Tài liệu Hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về du lịch tâm linh ở thị xã quảng trị

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐAI HỌC KINH TẾ HOÀNG THỊ DIỆU HƯƠNG HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DU LỊCH TÂM LINH Ở THỊ XÃ QUẢNG TRỊ LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ HUẾ 2018 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐAI HỌC KINH TẾ HOÀNG THỊ DIỆU HƯƠNG HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DU LỊCH TÂM LINH Ở THỊ XÃ QUẢNG TRỊ CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ MÃ SỐ:8 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN NGỌC CHÂU HUẾ 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan kết quả của đề tài "Hoàn thiện công tác quản lý Nhà nước về du lịch tâm linh ở Thị xã Quảng Trị" là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi và được sự hướng dẫn khoa học của TS. Nguyễn Ngọc Châu. Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề tài này là trung thực và chưa công bố dưới bất cứ hình thức nào trước đây. Những số liệu trong các bảng biểu phục vụ phân tích, nhận xét, đánh giá được chính tác giả thu thập từ các nguồn khác nhau có ghi rõ trong phần tài liệu tham khảo. Ngoài ra trong phần luận văn còn một số nhận xét, đánh giá của các tác giả khác, các cơ quan tổ chức khác đều có trích dẫn và chú thích nguồn gốc. Nếu có bất kỳ sự gian lận nào tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm về nội dung luận văn của mình. Thị xã Quảng Trị, ngày 5 tháng 2 năm 2018 Tác giả luận văn Hoàng Thị Diệu Hương i LỜI CẢM ƠN Luận văn thạc sĩ chuyên ngành quản lý kinh tế với đề tài “Hoàn thiện công tác quản lý Nhà nước về du lịch tâm linh ở Thị xã Quảng Trị” là kết quả của quá trình cố gắng không ngừng của bản thân và được sự giúp đỡ, động viên khích lệ của các thầy, bạn bè đồng nghiệp và người thân. Qua trang viết này tác giả xin gửi lời cảm ơn tới những người đã giúp đỡ tôi trong thời gian học tập - nghiên cứu khoa học vừa qua. Tôi xin tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đối với thầy giáo TS. Nguyễn Ngọc Châu đã trực tiếp tận tình hướng dẫn cũng như cung cấp tài liệu thông tin khoa học cần thiết cho luận văn này. Xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo trường Đại học kinh tế Huế, khoa đào tạo sau đại học đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành tốt công việc nghiên cứu khoa học của mình. Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn đồng nghiệp, đơn vị công tác đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện Luận văn. Thị xã Quảng Trị, ngày 5 tháng 2 năm 2018 Tác giả luận văn Hoàng Thị Diệu Hương ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC KINH TẾ Họ và tên học viên: HOÀNG THỊ DIỆU HƯƠNG Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8340410 Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN NGỌC CHÂU Tên đề tài: HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DU LỊCH TÂM LINH Ở THỊ XÃ QUẢNG TRỊ 1. Mục đích và đối tượng nghiên cứu Mục đích nghiên cứu: Vận dụng cơ sở lý luận về du lịch tâm linh để đánh giá tình hình công tác quản lý du lịch tâm linh ở Thị xã Quảng Trị, đề xuất các giải pháp và khuyến nghị nhằm thúc đẩy phát triển du lịch tâm linh ở thị xã Quảng Trị. Đối tượng nghiên cứu: Tác giả xác định chủ đề của nghiên cứu này là quản lý nhà nước về du lịch tâm linh trên địa bàn tỉnh và Thị xã Quảng Trị tìm ra khía cạnh của giải pháp để nâng cao hiệu quả của công việc này. 2. Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng Phương pháp điều tra, khảo sát, phỏng vấn. Phương pháp sưu tầm các nguồn tư liệu. Phương pháp cấu trúc, phân tích. Phương pháp phân tích theo mô hình SWOT. Phương pháp so sánh. 3. Các kết quả nghiên cứu chính và kết luận Tác giả đã nghiên cứu và phân tích những điểm mạnh và nhược điểm trong công tác quản lý Nhà nước về du lịch tâm linh ở Thị xã Quảng Trị. Từ đó đưa ra những giải pháp để quản lý như sau: Giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức về du lịch tâm linh, đảm bảo thực hiện đúng các quan điểm phát triển du lịch tâm linh mang lại những giá trị tinh thần tiến bộ cho xã hội, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế xã hội bền vững Xây dựng sản phẩm du lịch tâm linh theo quy hoạch không gian phát triển các khu, điểm du lịch tâm linh đạt tới độ tinh tế đáp ứng đúng các nhu cầu về tâm linh của du khách; kết nối hình thành các tuyến du lịch tâm linh quốc gia. Tập trung nguồn lực, tạo cơ chế huy động nguồn lực đầu tư vào các khu, điểm du lịch tâm linh dựa trên quy hoạch các khu, điểm du lịch tâm linh. Tổ chức cung cấp dịch vụ tại điểm du lịch tâm linh và tăng cường quản lý điểm đến du lịch tâm linh. iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT KÝ HIỆU NGUYÊN NGHĨA 1 APEC Hiệp hội Châu Á – Thái Bình Dương 2 GDP Tổng sản phẩm trong nước 3 TAT Cơ quan du lịch Quốc gia Thái Lan 4 UBND Ủy ban nhân dân 5 UNWTO Tổ chức du lịch thế giới 6 VHTTDL Văn hóa thể thao và du lịch 7 WTO Tổ chức thương mại Thế giới iv MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ...........................................................................................................i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC KINH TẾ............................... iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .............................................................................iv MỤC LỤC ......................................................................................................................v DANH MỤC BẢNG BIỂU ..........................................................................................ix DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ ..................................................................................x MỞ ĐẦU.........................................................................................................................1 1.Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu.............................................................................1 2.Tình hình nghiên cứu....................................................................................................2 3.Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ...............................................................................4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...............................................................................4 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DU LỊCH TÂM LINH VÀ THỰC TIỄN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI DU LỊCH TÂM LINH.................8 1.1. KHÁI NIỆM VỀ DU LỊCH VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH KINH TẾ DU LỊCH TRONG NỀN KINH TẾ QUỐC DÂN ...........................................................................8 1.1.1 Khái niện về du lịch...............................................................................................8 1.1.2 Vai trò của du lịch trong nền kinh tế quốc dân ....................................................12 1.1.3 Thách thức của phát triển du lịch trong nền kinh tế .............................................14 1.2 KHÁI NIỆM VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VÀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DU LỊCH TÂM LINH ..........................................................................................................17 1.2.1 Khái niệm về Quản lý nhà nước ...........................................................................17 1.2.3 Mục đích và nội dung chủ yếu của quản lý Nhà nước về du lịch ........................21 1.3. NHỮNG NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG TỚI QUẢN LÝ, PHÁT TRIỂN NGÀNH DU LỊCH TÂM LINH TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ QUẢNG TRỊ .......................................23 1.3.1 Nhóm nhân tố chủ quan bên trong quản lý Nhà nước..........................................23 1.3.2 Các nhân tố khách quan trong Quản lý nhà nước ................................................26 