Đăng ký Đăng nhập

Tài liệu Học đại học

.PDF
62
701
119

Mô tả:

Nếu bạn muốn học đại học ở Hoa Kỳ
If you want to study in the united States Cuèn 1: Häc ®¹i häc Lêi nhµ xuÊt b¶n LêI nhµ xuÊt b¶n Hoa Kú lµ n­íc cã nÒn gi¸o dôc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi, nÒn gi¸o dôc cã søc hót m¹nh mÏ kh«ng chØ häc sinh, sinh viªn, nghiªn cøu sinh ViÖt Nam mµ víi nhiÒu quèc gia kh¸c. Trong xu thÕ toµn cÇu hãa, hîp t¸c quèc tÕ më réng trªn nhiÒu lÜnh vùc ngo¹i giao, kinh tÕ, gi¸o dôc... nhiÒu b¹n trÎ ViÖt Nam muèn t×m hiÓu vÒ nÒn gi¸o dôc Hoa Kú, n¾m b¾t c¸c th«ng tin vµ c¬ héi häc tËp nh­ du häc ng¾n h¹n, ch­¬ng tr×nh häc tiÕng, häc ®¹i häc, cao häc vµ nghiªn cøu chuyªn ngµnh, häc nghÒ vµ kü thuËt... ViÖc kÌm theo trang Web hay Ên phÈm trong quyÓn s¸ch nµy chØ nh»m môc ®Ých cung cÊp thªm th«ng tin, chø kh«ng ®ång nghÜa víi viÖc Bé Ngo¹i giao Hoa Kú khuyÕn nghÞ hay th«ng qua. §©y chØ lµ danh s¸ch c¸c trang Web vµ c¸c Ên phÈm ®· ®­îc chän ra, do ®ã kh«ng nªn xem ®©y lµ mét danh s¸ch ®Çy ®ñ. The translation and publication of this book in the Vietnamese language were made possible through the financial support of the Public Affairs Section, Embassy of the United States of America in Hanoi. S¸ch ®­îc dÞch vµ xuÊt b¶n b»ng tiÕng ViÖt víi sù ®ång ý vµ hç trî vÒ tµi chÝnh cña Phßng Th«ng tin - V¨n hãa §¹i sø qu¸n Hoa Kú t¹i ViÖt Nam. §­îc sù hîp t¸c tÝch cùc cña Phßng Th«ng tin - V¨n hãa, §¹i sø qu¸n Hoa Kú, Nhµ xuÊt b¶n Thanh Niªn xuÊt b¶n tiÕp 3 tËp trong bé s¸ch h÷u Ých thiÕt thùc: NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú, víi nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c vµ tin cËy: TËp 1. Häc ®¹i häc TËp 3. Du häc ng¾n h¹n, ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh, häc tõ xa vµ kiÓm ®Þnh TËp 4. S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú. Xin tr©n träng giíi thiÖu cïng b¹n ®äc! Nhµ xuÊt b¶n Thanh niªn 5 6 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú lêi nãi ®Çu Kú, c¸c th«ng tin vÒ quy tr×nh cÊp chøng chØ vµ b»ng cÊp cho nh÷ng ng­êi chuyªn nghiÖp muèn häc lªn cao hay muèn hµnh nghÒ ë Hoa Kú. LêI nãi ®Çu Häc ®¹i häc lµ mét trong sè bèn cuèn s¸ch do Bé Ngo¹i giao Hoa Kú ph¸t hµnh nh»m cung cÊp nh÷ng lêi khuyªn kh¸ch quan vµ thùc tÕ vÒ viÖc häc ë Hoa Kú cho c¸c häc gi¶ vµ nh÷ng sinh viªn quèc tÕ cã triÓn väng. C¸c b¹n cã thÓ download c¶ bèn cuèn s¸ch nµy tõ trang Web: http://educationusa.state.gov vµ lÊy c¸c b¶n copy cña quyÓn mét, hai vµ ba ë c¸c trung t©m t­ vÊn vµ th«ng tin gi¸o dôc trªn toµn thÕ giíi (xem trang 14 ®Ó t×m ®­îc trung t©m gÇn n¬i b¹n ë nhÊt). Bé s¸ch 4 quyÓn nµy bao gåm: 1. Häc ®¹i häc: C¸ch thøc chän lùa vµ nép ®¬n vµo c¸c ch­¬ng tr×nh lÊy b»ng cö nh©n vµ b»ng ®¹i c­¬ng, c¸c th«ng tin vÒ c¸c c¬ héi häc nghÒ vµ häc kü thuËt ë Hoa Kú. 2. Häc cao häc vµ nghiªn cøu chuyªn ngµnh: C¸ch thøc nghiªn cøu vµ nép ®¬n vµo c¸c ch­¬ng tr×nh th¹c sÜ, tiÕn sÜ vµ sau tiÕn sÜ ë Hoa 3. Du häc ng¾n h¹n, ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh, häc tõ xa vµ kiÓm ®Þnh: Th«ng tin vÒ c¸c c¬ héi häc ë Hoa Kú trong vßng mét n¨m vµ kh¸i qu¸t vÒ viÖc häc ®Ó lÊy b»ng cÊp hay chøng chØ tõ bªn ngoµi n­íc Hoa Kú th«ng qua c¸c ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc tõ xa. Cuèn s¸ch nµy cßn cã c¸c th«ng tin chi tiÕt vÒ kiÓm ®Þnh chÊt l­îng c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú. 4. S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú: Gióp b¹n lªn kÕ ho¹ch tõng b­íc ®Õn Hoa Kú sau khi b¹n ®· ®­îc nhËn vµo häc ë mét tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng. Cuèn s¸ch nµy cung cÊp cho b¹n nh÷ng lêi khuyªn quý gi¸ tõ viÖc nép ®¬n xin thÞ thùc, chuyÓn sang Hoa Kú cho ®Õn nh÷ng ®iÒu ®ang chê b¹n ë tr­êng häc. 7 8 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú B¶n ®å B¶n ®å n­íc Mü n­íc Mü 9 10 giíi thiÖu NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Môc lôc giíi thiÖu Lêi nhµ xuÊt b¶n 5 Lêi nãi ®Çu 6 Giíi thiÖu 11 Ch­¬ng 1 Gi¸o dôc ®¹i häc ë Hoa Kú 15 Ch­¬ng 2 B»ng cö nh©n cña Hoa Kú 21 Ch­¬ng 3 C¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång 26 Ch­¬ng 4 Chän tr­êng tèt nhÊt cho b¹n 34 Ch­¬ng 5 C¸c yªu cÇu khi nhËp häc 51 Ch­¬ng 6 Nguån tµi chÝnh cho viÖc häc cña b¹n 59 Ch­¬ng 7 Häc bæng thÓ thao 70 Ch­¬ng 8 ChuÈn bÞ ®Ó xin häc thµnh c«ng 75 Ch­¬ng 9 Qu¸ tr×nh xin häc 89 Ch­¬ng 10 ChuyÓn tiÕp sang mét tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú 93 Ch­¬ng 11 Xin thÞ thùc sinh viªn 102 Ch­¬ng 12 Cuéc sèng t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú 108 Phô lôc Gi¶i thÝch thuËt ng÷ 114 Tµi liÖu tham kh¶o 119 Lêi c¶m ¬n 122 ë Hoa Kú, hiÖn cã h¬n 3.600 tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng cã c¸c ch­¬ng tr×nh häc ®¹i häc. Con sè khæng lå nµy cho thÊy c¸c ch­¬ng tr×nh häc lu«n cã s½n ®¸p øng nhu cÇu cña mäi ng­êi. Nh­ng lµm thÕ nµo ®Ó b¹n cã thÓ t×m thÊy ch­¬ng tr×nh häc tèt nhÊt dµnh cho m×nh? Cuèn s¸ch nµy kh«ng chØ ®em ®Õn cho b¹n nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt ®Ó ®­a ra sù chän lùa ®óng ®¾n mµ cßn mang l¹i cho b¹n sù tù tin ®Ó chuÈn bÞ tèt cho viÖc ®¨ng ký häc. T¹i sao l¹i häc ë Hoa Kú? D­íi ®©y míi chØ lµ mét vµi lý do t¹i sao h¬n 500.000(1) sinh viªn quèc tÕ tõ kh¾p n¬i trªn thÕ giíi muèn tiÕn xa h¬n trªn con ®­êng häc vÊn ë Hoa Kú: ChÊt l­îng: C¸c tr­êng cao ®¼ng ë Hoa Kú næi tiÕng trªn thÕ giíi vÒ chÊt l­îng trang thiÕt bÞ, nguån lùc vµ ®éi ngò c¸n bé gi¶ng d¹y. C¸c hÖ thèng kiÓm ®Þnh ®¶m b¶o r»ng c¸c tr­êng ®Òu th­êng xuyªn duy tr× nh÷ng tiªu chuÈn nµy. Ch­¬ng 1 vµ 2 sÏ gi¶i thÝch vÒ hÖ thèng gi¸o dôc ®¹i häc ë Hoa Kú. Ch­¬ng 4 sÏ tËp trung vµo lo¹i h×nh kiÓm ®Þnh mµ b¹n nªn t×m kiÕm khi nép ®¬n vµo c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú. Sù chän lùa: HÖ thèng gi¸o dôc ë Hoa Kú tèt nhÊt trªn thÕ giíi v× nã ®­a ra cho b¹n sù chän lùa vÒ tr­êng häc, vÒ m«i tr­êng x· héi vµ häc vÊn, vÒ nh÷ng yªu cÇu ®Çu vµo, vÒ ch­¬ng tr×nh häc vµ 11 12 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú vÒ nh÷ng m«n häc mµ b¹n muèn chuyªn s©u. Ch­¬ng 4 vµ 5 sÏ gi¶i thÝch nh÷ng yªu cÇu ®Çu vµo vµ h­íng dÉn b¹n trong qu¸ tr×nh chän lùa tr­êng phï hîp víi b¹n. Gi¸ trÞ: Nh­ mét sù ®Çu t­ cho t­¬ng lai, c¸c chøng chØ ë Hoa Kú sÏ ®em l¹i cho b¹n nh÷ng gi¸ trÞ tuyÖt vêi, xøng ®¸ng víi sè tiÒn b¹n ®· bá ra. Sù ®a d¹ng vÒ møc häc phÝ vµ møc sèng céng víi mét sè gióp ®ì vÒ mÆt tµi chÝnh tõ phÝa tr­êng häc ®· gióp cho hµng ngh×n sinh viªn tr­íc b¹n ®ñ kh¶ n¨ng häc ®­îc ë Hoa Kú. Ch­¬ng 6 vµ 7 sÏ cung cÊp c¸c th«ng tin vµ lêi khuyªn vÒ nh÷ng kho¶n chi phÝ vµ vÊn ®Ò tµi chÝnh cho viÖc häc ë Hoa Kú cña b¹n. TÝnh linh ho¹t: Mét trong nh÷ng ®Æc tÝnh næi bËt cña c¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng ë Hoa Kú lµ tÝnh linh ho¹t trong sù chän lùa c¸c khãa häc ë mét tr­êng cao ®¼ng hay ®¹i häc. Nh­ng quan träng h¬n lµ sinh viªn cã thÓ chuyÓn tõ tr­êng nµy sang tr­êng kh¸c. Sau khi hoµn thµnh 2 n¨m ®Çu ®Ó lÊy b»ng ë mét tr­êng, th«ng th­êng lµ tr­êng ®¹i häc céng ®ång, sinh viªn cã thÓ chuyÓn ®Õn häc ë mét tr­êng kh¸c. §iÒu nµy rÊt phæ biÕn ë Hoa Kú. Ch­¬ng 3 vµ 10 sÏ giíi thiÖu vÒ c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång vµ gi¶i thÝch c¸ch thøc chuyÓn tr­êng. Còng trong cuèn s¸ch nµy, b¹n sÏ t×m thÊy sù trî gióp ®Ó chuÈn bÞ tèt cho viÖc ®¨ng ký vµo häc ë c¸c tr­êng cao ®¼ng (Ch­¬ng 8 vµ 9) vµ nh÷ng thñ tôc xin thÞ thùc (Ch­¬ng 11). Mét khi ®· ®­îc chÊp nhËn vµo häc, b¹n sÏ muèn cã nh÷ng th«ng tin trî gióp vÒ nh÷ng ®iÒu ®ang chê khi b¹n ®Æt ch©n ®Õn n­íc Hoa Kú (Ch­¬ng 12). Cuèi cuèn s¸ch cã mét b¶ng tõ vùng, trong ®ã gi¶i thÝch mét sè tõ vµ côm tõ mµ b¹n sÏ ph¶i gÆp th­êng xuyªn khi lµm ®¬n ®¨ng ký xin vµo häc ë Hoa Kú. Trung t©m t­ vÊn vµ th«ng tin gi¸o dôc Hoa Kú “T«i kh«ng biÕt ph¶i nãi nh­ thÕ nµo ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ hÕt sù gióp ®ì vµ ñng hé tõ phÝa trung t©m t­ vÊn dµnh cho giíi thiÖu t«i. Trung t©m nµy lµ nguån th«ng tin ®Çu tiªn gióp t«i t×m hiÓu vÒ hÖ thèng gi¸o dôc ë Hoa Kú. S¸ch, t¹p chÝ vµ Internet ë trung t©m v« cïng h÷u Ých vµ nh©n viªn ë ®©y ®· tËn t×nh gióp ®ì t«i thùc hiÖn ®­îc môc ®Ých cña m×nh”. Sinh viªn Khoa Kinh doanh, ®Õn tõ Nga §Ó cã thÓ chän ra ®­îc tr­êng tèt nhÊt dµnh cho b¹n vµ ®Ó chuÈn bÞ tèt viÖc ®¨ng ký nhËp häc, b¹n cÇn ph¶i cã quyÕt t©m vµ lªn kÕ ho¹ch cÈn thËn. Nh­ng hÇu nh­ bÊt kú n­íc nµo còng cã c¸c chuyªn gia t­ vÊn, nh÷ng ng­êi hiÓu ®­îc nh÷ng nguyÖn väng cña b¹n vµ cã thÓ gióp ®ì b¹n. B¹n cã thÓ lÊy ®­îc c¸c th«ng tin vµ lêi khuyªn vÒ viÖc häc ë Hoa Kú tõ m¹ng l­íi gåm h¬n 450 trung t©m t­ vÊn vµ th«ng tin gi¸o dôc Hoa Kú trªn toµn thÕ giíi. C¸c trung t©m nµy lu«n s½n sµng cung cÊp cho c¸c b¹n c¸c th­ môc, chØ dÉn, c¸c t¹p chÝ vÒ tr­êng häc, th«ng tin vÒ c¸c bµi kiÓm tra ®Çu vµo vµ lu«n cã c¸c nhµ t­ vÊn gi¸o dôc cã kinh nghiÖm gióp ®ì b¹n vµ gia ®×nh trong qu¸ tr×nh chän lùa, ®¨ng ký vµo häc c¸c tr­êng ë Hoa Kú. Mét sè trung t©m cßn ®øng ra tæ chøc c¸c cuéc héi th¶o du häc. C¸c trung t©m t­ vÊn vµ th«ng tin lu«n cung cÊp miÔn phÝ cho b¹n c¸c th«ng tin giíi thiÖu d­íi d¹ng h×nh ¶nh hay d­íi d¹ng bµi tr×nh bµy theo nhãm, Internet vµ th­ viÖn ®éc lËp. ë mét sè trung t©m, b¹n cã thÓ ph¶i tr¶ tiÒn cho nh÷ng dÞch vô kh¸c. “C¸c nhµ t­ vÊn gi¸o dôc ë trung t©m ®· gióp t«i lµm s¸ng tá nhiÒu vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc häc ë Hoa Kú vµ lu«n lu«n s½n sµng gióp ®ì. T«i còng ®· cã ®­îc nhiÒu th«ng tin vÒ c¸c tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc cho sù lùa chän cña m×nh th«ng qua c¸c nguån tin tuyÖt vêi s½n cã”. Sinh viªn Khoa T©m lý, ®Õn tõ Malaysia TÊt c¶ c¸c trung t©m t­ vÊn vµ th«ng tin gi¸o dôc nµy ®Òu ®­îc hç trî tõ phÝa Bé Ngo¹i giao Hoa Kú nh»m môc ®Ých cung cÊp 13 14 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú nh÷ng th«ng tin kh¸ch quan vÒ c¸c c¬ héi häc tËp ë Hoa Kú. Tuy nhiªn, tuú theo tõng n­íc, tªn cña c¸c trung t©m nµy còng nh­ c¸c tæ chøc ®iÒu hµnh c¸c trung t©m nµy hoµn toµn kh«ng gièng nhau. §Ó t×m ®­îc trung t©m gÇn n¬i b¹n ®ang ë nhÊt, h·y liªn hÖ víi §¹i sø qu¸n hay L·nh sù qu¸n Hoa Kú gÇn n¬i b¹n ë hoÆc tham kh¶o danh s¸ch ë trang Web cña Bé Ngo¹i giao Hoa Kú: http://educationusa.state.gov. Chóc b¹n may m¾n khi nép ®¬n xin häc! ch­¬ng 1: gi¸o dôc ®¹i häc ë hoa kú Ch­¬ng 1 GI¸O DôC §¹I HäC ë Hoa Kú C¸c trang Web h÷u Ých B¶n trùc tuyÕn cña bé s¸ch NÕu b¹n muèn häc ë Hoa Kú: http://educationusa.state.gov Th­ môc vÒ c¸c Trung t©m t­ vÊn vµ Th«ng tin gi¸o dôc Hoa Kú trªn toµn thÕ giíi: http://educationusa.state.gov Chó thÝch: (1) Open Doors 2000: Open Doors on the Web, http://opendoorsweb.org/. ViÖn Gi¸o dôc Quèc tÕ, New York, N.Y. DÜ nhiªn, hÖ thèng gi¸o dôc ë Hoa Kú gÇn nh­ hoµn toµn kh¸c víi hÖ thèng gi¸o dôc ë n­íc b¹n. Ch­¬ng nµy sÏ giíi thiÖu cho b¹n nh÷ng chøng chØ ë Hoa Kú, c¸c lo¹i tr­êng vµ nh÷ng quy ®Þnh còng nh­ nh÷ng vÊn ®Ò mµ b¹n sÏ gÆp ph¶i nÕu b¹n muèn häc ë mét tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng ë Hoa Kú. Ph©n biÖt cao ®¼ng, ®¹i häc vµ viÖn C¸c tr­êng cÊp chøng chØ ë Hoa Kú ®Òu cã thÓ ®­îc gäi b»ng mét trong 3 tªn trªn nªn cao ®¼ng vµ viÖn kh«ng hÒ cã nghÜa thÊp kÐm g× so víi ®¹i häc. Th«ng th­êng, c¸c tr­êng cao ®¼ng cã quy m« nhá h¬n vµ chØ cÊp chøng chØ ®¹i häc, trong khi ®ã c¸c tr­êng ®¹i häc cÊp c¶ c¸c chøng chØ cao häc. C¸c tõ “tr­êng häc”, “cao ®¼ng” vµ “®¹i häc” sÏ ®­îc dïng linh ho¹t trong suèt cuèn s¸ch nµy. Mét viÖn th­êng chuyªn vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh cÊp chøng chØ theo tõng nhãm lÜnh vùc. V× vËy b¹n còng sÏ gÆp nh÷ng ch­¬ng tr×nh cÊp chøng chØ cña c¸c viÖn nh­ ViÖn Kü thuËt, ViÖn Thêi trang, ViÖn Mü thuËt vµ ThiÕt kÕ, v.v... 15 16 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Trong mçi tr­êng cao ®¼ng hay ®¹i häc, b¹n sÏ thÊy cã nhiÒu khoa nh­ Khoa Mü thuËt vµ Khoa häc hay Khoa Kinh doanh. Mçi khoa sÏ phô tr¸ch vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh cÊp chøng chØ do tr­êng cao ®¼ng hay ®¹i häc ®­a ra trong lÜnh vùc häc ®ã. B»ng cö nh©n vµ b»ng cao ®¼ng Th«ng th­êng, b¹n ph¶i mÊt 4 n¨m ®Ó lÊy ®­îc b»ng cö nh©n nh­ng cã mét sè sinh viªn cã thÓ hoµn thµnh b»ng cö nh©n sím h¬n hoÆc muén h¬n thêi gian ®ã. §èi víi b»ng cao ®¼ng, b¹n cÇn 2 n¨m ®Ó hoµn thµnh. C¸c ch­¬ng tr×nh häc ®Ó lÊy b»ng cao ®¼ng cã thÓ lµ c¸c ch­¬ng tr×nh “cuèi cïng”, tøc lµ nã sÏ gióp b¹n cã ®­îc mét chuyªn m«n cô thÓ khi tèt nghiÖp, hoÆc chØ lµ ch­¬ng tr×nh “chuyÓn giao”, t­¬ng ®­¬ng víi 2 n¨m ®Çu cña mét ch­¬ng tr×nh häc lÊy b»ng cö nh©n vµ th­êng lµ dùa trªn nh÷ng m«n khoa häc x· héi vµ tù nhiªn. Víi sù chän lùa thø hai, b¹n cã thÓ chuyÓn tiÕp lªn n¨m thø 3 trong mét ch­¬ng tr×nh cö nh©n 4 n¨m. C¸c ch­¬ng tr×nh cÊp b»ng cao ®¼ng ®­îc d¹y t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc 2 n¨m hay cßn gäi lµ ®¹i häc céng ®ång hay s¬ cÊp (tham kh¶o d­íi ®©y). C¸c tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc 4 n¨m cã c¸c ch­¬ng tr×nh cö nh©n vµ rÊt Ýt tr­êng cã c¸c ch­¬ng tr×nh cÊp b»ng cao ®¼ng. ch­¬ng 1: gi¸o dôc ®¹i häc ë hoa kú ng«n ng÷ vµ c¸c m«n khoa häc x· héi vµ tù nhiªn. Sau ®ã, hä chän mét m«n ®Ó häc chuyªn s©u (®­îc gäi lµ chuyªn ngµnh) vµ dµnh kho¶ng 25 - 50% tæng sè thêi gian häc cña hä cho lÜnh vùc chuyªn s©u nµy. Ngay c¶ nh÷ng ng­êi kh«ng theo ch­¬ng tr×nh häc khoa häc x· héi vµ tù nhiªn mµ dù ®Þnh häc chuyªn s©u mét chuyªn ngµnh nh­ chÕ t¹o, còng ®­îc yªu cÇu dµnh kho¶ng 25% tæng sè thêi gian häc cho khoa häc nh©n v¨n, khoa häc x· héi ®Ó bæ sung cho ch­¬ng tr×nh häc cña hä. T­¬ng tù nh­ vËy, mét sinh viªn muèn hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh chuyªn s©u vÒ lÞch sö ®­îc yªu cÇu ph¶i häc mét sè khãa häc vÒ to¸n vµ cã thÓ lµ c¸c m«n khoa häc tù nhiªn kh¸c. Gi¸o dôc nghÒ nghiÖp Gi¸o dôc nghÒ nghiÖp (cã nghÜa lµ ®Þnh h­íng ngµnh nghÒ) ®­îc ®­a vµo hÖ thèng gi¸o dôc ®¹i häc cña Hoa Kú. C¸c tr­êng ®¹i häc lín th­êng bao gåm c¸c tr­êng cao ®¼ng khoa häc x· héi, tù nhiªn vµ mét sè tr­êng ®µo t¹o chuyªn ngµnh nh­ kinh doanh, n«ng nghiÖp, y, luËt vµ b¸o chÝ. C¸c viÖn c«ng nghÖ th­êng tËp trung vµo c¸c m«n khoa häc ®èi víi mäi ch­¬ng tr×nh häc lÊy b»ng mµ hä tæ chøc. C¸c b¹n cã thÓ t×m thªm th«ng tin vÒ ®µo t¹o nghÒ nghiÖp trong QuyÓn 2 cña bé s¸ch nµy - Häc cao häc vµ nghiªn cøu chuyªn ngµnh. TriÕt lý vÒ c¸c m«n khoa häc x· héi vµ tù nhiªn C¸c tr­êng ®¹i häc quèc lËp “Khoa häc x· héi vµ tù nhiªn” lµ d¹ng viÕt ng¾n cña thuËt ng÷ “khoa häc x· héi vµ khoa häc tù nhiªn” vµ triÕt lý vÒ khoa häc x· héi vµ tù nhiªn lµ mét ®Æc tr­ng cña hÖ thèng gi¸o dôc ®¹i häc cña Hoa Kú. Ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc ®¹i häc cña Hoa Kú ®­îc dùa trªn kh¸i niÖm nµy – mét kh¸i niÖm tin t­ëng vµo viÖc cung cÊp mét nÒn gi¸o dôc bao qu¸t cã thÓ ph¸t triÓn c¸c kü n¨ng nãi, viÕt vµ lËp luËn cho sinh viªn. Sinh viªn cña mét tr­êng cao ®¼ng vÒ khoa häc x· héi vµ tù nhiªn hoÆc mét tr­êng ®¹i häc cã ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o thiªn vÒ khoa häc x· héi vµ tù nhiªn, b¾t ®Çu ch­¬ng tr×nh häc lÊy b»ng cña m×nh b»ng c¸c khãa häc vÒ hµng lo¹t c¸c m«n häc x· héi, nh©n v¨n, C¸c tr­êng ®¹i häc quèc lËp do chÝnh phñ c¸c bang cña Hoa Kú (vÝ dô nh­ bang Michigan, California hay Texas) thµnh lËp vµ trî cÊp kinh phÝ ®Ó cung cÊp dÞch vô gi¸o dôc chi phÝ thÊp cho ng­êi d©n cña bang. Chóng cßn cã thÓ ®­îc gäi lµ tr­êng ®¹i häc c«ng ®Ó ph©n biÖt víi c¸c c¬ së gi¸o dôc t­ nh©n. Mét vµi tr­êng ®­a tõ “§¹i häc quèc lËp” vµo tªn gäi chÝnh thøc cña m×nh hoÆc dïng nh÷ng yÕu tè chØ khu vùc nh­ “§«ng” hay “B¾c”. C¸c tr­êng ®¹i häc quèc lËp th­êng rÊt lín, víi con sè sinh viªn kho¶ng 20.000 hoÆc cao h¬n, vµ th­êng chÊp nhËn sinh viªn víi ®Æc ®iÓm ®a d¹ng h¬n nhiÒu so víi tr­êng t­. TiÒn häc phÝ cña tr­êng quèc lËp 17 18 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú th­êng thÊp h¬n cña c¸c tr­êng t­. Ngoµi ra, c«ng d©n cña bang (nh÷ng ng­êi sèng vµ ®ãng thuÕ cho bang ®ã) tr¶ häc phÝ thÊp h¬n nhiÒu so víi c«ng d©n ngoµi bang. Sinh viªn quèc tÕ còng nh­ sinh viªn tõ c¸c bang kh¸c ®­îc coi lµ c«ng d©n ngoµi bang vµ v× vËy, kh«ng ®­îc h­ëng møc gi¶m häc phÝ t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc quèc lËp. Ngoµi ra, sinh viªn quèc tÕ cßn cã thÓ ph¶i ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu tuyÓn sinh cao h¬n c«ng d©n cña bang. C¸c tr­êng ®¹i häc t­ Tµi chÝnh cho c¸c c¬ së gi¸o dôc t­ nh©n ®­îc kÕt hîp tõ nhiÒu nguån ®ãng gãp nh­ vèn gãp ban ®Çu, häc phÝ, c¸c kho¶n trî cÊp nghiªn cøu vµ quµ tÆng cña c¸c cùu sinh viªn. Häc phÝ ë c¸c tr­êng ®¹i häc t­ th­êng cao h¬n c¸c tr­êng quèc lËp, nh­ng kh«ng cã sù kh¸c biÖt gi÷a c«ng d©n trong bang vµ c«ng d©n ngoµi bang. C¸c tr­êng cao ®¼ng cã ®Æc thï t«n gi¸o vµ c¸c tr­êng dµnh riªng cho nam hay n÷ giíi th­êng lµ tr­êng t­. Nãi chung, c¸c tr­êng ®¹i häc t­ th­êng cã sè sinh viªn Ýt h¬n 20.000 vµ c¸c tr­êng cao ®¼ng cã thÓ cã sè sinh viªn lµ 2.000 hoÆc Ýt h¬n. C¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång C¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång tæ chøc c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cÊp b»ng 2 n¨m, th­êng ®­îc gäi lµ b»ng cao ®¼ng vÒ khoa häc x· héi hay cao ®¼ng vÒ khoa häc tù nhiªn, vµ nh÷ng ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o tuyÖt vêi vÒ kü thuËt vµ ngµnh nghÒ. Nh­ tªn gäi cho thÊy, c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång lµ c¸c c¬ së gi¸o dôc dùa vµo céng ®ång cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi c¸c tr­êng phæ th«ng, c¸c nhãm céng ®ång vµ c¸c c¬ së tuyÓn nh©n c«ng. NhiÒu sinh viªn Hoa Kú sèng ngay gÇn tr­êng víi gia ®×nh cña hä. C¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång cã thÓ lµ tr­êng c«ng hoÆc t­ vµ ®«i khi ®­îc gäi lµ cao ®¼ng s¬ cÊp hoÆc cao ®¼ng 2 n¨m. Ngµy cµng cã nhiÒu sinh viªn quèc tÕ chän theo häc ë c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång vµ ®iÒu nµy ®­îc ®Ò cËp chi tiÕt h¬n ë phÇn sau cña quyÓn s¸ch nµy. TiÒn häc phÝ cña c¸c c¬ së ®µo t¹o 2 n¨m th­êng thÊp h¬n c¸c c¬ së ®µo t¹o 4 n¨m, vµ ch­¬ng 1: gi¸o dôc ®¹i häc ë hoa kú nhiÒu c¬ së cã c¸c tho¶ thuËn cho phÐp sinh viªn häc chuyÓn tiÕp tõ ch­¬ng tr×nh 2 n¨m lªn tiÕp n¨m thø 3 cña ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cö nh©n cña mét tr­êng ®¹i häc quèc lËp trong bang. C¸c tr­êng cao ®¼ng kü thuËt vµ ngµnh nghÒ C¸c c¬ së nµy chuyªn vÒ ®µo t¹o sinh viªn ®Ó gia nhËp hoÆc ®­îc th¨ng tiÕn trong lùc l­îng lao ®éng. C¸c c¬ së nµy tæ chøc c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o chøng chØ vµ c¸c ch­¬ng tr×nh ng¾n h¹n kh¸c ®Ó ®µo t¹o sinh viªn vÒ lý thuyÕt liªn quan ®Õn mét ngµnh nghÒ hay c«ng nghÖ cô thÓ, còng nh­ vÒ kü n¨ng lµm viÖc víi c«ng nghÖ. C¸c ch­¬ng tr×nh th­êng kÐo dµi 2 n¨m hoÆc ng¾n h¹n. Trªn kh¾p n­íc Hoa Kú cã kho¶ng vµi ngh×n tr­êng cao ®¼ng kü thuËt vµ ngµnh nghÒ nh­ vËy vµ chóng cã thÓ lµ tr­êng c«ng hoÆc tr­êng t­. C¸c b¹n cã thÓ tra thªm th«ng tin vÒ c¸c kh¶ n¨ng theo häc ng¾n h¹n ë Hoa Kú trong QuyÓn 3 cña bé s¸ch nµy - Du häc ng¾n h¹n, ch­¬ng tr×nh häc tiÕng Anh, häc tõ xa vµ kiÓm ®Þnh. Gi¸o dôc tõ xa Gi¸o dôc tõ xa lµ mét h×nh thøc gi¸o dôc ngµy cµng trë nªn phæ biÕn, bao gåm tÊt c¶ tõ mét khãa häc ngµnh nghÒ ®Õn mét khãa häc lÊy b»ng cao häc ë Hoa Kú. Cã rÊt nhiÒu c¬ së tæ chøc c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cÊp b»ng ®¹i häc sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc tõ xa. Theo m« h×nh gi¸o dôc tõ xa, sinh viªn kh«ng cßn tham dù c¸c giê lªn líp trong mét phßng häc trong khu«n viªn cña tr­êng n÷a. Thay vµo ®ã, c¸c líp häc ®­îc truyÒn ®i “tõ xa” th«ng qua viÖc sö dông c¸c c«ng nghÖ nh­ Internet, truyÒn h×nh vÖ tinh, héi th¶o truyÒn h×nh vµ c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn tin ®iÖn tö kh¸c. §èi víi sinh viªn n­íc ngoµi, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ hä cã thÓ theo häc ®Ó lÊy b»ng cña Hoa Kú mµ kh«ng ph¶i rêi khái ®Êt n­íc cña m×nh, tuy nhiªn thØnh tho¶ng hä vÉn ph¶i sang Hoa Kú mét thêi gian ng¾n ®Ó liªn hÖ vµ häc trùc tiÕp t¹i tr­êng. Häc lÊy b»ng theo h×nh thøc gi¸o dôc tõ xa ®ßi hái sinh viªn ph¶i cã nh÷ng kh¶ n¨ng ®Æc biÖt nh­ tÝnh kû luËt cao vµ kh¶ n¨ng lµm viÖc ®éc lËp. NÕu b¹n ®ang tÝnh ®Õn viÖc theo 19 20 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú häc ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc tõ xa, b¹n nªn nghiªn cøu kü chÊt l­îng cña ch­¬ng tr×nh, uy tÝn cña c¬ së gi¸o dôc ë Hoa Kú vµ møc ®é c«ng nhËn cña n­íc b¹n ®èi víi c¬ së ®ã ®Ó ®¶m b¶o r»ng sù lùa chän cña b¹n lµ phï hîp cho c¸c môc tiªu t­¬ng lai cña b¹n. B¹n cã thÓ xem thªm chi tiÕt vÒ gi¸o dôc tõ xa trong QuyÓn 3 cña bé s¸ch nµy. Häc kh«ng lÊy b»ng ë mét tr­êng cao ®¼ng cña Hoa Kú B¹n cã muèn häc ë mét tr­êng cao ®¼ng hay ®¹i häc ë Hoa Kú mµ kh«ng lÊy b»ng hoµn chØnh kh«ng? Cã lÏ b¹n muèn sèng thö cuéc sèng ë trong mét tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú vµ n©ng cao hiÓu biÕt cña m×nh vÒ mét sè lÜnh vùc cô thÓ. §©y ch¾c ch¾n lµ mét sù bæ sung h÷u Ých cho kinh nghiÖm gi¸o dôc cña b¹n vµ c¸c tr­êng cao ®¼ng cña Hoa Kú lu«n chµo ®ãn nh÷ng ng­êi sinh viªn nh­ b¹n. B¹n nªn viÕt th­ cho c¸c tr­êng gi¶i thÝch t×nh tr¹ng cña b¹n vµ xin th«ng tin vÒ viÖc ®¨ng ký lµm “sinh viªn ®Æc biÖt” hay “sinh viªn kh«ng lÊy b»ng”. Xem QuyÓn 3 trong bé s¸ch nµy ®Ó biÕt thªm th«ng tin vÒ c¸c c¬ héi häc ng¾n h¹n ë Hoa Kú vµ xem Ch­¬ng 8 trong quyÓn nµy ®Ó biÕt thªm chi tiÕt vÒ viÖc xin th«ng tin tõ c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú. C¸c trang Web h÷u Ých Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ hÖ thèng gi¸o dôc Hoa Kú http://www.ed.gov/NLE/USNEI/toc.html http://www.edupass.org Th«ng tin vÒ gi¸o dôc tõ xa http://educationusa.state.gov Th«ng tin vÒ häc kh«ng lÊy b»ng ë Hoa Kú http://educationusa.state.gov §Ó biÕt ®Þa chØ c¸c trang Web cña tr­êng ®¹i häc céng ®ång, xem Ch­¬ng 3 vµ Ch­¬ng 4 trong quyÓn nµy. ch­¬ng 2: B»ng cö nh©n cña hoa kú Ch­¬ng 2 B»NG Cö NH¢N CñA Hoa Kú Mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm hÊp dÉn nhÊt trong ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o b»ng cö nh©n ë Hoa Kú lµ tÝnh linh ho¹t cao. B¹n cã thÓ chän trong sè rÊt nhiÒu khãa häc vµ x©y dùng cho m×nh mét ch­¬ng tr×nh häc ®éc nhÊt v« nhÞ. B¹n ®­îc cÊp b»ng sau khi hoµn thµnh mét sè l­îng tÝn chØ nhÊt ®Þnh, th­êng ®­îc hoµn thµnh trong 4 n¨m häc tËp trung. N¨m ®Çu tiªn ®­îc gäi lµ sinh viªn n¨m thø nhÊt (freshman), n¨m thø hai lµ sinh viªn n¨m thø hai (sophomore), n¨m thø ba lµ sinh viªn n¨m thø ba (junior) vµ n¨m thø t­ lµ sinh viªn n¨m cuèi (senior). B¹n cã thÓ ®· ®äc ë ®©u ®ã r»ng sinh viªn ë Hoa Kú th­êng häc h¬n 4 n¨m ®Ó kÕt thóc ch­¬ng tr×nh cö nh©n nµy. §iÒu nµy cã thÓ do hä thay ®æi chuyªn ngµnh vµ cÇn ph¶i tÝch luü ®ñ sè tÝn chØ trong chuyªn ngµnh míi ®­îc cÊp b»ng. HoÆc lµ v× mçi häc kú hä häc kh«ng ®ñ sè tÝn chØ ®óng nh­ yªu cÇu ®èi víi mét sinh viªn häc tËp trung v× c¸c lý do häc thuËt, c¸ nh©n hay tµi chÝnh. Tuy 21 22 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú nhiªn, c¸c sinh viªn quèc tÕ kh«ng thÓ häc kh«ng tËp trung mµ ph¶i duy tr× chÕ ®é häc tËp trung. C¸c khãa häc trong 2 n¨m ®Çu ®­îc coi lµ c¸c khãa häc tr×nh ®é thÊp vµ c¸c khãa häc cña 2 n¨m cuèi ®­îc coi lµ c¸c khãa häc tr×nh ®é cao. C¸c quyÓn giíi thiÖu vÒ tr­êng ®¹i häc th­êng g¾n ký hiÖu b»ng sè cho mét khãa häc, chØ râ cÊp ®é cña ch­¬ng tr×nh häc nh­ sau: 100-199: 200-299: 300-399: 400-499: N¨m thø nhÊt N¨m thø 2 N¨m thø 3 N¨m cuèi LÞch n¨m häc N¨m häc cã thÓ h¬i kh¸c nhau gi÷a c¸c tr­êng ®¹i häc hay cao ®¼ng, song th«ng th­êng lµ tõ ®Çu th¸ng 9 ®Õn cuèi th¸ng 5. N¨m häc cã thÓ ®­îc chia ra lµm hai kú, mçi kú 18 tuÇn, ®­îc gäi lµ “häc kú”. HoÆc cã tr­êng ®¹i häc cã thÓ cã 4 kú hoÆc 3 kú, tøc lµ mçi kú kÐo dµi kho¶ng 12 tuÇn. Ngoµi ra, c¸c tr­êng ®¹i häc th­êng tæ chøc mét kú häc hÌ kho¶ng 6 ®Õn 8 tuÇn. Kú häc hÌ lµ kh«ng b¾t buéc vµ sinh viªn tham dù nÕu hä muèn kÕt thóc sè tÝn chØ nhanh h¬n, gi¶m g¸nh nÆng trong c¸c häc kú th«ng th­êng, hay ®Ó häc bï nh÷ng khãa häc mµ hä kh«ng hoµn thµnh trong n¨m. Cã Ýt nhÊt hai kú nghØ chÝnh trong mét n¨m häc - nghØ tõ 2 ®Õn 4 tuÇn trong dÞp Gi¸ng sinh vµ mét tuÇn nghØ xu©n vµo kho¶ng tõ ®Çu th¸ng 3 ®Õn gi÷a th¸ng 4. HÖ thèng tÝn chØ Sinh viªn ë c¸c tr­êng ®¹i häc cña Hoa Kú kÕt thóc ch­¬ng tr×nh häc lÊy b»ng khi hoµn thµnh tæng céng mét sè l­îng “tÝn chؔ nhÊt ®Þnh. Sè l­îng nµy th­êng vµo kho¶ng 130 ®Õn 180 tÝn chØ. §«i khi kh¸i niÖm “sè giê häc trong mét häc kú” hay “®¬n vޔ ®­îc sö dông thay cho tÝn chØ. Mçi khãa häc riªng lÎ mµ b¹n häc trong mét häc kú gióp b¹n nhËn ®­îc mét sè l­îng tÝn chØ/giê/®¬n vÞ nhÊt ®Þnh (th­êng lµ 3 hoÆc 4). Ng­êi t­ vÊn vÒ häc thuËt cña b¹n sÏ gióp b¹n lªn kÕ ho¹ch cho ch­¬ng tr×nh häc cña m×nh trong n¨m. ch­¬ng 2: B»ng cö nh©n cña hoa kú C¸c khãa häc cã cÊp b»ng C¸c khãa häc cÊu thµnh ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cÊp b»ng cã thÓ ®­îc chia ra thµnh c¸c lo¹i sau: • C¸c khãa häc cèt lâi: Nh÷ng khãa häc nµy t¹o c¬ së cho ch­¬ng tr×nh häc vµ lµ yªu cÇu b¾t buéc ®èi víi tÊt c¶ sinh viªn. Sinh viªn häc c¸c khãa kh¸c nhau vÒ To¸n, TiÕng Anh, Nh©n v¨n, Khoa häc tù nhiªn vµ Khoa häc x· héi. Mét vµi tr­êng cao ®¼ng ®ßi hái sinh viªn theo rÊt nhiÒu c¸c khãa häc cèt lâi trong khi c¸c tr­êng kh¸c chØ ®ßi hái mét vµi khãa lµ ®ñ ®Ó lÊy b»ng. • C¸c khãa häc chuyªn ngµnh: Mét chuyªn ngµnh lµ mét lÜnh vùc mµ sinh viªn lùa chän ®Ó häc tËp trung chuyªn s©u. HÇu hÕt c¸c sinh viªn chuyªn s©u vµo mét chuyªn ngµnh; Tuy nhiªn, mét vµi tr­êng cao ®¼ng cho sinh viªn kh¶ n¨ng theo ®uæi hai chuyªn ngµnh cã mèi liªn quan ®Õn nhau. C¸c khãa häc chuyªn ngµnh cña b¹n chiÕm 25 - 50% tæng sè khãa häc yªu cÇu ®Ó ®­îc cÊp b»ng. • C¸c khãa häc chuyªn ngµnh phô: Mét chuyªn ngµnh phô lµ mét lÜnh vùc mµ sinh viªn chän ®Ó häc tËp trung chuyªn s©u sau chuyªn ngµnh chÝnh. Sè l­îng khãa häc chuyªn ngµnh phô theo yªu cÇu th­êng b»ng mét nöa sè khãa häc chuyªn ngµnh chÝnh. • C¸c khãa häc tïy chän: C¸c khãa häc nµy cã thÓ ®­îc lùa chän tõ bÊt kú mét khoa nµo. C¸c khãa häc nµy t¹o c¬ héi khai th¸c c¸c chñ ®Ò vµ lÜnh vùc kh¸c mµ b¹n quan t©m vµ gióp b¹n cã ®­îc tæng sè tÝn chØ yªu cÇu ®Ó tèt nghiÖp. ChÊm ®iÓm C¸c tr­êng ®¹i häc cña Hoa Kú sö dông hÖ thèng ®¸nh gi¸ liªn tôc vµ cho ®iÓm cho tõng khãa häc mµ b¹n theo häc. HÇu nh­ tÊt c¶ nh÷ng g× b¹n lµm cho mét khãa häc sÏ ¶nh h­ëng ®Õn ®iÓm sè cuèi cïng cña b¹n. C¸c bµi thi vµ kiÓm tra, c¸c bµi luËn hay c¸c bµi lµm d¹ng viÕt, c¸c b¸o c¸o phßng thÝ nghiÖm hay c«ng viÖc trong 23 24 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ch­¬ng x­ëng, sù cã mÆt trªn líp vµ tham gia vµo bµi gi¶ng sÏ ®­îc sö dông ®Ó quyÕt ®Þnh ®iÓm sè cuèi cïng cña b¹n. §iÒu nµy cã nghÜa lµ b¹n nhÊt thiÕt ph¶i ®äc vµ hoµn thµnh c¸c c«ng viÖc khãa häc yªu cÇu vµ tham dù ®Òu ®Æn c¸c buæi häc. Sau ®©y lµ phÇn tr¨m trung b×nh – møc thang ®iÓm b»ng ch÷ cho c¸c khãa häc ë c¸c tr­êng cña Hoa Kú: 100-90% = A 89-80% =B 79-70% =C 69-60% =D 59-50% =E 49-0% =F GPA lµ g×? Mçi sinh viªn kÕt thóc ch­¬ng tr×nh häc cña m×nh víi mét ®iÓm trung b×nh chung (GPA). Mét ®iÓm trung b×nh chung luü tiÕn lµ ®iÓm trung b×nh chung cho tÊt c¶ c¸c khãa häc trong suèt thêi gian theo häc ch­¬ng tr×nh. HÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc sö dông møc thang GPA lµ 4,0, song mét sè tr­êng sö dông thang 5,0. §Ó tÝnh GPA cña m×nh, b¹n lÊy gi¸ trÞ b»ng sè t­¬ng øng víi møc ®iÓm b»ng ch÷ mµ b¹n ®¹t ®­îc trong mçi khãa häc (th­êng lµ 4 ®iÓm cho ®iÓm A, 3 ®iÓm cho ®iÓm B v.v...) sau ®ã nh©n gi¸ trÞ b»ng sè nµy víi sè tÝn chØ cña mçi khãa häc. Cuèi cïng, céng tÊt c¶ c¸c sè nµy l¹i råi chia cho tæng sè tÝn chØ cña tÊt c¶ c¸c kho¸. VÝ dô: §iÓm b»ng ch÷ Gi¸ trÞ b»ng sè Sè tÝn chØ Tæng A 4.0 3 12 B 3.0 3 9 C 2.0 3 6 9 27 Tæng céng 27 chia cho 9 = 3,0 GPA 2: B»ng cö nh©n cña hoa kú HÇu hÕt c¸c tr­êng ®Òu cÊp mét lo¹i b»ng danh dù nµo ®ã. §Ó ®ñ tiªu chuÈn nhËn b»ng danh dù, b¹n ph¶i hoµn thµnh mét sè tÝn chØ bæ sung hay viÕt mét ®Ò tµi danh dù; chi tiÕt cô thÓ phô thuéc vµo tõng tr­êng hoÆc khoa. Cã thÓ cã nhiÒu møc ®é danh dù: Danh dù h¹ng nhÊt (summa cum laude), Danh dù h¹ng nh× (magna cum laude) vµ Danh dù h¹ng ba (cum laude). Tãm l¹i • §Ó cã b»ng cö nh©n cña Hoa Kú, sinh viªn th­êng mÊt 4 n¨m; b»ng cao ®¼ng 2 n¨m. • N¨m häc do tõng tr­êng quyÕt ®Þnh, song th­êng bao gåm hai kú hoÆc häc kú vµ kÐo dµi tõ th¸ng 9 n¨m tr­íc ®Õn th¸ng 5 n¨m sau. • §Ó ®­îc cÊp b»ng, mét sinh viªn ph¶i tÝch luü ®­îc mét sè l­îng tÝn chØ nhÊt ®Þnh. Mçi khãa häc mµ sinh viªn hoµn thµnh t­¬ng xøng víi mét sè l­îng tÝn chØ nhÊt ®Þnh. • Víi mçi khãa häc tham dù, sinh viªn sÏ ®­îc nhËn mét møc ®iÓm dùa trªn sù ®¸nh gi¸ liªn tôc vÒ c¸c bµi tËp ®­îc giao. • §iÓm b×nh qu©n GPA ®­îc tÝnh trªn c¬ së ®iÓm b»ng sè t­¬ng ®­¬ng cña c¸c ®iÓm b»ng ch÷ cho mçi kho¸. GPA ®­îc sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ sù nç lùc cña mçi sinh viªn trong qu¸ tr×nh theo häc lÊy b»ng cö nh©n. C¸c trang Web h÷u Ých: Ch­¬ng tr×nh häc lÊy b»ng cö nh©n t¹i Hoa Kú http://www.embark.com/nafsa/academic.asp 25 26 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ch­¬ng Ch­¬ng 3 C¸C TR¦êNG §¹I häC CéNG §åNG Ngµy cµng cã nhiÒu sinh viªn quèc tÕ lùa chän ®¹i häc céng ®ång nh­ mét c¸nh cöa vµo con ®­êng n©ng cao häc vÊn cña m×nh. Còng nh­ c¸c b¹n häc ng­êi Mü, hä nhËn ra r»ng rÊt nhiÒu trong sè c¸c tr­êng thuéc lo¹i h×nh ®éc ®¸o nµy cung cÊp nh÷ng ch­¬ng tr×nh häc ®Æc biÖt víi c¸c tÝn chØ cã thÓ chuyÓn tiÕp, møc häc phÝ hîp lý vµ m«i tr­êng häc tËp mang tÝnh hç trî. Sù hÊp dÉn nµy cã thÓ thÊy qua viÖc h¬n 40% häc sinh Hoa Kú quyÕt ®Þnh chän häc t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, sè l­îng sinh viªn quèc tÕ t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång còng t¨ng lªn 3: C¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång nhanh chãng. Víi c¸c khãa häc chÊt l­îng cao, c¸c thñ tôc nhËp häc ®­îc ®¬n gi¶n hãa, chi phÝ häc tËp thÊp, c¸c hÖ thèng hç trî sinh viªn s©u réng, tËp thÓ gi¸o viªn tËn tuþ vµ quy m« líp häc nhá h¬n, c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång ®· më ra mét con ®­êng ®éc ®¸o dÉn ®Õn c¸c h×nh thøc kh¸c nhau cña nÒn gi¸o dôc Hoa Kú, tõ gi¸o dôc d¹y nghÒ cho ®Õn gi¸o dôc liªn tôc ®Ó ®¹t ®­îc mét v¨n b»ng chøng chØ nhÊt ®Þnh. Víi nhiÒu sinh viªn quèc tÕ, cuéc hµnh tr×nh phÊn ®Êu lÊy b»ng ®¹i häc ë Hoa Kú b¾t ®Çu tõ tr­êng ®¹i häc céng ®ång. C¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång ®«i khi ®­îc gäi lµ tr­êng cao ®¼ng s¬ cÊp hoÆc tr­êng ®¹i häc 2 n¨m, vµ trªn toµn n­íc Mü cã kho¶ng 1.200 tr­êng kiÓu nµy. HÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång lµ tr­êng c«ng hoÆc do Nhµ n­íc hç trî, chØ cã mét sè tr­êng lµ t­ thôc. Còng gièng nh­ nhiÒu tr­êng sau trung häc kh¸c ë Hoa Kú, c¸c tr­êng ®¹i häc 2 n¨m cã thÓ lµ nh÷ng m« h×nh rÊt kh¸c nhau. Mét sè tr­êng lµ nh÷ng hÖ thèng lín gåm nhiÒu c¬ së t¹i ngo¹i « víi h¬n 50.000 sinh viªn còng nh­ hµng tr¨m ch­¬ng tr×nh häc vµ c¬ së vËt chÊt. Bªn c¹nh ®ã, còng cã nh÷ng tr­êng nhá, ë n«ng th«n, víi h¬n 1.000 sinh viªn vµ chØ d¹y mét sè chuyªn ngµnh. Ngay c¶ sinh viªn còng rÊt ®a d¹ng thuéc nhiÒu løa tuæi, nhiÒu nÒn v¨n hãa vµ c¸c tÇng líp kh¸c nhau. Ch­¬ng tr×nh häc tËp Ngoµi c¸c ch­¬ng tr×nh häc tËp ®Ó lÊy ®­îc b»ng cao ®¼ng, c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång cßn cã c¸c ch­¬ng tr×nh d¹y nghÒ vµ ®µo t¹o chuyªn m«n. C¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång cã mèi quan hÖ rÊt chÆt chÏ víi c¸c tr­êng ®¹i häc vµ c¸c doanh nghiÖp trong cïng bang. Do ®ã, ®«i khi cßn ®­îc gäi lµ tr­êng cña céng ®ång bang. C¸c mèi quan hÖ nµy cã nghÜa lµ c¸c bµi gi¶ng cña tr­êng ®­îc thiÕt kÕ ®Ó ®¶m b¶o cho sù thµnh c«ng cña sinh viªn trong häc tËp còng nh­ kh¶ n¨ng lµm viÖc ngay sau khi tèt nghiÖp. C¸c ch­¬ng tr×nh häc cña c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång th­êng bao gåm: 27 28 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Ch­¬ng tr×nh lÊy chøng chØ ®¹i häc 2 n¨m C¸c ch­¬ng tr×nh nµy cã thÓ: • §­îc thiÕt kÕ ®Ó ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña 2 n¨m ®Çu tiªn trong ch­¬ng tr×nh häc lÊy b»ng cö nh©n. Cßn ®­îc gäi lµ ch­¬ng tr×nh chuyÓn tiÕp v× c¸c sinh viªn hoµn thµnh ch­¬ng tr×nh häc sau ®ã cã thÓ chuyÓn tiÕp sang c¸c tr­êng ®¹i häc ®µo t¹o dµi h¹n (4 n¨m) ®Ó häc nèt 2 n¨m cßn l¹i. VÝ dô nh­ ch­¬ng tr×nh tiÒn ®Ò qu¶n trÞ kinh doanh, tiÒn kü thuËt, mü thuËt, khoa häc tù nhiªn vµ x· héi, khoa häc m¸y tÝnh. • §­îc thiÕt kÕ cho c¸c sinh viªn ®i lµm ngay trong c¸c lÜnh vùc nh­ M¸y mãc tù ®éng, ThiÕt kÕ néi thÊt, C«ng nghÖ hµng kh«ng, Ph¸t triÓn trÎ em, LuËt h×nh sù, Khoa häc vµ DÞch vô y tÕ, Kinh doanh, C«ng nghÖ ch¸y, Nghiªn cøu b¶o vÖ ph¸p luËt, Qu¶n lý thùc phÈm, NhiÕp ¶nh. C¸c ch­¬ng tr×nh trªn cßn ®­îc gäi lµ ch­¬ng tr×nh chøng chØ thùc hµnh. Ch­¬ng tr×nh lÊy chøng chØ Ch­¬ng tr×nh chøng chØ ®µo t¹o c¸c c¸ nh©n cho c¸c vÞ trÝ thuéc c¸c lÜnh vùc nh­: ho¹t ®éng x· héi vµ c¸c dÞch vô cho con ng­êi, y tÕ, khëi nghiÖp kinh doanh vµ c¸c lÜnh vùc c«ng nghÖ. C¸c ch­¬ng tr×nh lÊy chøng chØ cã thÓ lµ ng¾n h¹n hoÆc dµi h¹n, tïy thuéc vµo tõng lo¹i h×nh khãa häc. C¸c ch­¬ng tr×nh dµi h¹n cã thÓ lµ ®µo t¹o y t¸, cßn ch­¬ng tr×nh ng¾n h¹n cã thÓ lµ mét sè lÜnh vùc ®Æc biÖt nh­ c«ng nghÖ v¨n phßng, bÊt ®éng s¶n vµ thiÕt kÕ b»ng vi tÝnh. Gi¸o dôc n©ng cao C¸c ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc n©ng cao dµnh cho c¸c sinh viªn muèn t¨ng c­êng c¸c kü n¨ng chuyªn m«n hoÆc kü n¨ng c¸ nh©n chø kh«ng ph¶i ®Ó lÊy b»ng cÊp hay chøng chØ. Cã rÊt nhiÒu khãa häc kiÓu nµy dµnh cho sinh viªn. C¸c ch­¬ng tr×nh lÊy chøng chØ t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc 2 n¨m rÊt gièng víi c¸c ch­¬ng tr×nh t¹i c¸c viÖn ®µo t¹o chuyªn ngµnh vµ d¹y nghÒ. Th«ng tin thªm vÒ c¸c ch­¬ng ch­¬ng 3: C¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång tr×nh ®µo t¹o chuyªn m«n vµ d¹y nghÒ còng nh­ vÒ c¸c khãa häc n©ng cao ®­îc in trong QuyÓn 3 cña bé s¸ch nµy sÏ tËp trung vµo c¸c c¬ héi häc ng¾n h¹n t¹i Hoa Kú. KiÓm ®Þnh KiÓm ®Þnh cña tr­êng ®¹i häc céng ®ång cã ý nghÜa rÊt quan träng, ®Æc biÖt lµ khi b¹n hy väng chuyÓn tõ tr­êng 2 n¨m sang tr­êng 4 n¨m vµ b¹n muèn b¶o l­u kÕt qu¶ häc tËp cña 2 n¨m ®Çu. HÇu hÕt viÖc kiÓm ®Þnh c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång vµ c¸c viÖn ®µo t¹o 2 n¨m ë Hoa Kú ®Òu do c¸c c¬ quan ®¸nh gi¸ c¸c tr­êng ®¹i häc 4 n¨m, cïng khu vùc ®Þa lý ®­a ra. Tuy nhiªn, c¸c sinh viªn còng nªn tù m×nh kiÓm tra l¹i kiÓm ®Þnh cña tr­êng ®¹i häc céng ®ång mµ m×nh quan t©m. Tháa thuËn liªn kÕt vµ chuyÓn tiÕp Ngoµi kiÓm ®Þnh, viÖc chuyÓn tõ ®¹i häc céng ®ång sang ®¹i häc 4 n¨m cã thuËn lîi hay kh«ng cßn phô thuéc rÊt lín vµo møc ®é tháa thuËn liªn kÕt gi÷a hai tr­êng. C¸c hîp ®ång nµy sÏ chØ râ c¸c khãa häc cã thÓ tù ®éng chuyÓn tiÕp tõ tr­êng nµy sang tr­êng kia, do ®ã cã thÓ ®­îc tÝnh vµo b»ng cö nh©n. C¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång c«ng lËp th­êng liªn kÕt chÆt chÏ víi c¸c tr­êng ®¹i häc tæng hîp c«ng lËp trong cïng bang ®Ó x©y dùng quy chÕ chuyÓn tiÕp. ViÖc chuyÓn tiÕp c¸c tÝn chØ cã liªn quan tíi mét tr­êng t­ thôc hoÆc mét tr­êng kh¸c ngoµi bang ®ã cã thÓ sÏ kh«ng ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng. NÕu môc ®Ých cuèi cïng cña b¹n lµ lÊy b»ng cö nh©n, b¹n nªn thùc hiÖn nh÷ng ®iÒu sau cµng sím cµng tèt: • Nãi râ môc ®Ých cña b¹n lµ theo ®uæi mét chøng chØ cã thÓ chuyÓn tiÕp; • Th¶o luËn víi c¸c chuyªn gia t­ vÊn vÒ gi¸o dôc hoÆc chuyÓn tiÕp t¹i tr­êng ®¹i häc céng ®ång ®Ó x¸c ®Þnh ngµnh häc; 29 30 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú • Chän mét tr­êng ®¹i häc 4 n¨m vµ t×m nh÷ng th«ng tin míi nhÊt vÒ chÝnh s¸ch chuyÓn tiÕp vµ ch­¬ng tr×nh häc cña tr­êng ®ã. Mét trong c¸c lý do cÇn ph¶i lªn kÕ ho¹ch mét c¸ch thËn träng lµ v× c¸c tr­êng th­êng kh«ng cã yªu cÇu gièng nhau cho c¸c b»ng cö nh©n gièng nhau. B»ng c¸ch sím nh»m vµo mét tr­êng ®¹i häc 4 n¨m vµ x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng yªu cÇu cÇn thiÕt cho viÖc chuyÓn tiÕp, sau ®ã lµ theo ®uæi mét ch­¬ng tr×nh häc ®­îc x©y dùng cÈn thËn, b¹n cã thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng viÖc lµm vµ chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt. ch­¬ng 3: C¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång • B¶n chøng minh kh¶ n¨ng tµi chÝnh (th­êng yªu cÇu ®èi víi c¸c mÉu I-20 - xem Ch­¬ng 11, “Xin thÞ thùc ®i häc") Yªu cÇu vÒ ®iÓm TOEFL cña tr­êng ®¹i häc céng ®ång th­êng thÊp h¬n so víi tr­êng ®¹i häc 4 n¨m. Ngoµi ra, nÕu ®iÓm TOEFL cña b¹n h¬i thÊp so víi yªu cÇu ®Çu vµo, tr­êng ®¹i häc céng ®ång cã thÓ sÏ nhËn b¹n vµo ch­¬ng tr×nh d¹y tiÕng Anh nh­ ng«n ng÷ thø hai (English as a Second Language - ESL). ViÖc hoµn thµnh tÊt c¶ c¸c khãa tiÕng Anh ESL theo quy ®Þnh sÏ më ra c¸nh cöa vµo thÕ giíi häc tËp réng lín h¬n cña tr­êng ®¹i häc céng ®ång. H¬n n÷a, do kiÓm ®Þnh vµ c¸c yªu cÇu cña tr­êng, mét sè tr­êng ®¹i häc 4 n¨m kh«ng chÊp nhËn mét sè khãa häc nhÊt ®Þnh cña c¸c tr­êng kh¸c. Tr­íc khi chän häc nhiÒu khãa trong cïng mét lÜnh vùc, ®Æc biÖt lµ Kinh doanh hoÆc Kü thuËt, c¸c sinh viªn nªn nãi chuyÖn víi c¸c chuyªn gia t­ vÊn gi¸o dôc hay chuyÓn tiÕp v× nh÷ng ng­êi nµy hiÓu râ h¬n vÒ c¸c h¹n chÕ nÕu cã. Víi c¸c tr­êng ®¹i häc 4 n¨m, sinh viªn ph¶i liªn hÖ víi v¨n phßng tuyÓn sinh cña tr­êng ®¹i häc 2 n¨m ®Ó xin c¸c th«ng tin vÒ viÖc tuyÓn sinh quèc tÕ. HiÖn nay, nhiÒu tr­êng ®¹i häc céng ®ång ®· cã trang Web, cho phÐp sinh viªn cã thÓ ®¨ng ký trùc tuyÕn hoÆc t¶i vÒ b¶n hå s¬ ®¨ng ký. Mét sè c¶i tiÕn gÇn ®©y ®· lµm cho thñ tôc chuyÓn tiÕp trë nªn dÔ dµng h¬n. Mét sè tr­êng ®· hîp t¸c víi nhau ®Ó x©y dùng nªn c¸c chÝnh s¸ch “tuyÓn sinh kÐp", theo ®ã sinh viªn ®­îc phÐp nhËn vµo häc c¶ hai tr­êng 2 n¨m vµ 4 n¨m cïng mét lóc. Ngay sau khi hoµn thµnh chøng chØ cao ®¼ng, sinh viªn cã thÓ chuyÓn th¼ng sang ch­¬ng tr×nh cö nh©n t¹i tr­êng ®¹i häc ®èi t¸c. Chi phÝ TuyÓn sinh C¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång thùc hiÖn chÝnh s¸ch tuyÓn sinh më, cã nghÜa lµ bÊt kú ai muèn theo häc vµ ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu ®Çu vµo tèi thiÓu ®Òu cã thÓ ®­îc chÊp nhËn. Mçi tr­êng sÏ cã nh÷ng yªu cÇu tuyÓn sinh riªng, nh­ng c¸c yªu cÇu tèi thiÓu th­êng bao gåm: • Mét bé hå s¬ ®iÒn ®Çy ®ñ • B¶n chøng nhËn hoµn thµnh bËc trung häc phæ th«ng (th­êng lµ 12 n¨m) • Chøng chØ n¨ng lùc tiÕng Anh (th­êng lµ ®iÓm KiÓm tra tiÕng Anh nh­ mét ngo¹i ng÷ - TOEFL) §èi víi nhiÒu sinh viªn quèc tÕ, ®iÓm hÊp dÉn chñ yÕu cña tr­êng ®¹i häc céng ®ång lµ chi phÝ thÊp. Häc phÝ vµ c¸c chi phÝ kh¸c cña c¸c tr­êng ®¹i häc th­êng kh¸c nhau tïy theo ch­¬ng tr×nh häc vµ viÖc tr­êng ®ã lµ c«ng lËp hay d©n lËp. Tuy nhiªn, chi phÝ häc t¹i mét tr­êng ®¹i häc 2 n¨m th­êng thÊp h¬n chi phÝ cña mét tr­êng 4 n¨m trong cïng mét khu vùc ®Þa lý. Tr­êng hîp nµy còng ®óng ngay c¶ khi c¸c sinh viªn quèc tÕ theo häc t¹i mét tr­êng c«ng lËp mµ ë ®ã sinh viªn bang kh¸c ph¶i tr¶ chi phÝ cao h¬n sinh viªn c­ tró t¹i bang. Lîi thÕ vÒ tµi chÝnh cña tr­êng ®¹i häc 2 n¨m thùc sù lµ mét ­u ®iÓm khã bá qua. Hç trî tµi chÝnh Nh×n chung, viÖc xin ®­îc hç trî tµi chÝnh thùc sù lµ mét th¸ch thøc víi sinh viªn quèc tÕ t¹i mét tr­êng ®¹i häc céng ®ång c«ng lËp. MÆc dï b¹n còng nªn kiÓm tra xem tr­êng cã häc bæng nµo 31 32 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú dµnh cho sinh viªn quèc tÕ hay kh«ng, nh­ng hÇu hÕt c¸c quü dµnh cho sinh viªn ®Òu tõ nguån ng©n s¸ch cña liªn bang hoÆc cña bang. Do ®ã, th­êng dµnh cho c¸c sinh viªn Hoa Kú hoÆc c¸c sinh viªn th­êng tró t¹i Hoa Kú. C¬ héi xin hç trî tµi chÝnh ë c¸c tr­êng d©n lËp cã phÇn dÔ dµng h¬n. C¸c tæ chøc t­ nh©n kh¸c nh­ c¸c quü, c«ng ty hay hiÖp héi còng cã thÓ tµi trî hoÆc cÊp häc bæng. Cuéc sèng sinh viªn C¸c dÞch vô hç trî sinh viªn ë tr­êng ®¹i häc céng ®ång ®ãng vai trß quan träng trong viÖc t¹o ra mét m«i tr­êng khuyÕn khÝch häc tËp. Nh÷ng hç trî vÒ häc tËp thÓ hiÖn d­íi h×nh thøc c¸c ch­¬ng tr×nh häc ESL; c¸c khãa häc ph¸t triÓn vÒ to¸n, ®äc vµ viÕt; dÞch vô trî gi¶ng vµ t­ vÊn häc tËp. C¸c dÞch vô hç trî sinh viªn bao gåm c¸c chuyªn gia t­ vÊn vÒ c¸ nh©n vµ nghÒ nghiÖp, c¸c trang thiÕt bÞ dµnh cho sinh viªn tµn tËt vµ c¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸. C¸c v¨n phßng gi¸o dôc hîp t¸c víi c¸c doanh nghiÖp trong céng ®ång t¹o ra nh÷ng c¬ héi ®­îc ®µo t¹o hoÆc thùc tËp cho sinh viªn. §¸ng l­u ý lµ c¸c tr­êng ®· cã lÞch sö ®µo t¹o sinh viªn quèc tÕ th­êng cã c¸c chuyªn gia ®Æc biÖt dµnh cho sinh viªn n­íc ngoµi. §iÒu nµy cã thÓ gióp thay ®æi rÊt lín cuéc sèng cña b¹n t¹i tr­êng ®¹i häc v× nh÷ng chuyªn gia nµy cã rÊt nhiÒu kinh nghiÖm trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®Æc thï nh­ thÞ thùc, häc hµnh, v¨n hãa vµ c¸c vÊn ®Ò c¸ nh©n mµ c¸c sinh viªn n­íc ngoµi th­êng gÆp khi häc t¹i Hoa Kú. HÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc 2 n¨m kh«ng t¹o chç ë cho sinh viªn nh­ng hç trî th«ng qua c¸c tæ chøc cho thuª nhµ ®Þa ph­¬ng. Sinh viªn tù m×nh ®i häc vµ sèng t¹i khu d©n c­ trong vïng. Cuéc sèng nh­ vËy sÏ gióp sinh viªn quèc tÕ cã c¬ héi tuyÖt vêi ®Ó ph¸t triÓn tÝnh ®éc lËp, ®ång thêi quan s¸t râ h¬n cuéc sèng cña ng­êi d©n Hoa Kú. ch­¬ng 3: C¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång viªn chuyªn gia, nh÷ng ng­êi lu«n thÝch trao ®æi víi sinh viªn ®Ó thùc hiÖn c¸c nghiªn cøu hoÆc ®¨ng c¸c bµi b¸o. Ngoµi ra, quy m« líp nhá h¬n còng cã nghÜa lµ gi¸o viªn h­íng dÉn cã thÓ quan t©m h¬n tíi tõng sinh viªn. Tãm t¾t néi dung §¹i häc céng ®ång: • Mét bé phËn quan träng cña hÖ thèng gi¸o dôc ®¹i häc ë Hoa Kú. • Cung cÊp c¸c ch­¬ng tr×nh cã thÓ gióp sinh viªn ra lµm viÖc ngay. • Cung cÊp c¸c ch­¬ng tr×nh lÊy chøng chØ ng¾n h¹n cã thÓ chuyÓn tiÕp ®Ó lÊy b»ng cö nh©n. • RÊt hiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ. • T¹o ra mét m«i tr­êng kÝch thÝch häc tËp víi c¸c gi¸o viªn h­íng dÉn tËn tuþ, quy m« líp nhá vµ hÖ thèng hç trî sinh viªn s©u réng. C¸c trang Web h÷u Ých Th«ng tin vµ kÕt nèi tíi c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång - LiÖt kª theo bang http://www.aacc.nche.edu C¸c ®­êng dÉn tíi c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång - LiÖt kª theo tªn http://www.mcli.dist.maricopa.edu/cc Líp häc Trang Web cña tê “US News and World Report” - §Þa chØ t×m kiÕm tr­êng ®¹i häc céng ®ång Trªn tÊt c¶, sù thµnh c«ng cña tr­êng ®¹i häc céng ®ång n»m ë trong c¸c líp häc. C¸c thµnh viªn cña c¸c khoa næi tiÕng lµ c¸c gi¸o http://www.usnews.com/usnews/edu/college/communit/co mmsrch.htm 33 34 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ch­¬ng 4: chän tr­êng tèt nhÊt cho b¹n ®ång thêi sÏ chØ dÉn b¹n nh÷ng ®Þa chØ cã thÓ hç trî vµ cung cÊp th«ng tin cho b¹n. B¹n nªn b¾t ®Çu qu¸ tr×nh suy ngÉm vµ nghiªn cøu tõ 12 ®Õn 18 th¸ng tr­íc khi b¹n muèn b¾t ®Çu häc t¹i Hoa Kú. Ch­¬ng 4 CHäN TR¦êNG TèT NHÊT CHO B¹N “T«i x¸c ®Þnh tr­êng trªn c¬ së nhu cÇu cña b¶n th©n vµ nh÷ng g× mµ c¸c tr­êng cã thÓ mang l¹i cho t«i". - Sinh viªn Khoa T©m lý, ®Õn tõ Malaysia Chän tr­êng ®¹i häc c¸ch xa b¹n hµng ngµn c©y sè lµ mét th¸ch thøc lín - ®Æc biÖt lµ khi cã qu¸ nhiÒu tr­êng tèt cho b¹n lùa chän. Nh­ng nÕu b¹n cã kÕ ho¹ch tõ tr­íc vµ nghiªn cøu mét c¸ch kü cµng, b¹n cã thÓ x©y dùng ®­îc mét danh s¸ch cuèi cïng c¸c tr­êng cã thÓ phï hîp víi yªu cÇu. Mçi sinh viªn cã môc tiªu kh¸c nhau vµ khi lùa chän, b¹n nªn thËn träng xem xÐt c¸c yÕu tè quan träng ®èi víi b¹n, c¶ vÒ mÆt gi¸o dôc lÉn lèi sèng. Ch­¬ng nµy sÏ th¶o luËn c¸c yÕu tè häc tËp, cuéc sèng vµ c¸c yÕu tè kh¸c cÇn xem xÐt khi cã trong tay mét danh s¸ch tõ 10 ®Õn 20 tr­êng, C¸c nguån th«ng tin gióp b¹n chän tr­êng C¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú C¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú cã mÆt ë tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ ®©y lµ ®iÓm khëi ®Çu lý t­ëng cho cuéc nghiªn cøu cña b¹n. C¸c trung t©m th­êng cã th­ viÖn víi c¸c cuèn niªn gi¸m, s¸ch giíi thiÖu cña c¸c tr­êng ®¹i häc, c¸c cuèn s¸ch h­íng dÉn gièng nh­ cuèn b¹n ®ang xem ®©y, c¸c tê r¬i vµ c¸c s¸ch tham kh¶o ®Ó gióp b¹n cã thÓ xin nhËp häc ë Hoa Kú. NhiÒu trung t©m cã c¸c h­íng dÉn cô thÓ, c¸c b¨ng h×nh vµ c¸c trang Web ®­îc thiÕt kÕ phï hîp víi c¸c sinh viªn xin theo häc ë Hoa Kú tõ n­íc hä. NhiÒu trung t©m cßn cã c¸c phÇn mÒm t×m kiÕm tr­êng trªn m¸y tÝnh ®Ó gióp b¹n chän ra tr­êng phï hîp nhÊt. Quan träng nhÊt lµ c¸c trung t©m nµy ®Òu cã nh©n viªn ®­îc ®µo t¹o ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái cña b¹n trùc tiÕp, qua th­, qua ®iÖn tho¹i vµ trong ®a sè tr­êng hîp lµ qua th­ ®iÖn tö. Trang Web vµ th­ ®iÖn tö cña tr­êng N­íc Mü dÉn ®Çu thÕ giíi trong viÖc sö dông m¹ng World Wide Web. HÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng ë Hoa Kú ®Òu cã trang Web cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh häc lÊy b»ng cÊp, thñ tôc xin häc, c¸c bé m«n, c¸c tiÖn nghi trong tr­êng vµ c¸c chñ ®Ò kh¸c. Trong nhiÒu tr­êng hîp, b¹n sÏ t×m thÊy mét b¶n sao s¸ch giíi thiÖu cña tr­êng mµ b¹n cã thÓ nghiªn cøu trùc tuyÕn hoÆc t¶i vÒ ®Ó tham kh¶o. §õng quªn r»ng rÊt nhiÒu Website còng cung cÊp ®Þa chØ th­ ®iÖn tö cña c¸c sinh viªn ®ang theo häc t¹i tr­êng, kÓ c¶ sinh viªn quèc tÕ. Hä ®Òu s½n sµng tr¶ lêi c¸c c©u hái cña b¹n vÒ viÖc xin häc vµ cuéc sèng trong tr­êng. Khi 35 36 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú b¹n ®· gi¶m bít ®­îc sè tr­êng b¹n quan t©m, b¹n cã thÓ göi th­ ®iÖn tö cho c¸c gi¸o s­ vµ c¸c gi¸o viªn tuyÓn sinh ®Ó nhËn ®­îc gi¶i ®¸p cho c¸c vÊn ®Ò cô thÓ h¬n tr­íc khi b¹n ra quyÕt ®Þnh cuèi cïng xem cã nªn nép hå s¬ kh«ng. “Göi th­ ®iÖn tö cho c¸c sinh viªn cïng quèc tÞch cña b¹n - nh÷ng ng­êi ®ang häc t¹i mét tr­êng nµo ®ã vµ t×m hiÓu c¸c kinh nghiÖm cña hä”. - Sinh viªn Khoa häc m¸y tÝnh, ®Õn tõ Ghana T×m kiÕm th«ng tin vÒ tr­êng qua m¹ng Mét sè trang Web ®éc lËp víi c¸c tr­êng vµ cho phÐp b¹n cã thÓ t×m kiÕm theo c¸c m«n häc mµ b¹n quan t©m, theo vÞ trÝ ®Þa lý hoÆc theo mét lo¹t c¸c tiªu chÝ kh¸c mµ b¹n ®­a ra. TriÓn l·m gi¸o dôc Hoa Kú vµ c¸c chuyÕn tham quan “NÕu b¹n kh«ng thÓ ®Õn th¨m n­íc Mü, c¸c tr­êng ®¹i häc sÏ ®Õn víi b¹n”. Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú gÇn n¬i b¹n ë nhÊt sÏ th«ng b¸o cho b¹n biÕt khi cã triÓn l·m gi¸o dôc hoÆc c¸c h×nh thøc t­¬ng tù. ë ®ã, b¹n sÏ cã c¬ héi ®­îc nãi chuyÖn trùc tiÕp víi c¸c nh©n viªn tuyÓn sinh. NhiÒu cuéc triÓn l·m diÔn ra vµo mïa xu©n hoÆc mïa thu tr­íc khi b¹n cã ý ®Þnh b¾t ®Çu häc, nªn b¹n cÇn sím tiÕn hµnh nghiªn cøu. Tham quan tr­êng “ViÖc ®Õn tham quan tr­êng mµ b¹n ®ang xem xÐt rÊt h÷u Ých - dï lµ trong n¨m häc theo ch­¬ng tr×nh giao l­u, trong mét kú nghØ hay trong mét cuéc thi ®Êu thÓ thao”. - Sinh viªn Ngµnh S©n khÊu, ®Õn tõ PhÇn Lan NÕu b¹n cã thÓ ®i nghØ t¹i Hoa Kú tr­íc khi ®i häc, ®©y sÏ lµ mét c¬ héi lín ®Ó tíi th¨m c¬ së tr­êng mµ b¹n ®ang c©n nh¾c. NhiÒu ch­¬ng 4: chän tr­êng tèt nhÊt cho b¹n tr­êng tæ chøc c¸c chuyÕn tham quan vßng quanh tr­êng do c¸c sinh viªn ®ang häc t¹i ®ã h­íng dÉn, nãi chuyÖn víi c¸c gi¸o viªn tuyÓn sinh ®Ó biÕt thªm th«ng tin. Th¨m c¸c ®iÒu kiÖn häc tËp vµ sinh ho¹t, héi sinh viªn, th­ viÖn ®Ó cã ®­îc ý niÖm râ rµng vÒ tr­êng. Ng­êi Mü vèn næi tiÕng vÒ sù th©n thiÖn, nªn b¹n cã thÓ nãi chuyÖn víi c¸c sinh viªn ®Ó hiÓu cuéc sèng ë tr­êng thùc sù lµ thÕ nµo. Mét sè tæ chøc t­ nh©n còng cung cÊp c¸c chuyÕn tham quan c¸c tr­êng ë Hoa Kú nh»m gióp c¸c sinh viªn t­¬ng lai cã thÓ nhËn biÕt xem tr­êng ®ã cã phï hîp víi m×nh hay kh«ng. B¹n cã thÓ hái trung t©m th«ng tin vµ t­ vÊn xem hä cã th«ng tin vÒ c¸c tæ chøc ®ã hay kh«ng. Chuyªn viªn t­ vÊn gi¸o dôc vµ ®¹i diÖn tuyÓn dông ë nhiÒu vïng trªn thÕ giíi, c¸c ®¹i diÖn hay tæ chøc t­ nh©n ho¹t ®éng tuyÓn dông sinh viªn quèc tÕ vµo c¸c tr­êng ®¹i häc cña Hoa Kú. Ngoµi ra, còng cã c¸c chuyªn viªn t­ vÊn gi¸o dôc gióp b¹n trong qu¸ tr×nh lùa chän tr­êng vµ viÖc nép ®¬n xin häc víi mét kho¶n phÝ nhÊt ®Þnh. Th«ng th­êng, c¸c chuyªn viªn t­ vÊn gi¸o dôc vµ c¸c ®¹i diÖn lµ nh÷ng sinh viªn ®· tèt nghiÖp t¹i Hoa Kú hoÆc lµ nh÷ng ng­êi tËn t×nh muèn t¨ng thªm c¸c lîi Ých vµ lîi thÕ cho hÖ thèng gi¸o dôc ë Hoa Kú. Tuy nhiªn, còng cã mét sè ngo¹i lÖ. V× thÕ, cÇn kiÓm tra l¹i v¨n b¶n uû nhiÖm vµ ho¹t ®éng tr­íc ®©y cña c¸c chuyªn viªn t­ vÊn gi¸o dôc vµ ®¹i diÖn tr­íc khi sö dông dÞch vô cña hä. NÕu b¹n thÊy mét ®¹i diÖn tuyÓn sinh hay chuyªn viªn t­ vÊn tá ra h÷u Ých, th«ng tin tèt vµ ®¸ng tin cËy, ng­êi ®ã cã thÓ hç trî b¹n lùa chän vµ xin nhËp häc ë Hoa Kú mét c¸ch ®¾c dông. Tuy nhiªn, còng cÇn ph¶i cÈn thËn ®Ó ý tíi c¸c dÊu hiÖu cã thÓ x¸c minh vÒ lÞch sö ho¹t ®éng thµnh c«ng tr­íc ®©y cña hä víi c¸c sinh viªn tõ cïng n­íc víi b¹n. H·y xin mét danh s¸ch tªn vµ ®Þa chØ cña c¸c sinh viªn hiÖn ®ang häc tËp t¹i Hoa Kú ®· tõng sö dông dÞch vô cña ®¹i diÖn hay chuyªn viªn ®ã. ViÕt th­ tay, th­ ®iÖn tö, hoÆc gäi ®iÖn cho mét vµi ng­êi trong danh s¸ch ®ã ®Ó cã ®­îc th«ng tin 37 38 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ban ®Çu vÒ tr­êng hä häc vµ vÒ c¸c dÞch vô mµ ®¹i diÖn hay chuyªn viªn ®ã cung cÊp. Sù thËn träng nµy cµng ®Æc biÖt cã ý nghÜa nÕu ®¹i diÖn hay chuyªn viªn ®ã yªu cÇu møc phÝ dÞch vô cao. Cuèi cïng, cÇn lu«n lu«n kiÓm tra víi mét nguån kh¸ch quan (ch¼ng h¹n nh­ Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú) ®Ó ch¾c ch¾n vÒ tÝnh hîp ph¸p vµ møc ®é tÝn nhiÖm cña tr­êng ®­îc giíi thiÖu víi b¹n. ch­¬ng 4: chän tr­êng tèt nhÊt cho b¹n C¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc ë Hoa Kú cã thÓ gîi ý cho b¹n vÒ møc ®é ®­îc c«ng nhËn cña b»ng ®¹i häc ë Hoa Kú ë n­íc b¹n vµ cho b¹n biÕt liÖu mét tr­êng ®¹i häc cã ®­îc ®¸nh gi¸ kiÓm ®Þnh tèt hay kh«ng. B¹n sÏ t×m thÊy c¸c th«ng tin chi tiÕt vÒ kiÓm ®Þnh trong QuyÓn 3 cña bé s¸ch nµy vµ trªn c¸c trang Web ®­îc liÖt kª cuèi ch­¬ng. Ngµnh häc C¸c vÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu vÒ häc tËp KiÓm ®Þnh vµ møc ®é ®­îc c«ng nhËn cña b»ng Mét chØ sè quan träng vÒ chÊt l­îng cña bÊt kú mét tr­êng ®¹i häc nµo t¹i Hoa Kú lµ kiÓm ®Þnh. Kh«ng gièng nh­ nhiÒu n­íc kh¸c, Hoa Kú kh«ng cã c¬ quan trung ­¬ng qu¶n lý c¸c tr­êng ®¹i häc. Thay vµo ®ã, n­íc nµy dùa vµo mét hÖ thèng tù nguyÖn ®¸nh gi¸ kiÓm ®Þnh do c¸c c¬ quan ®¸nh gi¸ phi chÝnh phñ thùc hiÖn ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¸c tr­êng ®Òu ®¹t chuÈn. MÆc dï hÇu hÕt c¸c tr­êng ë Hoa Kú ®Òu cã nh÷ng h×nh thøc kiÓm ®Þnh ®­îc c«ng nhËn réng r·i, song còng cÇn l­u ý r»ng ®¸nh gi¸ møc ®é tÝn nhiÖm ë Hoa Kú lµ mét lÜnh vùc phøc t¹p; cã rÊt nhiÒu lo¹i kiÓm ®Þnh vµ nhiÒu c¬ quan ®¸nh gi¸. Kh«ng cã ®iÒu luËt nµo quy ®Þnh c¸c tr­êng cÊp b»ng ph¶i ®­îc ®¸nh gi¸ møc ®é tÝn nhiÖm hoÆc cã mét h×nh thøc kiÓm ®Þnh nµo ®ã. ChÝnh v× sù phøc t¹p nµy, b¹n cÇn kiÓm tra thËt cÈn thËn tõ tr­íc xem b»ng do tr­êng mµ b¹n ®ang xin häc cÊp cã ®­îc chÝnh phñ n­íc b¹n hoÆc c¸c hiÖp héi ngµnh nghÒ, c¸c bé hoÆc c¸c doanh nghiÖp c«ng nhËn kh«ng. Thªm vµo ®ã, b¹n còng nªn nãi chuyÖn víi nh÷ng ng­êi ®· tèt nghiÖp trë vÒ xem b»ng cÊp mµ tr­êng hä cÊp cã phï hîp víi nghÒ nghiÖp mµ hä lùa chän kh«ng. Trong tr­êng hîp b¹n muèn chuyÓn tiÕp tõ mét tr­êng ®¹i häc sang mét tr­êng kh¸c trong khi ®ang häc, hoÆc muèn häc cao häc t¹i Hoa Kú, b¹n còng nªn kiÓm tra xem c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú cã c«ng nhËn c¸c tÝn chØ vµ b»ng cÊp cña tr­êng b¹n ®ang c©n nh¾c kh«ng. “H·y t×m hiÓu tr­êng mµ b¹n thùc sù quan t©m. Mét sè tr­êng ®­îc coi lµ næi tiÕng cã nh÷ng khoa rÊt m¹nh nh­ng còng cã thÓ cã mét vµi khoa kÐm”. - Sinh viªn Khoa ChÝnh trÞ vµ Mü thuËt, ®Õn tõ PhÇn Lan Ngµnh häc lµ lÜnh vùc nghiªn cøu mµ b¹n dù ®Þnh chuyªn s©u vµo. B¹n kh«ng cÇn ph¶i nªu ra ngµnh häc b¹n dù ®Þnh theo ®uæi khi míi vµo tr­êng. Tuy nhiªn, nÕu b¹n ®· cã môc tiªu cô thÓ vÒ b»ng cÊp, b¹n nªn x¸c ®Þnh nh÷ng tr­êng cã ®µo t¹o ngµnh häc ®ã. Mét sè ngµnh häc ®­îc nhiÒu tr­êng ®µo t¹o. X¸c ®Þnh ®­îc ngµnh b¹n muèn theo häc tuy cã Ých nh­ng vÉn cßn c¶ mét danh s¸ch dµi c¸c tr­êng ®Ó chän lùa. NÕu b¹n x¸c ®Þnh ®­îc mét chuyªn m«n cô thÓ trong lÜnh vùc b¹n quan t©m (vÝ dô nh­ b¹n quan t©m tíi lÞch sö thÕ kû XX, hay ®Þa lý m«i tr­êng, hay vÏ trong ngµnh mü thuËt), th× viÖc x¸c ®Þnh tr­êng cã ®µo t¹o chuyªn ngµnh ®ã hay kh«ng sÏ gióp b¹n thu hÑp sè l­îng tr­êng cÇn lùa chän. HÇu hÕt c¸c cuèn niªn gi¸m ®¹i häc ë Hoa Kú ®Òu liÖt kª tªn tr­êng theo c¸c ngµnh häc chñ yÕu nhÊt mµ tr­êng ®ã ®µo t¹o. C¸c ch­¬ng tr×nh t×m kiÕm b»ng m¸y tÝnh cã s½n trªn c¸c trang Web hoÆc t¹i Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn du häc Hoa Kú cã thÓ gióp b¹n thu hÑp sè l­îng tr­êng c©n nh¾c. H·y tËn dông c¸c cuèn s¸ch giíi thiÖu vÒ tr­êng vµ b¶n tin cña tr­êng ®Ó xem cã ngµnh häc yªu thÝch cña b¹n kh«ng vµ c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cã chuyªn m«n mµ b¹n muèn kh«ng. 39 40 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ch­¬ng 4: chän tr­êng tèt nhÊt cho b¹n Träng t©m gi¶ng d¹y CÊu tróc ch­¬ng tr×nh lÊy b»ng B¹n nªn kiÓm tra xem tr­êng ®ã coi träng c¸c bµi gi¶ng ®Õn ®©u. LiÖu tr­êng ®ã tËp trung vµo gi¸o dôc chuyªn s©u hay c¸c ngµnh khoa häc x· héi vµ tù nhiªn? Sinh viªn ®¹i häc hay nghiªn cøu sinh chiÕm ®a sè trong tr­êng? NhiÒu tr­êng khoa häc x· héi vµ tù nhiªn coi träng viÖc gi¶ng d¹y vµ sù trao ®æi th¶o luËn gi÷a sinh viªn víi gi¸o s­ h¬n lµ lµm c«ng t¸c nghiªn cøu nªn tû lÖ gi¸o viªn trªn sinh viªn kh¸ thÊp. C¸c tr­êng lÊy nghiªn cøu lµm trung t©m th­êng cã nghiªn cøu sinh chiÕm tû lÖ cao, tiÖn nghi t¹i c¸c tr­êng nµy th­êng hiÖn ®¹i vµ cã c¸c gi¸o s­ næi tiÕng thÕ giíi. Tuy nhiªn, ë mét sè tr­êng d¹ng nµy, c¸c sinh viªn 2 n¨m ®Çu do c¸c nghiªn cøu sinh gi¶ng d¹y chø kh«ng ph¶i lµ gi¸o s­. B¹n nªn nghiªn cøu s¸ch giíi thiÖu vµ m« t¶ khãa häc cña mçi tr­êng. NhiÒu sinh viªn quèc tÕ chän hÖ thèng gi¸o dôc Hoa Kú v× hÖ thèng nµy rÊt linh ho¹t, cho phÐp hä lùa chän c¸c khãa häc theo së nguyÖn cña m×nh. Tuy nhiªn, c¸c ch­¬ng tr×nh lÊy b»ng trong mét sè ngµnh häc ®­îc cÊu tróc kh¸ chÆt chÏ vµ c¸c tr­êng yªu cÇu chÝnh x¸c c¸c khãa häc sinh viªn ph¶i theo vµ thêi gian hä ph¶i häc c¸c khãa nµy ®Ó cã thÓ tèt nghiÖp víi ngµnh häc chÝnh trong lÜnh vùc ®ã. Lo¹i h×nh khãa häc b¾t buéc nµy h¹n chÕ sù linh ho¹t. VÝ dô, chóng kh«ng cho phÐp c¸c sinh viªn lµ vËn ®éng viªn ®­îc häc nhÑ h¬n trong mïa gi¶i thi ®Êu vµ kh«ng cho phÐp nh÷ng sinh viªn ch¨m chØ ®­îc theo ®uæi hai ngµnh häc cïng lóc. Ph­¬ng ph¸p lùa chän sinh viªn V× hÖ thèng gi¸o dôc ë Hoa Kú rÊt s©u réng, yªu cÇu tuyÓn sinh gi÷a c¸c tr­êng rÊt kh¸c nhau. Mét sè tr­êng t­ thôc vµ c¸c tr­êng khoa häc tù nhiªn vµ x· héi cã thÓ nhËn rÊt nhiÒu ®¬n xin nhËp häc, nh­ng chØ chÊp nhËn mét sè Ýt, trong khi c¸c tr­êng kh¸c cã thÓ nhËn tÊt c¶ c¸c sinh viªn ®¨ng ký nÕu hä ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu tuyÓn sinh. HÇu hÕt c¸c niªn gi¸m tr­êng ®¹i häc vµ catal« cña c¸c tr­êng cã liÖt kª sè thÝ sinh vµ sè sinh viªn ®­îc nhËn vµo tr­êng n¨m tr­íc ®ã cïng víi ®iÓm kiÓm tra ®¸nh gi¸ häc vÊn (Scholastic Assessment Test - SAT) trung b×nh vµ ®iÓm b×nh qu©n (Grade Point Average - GPA) n¨m häc tr­íc cña c¸c sinh viªn ®­îc chÊp nhËn. Tuy vËy, c¸c ®¸nh gi¸ lùa chän sö dông d÷ liÖu kiÓu nµy cã xu h­íng chó träng tíi ®iÓm kiÓm tra nhËp häc vèn chØ lµ mét phÇn cña ®¬n xin häc. Nªn nhí r»ng, c¸c gi¸o viªn tuyÓn sinh xÐt tíi nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau bao gåm bµi luËn, gi¶i th­ëng, ho¹t ®éng céng ®ång vµ kinh nghiÖm lµm viÖc, së thÝch vµ c¸c n¨ng lùc ®Æc biÖt khi xem hå s¬ nh»m x¸c ®Þnh tiÒm n¨ng thµnh c«ng cña b¹n t¹i tr­êng cña hä. Quan träng lµ ph¶i xem xÐt kü c¸c yªu cÇu ®Ò ra víi ngµnh häc mµ b¹n muèn theo ®uæi. VÝ dô, nÕu b¹n muèn häc ngµnh kü thuËt ®ång thêi muèn cã ®­îc nh÷ng kiÕn thøc c¨n b¶n v÷ng vµng vÒ kinh doanh, b¹n nªn xem l¹i c¸c yªu cÇu cña b»ng kü s­ - liÖu cã qu¸ nhiÒu khãa häc khiÕn b¹n kh«ng thÓ theo ®uæi thªm mét khãa häc kinh doanh hay kh«ng? HoÆc liÖu cã ch­¬ng tr×nh cô thÓ nµo cho nh÷ng ng­êi muèn kÕt hîp ngµnh kü thuËt víi mét m«n häc liªn quan? Gi÷a c¸c khãa häc cña c¸c tr­êng khoa häc x· héi vµ tù nhiªn còng cã nh÷ng yªu cÇu rÊt kh¸c nhau. Mét sè tr­êng ®ßi hái sinh viªn ph¶i tham dù mét sè tiÕt nhÊt ®Þnh cña mét trong sè c¸c nhãm ngµnh lín trong khi mét sè tr­êng kh¸c l¹i kh«ng ®ßi hái nh­ vËy mµ chØ “khuyªn” c¸c sinh viªn nªn hoµn thµnh mét ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc bao qu¸t. Chøng chØ n©ng cao C¸c sinh viªn Hoa Kú b¾t ®Çu ch­¬ng tr×nh häc ë bËc ®¹i häc sau khi kÕt thóc 12 n¨m häc tiÓu häc vµ trung häc. Mét sè tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú cÊp chøng chØ n©ng cao cho c¸c sinh viªn thuéc c¸c hÖ thèng gi¸o dôc 13 n¨m tiÓu häc vµ trung häc hoÆc nh÷ng 41 42 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ng­êi ®· cã b»ng tó tµi quèc tÕ. C¸c sinh viªn ®· qua c¸c khãa d¹y nghÒ sau bËc trung häc vµ ®· cã chøng chØ chuyªn m«n hoÆc c¸c ch­¬ng tr×nh t­¬ng tù còng cã thÓ ®ñ tiªu chuÈn ®­îc cÊp mét sè tÝn chØ cho b»ng cö nh©n. Nh÷ng sinh viªn nµy sÏ kh«ng ph¶i häc ®ñ 4 n¨m ë Hoa Kú vµ cã thÓ vµo tr­êng víi chøng chØ n©ng cao. B¹n nªn hái c¸c gi¸o viªn tuyÓn sinh vÒ kh¶ n¨ng nµy vµ ®äc Ch­¬ng 10, “ChuyÓn tiÕp sang ®¹i häc ë Hoa Kú", ®Ó biÕt thªm th«ng tin chi tiÕt. Tû lÖ sinh viªn vµ gi¸o viªn ë c¸c tr­êng ®¹i häc tæng hîp lín, c¸c líp cña sinh viªn n¨m thø nhÊt vµ n¨m thø hai th­êng cã quy m« kh¸ lín, vµ ng­êi d¹y cã thÓ lµ nghiªn cøu sinh chø kh«ng ph¶i gi¸o s­. ë tr­êng ®¹i häc ®¬n ngµnh, n¬i cã Ýt nghiªn cøu sinh h¬n, c¸c gi¸o s­ sÏ ®øng líp vµ sinh viªn ph¶i tham gia nhiÒu h¬n vµo bµi häc ngay tõ ®Çu. Tû lÖ sinh viªn trªn gi¸o viªn cao cho thÊy líp häc cã quy m« lín vµ kh¶ n¨ng chó ý tíi c¸ nh©n sinh viªn cña tõng khoa gi¶m ®i. C¸c vÊn ®Ò vÒ lèi sèng cÇn xem xÐt “Lµ mét sinh viªn ngo¹i quèc, t«i ph¶i xem xÐt kh«ng chØ c¸c yÕu tè liªn quan tíi viÖc häc tËp mµ cßn ph¶i tÝnh tíi ®Þa ®iÓm cña tr­êng, khÝ hËu, v.v...” - Sinh viªn Khoa Quèc tÕ häc vµ X· héi häc, ®Õn tõ Ghana Chi phÝ Nguån tµi chÝnh ®¶m b¶o cho viÖc häc tËp cña b¹n lµ mét yÕu tè quan träng cÇn xem xÐt. B¹n nªn ®äc ch­¬ng 6 cña cuèn s¸ch nµy ®Ó biÕt thªm chi tiÕt vÒ viÖc tÝnh to¸n chi phÝ vµ kh¶ n¨ng nhËn ®­îc hç trî tµi chÝnh. B¹n nªn biÕt nh÷ng kho¶n nµo thùc tÕ b¹n cã thÓ trang tr¶i ®­îc. Nghiªn cøu mét c¸ch kü l­ìng b¶ng chi phÝ trong c¸c catal« cña tr­êng vµ céng thªm c¸c tÝnh to¸n cña b¹n vÒ ch­¬ng 4: chän tr­êng tèt nhÊt cho b¹n tiÒn ¨n ë, häc phÝ, lÖ phÝ, ®i l¹i vµ c¸c kho¶n cÇn chi tiªu kh¸c trong suèt 4 n¨m. B¹n còng cÇn chó ý r»ng häc phÝ cã thÓ t¨ng lªn v× nhiÒu tr­êng t¨ng häc phÝ qua c¸c n¨m. §ång thêi, b¹n còng nªn xem kÕ ho¹ch chi tr¶ cña c¸c tr­êng kh¸c nhau. Nhµ ë V× c¸c tr­êng cã c¸c chÝnh s¸ch vµ ®iÒu kiÖn kh¸c nhau vÒ nhµ ë, b¹n nªn t×m hiÓu xem liÖu tr­êng cã thÓ cung cÊp nhµ ë trong suèt 4 n¨m kh«ng hay sinh viªn ph¶i t×m nhµ ngo¹i tró. KiÓm tra sù kh¸c biÖt vÒ gi¸ c¶ gi÷a ë néi tró vµ ngo¹i tró. KiÓm tra c¸c tiÖn nghi sèng cho nhµ néi tró; sinh viªn sèng trong ký tóc cã thÓ ph¶i chung phßng víi mét, hai hoÆc ba sinh viªn kh¸c. Tuy nhiªn, sèng néi tró Ýt nhÊt lµ trong mét ®Õn 2 n¨m ®Çu cã thÓ gióp b¹n hßa nhËp vµo cuéc sèng ë tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú dÔ dµng vµ nhanh chãng h¬n. B¹n còng cã thÓ tiÕt kiÖm ®­îc c¸c chi phÝ bæ sung nh­ tiÒn mua xe hoÆc tiÒn ®i l¹i hµng ngµy còng nh­ thêi gian cho viÖc ®i vÒ mçi ngµy. Tuy nhiªn, ®Õn n¨m tiÕp theo b¹n cã thÓ muèn chuyÓn ra ë c¨n hé riªng bªn ngoµi tr­êng. Nªn t×m hiÓu chÝnh s¸ch cña tr­êng vÒ viÖc chuyÓn nhµ ®ã, chi phÝ vµ kh¶ n¨ng t×m nhµ bªn ngoµi. §Þa ®iÓm TÊt c¶ c¸c vïng ë n­íc Mü ®Òu cã khu thµnh thÞ vµ n«ng th«n. Khu«n viªn c¸c tr­êng n»m trong thµnh phè cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ¨n uèng, gi¶i trÝ, v¨n hãa vµ mua s¾m phong phó. Tr­êng ®¹i häc ë vïng n«ng th«n sÏ mang l¹i m«i tr­êng häc tËp yªn tÜnh h¬n vµ tËp trung h¬n. KhÝ hËu còng lµ mét khÝa c¹nh ®¸ng bµn. Tõ nh÷ng vïng §«ng B¾c ®Çy ®ñ bèn mïa ®Õn vïng hoang m¹c Arizona vµ vïng b¸n nhiÖt ®íi Florida, sù kh¸c biÖt vÒ khÝ hËu lµ rÊt lín. B¹n còng nªn n¾m râ kh¶ n¨ng sö dông c¸c ®iÒu kiÖn vËt chÊt t¹i ®Þa ph­¬ng còng nh­ c¸c dÞch vô cã thÓ h÷u Ých cho qu¸ tr×nh häc tËp. VÝ dô, nÕu b¹n muèn häc ngµnh LÞch sö nghÖ thuËt, liÖu tr­êng häc cã c¸c ch­¬ng tr×nh cho sinh viªn tham 43 44 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú quan c¸c b¶o tµng vµ phßng tr­ng bµy nghÖ thuËt trong vïng hay kh«ng. Quy m« Sè l­îng sinh viªn néi tró t¹i Hoa Kú cã thÓ dao ®éng trong ph¹m vi tõ 200 ®Õn 60.000 ë mçi tr­êng. Mét sè tr­êng gièng nh­ nh÷ng thµnh phè nhá: cã b­u ®iÖn riªng, cöa hµng rau qu¶ riªng vµ trung t©m mua s¾m riªng. C¸c tr­êng kh¸c cã thÓ n»m trong c¸c thµnh phè lín ®«ng d©n nh­ng l¹i cã sè l­îng sinh viªn kh¸ khiªm tèn. Tïy vµo lèi sèng cña b¹n mµ b¹n cã thÓ tËn h­ëng mét cuéc sèng ®éc lËp nh­ mét phÇn cña mét khu d©n c­ sinh viªn lín hoÆc hµi lßng víi mét cuéc sèng th©n thiÖn h¬n mµ tr­êng ®¹i häc quy m« nhá dµnh cho b¹n. Tuy thÕ, b¹n kh«ng nªn nh×n nhËn vÒ cuéc sèng x· héi hoÆc kh¶ n¨ng tiÕp xóc víi gi¸o s­ trªn c¬ së quy m« tr­êng. B¹n h·y tù nhËn ®Þnh c¬ héi nµo lµ quan träng ®èi víi b¹n vµ lu«n nhí tíi ®iÒu ®ã khi ®äc s¸ch giíi thiÖu vÒ tr­êng. M«i tr­êng sinh ho¹t Cuéc sèng x· héi HÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc cña Hoa Kú ®Òu t¹o ®iÒu kiÖn cho sinh viªn Hoa Kú tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng x· héi, v¨n hãa vµ thÓ thao bªn c¹nh c¸c ch­¬ng tr×nh häc tËp. Møc ®é chó träng cña mçi ho¹t ®éng nµy sÏ x¸c ®Þnh m«i tr­êng x· héi mµ b¹n thÊy trong tr­êng. B¹n nªn ®Ó ý xem ®a sè sinh viªn sinh ho¹t néi tró hay ngo¹i tró. T¹i c¸c tr­êng ®­îc gäi lµ “tr­êng ngo¹i tró", hÇu hÕt sinh viªn ë ngo¹i tró vµ ®i xe ®Õn tr­êng. C¸c sinh viªn t­¬ng lai cã lÏ sÏ muèn biÕt kh«ng khÝ nh÷ng ngµy cuèi tuÇn ë trong tr­êng nh­ thÕ nµo - liÖu c¸c sinh viªn sÏ ë tr­êng, ®i du ngo¹n hay trë vÒ th¨m gia ®×nh vµo mçi kú nghØ cuèi tuÇn? TÊt c¶ nh÷ng yÕu tè nµy sÏ ¶nh h­ëng tíi cuéc sèng x· héi cña tr­êng. ch­¬ng 4: chän tr­êng tèt nhÊt cho b¹n Héi nam sinh vµ héi n÷ sinh Mét ®iÓm ®éc ®¸o trong cuéc sèng ë tr­êng ®¹i häc cña Hoa Kú lµ hÖ thèng Hy L¹p cho phÐp sinh viªn quyÕt ®Þnh tham gia vµo héi nam sinh hay héi n÷ sinh, (Sö dông kh¸i niÖm “Hy L¹p” v× tªn cña héi nam sinh vµ héi n÷ sinh gåm hai hoÆc ba ch÷ c¸i Hy L¹p). Héi nam sinh vµ héi n÷ sinh cã lÏ lµ träng t©m trong cuéc sèng cña sinh viªn ®¹i häc t¹i Hoa Kú. Tuy nhiªn, ngoµi viÖc tæ chøc c¸c b÷a tiÖc, c¸c héi nam sinh vµ héi n÷ sinh cßn tham gia tµi trî c¸c ho¹t ®éng tõ thiÖn. C¸c sinh viªn dï ñng hé hay ph¶n ®èi hÖ thèng Hy L¹p cÇn t×m hiÓu xem c¸c héi nam sinh vµ héi n÷ sinh cã ¶nh h­ëng lín tíi cuéc sèng x· héi cña tr­êng hay kh«ng. NÕu b¹n kh«ng muèn tham gia vµo cuéc sèng theo kiÓu hÖ thèng Hy L¹p, viÖc chän häc mét tr­êng mµ hÖ thèng nµy ho¹t ®éng phæ biÕn cã thÓ gÆp vÊn ®Ò v× ¸p lùc ph¶i tham gia rÊt lín vµ kh¶ n¨ng ®øng ngoµi hÖ thèng lµ rÊt h¹n chÕ. Sinh viªn quèc tÕ Sè l­îng sinh viªn quèc tÕ theo häc t¹i mét tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú cã thÓ tõ 10 ®Õn h¬n 3.000 vµ tÊt nhiªn chñ yÕu lµ ë gi÷a hai con sè nµy. Niªn gi¸m c¸c tr­êng th­êng liÖt kª chÝnh x¸c sè l­îng sinh viªn quèc tÕ theo häc bªn c¹nh c¸c th«ng sè kh¸c vÒ tr­êng. C¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc cña Hoa Kú th­êng cã nhiÒu s¸ch tham kh¶o kh¸c nhau cung cÊp c¸c th«ng tin d¹ng nµy. Khi nghiªn cøu c¸c con sè nµy, b¹n h·y suy nghÜ tíi c¸c nhu cÇu cña b¶n th©n. ë c¸c tr­êng kh«ng cã nhiÒu sinh viªn quèc tÕ, b¹n cã thÓ ®­îc coi lµ nh©n vËt ®Æc biÖt ®Ó lµm quen. Tuy nhiªn, nh÷ng tr­êng nµy cã thÓ cã Ýt dÞch vô dµnh cho sinh viªn quèc tÕ h¬n. C¸c tr­êng cã nhiÒu sinh viªn quèc tÕ th­êng cã c¸c nhãm hç trî mµ b¹n cã thÓ cïng chia sÎ kinh nghiÖm nh­ng b¶n th©n b¹n sÏ ph¶i nç lùc h¬n ®Ó ®¶m b¶o r»ng b¹n còng cã thÓ gÆp gì vµ nãi chuyÖn víi c¸c sinh viªn Hoa Kú nh­ c¸c sinh viªn ®Õn tõ c¸c vïng ®Êt kh¸c trªn thÕ giíi. 45 46 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ch­¬ng 4: chän tr­êng tèt nhÊt cho b¹n Lo¹i tr­êng C¸c yÕu tè cÇn xem xÐt kh¸c TÊt c¶ c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú chÊp nhËn mäi sinh viªn kh«ng ph©n biÖt d©n téc, mµu da hay tÝn ng­ìng. Tuy nhiªn, nhiÒu tr­êng ®¹i häc ®­îc thµnh lËp víi nh÷ng sø mÖnh ®Æc biÖt nh­ x©y dùng mét kh«ng khÝ t«n gi¸o trong tr­êng, hay gi¸o dôc ®¬n giíi hoÆc cho c¸c sinh viªn d©n téc thiÓu sè. V× vËy, b¹n nªn ®äc kü ph­¬ng ch©m ho¹t ®éng cña tr­êng in trªn catal« xem c¸c môc tiªu cña b¹n cã phï hîp víi c¸c môc tiªu cña tr­êng hay kh«ng. Trong sè 3.600 tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng cña Hoa Kú, cã 600 ®Õn 700 tr­êng liªn kÕt víi mét nhµ thê cã ¶nh h­ëng lín hoÆc cã truyÒn thèng tÝn ng­ìng. Ngoµi ra, cã kho¶ng 70 tr­êng d¹y kinh th¸nh vµ c¸c tr­êng nµy cam kÕt gióp sinh viªn hßa nhËp víi tÝn ng­ìng, ®µo t¹o vµ chuÈn bÞ cho c¸c sinh viªn nµy thùc hµnh tÝn ng­ìng trong mäi lÜnh vùc cña cuéc sèng. Theo c¸c thèng kª hiÖn nay th× cã 13 tr­êng dµnh cho nam sinh, kho¶ng 65 tr­êng dµnh cho n÷ sinh. Ngoµi ra, còng cã mét sè tr­êng dµnh cho ng­êi Mü gèc Phi vµ ng­êi Mü nãi tiÕng T©y Ban Nha vµ Bå §µo Nha. Ngoµi nhãm c¸c tr­êng ®¹i häc ë miÒn §«ng n­íc Hoa Kú (Ivy League) C¸c ho¹t ®éng ngo¹i khãa C¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú t¹o nhiÒu c¬ héi cho sinh viªn ph¸t triÓn kü n¨ng th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ngo¹i khãa nh­ thÓ thao, c©u l¹c bé häc tËp, b¸o t­êng, ®ãng kÞch vµ c¸c ch­¬ng tr×nh bæ Ých kh¸c. NÕu b¹n cã nh÷ng së thÝch cô thÓ, b¹n nªn kiÓm tra xem tr­êng cã nhãm sinh viªn cïng së thÝch hay kh«ng - tuy vËy, còng ®õng quªn r»ng nÕu ch­a cã nhãm nµo nh­ vËy th× b¹n còng cã thÓ tù m×nh s¸ng lËp ra. ViÖc xem qua c¸c tæ chøc sinh viªn còng sÏ mang l¹i cho b¹n mét ý niÖm nhÊt ®Þnh vÒ c¸c së thÝch vµ mèi quan t©m cña sinh viªn vµ nh­ vËy còng gióp b¹n cã c¸i nh×n s©u h¬n vÒ cuéc sèng sinh viªn t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc kh¸c nhau. MÆc dï tiÒn th©n cña Ivy League lµ mét gi¶i thÓ thao cña mét sè tr­êng duyªn h¶i miÒn §«ng, nh­ng ngµy nay thuËt ng÷ nµy ®· g¾n liÒn víi mét nÒn gi¸o dôc ®­îc coi lµ cao cÊp vµ riªng biÖt. (Ivy League hiÖn gåm c¸c tr­êng ®¹i häc Standford, Brown, Columbia, Cornell, Dartmouth, Harvard, Penn, Princeton and Yale). Tuy nhiªn, ë Hoa Kú cã hµng tr¨m tr­êng chÊt l­îng tèt. §õng bá qua mét tr­êng ®¹i häc nµo chØ v× b¹n hay gia ®×nh b¹n ch­a nghe thÊy tªn bao giê; B¹n nªn xem xÐt tíi c¸c nhu cÇu cña b¶n th©n tr­íc. §õng giíi h¹n trong ph¹m vi c¸c tr­êng thuéc Ivy League. Nghiªn cøu tÊt c¶ c¸c lùa chän kü cµng tr­íc khi ch¾c ch¾n mang l¹i cho m×nh c¬ héi tèt nhÊt t×m ra mét ng«i tr­êng phï hîp víi nhu cÇu vµ së nguyÖn. XÕp h¹ng ë Hoa Kú kh«ng cã danh s¸ch chÝnh thøc xÕp h¹ng 10, 20, 50 hay thËm chÝ lµ 100 tr­êng dÉn ®Çu. ChÝnh phñ Hoa Kú kh«ng xÕp h¹ng c¸c tr­êng ®¹i häc. C¸c thø bËc cña c¸c tr­êng mµ b¹n t×nh cê biÕt lµ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ cña c¸c nhµ b¸o vµ nh­ vËy cã thÓ kh¸ch quan h¬n. Nh÷ng kÕt qu¶ nµy th­êng ®­îc ®¸nh gi¸ trªn c¬ së mét lo¹t c¸c tiªu chÝ mµ trong ®ã c¸c tiªu chuÈn vÒ häc tËp hay sù næi tiÕng kh«ng nhÊt thiÕt lµ nh÷ng tiªu chÝ c¬ b¶n. B¹n nªn thËn träng víi c¸c xÕp h¹ng kh«ng cã gi¶i thÝch vÒ c¸c tiªu chÝ cña viÖc xÕp h¹ng ®ã. MÆc dï thø bËc xÕp h¹ng cã thÓ lµ ®iÓm khëi ®Çu cho viÖc lùa chän tr­êng, nh­ng b¹n nªn nhí r»ng tr­êng tèt nhÊt lµ tr­êng phï hîp víi b¹n theo c¸c yÕu tè ®· liÖt kª trong ch­¬ng nµy. C¸c dÞch vô dµnh cho sinh viªn C¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú cung cÊp rÊt nhiÒu dÞch vô dµnh cho sinh viªn nh­ t­ vÊn cho sinh viªn quèc tÕ, c¸c ch­¬ng tr×nh 47 48 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ho¹t ®éng néi tró, c¸c dÞch vô t­ vÊn, dÞch vô hç trî ph¸p lý, v¨n phßng nhµ ë, cÊu tróc b÷a ¨n ®a d¹ng, trung t©m y tÕ, trî gi¶ng, ch­¬ng tr×nh d¹y tiÕng Anh nh­ ng«n ng÷ thø hai, phßng thÝ nghiÖm, t­ vÊn nghÒ nghiÖp, vµ nhiÒu dÞch vô kh¸c n÷a. C¸c sinh viªn tiÒm n¨ng cã thÓ so s¸nh ®iÒu kiÖn gi÷a c¸c tr­êng ®Ó chän ra tr­êng cã c¸c dÞch vô thÝch hîp víi c¸c nhu cÇu cô thÓ cña m×nh. C¸c ch­¬ng tr×nh thùc tËp hay du häc n­íc ngoµi (ngoµi Hoa Kú) NhiÒu tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú còng kÌm theo c¸c ch­¬ng tr×nh thùc tËp (tù nguyÖn hoÆc ®­îc tr¶ l­¬ng) hoÆc du häc t¹i n­íc ngoµi mµ b¹n cã thÓ quan t©m. Sinh viªn khuyÕt tËt NÕu b¹n cã c¸c nhu cÇu ®Æc biÖt, h·y ®¶m b¶o r»ng tr­êng b¹n chän cã thÓ lµm b¹n võa ý. B¹n nªn dµnh nhiÒu thêi gian liªn l¹c víi tr­êng. B¹n nªn b¾t ®Çu t×m hiÓu tèi thiÓu lµ 2 n¨m tr­íc khi b¹n ®Þnh ®i häc t¹i Hoa Kú. Khi b¹n viÕt th­ ®Ó hái th¨m th«ng tin tõ tr­êng, b¹n nªn viÕt mét sè th«ng tin ng¾n gän vÒ t×nh tr¹ng khuyÕt tËt cña m×nh vµ xin c¸c th«ng tin vÒ viÖc hç trî cho c¸c sinh viªn nh­ b¹n. B¹n còng cã thÓ liªn l¹c víi v¨n phßng cña tr­êng gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®Æc biÖt cña sinh viªn khuyÕt tËt ®Ó t×m hiÓu thªm c¸c dÞch vô mµ hä cung cÊp. §©y cã thÓ lµ mét v¨n phßng riªng nh­ V¨n phßng hç trî sinh viªn khuyÕt tËt, hoÆc cã thÓ lµ mét bé phËn n»m trong mét v¨n phßng chung dµnh cho sinh viªn. Mét sè tr­êng cung cÊp c¸c ch­¬ng tr×nh toµn diÖn dµnh cho sinh viªn khuyÕt tËt, trong khi mét sè tr­êng kh¸c cung cÊp rÊt nhiÒu c¸c dÞch vô ®Æc biÖt dµnh cho c¸c sinh viªn nµy. B¹n vµ gia ®×nh nªn xem xÐt c¸c dÞch vô tr­êng cã vµ so s¸nh víi c¸c nhu cÇu cña b¶n th©n. T×m hiÓu xem c¸c dÞch vô ®ã cã ®­îc cung cÊp tù nguyÖn vµ miÔn phÝ kh«ng, nh÷ng dÞch vô ch­¬ng 4: chän tr­êng tèt nhÊt cho b¹n nµo cÇn s¾p xÕp tr­íc vµ ph¶i tr¶ tiÒn. Khi nép ®¬n xin häc, b¹n cÇn ®­a vµo giÊy chøng nhËn t×nh tr¹ng khuyÕt tËt. NÕu cã thÓ, b¹n nªn ®Õn tËn tr­êng ®Ó tham quan vµ thö liªn l¹c víi mét sinh viªn trong tr­êng còng bÞ khuyÕt tËt gièng b¹n ®Ó cã ®­îc ®¸nh gi¸ c¸ nh©n. NÕu cã nh÷ng giÊy tê phï hîp, sinh viªn khuyÕt tËt cã thÓ yªu cÇu c¸c tiÖn nghi ®Æc biÖt hoÆc gia h¹n thêi gian lµm bµi thi nhËp häc SAT vµ ACT vµ c¸c bµi thi kÕt thóc khãa trong n¨m häc. Tãm t¾t néi dung §Ó thu hÑp danh s¸ch tr­êng lùa chän, b¹n nªn lËp danh s¸ch c¸c yÕu tè quan träng víi m×nh nh­ c¸c yÕu tè liªn quan tíi viÖc häc tËp, ®Þa ®iÓm tr­êng vµ chi phÝ. T×m kiÕm c¸c tr­êng ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu ®ã. Tham kh¶o c¸c cuèn s¸ch chØ dÉn vÒ c¸c tr­êng; sö dông c¸c ch­¬ng tr×nh t×m kiÕm trªn m¸y tÝnh hoÆc trªn trang Web ®Ó thu hÑp danh s¸ch h¬n n÷a. S¸ch vµ c¸c ch­¬ng tr×nh t×m kiÕm cã s½n t¹i c¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú. T×m hiÓu c¸c c¬ héi gÆp gì ®¹i diÖn c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú ®Ó nghe gi¶i ®¸p th¾c m¾c, hoÆc sö dông th­ ®iÖn tö ®Ó liªn l¹c víi c¸c gi¸o viªn vµ sinh viªn trong tr­êng. C¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú kh«ng cã b¶ng xÕp h¹ng chÝnh thøc nªn b¹n cÇn thËn träng xem xÐt c¸c tiªu chÝ cña c¸c b¶ng xÕp h¹ng mµ b¹n t×m thÊy. C¸c trang Web h÷u Ých Niªn gi¸m c¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú trªn toµn thÕ giíi http://educationusa.state.gov 49 50 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú C¸c ®­êng dÉn tíi trang chñ cña c¸c tr­êng http://www.mit.edu:8001/people/cdemello/univ.html http://www.siu.no/inst.nsf/searchform2 C¸c trang Web t×m kiÕm tr­êng HÇu hÕt c¸c trang Web nµy ®Òu cã th«ng tin chung vÒ viÖc chän tr­êng http://www.collegeboard.org ch­¬ng 51 5: c¸c yªu cÇu khi nhËp häc Ch­¬ng 5 C¸C Y£U CÇU khi NHËP HäC http://www.collegenet.com http://www.collegeview.com http://www.educationconnect.com http://www.embark.com http://www.nces.ed.gov/ipeds/cool http://www.petersons.com http://www.review.com Th«ng tin vÒ kiÓm ®Þnh http://www.chea.org XÕp h¹ng c¸c tr­êng http://www.library.uiuc.edu/edx/rankings.htm Th«ng tin cho c¸c sinh viªn khuyÕt tËt http://www.miusa.org §Ó cã ®ñ ®iÒu kiÖn nhËp häc t¹i mét tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú, b¹n ph¶i ®¸p øng ®­îc mét sè yªu cÇu nhËp häc tèi thiÓu. C¸c yªu cÇu nµy gåm b¶ng kÕt qu¶ häc tËp bËc trung häc hoÆc kÕt qu¶ thi, tr×nh ®é tiÕng Anh, vµ trong nhiÒu tr­êng hîp lµ mét trong sè c¸c lo¹i ®iÓm thi ®iÒu kiÖn tuyÓn sinh cña c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú (xem d­íi ®©y). Ch­¬ng 8 cña cuèn s¸ch nµy sÏ h­íng dÉn b¹n c¸ch hoµn thµnh mét bé hå s¬ thµnh c«ng. B»ng tó tµi häc/kÕt qu¶ thi trung HÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú ®Òu yªu cÇu sinh viªn quèc tÕ ph¶i cã b»ng tó tµi hoÆc kÕt qu¶ thi tèt nghiÖp trung häc cho phÐp hä cã thÓ häc t¹i mét tr­êng ®¹i häc 52 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú trong n­íc, ®Æc biÖt c¸c tr­êng næi tiÕng th­êng