøu trong c¸c cuéc thi vÊn ®¸p, viÕt vµ qua nghiªn cøu c¬ b¶n ®­îc tr×nh bµy d­íi h×nh thøc mét b¶n luËn v¨n. Dormitories (Ký tóc x¸): Khu nhµ ë dµnh cho sinh viªn t¹i khu häc ®­êng cña mét tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc. 81 82 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Phô lôc: Gi¶i thÝch thuËt ng÷ Faculty (§éi ngò gi¶ng viªn): TËp thÓ gi¸o viªn vµ ®«i khi bao gåm c¶ nh©n viªn hµnh chÝnh cña mét c¬ së ®µo t¹o. High school (Tr­êng trung häc): CÊp häc kÐo dµi ba hoÆc bèn n¨m cuèi cña hÖ gi¸o dôc 12 n¨m ë Hoa Kú. Fees (LÖ phÝ): Mét sè tiÒn mµ c¸c tr­êng thu ngoµi tiÒn häc phÝ, ®Ó trang tr¶i cho c¸c dÞch vô mµ tr­êng cung cÊp. Intensive English Program (IEP) (Ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh cÊp tèc): Mét lo¹i ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh, th­êng gåm 20 ®Õn 30 giê häc trªn líp mçi tuÇn. Fellowship (Häc bæng): Kho¶n tiÒn hç trî tµi chÝnh cho sinh viªn, th­êng dµnh cho sinh viªn cao häc. Financial aids (Trî gióp tµi chÝnh): Mét thuËt ng÷ chung ®Ó chØ tÊt c¶ c¸c lo¹i tiÒn, tiÒn vay, tiÒn c«ng cho viÖc lµm ngoµi giê dµnh cho sinh viªn. Foreign student adviser (FSA) (T­ vÊn cho sinh viªn n­íc ngoµi): Cßn gäi lµ t­ vÊn sinh viªn quèc tÕ (ISA). Lµ ng­êi lµm cho mét tr­êng, tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc, cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp th«ng tin vµ h­íng dÉn cho sinh viªn quèc tÕ trong c¸c lÜnh vùc nh­ c¸c quy ®Þnh cña ChÝnh phñ Hoa Kú, thÞ thùc, quy ®Þnh vÒ häc tËp nghiªn cøu, tËp qu¸n x· héi, ng«n ng÷, c¸c vÊn ®Ò vÒ tµi chÝnh vµ nhµ ë, vµ mét sè vÊn ®Ò ph¸p lý nhÊt ®Þnh. Freshman (Sinh viªn míi): Sinh viªn n¨m thø nhÊt cña tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc. Full-time student (Sinh viªn chÝnh quy): Sinh viªn nhËp häc t¹i mét tr­êng vµ tham gia ®Çy ®ñ c¸c m«n häc. Sè l­îng m«n häc vµ giê häc do tr­êng quy ®Þnh. Grade (§iÓm): ViÖc ®¸nh gi¸ thµnh tÝch häc tËp cña sinh viªn. Grade point average (GPA) (§iÓm trung b×nh): Mét hÖ thèng ®¸nh gi¸ thµnh tÝch häc tËp dùa trªn ®iÓm trung b×nh ®­îc tÝnh b»ng c¸ch nh©n ®iÓm cña tõng m«n häc víi sè giê theo häc tr×nh. International student adviser (ISA) (T­ vÊn sinh viªn quèc tÕ): Xem “Foreign student adviser”. Junior (Sinh viªn n¨m thø ba): Sinh viªn n¨m thø ba ë tr­êng trung häc, cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc. Lecture (Bµi gi¶ng): Mét ph­¬ng ph¸p d¹y häc trong c¸c khãa häc ë tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc theo ®ã mét gi¸o s­ gi¶ng bµi trong c¸c líp häc cã tõ 20 ®Õn vµi tr¨m sinh viªn. C¸c bµi gi¶ng cã thÓ ®­îc bæ sung