v 1.4.KINH NGHIỆM QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DU LỊCH TÂM LINH TRONG NƯỚC VÀ NGOÀI NƯỚC, MỘT SỐ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO CÔNG TÁC QUẢN LÝ DU LỊCH TÂM LINH CỦA THỊ XÃ QUẢNG TRỊ .................................31 1.4.1.Kinh nghiệm quản lý nhà nước về du lịch tâm linh ở một số Quốc gia và Thành phố trên thế giới.............................................................................................................31 1.4.2 Một số kinh nghiệm trong công tác Quản lý Nhà nước về du lịch tâm linh ở nước ta: ..........................................................................................................................37 1.4.3 Một số bài học cần lưu ý đối với Quản lý du lịch tâm linh ở Thị xã Quảng Trị..40 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DU LỊCH TÂM LINH TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ QUẢNG TRỊ ..................................42 2.1 TÌNH HÌNH CƠ BẢN CỦA THỊ XÃ QUẢNG TRỊ..............................................42 2.1.1 Vị trí địa lý............................................................................................................42 2.1.2 Đặc điểm tự nhiên.................................................................................................43 2.1.3 Đặc điểm dân số và nguồn nhân lực.....................................................................46 2.2 TỔNG QUAN VỀ DU LỊCH TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ QUẢNG TRỊ ...............49 2.2.1 Nội dung và những kết quả đạt được trong công tác Quản lý nhà nước về du lịch tâm linh trên địa bàn Thị xã Quảng Trị .........................................................................53 2.2.2 Những kết quả trong công tác Quản lý nhà nước về định hướng, chiến lược phát triển du lịch....................................................................................................................54 2.2.3 Những kết quả trong Quản lý Nhà nước đối với luồng khách và hoạt động của khách du lịch tâm linh ...................................................................................................57 2.2.4 Những kết quả đạt được trong Quản lý Nhà nước đối với các doanh nghiệp và cơ sở hoạt động kinh doanh du lịch tâm linh .....................................................................61 2.2.5 Những kết quả đạt được trong quản lý Nhà nước đối với các tuyến, điểm du lịch tâm linh ..........................................................................................................................64 2.2.6 Kết quả Quản lý nhà nước về phát triển nguồn nhân lực cho ngành du lịch tâm linh Thị xã Quảng Trị ....................................................................................................66 vi 2.3 NHỮNG HẠN CHẾ VÀ NGUYÊN NHÂN TỒN TẠI TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DU LỊCH TÂM LINH TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ QUẢNG TRỊ .................................................................................................................71 2.3.1 Những hạn chế và nguyên nhân tồn tại trong công tác xây dựng, ban hành và thực thi chiến lược, chính sách, quy hoạch, kế hoạch phát triển...................................71 2.3.2 Những hạn chế và nguyên nhân trong công tác Quản lý thị trường du lịch tâm linh và hoạt động của du khách ở Thị xã Quảng Trị .....................................................73 2.3.3 Những điểm yếu về Quản lý hoạt động kinh doanh du lịch tâm linh ở Thị xã Quảng Trị.......................................................................................................................74 2.3.4 Những hạn chế về Quản lý các điểm tuyến, dịch vụ du lịch tâm linh..................75 2.3.5 Những hạn chế và nguyên nhân trong Quản lý nguồn nhân lực du lịch tâm linh 77 2.4 CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ, PHÁT TRIỂN DU LỊCH TÂM LẠI THỊ XÃ QUẢNG TRỊ ................................................................79 2.4.1 Những thời