t×m kiÕm c¸c sinh viªn cã ®iÓm cao (bªn c¹nh c¸c yÕu tè kh¸c). Tuy nhiªn, nªn nhí lµ c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú cã c¸c tiªu chÝ nhËp häc vµ tû lÖ chÊp thuËn rÊt kh¸c nhau. V× nÒn gi¸o dôc Hoa Kú chó träng tíi c¸c kiÕn thøc réng trªn nhiÒu lÜnh vùc, nªn mét yªu cÇu quan träng lµ qu¸ tr×nh häc tËp t¹i bËc trung häc ph¶i tr¶i qua nhiÒu m«n häc nh­ tiÕng Anh, to¸n, c¸c m«n khoa häc tù nhiªn (vËt lý, hãa häc, vµ/hoÆc sinh häc), c¸c m«n khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n (lÞch sö, ®Þa lý, kinh tÕ, chÝnh trÞ hoÆc c¸c m«n t­¬ng tù), vµ mét m«n ngo¹i ng÷. Cuèi cïng, c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú th­êng kh«ng nhËn sinh viªn quèc tÕ d­íi 17 tuæi. Tr×nh ®é tiÕng Anh Mét yªu cÇu c¬ b¶n ®Ó thµnh c«ng trong häc tËp t¹i Hoa Kú lµ kh¶ n¨ng giao tiÕp b»ng tiÕng Anh. NÕu tiÕng Anh kh«ng ph¶i lµ ng«n ng÷ mÑ ®Î cña b¹n, c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú sÏ yªu cÇu b¹n ph¶i tham gia mét cuéc thi tr×nh ®é tiÕng Anh tr­íc khi nhËp häc. HÇu hÕt c¸c tr­êng ®Òu chÊp nhËn kÕt qu¶ cña bµi thi tiÕng Anh nh­ ngo¹i ng÷ (TOEFL). Mét vµi tr­êng cã thÓ chÊp nhËn kÕt qu¶ cña c¸c bµi thi kh¸c hoÆc tù tæ chøc thi riªng. §Ó biÕt thªm th«ng tin, b¹n nªn kiÓm tra catal« hoÆc liªn l¹c víi v¨n phßng tuyÓn sinh ®Ó tr×nh bµy vÒ t×nh tr¹ng cña b¹n. Còng nh­ nhiÒu mÆt kh¸c trong gi¸o dôc Hoa Kú, mçi tr­êng cã thÓ ®Æt ra c¸c tiªu chuÈn tiÕng Anh nhËp häc riªng, nh­ng cã mét sè h­íng dÉn chung vÒ c¸c yªu cÇu trong môc vÒ ®iÓm TOEFL d­íi ®©y. Mét sè tr­êng cã thÓ chÊp nhËn víi ®iÒu kiÖn lµ b¹n sÏ ph¶i tham gia mét sè líp tiÕng Anh t¹i tr­êng tr­íc khi b¾t ®Çu vµo häc chÝnh. Khi b¹n ®· ®¹t ®­îc tr×nh ®é tiÕng Anh yªu cÇu, b¹n sÏ cã thÓ b¾t ®Çu ch­¬ng tr×nh häc chÝnh thøc. Tuy nhiªn, nªn nhí trong mét sè tr­êng hîp b¹n rÊt khã xin ®­îc thÞ thùc sinh viªn t¹i n­íc m×nh nÕu kh«ng chøng minh ®­îc m×nh cã ®ñ tr×nh ®é tiÕng Anh ®Ó häc t¹i Hoa Kú. ch­¬ng 5: c¸c yªu cÇu khi nhËp häc Bµi thi tiÕng Anh nh­ mét ngo¹i ng÷ (TOEFL) Bµi thi TOEFL hiÖn ®ang cã h×nh thøc thi trªn m¸y tÝnh ë hÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi, vµ bµi thi trªn giÊy ®ang dÇn bÞ lo¹i bá. Kú thi TOEFL ®­îc tæ chøc nhiÒu lÇn trong mét th¸ng nh­ng chØ ®­îc thùc hiÖn t¹i mét sè l­îng h¹n chÕ c¸c trung t©m kiÓm tra trªn m¸y. B¹n cã thÓ ph¶i ®i mét qu·ng ®­êng dµi ®Ó ®Õn trung t©m gÇn nhÊt. §¨ng ký thi: ViÖc ®¨ng ký tr­íc lµ b¾t buéc, b¹n kh«ng thÓ ®Õn trung t©m ®¨ng ký thi vµ hy väng cã chç thi cho b¹n trong cïng ngµy. H¹n ®¨ng ký thi trªn m¸y tÝnh còng rÊt kh¸c nhau. Theo c¸c h­íng dÉn thi TOEFL, h¹n ®¨ng ký thi b»ng th­ lµ ba tuÇn tr­íc khi kú thi diÔn ra, mét tuÇn ®èi víi ®¨ng ký b»ng fax vµ hai ngµy nÕu ®¨ng ký b»ng ®iÖn tho¹i. Chó ý r»ng trong tr­êng hîp ®¨ng ký b»ng fax hay ®iÖn tho¹i th× cÇn ph¶i cã thÎ tÝn dông. B¹n cã thÓ nªu ra nh÷ng ngµy b¹n muèn dù thi vµ Ban tæ chøc thi sÏ cè g¾ng thu xÕp theo yªu cÇu cña b¹n. Tuy nhiªn, vµo mét sè thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh trong n¨m hoÆc t¹i mét sè thµnh phè nhÊt ®Þnh, c¸c trung t©m ®Òu rÊt bËn rén. V× vËy, b¹n nªn ®¨ng ký tr­íc tõ hai ®Õn ba th¸ng so víi ngµy b¹n muèn thi. §èi víi c¸c n­íc mµ vÉn cã c¸c kú thi trªn giÊy, kú thi sÏ ®­îc tæ chøc vµo mét sè ngµy nhÊt ®Þnh trong n¨m vµ h¹n ®¨ng ký lµ kho¶ng s¸u tuÇn tr­íc ngµy thi. B¹n cã thÓ lÊy c¸c b¶n tin th«ng b¸o vÒ ®¨ng ký thi TOEFL tõ Ban tæ chøc thi t¹i Hoa Kú, Trung t©m ®¨ng ký khu vùc cho n­íc b¹n (xem trang Web vÒ TOEFL t¹i ®Þa chØ http://www.toefl.org hoÆc b¶n tin th«ng b¸o ®Ó biÕt thªm chi tiÕt), hoÆc tõ Trung t©m th«ng tin hoÆc T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú. Nh÷ng trung t©m nµy cã thÓ yªu cÇu b¹n ph¶i tr¶ tiÒn b­u ®iÖn, vµ hä cã thÓ cung cÊp c¸c tµi liÖu «n thi TOEFL cho b¹n tham kh¶o, m­în hoÆc mua. MiÔn thi TOEFL: NÕu b¹n kh«ng ph¶i lµ c«ng d©n Hoa Kú vµ kh«ng dïng tiÕng Anh nh­ tiÕng mÑ ®Î song l¹i ®­îc gi¸o dôc b»ng tiÕng Anh trong gÇn nh­ suèt qu·ng thêi gian ®i häc, th× b¹n còng cã thÓ ®­îc miÔn thi TOEFL. V× vËy, h·y dµnh mét kho¶ng thêi gian trong qu¸ tr×nh nép ®¬n xin häc ®ñ ®Ó liªn l¹c víi tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú vÒ vÊn ®Ò nµy. C¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú 53 54 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ch­¬ng 5: c¸c yªu cÇu khi nhËp häc th­êng kh«ng chÊp nhËn c¸c kÕt qu¶ thi ngo¹i ng÷ ë bËc trung häc lµ b»ng chøng vÒ tr×nh ®é tiÕng Anh. N.J.). Chó ý r»ng c¸c tr­êng ®¹i häc céng ®ång th­êng kh«ng yªu cÇu thÝ sinh ph¶i tham gia c¸c bµi kiÓm tra tuyÓn sinh chuÈn hãa. Néi dung: Bµi thi TOEFL sö dông ph­¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm vµ h×nh thøc bµi luËn lµm th­íc ®o tr×nh ®é hiÓu tiÕng Anh B¾c Mü cña ng­êi dù thi. Bµi thi chia lµm bèn phÇn: nghe, cÊu tróc ng÷ ph¸p, ®äc vµ viÕt. PhÇn viÕt ®ßi hái ng­êi thi ph¶i viÕt luËn. C¸c bµi kiÓm tra tuyÓn sinh chuÈn hãa chñ yÕu lµ c¸c bµi kiÓm tra theo h­íng tr¾c nghiÖm víi môc ®Ých ®¸nh gi¸ c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt cho viÖc häc ®¹i häc. C¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng Hoa Kú sö dông c¸c bµi kiÓm tra tuyÓn sinh lµm th­íc ®o ®¸nh gi¸ tr×nh ®é cña tÊt c¶ c¸c thÝ sinh (tõ Hoa Kú vµ c¸c n­íc kh¸c) theo cïng mét tiªu chuÈn. Nªn nhí r»ng b»ng tó tµi vµ c¸c bµi thi trung häc kh«ng t­¬ng ®­¬ng víi c¸c bµi kiÓm tra tuyÓn sinh. C¸c bµi kiÓm tra tuyÓn sinh chØ lµ mét phÇn cña viÖc xin häc - chØ riªng ®iÓm kiÓm tra tèt th«i kh«ng ®¶m b¶o cho viÖc nhËp häc vµo tr­êng b¹n lùa chän. Cã ba lo¹i bµi kiÓm tra tuyÓn sinh chuÈn hãa chñ chÝnh: • Bµi kiÓm tra ®¸nh gi¸ häc vÊn (SAT I) • C¸c bµi kiÓm tra SAT II theo m«n häc • Bµi ®¸nh gi¸ kiÓm tra ®¹i häc ë Hoa Kú (ACT) TOEFL lµ d¹ng bµi thi trªn m¸y tÝnh mang tÝnh linh ho¹t thÝch øng, cã nghÜa lµ kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c sinh viªn ®Òu gÆp cïng nh÷ng c©u hái gièng nhau trong bµi thi. Thay vµo ®ã, tïy vµo viÖc sinh viªn tr¶ lêi tõng c©u hái nh­ thÕ nµo mµ m¸y tÝnh sÏ x¸c ®Þnh c©u tiÕp theo nªn khã h¬n hay dÔ h¬n. §iÓm: Tæng sè c¸c c©u hái b¹n tr¶ lêi chÝnh x¸c vµ ®iÓm bµi luËn t¹o thµnh ®iÓm th« cho mçi phÇn. §iÓm th« sau ®ã sÏ ®­îc chuyÓn sang thang ®iÓm cho tõng phÇn mµ víi bµi thi trªn m¸y tÝnh n»m trong kho¶ng tõ 0 ®Õn 30. Tõ ®ã, ®iÓm tæng sÏ ®­îc tÝnh to¸n vµ ®iÓm nµy th­êng dao ®éng tõ 40 ®Õn 300 cho bµi kiÓm tra trªn m¸y. Mçi tr­êng sÏ tù x¸c ®Þnh ®iÓm bao nhiªu lµ ®­îc chÊp nhËn. Nh×n chung, c¸c tr­êng th­êng ®¸nh gi¸ tõ 250 ®iÓm trë lªn lµ giái, d­íi 90 lµ kh«ng ®¹t yªu cÇu. §iÓm trung b×nh cña c¸c thÝ sinh häc ®¹i häc dao ®éng tõ 173 ®Õn 250. C¸c bµi kiÓm tra tuyÓn sinh tiªu chuÈn hãa C¸c bµi kiÓm tra tuyÓn sinh tiªu chuÈn hãa lµ mét phÇn cña qu¸ tr×nh nhËp häc. HÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú ®Òu yªu cÇu ®iÓm cña mét trong c¸c bµi kiÓm tra tuyÓn sinh ®· ®­îc tiªu chuÈn hãa. Tuy nhiªn, mét sè tr­êng kh«ng yªu cÇu sinh viªn quèc tÕ ph¶i thùc hiÖn c¸c bµi kiÓm tra tuyÓn sinh; mét sè tr­êng kh«ng yªu cÇu bÊt kú thÝ sinh nµo ph¶i cã ®iÓm cña c¸c bµi kiÓm tra nµy. §Ó biÕt chÝnh x¸c c¸c yªu cÇu tuyÓn sinh cô thÓ, b¹n cã thÓ tham kh¶o nh÷ng cuèn niªn gi¸m c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú nh­ ChØ dÉn cho sinh viªn quèc tÕ vµo c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú (nhµ xuÊt b¶n College Board, New York, N.Y.) vµ §¨ng ký xin häc vµo c¸c tr­êng ®¹i häc t¹i Hoa Kú: ChØ dÉn cho sinh viªn quèc tÕ (nhµ xuÊt b¶n Petersons, Princeton, Mét sè tr­êng ®¹i häc yªu cÇu thÝ sinh ph¶i tham dù mét sè kú thi t¹i chç hoÆc bµi kiÓm tra bæ sung. §Ó biÕt thªm th«ng tin, b¹n h·y liÖt kª c¸c tr­êng muèn ®¨ng ký nhËp häc, råi sö dông c¸c cuèn niªn gi¸m ®¹i häc tæng hîp hoÆc s¸ch giíi thiÖu vµ trang Web cña tõng tr­êng ®Ó t×m hiÓu vÒ c¸c yªu cÇu cô thÓ vÒ bµi kiÓm tra hoÆc bµi thi. Bµi kiÓm tra ®¸nh gi¸ häc vÊn (SAT) C¶ hai kú kiÓm tra SAT I vµ SAT II ®Òu ®­îc tæ chøc vµi lÇn trong n¨m t¹i nhiÒu n¬i trªn thÕ giíi. B¹n ph¶i ®¨ng ký tr­íc Ýt nhÊt lµ s¸u tuÇn tr­íc khi kú thi diÔn ra. B¹n cã thÓ t×m thÊy c¸c th«ng tin cô thÓ h¬n vÒ ngµy thi, trung t©m tæ chøc thi, phÝ dù thi vµ c¸c thñ tôc ®¨ng ký t¹i tê ®¨ng ký thi SAT hoÆc t¹i trang Web cña Ban tæ chøc thi SAT http://www.collegeboard.org. B¹n còng cã thÓ xin b¶n sao cña tê th«ng b¸o ®¨ng ký thi tõ Ban tæ chøc thi ë Hoa Kú hoÆc t¹i Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú gÇn nhÊt. B¹n cã thÓ ph¶i tr¶ tiÒn b­u ®iÖn cho c¸c tê th«ng b¸o nµy. C¸c trung t©m Hoa Kú còng cã thÓ cung cÊp c¸c c©u hái mÉu hoÆc tµi liÖu «n thi SAT cho b¹n tham kh¶o, m­în vÒ hoÆc mua. Néi dung: Bµi thi SAT I lµ bµi thi tr¾c nghiÖm chñ yÕu ®¸nh gi¸ kh¶ 55 56 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú n¨ng suy luËn ng«n ng÷ vµ to¸n häc. Bµi thi nµy chia lµm b¶y bµi, mçi bµi nöa tiÕng: ba bµi ng«n ng÷, ba bµi to¸n vµ mét bµi bæ sung, bµi c©n b»ng nµy cã thÓ lµ ng«n ng÷ hoÆc to¸n häc. Bµi tËp cuèi cïng nµy ®­îc sö dông ®Ó ®¶m b¶o ®é khã qua c¸c n¨m vµ kh«ng ®­îc tÝnh vµo ®iÓm. Bµi thi SAT II theo m«n häc còng lµ bµi thi tr¾c nghiÖm nh­ng chØ kÐo dµi mét tiÕng. Chóng ®¸nh gi¸ kiÕn thøc cña thÝ sinh trong tõng lÜnh vùc m«n häc cô thÓ. C¸c m«n häc ®ã hiÖn nay bao gåm: • • • • • • • • • • • • • • • • • • LÞch sö n­íc Hoa Kú vµ c¸c nghiªn cøu x· héi Sinh häc Hãa häc TiÕng Trung Quèc TiÕng Anh TiÕng Ph¸p TiÕng §øc TiÕng ý TiÕng NhËt TiÕng Hµn TiÕng Latinh V¨n häc To¸n häc TiÕng Do Th¸i hiÖn ®¹i VËt lý TiÕng T©y Ban Nha LÞch sö thÕ giíi ViÕt v¨n NhiÒu tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng ë Hoa Kú, ®Æc biÖt lµ nh÷ng tr­êng cã c¸c tiªu chÝ nhËp häc cao th­êng ®ßi hái hoÆc khuyÕn khÝch c¸c thÝ sinh thi mét hoÆc nhiÒu bµi SAT II ®Ó ®­îc nhËn vµ/hoÆc xÕp líp. CÇn kiÓm tra c¸c yªu cÇu cña tõng tr­êng tr­íc khi ®¨ng ký thi bÊt kú bµi SAT II nµo. Trong khi mét sè tr­êng yªu cÇu cô thÓ c¸c bµi kiÓm tra theo chñ ®Ò b¹n ph¶i tham gia, c¸c ch­¬ng 5: c¸c yªu cÇu khi nhËp häc tr­êng kh¸c l¹i ®Ó cho b¹n tù quyÕt ®Þnh. Trong tr­êng hîp nµy, b¹n nªn dù thi c¸c m«n lµ thÕ m¹nh cña b¹n. §iÓm: C¸c bµi ng«n ng÷ vµ to¸n häc cña bµi thi SAT I ®­îc chÊm theo thang ®iÓm 200 ®Õn 800 cho mçi phÇn. V× thÕ, ®iÓm cao nhÊt cã thÓ ®¹t ®­îc víi bµi thi SAT I lµ 1.600 ®iÓm. Khi th«ng b¸o ®iÓm cho tr­êng, ®iÓm cho phÇn ng«n ng÷ vµ phÇn to¸n häc sÏ ®­îc t¸ch riªng. HÇu hÕt c¸c cuèn niªn gi¸m ®¹i häc vµ c¸c quyÓn giíi thiÖu vÒ tr­êng ®¹i häc ®Òu ghi l¹i ®iÓm trung b×nh cña mçi tr­êng ®Ó h­íng dÉn b¹n vÒ sù lùa chän t­¬ng ®èi. Bµi thi SAT II theo m«n häc còng ®­îc chÊm theo thang ®iÓm tõ 200 ®Õn 800. Bµi ®¸nh gi¸ kiÓm tra ®¹i häc ë Hoa Kú (ACT) Bµi thi ACT do Ch­¬ng tr×nh kiÓm tra ®¹i häc ë Hoa Kú qu¶n lý vµ ®­îc tæ chøc tèi ®a lµ n¨m lÇn mét n¨m t¹i c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Kh«ng gièng thi SAT, sè lÇn tæ chøc thi ACT tïy thuéc vµo tõng trung t©m. Sinh viªn quèc tÕ th­êng kh«ng cÇn thi ACT. Tuy nhiªn, nÕu tr­êng b¹n chän ®ßi hái, th× b¹n ph¶i chuÈn bÞ tr­íc ®Ó kh«ng lì ngµy thi t¹i trung t©m gÇn nhÊt. B¹n cÇn ®¨ng ký tr­íc tõ hai ®Õn ba tuÇn tr­íc ngµy thi. V× kÕt qu¶ thi ACT kh«ng ®­îc chÊp nhËn réng r·i nh­ SAT, b¹n nªn kiÓm tra víi tr­êng ®ang xin nhËp häc xem hä cã chÊp nhËn kÕt qu¶ ACT thay cho bµi thi SAT kh«ng. B¹n cã thÓ lÊy c¸c th«ng tin cô thÓ h¬n vÒ ngµy thi vµ trung t©m thi trong tê th«ng b¸o ®¨ng ký lÊy tõ Ban tæ chøc thi vµ c¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú. L­u ý r»ng b¹n cã thÓ ph¶i tr¶ tiÒn b­u ®iÖn cho c¸c tê th«ng b¸o nµy. Néi dung: bµi thi ACT lµ bµi thi tr¾c nghiÖm ®¸nh gi¸ tr×nh ®é tiÕng Anh, to¸n häc, ®äc vµ suy luËn khoa häc. §iÓm: Víi mçi mét trong bèn m«n nªu trªn, b¹n sÏ nhËn ®­îc mét møc ®iÓm th« lµ tæng ®iÓm cña c¸c c©u tr¶ lêi ®óng. §iÓm th« sau ®ã sÏ ®­îc chuyÓn sang thang ®iÓm tõ 1 ®Õn 36. §iÓm cuèi cïng ®­îc tÝnh b»ng c¸ch lÊy tæng ®iÓm tÝnh theo thang råi chia cho 4. §iÓm cuèi cïng cao nhÊt lµ 36 vµ thÊp nhÊt lµ 1. Ph¶i mÊt vµi tuÇn, ®iÓm cña b¹n míi ®­îc göi tíi tr­êng. 57 58 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Tãm t¾t néi dung • §Ó xin theo häc mét b»ng cö nh©n t¹i Hoa Kú, b¹n ph¶i cã b»ng tó tµi hoÆc kÕt qu¶ thi tèt nghiÖp trung häc t¹i n­íc cña b¹n. • B¹n ph¶i tõ 17 tuæi trë lªn. • NhiÒu tr­êng nh­ng kh«ng ph¶i lµ tÊt c¶ c¸c tr­êng yªu cÇu c¸c thÝ sinh quèc tÕ ph¶i tham dù kú thi tuyÓn sinh, th­êng lµ bµi thi ®¸nh gi¸ häc vÊn (SAT I) hoÆc bµi ®¸nh gi¸ kiÓm tra ®¹i häc ë Hoa Kú (ACT). Mét sè tr­êng cã thÓ yªu cÇu c¶ ®iÓm thi SAT II theo m«n häc. H·y nghiªn cøu tr­íc ®Ó x¸c ®Þnh c¸c yªu cÇu cô thÓ vÒ c¸c bµi thi. • C¸c kú thi SAT ®­îc tæ chøc vµi lÇn trong mét n¨m häc, vµ c¸c tµi liÖu ®¨ng ký cã s½n tõ Ban tæ chøc thi hoÆc c¸c Trung t©m th«ng tin vµ T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú. B¹n còng cã thÓ ®¨ng ký ngay trªn m¹ng. • NÕu tiÕng Anh kh«ng ph¶i lµ tiÕng mÑ ®Î cña b¹n, b¹n còng cÇn tham gia kú thi TiÕng Anh nh­ mét ngo¹i ng÷ (TOEFL). Trong mét sè tr­êng hîp nhÊt ®Þnh, mét bµi thi tr×nh ®é tiÕng Anh kh¸c còng cã thÓ ®­îc chÊp nhËn. C¸c trang Web h÷u Ých KiÓm tra tiÕng Anh nh­ mét ngo¹i ng÷ (TOEFL) http://www.toefl.org Bµi kiÓm tra ®¸nh gi¸ häc vÊn (SAT) http://www.collegeboard.org Bµi ®¸nh gi¸ kiÓm tra ®¹i häc ë Hoa Kú (ACT) http://www.act.org ch­¬ng 6: nguån tµi chÝnh cho viÖc häc cña b¹n Ch­¬ng 6 NGUåN TµI CHÝNH CHO VIÖC HäC CñA B¹N Gi¸o dôc ë Hoa Kú cã vÎ nh­ rÊt ®¾t, song b¹n cã thÓ ®· nhËn ra r»ng nã ®em l¹i nh÷ng gi¸ trÞ tuyÖt vêi cho sè tiÒn ®­îc ®Çu t­. Ch­¬ng nµy xem xÐt chi tiÕt h¬n nh÷ng chi phÝ liªn quan vµ nh÷ng c¸ch thøc b¹n cã thÓ trang tr¶i ®­îc nh÷ng chi phÝ cña m×nh, bao gåm hç trî tµi chÝnh tõ c¸c tr­êng ®¹i häc vµ c¸c nguån tµi chÝnh kh¸c. Lªn kÕ ho¹ch tr­íc §iÒu quan träng lµ cÇn hiÓu vµ lªn kÕ ho¹ch vÒ chi phÝ vµ nguån tµi chÝnh cho viÖc häc cña b¹n tr­íc khi b¹n chuÈn bÞ vµ nép ®¬n xin häc tíi c¸c tr­êng. C¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng th­êng sÏ yªu cÇu mét b¶n tuyªn bè tµi chÝnh vµ chøng tõ b¶o ®¶m nh­ mét phÇn trong thñ tôc xin häc cña hä. Ngoµi ra, ®Ó xin thÞ thùc 59 60 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú sinh viªn b¹n cÇn chøng tá r»ng b¹n cã thÓ ®¸p øng ®­îc tÊt c¶ c¸c chi phÝ cho viÖc häc tËp cña m×nh. NÕu b¹n ®· kÕt h«n hoÆc cã con, b¹n còng sÏ cÇn chøng minh tr­íc r»ng b¹n cã ®ñ tiÒn ®Ó chu cÊp cho b¶n th©n vµ gia ®×nh cña m×nh. TÝnh to¸n c¸c chi phÝ cña b¹n Nh÷ng lo¹i chi phÝ chÝnh liªn quan ®Õn viÖc häc tËp t¹i Hoa Kú lµ häc phÝ vµ lÖ phÝ, céng thªm chi phÝ sinh ho¹t. Nh÷ng chi phÝ nµy cã biªn ®é biÕn thiªn réng, t¹o cho b¹n kh¶ n¨ng kiÓm so¸t phÇn nµo chi phÝ cho viÖc häc cña m×nh. TÊt c¶ c¸c tr­êng ®¹i häc t¹i Hoa Kú ®Òu c«ng bè th«ng tin vÒ c¸c chi phÝ cho tr­êng vµ khu vùc cña m×nh. B¹n cÇn c©n nh¾c nh÷ng ®iÓm d­íi ®©y khi tÝnh to¸n c¸c chi phÝ cña m×nh. Häc phÝ vµ lÖ phÝ Häc phÝ lµ tiÒn c«ng gi¶ng d¹y, cßn lÖ phÝ lµ ®Ó tr¶ cho c¸c dÞch vô nh­ th­ viÖn, c¸c ho¹t ®éng cña sinh viªn, hoÆc trung t©m y tÕ. C¸c sinh viªn quèc tÕ ph¶i tr¶ c¶ häc phÝ vµ lÖ phÝ. Mét sè tr­êng ®¹i häc còng cã thÓ thu cña sinh viªn quèc tÕ mét kho¶n lÖ phÝ b¶o hiÓm y tÕ bæ sung b¾t buéc. MÆc dï møc häc phÝ vµ lÖ phÝ cã thÓ kh¸c nhau rÊt nhiÒu gi÷a c¸c tr­êng, song kh«ng cã mèi liªn hÖ nµo gi÷a møc häc phÝ vµ lÖ phÝ víi chÊt l­îng cña mét c¬ së ®µo t¹o. Sè tiÒn mµ mét tr­êng ®¹i häc cô thÓ ¸p dông phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè, trong ®ã quan träng nhÊt lµ tr­êng ®ã thuéc lo¹i g×. Häc phÝ vµ lÖ phÝ t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc t­ nh©n th­êng cao h¬n so víi c¸c tr­êng ®¹i häc bang. C¸c tr­êng cao ®¼ng céng ®ång, kü thuËt hoÆc d¹y nghÒ cã møc thu lÖ phÝ thÊp nhÊt. C¸c tr­êng ®¹i häc cña bang thu cña nh÷ng ng­êi ë ngoµi bang møc häc phÝ cao h¬n so víi c­ d©n cña bang. Trong hÇu hÕt c¸c tr­êng hîp, nh÷ng sinh viªn quèc tÕ häc t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc cña bang sÏ ph¶i tr¶ møc häc phÝ cao h¬n nµy trong suèt qu¸ tr×nh häc cña m×nh v× hä kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn h­ëng møc häc phÝ dµnh cho c­ d©n cña bang. Còng cÇn nhí r»ng kh«ng ch­¬ng 6: nguån tµi chÝnh cho viÖc häc cña b¹n ph¶i tÊt c¶ c¸c tr­êng ®¹i häc thu häc phÝ vµ lÖ phÝ thÊp còng ®ång thêi cã chi phÝ sinh ho¹t thÊp; b¹n cÇn xem xÐt c¶ hai yÕu tè ®ã ®Ó ­íc l­îng chÝnh x¸c h¬n møc chi tiªu hµng n¨m cña m×nh. Do häc phÝ vµ lÖ phÝ cña c¸c tr­êng kh¸c nhau vµ t¨ng trung b×nh mçi n¨m 5 phÇn tr¨m, nªn tèt nhÊt b¹n h·y tham kh¶o nh÷ng tµi liÖu hiÖn hµnh nh­ tµi liÖu giíi thiÖu cña c¸c tr­êng, c¸c trang Web, hoÆc nh÷ng tµi liÖu tham kh¶o cã t¹i c¸c Trung t©m th«ng tin hoÆc T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú ®Ó cã ®­îc nh÷ng th«ng sè míi nhÊt. H·y x¸c nhËn nh÷ng chi phÝ hiÖn hµnh víi tr­êng khi b¹n nép ®¬n xin häc. Chi phÝ sinh ho¹t Chi phÝ sinh ho¹t biÕn thiªn rÊt nhiÒu vµ phô thuéc vµo lèi sèng c¸ nh©n. NÕu b¹n ®­a ng­êi nhµ cïng sang Hoa Kú, dÜ nhiªn ®iÒu nµy sÏ lµm t¨ng chi phÝ hµng th¸ng cña b¹n. Chi phÝ sinh ho¹t cao nhÊt ë nh÷ng thµnh phè lín, t¹i bang California vµ t¹i vïng §«ng B¾c. Nh÷ng chi phÝ nµy cã thÓ thÊp h¬n nhiÒu t¹i miÒn Nam, miÒn Trung T©y vµ c¸c khu vùc kh¸c. Trang Web vµ tµi liÖu giíi thiÖu cña c¸c tr­êng ®¹i häc lµ mét nguån th«ng tin tèt vÒ møc chi phÝ sinh ho¹t hiÖn hµnh. Trong tæng sè chi phÝ sinh ho¹t mµ hä ®­a ra, th­êng th× b¹n sÏ t×m thÊy mét lo¹t c¸c môc nhá ­íc tÝnh cho tiÒn phßng, tiÒn ¨n, tiÒn s¸ch, b¶o hiÓm y tÕ, vµ c¸c chi phÝ c¸ nh©n. Trung t©m th«ng tin hoÆc T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú cña b¹n còng cã thÓ cã th«ng tin míi nhÊt vÒ chi phÝ sinh ho¹t hµng th¸ng theo thµnh phè hoÆc theo tr­êng. Chi phÝ sinh ho¹t thiÕt yÕu cña b¹n tÊt nhiªn sÏ bao gåm chi phÝ ¨n ë, song ®õng quªn nh÷ng kho¶n sau: S¸ch vµ ®å dïng häc tËp: C¸c tr­êng ­íc tÝnh chi phÝ cho s¸ch vµ ®å dïng häc tËp trong n¨m häc. Sinh viªn häc t¹i Hoa Kú ph¶i mua s¸ch gi¸o khoa cho m×nh vµ gi¸ s¸ch cã thÓ kh¸ ®¾t. HÇu hÕt c¸c tr­êng cã hiÖu s¸ch trong tr­êng. NhiÒu hiÖu s¸ch cho phÐp b¹n mua s¸ch ®· qua sö dông víi gi¸ thÊp h¬n, hoÆc nhËn b¸n hé s¸ch cña b¹n vµo cuèi kú ®Ó thu l¹i mét phÇn tiÒn. NÕu b¹n cã kÕ ho¹ch theo häc mét lÜnh vùc ®ßi hái ph¶i cã dông cô häc tËp ®Æc 61 62 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú biÖt, ch¼ng h¹n nh­ kü s­, nghÖ thuËt hoÆc kiÕn tróc th× chi phÝ cña b¹n cã thÓ sÏ cao h¬n møc trung b×nh. §i l¹i: Chi phÝ sinh ho¹t mµ hÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc nªu ra kh«ng bao gåm nh÷ng chuyÕn ®i gi÷a Hoa Kú vµ ®Êt n­íc quª h­¬ng b¹n. Ph¶i ®¶m b¶o r»ng ng©n quü hµng n¨m cña b¹n bao gåm kho¶n chi cho vÐ khø håi gi÷a ®Êt n­íc cña b¹n vµ tr­êng b¹n häc. NÕu b¹n cã kÕ ho¹ch sèng ë ngoµi khu«n viªn tr­êng vµ ®i tµu vÐ th¸ng ®Õn tr­êng, b¹n nªn thªm vµo chi phÝ cho vÐ th¸ng. Nh÷ng tr­êng cã tµu vÐ th¸ng sÏ ­íc tÝnh nh÷ng chi phÝ ®ã trong chi phÝ sinh ho¹t cña hä. C¸c chi phÝ c¸ nh©n kh¸c: C¸c chi phÝ c¸ nh©n bao gåm nh÷ng môc nh­ chi phÝ cho c¸c ®å dïng thiÕt yÕu, quÇn ¸o vµ dÞch vô. B¶o hiÓm y tÕ lµ mét yªu cÇu b¾t buéc. NÕu b¹n cã ng­êi nhµ ®i cïng vî chång vµ/hoÆc con c¸i - hoÆc nÕu b¹n cã nh÷ng nhu cÇu y tÕ ®Æc biÖt, b¹n sÏ cÇn nh÷ng kho¶n tiÒn bæ sung ®¸ng kÓ ®Ó trang tr¶i chi phÝ sinh ho¹t cña m×nh. NGUåN TµI CHÝNH CHO VIÖC HäC CñA B¹N §iÒu quan träng lµ b¾t ®Çu lªn kÕ ho¹ch tµi chÝnh cña b¹n Ýt nhÊt 12 th¸ng tr­íc khi b¹n dù ®Þnh tíi häc t¹i Hoa Kú. ViÖc x¸c ®Þnh møc tµi chÝnh ®Ó theo häc t¹i tr­êng ®¹i häc cña b¹n bao gåm: • ChuÈn bÞ hå s¬ xin häc hiÖu qu¶ (xem ch­¬ng 8); • §¸nh gi¸ ng©n quü c¸ nh©n; • X¸c ®Þnh nh÷ng nguån hç trî tµi chÝnh mµ b¹n ®ñ ®iÒu kiÖn tham gia; • Gi¶m thiÓu chi phÝ gi¸o dôc. §¸nh gi¸ ng©n quü c¸ nh©n “H·y thùc tÕ vÒ sè tiÒn b¹n cÇn vµ sè tiÒn b¹n cã thÓ thËt sù ®¸p øng”. - Sinh viªn X· héi häc vµ Quèc tÕ häc, ®Õn tõ Ghana ch­¬ng 6: nguån tµi chÝnh cho viÖc häc cña b¹n Tham kh¶o ý kiÕn cha mÑ cña b¹n vµ nh÷ng ng­êi kh¸c trong gia ®×nh cã thÓ b¶o trî cho b¹n ®Ó xem hä cã thÓ ®ãng gãp bao nhiªu tiÒn mçi n¨m cho viÖc häc cña b¹n. Cè g¾ng huy ®éng tèi ®a tõ nguån tiÒn cña gia ®×nh. Bëi v× hÇu hÕt c¸c häc bæng (nÕu cã) ®Òu chØ chiÕm mét phÇn trong tæng chi phÝ häc tËp, sinh ho¹t vµ cã thÓ kh«ng ¸p dông cho nh÷ng sinh viªn quèc tÕ n¨m thø nhÊt. X¸c ®Þnh c¸c nguån hç trî tµi chÝnh TÊt c¶ c¸c lo¹i häc bæng vµ hç trî tµi chÝnh cho sinh viªn quèc tÕ ®Òu mang tÝnh c¹nh tranh cao vµ ®ßi hái ph¶i cã thµnh tÝch häc tËp xuÊt s¾c. B¹n sÏ th­êng thÊy hai thuËt ng÷ “häc bæng” vµ “hç trî tµi chÝnh” ®­îc sö dông thay thÕ cho nhau. Song nãi mét c¸ch chÝnh x¸c, häc bæng lµ mét phÇn th­ëng tµi chÝnh dùa trªn thµnh tÝch, bao gåm kÕt qu¶ häc tËp xuÊt s¾c, tµi n¨ng ®Æc biÖt trong thÓ thao hoÆc nghÖ thuËt biÓu diÔn, hoÆc cã thÓ lµ kh¶ n¨ng l·nh ®¹o hoÆc phôc vô céng ®ång. Hç trî tµi chÝnh lµ mét kho¶n trî cÊp “trªn c¬ së nhu cÇu”, tøc lµ ®­îc cÊp dùa trªn nhu cÇu tµi chÝnh cña sinh viªn, ®­îc minh chøng b»ng chøng tõ vÒ thu nhËp, tµi s¶n gia ®×nh vµ c¸c yÕu tè kh¸c. D­íi ®©y lµ c¸c lo¹i hç trî tµi chÝnh chñ yÕu ®­îc cÊp cho sinh viªn quèc tÕ muèn tíi häc t¹i Hoa Kú. Nguån tµi trî ngay ë ®Êt n­íc b¹n: TiÕn hµnh t×m hiÓu t¹i nhµ ®Ó t×m ra kh¶ n¨ng tµi trî tõ c¸c quü, doanh nghiÖp vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. MÆc dï nh÷ng nguån nµy kh«ng ph¶i ë n­íc nµo còng cã, song b¹n cã thÓ gi¶m bít chi phÝ häc tËp cña m×nh nhê häc bæng tõ nh÷ng tæ chøc ®Þa ph­¬ng. Nguån tµi trî cña c¸c tr­êng: H·y gÆp mét vÞ cè vÊn gi¸o dôc ®Ó hái c¸ch t×m kiÕm nh÷ng kho¶n hç trî tµi chÝnh dµnh cho sinh viªn quèc tÕ. ViÖc t×m hiÓu tr­íc mét c¸ch cÈn thËn vµ cã nh÷ng kú väng thùc tÕ sÏ ®em l¹i nhiÒu kh¶ n¨ng thµnh c«ng h¬n. §õng cho r»ng tÊt c¶ c¸c tr­êng ®Òu cã hç trî tµi chÝnh. Trªn thùc tÕ, ch­a tíi mét nöa sè tr­êng cã cÊp b»ng cö nh©n cã thÓ cung cÊp hç trî tµi chÝnh cho nh÷ng sinh viªn kh«ng ph¶i lµ c«ng d©n hay c­ d©n th­êng tró cña Hoa Kú. Lu«n ghi nhí r»ng hç trî tµi chÝnh cho sinh viªn Hoa Kú 63 64 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú t¸ch biÖt khái hç trî tµi chÝnh cho sinh viªn quèc tÕ. §õng quªn th«ng b¸o cho v¨n phßng nhËp häc vÒ quèc tÞch cña b¹n vµ yªu cÇu cung cÊp th«ng tin vÒ hç trî tµi chÝnh cho nh÷ng ng­êi kh«ng ph¶i c«ng d©n Hoa Kú. NÕu ®­îc cÊp, hç trî tµi chÝnh th­êng bao gåm mét sè lo¹i hç trî kh¸c nhau, bao gåm trî cÊp vµ häc bæng vµ ®«i khi lµ c¸c kho¶n cho vay hoÆc c¸c ch­¬ng tr×nh lµm viÖc b¸n thêi gian. B¹n sÏ ph¸t hiÖn ra r»ng hç trî tµi chÝnh rÊt hiÕm thÊy ë c¸c tr­êng ®¹i häc bang vµ t¹i nh÷ng tr­êng cung cÊp c¸c khãa ®µo t¹o chuyªn m«n nh­ c¸c nghÒ kü s­, qu¶n trÞ kinh doanh vµ y tÕ. Cã thÓ cã nhiÒu hç trî tµi chÝnh h¬n t¹i c¸c tr­êng t­ nh©n vÒ khoa häc x· héi nh©n v¨n vµ khoa häc tù nhiªn, t¹i ®©y d¹y c¸c m«n khoa häc vµ nghÖ thuËt. Khi b¹n tiÕn hµnh t×m kiÕm, h·y lËp mét b¶ng liÖt kª c¸c tr­êng b¹n muèn häc. ViÕt ra nh÷ng chi phÝ hµng n¨m (nh­ ®· nªu trªn), sau ®ã thªm vµo møc hç trî tµi chÝnh trung b×nh vµ sè l­îng phÇn th­ëng hç trî tµi chÝnh mµ mçi tr­êng cÊp. Nh÷ng th«ng tin nµy cã thÓ lÊy ®­îc tõ c¸c nguån t¹i trung t©m th«ng tin hoÆc t­ vÊn cña b¹n. B¶ng nµy cã thÓ nhanh chãng cho b¹n thÊy ®­îc c¬ héi tèt nhÊt cña b¹n n»m ë ®©u, vµ cã thÓ gióp b¹n g¹t ra khái danh s¸ch cña m×nh nh÷ng tr­êng mµ b¹n sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn viÖc nhËp häc víi sè tiÒn cÇn thiÕt. C¸c sinh viªn quèc tÕ th­êng hái c¸c vÞ cè vÊn vÒ häc bæng toµn phÇn, häc bæng nµy bao gåm tÊt c¶ c¸c chi phÝ gi¸o dôc, ngo¹i trõ vÐ m¸y bay. Tæng sè häc bæng toµn phÇn mçi n¨m dµnh cho c¸c sinh viªn quèc tÕ tíi häc t¹i Hoa Kú lµ kho¶ng 1.000, vµ chØ cã kho¶ng 100 tr­êng cÊp lo¹i häc bæng nµy. §Ó dµnh ®­îc häc bæng toµn phÇn, b¹n ph¶i lµ mét trong nh÷ng sinh viªn hµng ®Çu ë n­íc m×nh, th­êng lµ ph¶i xÕp lo¹i “A” (­u tó, xuÊt s¾c) trong hÇu nh­ tÊt c¶ c¸c m«n häc, cã ®iÓm SAT vµ TOEFL cao, vµ cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong c¸c lÜnh vùc kh¸c ch¼ng h¹n nh­ kh¶ n¨ng l·nh ®¹o hoÆc phôc vô céng ®ång. Cã kho¶ng 20 sinh viªn hµng ®Çu tõ kh¾p n¬i trªn thÕ giíi c¹nh tranh cho mçi suÊt häc bæng ®ã, v× thÕ b¹n ph¶i næi bËt trong sè hµng lo¹t sinh viªn xuÊt s¾c. ch­¬ng 6: nguån tµi chÝnh cho viÖc häc cña b¹n ChØ cã mét sè Ýt tr­êng giµu cã ë Hoa Kú cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu tµi chÝnh cña tÊt c¶ c¸c sinh viªn mµ hä nhËn vµo. (Xin l­u ý lµ ®Ó ®­îc nhËn vµo c¸c tr­êng nµy th­êng ph¶i c¹nh tranh rÊt nhiÒu). Nhu cÇu tµi chÝnh ë ®©y lµ sù chªnh lÖch gi÷a sè tiÒn mµ b¹n vµ gia ®×nh b¹n cã thÓ chu cÊp vµ chi phÝ ­íc tÝnh cña viÖc theo häc t¹i tr­êng. Sè tiÒn mµ b¹n vµ gia ®×nh b¹n cã thÓ chu cÊp ®­îc tÝnh to¸n trªn c¬ së th«ng tin chi tiÕt vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña cha mÑ b¹n, bao gåm nh÷ng b»ng chøng nh­ c¸c b¶n kª cña ng©n hµng, th­ cña nhµ tuyÓn dông, c¸c b¶n kª vµ chøng tõ chÝnh thøc kh¸c. C¸c tr­êng ®¹i häc kh¸c cÊp häc bæng h¹n chÕ h¬n trªn c¬ së nhu cÇu tµi chÝnh cña b¹n còng sÏ yªu cÇu ®­îc xem nh÷ng b»ng chøng nh­ thÕ. Hç trî tµi chÝnh cña c¸c tr­êng ®­îc cÊp vµo ®Çu n¨m häc vµ rÊt hiÕm khi ®­îc cÊp cho sinh viªn nhËp häc gi÷a kú vµo th¸ng 1 hoÆc vµo c¸c thêi ®iÓm kh¸c. Sinh viªn n¨m thø nhÊt ®­îc dµnh cho nhiÒu kho¶n trî cÊp h¬n so víi nh÷ng ng­êi chuyÓn tíi tõ c¸c tr­êng kh¸c. Nh÷ng sinh viªn ®· chøng tá ®­îc n¨ng lùc cña b¶n th©n m×nh t¹i mét tr­êng cã thÓ sÏ ®­îc dÔ dµng h¬n trong viÖc xin hç trî tµi chÝnh tõ tr­êng ®ã so víi c¸c sinh viªn míi. Häc bæng thÓ thao: Mét sè tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú t¹o c¬ héi cho nh÷ng sinh viªn kiªm vËn ®éng viªn cã n¨ng khiÕu ®Ó ch¬i cho ®éi thÓ thao cña tr­êng nh­ mét c¸ch ®Ó tr¶ tiÒn häc cña hä. Xem chi tiÕt trong ch­¬ng 7, bao gåm c¶ c¸ch thøc xin häc bæng thÓ thao. C¸c häc bæng quèc tÕ: Sinh viªn quèc tÕ còng cã thÓ xin hç trî tµi chÝnh tõ c¸c quü, c¸c tæ chøc vµ tõ ChÝnh phñ Hoa Kú. Cã rÊt Ýt trî cÊp tõ c¸c nguån nµy, vµ th­êng dµnh riªng cho c¸c häc viªn cao häc. Mét lÇn n÷a, cè vÊn gi¸o dôc cña b¹n cã thÓ cho b¹n biÕt liÖu ë n­íc b¹n cã nh÷ng ng©n quü ®Æc biÖt dµnh cho sinh viªn hay kh«ng. Vay tiÒn: Trong mét sè Ýt tr­êng hîp, b¹n cã thÓ ®µm ph¸n ®Ó vay mét phÇn chi phÝ häc tËp cña b¹n. Cè vÊn gi¸o dôc cña b¹n cã thÓ cã th«ng tin vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh cho vay mµ b¹n ®ñ ®iÒu kiÖn tham gia. Th­êng th× b¹n ph¶i ®­îc mét c«ng d©n Hoa Kú cïng 65 66 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ch­¬ng 6: nguån tµi chÝnh cho viÖc häc cña b¹n ký tªn b¶o l·nh ®Ó ®­îc vay theo c¸c ch­¬ng tr×nh cho vay cña Hoa Kú, vµ trong hÇu hÕt c¸c tr­êng hîp b¹n ph¶i ®­îc nhËn vµo mét tr­êng ®¹i häc t¹i Hoa Kú tr­íc khi xin vay. Tr­íc khi nhËn tiÒn cho vay, ph¶i ch¾c ch¾n r»ng b¹n biÕt sÏ tr¶ sè tiÒn ®ã nh­ thÕ nµo, vµ kho¶n tiÒn vay ®­îc sÏ t¸c ®éng nh­ thÕ nµo ®Õn c¸c kÕ ho¹ch cña b¹n vÒ viÖc tèt nghiÖp hoÆc tiÕp tôc häc cao lªn hoÆc trë vÒ nhµ. B¹n cÇn th­êng xuyªn kiÓm tra víi cè vÊn sinh viªn quèc tÕ cña m×nh tr­íc khi xem xÐt bÊt kú h×nh thøc c«ng viÖc nµo. Cã thÓ xem thªm th«ng tin ë Ch­¬ng 12 cña cuèn s¸ch nµy vµ QuyÓn 4 trong bé s¸ch nµy - S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú t¹i trang Web: http://educationusa.state.gov. §i lµm: Nh÷ng quy ®Þnh hiÖn hµnh vÒ nhËp c­ chØ cho phÐp sinh viªn quèc tÕ ®­îc lµm viÖc b¸n thêi gian - kh«ng qu¸ 20 giê mét tuÇn - vµ trong n¨m häc ®Çu tiªn th× chØ ®­îc lµm viÖc trong tr­êng. NÕu lµm viÖc 10 ®Õn 15 giê mét tuÇn, b¹n cã thÓ kiÕm ®ñ tiÒn ®Ó chi c¸c kho¶n phô nh­ s¸ch, quÇn ¸o vµ c¸c chi tiªu c¸ nh©n, song c«ng viÖc cña b¹n ë tr­êng kh«ng thÓ ®ñ ®Ó tr¶ c¸c chi phÝ lín cña b¹n nh­ häc phÝ hay tiÒn ¨n ë. Kho¶n thu nhËp nãi trªn còng kh«ng thÓ dïng lµm nguån thu nhËp cho bÊt kú b¶n kª khai tµi chÝnh chÝnh thøc nµo. C¸c c«ng viÖc ë tr­êng cã thÓ bao gåm lµm viÖc t¹i c¸c c¬ së cña tr­êng nh­ qu¸n cµ phª, hiÖu s¸ch, th­ viÖn, c©u l¹c bé søc kháe, hoÆc trong c¸c phßng hµnh chÝnh cña tr­êng. Khi lªn kÕ ho¹ch tµi chÝnh cña m×nh, b¹n h·y c©n nh¾c nh÷ng c¸ch thøc sau ®Ó gi¶m thiÓu chi phÝ: Sau n¨m ®Çu tiªn, b¹n còng cã thÓ xin viÖc víi t­ c¸ch c¸n bé trî gióp néi tró (RA) t¹i mét khu nhµ ký tóc cña tr­êng. C¸c RA cã nhiÖm vô lµm ®Çu mèi liªn hÖ cho c¸c sinh viªn cÇn trî gióp hoÆc nh÷ng ng­êi cã c©u hái vÒ cuéc sèng ë ký tóc. §Ó ®æi l¹i, RA ®­îc chç ë miÔn phÝ vµ ®«i khi ®­îc tr¶ mét sè tiÒn l­¬ng nhá hoÆc bè trÝ b÷a ¨n. Theo nh÷ng quy ®Þnh hiÖn hµnh, sau khi b¹n hoµn thµnh n¨m häc ®Çu tiªn, b¹n cã thÓ nép ®¬n ®Õn C¬ quan NhËp c­ vµ NhËp tÞch (INS) ®Ó ®­îc phÐp lµm viÖc ngoµi tr­êng nhiÒu nhÊt lµ 20 giê mét tuÇn. Tuy nhiªn, b¹n nªn l­u ý r»ng kh«ng cã g× ®¶m b¶o lµ yªu cÇu nµy sÏ ®­îc chÊp thuËn. NÕu b¹n ®· kÕt h«n vµ ®ang ë Hoa Kú theo thÞ thùc sinh viªn F-1 (xem Ch­¬ng 11), vî /chång cña b¹n kh«ng ®­îc phÐp ®i lµm. Tuy nhiªn, nÕu b¹n ®ang ë Hoa Kú theo thÞ thùc sinh viªn J-1, vî /chång cña b¹n ®­îc phÐp xin giÊy phÐp lµm mét c«ng viÖc t¹m thêi. Gi¶m thiÓu chi phÝ häc tËp Lùa chän tèt nhÊt: H·y t×m nh÷ng tr­êng ®em l¹i cho b¹n chÊt l­îng gi¸o dôc tèt nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt. §Èy nhanh c¸c ch­¬ng tr×nh: ViÖc hoµn thµnh b»ng cö nh©n 4 n¨m trong 3 n¨m sÏ tiÕt kiÖm hµng ngh×n ®«-la. Sinh viªn cã thÓ ®Èy nhanh c¸c ch­¬ng tr×nh cña m×nh b»ng c¸ch: • ChuyÓn ®æi häc tr×nh hoÆc häc v­ît cÊp nhê nh÷ng ch­¬ng tr×nh häc ë bËc ®¹i häc ®· hoµn thµnh ë ®Êt n­íc quª nhµ (vÝ dô th«ng qua nh÷ng kú thi v­ît cÊp, b»ng Cö nh©n Quèc tÕ, chøng chØ cÊp A, hoÆc nh÷ng khãa häc t¹i nh÷ng tr­êng sau phæ th«ng trung häc ®Þa ph­¬ng ®­îc c«ng nhËn t¹i ®Êt n­íc b¹n, nÕu ®­îc tr­êng phÝa Hoa Kú chÊp thuËn); • Tham gia nh÷ng khãa häc t¹i mét tr­êng cao ®¼ng céng ®ång gÇn ®ã nÕu häc phÝ thÊp h¬n vµ c¸c ®¬n vÞ häc tr×nh cã thÓ chuyÓn ®æi ®­îc; • Tham gia nh÷ng líp häc mïa hÌ, nÕu cã; • Häc thªm mét khãa häc bæ sung trong mçi häc kú. MiÔn häc phÝ: Trªn c¬ së ®iÓm n¨m häc thø nhÊt cña b¹n, mét sè tr­êng cã thÓ cho miÔn mét phÇn häc phÝ. Mét thµnh tÝch häc tËp tèt cã thÓ tiÕt kiÖm cho b¹n hµng ngµn ®«-la. Chi phÝ sinh ho¹t: Trë thµnh mét c¸n bé trî gióp néi tró trong mét khu ký tóc cã thÓ tiÕt kiÖm hµng ngµn ®«-la tiÒn phÝ sinh ho¹t. Lµm viÖc trong mét phßng ¨n tËp thÓ cã thÓ ®em l¹i mét møc 67 68 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ch­¬ng 6: nguån tµi chÝnh cho viÖc häc cña b¹n l­¬ng khiªm tèn céng thªm “tÊt c¶ nh÷ng g× b¹n cã thÓ ¨n ®­îc”. Sèng ë ngoµi tr­êng cïng víi mét ng­êi hä hµng hay b¹n bÌ còng gióp tiÕt kiÖm tiÒn nÕu cã n¬i ë phï hîp vµ giao th«ng c«ng céng thuËn tiÖn. • C¬ héi lµm viÖc t¹i Hoa Kú rÊt h¹n chÕ vµ kh«ng thÓ dïng lµm mét nguån thu nhËp chÝnh thøc. C¸c tr­êng cao ®¼ng céng ®ång vµ tr­êng cao ®¼ng 2 n¨m: NhiÒu sinh viªn tiÕt kiÖm hµng ngµn ®«-la häc phÝ b»ng c¸ch theo häc c¸c tr­êng cao ®¼ng céng ®ång trong 2 n¨m ®Çu vµ sau ®ã chuyÓn sang c¸c tr­êng 4 n¨m ®Ó hoµn thµnh b»ng cÊp cña m×nh. • B¹n cã thÓ gi¶m thiÓu chi phÝ häc tËp cña m×nh t¹i Hoa Kú b»ng mét sè c¸ch; hai vÝ dô trong ®ã lµ tham gia nh÷ng khãa häc t¹i c¸c tr­êng cao ®¼ng céng ®ång vµ ®Èy nhanh c¸c ch­¬ng tr×nh häc. Tãm t¾t néi dung • Cïng víi viÖc b¾t ®Çu chän tr­êng, h·y b¾t tay vµo viÖc lªn kÕ ho¹ch tµi chÝnh cña b¹n - Ýt nhÊt lµ 12 th¸ng tr­íc thêi ®iÓm b¹n muèn häc t¹i Hoa Kú. • Häc phÝ cña c¸c tr­êng rÊt kh¸c nhau. C¸c tr­êng ®¹i häc t­ nh©n thu häc phÝ cao h¬n c¸c tr­êng ®¹i häc cña bang, cßn c¸c tr­êng ®¹i häc bang l¹i thu nhiÒu h¬n c¸c tr­êng cao ®¼ng céng ®ång. B¹n ph¶i nghiªn cøu c¸c chi phÝ thùc tÕ mét c¸ch thËt cÈn thËn. • Chi phÝ kh«ng thÓ hiÖn chÊt l­îng cña mét tr­êng. • Chi phÝ sinh ho¹t thay ®æi tïy theo ®Þa ®iÓm vµ lèi sèng cña b¹n. • NhiÒu tr­êng tr«ng ®îi b¹n vµ gia ®×nh chi toµn bé chi phÝ cho viÖc häc cña b¹n. • Nguån chñ yÕu cã thÓ cung cÊp hç trî tµi chÝnh lµ tr­êng n¬i b¹n ®ang xin häc; tuy nhiªn, ng©n quü dµnh cho sinh viªn quèc tÕ rÊt h¹n chÕ vµ häc bæng toµn phÇn lµ rÊt hiÕm. • Hç trî tµi chÝnh cã thÓ ®­îc trao d­íi d¹ng häc bæng, trî cÊp, vµ trong mét sè tr­êng hîp, th«ng qua ph­¬ng thøc võa häc võa lµm hoÆc cho vay. Trî gióp, nÕu cã, th­êng ®­îc trao dùa trªn thµnh tÝch, song ®«i khi còng dùa trªn hoµn c¶nh tóng thiÕu. • Nh÷ng vËn ®éng viªn tµi n¨ng nªn thö xin häc bæng thÓ thao (xem ch­¬ng tiÕp theo ®Ó biÕt thªm chi tiÕt). C¸c trang Web h÷u Ých Th«ng tin chung vÒ hç trî tµi chÝnh cho sinh viªn quèc tÕ http://www.edupass.org/finaid http://www.nafsa.org/students/funding.html http://www.bibl.u-szeged.hu/oseas/aid.html Nh÷ng tr­êng cã hç trî tµi chÝnh cho sinh viªn quèc tÕ http://www.edupass.org/finaid/undergraduate.phtml Trang Web t×m kiÕm häc bæng - Mét sè häc bæng dµnh cho sinh viªn quèc tÕ http://www.fastweb.com Th«ng tin vÒ cho vay ®èi víi sinh viªn quèc tÕ http://www.edupass.org/finaid/loans.phtml Th«ng tin vÒ thuÕ dµnh cho sinh viªn quèc tÕ http://www.edupass.org/finaid/taxes.phtml http://www.irs.ustreas.gov/ 69 70 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Ch­¬ng 7 HäC BæNG THÓ THAO “C¸ch tèt nhÊt ®Ó cã ®­îc b»ng cÊp trong bÊt cø lÜnh vùc nµo b¹n muèn lµ lµm c¸i mµ b¹n yªu thÝch nhÊt - ®èi víi t«i ®ã lµ ch¹y vµ nh¶y v­ît rµo”. - VËn ®éng viªn ®iÒn kinh, ®Õn tõ Nam Phi, häc t¹i mét tr­êng cao ®¼ng céng ®ång B¹n cã ph¶i lµ mét vËn ®éng viªn tµi n¨ng muèn häc lÊy b»ng cÊp ë Hoa Kú hay kh«ng? HiÖn b¹n cã ®ang tham gia thi ®Êu mét m«n thÓ thao ë ®¼ng cÊp cao hay kh«ng? NÕu ®óng th× b¹n cã thÓ lµ mét øng cö viªn tuyÖt vêi ®Ó giµnh ®­îc mét suÊt häc bæng thÓ thao. Häc bæng thÓ thao bao gåm tÊt c¶ häc phÝ vµ chi phÝ sinh ho¹t ®Ó theo häc t¹i mét tr­êng ë Hoa Kú. Lo¹i häc bæng nµy ë Hoa Kú còng cßn ®­îc biÕt ®Õn víi tªn gäi “häc bæng dµnh cho vËn ®éng viªn” hoÆc tªn gäi chÝnh thøc cña nã lµ mét lo¹i “tiÒn trî cÊp”. Häc bæng ®­îc cÊp cho mét diÖn réng c¸c m«n thÓ thao, mÆc dï kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c tr­êng ®Òu ch­¬ng 7: Häc bæng thÓ thao cÊp häc bæng cho tÊt c¶ c¸c m«n. Sinh viªn ®­îc nhËn häc bæng thÓ thao cã thÓ häc lÊy b»ng cÊp trong bÊt kú lÜnh vùc nµo mµ tr­êng ®ã ®µo t¹o, tuy nhiªn hä ph¶i ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu ®Çu vµo b×nh th­êng cña tr­êng vµ sau ®ã tiÕp tôc ®¹t ®­îc kÕt qu¶ tèt ®ñ ®Ó ®­îc nhËn vµ duy tr× häc bæng cña hä. NhiÒu c¬ quan chøc n¨ng vÒ thÓ thao còng ®· ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu häc thuËt cña riªng hä ®èi víi c¸c sinh viªn ganh ®ua giµnh häc bæng. Häc bæng thÓ thao th­êng ®­îc trao dùa theo lêi mêi cña nh÷ng huÊn luyÖn viªn khi ®i kh¾p n­íc Mü ®Ó t×m kiÕm tµi n¨ng míi. §«i khi c¸c huÊn luyÖn viªn ®i th¨m c¸c n­íc kh¸c, gÆp nh÷ng sinh viªn kh«ng ph¶i ng­êi Mü t¹i c¸c sù kiÖn quèc tÕ, hoÆc ph¸t hiÖn ra nh÷ng sinh viªn cã kh¶ n¨ng th«ng qua c¸c hiÖp héi thÓ thao chuyªn nghiÖp ë bªn ngoµi n­íc Mü. Tuy nhiªn, ®iÒu nµy kh«ng th­êng x¶y ra, vµ cã lÏ b¹n sÏ ph¶i lµm hÇu hÕt mäi viÖc ®Ó giµnh ®­îc mét suÊt häc bæng cho m×nh. D­íi ®©y lµ h­íng dÉn tõng b­íc mét ®Ó gióp b¹n t×m ra tr­êng thÝch hîp ®Ó theo ®uæi giÊc m¬ thÓ thao vÜ ®¹i cña m×nh. Mét sè sinh viªn chän c¸ch kh¸c lµ tr¶ mét kho¶n lÖ phÝ cho mét trung t©m dÞch vô s¾p xÕp cã thÓ trî gióp hä trong nç lùc giµnh häc bæng thÓ thao; h·y hái t¹i Trung t©m t­ vÊn hoÆc Th«ng tin gi¸o dôc Hoa Kú cña b¹n ®Ó biÕt chi tiÕt vÒ c¸c c¬ quan cung cÊp dÞch vô s¾p xÕp t¹i ®Êt n­íc b¹n. • H·y b¾t ®Çu viÖc t×m kiÕm cña b¹n kho¶ng 18 ®Õn 24 th¸ng tr­íc ngµy dù tÝnh nhËp häc t¹i mét tr­êng ®¹i häc t¹i Hoa Kú. B»ng c¸ch sö dông nh÷ng c¬ së d÷ liÖu nh­ “T×m kiÕm tr­êng häc vµ nghÒ nghiÖp cña Peterson” hoÆc Ên phÈm cña Peterson lµ Häc bæng thÓ thao vµ c¸c ch­¬ng tr×nh thÓ thao t¹i tr­êng ®¹i häc (cã t¹i hÇu hÕt c¸c trung t©m th«ng tin hoÆc t­ vÊn), h·y x¸c ®Þnh nh÷ng tr­êng ®¹i häc nµo cÊp häc bæng cho m«n thÓ thao mµ b¹n ch¬i. Tõ danh s¸ch ®ã, h·y x¸c ®Þnh nh÷ng tr­êng nµo ®µo t¹o ngµnh häc mµ b¹n muèn häc. Thu hÑp danh s¸ch ®ã xuèng cßn kho¶ng 70 tr­êng. 70 tr­êng nghe cã vÎ nhiÒu, song th«ng th­êng tû lÖ håi ©m chØ kho¶ng 5%. NÕu møc ®é c¹nh tranh lµ quan träng ®èi víi b¹n, b¹n cã thÓ muèn c©n nh¾c viÖc chØ xin häc t¹i c¸c tr­êng thuéc 71 72 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú “Nh¸nh I cña NCAA”. §Ó biÕt thªm th«ng tin vÒ ba c¬ quan qu¶n lý thÓ thao tr­êng häc t¹i Hoa Kú - HiÖp héi ThÓ thao §¹i häc Quèc gia (NCAA), HiÖp héi Quèc gia vÒ ThÓ thao Liªn tr­êng ®¹i häc (NAIA), HiÖp héi Quèc gia vÒ ThÓ thao t¹i c¸c tr­êng häc cao ®¼ng 2 n¨m (NJCAA) - xin xem c¸c trang Web ®­îc liÖt kª ë cuèi ch­¬ng nµy hoÆc liªn hÖ víi trung t©m t­ vÊn hoÆc th«ng tin gÇn nhÊt. • Dïng Internet ®Ó t×m kiÕm nh÷ng tr­êng trong danh s¸ch cña b¹n vµ t×m tªn cña vÞ huÊn luyÖn viªn tr­ëng phô tr¸ch m«n thÓ thao mµ b¹n ch¬i. Còng cÇn t×m c¶ ®Þa chØ th­ ®iÖn tö n÷a, nh­ng nÕu kh«ng cã ®Þa chØ th­ ®iÖn tö th× mét ®Þa chØ göi th­ hoÆc sè fax còng lµ ®ñ. HÇu hÕt c¸c tr­êng cã mét phÇn trªn trang Web cña m×nh vÒ “§iÒn kinh” hoÆc “ThÓ thao”; ë Hoa Kú, “®iÒn kinh” dïng ®Ó chØ tÊt c¶ c¸c m«n thÓ thao, chø kh«ng ph¶i chØ cã c¸c m«n ch¹y, nh¶y vµ nÐm. • ChuÈn bÞ mét l¸ th­ giíi thiÖu. L¸ th­ nµy cÇn bao gåm tªn, tuæi, ®Þa chØ cña b¹n, hiÖn b¹n ®ang häc n¨m thø mÊy ë tr­êng, th«ng tin liªn l¹c bao gåm ®Þa chØ th­ ®iÖn tö vµ fax nÕu cã, c¸c sè ®o h×nh thÓ nh­ chiÒu cao vµ c©n nÆng, mong muèn cña b¹n ®­îc häc ë tr­êng ®ã theo mét häc bæng thÓ thao, vµ thêi gian b¹n cã thÓ b¾t ®Çu viÖc häc cña m×nh. B¹n còng cÇn chuÈn bÞ mét b¶n lý lÞch ng¾n (mét hoÆc hai trang) vÒ nh÷ng thµnh tÝch thÓ thao cña m×nh, bao gåm c¸c gi¶i th­ëng vµ ngµy th¸ng ®o¹t gi¶i. Tr¸nh ®Ó bÞ l«i cuèn vµ viÕt dµi nhiÒu trang; C¸c huÊn luyÖn viªn nhËn ®­îc rÊt nhiÒu hå s¬ cña sinh viªn nªn hä sÏ ­a mét b¶n lý lÞch ng¾n gän h¬n. NÕu b¹n ch¬i mét m«n thÓ thao ®ång ®éi khã ®¸nh gi¸ ch¼ng h¹n nh­ bãng ®¸ hay bãng ræ, b¹n cã thÓ c©n nh¾c viÖc chuÈn bÞ mét b¨ng video thÓ hiÖn kh¶ n¨ng vµ tµi n¨ng cña b¹n. §õng quªn lµ ph¶i ghi b¨ng ®ã ë hÖ NTSC chuÈn Hoa Kú. H·y cho huÊn luyÖn viªn biÕt vÒ b¨ng video cña m×nh. • Göi nh÷ng th«ng tin trªn tíi tÊt c¶ c¸c huÊn luyÖn viªn th«ng qua nh÷ng ®Þa chØ th­ ®iÖn tö mµ b¹n thu thËp ®­îc tõ trang ch­¬ng 7: Häc bæng thÓ thao Web cña c¸c tr­êng ®¹i häc. NÕu b¹n kh«ng thÓ t×m ®­îc ®Þa chØ th­ ®iÖn tö, th× h·y göi nã qua fax hoÆc th­ th«ng th­êng. §õng quªn ®Ò ng­êi nhËn lµ huÊn luyÖn viªn tr­ëng, bao gåm c¶ tªn cña ng­êi ®ã nÕu cã. C¸c huÊn luyÖn viªn sÏ liªn hÖ víi b¹n trong vßng kho¶ng mét th¸ng. NÕu sau thêi gian ®ã mµ b¹n kh«ng thÊy tin tøc g× th× h·y viÕt mét bøc th­ ng¾n ®Ó nh¾c hä lµ b¹n ®· göi th«ng tin cña b¹n vµ vÉn ®ang chê tin. ChuÈn bÞ mét danh s¸ch c¸c c©u hái vµ mang theo bªn m×nh ®Ò phßng tr­êng hîp mét huÊn luyÖn viªn gäi ®iÖn cho b¹n yªu cÇu thªm th«ng tin. NÕu mét tr­êng thuéc NCAA cã ý tuyÓn b¹n vµo, b¹n cÇn nghiªn cøu thñ tôc xin giÊy phÐp cña NCAA. Xem thªm th«ng tin trªn trang Web cña NCAA (xem trang 74). Khi b¹n dù thi SAT, ®õng quªn göi b¸o ®iÓm ®Õn NCAA (m· sè 9999 trªn mÉu ®¬n ®¨ng ký), nÕu nh­ cã mét c¬ héi dï lµ nhá bÐ r»ng b¹n sÏ häc t¹i mét tr­êng thuéc NCAA. B¹n kh«ng thÓ nhËn ®­îc sù cho phÐp nÕu kh«ng göi ®iÓm SAT cña m×nh. NÕu ë n­íc b¹n cã th­ ®iÖn tö nh­ng b¹n kh«ng cã mét chiÕc m¸y tÝnh hoÆc mét ®Þa chØ th­ ®iÖn tö, h·y thö kiÕm mét ®Þa chØ th­ ®iÖn tö miÔn phÝ tõ nh÷ng nhµ cung cÊp dÞch vô nh­ Hotmail hay Yahoo vµ dïng dÞch vô cña qu¸n cµ phª Internet. Th­ ®iÖn tö lµ mét c«ng cô rÊt quan träng khi nép ®¬n xin häc bæng thÓ thao, vµ b¹n sÏ cã lîi nhiÒu khi sö dông nã. Mét lêi nh¾c nhë: NÕu b¹n ®­îc nhËn vµo mét tr­êng thuéc NCAA, KH¤NG §¦îC tíi Hoa Kú cho tíi khi b¹n ®­îc phÐp cña NCAA. NÕu b¹n tíi Hoa Kú mµ kh«ng cã giÊy phÐp hîp lÖ, b¹n cã thÓ mÊt häc bæng cña m×nh. Tãm t¾t néi dung • Mét häc bæng thÓ thao bao gåm tÊt c¶ häc phÝ vµ chi phÝ sinh ho¹t ®Ó theo häc t¹i mét tr­êng ®¹i häc t¹i Hoa Kú. 73 74 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú • C¸c vËn ®éng viªn ph¶i ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu ®Çu vµo b×nh th­êng cña tr­êng, céng thªm nh÷ng yªu cÇu mµ c¸c c¬ quan qu¶n lý thÓ thao cã liªn quan ®Æt ra. • Th­êng th× c¸c vËn ®éng viªn ph¶i tù lµm hÇu hÕt c¸c c«ng viÖc ®Ó giµnh ®­îc häc bæng. §Ó tèi ®a hãa c¬ héi giµnh ®­îc häc bæng, b¹n cÇn b¾t ®Çu qu¸ tr×nh nµy kho¶ng 18 ®Õn 24 th¸ng tr­íc thêi ®iÓm b¹n mong muèn b¾t ®Çu häc t¹i Hoa Kú. • B¹n cÇn chuÈn bÞ mét l¸ th­ giíi thiÖu cho kho¶ng 70 tr­êng cã m«n thÓ thao vµ m«n häc mµ b¹n quan t©m. Nh÷ng l¸ th­ nµy cÇn ®­îc göi tíi huÊn luyÖn tr­ëng, ghi ®Ých danh vµ lý t­ëng nhÊt lµ dïng th­ ®iÖn tö. Còng cÇn göi ®i mét b¶n lý lÞch tãm t¾t nªu c¸c thµnh tÝch thÓ thao, céng thªm b¨ng video nÕu cã. NÕu b¹n kh«ng thÊy håi ©m, h·y göi th­ nh¾c nhë. • NÕu b¹n nhËn ®­îc sù quan t©m tõ bÊt kú tr­êng nµo thuéc NCAA, b¹n nªn t×m hiÓu thñ tôc xin giÊy phÐp cña NCAA trªn trang Web cña NCAA. Thñ tôc xin giÊy phÐp bao gåm viÖc göi ®iÓm SAT cña b¹n cho NCAA. B¹n kh«ng nªn tíi Hoa Kú mµ kh«ng ®­îc phÐp cña NCAA. Nh÷ng trang Web h÷u Ých HiÖp héi ThÓ thao Tr­êng häc Quèc gia (NCAA) http://www.ncaa.org HiÖp héi Quèc gia vÒ ThÓ thao Liªn tr­êng ®¹i häc (NAIA) http://www.naia.org HiÖp héi Quèc gia vÒ ThÓ thao t¹i c¸c tr­êng cao ®¼ng 2 n¨m (NJCAA) http://www.njcaa.org ch­¬ng 8: ChuÈn bÞ ®Ó xin häc thµnh c«ng Ch­¬ng 8 CHUÈN BÞ §Ó XIN häC THµNH C¤NG B¹n nªn cã mét danh s¸ch chän läc c¸c tr­êng phï hîp víi nhu cÇu, së thÝch vµ kh¶ n¨ng cña m×nh. B¹n còng nªn c¶m thÊy tù tin r»ng b¹n ®¸p øng ®­îc nh÷ng tiªu chuÈn ®Çu vµo tèi thiÓu ®Ó häc t¹i Hoa Kú, vµ b¹n cã thÓ trang tr¶i ®­îc chi phÝ häc ®¹i häc t¹i Hoa Kú. B©y giê lµ lóc b¾t ®Çu chuÈn bÞ hå s¬ xin häc cña b¹n. Ch­¬ng nµy ®­a ra nh÷ng th«ng tin thùc tÕ vµ lêi khuyªn ®Ó gióp b¹n xin häc thµnh c«ng vµo nh÷ng tr­êng mµ b¹n chän. Toµn bé qu¸ tr×nh xin häc, tõ khi thu thËp th«ng tin ban ®Çu cho tíi khi xin thÞ thùc sinh viªn, nªn b¾t ®Çu 12 ®Õn 18 th¸ng tr­íc khi b¹n muèn tíi Hoa Kú. Xem Ch­¬ng 9 ®Ó ®äc b¶n tãm t¾t mèc thêi gian cña viÖc xin häc t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc cña Hoa Kú. TiÕn tr×nh nµy cã thÓ hoµn thµnh ch­a ®Çy 12 th¸ng. Tuy nhiªn nh÷ng thÝ sinh nép hå s¬ muén th­êng bÞ h¹n chÕ h¬n nhiÒu trong viÖc chän tr­êng. 75 76 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Yªu cÇu ®­îc cung cÊp tµi liÖu xin häc Do khèi l­îng c«ng viÖc vµ chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc chuÈn bÞ mét bé hå s¬ xin häc tèt, nªn hÇu hÕt c¸c sinh viªn h¹n chÕ viÖc xin häc cña m×nh vµo kho¶ng tõ bèn ®Õn b¶y tr­êng. Tuy nhiªn, b¹n cã thÓ yªu cÇu cung cÊp th«ng tin vÒ bao nhiªu tr­êng còng ®­îc. L­u ý ®Õn bÊt kú chi phÝ b­u chÝnh nµo b¹n cã thÓ ph¶i tr¶. Cã thÓ b¹n cã ý t­ëng râ rµng vÒ nh÷ng tr­êng nµo b¹n muèn xin häc vµ chØ yªu cÇu cung cÊp th«ng tin vÒ nh÷ng tr­êng ®ã th«i. HoÆc b¹n cã thÓ chän c¸ch yªu cÇu th«ng tin tõ kho¶ng 10 ®Õn 20 tr­êng mµ b¹n tin r»ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña b¹n. Sau ®ã thu hÑp danh s¸ch nµy l¹i sau khi b¹n ®· ®äc qua c¸c tµi liÖu giíi thiÖu, mÉu ®¬n xin häc vµ c¸c th«ng tin kh¸c mµ b¹n nhËn ®­îc. NÕu b¹n cã thÓ truy cËp Internet, b¹n sÏ thÊy r»ng nhiÒu tr­êng ®¹i häc t¹i Hoa Kú còng ®­a th«ng tin giíi thiÖu vÒ tr­êng m×nh lªn trang Web cña hä, vµ mét sè tr­êng thËm chÝ cßn dõng in Ên c¸c tµi liÖu giÊy. NhiÒu tr­êng còng cã c¸c mÉu ®¬n xin häc trªn m¹ng cã thÓ ®­îc ®iÒn trªn m¸y tÝnh vµ göi theo ®­êng ®iÖn tö tíi tr­êng, hoÆc c¸c mÉu ®¬n ®ã cã thÓ t¶i xuèng vµ in ra. NÕu tr­êng nµo cã nép ®¬n trªn m¹ng, b¹n nªn sö dông hÖ thèng ®ã. §©y lµ biÖn ph¸p nhanh nhÊt ®Ó nép ®¬n cña b¹n. NÕu b¹n cã thÓ t¶i xuèng mÉu ®¬n xin häc, c¸c phÇn thÝch hîp cña tµi liÖu giíi thiÖu vµ c¸c th«ng tin kh¸c tõ trang Web cña mét tr­êng, b¹n sÏ kh«ng cÇn liªn hÖ trùc tiÕp víi tr­êng ®ã. §ång thêi, cµng ngµy trang Web cña c¸c tr­êng cµng cung cÊp thªm nhiÒu tÝnh n¨ng kh¸c, ch¼ng h¹n nh­ nh÷ng ®o¹n b¨ng h×nh giíi thiÖu vÒ khu«n viªn tr­êng hä. NÕu b¹n kh«ng truy cËp ®­îc Internet vµ cÇn b¶n in cña c¸c tµi liÖu xin häc vµ tµi liÖu giíi thiÖu, h·y liªn hÖ víi tõng tr­êng ®¹i häc b»ng c¸ch viÕt th­ hoÆc göi fax, hoÆc th­ ®iÖn tö yªu cÇu riªng tõng tr­êng. Trong th­ yªu cÇu cña m×nh, b¹n h·y nªu nh÷ng th«ng tin chi tiÕt nh­ trong môc “CÇn nªu nh÷ng gה d­íi ®©y. HoÆc, b¹n cã thÓ chän c¸ch nép mét ®¬n xin thi s¬ tuyÓn. H·y liªn hÖ víi Trung t©m t­ vÊn hoÆc Th«ng tin gi¸o dôc Hoa Kú gÇn nhÊt ®Ó ®­îc cung cÊp nh÷ng mÉu ®¬n nµy. ch­¬ng 8: ChuÈn bÞ ®Ó xin häc thµnh c«ng Do chi phÝ cña viÖc göi th­ ®Õn c¸c n­íc kh¸c, b¹n cã thÓ nhËn ®­îc mét danh s¸ch c¸c khãa häc ®· ®­îc rót ng¾n. B¹n cã thÓ sÏ ®­îc yªu cÇu ph¶i tr¶ tiÒn nÕu b¹n yªu cÇu toµn bé tµi liÖu giíi thiÖu. H·y kiÓm tra víi trung t©m t­ vÊn hoÆc th«ng tin gÇn nhÊt xem hä cã nh÷ng tµi liÖu giíi thiÖu mµ b¹n cÇn hay kh«ng. NÕu b¹n kh«ng nhËn ®­îc, hoÆc kh«ng thÓ t×m ®­îc tÊt c¶ nh÷ng th«ng tin mµ b¹n yªu cÇu, h·y viÕt th­ hoÆc göi th­ ®iÖn tö mét lÇn n÷a cho v¨n phßng tuyÓn sinh ®¹i häc quèc tÕ vµ hái nh÷ng c©u hái cô thÓ b¹n muèn cã c©u tr¶ lêi. Th­ ®iÖn tö lµ mét c¸ch dÔ dµng ®Ó cã ®­îc mÉu ®¬n xin häc vµ c¸c tµi liÖu kh¸c, vµ c¸c tr­êng ®¹i häc t¹i Hoa Kú th­êng håi ©m rÊt nhanh. Tuy nhiªn, ®«i khi b¹n cã thÓ ph¶i gäi ®iÖn ®Ó hái kü vÒ nh÷ng môc cô thÓ. Trong tr­êng hîp ®ã, h·y göi fax hoÆc th­ ®iÖn tö tr­íc khi gäi ®iÖn, trong ®ã nªu ng­êi mµ b¹n sÏ gäi, thêi ®iÓm gäi ®iÖn vµ ®iÒu b¹n muèn bµn luËn. Khi nµo b¹n nªn göi yªu cÇu cña m×nh Göi yªu cÇu ®Çu tiªn cña b¹n kho¶ng 12 th¸ng tr­íc khi b¹n cã kÕ ho¹ch nhËp häc. Tù cho m×nh ®ñ thêi gian ®Ó ®Ò phßng nh÷ng kh¶ n¨ng chËm trÔ trong th­ tÝn quèc tÕ, ®Æc biÖt nÕu b¹n göi hå s¬ xin häc hoÆc göi yªu cÇu th«ng tin vµo th¸ng 11 hoÆc 12 khi cã nhiÒu th­ tÝn trong ngµy lÔ sÏ th­êng ph¶i mÊt gÊp ®«i thêi gian ®Ó th­ ®Õn ®­îc ®Þa chØ cÇn thiÕt. Göi yªu cÇu cña b¹n ®Õn ®©u Göi yªu cÇu cung cÊp th«ng tin cña b¹n ®Õn V¨n phßng TuyÓn sinh §¹i häc Quèc tÕ. Yªu cÇu cña b¹n cÇn ng¾n gän nh­ng râ rµng. §õng quªn ghi ®Çy ®ñ m· b­u ®iÖn cña tr­êng trªn phong b× ®Ó ®¶m b¶o r»ng th­ cña b¹n tíi ®­îc ®óng ®Þa chØ mét c¸ch nhanh nhÊt. B¹n còng cã thÓ göi yªu cÇu trªn b»ng th­ ®iÖn tö. CÇn nªu nh÷ng g× • Tªn, ®Þa chØ, tuæi vµ quèc tÞch (lu«n thèng nhÊt trong c¸ch ghi tªn vµ ®Þa chØ cña b¹n); 77 78 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú • B»ng tèt nghiÖp phæ th«ng trung häc cña b¹n hoÆc kÕt qu¶ kú thi mµ b¹n ®· ®¹t ®­îc hoÆc sÏ ®¹t ®­îc; • BÊt kú khãa häc sau phæ th«ng trung häc nµo mµ b¹n ®· tham gia (nÕu cã); • B»ng cÊp vµ m«n häc mµ b¹n muèn häc chuyªn s©u (nÕu biÕt), vµ ngµy dù tÝnh b¾t ®Çu; • B¹n dù ®Þnh trang tr¶i chi phÝ häc tËp b»ng c¸ch nµo - nÕu b¹n cÇn hç trî tµi chÝnh tõ tr­êng ®¹i häc, h·y hái vÒ kh¶ n¨ng ®ã; • KÕt qu¶ c¸c kú thi TOEFL, SAT vµ bÊt cø kú thi s¬ tuyÓn nµo kh¸c mµ b¹n ®· tham gia. §¨ng ký tham dù c¸c kú thi s¬ tuyÓn NÕu b¹n cã kÕ ho¹ch nhËp häc t¹i mét tr­êng vµo th¸ng 9 (häc kú mïa thu), b¹n h·y tham gia nh÷ng kú thi liªn quan kh«ng muén h¬n th¸ng 1 cña n¨m ®ã, vµ nªn thi sím h¬n. (Xem Ch­¬ng 5 ®Ó biÕt thªm th«ng tin vÒ yªu cÇu ®èi víi c¸c kú thi vµ viÖc ®¨ng ký thi). B¹n nªn x¸c nhËn víi tõng tr­êng xem b¹n cã cÇn tham dù kú thi SAT I vµ SAT II kiÓm tra theo tõng m«n kh«ng. Nªn nhí r»ng b¹n kh«ng thÓ thi SAT I vµ SAT II trong cïng mét ngµy, vµ thêi h¹n ®Ó ®¨ng ký c¸c kú thi nµy th­êng lµ 5 ®Õn 6 tuÇn tr­íc ngµy thi. §iÓm thi ph¶i ®­îc göi tíi tr­êng tr­íc h¹n chãt cña viÖc nhËn hå s¬. B¹n nªn dµnh Ýt nhÊt 4 ®Õn 6 tuÇn tÝnh tõ ngµy thi cho tíi h¹n chãt nhËn hå s¬. NÕu tiÕng mÑ ®Î cña b¹n kh«ng ph¶i lµ tiÕng Anh, h·y ®¨ng ký thi TOEFL. Còng nh­ ®èi víi SAT, ®õng quªn lµ kÕt qu¶ thi cña b¹n ph¶i ®­îc göi tíi c¸c tr­êng tr­íc h¹n chãt nhËn hå s¬ cña hä. NÕu b¹n c¶m thÊy b¹n ®ñ ®iÒu kiÖn xin miÔn thi TOEFL, h·y liªn hÖ trùc tiÕp víi tr­êng ®¹i häc vµ gi¶i thÝch hoµn c¶nh cña b¹n. Ýt nhÊt mét ®Õn hai th¸ng tr­íc ngµy thi, h·y t×m hiÓu vÒ c¸c tµi liÖu chuÈn bÞ cho kú thi vµ bÊt kú sù trî gióp nµo kh¸c mµ b¹n cã thÓ cÇn. Trung t©m t­ vÊn hoÆc th«ng tin cña b¹n cã thÓ cung cÊp cho b¹n thªm th«ng tin. ch­¬ng 8: ChuÈn bÞ ®Ó xin häc thµnh c«ng Hoµn thµnh vµ göi hå s¬ xin häc Khi b¹n nhËn ®­îc th«ng tin vÒ c¸c tr­êng, h·y ®äc kü mäi ®iÒu. HÇu hÕt c¸c tr­êng ®Òu yªu cÇu nh÷ng th«ng tin t­¬ng tù nh­ nhau, song hä cã thÓ hái chóng theo nh÷ng c¸ch kh¸c nhau. Th­êng th× b¹n sÏ ®­îc yªu cÇu cung cÊp nh÷ng môc sau ®©y. §¬n xin häc §¬n xin häc cña b¹n cÇn ph¶i ng¾n gän vµ râ rµng ®Ó t¹o ®­îc Ên t­îng tèt. Trõ phi ®­îc yªu cÇu cô thÓ lµ b¹n ph¶i ®iÒn ®¬n b»ng tay, h·y sö dông m¸y ch÷ hoÆc ch­¬ng tr×nh xö lý v¨n b¶n. B¹n nªn thu gän th«ng tin vµo