b»ng c¸c cuéc th¶o luËn ®Þnh kú theo nhãm nhá d­íi sù h­íng dÉn cña c¸c gi¸o viªn trî gi¶ng. Maintenance (Sinh ho¹t phÝ): Chi phÝ cho cuéc sèng sinh viªn ë tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc, bao gåm ¨n, ë, s¸ch vë, quÇn ¸o, giÆt lµ, ®i l¹i vµ chi phÝ kh¸c. Major (M«n chuyªn ngµnh): Mét chñ ®Ò hoÆc lÜnh vùc häc tËp mµ sinh viªn tËp trung chuyªn s©u. Sinh viªn ®¹i häc th­êng chän mét chuyªn ngµnh sau hai n¨m häc ®¹i c­¬ng. Minor (M«n häc phô): Mét chñ ®Ò hoÆc lÜnh vùc häc tËp mµ sinh viªn dµnh thêi gian Ýt h¬n so víi m«n chuyªn ngµnh. Grading System (HÖ thèng cho ®iÓm): C¸c tr­êng trung häc, cao ®¼ng vµ ®¹i häc ë Hoa Kú th­êng dïng c¸ch cho ®iÓm b»ng c¸c ch÷ c¸i tõ “A” ®Õn “D” ®Ó thÓ hiÖn chÊt l­îng häc tËp cña mét sinh viªn. Nonresident student (Sinh viªn kh«ng lµ c­ d©n cña bang): Mét sinh viªn kh«ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu c­ tró l©u dµi ë mét bang. Häc phÝ vµ quy ®Þnh ®èi víi sinh viªn lµ c­ d©n vµ kh«ng lµ c­ d©n cña bang cã thÓ kh¸c nhau. Sinh viªn quèc tÕ kh«ng ®­îc coi lµ c­ d©n, vµ hÇu nh­ kh«ng cã kh¶ n¨ng sau nµy chuyÓn thµnh c­ d©n v× môc ®Ých häc phÝ. Graduate (Sinh viªn tèt nghiÖp): Sinh viªn ®· hoµn thµnh mét khãa häc ë cÊp trung häc hoÆc cao ®¼ng. Mét ch­¬ng tr×nh sau ®¹i häc cña tr­êng ®¹i häc lµ mét khãa häc cho sinh viªn ®· cã b»ng cö nh©n. Notarization (C«ng chøng): ViÖc chøng nhËn mét v¨n b¶n, tuyªn bè hoÆc ch÷ ký lµ x¸c thùc vµ ®óng bëi c«ng chøc nhµ n­íc - ë Hoa Kú gäi lµ c«ng chøng viªn. Ng­êi xin häc ë n­íc ngoµi cÇn c«ng chøng hoÆc x¸c nhËn c¸c giÊy tê liªn quan theo ®óng h­íng dÉn. 83 84 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Phô lôc: Gi¶i thÝch thuËt ng÷ Placement test (KiÓm tra ph©n líp): Mét cuéc kiÓm tra dïng ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng häc tËp cña sinh viªn trong mét lÜnh vùc nhÊt ®Þnh ®Ó xÕp hä vµo c¸c khãa häc phï hîp trong lÜnh vùc ®ã. Sophomore (Sinh viªn n¨m thø hai): Sinh viªn n¨m thø hai ë tr­êng trung häc, cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc. Prerequisite (Ch­¬ng tr×nh b¾t buéc): Ch­¬ng tr×nh hoÆc khãa häc mµ mét sinh viªn ph¶i hoµn thµnh tr­íc khi ®­îc phÐp nhËp häc mét ch­¬ng tr×nh hoÆc khãa häc cao h¬n. Quarter (Häc kú): Kho¶ng thêi gian häc tËp kÐo dµi tõ 10 ®Õn 12 tuÇn. Quiz (KiÓm tra ng¾n): Bµi kiÓm tra vÊn ®¸p hoÆc viÕt ng¾n, Ýt khi cã gi¸ trÞ chÝnh thøc. Recommendation, Letter of (Th­ giíi thiÖu): Mét gi¸o s­ hoÆc ng­êi sö dông lao ®éng biÕt râ vÒ tÝnh c¸ch vµ c«ng viÖc cña ng­êi xin häc sÏ viÕt mét bøc th­ ®Ò cao n¨ng lùc cña ng­êi ®ã. Cßn gäi lµ "personal recommendation", "personal endorsement" hoÆc "personal reference". Registration (§¨ng ký): Lµ thñ tôc mµ sinh viªn lùa chän vµ nhËp häc c¸c khãa häc ®­îc tæ chøc trong mét häc kú. Scholarship (Häc bæng): Sè tiÒn trî gióp tµi chÝnh cho sinh viªn ®¹i häc, cã thÓ d­íi h×nh thøc kh«ng thu häc phÝ vµ/hoÆc lÖ phÝ. Semester (Häc kú): Kho¶ng thêi gian häc tõ 15 ®Õn 16 tuÇn, th­êng kÐo dµi mét nöa n¨m häc. Seminar (Héi th¶o): Mét h×nh thøc gi¶ng bµi theo nhãm nhá, kÕt hîp nghiªn cøu ®éc lËp vµ th¶o luËn trªn líp d­íi sù h­íng dÉn cña mét gi¸o s­. Th­êng dµnh cho sinh viªn ®¹i häc s¾p tèt nghiÖp vµ sinh viªn cao häc. Senior (Sinh viªn s¾p tèt nghiÖp): Ng­êi häc n¨m thø t­ ë bËc trung häc, cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc. Social Security Number (SSN) (Sè an sinh x· héi): Sè thÎ do ChÝnh phñ Hoa Kú cÊp cho ng­êi ®i lµm ®Ó khÊu trõ tiÒn l­¬ng. NhiÒu tr­êng sö dông sè thÎ an sinh x· héi lµm sè sinh viªn. Special student (Sinh viªn ®Æc biÖt): Mét sinh viªn cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc kh«ng nhËp häc ®Ó lÊy b»ng. Synchronous (§ång thêi): ThuËt ng÷ dïng ®Ó chØ kiÓu häc tõ xa theo ®ã bµi gi¶ng ®­îc thùc hiÖn t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, vµ th«ng th­êng ë c¸c ®Þa ®iÓm cô thÓ. Xem thªm “Asynchronous”. Syllabus (Ch­¬ng tr×nh häc): Mét b¶n ®Ò c­¬ng vÒ c¸c chñ ®Ò sÏ häc trong mét khãa häc. Test (KiÓm tra): BÊt kú ph­¬ng ph¸p nµo ®¸nh gi¸ kiÕn thøc cña mét sinh viªn. Transcript (B¶ng ®iÓm): Mét b¶n sao cã chøng nhËn kÕt qu¶ häc tËp cña mét sinh viªn, trªn ®ã cã ghi tªn khãa häc, sè häc tr×nh tÝch luü vµ ®iÓm thi mçi m«n häc. Transfer (ChuyÓn tiÕp): Quy tr×nh chuyÓn tõ mét tr­êng ®¹i häc sang mét tr­êng ®¹i häc kh¸c ®Ó hoµn thµnh viÖc häc lÊy b»ng. Trimester (Häc kú): Kho¶ng thêi gian häc tËp kÐo dµi gÇn 16 tuÇn trong mét n¨m häc ®­îc chia thµnh ba kú b»ng nhau. Tuition (Häc phÝ): Kho¶n tiÒn mµ mét tr­êng thu cña sinh viªn cho viÖc gi¶ng d¹y vµ ®µo t¹o (TiÒn häc kh«ng bao gåm tiÒn s¸ch vë hoÆc vËt dông). Undergraduate studies (§¹i häc): C¸c ch­¬ng tr×nh hai hoÆc bèn n¨m ë tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc sau khi tèt nghiÖp trung häc, nh»m môc ®Ých lÊy b»ng ®¹i c­¬ng hoÆc cö nh©n. University (Tr­êng ®¹i häc): Mét c¬ së lín ®µo t¹o sau trung häc cã cung cÊp c¸c ch­¬ng tr×nh häc ë c¶ bËc ®¹i häc vµ sau ®¹i häc. Vocational schools (Tr­êng d¹y nghÒ): C¸c tr­êng d¹y sinh viªn c¸c nghÒ b¸n chuyªn nghiÖp hoÆc kü thuËt. 