cơ, thuận lợi trong Quản lý, phát triển ngành du lịch tâm linh Thị xã Quảng Trị.......................................................................................................................80 2.4.2 Những thách thức, khó khăn trong Quản lý, phát triển ngành du lịch Thị xã Quảng Trị.......................................................................................................................82 CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DU LỊCH TÂM LINH Ở THỊ XÃ QUẢNG TRỊ ..................................85 3.1 ĐỊNH HƯỚNG, MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN DU LỊCH TÂM LINH Ở THỊ XÃ QUẢNG TRỊ ĐẾN NĂM 2025 TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2030 ...................................85 3.1.1 Định hướng phát triển kinh tế thị xã Quảng Trị đến năm 2025 tầm nhìn đến năm 2030 ...............................................................................................................................85 3.1.2 Vị trí, tầm quan trọng của ngành du lịch tâm linh Thị xã Quảng Trị trong bản đồ du lịch Tỉnh Quảng Trị và tổng thể nền kinh tế Thị xã Quảng Trị ................................86 3.1.3 Quan điểm, định hướng, mục tiêu phát triển du lịch tâm linh ở Thị xã đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 .......................................................................................87 3.2 NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU LỰC, HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DU LỊCH TÂM LINH TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ QUẢNG TRỊ ...88 vii 3.2.1 Nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch, kế hoạch tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình đầu tư phát triển du lịch ........................................................................................88 3.2.2 Chú trọng bảo vệ, tôn tạo các điểm du lịch, cảnh quan, môi trường phục vụ du lịch .................................................................................................................................89 3.2.3 Tăng cường Quản lý nhà nước bằng pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước đối với các hoạt động kinh doanh du lịch ..................................90 3.2.4 Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành du lịch tâm linh ..........................................................................................................................90 3.2.5 Sử dụng hiệu quả các công cụ tài chính, thuế, giá cả, hổ trợ thông tin, chính sách ưu đãi, thu hút đầu tư và kích cầu du lịch......................................................................92 3.3 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ.............................................................................................92 KẾT LUẬN ..................................................................................................................93 TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................97 QUYẾT ĐỊNH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN NHẬN XÉT CỦA PHẢN BIỆN 1+2 BẢN GIẢI TRÌNH XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN viii DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1: Bảng so sánh lượng khách du lịch và doanh thu du lịch từ năm 2011-2016 tại Tỉnh Quảng Trị........................................................................................49 Bảng 2.2: Bảng so sánh lượng khách du lịch và doanh thu du lịch từ năm 2011-2016 tại Thị xã Quảng Trị.....................................................................................52 Bảng 2.3: Lượng khách Quốc tế của các thị trường hàng đầu đếnThị xã Quảng Trị giai đoạn 2011– 2016 ..........................................................................................59 Bảng 2.4: Số cơ sở doanh nghiệp và lực lượng lao động trong ngành du lịch, dịch vụ ......................................................................................................................62 Bảng 2.5: Số