trong mÉu ®¬n ®­îc cung cÊp vµ chØ sö dông thªm giÊy nÕu cÇn thiÕt. Lu«n nhÊt qu¸n trong c¸ch khai th«ng tin c¸ nh©n còng nh­ c¸ch ®¸nh vÇn tªn b¹n trªn tÊt c¶ c¸c tµi liÖu. §iÓm nµy sÏ gióp c¸c tr­êng theo dâi hå s¬ xin häc cña b¹n dÔ dµng h¬n. Nªn nhí r»ng c¸c tr­êng ®¹i häc lín ë Hoa Kú xö lý hµng ngh×n hå s¬ sinh viªn mçi n¨m. §õng lo l¾ng vÒ viÖc cung cÊp mét sè b¶o hiÓm x· héi - hoÆc lµ ®Ó trèng « ®ã hoÆc viÕt “kh«ng”, tïy theo h­íng dÉn. Tr¸nh viÕt t¾t, tèt h¬n lµ viÕt ®Çy ®ñ tªn vµ ®Þa chØ cña tr­êng b¹n häc, nhµ tuyÓn dông, c¸c kú thi vµ c¸c gi¶i th­ëng cña b¹n. Lu«n cung cÊp th«ng tin vÒ c¸c kinh nghiÖm lµm viÖc vµ häc tËp cña b¹n theo mét trËt tù hîp lý, hoÆc lµ theo trËt tù thêi gian hoÆc lµ ng­îc thø tù thêi gian, tïy theo yªu cÇu. B¹n sÏ ®­îc hái khi nµo b¹n muèn b¾t ®Çu häc, ë tr×nh ®é nµo (th­êng lµ “sinh viªn n¨m nhÊt” hoÆc “chuyÓn tiÕp”), vµ b»ng cÊp mµ b¹n hy väng nhËn ®­îc. H·y nhí r»ng ng­êi ta cã thÓ chÊp nhËn viÖc b¹n viÕt “ch­a quyÕt ®Þnh” vµo phÇn hái vÒ chuyªn ngµnh b¹n dù ®Þnh häc. LÖ phÝ xin häc HÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc thu mét kho¶n lÖ phÝ xin häc kh«ng ®­îc hoµn l¹i ®Ó chi phÝ cho viÖc xö lý hå s¬ cña b¹n. PhÝ nµy ph¶i tr¶ b»ng ®«-la Mü d­íi d¹ng sÐc ®«-la rót tõ mét ng©n hµng Hoa Kú hoÆc mét lÖnh chuyÓn tiÒn quèc tÕ cung cÊp bëi c¸c ng©n hµng hoÆc 79 80 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú c¸c v¨n phßng cña American Express. Xem møc lÖ phÝ hiÖn hµnh trªn mÉu ®¬n ®¨ng ký, trang Web hoÆc tµi liÖu giíi thiÖu cña c¸c tr­êng. Chøng thùc häc vÊn Mçi tr­êng sÏ nªu cô thÓ lo¹i hå s¬ chÝnh thøc mµ hä cÇn ®Ó chøng thùc qu¸ tr×nh häc tr­íc ®©y cña b¹n. Theo thuËt ng÷ cña Hoa Kú, nh÷ng hå s¬ nµy ®­îc gäi lµ “lý lÞch häc tËp” vµ bao gåm mét danh s¸ch c¸c líp häc b¹n ®· tham gia t¹i tr­êng phæ th«ng trung häc, thêi gian häc vµ ®iÓm sè mµ b¹n nhËn ®­îc cho mçi líp häc. Tr­êng ®¹i häc cña Hoa Kú cã thÓ cung cÊp nh÷ng mÉu ®Æc biÖt yªu cÇu ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng ghi trªn ®ã ®iÓm sè vµ thµnh tÝch häc tËp cña b¹n trong t­¬ng quan so s¸nh víi c¸c sinh viªn kh¸c t¹i tr­êng phæ th«ng trung häc cña b¹n. NÕu kh«ng ®­îc cung cÊp nh÷ng mÉu nh­ thÕ, ng­êi ta vÉn muèn tr­êng cña b¹n göi tµi liÖu chÝnh thøc cung cÊp lo¹i th«ng tin nµy trªn giÊy cã biÓu tr­ng cña tr­êng vµ ®ãng dÊu cña tr­êng. NÕu c¸n bé tuyÓn sinh yªu cÇu gi¶i thÝch vÒ hÖ thèng chÊm ®iÓm vµ ph©n lo¹i trong líp hoÆc m« t¶ nh÷ng líp häc ®· tham gia hoÆc nh÷ng m«n b¹n ®· häc, th«ng tin nµy nªn ®­îc cung cÊp bëi mét quan chøc cña tr­êng b¹n häc, nÕu cã thÓ. C¸c c¸n bé tuyÓn sinh Hoa Kú muèn r»ng lý lÞch häc tËp thÓ hiÖn qu¸ tr×nh häc tËp tr­íc ®©y ®­îc göi cïng víi ®¬n xin häc cña b¹n trong mét phong b× ®­îc tr­êng cña b¹n d¸n kÝn vµ trùc tiÕp göi ®i tõ tr­êng. C¸c tr­êng ®¹i häc t¹i Hoa Kú hoÆc lµ sÏ tù m×nh ®¸nh gi¸ ®iÓm sè vµ hå s¬ cña b¹n, hoÆc ®«i khi hä yªu cÇu c¸c øng viªn quèc tÕ tr¶ tiÒn cho mét c«ng ty bªn ngoµi, gäi lµ c«ng ty ®¸nh gi¸ hå s¬, ®Ó ®¸nh gi¸ hå s¬ cña b¹n. Ngoµi b¶ng ®iÓm, b¹n còng ph¶i göi nh÷ng b¶n sao cã chøng thùc cña b¶n gèc c¸c b»ng cÊp t¹i tr­êng phæ th«ng trung häc, kÕt qu¶ c¸c kú thi tèt nghiÖp, hoÆc hå s¬ vÒ thµnh tÝch cña b¹n trong bÊt cø kú thi quèc gia hay thi tèt nghiÖp nµo ®­îc tiÕn hµnh ë ®Êt n­íc b¹n. Kh«ng göi hå s¬ gèc trõ phi kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c, th­êng th× nh÷ng hå s¬ nµy kh«ng ®­îc tr¶ l¹i. C¸c b¶n sao cÇn ®­îc chøng thùc víi con dÊu ch­¬ng 8: ChuÈn bÞ ®Ó xin häc thµnh c«ng chÝnh thøc cña tr­êng phæ th«ng, hoÆc ®­îc chøng thùc bëi mét c«ng chøc cã thÈm quyÒn chøng thùc nh÷ng giÊy tê nh­ vËy. NÕu cÇn cã b¶n dÞch tiÕng Anh, b¹n cã thÓ dïng dÞch vô cña nh÷ng phiªn dÞch viªn chuyªn nghiÖp, hoÆc b¹n cã thÓ tù dÞch hå s¬ cña m×nh. Nh÷ng b¶n dÞch ®ã còng ph¶i ®­îc chøng thùc bëi mét c¬ quan cã thÈm quyÒn. Mét sè Trung t©m th«ng tin hoÆc T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú nhËn dÞch vµ chøng thùc hå s¬ ®Ó hç trî b¹n trong qu¸ tr×nh xin häc. Cã thÓ cã mét kho¶n phÝ cho nh÷ng dÞch vô ®ã. §õng cè g¾ng chuyÓn ®æi kÕt qu¶ häc tËp vµ c¸c khãa häc cña b¹n sang thuËt ng÷ cña Hoa Kú. Thay vµo ®ã, cè g¾ng cung cÊp cµng nhiÒu th«ng tin c¬ së cµng tèt vÒ hÖ thèng chÊm ®iÓm ®­îc sö dông vµ c¸c lo¹i b»ng cÊp, chøng chØ hoÆc c¸c phÇn th­ëng ®­îc trao tÆng. B¶ng ®iÓm Khi b¹n ®¨ng ký thi SAT I hoÆc SAT II, TOEFL hoÆc c¸c kú thi kh¸c, b¹n nªn biÕt b¹n muèn xin häc ë nh÷ng tr­êng nµo. B»ng c¸ch nµy, b¹n sÏ cã thÓ x¸c ®Þnh ngay tõ lóc ®ã r»ng b¹n muèn b¶ng ®iÓm cña m×nh ®­îc göi ®Õn nh÷ng tr­êng ®ã. B¹n sÏ tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian vµ tiÒn b¹c b»ng c¸ch göi ®iÓm vµo lóc thi so víi viÖc yªu cÇu göi ®iÓm t¸ch biÖt vµo mét thêi ®iÓm sau ®ã. Khi b¹n nép hå s¬ xin häc, còng nªn göi kÌm mét b¶n sao ®iÓm thi cña b¹n nÕu ®­îc. Nhê thÕ c¸n bé tuyÓn sinh cã thÓ dÔ dµng t×m ra b¶n ghi ®iÓm chÝnh thøc cho hå s¬ cña b¹n. Trong mét sè tr­êng hîp, hä cã thÓ b¾t ®Çu xö lý hå s¬ cña b¹n chØ víi b¶n sao trong tay. Tr×nh bµy vÒ b¶n th©n “§õng sî h·i viÖc thæ lé hÕt t©m t­ cña m×nh - nÕu cã ®iÒu g× ®ã thËt sù quan träng ®èi víi b¹n, h·y nãi vÒ nã, bëi ®ã chÝnh lµ ®iÒu mµ c¸n bé tuyÓn sinh muèn biÕt vÒ b¹n. Tuy nhiªn, ®iÒu quan träng lµ ph¶i thÓ hiÖn sù x¸c thùc: ph¶n ¸nh nh÷ng ®iÒu mµ kinh nghiÖm mang l¹i cho b¹n, chóng ®· thay ®æi b¹n nh­ thÕ nµo, b¹n ®· häc ®­îc gה. - Sinh viªn Khoa Sinh häc Ph©n tö vµ Di truyÒn häc, ®Õn tõ Rumani 81 82 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú NhiÒu tr­êng yªu cÇu øng viªn ph¶i nép mét bµi luËn hoÆc mét b¶n tuyªn bè c¸ nh©n trong qu¸ tr×nh tuyÓn sinh. Khi c¸n bé tuyÓn sinh cña tr­êng ®äc phÇn nµy trong hå s¬ xin häc, hä cã thÓ c©n nh¾c xem liÖu sinh viªn nµy cã thÓ ®ãng gãp cho tr­êng kh«ng vµ liÖu tr­êng cã thÓ ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu cña anh ta hay c« ta hay kh«ng. Tuyªn bè c¸ nh©n t¹o cho c¸c tr­êng ®¹i häc c¬ héi ®­îc hiÓu biÕt vÒ c¸ nh©n b¹n, mét ®iÒu kh«ng thÓ cã ®­îc th«ng qua kÕt qu¶ vµ nh÷ng ®iÓm sè t¹o nªn phÇn cßn l¹i trong hå s¬ xin häc cña b¹n. Nh×n chung, nh÷ng c©u hái bµi luËn hoÆc lµ ®ßi hái mét c©u tr¶ lêi cô thÓ hoÆc lµ ®Ó ngá kh«ng giíi h¹n. C¸c tr­êng t×m kiÕm nh÷ng phÈm chÊt nhÊt ®Þnh cÇn cho sinh viªn cña m×nh vµ theo ®ã ®­a ra c¸c c©u hái viÕt bµi luËn. C¸c bµi luËn trong hå s¬ xin häc còng cho phÐp c¸c c¸n bé tuyÓn sinh hiÓu biÕt vÒ kü n¨ng viÕt cña b¹n, n¨ng lùc häc vÊn, kü n¨ng tæ chøc, môc ®Ých xin häc t¹i mét tr­êng ë Hoa Kú vµ nh÷ng lý do khiÕn b¹n chän lÜnh vùc häc ®ã. C¸c c¸n bé tuyÓn sinh muèn thÊy kü n¨ng viÕt tèt, còng nh­ sù thÓ hiÖn tÝnh ham hiÓu biÕt vµ sù chÝn ch¾n. H·y viÕt bµi luËn tr­íc mét thêi gian ®ñ ®Ó b¹n cã thêi gian ®Æt nã sang mét bªn trong mét tuÇn vµ sau ®ã ®äc l¹i ®Ó xem nã cã cßn ý nghÜa hay kh«ng. §iÒu nµy thÓ hiÖn th«ng qua bµi luËn cña b¹n, vµ cho c¸n bé tuyÓn sinh biÕt r»ng b¹n lµ mét ng­êi cã kh¶ n¨ng viÕt tèt, r»ng b¹n quan t©m ®Õn bµi luËn, vµ r»ng b¹n s½n lßng dµnh thêi gian ®Ó chuÈn bÞ tèt bµi luËn. Mét sè lêi khuyªn chung: ch­¬ng 8: ChuÈn bÞ ®Ó xin häc thµnh c«ng KH¤NG N£N LµM: • Nãi dèi. • Chän mét chñ ®Ò chØ ®Ó tá ra tèt ®Ñp. • Nãi ®iÒu mµ b¹n nghÜ r»ng tr­êng muèn nghe; chØ nãi sù thËt vÒ nh÷ng lý do b¹n muèn xin häc t¹i tr­êng. • Bá qua lêi ®Ò nghÞ cña tr­êng lµ b¹n nªn viÕt nhiÒu h¬n vÒ b¶n th©n. • ViÕt bµi luËn (hoÆc bÊt kú phÇn nµo kh¸c trong hå s¬ xin häc cña b¹n) ®ªm tr­íc khi hÕt h¹n. “T«i cho r»ng phÇn quan träng nhÊt trong hå s¬ xin häc lµ bµi luËn... ®ã lµ c¬ héi ®Ó b¹n thÓ hiÖn r»ng m×nh cã chç næi tréi, h¬n ng­êi”. - Sinh viªn Khoa To¸n häc, ®Õn tõ Ghana §õng quªn r»ng bµi luËn cña b¹n lµ mét sù thÓ hiÖn ch©n thùc vÒ b¶n th©n b¹n vµ c¸c kh¶ n¨ng cña b¹n. §iÒu quan träng nhÊt trong bµi luËn lµ ph¶i thµnh thËt vµ trung thùc - c¸c c¸n bé tuyÓn sinh ®äc hµng tr¨m bµi luËn mçi n¨m vµ ®· trë thµnh nh÷ng chuyªn gia trong viÖc ph¸t hiÖn ra nh÷ng bµi luËn sai sù thËt hoÆc nh÷ng bµi luËn do cha mÑ viÕt hé. Bµi luËn lµ c¬ héi ®Ó b¹n cho tr­êng biÕt t¹i sao hä nªn chÊp thuËn b¹n chø kh«ng ph¶i nh÷ng sinh viªn kh¸c - h·y tËn dông c¬ héi ®ã. Th­ giíi thiÖu CÇN LµM: • Tr¶ lêi nh÷ng ®iÒu ®­îc hái. • TËp trung vµo nh÷ng biÕn cè hay sù kiÖn cô thÓ mµ b¹n nhí râ - chi tiÕt rÊt quan träng. • C©n nh¾c viÖc gi¶i thÝch bÊt cø ®iÒu g× bÊt th­êng ®· t¸c ®éng tíi cuéc sèng vµ viÖc häc tËp cña b¹n. • Nhê ng­êi kh¸c ®äc vµ söa gióp c¸c lçi ng÷ ph¸p vµ chÝnh t¶. “Nh÷ng mÈu chuyÖn cßn tèt h¬n nhiÒu so víi hµng chuçi nh÷ng tÝnh tõ vµ tr¹ng tõ”. - Phã Tr­ëng phßng TuyÓn sinh, §¹i häc B¾c Carolina t¹i Chapel Hill Th­êng th× b¹n sÏ ®­îc yªu cÇu ph¶i cã Ýt nhÊt hai th­ giíi thiÖu. Nh÷ng th­ nµy cã thÓ ®­îc viÕt bëi hiÖu tr­ëng tr­êng b¹n, cè vÊn tr­êng häc cña b¹n, gia s­ cña b¹n, hoÆc bÊt kú gi¸o viªn 83 84 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú nµo biÕt râ vÒ b¹n. Nh÷ng ng­êi giíi thiÖu b¹n ph¶i cã kh¶ n¨ng biÕt vÒ viÖc häc tËp cña b¹n vµ cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc tiÒm n¨ng häc tèt cña b¹n t¹i tr­êng ®¹i häc. NÕu b¹n biÕt m«n häc b¹n cã kÕ ho¹ch ®i vµo chuyªn s©u, h·y nhê gi¸o viªn m«n häc ®ã viÕt th­ giíi thiÖu. Th­ giíi thiÖu tõ c¸c gi¸o viªn Hoa Kú sÏ rÊt cã Ých vµ cã thÓ dµi h¬n vµ chi tiÕt h¬n nh÷ng th­ giíi thiÖu cña gi¸o viªn ë c¸c n­íc kh¸c. Nh÷ng th­ giíi thiÖu viÕt tåi, nhËn xÐt kh«ng tèt, hoÆc tíi trÔ sÏ ph¶n ¸nh quyÕt ®Þnh lùa chän ng­êi giíi thiÖu cña b¹n, v× thÕ h·y chän mét c¸ch cÈn träng. C¸c mÉu th­ giíi thiÖu cã thÓ hái mét lo¹t c¸c c©u hái hoÆc chØ mét c©u hái chung. V× th­ giíi thiÖu cã vai trß t­¬ng ®èi lín trong qu¸ tr×nh tuyÓn sinh, h·y cho nh÷ng ng­êi giíi thiÖu cña b¹n biÕt vÒ kÕ ho¹ch cña b¹n vµ n¬i b¹n muèn tíi häc. Mét mÉu th­ giíi thiÖu cã thÓ bao gåm mét tuyªn bè tõ bá trong ®ã b¹n tõ bá quyÒn cña m×nh ®­îc thÊy nh÷ng g× viÕt vÒ b¹n. NÕu cã lùa chän nµy, hÇu hÕt c¸c c¸n bé tuyÓn sinh muèn b¹n tõ bá quyÒn cña m×nh ®Ó cho nh÷ng ng­êi giíi thiÖu cã thÓ c¶m thÊy tho¶i m¸i h¬n khi viÕt nh÷ng ®¸nh gi¸ cña m×nh. C¸c c¸n bé tuyÓn sinh th­êng coi nh÷ng th­ giíi thiÖu cã lùa chän tõ bá quyÒn xem lµ trung thùc nhÊt. NÕu th­ giíi thiÖu cña b¹n ph¶i ®­îc göi trùc tiÕp tõ ng­êi giíi thiÖu, th× mét t¸c phong lÞch sù th«ng th­êng lµ ®­a cho hä phong b× ®· ghi ®Þa chØ vµ d¸n s½n tem. Còng nªn dµnh t­¬ng ®èi thêi gian cho ng­êi giíi thiÖu cña b¹n ®Ó viÕt th­ giíi thiÖu. Nh¾c hä ký tªn lªn mÐp phong b× ®· d¸n tr­íc khi göi ®i. B¶n kª khai tµi chÝnh HÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc ®Òu ®­a mét mÉu ®¬n gäi lµ “Tuyªn bè vµ chøng nhËn vÒ tµi chÝnh” hoÆc “B¶n khai cã chøng thùc vÒ hç trî tµi chÝnh” trong bé hå s¬ cña hä. B¶n khai nµy ph¶i ®­îc ký bëi cha mÑ cña b¹n hoÆc bÊt kú ai chu cÊp chi phÝ häc ®¹i häc cho b¹n, vµ ph¶i ®­îc chøng nhËn bëi mét ng©n hµng hoÆc luËt s­. H·y gi÷ mét b¶n sao cña tê khai nµy v× b¹n còng sÏ cÇn nã ®Ó xin thÞ thùc sinh viªn cho m×nh. C¸c tr­êng th­êng cÇn biÕt r»ng b¹n ®­îc chu ch­¬ng 8: ChuÈn bÞ ®Ó xin häc thµnh c«ng cÊp Ýt nhÊt lµ chi phÝ cho n¨m häc ®Çu tiªn, mÆc dï nhiÒu tr­êng cã thÓ còng yªu cÇu b¹n chØ ra nguån thu nhËp cho toµn bé thêi gian häc tËp. NÕu b¹n biÕt tõ khi xin häc r»ng b¹n sÏ cÇn mét h×nh thøc hç trî nµo ®ã cña tr­êng, h·y nªu sè tiÒn mµ b¹n dù ®Þnh yªu cÇu tr­êng gióp ®ì. NhiÒu tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú thùc hiÖn mét chÝnh s¸ch tuyÓn sinh kh«ng tÝnh ®Õn hoµn c¶nh khã kh¨n. §iÒu nµy cã nghÜa lµ t×nh tr¹ng tµi chÝnh cña b¹n sÏ kh«ng ph¶i lµ mét yÕu tè ®­îc c©n nh¾c trong viÖc quyÕt ®Þnh cã tuyÓn sinh b¹n hay kh«ng. Tuy nhiªn, xin l­u ý r»ng tr­êng ®¹i häc chØ cÊp chøng nhËn ®ñ ®iÒu kiÖn xin thÞ thùc sinh viªn nÕu b¹n cã thÓ chøng minh b»ng giÊy tê c¸c nguån thu nhËp cña b¹n. H¹n chãt vµ nép hå s¬ Mçi tr­êng ®¹i häc ®Òu ®Æt ra thêi h¹n chãt cña riªng m×nh, vµ th­êng th× hä kiªn quyÕt kh«ng nhËn nh÷ng hå s¬ ®Õn sau thêi h¹n ®ã, ®Æc biÖt nÕu ®ã lµ mét tr­êng næi tiÕng. H¹n chãt th­êng r¬i vµo gi÷a th¸ng 1 vµ th¸ng 3, mÆc dï còng cã thÓ sím nh­ th¸ng 11 hoÆc muén nh­ th¸ng 6. Tuy nhiªn, nÕu nh­ mét tr­êng cho biÕt r»ng hä tiÕn hµnh “tuyÓn sinh xoay vßng” th× nh÷ng øng viªn muén vÉn cã thÓ cã kh¸ nhiÒu c¬ héi ®­îc chÊp nhËn. Trong tr­êng hîp nµy, mét tr­êng sÏ chÊp nhËn vµ tõ chèi c¸c øng viªn cho tíi khi líp häc n¨m thø nhÊt ®ñ sinh viªn. MÆc dÇu vËy, b¹n vÉn nªn nép hå s¬ cña m×nh cµng sím cµng tèt. Nh÷ng tr­êng ®¹i häc cã tÝnh c¹nh tranh cao h¬n cã mét thêi h¹n “ra quyÕt ®Þnh sím”. Trong tr­êng hîp nµy, b¹n cÇn nép hå s¬ sím, th­êng lµ vµo th¸ng 11, vµ b¹n cã thÓ xin häc chØ ë tr­êng ®ã th«i. V× b¹n thÓ hiÖn sù quan t©m ®Õn tr­êng ®ã, hå s¬ cña b¹n cã thÓ ®­îc xem xÐt theo mét c¸ch cã phÇn ­u ¸i h¬n nh÷ng ng­êi xin häc theo lÖ th­êng. NÕu b¹n ®­îc chÊp thuËn, ng­êi ta sÏ tr«ng ®îi b¹n x¸c nhËn lµ b¹n ch¾c ch¾n sÏ häc t¹i tr­êng ®ã. Tr¸ch nhiÖm cña b¹n lµ ®¶m b¶o r»ng tÊt c¶ c¸c tµi liÖu cña b¹n, ®¬n xin häc, th­ giíi thiÖu, vµ phiÕu b¸o ®iÓm chÝnh thøc tíi ®­îc c¸c tr­êng ®Çy ®ñ vµ ®óng h¹n. H·y göi hå s¬ cña b¹n b»ng th­ 85 86 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú b¶o ®¶m hoÆc chuyÓn ph¸t nhanh nÕu s¾p tíi kú h¹n chãt. Còng nªn gäi ®iÖn hoÆc göi th­ ®iÖn tö cho c¸c tr­êng ®Ó ®¶m b¶o r»ng hä ®· nhËn ®­îc bé hå s¬ cña b¹n vµ r»ng hä ®· cã ®Çy ®ñ mäi thø hä yªu cÇu. L­u b¶n sao hå s¬ vµ tµi liÖu cña b¹n ®Ò phßng tr­êng hîp hå s¬ cña b¹n bÞ mÊt trong qu¸ tr×nh göi th­. B¹n sÏ c¶m thÊy an t©m v× biÕt r»ng b¹n cã thÓ nép mét bé hå s¬ kh¸c nhanh chãng, nÕu ®iÒu nµy x¶y ra. TuyÓn sinh gi÷a kú NhiÒu tr­êng ®¹i häc chÊp nhËn cho nhËp häc vµo bÊt cø häc kú nµo. §èi víi nh÷ng tr­êng ho¹t ®éng theo lÞch häc kú, viÖc tuyÓn sinh gi÷a kú ®«i khi diÔn ra vµo th¸ng 1. Nh÷ng tr­êng sö dông hÖ thèng quý (3 häc kú) cã thÓ cho tuyÓn sinh vµo c¶ kú mïa ®«ng (th¸ng 1) vµ kú mïa xu©n (th¸ng 3). Ngµy chÝnh x¸c tïy thuéc vµo tõng tr­êng. Thêi h¹n cho viÖc tuyÓn sinh gi÷a kú th­êng lµ 6 ®Õn 9 th¸ng tr­íc khi nhËp häc. NÕu b¹n xin häc vµo th¸ng 1, b¹n nªn tiÕn hµnh c¸c kú thi s¬ tuyÓn Ýt nhÊt lµ 6 th¸ng tr­íc ®ã. Pháng vÊn Mét sè tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng ë Hoa Kú cã thÓ pháng vÊn øng viªn ë ngoµi Hoa Kú. Nh÷ng cùu sinh viªn cña tr­êng t×nh cê ë mét n­íc cô thÓ nµo ®ã th­êng lµ ng­êi tiÕn hµnh pháng vÊn. C¸c sinh viªn quèc tÕ kh«ng ph¶i chÞu thiÖt thßi nÕu nh­ hä kh«ng thÓ tham gia pháng vÊn. Tuy nhiªn, nÕu b¹n ®­îc cho c¬ héi cã mét cuéc pháng vÊn t¹i n­íc m×nh th× ®õng bá lì nã; ®ã lµ mét c¬ héi tèt ®Ó thùc hµnh kü n¨ng giao tiÕp cña b¹n, häc hái thªm vÒ tr­êng trùc tiÕp tõ nh÷ng cùu sinh viªn, vµ hái bÊt kú c©u hái nµo b¹n cã. MÉu ®¬n xin häc chung MÉu ®¬n ®­îc chuÈn hãa nµy ®­îc cung cÊp trªn trang Web http://www.commonapp.org, vµ ®­îc sö dông bëi trªn 130 ch­¬ng 8: ChuÈn bÞ ®Ó xin häc thµnh c«ng tr­êng cao ®¼ng vµ ®¹i häc. Nh÷ng tr­êng nµy ®¶m b¶o r»ng hä sÏ xem xÐt nh­ nhau ®èi víi hå s¬ theo MÉu ®¬n chung vµ hå s¬ cña riªng hä. Mét b¶n sao cña mÉu ®¬n ®ã cã thÓ t¶i xuèng tõ trang Web trªn vµ cã thÓ ®­îc cung cÊp t¹i Trung t©m th«ng tin hoÆc T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú ë n­íc b¹n. CÇn bao nhiªu th× b¹n cã thÓ lµm bÊy nhiªu b¶n sao vµ göi chóng tíi bao nhiªu tr­êng chÊp nhËn mÉu ®¬n chung nµy tïy thÝch. Ng­êi ta ®· chØ ra r»ng mÆc dï MÉu ®¬n chung ®¬n gi¶n hãa quy tr×nh xin häc ®¹i häc, song mét mÉu ®¬n chuÈn cã thÓ kh«ng cho phÐp b¹n ®iÒu chØnh hå s¬ cña m×nh cho phï hîp víi nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt cña tõng tr­êng. Mçi mÉu ®¬n cã liÖt kª c¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng tham gia cïng víi ®Þa chØ vµ th«ng tin tuyÓn sinh cña hä. ChÊp nhËn NÕu b¹n cã kÕ ho¹ch b¾t ®Çu häc vµo th¸ng 9, b¹n sÏ nhËn ®­îc tin tõ c¸c tr­êng mµ b¹n xin häc vµo kho¶ng gi÷a th¸ng 4 cña n¨m ®ã. C¸c tr­êng ®· ®ång ý nhËn b¹n cã thÓ yªu cÇu b¹n göi tiÒn ký quü nÕu b¹n muèn chÊp nhËn lêi ®Ò nghÞ cña hä. Hä cã thÓ sÏ ®Æt ra mét thêi h¹n mµ hä sÏ gi÷ chç cho b¹n. NÕu b¹n nhËn ®­îc nhiÒu h¬n mét lêi chÊp thuËn, h·y viÕt cho c¸c tr­êng mµ b¹n kh«ng chän ®Ó hä cã thÓ chuyÓn ®Ò nghÞ chÊp thuËn cho nh÷ng sinh viªn vÉn cßn ®ang trong danh s¸ch chê. B¹n còng nªn göi tr¶ GiÊy chøng nhËn ®ñ t­ c¸ch nhËn thÞ thùc sinh viªn mµ b¹n kh«ng sö dông cho nh÷ng tr­êng ®ã. C¸c tr­êng th­êng göi th«ng tin vÒ chç ë, b¶o hiÓm y tÕ vµ ®Þnh h­íng vµo thêi ®iÓm nµy. Tãm t¾t néi dung • H·y quyÕt ®Þnh xem nh÷ng tr­êng nµo b¹n quan t©m vµ viÕt th­ hoÆc göi th­ ®iÖn tö cho Tr­ëng phßng TuyÓn sinh ®¹i häc quèc tÕ ®Ó biÕt th«ng tin vµ ®­îc cung cÊp mÉu hå s¬. • §¨ng ký c¸c kú thi s¬ tuyÓn cµng sím cµng tèt. 87 88 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú • §äc tÊt c¶ c¸c tµi liÖu tuyÓn sinh thËt kü. • Thu xÕp ®Ó tr­êng phæ th«ng hoÆc ®¹i häc hiÖn thêi cña b¹n cung cÊp lý lÞch häc tËp vµ th­ giíi thiÖu cho tõng tr­êng ®¹i häc t¹i Hoa Kú. Trao ®æi trùc tiÕp víi tõng v¨n phßng tuyÓn sinh nÕu b¹n gÆp khã kh¨n trong viÖc cã ®­îc nhiÒu b¶n chøng tõ chÝnh thøc tõ ®Êt n­íc b¹n. • Hoµn thµnh vµ göi toµn bé hå s¬ xin häc tíi c¸c tr­êng tr­íc h¹n chãt cña hä. C¸c trang Web h÷u Ých NhiÒu trang Web vÒ t×m kiÕm tr­êng còng bao gåm c¶ lêi khuyªn ®Ó xin häc thµnh c«ng vµ ®­êng dÉn ®Õn c¸c mÉu ®¬n xin häc trªn m¹ng: http://www.collegeboard.org ch­¬ng 9: Qu¸ tr×nh xin häc: thêi gian biÓu vµ... Ch­¬ng 9 QU¸ TR×NH XIN HäC: THêI GIAN BIÓU Vµ DANH MôC C¤NG VIÖC http://www.collegenet.com http://www.collegeview.com D­íi ®©y lµ gîi ý thêi gian biÓu cho viÖc xin häc t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú. §«i khi cã thÓ hoµn thµnh tiÕn tr×nh nµy nhanh h¬n, song b¹n cã thÓ cã kh¶ n¨ng lùa chän tr­êng h¹n chÕ h¬n nhiÒu. Lªn kÕ ho¹ch tõ sím cho b¹n ®ñ thêi gian ®Ó thµnh c«ng trong viÖc xin häc t¹i nh÷ng tr­êng mµ b¹n chän. 12 §ÕN 18 TH¸NG TR¦íC khi b¾t ®Çu n¨m häc mµ b¹n hy väng sÏ vµo häc, h·y b¾t ®Çu c©n nh¾c, t×m kiÕm vµ lµm nh÷ng viÖc sau: • Nh÷ng lý do khiÕn b¹n muèn häc ë Hoa Kú lµ g×? 89 90 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú • Nh÷ng tr­êng ®¹i häc nµo sÏ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña b¹n? ch­¬ng 9: Qu¸ tr×nh xin häc: thêi gian biÓu vµ... • Tham dù c¸c kú thi tuyÓn sinh cÇn thiÕt. • B¹n cã cÇn hç trî tµi chÝnh kh«ng? • T×m hiÓu thêi h¹n chãt cña viÖc xin häc vµ xin hç trî tµi chÝnh. §iÒu nµy sÏ t¸c ®éng ®Õn thêi ®iÓm b¹n tham dù c¸c kú thi ®· ®­îc chuÈn hãa cÇn cã ®Ó ®­îc tuyÓn sinh bëi v× kÕt qu¶ c¸c kú thi ®ã ph¶i ®­îc göi tíi v¨n phßng tuyÓn sinh kh«ng muén qu¸ nh÷ng thêi h¹n chãt nãi trªn. B¹n nªn tham dù c¸c kú thi tr­íc khi nép hå s¬ xin häc t¹i c¸c tr­êng. • §¨ng ký tham gia c¸c kú thi tiªu chuÈn nÕu c¸c tr­êng mµ b¹n xin häc yªu cÇu. • B¾t ®Çu thu hÑp chän lùa cña b¹n vµo kho¶ng 10 ®Õn 20 tr­êng. 12 TH¸NG TR¦íC khi nhËp häc, hoµn thµnh nh÷ng viÖc sau (nh÷ng th¸ng nªu ra ë ®©y chØ lµ ­íc tÝnh, dùa trªn viÖc nhËp häc vµo mïa thu): Th¸ng 8 • Liªn hÖ víi c¸c tr­êng ®Ó lÊy tµi liÖu giíi thiÖu vµ mÉu ®¬n xin häc vµ xin hç trî tµi chÝnh. • LÊy mÉu ®¨ng ký thi c¸c kú thi TOEFL, SAT I vµ SAT II nÕu cÇn thiÕt. Th¸ng 9 - 12 • §Ò nghÞ tr­êng cña b¹n cÊp cho mét b¶n lý lÞch häc tËp chÝnh thøc. • Nhê gi¸o viªn cña b¹n viÕt th­ giíi thiÖu. • Nép hå s¬ xin häc hoµn chØnh (®Ó xin häc còng nh­ xin hç trî tµi chÝnh). • KiÓm tra l¹i xem lý lÞch häc tËp vµ th­ giíi thiÖu ®· ®­îc göi ®i ch­a. Th¸ng 1 - 4 • CÇn nép hå s¬ tr­íc h¹n chãt cña c¸c tr­êng; Xin l­u ý r»ng mèc thêi gian nµy lµ cho nh÷ng kú tuyÓn sinh th«ng th­êng - nh÷ng thêi h¹n tuyÓn sinh sím sÏ cßn sím h¬n n÷a. Th¸ng 4 - 6 • NhËn ®­îc th­ chÊp thuËn hoÆc tõ chèi. QuyÕt ®Þnh xem theo häc ë tr­êng ®¹i häc nµo, b¸o cho v¨n phßng tuyÓn sinh vÒ quyÕt ®Þnh cña b¹n, hoµn thµnh vµ göi l¹i tÊt c¶ c¸c mÉu ®¬n mµ hä yªu cÇu. • Göi th­ tõ chèi tíi c¸c tr­êng mµ b¹n kh«ng chän. • S¾p xÕp tµi chÝnh: thu xÕp chuyÓn kho¶n tíi mét ng©n hµng ë Hoa Kú; §¶m b¶o r»ng b¹n cã tiÒn ®Ó ®i l¹i vµ trang tr¶i chi phÝ khi ®Õn n¬i. • Hoµn tÊt viÖc thu xÕp chç ë vµ b¶o hiÓm y tÕ víi tr­êng ®¹i häc cña b¹n. Th¸ng 6 - 8 • Tíi §¹i sø qu¸n hoÆc L·nh sù qu¸n Hoa Kú gÇn nhÊt ®Ó xin thÞ thùc khi nhËn ®­îc mÉu ®¬n I-20 vµ sím tr­íc ngµy b¹n lªn ®­êng (xem Ch­¬ng 11, “Xin thÞ thùc sinh viªn”, trong tµi liÖu nµy). • Thu xÕp viÖc ®i l¹i. • Liªn hÖ víi V¨n phßng Sinh viªn Quèc tÕ t¹i tr­êng ®¹i häc cña b¹n ®Ó th«ng b¸o chi tiÕt vÒ kÕ ho¹ch ®Õn n¬i cña b¹n, vµ x¸c nhËn chi tiÕt vÒ bÊt kú ho¹t ®éng ®Þnh h­íng nµo cho sinh viªn míi do tr­êng tæ chøc. 91 92 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú S½n sµng lªn ®­êng Mét khi b¹n biÕt r»ng m×nh s¾p sang häc t¹i Hoa Kú, b¹n cã thÓ sÏ cã rÊt nhiÒu c©u hái vÒ thÞ thùc, n¬i ¨n ë, b¶o hiÓm y tÕ, ng©n hµng, häc tËp nh­ thÕ nµo, vµ c¸c th«ng tin “tr­íc khi lªn ®­êng” kh¸c. Xem Ch­¬ng 11 vµ 12 trong tµi liÖu nµy ®Ó biÕt thªm th«ng tin, vµ tham kh¶o QuyÓn 4 trong bé s¸ch nµy - S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú, cã t¹i trang Web http://educationusa.state.gov HÇu hÕt c¸c Trung t©m th«ng tin hoÆc T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú ®Òu tiÕn hµnh nh÷ng buæi tr×nh bµy vÒ ®Þnh h­íng tr­íc khi lªn ®­êng vµo mïa hÌ, vµ mét sè Trung t©m cã thÓ cßn tæ chøc nh÷ng buæi nh­ thÕ vµo gi÷a n¨m. H·y liªn l¹c víi trung t©m gÇn nhÊt ®Ó biÕt ch­¬ng tr×nh cña hä vµ ®Æt chç tham gia nh÷ng sù kiÖn bæ Ých nµy. Mét sè trung t©m cã thÓ thu phÝ cho dÞch vô nµy. ch­¬ng 10: ChuyÓn tiÕp sang mét tr­êng ®¹i häc... Ch­¬ng 10 CHUYÓN TIÕP SANG MéT TR¦êNG §¹I HäC ë Hoa Kú Mét ®Æc ®iÓm hÊp dÉn cña hÖ thèng gi¸o dôc ®¹i häc ë Hoa Kú lµ b¹n cã thÓ chuyÓn tiÕp tõ tr­êng nµy sang tr­êng kh¸c trong qu¸ tr×nh häc ®Ó lÊy mét b»ng cÊp. TÝnh linh ho¹t cña hÖ thèng häc tr×nh t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc t¹i Hoa Kú cho phÐp häc tr×nh ®· thùc hiÖn ë mét tr­êng ®­îc c«ng nhËn ë mét tr­êng kh¸c, víi ®iÒu kiÖn ®¸p øng ®­îc mét sè tiªu (1) chÝ. Vµo th¸ng 9 hµng n¨m cã trªn 1 triÖu sinh viªn chuyÓn tiÕp sang mét tr­êng míi vµ cßn thªm mét sè sinh viªn n÷a chuyÓn tiÕp gi÷a kú vµo ®Çu häc kú mïa xu©n. Trong sè ®ã cã nhiÒu sinh viªn chuyÓn tiÕp tõ c¸c tr­êng cao ®¼ng céng ®ång sang tr­êng ®¹i häc hÖ 4 n¨m ®Ó hoµn thµnh mét b»ng 93 94 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú cö nh©n (xem Ch­¬ng 3 ®Ó biÕt thªm th«ng tin vÒ c¸c tr­êng cao ®¼ng céng ®ång). C¸c sinh viªn kh¸c khëi ®Çu t¹i mét tr­êng hÖ 4 n¨m, song v× nh÷ng lý do c¸ nh©n, häc vÊn hoÆc tµi chÝnh mµ quyÕt ®Þnh chuyÓn tiÕp sang mét tr­êng theo hÖ 4 n¨m kh¸c. Mét sè Ýt chuyÓn tiÕp tõ mét tr­êng ë ngoµi n­íc Hoa Kú vµo mét tr­êng bªn trong n­íc Hoa Kú. Th«ng tin trong ch­¬ng nµy ®­îc ®­a ra nh»m gióp b¹n hiÓu h¬n vÒ nh÷ng khã kh¨n liªn quan vµ gióp b¹n tiÕn hµnh qu¸ tr×nh chuyÓn tiÕp mét c¸ch thuËn lîi nhÊt. HÇu hÕt c¸c tr­êng ®Òu muèn sinh viªn ph¶i hoµn thµnh mét n¨m häc tr­íc khi hä chuyÓn sang häc t¹i tr­êng míi, song yªu cÇu nµy còng thay ®æi tïy theo tr­êng. Ngoµi ra, hÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc cã mét yªu cÇu häc t¹i tr­êng 2 n¨m tr­íc khi tèt nghiÖp. §iÒu nµy cã nghÜa lµ b¹n ph¶i dµnh Ýt nhÊt 2 n¨m häc t¹i tr­êng ®ã ®Ó ®­îc tèt nghiÖp vµ nhËn b»ng mµ tr­êng ®ã cÊp. ViÖc chuyÓn tiÕp sau 3 n¨m häc trë nªn khã kh¨n h¬n song còng cßn tïy tr­êng. Nh×n chung, hÇu hÕt c¸c sinh viªn chuyÓn tiÕp ®Òu ®ang häc n¨m thø 2 hoÆc thø 3 khi hä tíi ng«i tr­êng míi. ChuyÓn häc tr×nh Khi chän tr­êng mµ b¹n muèn chuyÓn sang, h·y c©n nh¾c xem cã bao nhiªu m«n häc b¹n ®· häc sÏ ®­îc chuyÓn tiÕp tõ tr­êng hiÖn t¹i sang tr­êng míi cña b¹n. HÖ thèng c«ng nhËn nh÷ng m«n häc ®· hoµn thµnh t¹i tr­êng ban ®Çu ®­îc gäi lµ “chuyÓn häc tr×nh”. ChÝnh s¸ch vµ thñ tôc liªn quan ®Õn viÖc chuyÓn häc tr×nh kh¸c nhau rÊt nhiÒu gi÷a c¸c tr­êng. C¸c tr­êng x¸c ®Þnh nh÷ng khãa häc mµ hä sÏ c«ng nhËn trªn c¬ së lý lÞch häc tËp cña b¹n vµ c¸c th«ng tin kh¸c mµ b¹n cã thÓ ph¶i cung cÊp vÒ ng«i tr­êng ban ®Çu cña m×nh, ®Ò c­¬ng, ch­¬ng tr×nh häc, v.v... MÆc dï c¸c tr­êng th­êng cã thÓ cho b¹n biÕt mét con sè ­íc chõng kh«ng chÝnh thøc t¹i thêi ®iÓm hä cÊp th­ chÊp nhËn cho b¹n, song th­êng th× b¹n ph¶i ®îi cho ®Õn khi b¹n tíi tr­êng vµ gÆp tr­ëng khoa ®Ó cã b¶n ®¸nh gi¸ chÝnh thøc cuèi ch­¬ng 10: ChuyÓn tiÕp sang mét tr­êng ®¹i häc... cïng vÒ t×nh h×nh chuyÓn tiÕp cña b¹n. Sinh viªn cã thÓ thÊy mét sè khãa häc