85 86 Lêi c¶m ¬n NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Ellen Badger, Gi¸m ®èc Ban häc gi¶ vµ sinh viªn Quèc tÕ, §¹i häc Binghamton (SUNY), New York. Lêi c¶m ¬n Bé s¸ch 4 quyÓn víi nhan ®Ò NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú do Ban Th«ng tin vµ T­ liÖu Gi¸o dôc, Bé Ngo¹i giao Hoa Kú ph¸t hµnh. Bé s¸ch nµy còng cã thÓ ®­îc t×m thÊy ë trang web: http://educationusa.state.gov. Bé Ngo¹i giao Hoa Kú xin göi ch©n thµnh göi lêi c¶m ¬n tíi c¸c c¸ nh©n sau, nh÷ng ng­êi ®· ®ãng gãp thêi gian, chuyªn m«n vµ nç lùc cña m×nh cho quyÓn s¸ch NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú víi t­ c¸ch lµ nh÷ng céng sù tÝch cùc trong ñy ban T­ vÊn Hoa Kú: Evelyn Levinson, §iÒu phèi viªn Dù ¸n; Chuyªn gia tham gia ®µo t¹o, Ph¸i ®oµn cña USAID khu vùc Bê T©y vµ D¶i Gaza; Cè vÊn Gi¸o dôc Quèc tÕ; Cùu Gi¸m ®èc Trung t©m Th«ng tin Gi¸o dôc, Quü Gi¸o dôc Israel-Hoa Kú, Tel Avil, Israel. Louise Cook, Trî lý §iÒu phèi viªn dù ¸n/Biªn tËp, §iÒu phèi vµ viÕt bµi cho Cuèn 1; Cùu Gi¸m ®èc, DÞch vô T­ vÊn Gi¸o dôc, ñy ban Fulbright Anh-Mü, London; HiÖn lµ Gi¸m ®èc Trung t©m Kaplan, London. Diana Lopez, §iÒu phèi viªn vµ viÕt bµi cho Cuèn 2; Gi¸m ®èc Phßng TiÕp nhËn vµ Hå s¬, §¹i häc Tennessee, Knoxville. Roberta Paola, §iÒu phèi viªn vµ viÕt bµi cho Cuèn 3; Cè vÊn Gi¸o dôc/C¸n bé dù ¸n ®Æc biÖt cho Nam Phi, Tæng L·nh sù qu¸n Hoa Kú ë Durban, Nam Phi. Gaston Lacombe, §iÒu phèi viªn vµ viÕt bµi cho Cuèn 4, §iÒu phèi Ch­¬ng tr×nh, Quü Soros cña Latvia, Trung t©m T­ vÊn Gi¸o dôc Ruskaup. §ång thêi Bé Ngo¹i giao Hoa Kú còng xin c¶m ¬n c¸c t¸c gi¶, nhµ biªn tËp, c¸c ®éc gi¶ vµ c¸c nhµ t­ vÊn sau: Kathleen Alam, §iÒu phèi viªn T­ vÊn Gi¸o dôc khu vùc Nam ¸, Bé Ngo¹i giao Hoa Kú. Juleann Fallgatter, Biªn tËp tê The Advising Quarterly, vµ Gi¸m ®èc Ban KiÓm tra vµ T­ vÊn, AMIDEAST. Nancy Gong, Cùu ®iÒu phèi viªn cña Quü trao ®æi Mü-Indonesia, Ban T­ vÊn Gi¸o dôc, Jakarta, Indonesia. Sandarshi Gunawardena, cùu T­ vÊn Gi¸o dôc, ñy ban Fulbright MüSri Lanka, Colombo, Sri Lanka. Linda Heaney, Chñ tÞch Ban Gi¸o dôc Linden, Washington, D.C. Lia Hutton, Phã Tæng biªn tËp tê The Advising Quarterly, AMIDEAST. Nancy Keteku, §iÒu phèi viªn T­ vÊn Gi¸o dôc khu vùc ch©u Phi, Bé Ngo¹i giao Hoa Kú. T­ Maria Lesser, cùu §iÒu phèi viªn vÊn Gi¸o dôc khu vùc Mexico/Caribbe, Bé Ngo¹i giao Hoa Kú. Amy Lezberg, Trung t©m Th«ng tin Gi¸o dôc Cao häc New England, §¹i häc Massachusetts, Tr­êng Cao ®¼ng Gi¸o dôc, Boston. Martyn J. Miller, Gi¸o ®èc V¨n phßng c¸c DÞch vô Quèc tÕ, §¹i häc Temple, Philadelphia, Pennsylvania. Terhi Molsa, Phã Gi¸m ®èc Trung t©m Fulbright, Helsinki, PhÇn Lan. Sohair Saad, Gi¸m ®èc Trung t©m Tµi nguyªn Gi¸o dôc, AMIDEAST, Cairo, Ai CËp. Jaylene Sarrasino, LuËt s­ vÒ së h÷u trÝ tuÖ vµ Cè vÊn Internet, Washington, D.C. Ngoµi ra, Bé Ngo¹i giao Hoa