lượng cơ sở nhà nghỉ trong ngành du lịch, dịch vụ ...............................62 Bảng 2.6: Bảng thống kê số lượng lao động trực tiếp trong ngành du lịch tại Thị xã Quảng Trị .....................................................................................................67 Bảng 2.7: Bảng kết quả khảo sát về quảng cáo của dịch vụ du lịch tâm linh tại Thị xã Quảng Trị.................................................................................69 Bảng 2.8: Bảng kết quả khảo sát về bảo tồn du lịch tâm linh tại Thị xã Quảng Trị.......................................................................................................70 Bảng 2.9: Bảng kết quả khảo sát về quản lý Nhà nước du lịch tâm linh tại Thị xã Quảng Trị..........................................................................................70 ix DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ Hình 2.1. Lượng khách du lịch trong nước và quốc tế giai đoạn 2011-2016 tại tỉnh Quảng Trị .....................................................................................................50 Hình 2.2. So sánh lượng khách du lịch và doanh thu du lịch từ năm 2011 -2016 tại Thị xã Quảng Trị..........................................................................................52 Hình 2.3: Sơ đồ số lượng lao động trực tiếp trong ngành du lịch tại Thị xã Quảng Trị ......................................................................................................................66 x MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Du lịch đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng ở nhiều nước và khu vực, được coi là một nền kinh tế hợp nhất và đóng góp cho sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp khác nhau và tạo ra nhiều việc làm, tăng cường trao đổi văn hóa và xã hội cấp khu vực và quốc gia giúp thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau, tăng cường sự thống nhất đoàn kết liên minh, tình hữu nghị và hòa bình. Đối với nước ta, các hoạt động du lịch đang tăng lên. Doanh thu du lịch năm 2016 vượt quá 40 nghìn tỷ VND, chiếm 6,6% GDP, và tạo ra 603.000 cơ hội việc làm cho người lao động. Để hiểu được xu hướng này, như định nghĩa trong xu hướng phát triển du lịch tổng hợp toàn cầu hiện nay, là một trong những nhiệm vụ trọng tâm tạo ra một "ngành công nghiệp không khói" và có ý nghĩa quan trọng trong sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Đảng và nhà nước đã xây dựng chính sách và các ưu tiên chính sách phù hợp cho phát triển du lịch. Nghị quyết Đại hội lần thứ 11 của Đảng đã xác định quan điểm phát triển bền vững du lịch như một nền kinh tế có giá trị góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Việt Nam đã trở thành một trung tâm du lịch trong khu vực. Theo đuổi chính sách của Đảng, vào ngày 30 tháng 12 năm 2011, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2473/QĐ-TTg phê duyệt chiến lược phát triển du lịch cho Việt Nam đến năm 2020 với mục tiêu đến năm 2030. Mục tiêu của Chiến lược là phấn đấu đến năm 2020 định hướng năm 2030, Việt Nam đã trở thành một nước đang phát triển du lịch và là một trong những nước có nền công nghiệp du lịch phát triển trên thế giới. Quảng Trị là một trong những tỉnh có nhiều di tích lịch sử phong phú, dân số lớn và nhiều tuyến đường (Quốc lộ 1A, Quốc lộ 9 và đường Hồ Chí Minh). Đường sắt Bắc Nam, nằm giữa hai tỉnh Thừa Thiên Huế và Quảng Bình nên có nhiều điều kiện để phát triển nhiều loại hình du lịch. Theo thống kê, Tỉnh Quảng Trị có rất nhiều di tích lịch sử, nhiều di tích được xếp hạng Quốc gia. Tổng cộng có 518 di tích, trong đó có 469 di tích cách mạng, 436 1 di tích lịch sử, 12 di tích lịch sử quốc gia và 4 di tích cấp quốc gia đặc biệt. Quảng Trị là nơi đầu tiên và duy nhất để mở chiến dịch du lịch về tâm linh(Đường 9 và đường Trường Sơn), Thành cổ Quảng Trị, Địa đạo Vĩnh Mốc , có những lễ hội thu hút người dân địa phương và du khách ... Vì vậy có rất nhiều điều kiện thuận lợi cho việc liên kết phát triển du lịch, đặc biệt là loại hình du