t¹i tr­êng cò bÞ “mÊt ®i” trong qu¸ tr×nh chuyÓn tiÕp. Hä th­êng cÇn thªm thêi gian ®Ó tèt nghiÖp hoÆc cÇn ph¶i häc thªm vµo mïa hÌ vµ t¨ng c­êng khèi l­îng bµi häc nÕu hä muèn tèt nghiÖp ®óng thêi gian. Ngoµi ra, hÇu hÕt c¸c tr­êng cã mét sè tèi ®a c¸c häc tr×nh cã thÓ ®­îc chuyÓn sang tõ tr­êng kh¸c. H·y liªn hÖ trùc tiÕp víi tr­êng hoÆc sö dông c¸c tµi liÖu tham kh¶o cã t¹i Trung t©m t­ vÊn hoÆc Th«ng tin gi¸o dôc Hoa Kú cña b¹n ®Ó biÕt thªm th«ng tin vÒ c¸c chÝnh s¸ch chuyÓn tiÕp cô thÓ. Sinh viªn th­êng ph¶i tham dù 3 lo¹i m«n häc chÝnh ®Ó cã ®­îc b»ng cÊp cña Hoa Kú: C¸c m«n häc ®¹i c­¬ng b¾t buéc, c¸c m«n häc chuyªn ngµnh b¾t buéc vµ c¸c m«n häc tïy chän (xem Ch­¬ng 2 ®Ó biÕt thªm th«ng tin vÒ c¸c lo¹i m«n häc nµy). C¸c m«n häc ®­îc chuyÓn sang tõ tr­êng ban ®Çu tíi tr­êng míi ph¶i khíp vµo mét trong ba lo¹i trªn nÕu muèn ®­îc tÝnh vµo trong nh÷ng m«n häc yªu cÇu cho b»ng cÊp ®ã. Nh÷ng phÇn d­íi ®©y gi¶i thÝch c¸ch thøc vËn hµnh cña qu¸ tr×nh nµy trªn thùc tÕ. ChuyÓn tiÕp gi÷a c¸c tr­êng cña Hoa Kú Do c¸c m«n häc ®¹i c­¬ng b¾t buéc ë nhiÒu tr­êng cña Hoa Kú gièng nhau nªn sinh viªn chuyÓn tiÕp tõ tr­êng nµy sang tr­êng kh¸c ë Hoa Kú cã nhiÒu kh¶ n¨ng nhÊt trong viÖc ®­îc c«ng nhËn vµ chuyÓn tiÕp c¸c khãa häc cña hä mét c¸ch dÔ dµng. ChuyÓn tiÕp c¸c m«n häc b¾t buéc ®èi víi mét m«n chuyªn ngµnh cã lÏ phøc t¹p h¬n, ®Æc biÖt nÕu nh­ b¹n ®ang t×m c¸ch chuyÓn tiÕp nh÷ng m«n häc cña mét chuyªn ngµnh mµ tr­êng míi kh«ng ®µo t¹o (vÝ dô, t×m c¸ch chuyÓn m«n häc Kinh doanh sang mét tr­êng kh«ng cã m«n häc Kinh doanh). §«i khi c¸c m«n häc cña mét m«n chuyªn ngµnh nhÊt ®Þnh cã thÓ kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cho cïng chuyªn ngµnh ®ã ë tr­êng míi chuyÓn ®Õn. Tr­êng míi thËm chÝ cã thÓ yªu cÇu b¹n häc tÊt c¶ c¸c m«n häc b¾t buéc ®èi víi chuyªn ngµnh ®ã ë tr­êng nµy. C¸c m«n häc kh«ng 95 96 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ®­îc chÊp nhËn tÝnh vµo c¸c m«n häc ®¹i c­¬ng b¾t buéc hoÆc chuyªn ngµnh cã thÓ ®­îc chÊp nhËn lµm häc tr×nh cho c¸c m«n tù chän. Tuy nhiªn, nÕu nh­ kh«ng thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã th× hoÆc lµ kh«ng cã häc tr×nh chuyÓn tiÕp nµo ®­îc c«ng nhËn, hoÆc lµ tr­êng míi cã thÓ nãi víi b¹n r»ng tr­êng sÏ c«ng nhËn häc tr×nh chuyÓn tiÕp cho nh÷ng khãa häc nµy. Song häc tr×nh ®ã kh«ng thÓ ®­îc tÝnh vµo c¸c m«n häc b¾t buéc ®Ó b¹n ®­îc tèt nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh b¹n th¶o luËn víi mét tr­êng vÒ sè l­îng häc tr×nh chuyÓn tiÕp b¹n sÏ nhËn ®­îc, ®iÒu quan träng lµ kiÓm tra vµ hiÓu râ sù t¸ch biÖt gi÷a viÖc c«ng nhËn häc tr×nh chung chung v× môc ®Ých chuyÓn tr­êng vµ viÖc chÊp nhËn häc tr×nh ®Ó tÝnh vµo c¸c m«n häc b¾t buéc nh»m tèt nghiÖp víi b»ng cÊp trong mét ngµnh häc nhÊt ®Þnh. Trong tr­êng hîp ®Çu tiªn, cÇn ph¶i lµm râ h¬n n÷a, b¹n cã thÓ biÕt ch¾c ch¾n nh÷ng m«n häc nµo vµ häc tr×nh nµo b¹n cã thÓ ¸p dông tõ ng«i tr­êng hiÖn t¹i cña m×nh ®Ó ®¸p øng nh÷ng m«n häc b¾t buéc ®èi víi mét chuyªn ngµnh nhÊt ®Þnh (vÝ dô nh­ To¸n häc hay LÞch sö ch¼ng h¹n) t¹i tr­êng b¹n chuyÓn ®Õn. Cuèn CÈm nang ®¹i häc cho sinh viªn chuyÓn tr­êng(2) cã nªu nh÷ng gîi ý vÒ c¸ch thøc sinh viªn cã thÓ chuyÓn tiÕp ®­îc tèi ®a nh÷ng häc tr×nh cña m×nh. C¸c lêi khuyªn bao gåm: • Häc tÊt c¶ c¸c m«n häc ®¹i c­¬ng b¾t buéc trong 2 n¨m häc ®Çu cña b¹n. • Häc bÊt kú m«n häc c¬ b¶n b¾t buéc nµo cho chuyªn ngµnh cña b¹n t¹i tr­êng cò, v× nh÷ng m«n häc nµy sÏ gióp b¹n ®­îc chÊp nhËn vµo mét tr­êng kh¸c, ®Æc biÖt lµ khi chuyªn ngµnh cña b¹n cã tÝnh ganh ®ua cao. C¸c m«n häc c¬ b¶n ®iÒu kiÖn lµ nh÷ng m«n häc chuÈn bÞ b¾t buéc ph¶i cã tr­íc khi b¹n cã thÓ b¾t ®Çu ®i vµo b¶n th©n m«n chuyªn ngµnh. • Lªn kÕ ho¹ch häc ®a sè c¸c m«n häc b¾t buéc ®èi víi chuyªn ngµnh cña b¹n sau khi b¹n chuyÓn tíi ng«i tr­êng míi v× nh÷ng m«n häc nµy khã ®­îc phÐp chuyÓn sang h¬n. • NÕu b¹n ®ang häc t¹i mét tr­êng cao ®¼ng céng ®ång, h·y phèi hîp chÆt chÏ víi cè vÊn chuyªn m«n cña b¹n trong viÖc ch­¬ng 10: ChuyÓn tiÕp sang mét tr­êng ®¹i häc... lªn kÕ ho¹ch lÞch häc vµ häc c¸c m«n ®­îc chØ râ lµ “c¸c m«n ®­îc phÐp chuyÓn” (xem Ch­¬ng 3 ®Ó biÕt thªm th«ng tin vÒ c¸c tr­êng cao ®¼ng céng ®ång). • B¹n cã thÓ yªu cÇu mét tr­êng xem xÐt l¹i quyÕt ®Þnh cña hä vÒ c¸c häc tr×nh ®­îc chuyÓn. §«i lóc mét b¶n lý lÞch häc tËp hoÆc m« t¶ m«n häc cung cÊp kh«ng ®ñ th«ng tin ®Ó cho phÐp mét tr­êng cã thÓ c«ng nhËn häc tr×nh; Cung cÊp thªm th«ng tin cã thÓ gióp hä ra quyÕt ®Þnh cã lîi cho b¹n. ChuyÓn tíi tõ tr­êng kh«ng thuéc hÖ thèng gi¸o dôc cña Hoa Kú Mçi n¨m cã nh÷ng sinh viªn chuyÓn tíi tõ c¸c n­íc kh¸c vµo c¸c ch­¬ng tr×nh häc lÊy b»ng cña Hoa Kú vµ thµnh c«ng trong viÖc tiÕp tôc hoµn thµnh b»ng cÊp cña hä. Tuy nhiªn, hÖ thèng b»ng cÊp ë nh÷ng n­íc kh¸c rÊt hiÕm khi phï hîp víi cÊu tróc cña c¸c khãa häc ë Hoa Kú, khiÕn cho qu¸ tr×nh chuyÓn tr­êng trë nªn phøc t¹p h¬n. VÝ dô, nÕu t¹i ®Êt n­íc cña m×nh b¹n chØ häc mét chñ ®Ò ®Ó cã b»ng cÊp, th× c¸c m«n mµ b¹n häc sÏ kh«ng phï hîp víi nh÷ng chñ ®Ò ®a d¹ng mµ mét sinh viªn ®¹i häc ë Hoa Kú ph¶i häc ®Ó ®¸p øng ®­îc c¸c khãa häc ®¹i c­¬ng b¾t buéc cña m×nh. C¸c lo¹i tr­êng ë nh÷ng n­íc kh¸c còng kh«ng gièng nh­ ë Hoa Kú, vµ cßn nhiÒu ®iÓm kh¸c biÖt n÷a. Tr­êng míi cÇn ph¶i xem xÐt mét sè yÕu tè khi c«ng nhËn häc tr×nh ®èi víi nh÷ng m«n häc b¹n ®· thùc hiÖn t¹i mét tr­êng kh«ng ph¶i ë Hoa Kú. Pat Parker, Trî lý Tr­ëng phßng TuyÓn sinh sinh viªn quèc tÕ t¹i §¹i häc Bang Iowa(3) ®· chØ ra 3 yÕu tè mµ c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú th­êng xem xÐt: • LiÖu tr­êng ®¹i häc hoÆc cao ®¼ng cña b¹n cã ®­îc c«ng nhËn bëi Bé Gi¸o dôc ë ®Êt n­íc b¹n kh«ng? C¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú th­êng t×m nh÷ng tr­êng ®­îc Bé Gi¸o dôc c«ng nhËn; Tuy nhiªn, nÕu mét c¬ quan chÝnh quyÒn nµo kh¸c c«ng nhËn tr­êng cña b¹n, th× b¹n vÉn cã thÓ ®­îc chÊp nhËn. C¸c quyÕt ®Þnh kh¸c nhau tïy theo tr­êng vµ th­êng phô thuéc vµo viÖc xÐt xem t×nh h×nh sÏ ra sao ®èi víi mét tr­êng t­¬ng tù t¹i Hoa Kú. 97 98 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú • C¸c m«n b¹n ®· häc cã b¶n chÊt hoÆc ®Æc tÝnh t­¬ng tù nh­ thÕ nµo so víi nh÷ng m«n häc t¹i tr­êng b¹n muèn chuyÓn ®Õn? C¸c tr­êng ë Hoa Kú th­êng ®¸nh gi¸ sù t­¬ng tù b»ng c¸ch xem xÐt th«ng tin tõ c¸c tê qu¶ng c¸o khãa häc, tµi liÖu giíi thiÖu vÒ tr­êng, ®Ò c­¬ng bµi gi¶ng. NÕu tr­êng cña b¹n kh«ng ®­îc biÕt ®Õn t¹i Hoa Kú, tr­êng míi cã thÓ sÏ ph¶i ®¸nh gi¸ chi tiÕt h¬n ®èi víi b¹n khi b¹n tíi n¬i, vµ chØ sau ®ã hä míi quyÕt ®Þnh cã c«ng nhËn viÖc chuyÓn häc tr×nh cña b¹n kh«ng. • C¸c m«n b¹n häc cã phï hîp víi b»ng cÊp b¹n muèn ®¹t ®­îc hay kh«ng, ®Æc biÖt lµ m«n chuyªn ngµnh? §iÒu nµy th­êng liªn quan ®Õn viÖc ®¸nh gi¸ c¸c m«n häc bëi c¶ v¨n phßng tuyÓn sinh vµ khoa chuyªn ngµnh mµ b¹n muèn vµo häc. Tr­íc hÕt hä sÏ xÐt xem liÖu c¸c m«n häc cã thÓ ®­îc chÊp nhËn lµm häc tr×nh chuyÓn tiÕp hay kh«ng, sau ®ã c©n nh¾c xem liÖu chóng cã thÓ ®­îc tÝnh vµo c¸c m«n häc b¾t buéc ®èi víi mét chuyªn ngµnh cô thÓ hay kh«ng. Mét lÇn n÷a, quyÕt ®Þnh nµy cã thÓ ch­a ®­îc ®­a ra cho tíi khi b¹n tíi n¬i, vµ quyÕt ®Þnh cã thÓ kh¸c nhau gi÷a c¸c tr­êng. ViÖc xin ®­îc tÝnh c¸c m«n häc vµo mét chuyªn ngµnh cô thÓ khã kh¨n nhÊt ®èi víi nh÷ng ch­¬ng tr×nh chuyªn m«n nghÒ nghiÖp nh­ kü s­, kiÕn tróc hay b¸o chÝ, ®èi víi nh÷ng ch­¬ng tr×nh ®ã c¸c m«n häc b¾t buéc ®­îc x©y dùng rÊt cÈn thËn vµ th­êng ph¶i theo sù s¾p ®Æt cña c¸c c¬ quan nghÒ nghiÖp cã thÈm quyÒn. Ngoµi ra, ®Ó lµm cho qu¸ tr×nh chuyÓn tr­êng su«n sÎ nhÊt trong ph¹m vi cã thÓ, b¹n nªn: • §¶m b¶o r»ng tÊt c¶ c¸c hå s¬ häc tËp mµ b¹n cung cÊp ®Òu lµ b¶n chÝnh thøc vµ cã ®ãng dÊu gèc cña tr­êng ban hµnh. • Nép m« t¶ m«n häc b»ng tiÕng Anh cho tÊt c¶ c¸c m«n ®· häc sau khi tèt nghiÖp phæ th«ng. M« t¶ m«n häc còng cÇn bao gåm: - Tãm t¾t hoÆc ph¸c th¶o nh÷ng chñ ®Ò chÝnh ®­îc bao qu¸t trong mçi m«n häc (NÕu kh«ng cã b¶n ph¸c th¶o, h·y tù viÕt b¶n tãm t¾t vµ xin tr­êng chøng nhËn tÝnh ch­¬ng 10: ChuyÓn tiÕp sang mét tr­êng ®¹i häc... chÝnh x¸c cña nã); - Sè ®¬n vÞ häc tr×nh hoÆc giê häc yªu cÇu hµng tuÇn ®èi víi mçi m«n häc, kÓ c¶ giê häc trªn líp vµ giê thùc hµnh. - §é dµi cña häc kú hoÆc n¨m häc, vµ nÕu ch­a nªu ë ®©u kh¸c th× nªu c¶ n¨m b¹n ®· häc m«n ®ã. • ChuÈn bÞ mét danh s¸ch c¸c cuèn gi¸o tr×nh ®­îc sö dông trong mçi m«n häc v× viÖc nµy sÏ cã Ých nÕu nh­ sau khi b¹n ®Õn tr­êng ng­êi ta míi quyÕt ®Þnh xem cã c«ng nhËn häc tr×nh cña b¹n ®èi víi nh÷ng m«n häc cô thÓ hay kh«ng. • Cung cÊp th«ng tin vÒ tæng sè m«n häc, häc tr×nh hoÆc ®¬n vÞ häc tr×nh b¾t buéc ®èi víi chøng chØ hoÆc ch­¬ng tr×nh häc mµ b¹n chuyÓn sang tõ ®ã. Nh÷ng sinh viªn chuyÓn tíi mét tr­êng ë Hoa Kú còng cã thÓ nhËn ®­îc häc tr×nh cho nh÷ng m«n häc ë tr­êng phæ th«ng nÕu nã ®­îc coi lµ t­¬ng øng víi m«n häc më ®Çu bËc ®¹i häc ë Hoa Kú. H·y hái tõng tr­êng vÒ kh¶ n¨ng nµy. Qu¸ tr×nh xin chuyÓn tr­êng ViÖc xin chuyÓn tr­êng cña sinh viªn kh¸ tèn thêi gian, vµ b¹n nªn b¾t ®Çu lªn kÕ ho¹ch chuyÓn tr­êng Ýt nhÊt lµ 12 th¸ng tr­íc ngµy b¹n muèn b¾t ®Çu häc t¹i tr­êng míi. H·y nghiªn cøu cÈn thËn phÇn vÒ chuyÓn tr­êng trong tµi liÖu giíi thiÖu cña mçi tr­êng. Th­êng th× phÇn nµy sÏ bao gåm th«ng tin vÒ chÝnh s¸ch cña tr­êng ®ã ®èi víi viÖc c«ng nhËn häc tr×nh ë n¬i kh¸c. Ch­¬ng 4 trong tµi liÖu nµy cung cÊp nh÷ng lêi khuyªn chung vÒ viÖc chän tr­êng. Qu¸ tr×nh xin häc cña nh÷ng sinh viªn chuyÓn tr­êng h¬i kh¸c so víi qu¸ tr×nh xin häc cña nh÷ng øng viªn n¨m nhÊt. Sinh viªn chuyÓn tr­êng th­êng ph¶i ®iÒn vµo mét ®¬n xin riªng, vµ ng«i tr­êng míi th­êng muèn biÕt hai vÊn ®Ò chÝnh: • T¹i sao b¹n l¹i muèn chuyÓn ®Õn tr­êng nµy? B¹n sÏ ®­îc yªu cÇu viÕt mét tuyªn bè c¸ nh©n nªu lªn lý do b¹n muèn ®­îc 99 100 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú chuyÓn tr­êng. Cã lÏ ®©y lµ phÇn quan träng nhÊt trong ®¬n xin chuyÓn tr­êng cña b¹n. H·y l­u ý r»ng ®©y kh«ng ph¶i lµ tuyªn bè phµn nµn vÒ lý do t¹i sao b¹n l¹i kh«ng hµi lßng vÒ tr­êng hiÖn t¹i cña m×nh, thay vµo ®ã ®©y lµ mét tuyÕn bè vÒ lý do t¹i sao tr­êng míi sÏ phï hîp h¬n víi nhu cÇu häc tËp cña b¹n. • B¹n ®· hoÆc ®ang häc nh÷ng m«n häc nµo? Kinh nghiÖm häc ®¹i häc cña b¹n ®Õn nay lµ g×? Ng­êi ta tr«ng ®îi c¸c øng viªn xin chuyÓn tr­êng häc tËp tèt t¹i tr­êng hiÖn t¹i vµ ®· chøng tá ®­îc b¶n th©n trong bËc gi¸o dôc ®¹i häc. Ngoµi nh÷ng ®iÒu trªn, b¹n còng sÏ cÇn ph¶i cung cÊp cho tr­êng nh÷ng tµi liÖu gièng nh­ øng viªn n¨m nhÊt cho tr­êng, bao gåm th­ giíi thiÖu, lý lÞch häc tËp, b¸o ®iÓm c¸c kú thi s¬ tuyÓn, vµ mét bµi luËn xin häc. Xem Ch­¬ng 8 ®Ó biÕt lêi khuyªn vÒ c¸ch chuÈn bÞ tèt hå s¬ xin häc ®¹i häc. Cuèi cïng, h·y ghi nhí r»ng viÖc xin chuyÓn vµo nh÷ng tr­êng ®¹i häc cã yªu cÇu cao kh«ng hÒ dÔ dµng; Trªn thùc tÕ, nhiÒu tr­êng cã yªu cÇu cao cßn ®ßi hái ë sinh viªn chuyÓn tr­êng nhiÒu tiªu chuÈn tuyÓn sinh h¬n so víi øng viªn n¨m nhÊt. NhiÒu tr­êng cung cÊp sè liÖu thèng kª vÒ tû lÖ øng viªn ®­îc chÊp thuËn ®èi víi c¶ ng¹ch tuyÓn sinh míi vµ ng¹ch chuyÓn tr­êng, nh÷ng sè liÖu nµy sÏ cho phÐp b¹n cã mét kh¸i niÖm râ rµng h¬n vÒ møc ®é ganh ®ua ®Ó ®­îc chÊp nhËn vµo mét tr­êng cô thÓ víi t­ c¸ch sinh viªn chuyÓn tr­êng. Tãm t¾t néi dung • Cã thÓ tiÕn hµnh chuyÓn vµo mét tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú trong qu¸ tr×nh häc, mÆc dï ®iÒu nµy th­êng chØ x¶y ra sau n¨m häc ®Çu tiªn. B¹n cã thÓ sÏ mÊt mét sè häc tr×nh vµ cÇn thªm thêi gian ®Ó hoµn thµnh b»ng cÊp cña m×nh. • C¸c m«n häc b¾t buéc ®èi víi mét chuyªn ngµnh cô thÓ lµ khã ®­îc chÊp nhËn chuyÓn sang nhÊt, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c ch­¬ng tr×nh chuyªn m«n nghÒ nghiÖp nh­ kü s­ ch¼ng h¹n. • Sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c hÖ thèng tr­êng ®¹i häc vµ c¸c ch­¬ng tr×nh häc t¹i Hoa Kú so víi c¸c n­íc kh¸c khiÕn cho qu¸ tr×nh ch­¬ng 10: ChuyÓn tiÕp sang mét tr­êng ®¹i häc... chuyÓn tr­êng cµng phøc t¹p h¬n ®èi víi sinh viªn tíi tõ c¸c tr­êng ë bªn ngoµi Hoa Kú. • Ng«i tr­êng b¹n ®Þnh chuyÓn ®Õn sÏ muèn biÕt cµng nhiÒu cµng tèt vÒ ng«i tr­êng cò cña b¹n, ch­¬ng tr×nh häc vµ c¸c m«n häc b¹n ®· tiÕn hµnh nh»m x¸c ®Þnh xem hä sÏ c«ng nhËn nh÷ng häc tr×nh nµo. • Sinh viªn chuyÓn tr­êng cã thÓ ph¶i ®iÒn vµo mét mÉu ®¬n riªng vµ viÕt mét bµi luËn gi¶i thÝch lý do hä muèn chuyÓn tr­êng; Hä còng ph¶i nép nh÷ng tµi liÖu gièng nh­ øng viªn n¨m nhÊt, vÝ dô nh­ ®iÓm thi s¬ tuyÓn vµ th­ giíi thiÖu. • ViÖc tuyÓn sinh viªn chuyÓn tr­êng cã thÓ mang tÝnh ganh ®ua kh«ng kÐm g×, thËm chÝ cßn h¬n so víi viÖc tuyÓn sinh viªn míi. Nã ®ßi hái cïng møc ®Çu t­ thêi gian ®Ó t×m hiÓu vÒ c¸c tr­êng vµ chuÈn bÞ tèt hå s¬ xin chuyÓn tr­êng. • B¹n cã thÓ ch­a nhËn ®­îc ®¸nh gi¸ cuèi cïng vÒ sè häc tr×nh hay thêi gian cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh b»ng cÊp cña m×nh cho tíi SAU KHI b¹n tíi tr­êng míi, ®¨ng ký líp häc vµ gÆp gì víi tr­ëng khoa. C¸c ®Þa chØ trang Web h÷u Ých Sinh viªn nªn t×m hiÓu chÝnh s¸ch tuyÓn sinh ®èi víi sinh viªn chuyÓn tr­êng trªn trang Web cña tõng tr­êng ®¹i häc. Xin xem Ch­¬ng 2 ®Ó biÕt ®Þa chØ nh÷ng trang cã liÖt kª trang chñ cña c¸c tr­êng ®¹i häc. Chó thÝch: (1), (2) CÈm nang ®¹i häc cho sinh viªn chuyÓn tr­êng, 1997. College Board Publications, New York, N.Y., 1996 (3) Lêi khuyªn cho viÖc häc tËp t¹i Hoa Kú: Sæ tay cho c¸c chuyªn gia t­ vÊn gi¸o dôc. College Board Publications, New York, N.Y., 1998 101 102 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Ch­¬ng 11 XIN THÞ THùC SINH VI£N Chóc mõng b¹n - b¹n ®· ®­îc tr­êng ®¹i häc mµ b¹n mong ­íc chÊp nhËn! B¹n ®ang nghÜ ®Õn nh÷ng m«n b¹n sÏ häc, nh÷ng ng­êi b¹n sÏ gÆp, vµ ®Õn nh÷ng kinh nghiÖm thó vÞ chê ®ãn b¹n. Song hiÖn giê b¹n ph¶i ®èi mÆt víi mét nhiÖm vô cuèi cïng: xin thÞ thùc sinh viªn cho m×nh. C¸c lo¹i thÞ thùc Lo¹i thÞ thùc sinh viªn phæ biÕn nhÊt lµ F-1, mÆc dï mét sè Ýt sinh viªn tíi Hoa Kú víi thÞ thùc M-1 nÕu hä ®ang hoµn thµnh mét ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o nghÒ hay thùc hµnh kü thuËt, hoÆc víi thÞ thùc J-1 nÕu hä ®ang tham gia mét ch­¬ng tr×nh trao ®æi ®­îc b¶o trî. Thñ tôc t¹i ®Êt n­íc b¹n Thñ tôc vµ yªu cÇu ®èi víi viÖc xin thÞ thùc sinh viªn kh¸c ch­¬ng 11: ThÞ thùc sinh viªn nhau tïy theo tõng n­íc. Kh«ng thÓ tr¸nh khái viÖc t¹i mét sè n­íc c¸c thñ tôc vµ yªu cÇu nµy phøc t¹p vµ cã ®ßi hái cao h¬n nhiÒu so víi c¸c n­íc kh¸c. Cã mét sè n¬i t¹i ®ã b¹n cã thÓ thu ®­îc th«ng tin vÒ qu¸ tr×nh xin thÞ thùc nãi chung vµ c¸c yªu cÇu riªng ®èi víi ®Êt n­íc b¹n. Trung t©m th«ng tin hoÆc T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú gÇn nhÊt cña b¹n sÏ cã thÓ cho b¹n nh÷ng th«ng tin quý b¸u vÒ c¸c thñ tôc xin thÞ thùc t¹i ®Êt n­íc b¹n. NÕu cã thÓ ®­îc, h·y tham gia mét ch­¬ng tr×nh ®Þnh h­íng tr­íc khi lªn ®­êng mµ c¸c trung t©m nµy tæ chøc. HÇu nh­ ch¾c ch¾n ch­¬ng tr×nh ®ã sÏ bao gåm th«ng tin vÒ viÖc xin thÞ thùc. C¸c trung t©m nµy còng cã thÓ ph¸t hµnh c¸c tµi liÖu giÊy vÒ chuÈn bÞ tr­íc khi lªn ®­êng. §¹i sø qu¸n hay L·nh sù qu¸n Hoa Kú gÇn nhÊt cã thÓ cung cÊp mÉu ®¬n xin thÞ thùc vµ c¸c chi tiÕt cô thÓ vÒ qu¸ tr×nh xin thÞ thùc, bao gåm c¶ qu¸ tr×nh thanh to¸n lÖ phÝ. Hä th­êng cung cÊp th«ng tin nµy qua ®­êng ®iÖn tho¹i vµ trang Web. QuyÓn 4 trong bé s¸ch nµy víi nhan ®Ò S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú, bao gåm th«ng tin chi tiÕt h¬n vÒ xin thÞ thùc. Th«ng tin nµy còng ®­îc cung cÊp t¹i trang Web cña Bé Ngo¹i giao Hoa Kú t¹i ®Þa chØ http://educationusa.state.gov. Cã mét sè viÖc b¹n cã thÓ lµm ®Ó t¨ng c¬ héi xin ®­îc thÞ thùc mét c¸ch thuËn lîi: • H·y b¾t ®Çu qu¸ tr×nh xin thÞ thùc cµng sím cµng tèt tr­íc ngµy b¹n lªn ®­êng. • TËp hîp tÊt c¶ c¸c tµi liÖu cã thÓ gióp b¹n trong viÖc xin thÞ thùc. • §õng quªn chuÈn bÞ kü cµng nÕu nh­ b¹n ®­îc yªu cÇu tham gia mét cuéc pháng vÊn. Xin thÞ thùc sinh viªn: H­íng dÉn tõng b­íc “§õng ®Ó cho Sø qu¸n Hoa Kú cã cí g× trong viÖc ®Æt vÊn ®Ò ®èi víi t×nh h×nh häc tËp cña b¹n, vµ dïng cµng nhiÒu c¸ch cµng tèt ®Ó cho hä thÊy r»ng b¹n sÏ trë vÒ nhµ”. - Sinh viªn Khoa Tin häc, ®Õn tõ V­¬ng quèc Anh 103 104 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú §Ó xin mét thÞ thùc sinh viªn lo¹i F-1 b¹n ph¶i cã mét mÉu ®¬n I-20 A-B hîp lÖ, ®Ó xin thÞ thùc J-1 b¹n ph¶i cã mÉu ®¬n DS-2019, vµ ®Ó xin thÞ thùc M-1 b¹n ph¶i cã mÉu ®¬n I-20M-N. Tr­êng cña b¹n sÏ göi cho b¹n mÉu ®¬n phï hîp sau khi b¹n ®· ®­îc chÊp nhËn nhËp häc vµ sau khi b¹n ®· chøng tá m×nh cã ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh. Khi b¹n nhËn ®­îc mÉu ®¬n, h·y kiÓm tra nh÷ng ®iÒu sau: • Tªn b¹n cã ®­îc viÕt chÝnh x¸c hay kh«ng, cã gièng nh­ nã xuÊt hiÖn trªn hé chiÕu cña b¹n hay kh«ng? • C¸c th«ng tin kh¸c cã ®óng hay kh«ng: ngµy sinh vµ n¬i sinh, ch­¬ng tr×nh häc, thêi h¹n b¸o c¸o, thêi h¹n hoµn thµnh vµ th«ng tin tµi chÝnh? • Nã cã ®­îc mét quan chøc cña tr­êng ký hay kh«ng? • Thêi h¹n nhËp häc ®· qua ch­a? (“sinh viªn ph¶i nhËp häc kh«ng chËm qu¸ ngµy...”). NÕu ngµy ®ã ®· qua th× mÉu ®¬n nµy ®· hÕt h¹n vµ kh«ng thÓ dïng ®­îc sau thêi h¹n nhËp häc. NÕu mÉu ®¬n I-20 A-B, I-20M-N hoÆc DS-2019 cña b¹n lµ hîp lÖ, b¹n ®· s½n sµng ®Ó xin thÞ thùc. ViÖc pháng vÊn xin thÞ thùc trung b×nh th­êng kÐo dµi kho¶ng 3 phót, v× thÕ b¹n ph¶i chuÈn bÞ s½n sµng ®Ó nãi ng¾n gän song thuyÕt phôc. H·y tù tin, ®õng che giÊu sù thËt hay nãi dèi - c¸c nh©n viªn bé phËn l·nh sù cña Hoa Kú cã rÊt nhiÒu kinh nghiÖm vµ cã thÓ dÔ dµng x¸c ®Þnh ®­îc liÖu ng­êi ta cã ®ang nãi thËt hay kh«ng vÒ viÖc xin thÞ thùc cña hä. §Ó cÊp thÞ thùc cho b¹n, c¸n bé l·nh sù ph¶i hµi lßng vÒ ba ®iÓm sau: • Thø nhÊt, b¹n cã ph¶i lµ mét sinh viªn ch©n thËt hay kh«ng? Viªn c¸n bé sÏ xem xÐt nÒn t¶ng gi¸o dôc vµ kÕ ho¹ch cña b¹n nh»m ®¸nh gi¸ xem b¹n cã kh¶ n¨ng ®Õn ®©u trong viÖc vµo häc vµ trô l¹i t¹i tr­êng cho tíi khi tèt nghiÖp. NÕu b¹n ®­îc yªu cÇu tham gia pháng vÊn, h·y chuÈn bÞ s½n sµng ®Ó th¶o luËn vÒ lý do b¹n chän mét tr­êng cô thÓ, chuyªn ngµnh dù ®Þnh cña b¹n vµ kÕ ho¹ch nghÒ nghiÖp cña b¹n. H·y mang ch­¬ng 11: ThÞ thùc sinh viªn theo lý lÞch häc tËp t¹i tr­êng, kÕt qu¶ c¸c kú thi quèc gia, vµ ®iÓm SAT hoÆc TOEFL (nÕu tr­êng cña b¹n yªu cÇu ph¶i cã c¸c ®iÓm thi nµy), vµ bÊt kú thø g× kh¸c chøng tá cam kÕt häc tËp cña b¹n. • Thø hai, liÖu b¹n cã kh¶ n¨ng cung cÊp tµi chÝnh cho viÖc häc cña m×nh hay kh«ng? ChÝnh phñ Hoa Kú cÇn ®¶m b¶o ch¾c ch¾n r»ng b¹n sÏ kh«ng bá häc vµ ®i lµm bÊt hîp ph¸p. MÉu ®¬n I-20 cña b¹n sÏ liÖt kª c¸ch thøc b¹n ph¶i chØ cho tr­êng thÊy b¹n sÏ chi tr¶ c¸c chi phÝ cña m×nh ra sao, Ýt nhÊt lµ cho n¨m häc ®Çu tiªn. NÕu b¹n ®­îc gia ®×nh hoÆc mét c¸ nh©n tµi trî, b¹n lµm sao ®Ó chøng tá r»ng ng­êi tµi trî cho b¹n cã kh¶ n¨ng tr¶ tiÒn cho viÖc häc cña b¹n? C¬ héi cña b¹n sÏ cao h¬n nÕu cha mÑ b¹n tµi trî cho viÖc häc cña b¹n. NÕu lµ ng­êi kh¸c kh«ng ph¶i cha mÑ b¹n tµi trî cho b¹n, b¹n cÇn gi¶i thÝch quan hÖ ®Æc biÖt cña b¹n víi ng­êi nµy, ®Ó biÖn minh cho viÖc ng­êi ta s½n sµng cam kÕt tr¶ hµng chôc ngh×n ®«-la cho viÖc häc cña b¹n. H·y cung cÊp nh÷ng b»ng chøng v÷ng ch¾c vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña ng­êi tµi trî cho b¹n, ®Æc biÖt lµ nguån thu nhËp vµ con sè thu nhËp. §iÒu nµy khiÕn cho c¸n bé l·nh sù yªn t©m r»ng tiÒn sÏ ®­îc cung cÊp ®Çy ®ñ trong suèt ch­¬ng tr×nh ®¹i häc 4 n¨m cña b¹n. NÕu nguån thu nhËp cña ng­êi tµi trî cho b¹n tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau (ch¼ng h¹n nh­ l­¬ng, hîp ®ång, phÝ t­ vÊn, trang tr¹i, tµi s¶n cho thuª, c¸c kho¶n ®Çu t­), th× h·y ®Ò nghÞ ng­êi tµi trî viÕt mét l¸ th­ liÖt kª vµ chøng minh b»ng tµi liÖu tõng nguån thu nhËp mét. • Thø ba, liÖu nh÷ng mèi liªn hÖ cña b¹n víi quª h­¬ng cã ®ñ m¹nh ®Ó b¹n sÏ kh«ng muèn ë l¹i th­êng tró t¹i Hoa Kú hay kh«ng? LuËt thÞ thùc cña Hoa Kú quy ®Þnh r»ng c¸c c¸n bé l·nh sù ph¶i coi tÊt c¶ c¸c øng viªn xin thÞ thùc kh«ng nhËp c­ lµ nh÷ng ng­êi cã ý ®Þnh nhËp c­ cho tíi khi hä cã thÓ 105 106 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú thuyÕt phôc c¸n bé l·nh sù r»ng hä kh«ng cã ý ®Þnh ®ã. NÕu b¹n ®i häc theo mét thÞ thùc J-1, ng­êi ta sÏ ¸p dông quy ®Þnh “2 n¨m”, theo ®ã b¹n kh«ng thÓ xin thÞ thùc nhËp c­ vµo Hoa Kú cho tíi khi b¹n ®· sèng 2 n¨m ë ®Êt n­íc m×nh sau khi hoµn thµnh viÖc häc tËp t¹i Hoa Kú. Nh×n chung b¹n ph¶i ®ñ kh¶ n¨ng chøng tá r»ng nh÷ng lý do khiÕn b¹n trë vÒ nhµ m¹nh h¬n nh÷ng lý do khiÕn b¹n ë l¹i Hoa Kú. LuËt ph¸p quy ®Þnh r»ng b¹n ph¶i chøng minh ®­îc ®Çy ®ñ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ, gia ®×nh vµ x· héi ®èi víi n¬i c­ tró cña m×nh ®Ó ®¶m b¶o r»ng viÖc b¹n ë Hoa Kú chØ lµ t¹m thêi. C¸c mèi quan hÖ kinh tÕ bao gåm hoµn c¶nh kinh tÕ cña gia ®×nh b¹n, tµi s¶n mµ b¹n së h÷u hoÆc sÏ ®­îc thõa kÕ, vµ tiÒm n¨ng kinh tÕ cña b¶n th©n b¹n khi b¹n trë vÒ nhµ sau khi häc ë Hoa Kú. C¸n bé l·nh sù sÏ cã Ên t­îng khi thÊy b»ng chøng vÒ kÕ ho¹ch nghÒ nghiÖp cña b¹n vµ kiÕn thøc cña b¹n vÒ bèi c¶nh c«ng viÖc ®Þa ph­¬ng. §èi víi c¸c quan hÖ gia ®×nh vµ x· héi, c¸n bé l·nh sù cã thÓ hái cã bao nhiªu ng­êi nhµ cã quan hÖ g¾n bã sèng t¹i ®Êt n­íc b¹n, so víi sè ng­êi nhµ ®ang sèng t¹i Hoa Kú. C¸c ho¹t ®éng tr­êng häc hoÆc céng ®ång nµo mµ b¹n ®· tham gia ®Ó chøng tá r»ng b¹n cã mèi liªn kÕt ch©n thËt víi thµnh phè cña b¹n, ®Êt n­íc cña b¹n? B¹n cã vai trß l·nh ®¹o, thÓ thao hay vai trß g× kh¸c khiÕn cho b¹n lµ mét ng­êi muèn trë vÒ nhµ vµ ®ãng gãp phÇn cña m×nh hay kh«ng? Tõ chèi cÊp thÞ thùc NÕu ®¬n xin thÞ thùc cña b¹n bÞ tõ chèi, c¸n bé l·nh sù ph¶i göi cho b¹n v¨n b¶n gi¶i thÝch. Tuy nhiªn, ®©y th­êng lµ mét c©u tr¶ lêi ®· ®­îc chuÈn hãa vµ kh«ng ®i s©u vµo chi tiÕt tr­êng hîp cô thÓ cña b¹n. B¹n hoµn toµn cã quyÒn xin thÞ thùc lÇn thø hai. Song nÕu b¹n xin mét lÇn n÷a, ®õng quªn chuÈn bÞ kü cµng h¬n lÇn tr­íc ch­¬ng 11: ThÞ thùc sinh viªn nhiÒu. C¸n bé l·nh sù sÏ cÇn ®­îc thÊy nh÷ng chøng cø míi ®ñ ®Ó g¹t bá nh÷ng lý do cho viÖc tõ chèi lÇn ®Çu. NÕu b¹n ®· suy nghÜ cÈn thËn vÒ c¸c môc tiªu häc tËp cña m×nh vµ nÕu b¹n cã nh÷ng kÕ ho¹ch nghÒ nghiÖp thùc tÕ, b¹n sÏ thÊy viÖc xin thÞ thùc lµ mét c¬ héi ®Ó chøng tá r»ng b¹n ®· s½n sµng tiÕn mét b­íc lín tiÕp theo trong con ®­êng häc tËp vµ cuéc sèng cña b¹n: häc ®¹i häc t¹i Hoa Kú. Tãm t¾t néi dung • HÇu hÕt sinh viªn vµo Hoa Kú ®Òu sö dông thÞ thùc F-1, song mét sè ng­êi cã thÓ dïng thÞ thùc J-1 hoÆc M-1. • B¹n ph¶i tù lµm quen víi nh÷ng yªu cÇu xin thÞ thùc cña n­íc b¹n vµ chuÈn bÞ kü cµng cho viÖc xin thÞ thùc thËt sím tr­íc ngµy lªn ®­êng. • Tr­íc khi xin thÞ thùc, h·y kiÓm tra xem mÉu ®¬n I-20 A-B ®èi víi thÞ thùc lo¹i F-1 (DS-2019 ®èi víi thÞ thùc lo¹i J-1 hoÆc mÉu ®¬n I-20M-N ®èi víi thÞ thùc M-1) tõ tr­êng ®¹i häc cña b¹n göi tíi cã hîp lÖ kh«ng. • Ph¶i ch¾c ch¾n r»ng b¹n cã thÓ chøng tá cho c¸n bé l·nh sù thÊy b¹n lµ mét sinh viªn ch©n chÝnh, r»ng b¹n cã kh¶ n¨ng chi tr¶ cho viÖc häc tËp cña m×nh, vµ r»ng b¹n cã quan hÖ chÆt chÏ víi ®Êt n­íc quª h­¬ng m×nh. • NÕu ®¬n xin thÞ thùc cña b¹n bÞ tõ chèi, b¹n cã thÓ xin l¹i, song b¹n ph¶i cung cÊp nh÷ng b»ng chøng míi ®ñ søc g¹t bá nh÷ng lý do cña viÖc tõ chèi lÇn ®Çu. Nh÷ng trang Web h÷u Ých http://www.unitedstatesvisas.gov http://www.travel.gov/visa_services.html 107 108 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Ch­¬ng 12 CUéC SèNG T¹I C¸C TR¦êNG §¹I HäC ë Hoa Kú “T«i thÊy sù quan t©m vµ chu cÊp cña tr­êng cho sinh viªn quèc tÕ rÊt tèt. Nh÷ng lêi khuyªn vÒ c¸c vÊn ®Ò häc tËp vµ tµi chÝnh thËt tuyÖt”. - Sinh viªn dù bÞ Ngµnh LuËt, ®Õn tõ V­¬ng quèc Anh Khi b¹n ®· ®­îc häc t¹i mét tr­êng ë Hoa Kú, ®©y lµ lóc ®Ó b¾t ®Çu lªn kÕ ho¹ch cho cuéc sèng míi cña b¹n víi t­ c¸ch mét sinh viªn quèc tÕ t¹i Hoa Kú. MÆc dï cã mét sè thø b¹n kh«ng thÓ lµm cho tíi khi b¹n cã ®­îc thÞ thùc, song phÇn lín viÖc lªn kÕ ho¹ch cã thÓ tiÕn hµnh tr­íc ®ã ®Ó t¹o thuËn lîi cho viÖc ®Õn häc t¹i Hoa Kú. Ch­¬ng nµy nªu bËt mét sè lÜnh vùc chÝnh cÇn nghÜ ®Õn vµ ®iÒu cÇn tr«ng ®îi khi b¹n ®Õn Hoa Kú. B¹n nªn xin thªm nh÷ng lêi khuyªn chi tiÕt h¬n tr­íc khi ch­¬ng 12: Cuéc sèng t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc... lªn ®­êng b»ng c¸ch liªn hÖ víi Trung t©m t­ vÊn hoÆc Th«ng tin gi¸o dôc Hoa Kú cña b¹n hoÆc tham kh¶o QuyÓn 4 trong bé s¸ch nµy víi nhan ®Ò - S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú, vµ trªn trang Web cña Bé Ngo¹i giao Hoa Kú t¹i ®Þa chØ http://educationusa.state.gov. §Õn Hoa Kú Khi b¹n ®· ®­îc nhËn vµo häc t¹i mét tr­êng ®¹i häc, ®· th«ng b¸o cho hä lµ b¹n nhËn lêi, vµ tr¶ tÊt c¶ c¸c kho¶n ®Æt cäc häc phÝ cÇn thiÕt, b¹n sÏ nhËn ®­îc thªm th«ng tin vÒ ng«i tr­êng míi vµ c¸c thñ tôc khi b¹n ®Õn tr­êng. Nh÷ng th«ng tin nµy sÏ bao gåm chi tiÕt vÒ c¸ch tèt nhÊt ®Ó tíi ®­îc tr­êng. §Þnh h­íng C¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú tæ chøc c¸c ch­¬ng tr×nh ®Þnh h­íng khi ®Õn n¬i cho c¸c sinh viªn quèc tÕ míi ®Ó gióp hä lµm quen víi tr­êng vµ c¬ së vËt chÊt cña tr­êng, gióp hä ®iÒu chØnh ®Ó thÝch nghi víi cuéc sèng t¹i Hoa Kú. Ch­¬ng tr×nh ®Þnh h­íng cã thÓ kÐo dµi ®Õn mét tuÇn vµ cã thÓ mang tÝnh b¾t buéc hoÆc tù nguyÖn tham gia, song b¹n rÊt nªn tham gia. Ch­¬ng tr×nh nµy sÏ bao gåm mét lo¹t c¸c chñ ®Ò h÷u Ých: c¸ch thøc sö dông th­ viÖn, trung t©m y tÕ vµ c¸c c¬ së kh¸c cña tr­êng; c¸c quy ®Þnh vÒ häc tËp, c¸c kú väng vµ c¸c dÞch vô hç trî; lµm sao ®Ó ®¨ng ký líp häc; v¨n hãa vµ cuéc sèng x· héi ë Hoa Kú, có sèc vÒ v¨n hãa vµ thÝch nghi víi cuéc sèng t¹i Hoa Kú; c¸c dÞch vô ®Þa ph­¬ng; thÞ thùc vµ c¸c quy ®Þnh ph¸p lý; vµ nhiÒu thø kh¸c. TÊt c¶ nh÷ng th«ng tin nµy sÏ gióp b¹n hßa nhËp dÔ dµng h¬n vµo cuéc sèng sinh viªn t¹i Hoa Kú. Trong ch­¬ng tr×nh ®Þnh h­íng, b¹n còng sÏ ®­îc lµm quen víi c¸c sinh viªn quèc tÕ kh¸c t¹i tr­êng vµ c¸c c¸n bé cña tr­êng. Hä lµ ng­êi sÏ gi¶i quyÕt tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn sinh viªn quèc tÕ t¹i tr­êng - th­êng ®­îc biÕt ®Õn nh­ nh÷ng cè vÊn sinh viªn quèc tÕ (xem d­íi ®©y). 