Kú còng xin tr©n träng c¶m ¬n tr­êng §¹i häc Denver (www.du.edu) ®· tµi trî cho h×nh ¶nh minh häa trang b×a vµ qu¶ng c¸o cña tËp s¸ch. 87 44 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Phô lôc: Gi¶i thÝch thuËt ng÷ 44 88 Phô lôc: Gi¶i thÝch thuËt ng÷ NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú vµ xin häc ë c¸c tr­êng ®¹i häc Hoa Kú, h·y xem TËp 1 vµ 2 cña bé §µo t¹o kü thuËt vµ d¹y nghÒ ®ßi hái häc viªn ph¶i häc c¸c kh¸i niÖm, lý thuyÕt vµ thiÕt kÕ, céng víi c¸c kü n¨ng thùc hµnh. C¸c ch­¬ng tr×nh nµy cã t¹i c¸c tr­êng cao ®¼ng céng ®ång vµ tr­êng d¹y nghÒ hai n¨m vµ còng cã thÓ cã t¹i mét sè c¸c tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc. Xin ®äc TËp 1 cña bé s¸ch nµy nhan ®Ò Häc ®¹i häc ®Ó cã thªm th«ng tin vÒ c¸c tr­êng trung cÊp, cao ®¼ng vµ ®¹i häc. ChØ cã nh÷ng tæ chøc do Bé Ngo¹i giao Hoa Kú cho phÐp vµ cÊp chøng nhËn ®ñ t­ c¸ch (MÉu DS-2019) míi cã thÓ qu¶n lý nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµy. Chøng nhËn nµy cho phÐp nh÷ng ng­êi tham gia ch­¬ng tr×nh xin cÊp thÞ thùc trao ®æi J-1 t¹i §¹i sø qu¸n hay L·nh sù qu¸n cña Hoa Kú. ThÞ thùc J-1 cho phÐp ng­êi tham gia ch­¬ng tr×nh ®­îc lµm viÖc hîp ph¸p t¹i Hoa Kú trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Kh«ng nªn nhÇm lÉn lo¹i thÞ thùc J-1 nµy víi mét lo¹i thÞ thùc J-1 kh¸c cÊp cho sinh viªn theo häc ë c¸c ch­¬ng tr×nh ®­îc cÊp b»ng hay c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi sinh viªn víi tr­êng ®¹i häc Hoa Kú (xem TËp 1 vµ 2 trong bé s¸ch nµy ®Ó cã thªm th«ng tin vÒ viÖc häc lÊy b»ng ë Hoa Kú). B¹n sÏ kh«ng thÓ häc nh÷ng ch­¬ng tr×nh häc chÝnh qui khi b¹n ®ang tham gia ch­¬ng tr×nh trao ®æi nghÒ nghiÖp. C¸c th«ng tin chi tiÕt h¬n vÒ ch­¬ng tr×nh thÞ thùc J-1 cho c¸c ch­¬ng tr×nh trao ®æi kh¸ch vµ tr«ng trÎ cã trªn trang Web http://exchanges.state.gov. Department (Khoa): Mét bé phËn hµnh chÝnh cña mét tr­êng, tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc, gi¶ng d¹y mét m«n häc nhÊt ®Þnh (vÝ dô, khoa Anh ng÷ hoÆc khoa Sö). t3 Nonresident student (Sinh viªn kh«ng lµ c­ d©n cña bang): Mét sinh viªn kh«ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu c­ tró l©u dµi ë mét bang. Häc phÝ vµ quy ®Þnh ®èi víi sinh viªn lµ c­ d©n vµ kh«ng lµ c­ d©n cña bang cã thÓ kh¸c nhau. Sinh viªn quèc tÕ kh«ng ®­îc coi lµ c­ d©n, vµ hÇu nh­ kh«ng cã kh¶ n¨ng sau nµy chuyÓn thµnh c­ d©n v× môc ®Ých häc phÝ. Lêi nhµ xuÊt b¶n Lêi nhµ xuÊt b¶n 89 46 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Phô lôc: Gi¶i thÝch thuËt ng÷ 46 47 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Phô lôc: Gi¶i thÝch thuËt ng÷ 47