lịch văn hoá tâm linh. Thị xã Quảng Trị là trung tâm kinh tế và văn hoá của vùng phía nam của tỉnh. Quảng Trị không chỉ có vị trí địa lý tốt mà còn có nhiều lợi thế tiềm năng của du lịch. Nhiều di tích lịch sử và văn hóa trong khu vực đã được phân loại, đầu tư và nâng cấp, đặc biệt là Thành cổ Quảng Trị - Di tích quốc gia. Thành cổ Quảng Trị là một biểu tượng của sự kiện 81 ngày chiến đấu của quân đội cả ngày lẫn đêm. Những kí ức này sống mãi trong trái tim của người dân, đặc biệt là quân đội và thường dân ở Thị xã Quảng Trị. Bên cạnh đó, thị xã Quảng Trị có rất nhiều hoạt động du lịch để thu hút một số lượng lớn khách du lịch trong và ngoài nước, chẳng hạn như các khách du lịch hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội, để kỷ niệm hoạt động anh hùng liệt sĩ. Trong những năm qua, thị xã đã tổ chức các tour du lịch tâm linhphục vụ du khách và nhân dân trong khu vực. Những hoạt động này đã có những đóng góp tích cực cho tăng trưởng kinh tế và duy trì các giá trị tâm linh hiện tại. Hiện nay, thị xã đang xây dựng một kế hoạch hành động cho sự phát triển du lịch tâm linh đồng thời và quy mô lớn. Tuy nhiên, việc thực hiện vẫn chưa đủ. Ngoài những thành tựu đã đạt được, du lịch tâm linh trong thị xãvẫn còn nhiều hạn chế trong đó bao gồm cả thiếu hụt trong khâu quản lý nhà nước về du lịch tâm linh ở các địa phương. Điều này đặt ra một loạt các câu hỏi cho việc quản lý nhà nước về du lịch tâm linh ở tỉnh Quảng Trị. Từ đó, tôi đã mạnh dạn chọn "Hoàn thiện công tác quản lý Nhà nước về du lịch tâm linh ở thị xã Quảng Trị" để làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp thạc sĩ. 2. Tình hình nghiên cứu Các vấn đề nghiên cứu liên quan đến quản lý nhà nước về du lịch tâm linh nói chung từ trước đến nay đã và đang là đề tài nghiên cứu được nhiều cơ quan, ban ngành, các học giả quan tâm nghiên cứu. Có rất nhiều dự án nghiên cứu khoa học có giá trị thực tiễn và đóng góp lý thuyết, góp phần tăng cường công tác quản lý và phát 2 triển du lịch tâm linh trên toàn quốc. Tuy nhiên, không có nhiều đề tài nghiên cứu dành cho quản lý du lịch tâm linh quốc gia trên địa bàn thị xã Quảng Trị. Có thể tham khảo các chủ đề điển hình sau: - “Nghiên cứu và đề xuất giải pháp phát triển loại hình du lịch văn hóa tâm linh trên địa bàn Tỉnh Quảng Trị” – Đề tài khoa học công nghệ cấp tỉnh. Cơ quan chủ trì: Viện nghiên cứu và phát triển Kinh tế - xã hội Đà Nẵng, chủ nhiệm đề tài: TS. Hồ Kỳ Minh. Chủ đề chính là xác định tầm nhìn và vị trí trung tâm của du lịch tâm linh trong ngành công nghiệp du lịch thống nhất của ngành du lịch tỉnh Quảng Trị nhằm mục đích hướng đến nhu cầu thưởng thức du khách. Sử dụng các tiềm năng và lợi thế lớn nhất của tài nguyên thiên nhiên và nguồn nhân lực (di sản, di tích lịch sử, văn học ...), hợp tác với phát triển du lịch của các tỉnh Bắc Trung Bộ, đó là một bước đột phá cụ thể, du lịch tâm tỉnh Quảng Trị là ngành kinh tế lớn và toàn bộ khu vực trong toàn vùng. - " Nghiên cứu phát triển du lịch tâm linh tại khu di tích lịch sử Thành Cổ Quảng Trị" do sinh viên: Phan Thị Mỹ Lan – K3-KTDL nghiên cứu. Đề tài nghiên cứu sản phẩm du lịch tâm linh tại thành cổ Quảng Trị. Trong những di tích lịch sử của tỉnh Quảng Trị, Thành Cổ là điểm đến điển hình và có thể nói rằng nó đóng một vai trò quan trọng trong nỗi nhớ, chuyến du lịch tâm linh. Chủ đề chính là đánh giá tiềm năng, hoài bão và các hoạt động tâm linhcủa Thị xã Quảng Trị nhằm đưa ra các giải pháp để khai thác triệt để giá trị lịch sử cách mạng của Thành cổ Quảng Trị góp phần phát triển du lịch hoài cổ và tinh thần. - "Nghiên cứu phát triển du lịch thăm chiến trường xưa tại Quảng Trị" luận văn do Lê Hồ Quốc Khánh – học viên trường Đại học Quốc gia Hà Nội. Nội dung nghiên cứu của báo cáo là nghiên cứu di tích cách mạng của tỉnh Quảng Trị. "Tham quan chiến trường xưa" là một loại tham quan có nhiều ý nghĩa, đặc biệt là giáo dục truyền thống yêu quê hương, gợi lên niềm tự hào về quê hương đất nước. Mục tiêu của đề tài là đưa ra một số ý kiến và đề xuất một số giải pháp để phát triển các loại hình du lịch về thăm chiến trường xưa góp phần vào sự phát triển chung của du lịch Quảng Trị. Đề tài nghiên cứu chỉ đi sâu vào nghiên cứu một khía cạnh nào đó của các hoạt động kinh doanh du lịch tâm linh và các sản phẩm du lịch khác trên địa bàn toàn Tỉnh và Thị xã 3 Quảng Trị, chủ yếu là thực trạng và giải pháp để phát triển du lịch tâm linh, du lịch hoài niệm, du lịch thăm chiến trường xưa, quản lý di tích, quy hoạch, đầu tư phát triển hoặc không trực tiếp nghiên cứu về công tác quản lý nhà nước mà nghiên cứu sự phát triển, hoạt động của ngành du lịch tâm linh. Không giống như nghiên cứu ở trên, trong nghiên cứu này, đề cập đến việc nghiên cứu trực tiếp, toàn diện và đầy đủ nội dung quản lý nhà nước về du lịch tâm linh trên địa bàn Thị xã Quảng Trị. Đảng bộ Thị xã Quảng Trị cùng với các cơ quan chính quyền, nhân dân địa phương và các tổ chức du lịch tâm linh cùng nghiên cứu phương pháp quản lý và phát triển hoạt động du lịch tâm linh trên địa bàn. Từ đó tạo ra một mũi nhọn về phát triển kinh tế cho Thị xã Quảng Trị, đưa ra các quyết sách từ ngắn đến dài hạn, từ vi mô sang vĩ mô. Đây cũng là một điểm mới của luận văn so với các nghiên cứu khoa học trước. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1 Mục đích nghiên cứu - Vận dụng cơ sở lý luận về du lịch tâm linh để đánh giá tình hình công tác quản lý du lịch tâm linh ở Thị xã Quảng Trị,đề xuất các giải pháp và khuyến nghị nhằm thúc đẩy phát triển du lịch tâm linh ở thị xã Quảng Trị. 3.2 Mục tiêu nghiên cứu - Đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về du lịch tâm linh trên địa bàn Thị xã Quảng Trị; - Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý Nhà nướcvề du lịch tâm linh ở Quảng Trị trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1 Đối tượng nghiên cứu Tác giả xác định chủ đề của nghiên cứu này là quản lý nhà nước về du lịch tâm linh trên địa bàn Tỉnh và Thị xã Quảng Trịđược tiếp cận trên hai bình diện là thực trạng và giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác này. 4 4.2 Phạm vi nghiên cứu + Về thời gian: Giai đoạn 2012 – 2016 và giải pháp từ năm 2018 – 2025, định hướng đến năm 2030. + Về không gian: tại Thị xã Quảng Trị + Về nội dung: Trong khuôn khổ của luận văn tập trung nghiên cứu quản lý nhà nước về du lịch tâm linhThị xã Quảng Trị. 5. Phương pháp nghiên cứu 5.1 Cách tiếp cận Đề tài sử dụng các nguồn tư liệu, thông tin sau đểphục vụ nghiên cứu: + Thông tin thứ cấp: là các tài liệu và kết quả nghiên cứu về du lịch văn hóa tâm linh Việt Nam nói chung và tỉnh Quảng Trị nói riêng; + Thông tin sơ cấp: là những số liệu thu thập được qua các cuộc phỏng vấn nhanh. Số người được phỏng vấn là: 100 người. Bao gồm các nhà làm quản lý hoạch định chính sách, kế hoạch, các phòng ban chuyên môn thực hiện nhiệm vụ, các đơn vị quản lý di tích, các cơ sở kinh doanh và khai thác dịch vụ phục vụ du lịch tâm linh tại Thị xã Quảng trị. + Xây dựng hệ thống giả thuyết về từng vấn đề nghiên cứu và sử dụng các số liệu để thực hiện các phương pháp thống kê kiểm định. 5.2 Phương pháp nghiên cứu, kỹ thuật sử dụng - Phương pháp điều tra, khảo sátcác đối tượng tham dự vào dạng hoạt động du lịch văn hóa tâm linh, các nhà quản lý, các nhà nghiên cứu quan tâm đến vấn đề nghiên cứu; - Tổng hợp số liệu từ bảng câu hỏi để phân tích. - Phương pháp điền dã dân tộc học, quan sát từng mặt và toàn diện, khảo sát chi tiết các đối tượng của đề tài nghiên cứu, làm rõ các giá trị đặc trưng. -Phương pháp sưu tầm các nguồn tư liệu, các nghiên cứu trước đây về loại hình văn hóa tâm linh và du lịch văn hóa tâm linh. - Phương pháp cấu trúc, phân tích các nhân tố cấu thành, chi phối và ảnh hưởng đến loại hình du lịch văn hóa tâm linh ở Quảng Trị. - Phương pháp phân tích theo mô hình SWOT. 5 - Phương pháp so sánh: so sánh, đánh giá những hoạt động liên quan đến việc hoạch định các chính sách quản lý Nhà nước trong công tác quản lý du lịch tâm linh ở quá khứ và hiện nay nhằm đúc kết những kinh nghiệm cho việc thực hiện đề tài nghiên cứu. 6. Những đóng góp của luận văn Tập trung nghiên cứu, khảo sát, xem xét hiện trạng của công tác quản lý nhà nước về du lịch tâm linh ở địa bàn Thị xã Quảng Trị trên tất cả các khía cạnh của công tác quản lý nhà nước cũng như đời sống kinh tế của Thị xã. Việc đánh giá bao gồm những việc đã làm được, chưa làm được và nguyên nhân thành công cũng như hạn chế.Tác giả muốn đề cập và lý giải đến vấn đề nghiên cứu một cách bao quát, trực tiếp và đầy đủ nhất cả về lý luận cũng như thực tiễn nghiên cứu. Việc phân tích, đánh giá vai trò của phát triển du lịch tâm linh trong tổng thể nền kinh tế của Thị xã Quảng Trị gắn liền với vai trò và tác động của các chính sách, hoạt động quản lý nhà nước. Từ quan điểm đó, chúng tôi đề xuất một giải pháp mới để nâng cao hiệu quả quản lý quốc gia về vấn đề du lịch tâm linh tại thị xã Quảng Trị. Đó là các giải pháp chưa được nêu tới trong các luận văn, đề tài trước hoặc đã đề cập nhưng trong luận văn này nó phải mang một nội hàm mới, phù hợp với tình hình, bối cảnh kinh tế - xã hội và thực tiễn nghiên cứu đã có nhiều thay đổi. 7. Kết cấu luận văn Ngoài phần giới thiệu và kết luận, các nội dung chính của chủ đề bao gồm như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận về du lịch tâm linh và công tác Quản lý Nhà nước về du lịch tâm linh. Chương này đề cập một số vấn đề lý luận chung như khái niệm, vai trò, nội dung về du lịch và Quản lý nhà nước về du lịch. Chương 2: Thực trạng công tác Quản lý Nhà nước về du lịch tâm linh trên địa bàn Thị xã Quảng Trị. Trên cơ sở vận dụng các phương pháp nghiên cứu, phần này đi sâu tìm hiểu thực trạng Quản lý Nhà nước về du lịch tâm linh tại Thị xã Quảng Trị, đánh giá những thành tựu đạt được cũng như những tồn tại, khó khăn. Chương 3: Những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác Quản lý Nhà nước về du lịch tâm linh trên địa bàn Thị xã Quảng Trị. Trên cơ sở thực trạng được phân tích, 6 đánh giá, tác giả nêu ra một số giải pháp, kiến nghị đối với các cấp, các ngành có liên quan nhằm góp phần nâng cao hiệu quả công tác Quản lý Du lịch tâm linh trên địa bàn Thị xã Quảng Trị. 7 CHƯƠNG I CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DU LỊCH TÂM LINH VÀ THỰC TIỄN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI DU LỊCH TÂM LINH 1.1 KHÁI NIỆM VỀ DU LỊCH VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH KINH TẾ DU LỊCH TRONG NỀN KINH TẾ QUỐC DÂN 1.1.1 Khái niệm về du lịch 1.1.1.1 Định nghĩa về du lịch: Thuật ngữ du lịch bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp: Tonos nghĩa là "Đi một vòng..." Thuật ngữ này đã được giới thiệu bằng tiếng Latinh của Tanu, và sau đó nó được giới thiệu trong ý nghĩa của việc đi tour du lịch. Theo Robert Langquar (1980), lần đầu tiên được sử dụng bằng tiếng Anh khoảng năm 1800, được quốc tế hóa, nhiều quốc gia đã sử dụng trực tiếp mà không cần dịch. Trong tiếng Việt, thuật ngữ du lịch có nguồn gốc từ tiếng Hán - Việt Nam và được hiểu là một trải nghiệm đi chơi tạm thời.Ngày nay, du lịch là một hiện tượng kinh tế xã hội phổ biến ở tất cả các nước.Tuy nhiên, do không gian, thời gian, hoặc bối cảnh của các quan điểm khác nhau, mỗi người có sự hiểu biết khác nhau về chuyến đi. Nói chung, "du lịch" được hiểu là một cá nhân hoặc nhóm du lịch xa nơi ở của bạn trong một khoảng thời gian nhất định ở nơi nghỉ ngơi, giải trí hoặc chữa bệnh. Liên Hiệp Quốc (1963) định nghĩa về du lịch như sau: "Du lịch là tổng hợp các mối quan hệ, hiện tượng và các hoạt động kinh tế bắt nguồn từ các cuộc hành trình và lưu trú của cá nhân hay tập thể ở bên ngoài nơi ở thường xuyên của họ hay ngoài nước họ với mục đích hòa bình. Nơi họ đến lưu trú không phải là nơi làm việc của họ." Luật Du lịch Việt Nam năm 2005 định nghĩa: "Du lịch là các hoạt động có liên quan đến chuyến đi của con người ngoài nơi cư trú thường xuyên của mình nhằm đáp ứng nhu cầu tham quan, tìm hiểu giải trí, nghĩ dưỡng trong một thời gian nhất định”. Tổng hợp các cách tiếp cận như vậy, định nghĩa về du lịch hiện nay bao gồm hai thành tố, đó là: 8