109 110 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Cè vÊn sinh viªn quèc tÕ (ISA) Nh÷ng tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú th­êng nhËn sinh viªn quèc tÕ, cã mét ®éi ngò c¸n bé ®Æc biÖt cã nhiÖm vô vµ ®­îc huÊn luyÖn ®Ó lµm viÖc víi sinh viªn quèc tÕ. Hä th­êng ®­îc gäi lµ c¸c cè vÊn sinh viªn quèc tÕ (ISA) hoÆc cè vÊn sinh viªn n­íc ngoµi (FSA). B¹n cã thÓ tíi gÆp nh÷ng c¸n bé nµy ®Ó hái bÊt kú c©u hái nµo liªn quan ®Õn t×nh tr¹ng cña b¹n víi t­ c¸ch mét sinh viªn quèc tÕ. Hä còng sÏ cã mÆt ®Ó gióp ®ì trong tr­êng hîp b¹n cã bÊt cø vÊn ®Ò nµo hoÆc bÊt cø lo ng¹i nµo. Trong suèt c¶ n¨m, hä vµ V¨n phßng Sinh viªn Quèc tÕ th­êng tæ chøc c¸c sù kiÖn v¨n hãa vµ x· héi cho sinh viªn quèc tÕ. “H·y nhí mang theo vµi tÊm h×nh vµ c¸c b¶n nh¹c hay. Vµ nh÷ng mãn quµ nhá tõ quª h­¬ng lu«n cã gi¸ trÞ lín!” - Sinh viªn Khoa Kinh tÕ, ®Õn tõ Ghana Cè VÊN HäC TËP (AA) Ngoµi cè vÊn sinh viªn quèc tÕ, b¹n còng sÏ cã mét cè vÊn häc tËp (AA), th­êng lµ mét gi¶ng viªn vÒ chuyªn ngµnh cña b¹n (nÕu b¹n ®· x¸c ®Þnh chuyªn ngµnh). B¹n th­êng gÆp cè vÊn häc tËp cña m×nh tr­íc khi ®¨ng ký líp häc ®Ó ®­îc t­ vÊn vÒ nh÷ng m«n häc cÇn häc ®Ó hoµn thµnh viÖc tèt nghiÖp vµ c¸c yªu cÇu chuyªn ngµnh. B¹n cã thÓ gÆp cè vÊn häc tËp cña m×nh th­êng xuyªn ®Ó th¶o luËn vÒ kÕ ho¹ch häc tËp, vÒ nh÷ng th¾c m¾c hay tiÕn triÓn cña b¹n. ch­¬ng 12: Cuéc sèng t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc... khi b¹n tíi n¬i ®Ó hä cã thÓ s¾p xÕp mét b¹n cïng phßng hîp lý nhÊt cho b¹n. C¸c phßng cã ®ñ tiÖn nghi vµ th­êng ®­îc trang bÞ mét ®­êng ®iÖn tho¹i. C¸c thiÕt bÞ phßng t¾m th­êng ®­îc dïng chung. B¹n th­êng ®­îc s¾p xÕp chç ë trong n¨m ®Çu, song b¹n cµng tiÕn xa trong ch­¬ng tr×nh häc cña m×nh, b¹n cµng cã nhiÒu chän lùa vÒ chç ë ®­îc s¾p xÕp. NÕu cã chç ë ngoµi tr­êng, b¹n cã thÓ chän c¸ch chuyÓn ra sèng ë ngoµi tr­êng sau khi hoµn thµnh n¨m thø nhÊt. Mét ®iÓm ®éc ®¸o vÒ nhµ ë cña c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú lµ nh÷ng khu nhµ theo së thÝch riªng biÖt ®­îc s¾p xÕp xung quanh mét khu vùc häc tËp riªng, mét nÒn t¶ng v¨n hãa riªng hoÆc së thÝch nghØ ng¬i riªng. B¹n cã thÓ muèn c©n nh¾c kh¶ n¨ng chän lùa nµy sau n¨m häc ®Çu tiªn. VÝ dô, t¹i mét tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú, b¹n cã thÓ thÊy mét khu nhµ sinh viªn quèc tÕ, mét khu nhµ nãi tiÕng §øc, mét khu nhµ Mü-Phi, vµ mét khu nhµ vÒ m«i tr­êng. TiÒn b¹c vµ ng©n hµng Hoa Kú cã rÊt Ýt ng©n hµng quèc gia, vµ hÇu hÕt ®Òu lµ c¸c ng©n hµng khu vùc, ng©n hµng bang hoÆc ng©n hµng cña thµnh phè. Mét sè tr­êng ®¹i häc cã c¸c hiÖp héi tÝn dông hoÆc c¸c dÞch vô ng©n hµng kh¸c cña riªng hä. Tr­íc khi më mét tµi kho¶n h·y t×m hiÓu vÒ nh÷ng ng©n hµng ë gÇn n¬i b¹n sÏ sèng vµ häc tËp. Cã thÓ b¹n còng sÏ gÆp khã kh¨n khi më mét tµi kho¶n tõ n­íc ngoµi. §õng quªn mang ®ñ tiÒn ®Ó sèng cho tíi khi b¹n cã thÓ më mét tµi kho¶n vµ thu xÕp ®Ó nhËn tiÒn göi tõ quª nhµ. Khu nhµ ë cña tr­êng HÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú muèn sinh viªn n¨m thø nhÊt sèng t¹i tr­êng. §iÒu nµy cã nghÜa lµ b¹n sÏ hÇu nh­ ch¾c ch¾n ë chung phßng trong mét ký tóc x¸ hoÆc khu nhµ néi tró cña tr­êng víi Ýt nhÊt lµ mét sinh viªn kh¸c. Mét lîi thÕ cña ®iÒu nµy lµ nÕu b¹n cïng phßng cña b¹n lµ ng­êi Mü, anh ta hay c« ta cã thÓ ®­a b¹n vÒ nhµ vµo ngµy nghØ vµ giíi thiÖu cho b¹n vÒ v¨n hãa Mü. Mét sè v¨n phßng phô tr¸ch chç ë cã thÓ yªu cÇu b¹n hoµn thµnh mét b¶ng c©u hái tr­íc B¶o hiÓm y tÕ Lµ mét sinh viªn quèc tÕ, b¹n ph¶i cã b¶o hiÓm y tÕ khi ë Hoa Kú. Mét ®iÒu b¾t buéc t¹i hÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú lµ ph¶i cã b¶o hiÓm y tÕ, hoÆc lµ theo hîp ®ång b¶o hiÓm cña tr­êng hoÆc mua hîp ®ång b¶o hiÓm cña riªng b¹n ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña tr­êng. C¸c hîp ®ång b¶o hiÓm y tÕ rÊt ®a d¹ng vµ cè vÊn sinh viªn quèc tÕ cña b¹n cã thÓ gi¶i thÝch vÒ chóng cho b¹n vµ gióp b¹n quyÕt 111 112 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ch­¬ng 12: Cuéc sèng t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc... ®Þnh vÒ lo¹i hîp ®ång tèt nhÊt cho b¹n. §õng quªn ®¶m b¶o r»ng b¹n ®­îc b¶o hiÓm trong chuyÕn ®i tõ ®Êt n­íc b¹n tíi tr­êng t¹i Hoa Kú. • Cè vÊn häc tËp cña b¹n sÏ t­ vÊn cho b¹n vÒ viÖc ®¸p øng c¸c yªu cÇu b¾t buéc ®èi víi b»ng cÊp b¹n muèn cã vµ bÊt kú c©u hái nµo vÒ chuyªn m«n cña b¹n. Cuéc sèng x· héi • Liªn hÖ víi v¨n phßng nhµ ë cña tr­êng ngay khi b¹n biÕt b¹n sÏ häc ë tr­êng nµo. B¹n hÇu nh­ ch¾c ch¾n sÏ ë chung phßng t¹i tr­êng trong n¨m thø nhÊt. Tuy nhiªn sau ®ã b¹n sÏ cã nhiÒu lùa chän vÒ nhµ ë h¬n. “T¹i tr­êng, t«i tham gia c©u l¹c bé ®¸ bãng, cã lÏ ®ã lµ ®iÒu tuyÖt vêi nhÊt t«i ®· tõng lµm v× nã cho phÐp t«i kÕt b¹n nhanh chãng vµ ®­îc ®i du lÞch gÇn nh­ miÔn phÝ trªn kh¾p n­íc Mü”. - Sinh viªn Khoa Hãa häc, ®Õn tõ V­¬ng quèc Anh Mét lo¹t c¸c tæ chøc vµ c¸c ho¹t ®éng ®ang ®îi b¹n ë hÇu hÕt c¸c tr­êng ®¹i häc. Tham gia c¸c tæ chøc vµ ho¹t ®éng ®ã lµ mét c¸ch rÊt tèt ®Ó kÕt b¹n míi, bao gåm c¶ nh÷ng ng­êi Mü. B¹n cã thÓ t×m thÊy c¸c ®µi ph¸t thanh vµ tr¹m truyÒn h×nh, c¸c tê b¸o, c¸c ®éi thÓ thao, vµ c¸c c©u l¹c bé x· héi do sinh viªn vËn hµnh ®ang t×m kiÕm thµnh viªn míi. C¸c tr­êng ®¹i häc t¹i Hoa Kú còng th­êng cã mét héi quèc tÕ n÷a. HÇu hÕt c¸c tr­êng ®Òu cã V¨n phßng c¸c ho¹t ®éng cña sinh viªn - n¬i cã thÓ cho b¹n biÕt nh÷ng g× ®ang diÔn ra t¹i tr­êng. Tãm t¾t néi dung • Khi b¹n biÕt m×nh ®· cã chç t¹i mét tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú, h·y ®äc QuyÓn 4 trong bé s¸ch nµy - S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú (xem danh s¸ch c¸c trang Web t¹i trang 113). • B¹n cÇn lªn kÕ ho¹ch ®Ó tíi tr­êng kÞp thêi tham gia ch­¬ng tr×nh ®Þnh h­íng ®­îc tæ chøc cho sinh viªn quèc tÕ t¹i tr­êng. • H·y lµm quen víi c¸c cè vÊn sinh viªn quèc tÕ (ISA) t¹i tr­êng ®¹i häc cña b¹n, nh÷ng ng­êi sÏ gióp b¹n gi¶i quyÕt bÊt kú vÊn ®Ò hay lo ng¹i nµo. Hä còng sÏ tæ chøc c¸c sù kiÖn cho sinh viªn quèc tÕ. • §õng quªn mang theo ®ñ tiÒn ®Ó chi tiªu cho ®Õn khi b¹n cã thÓ më mét tµi kho¶n ng©n hµng vµ nhËn tiÒn tõ quª nhµ göi sang. • Sinh viªn quèc tÕ ph¶i cã b¶o hiÓm y tÕ kÓ tõ khi hä rêi khái ®Êt n­íc m×nh cho tíi khi hä trë vÒ. H·y kiÓm tra víi tr­êng ®Ó biÕt cô thÓ c¸c yªu cÇu vÒ kho¶n b¶o hiÓm nµy. • V¨n phßng c¸c ho¹t ®éng cña sinh viªn cña tr­êng cã thÓ cho b¹n biÕt vÒ c¸c tæ chøc cña sinh viªn t¹i tr­êng. ViÖc tham gia c¸c tæ chøc ®ã sÏ gióp b¹n gÆp gì mäi ng­êi vµ hßa nhËp víi cuéc sèng t¹i Hoa Kú. C¸c ®Þa chØ trang Web h÷u Ých Th«ng tin tr­íc khi lªn ®­êng http://www.edupass.org http://www.new2usa.com H­íng dÉn tr­íc khi lªn ®­êng cïng víi danh s¸ch nh÷ng trang Web h÷u Ých - NÕu b¹n muèn häc tËp t¹i Hoa Kú, QuyÓn 4 - S½n sµng lªn ®­êng: Th«ng tin cÇn thiÕt khi sèng vµ häc tËp ë Hoa Kú. http://educationusa.state.gov 113 114 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú phô lôc: Gi¶i thÝch thuËt ng÷ cÊp khi hoµn thµnh 2 n¨m häc; nã cã thÓ lµ b»ng cuèi cïng (®èi víi häc nghÒ) hoÆc b»ng chuyÓn tiÕp (2 n¨m ®Çu cña b»ng cö nh©n). Phô lôc Audit (Häc dù thÝnh): Tham gia nghe gi¶ng nh­ng kh«ng ®­îc cã ®iÓm hoÆc tÝn chØ ®Ó lÊy b»ng. GI¶I THÝCH THUËT NG÷ Academic adviser (Cè vÊn häc tËp): Mét gi¶ng viªn gióp ®ì vµ t­ vÊn cho sinh viªn vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan häc tËp. Academic year (N¨m häc): Kho¶ng thêi gian gi¶ng d¹y chÝnh thøc, th­êng lµ tõ th¸ng 9 ®Õn th¸ng 5; n¨m häc cã thÓ ®­îc chia thµnh c¸c häc kú cã ®é dµi thêi gian kh¸c nhau - hai kú, ba kú hoÆc bèn kú. Accreditation (KiÓm ®Þnh): Sù c«ng nhËn c¸c tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng bëi nh÷ng hiÖp héi chuyªn m«n ®­îc thõa nhËn trªn toµn quèc hoÆc c¸c c¬ quan kiÓm ®Þnh cña khu vùc. Add/Drop (Thªm/bít): Mét thñ tôc diÔn ra vµo ®Çu häc kú, khi ®ã sinh viªn cã thÓ bá ®i hoÆc thªm vµo nh÷ng m«n häc víi sù cho phÐp cña gi¸o viªn h­íng dÉn. Associate degree (B»ng ®¹i c­¬ng): V¨n b»ng ®­îc Bachelor’s degree (B»ng cö nh©n): B»ng ®­îc cÊp cho sinh viªn sau khi hoµn thµnh kho¶ng 4 n¨m häc chÝnh quy c¸c ngµnh khoa häc tù nhiªn, x· héi hoÆc c¸c ngµnh chuyªn m«n. College (Tr­êng ®¹i häc ®¬n ngµnh): Mét tr­êng ®µo t¹o cÊp ®¹i häc, hay ®«i khi cÊp cao häc. Theo mét nghÜa kh¸c, tr­êng ®¹i häc ®¬n ngµnh lµ mét bé phËn cña mét tr­êng ®¹i häc tæng hîp, vÝ dô Tr­êng Kinh doanh. College Catalog (Tµi liÖu giíi thiÖu vÒ tr­êng ®¹i häc): Mét Ên phÈm chÝnh thøc cung cÊp th«ng tin vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o, c¬ së gi¶ng d¹y, th«ng tin vÒ yªu cÇu nhËp häc vµ cuéc sèng cña sinh viªn. Core requirements (C¸c m«n häc c¬ b¶n): Nh÷ng m«n häc b¾t buéc ph¶i cã ®Ó hoµn thµnh mét b»ng cÊp. Cours (Khãa häc): Líp häc th­êng kú kÐo dµi tõ mét ®Õn n¨m giê (hoÆc nhiÒu h¬n) mçi tuÇn trong mét n¨m häc. Mét ch­¬ng tr×nh cÊp b»ng bao gåm nhiÒu khãa häc b¾t buéc vµ tù chän vµ th­êng kh¸c nhau tïy tõng tr­êng. Credits (TÝn chØ): §¬n vÞ mµ c¸c tr­êng sö dông ®Ó ghi nhËn viÖc hoµn thµnh c¸c khãa häc (víi c¸c ®iÓm v­ît vµ ®iÓm ­u) b¾t buéc ®Ó lÊy b»ng tèt nghiÖp. Tµi liÖu giíi thiÖu cña c¸c tr­êng x¸c ®Þnh sè l­îng vµ lo¹i tÝn chØ b¾t buéc ®Ó lÊy b»ng ®¹i häc vµ cho biÕt gi¸ trÞ vÒ tÝn chØ cña mçi khãa häc xÐt vÒ “giê tÝn chؔ hoÆc “®¬n vÞ tÝn chؔ. Day student (Sinh viªn ngo¹i tró): Mét sinh viªn sèng ë nh÷ng n¬i kh«ng do tr­êng qu¶n lý vµ n»m ngoµi tr­êng. Anh ta/c« ta tíi tr­êng hµng ngµy ®Ó häc. Electives (C¸c m«n häc tïy chän): C¸c m«n häc mµ sinh viªn chän häc ®Ó cã tÝn chØ cho b»ng cÊp cña m×nh, kh¸c víi nh÷ng m«n häc mµ hä b¾t buéc ph¶i häc. Fees (LÖ phÝ): Mét kho¶n tiÒn mµ c¸c tr­êng thu, ngoµi tiÒn häc phÝ, ®Ó trang tr¶i cho c¸c dÞch vô mµ tr­êng cung cÊp. 115 116 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú phô lôc: Gi¶i thÝch thuËt ng÷ Final (Kú thi hÕt m«n): Mét kú thi tæng hîp vÒ mét chñ ®Ò häc cô thÓ bao gåm tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò ®­îc ®Ò cËp trong suèt thêi gian khãa häc. Financial aids (Trî gióp tµi chÝnh): Mét thuËt ng÷ chung ®Ó chØ tÊt c¶ c¸c lo¹i tiÒn, tiÒn vay vµ c¸c ch­¬ng tr×nh võa häc võa lµm dµnh cho sinh viªn nh»m gióp hä tr¶ häc phÝ, lÖ phÝ vµ chi phÝ sinh ho¹t. Fraternities (Héi nam sinh): C¸c tæ chøc x· héi, häc tËp vµ tõ thiÖn cña sinh viªn nam cã ë nhiÒu tr­êng t¹i Hoa Kú. Grade/Grading System (HÖ thèng chÊm ®iÓm): HÖ thèng ®¸nh gi¸ thµnh tÝch häc tËp cña sinh viªn. Grade Point Average (§iÓm trung b×nh - GPA): Mét hÖ thèng ®¸nh gi¸ thµnh tÝch häc tËp dùa trªn ®iÓm trung b×nh ®­îc tÝnh b»ng c¸ch nh©n ®iÓm cña tõng m«n häc víi sè giê theo häc tr×nh. Graduate (Sinh viªn tèt nghiÖp): Sinh viªn ®· hoµn thµnh mét khãa häc ë cÊp trung häc hoÆc cao ®¼ng. Mét ch­¬ng tr×nh sau ®¹i häc cña tr­êng ®¹i häc lµ mét khãa häc cho sinh viªn ®· cã b»ng cö nh©n. High school (Tr­êng trung häc): CÊp häc kÐo dµi 3 hoÆc 4 n¨m cuèi cña hÖ gi¸o dôc 12 n¨m ë Hoa Kú, cßn gäi lµ “secondary school”. Honor program (Ch­¬ng tr×nh danh dù): Mét ch­¬ng tr×nh ®Çy th¸ch thøc cho nh÷ng sinh viªn víi ®iÓm sè cao. International student adviser (ISA) (T­ vÊn sinh viªn quèc tÕ): Lµ ng­êi lµm cho mét tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc, cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp th«ng tin vµ h­íng dÉn cho sinh viªn quèc tÕ trong c¸c lÜnh vùc nh­ c¸c quy ®Þnh cña ChÝnh phñ Hoa Kú, thÞ thùc, quy ®Þnh vÒ häc tËp nghiªn cøu, tËp qu¸n x· héi, ng«n ng÷, c¸c vÊn ®Ò vÒ tµi chÝnh vµ nhµ ë, kÕ ho¹ch ®i l¹i, b¶o hiÓm vµ mét sè vÊn ®Ò ph¸p lý nhÊt ®Þnh. Liberal arts (C¸c m«n khoa häc tù nhiªn vµ x· héi): Mét thuËt ng÷ dïng ®Ó chØ c¸c m«n häc trong c¸c ngµnh khoa häc nh©n v¨n, khoa häc x· héi vµ khoa häc tù nhiªn. Cßn ®­îc gäi lµ “liberal arts and sciences” hoÆc “arts and sciences”. Maintenance (Sinh ho¹t phÝ): Chi phÝ cho cuéc sèng sinh viªn ë tr­êng cao ®¼ng hoÆc ®¹i häc, bao gåm tiÒn ¨n, ë, s¸ch vë, quÇn ¸o, giÆt lµ, ®i l¹i vµ c¸c chi phÝ kh¸c. Major (M«n chuyªn ngµnh): Mét chñ ®Ò hoÆc lÜnh vùc häc tËp mµ sinh viªn tËp trung chuyªn s©u. Mid-term exam (Kú thi gi÷a kú): Mét kú thi ®­îc tæ chøc sau khi hÕt nöa häc kú vµ bao qu¸t tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò ®· häc cho tíi thêi ®iÓm ®ã. Minor (M«n häc phô): Mét chñ ®Ò hoÆc lÜnh vùc häc tËp mµ sinh viªn dµnh thêi gian Ýt h¬n so víi chuyªn ngµnh. Nonresident student (Sinh viªn kh«ng lµ c­ d©n cña bang): Mét sinh viªn kh«ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu c­ tró l©u dµi ë mét bang. Häc phÝ vµ quy ®Þnh ®èi víi sinh viªn lµ c­ d©n vµ kh«ng lµ c­ d©n cña bang cã thÓ kh¸c nhau. Sinh viªn quèc tÕ kh«ng ®­îc coi lµ c­ d©n, vµ hÇu nh­ kh«ng cã kh¶ n¨ng sau nµy chuyÓn thµnh c­ d©n v× môc ®Ých häc phÝ. Notarization (C«ng chøng): ViÖc chøng nhËn mét v¨n b¶n, tuyªn bè hoÆc ch÷ ký lµ x¸c thùc vµ ®óng bëi c«ng chøc nhµ n­íc ë Hoa Kú gäi lµ c«ng chøng viªn - hoÆc mét luËt s­ ng­êi còng lµ mét vÞ cè vÊn chuyªn chøng nhËn lêi tuyªn thÖ vÒ c¸c v¨n kiÖn ph¸p lý. Prerequisite (Ch­¬ng tr×nh b¾t buéc): Ch­¬ng tr×nh hoÆc khãa häc mµ mét sinh viªn ph¶i hoµn thµnh tr­íc khi ®­îc phÐp nhËp häc mét ch­¬ng tr×nh hoÆc khãa häc cao h¬n. Quarter (Häc kú): Kho¶ng thêi gian häc tËp kÐo dµi tõ 10 ®Õn 12 tuÇn. Registration (§¨ng ký): Lµ thñ tôc trong ®ã sinh viªn lùa chän vµ nhËp häc c¸c khãa häc ®­îc tæ chøc trong mét häc kú. Resident Assistant (RA) (C¸n bé trî gióp néi tró): Mét c¸n bé trî gióp gi¸m ®èc nhµ ë vÒ c¸c vÊn ®Ò khu néi tró vµ th­êng lµ ®Çu mèi liªn hÖ ®èi víi nh÷ng sinh viªn cã vÊn ®Ò hoÆc c©u hái vÒ cuéc sèng néi tró. RA th­êng lµ nh÷ng sinh viªn t¹i tr­êng ®­îc ë miÔn phÝ vµ h­ëng mét sè lîi Ých kh¸c ®Ó ®æi l¹i dÞch vô cña hä. Scholarship (Häc bæng): Sè tiÒn trî gióp tµi chÝnh cho sinh viªn ®¹i häc, cã thÓ d­íi h×nh thøc kh«ng thu häc phÝ vµ/hoÆc lÖ phÝ. Scholastic Assessment Test (SAT) (KiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l­îng häc tËp): Mét cuéc thi chñ yÕu lµ chän c©u tr¶ lêi ®óng vÒ c¸c kh¶ n¨ng to¸n häc vµ tiÕng Anh ®­îc yªu cÇu bëi nhiÒu tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng t¹i Hoa Kú ®Ó tuyÓn sinh cho mét ch­¬ng tr×nh häc ®¹i häc. School (Tr­êng): Mét thuËt ng÷ th­êng dïng ®Ó chØ c¸c tr­êng tiÓu häc, trung häc c¬ së së vµ phæ th«ng trung häc. Còng ®­îc dïng thay cho c¸c tõ “tr­êng cao ®¼ng”, “®¹i häc” hoÆc “c¬ së gi¶ng 117 118 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú d¹y”, hoÆc dïng nh­ mét thuËt ng÷ ®Ó chØ chung nh÷ng c¬ së gi¸o dôc; vÝ dô, tr­êng luËt, tr­êng cao häc. Semester (Häc kú): Kho¶ng thêi gian häc tõ 15 ®Õn 16 tuÇn, th­êng kÐo dµi mét nöa n¨m häc. Social Security Number (SSN) (Sè an sinh x· héi): Mét sè thÎ do ChÝnh phñ Hoa Kú cÊp cho ng­êi ®ang cã viÖc lµm nh»m trõ vµo tiÒn l­¬ng mçi kú ®Ó dµnh cho b¶o hiÓm tuæi giµ, tµn tËt hay cho ng­êi thõa kÕ. BÊt kú ai lµm viÖc th­êng xuyªn ®Òu ph¶i lÊy mét sè an ninh x· héi. NhiÒu tr­êng sö dông sè thÎ an ninh x· héi lµm sè hiÖu cña sinh viªn. Sororities (Héi n÷ sinh): C¸c tæ chøc x· héi, häc tËp vµ tõ thiÖn cña sinh viªn n÷ t¹i nhiÒu tr­êng ë Hoa Kú. Special student (Sinh viªn ®Æc biÖt): Mét sinh viªn tham gia líp häc song l¹i kh«ng ghi danh trong ch­¬ng tr×nh häc lÊy b»ng. Syllabus (Ch­¬ng tr×nh häc): Mét b¶n ®Ò c­¬ng vÒ c¸c chñ ®Ò sÏ häc trong mét khãa häc. Teaching Assistant (TA) (Trî gi¶ng): Mét sinh viªn cao häc lµm nhiÖm vô h­íng dÉn cho mét líp häc ®¹i häc trong lÜnh vùc cña m×nh, ®æi l¹i ng­êi nµy ®­îc h­ëng mét sè h×nh thøc hç trî tµi chÝnh cña tr­êng. TOEFL (Kú thi tiÕng Anh nh­ mét ngo¹i ng÷): Mét kú thi kiÓm tra tr×nh ®é tiÕng Anh b¾t buéc ®èi víi nh÷ng øng viªn mµ tiÕng mÑ ®Î kh«ng ph¶i lµ tiÕng Anh. Transcript (B¶ng ®iÓm): Mét b¶n sao cã chøng nhËn kÕt qu¶ häc tËp cña mét sinh viªn, trªn ®ã cã ghi tªn khãa häc, sè häc tr×nh tÝch luü vµ ®iÓm thi mçi m«n häc. Transfer (ChuyÓn tiÕp): Quy tr×nh chuyÓn tõ mét tr­êng ®¹i häc sang mét tr­êng ®¹i häc kh¸c ®Ó hoµn thµnh viÖc häc lÊy b»ng. Trimester (Häc kú): Kho¶ng thêi gian häc tËp kÐo dµi kho¶ng 16 tuÇn trong mét n¨m häc ®­îc chia thµnh ba kú b»ng nhau. Tuition (Häc phÝ): Kho¶n tiÒn mµ mét tr­êng thu cña sinhh viªn cho viÖc gi¶ng d¹y vµ ®µo t¹o (TiÒn häc kh«ng bao gåm tiÒn s¸ch vë hoÆc vËt dông). University (Tr­êng ®¹i häc): Mét c¬ së lín ®µo t¹o sau trung häc cã cung cÊp c¸c ch­¬ng tr×nh häc ë c¶ bËc ®¹i häc vµ sau ®¹i häc. phô lôc: Tµi liÖu tham kh¶o Tµi liÖu tham kh¶o Ngoµi nh÷ng h­íng dÉn chung nªu trªn, cã rÊt nhiÒu s¸ch cung cÊp th«ng tin vÒ nh÷ng chñ ®Ò riªng lÎ, vÒ c¸c tr­êng thuéc c¸c khu vùc ®Þa lý kh¸c nhau t¹i Hoa Kú, vµ c¸c tr­êng cã nh÷ng mèi liªn hÖ t«n gi¸o cô thÓ hoÆc c¸c mèi liªn hÖ kh¸c. H·y hái Trung t©m th«ng tin hoÆc T­ vÊn gi¸o dôc Hoa Kú gÇn nhÊt xem hä cã nh÷ng s¸ch g×, hoÆc hái xem b¹n cã thÓ ®Õn n¬i nµo kh¸c ®Ó cã ®­îc nh÷ng Ên phÈm chuyªn biÖt h¬n ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu cô thÓ cña b¹n. H­íng dÉn chung vÒ c¸c tr­êng ®¹i häc The College Board College Handbook. Published annually. The College Board, Washington, D.C. The College Board Index of Majors and Graduate Degrees. Published annually. The College Board, Washington, D.C. The College Board International Stueden Handbook. Published annually. The College Board, Washington, D.C. Peterson’s Colleges and Universities in the United States - The Complete Guide for International Students. 1998. Peterson’s, Princeton, N.J. Peterson’s Guide to Distance Learning Program. 1999. Peterson’s, Princeton, N.J. 119 120 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú phô lôc: Tµi liÖu tham kh¶o Peterson’s Four-Year Colleges. Published annually. Peterson’s, Princeton, N.J. Peterson’s Two-Year Colleges. Published annually. Peterson’s, Princeton, N.J. Princeton Review: Student Athlete’s Guide to College, Hilary Abramson. 1999. Princeton Review Publishing, New York, N.Y. Lùa chän vµ xin häc t¹i mét tr­êng ®¹i häc ë Hoa Kú America’s Best Colleges. Published annually. U.S. News and World Report, Washington, D.C. College Handbook for Transfer Students. 1999. The College Board, Washington, D.C. (out of print). Colleges With Programs for Student With Learning Disabilities or Attention Deficit Disordes. 1997. Peterson’s, Princeton, N.J. H­íng dÉn tr­íc khi lªn ®­êng Also see Booklet Four in this series, Getting Ready to Go: Pratical Information for Living and Studying in the United States, available on the Web at http://exchanges.state.gov/ education/educationusa International Student’s Guide to the USA, Ian Jacobs and Ellen Shatswell. 1998. Princeton Review Publishing, New York, N.Y. Inside’s Guide to College Admissions. 1999. Peterson’s, Princeton, N.J. NAFSA’s International Student Handbook: The Essential Guide to University Study in the USA. 1998. Educational Testing Service, Princeton, N.J. Princeton Review: Best 331 Colleges, Ed Custand and The Princeton Review. The Ultimate College Survival Guide, Janet Farrar Worthington and Ronald Farrar. 1998. Peterson’s, Princeton, N.J. Published annually. Princeton Review Publishing, New York, N.Y. Writing a Winning College Application Essay, Wilma Davidson and Susan McCloskey. 1996. Peterson’s, Princeton, N.J. Trî gióp tµi chÝnh - Bao gåm c¸c häc bæng thÓ thao The College Board Scholarship Handbook. Published annually. The College Board, Washington, D.C. Funding for United States Study: A Guide for International Students and Professionals, Marie O’Sullivan, Editor. 1996. Institute of International Education, New York, N.Y. Peterson’s Scholarships for Study in the USA and Canada. 1999. Peterson’s, Princeton, N.J. Peterson’s Scholarships and College Athletic Programs. 1999. Peterson’s, Princeton, N.J. 121 122 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú Lêi c¶m ¬n Ellen Badger, Gi¸m ®èc Ban häc gi¶ vµ sinh viªn quèc tÕ, §¹i häc Binghamton (SUNY), New York. LêI c¶m ¬n Juleann Fallgatter, Biªn tËp tê The Advising Quarterly vµ Gi¸m ®èc Ban KiÓm tra vµ t­ vÊn, AMIDEAST. Nancy Gong, cùu ®iÒu phèi viªn cña Quü trao ®æi Hoa Kú-Indonesia, Ban t­ vÊn gi¸o dôc, Jarkarta, Indonesia. Bé s¸ch 4 quyÓn víi nhan ®Ò NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú do Ban Th«ng tin vµ T­ liÖu Gi¸o dôc, Bé Ngo¹i giao Hoa Kú ph¸t hµnh. Bé s¸ch nµy còng cã thÓ ®­îc t×m thÊy ë trang Web: http://educationusa.state.gov Sandarshi Gunawardena, cùu cè vÊn gi¸o dôc, ñy ban Fullbright Hoa Kú-Sri Lanka, Colombo, Sri Lanka. Bé Ngo¹i giao Hoa Kú xin ch©n thµnh göi lêi c¶m ¬n c¸c c¸ nh©n ®· ®ãng gãp thêi gian, chuyªn m«n vµ nç lùc cña m×nh cho quyÓn s¸ch NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú víi t­ c¸ch lµ nh÷ng céng sù tÝch cùc trong ñy ban T­ vÊn Hoa Kú. Lia Hutton, Phã Tæng biªn tËp tê The Advising Quarterly, AMIDEAST. Evelyn Levinson, §iÒu phèi viªn dù ¸n, Cùu Gi¸m ®èc Trung t©m Th«ng tin Gi¸o dôc, Quü Gi¸o dôc Israel - Hoa Kú, Tel Aviv, Israel; nay lµ Gi¸m ®èc M¹ng l­íi T­ vÊn vµ DÞch vô Thµnh viªn ch©u ¢u, Education Connect LLC (http://www.educationconnect.com. Louise Cook, §iÒu phèi vµ viÕt bµi cho Cuèn 1, Gi¸m ®èc DÞch vô T­ vÊn Gi¸o dôc, ñy ban Fulbright Hoa Kú-Anh, London. Diana Lopez, §iÒu phèi vµ viÕt bµi cho Cuèn 2, Gi¸m ®èc Phßng TiÕp nhËn vµ Hå s¬, §¹i häc Tennessee ë Knoxville. Roberta Paola, §iÒu phèi vµ viÕt bµi cho Cuèn 3, Cè vÊn gi¸o dôc/C¸n bé dù ¸n ®Æc biÖt cho Nam Phi, Tæng L·nh sù qu¸n Hoa Kú ë Durban, Nam Phi. Gaston Lacombe, §iÒu phèi vµ viÕt bµi cho Cuèn 4, §iÒu phèi Ch­¬ng tr×nh, Quü Soros cña Latvia, Trung t©m T­ vÊn Gi¸o dôc. §ång thêi Bé Ngo¹i giao Hoa Kú còng xin c¶m ¬n c¸c t¸c gi¶, biªn tËp viªn, c¸c ®éc gi¶ vµ c¸c nhµ t­ vÊn sau: Kathleen Alam, §iÒu phèi viªn t­ vÊn gi¸o dôc khu vùc Nam ¸, Bé Ngo¹i giao Hoa Kú. Linda Heaney, Chñ tÞch Ban Gi¸o dôc Linden, Washinton D.C. Nancy Keteku, §iÒu phèi viªn t­ vÊn gi¸o dôc khu vùc ch©u Phi, Bé Ngo¹i giao Hoa Kú. Maria Lesser, cùu §iÒu phèi viªn T­ vÊn Gi¸o dôc khu vùc ë Mexico/Caribª, Bé Ngo¹i giao. Amy Lezbeg, Trung t©m Th«ng tin Gi¸o dôc Cao häc New England, §¹i häc Massachusetts, Tr­êng Cao ®¼ng Gi¸o dôc, Boston. Martyn J. Miller, Gi¸m ®èc V¨n phßng c¸c dÞch vô quèc tÕ, §¹i häc Temple, Philadelphia, Pennsylvania. Terhi Molsa, Phã Gi¸m ®èc Trung t©m Fulbright, Helsinki, PhÇn Lan. Laura R. Ruskaup, Cùu cè vÊn gi¸o dôc, ñy ban Fulbright Hoa KúAnh. Sohair Saad, Gi¸m ®èc Trung t©m Tµi nguyªn Gi¸o dôc, AMIDEAST, Cairo, Ai CËp. Jaylene Sarrasino, LuËt s­ vÒ së h÷u trÝ tuÖ vµ Cè vÊn Internet, Washington, D.C. Ngoµi ra, Bé Ngo¹i giao Hoa Kú còng xin tr©n träng c¶m ¬n tr­êng §¹i häc Denver (http://www.du.edu) ®· tµi trî cho phÇn minh häa trang b×a vµ qu¶ng c¸o cho bé s¸ch. 123 62 NÕu b¹n muèn du häc ë Hoa Kú ch­¬ng 1: gi¸o dôc ®¹i häc ë hoa kú 62
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan