Tài liệu Kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty trách nhiệm hữu hạn giang nam

TRƢỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƢƠNG KHOA KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN THU HÀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN GIANG NAM KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Ngành: Kế toán PHÚ THỌ, 2017 TRƢỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƢƠNG KHOA KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN THU HÀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN GIANG NAM KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Ngành: Kế toán NGƢỜI HƢỚNG DẪN: Th.S. DIỆP TỐ UYÊN MỤC LỤC A. MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài .................................................................................... 1 2. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan ............................................... 2 2. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 4 2.1 Mục tiêu chung ................................................................................................ 4 2.2. Mục tiêu cụ thể ............................................................................................... 4 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ..................................................................... 5 3.1 Đối tƣợng nghiên cứu...................................................................................... 5 3.2 Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................... 5 4. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................... 5 4.1. Phƣơng pháp thu thập số liệu ......................................................................... 5 4.2. Phƣơng pháp xử lý số liệu .............................................................................. 5 4.3. Phƣơng pháp phân tích, tổng hợp .................................................................. 6 5. Kết cấu của đề tài .............................................................................................. 7 CHƢƠNG 1........................................................................................................... 8 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG TRONG DOANH NGHIỆP THƢƠNG MẠI ................................. 8 1.1. Một số khái niệm ............................................................................................ 8 1.2. Vai trò, yêu cầu quản lý quá trình bán hàng .................................................. 9 1.2.1. Vai trò của quá trình bán hàng .................................................................... 9 1.2.2. Yêu cầu quản lý quá trình bán hàng .......................................................... 10 1.3. Nhiệm vụ của kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại các doanh nghiệp thƣơng mại ............................................................................................... 11 1.4. Các phƣơng thức bán hàng ........................................................................... 11 1.5. Các hình thức thanh toán.............................................................................. 12 1.6. Kế toán doanh thu bán hàng ......................................................................... 14 1.6.1. Nguyên tắc kế toán doanh thu ................................................................... 14 1.6.2. Điều kiện ghi nhận doanh thu ................................................................... 16 1.6.2.1. Doanh nghiệp chỉ ghi nhận doanh thu bán hàng khi đồng thời thỏa mãn các điều kiện sau: ................................................................................................ 16 1.6.2.2. Doanh nghiệp chỉ ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ khi đồng thời thỏa mãn các điều kiện sau:................................................................................. 16 1.6.3. Tài khoản sử dụng ..................................................................................... 16 1.6.4. Phƣơng pháp hạch toán một số nghiệp vụ chủ yếu ................................... 17 1.7. Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu......................................................... 21 1.7.1. Khái niệm: ................................................................................................. 21 1.7.1. Nội dung: ................................................................................................... 21 1.7.3. Tài khoản sử dụng ..................................................................................... 22 1.7.4. Phƣơng pháp hạch toán theo các khoản giảm trừ doanh thu QĐ 48/2006/QĐ - BTC ngày 14/09/2006 của Bộ Trƣởng Bộ Tài Chính ................. 23 1.7.5. Phƣơng pháp hạch toán theo thông tƣ 133/2016/TT – BTC.................... 24 1.8. Kế toán giá vốn hàng bán ............................................................................. 24 1.8.1. Khái niệm .................................................................................................. 25 1.8.2. Cách xác định giá vốn ............................................................................... 25 1.8.3. Tài khoản sử dụng ..................................................................................... 26 1.8.4. Phƣơng pháp hạch toán ............................................................................. 27 1.9 Kế toán chi phí quản lý kinh doanh: ............................................................. 28 1.9.1. Khái niệm .................................................................................................. 28 1.9.2. Nội dung .................................................................................................... 28 1.9.3. Tài khoản sử dụng ..................................................................................... 30 1.9.4. Phƣơng pháp hạch toán ............................................................................. 31 1.10. Kế toán xác định kết quả bán hàng: ........................................................... 35 1.10.1. Khái niệm ................................................................................................ 35 1.10.2. Tài khoản sử dụng ................................................................................... 35 CHƢƠNG 2......................................................................................................... 37 THỰC TRẠNG KẾ TOÁN BÁN HÀNG XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG TẠI CÔNG TY TNHH GIANG NAM ............................................................... 38 2.1. Khái quát chung về công ty TNHH Giang Nam .......................................... 38 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty ......................................... 38 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ sản xuất của công ty............................................... 41 2.1.3. Tổ chức bộ máy quản lý của công ty ........................................................ 42 2.1.4. Tình hình lao động của công ty ................................................................. 43 2.1.5. Tình hình kết quả sản xuất kinh doanh của công ty trong 3 năm gần đây (2014 – 2016) ...................................................................................................... 44 2.1.6. Tình hình tài sản, nguồn vốn của công ty ................................................. 46 2.1.7. Khái quát chung về công tác kế toán của công ty ..................................... 49 2.2. Thực trạng kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty TNHH Giang Nam .............................................................................................. 52 2.2.1. Đặc điểm sản phẩm và địa bàn tiêu thụ sản phẩm của công ty ................. 52 2.2.2. Phƣơng thức bán hàng ............................................................................... 53 2.2.3. Phƣơng thức thanh toán ............................................................................ 53 2.2.4. Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ ..................................... 54 2.2.5. Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu bán hàng ...................................... 65 2.2.6. Kế toán giá vốn hàng bán .......................................................................... 66 2.2.7. Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp....................................................... 70 2.2.8. Kế toán xác định kết quả bán hàng ........................................................... 78 2.3. Một số nhận xét về công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty TNHH Giang Nam ............................................................................ 81 2.3.1. Ƣu điểm ..................................................................................................... 81 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân ........................................................................... 83 2.3.2.1. Hạn chế ................................................................................................... 83 2.3.2.2. Nguyên nhân .......................................................................................... 85 CHƢƠNG 3......................................................................................................... 86 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG TẠI CÔNG TY TNHH GIANG NAM ...................................................................................................... 86 3.1. Phƣơng hƣớng hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết qủa bán hàng tại công ty. ........................................................................................... 86 3.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty. ............................................................................... 88 2.1.Căn cứ vào doanh số bán hàng:..................................................................... 94 2.2. Doanh số thƣởng: ......................................................................................... 94 2.3. Doanh số hàng tập trung: ............................................................................. 94 3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàngvà xác định kết quả bán hàng. .................................................................................. 95 C. KẾT LUẬN .................................................................................................... 98 D. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 99 DANH MỤC HÌNH STT Tên hình Trang 1 Hình 2.1: Giao diện chính phần mềm kế toán 3T Soft 51 2 Hình 2.2: Giao diện kho hàng 52 3 Hình 2.4: Giao diện thêm mới nhập hóa đơn bán hàng 56 4 Hình 2.5: Giao diện nhập hóa đơn bán hàng 57 5 Hình 2.6: Giao diện nhập phiếu thu tiền mặt 57 6 Hình 2.7: Phiếu thu tiền mặt 58 7 Hình 2.8: Giao diện hóa đơn bán hàng trên máy. 58 8 Hình 2.9: Phiếu xuất kho 59 9 Hình 2.10: Sổ chi tiết bán hàng (Vật tƣ: Thép đinh) 59 10 Hình 2.11: Sổ chi tiết bán hàng (Vật tƣ: Thép buộc) 60 11 Hình 2.12: Sổ cái TK 511- Doanh thu bán hàng 60 12 Hình 2.13: Sổ cái TK 511- Doanh thu bán hàng 61 13 Hình 2.14:(Trích) Sổ nhật ký chung 61 14 Hình 2.16: (Trích) Sổ nhật ký chung 62 15 Hình 2.17: Giao diện nhập hóa đơn bán hàng 63 16 Hình 2.18: Sổ chi tiết phải thu của khách hàng 64 17 Hình 2.19: Báo có khi nhập trên phần mềm 64 18 Hình 2.20: (Trích) Sổ nhật ký chung 65 19 Hình 2.21: Cách tính giá vốn xuất kho 68 20 Hình 2.22: Phiếu xuất kho 68 21 Hình 2.23: Sổ cái TK 632 – Giá vốn hàng bán 69 22 Hình 2.24: Sổ cái TK 632 – Giá vốn hàng bán 69 23 Hình 2.25: (Trích) Sổ nhật ký chung 70 24 Hình 2.26: Giao diện nhập phiếu kế toán 73 25 Hình 2.27: Phiếu kế toán số 229 74 26 Hình 2.28: Sổ cái TK 6421 – Chi phí bán hàng 75 27 Hình 2.29: Sổ cái TK 64221 75 28 Hình 2.30: Sổ cái TK 6422 76 29 Hình 2.31: Giao diện nhập báo nợ 77 30 Hình 2.33: Sổ chi tiết tài khoản 64227 78 31 Hình 2.34: Sổ cái TK 6422 78 32 Hình 2.35: Giao diện vào bút toán khóa sổ 80 33 Hình 2.36: Giao diện nhập bút toán khóa sổ 80 34 Hình 2.37: Sổ cái TK 911 81 35 Hình 3.1: Mã hàng tồn kho 84 DANH MỤC BẢNG Tên bảng STT 1 2 3 Bảng 2.1. Tình hình lao động của công ty trong 3 năm (2014 2016) Bảng 2.2. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của công ty trong 3 năm (2014 -2016). Bảng 2.3. Tình hình tài sản và nguồn vốn của công ty trong 3 năm (2014 -2016) Trang 41 49 50 DANH MỤC SƠ ĐỒ STT Tên sơ đồ Trang 1 Sơ đồ 2.1: Mô hình tổ chức công ty TNHH Giang Nam 43 2 Sơ đồ 2.2: Tổ chức bộ máy kế toán 44 3 Sơ đồ 2.3: Trình tự ghi sổ của công ty trên máy vi tính 47 A. MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Bán hàng là giai đoạn cuối cùng của một quá trình luân chuyển hàng hóa của doanh nghiệp. Thực tế cho thấy nếu doanh nghiệp cung ứng ra thị trƣờng đƣợc những sản phẩm tốt về chất lƣợng, giá cả hợp lý, đáp ứng phù hợp với nhu cầu và thị hiếu của ngƣời tiêu dùng thì doanh nghiệp đó sẽ xây dựng cho mình đƣợc hình ảnh tốt trên thị trƣờng và có điều kiện để phát triển. Vấn đề đặt ra là làm sao tổ chức khâu bán hàng, rút ngắn đƣợc quá trình luân chuyển hàng hóa, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh. Và một trong những biện pháp quan trọng nhất, hiệu quả nhất phải kể đến là thực hiện tốt công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng nhằm giúp doanh nghiệp hạn chế đƣợc gian lận và sự thất thoát hàng hóa trong kinh doanh, bù đắp đƣợc chi phí bỏ ra, phát hiện đƣợc những hàng hóa chậm luân chuyển để có biện pháp xử lý thích hợp nhằm thúc đẩy cho sự tăng trƣởng và phát triển. Ngƣợc lại, nếu làm không tốt khâu này sẽ gặp khó khăn trong quản lý bán hàng, không thúc đẩy đƣợc hàng hóa bán ra, chi phí bỏ ra thu lại với hiệu quả thấp. Các số liệu mà kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng cung cấp giúp doanh nghiệp nắm bắt đƣợc tình hình bán hàng và xác định kết quả bán hàng từ đó tìm ra sự thiếu sót mất cân đối giữa khâu mua – khâu dự trữ - khâu bán và có biện pháp thích hợp. Từ các số liệu trên báo cáo tài chính nhà nƣớc nắm bắt đƣợc tình hình kinh doanh và tài chính của doanh nghiệp từ đó thực hiện chức năng quản lý kiểm soát vĩ mô nền kinh tế. Bởi vậy, cải tiến và hoàn thiện hơn nữa công tác kế toán nói chung, kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng nói riêng trong các doanh nghiệp thƣơng mại luôn đƣợc đặt ra với mục đích nhằm tổ chức khoa học, hợp lý hơn nữa công tác kế toán này, làm cơ sở cho các thông tin kế toán đƣợc cung cấp, đảm bảo tính đúng đắn và đáng tin cậy. Công ty TNHH Giang Nam là một công ty chuyên buôn bán và kinh doanh vật liệu xây dựng nhằm phục vụ cho xây dựng công trình. Vì vậy, công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng luôn đƣợc ban lãnh đạo công 1 ty quan tâm, tuy nhiên công tác bán hàng và xác định kết quả bán hàng của công ty hiện nay vẫn còn tồn tại một số hạn chế cần hoàn thiện. Xuất phát từ lý luận, qua thời gian thực tập tại công ty TNHH Giang Nam nói riêng, em quyết định chọn đề tài khóa luận: “Kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty trách nhiệm hữu hạn Giang Nam”. 2. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan Hiện nay, khi các doanh nghiệp ý thức đƣợc tầm quan trọng của việc hạn chế rủi ro trong bán hàng và xác định kết quả bán hàng nên nhiều công trình nghiên cứu đã đƣợc đề cập đến. Kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng là công tác quan trọng trong toàn bộ công tác kế toán. Đây là một nhân tố gắn liền với khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trƣờng. Hiện nay, có nhiều công trình nghiên cứu về vấn đề này nhƣ: Đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh tại xí nghiệp may 27/7”, của tác giả: Nguyễn Thị Lệ Thu (2011). Trong nghiên cứu, cách trình bày báo cáo của tác giả rất khoa học, cách viết rất mạch lạc và có sự logic giữa các chƣơng với nhau. Trong đề tài này, tác giả phân tích công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh đồng thời cũng đƣợc ra đƣợc những giải pháp nhằm hoàn thiện các phần kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh. Cụ thể: tác giả đã nêu đƣợc cơ sở lý luận kế toán bán hàng và xác định kế quả kinh doanh trong các doanh nghiệp thƣơng mại, sản xuất một cách đầy đủ, đã tập trung phân tích, mô tả bộ máy quản lý công ty, đặc biệt là bộ máy bán hàng một cách ngắn gọn. Tác giả đã đƣa ra các chứng từ, sổ chi tiết, sổ tổng hợp nhằm tạo thêm tính thuyết phục, minh họa cho đề tài mà tác giả đã chọn. Đƣa ra đƣợc một số ƣu, nhƣợc điểm của công tác bán hàng tại công ty và nhận thấy đƣợc công tác bán hàng còn đang vƣớng mắc một số điểm nhƣ việc xuất bán hàng chƣa đúng theo trình tự luân chuyển chứng từ. Các bộ phận bán hàng khi có yêu cầu về hàng hóa, sản phẩm thì sẽ liên lạc trực tiếp qua bộ phận kho để lấy, không có sự báo cáo qua các phòng ban quản lý đối với các trƣờng hợp hàng gửi bán đại lý. Từ quan sát thực tế này, tác giả đƣa ra những đề xuất 2 quản lý chặt chẽ hơn về quá trình luân chuyển hàng hóa, thành phẩm trong công ty. Giúp xây dựng công tác quản lý, công tác kế toán một cách thống nhất và có hiệu quả nhất. Tuy nhiên, đề tài mà tác giả lựa chọn quá sâu rộng về hai mặt công tác bán hàng và cách thức bán hàng của doanh nghiệp. Chính vì thế mà nội dung các nghiệp vụ kế toán còn sơ sài. Ngoài ra, còn một số biểu mẫu chƣa đúng theo quy định của Bộ Tài Chính. Sơ đồ minh họa một số chỗ thiếu sót chƣa đầy đủ. Đề tài: “Kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty cổ phần thƣơng mại Lƣơng Sơn”, của tác giả Bùi Thị Thu Hằng (2012). Bài viết của tác giả đầy đủ kết cấu của khóa luận, bố cục bài viết đƣợc chia làm 3 phần, đƣợc trình bày rất chi tiết và dễ hiểu. Tác giả trình bày những lý luận chung về kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng. Cụ thể: tác giả đã phân tích những điểm mạnh của công ty là có sự đa dạng về các loại mặt hàng, mẫu mã nên rất cần phải quản lý tốt về hàng hóa giúp cho nhà quản lý có một cái nhìn tổng quan hơn về chiến lƣợc các mặt hàng công ty kinh doanh. Đồng thời tác giả đã đề cập một cách chính xác thực trạng bán hàng qua các bảng biểu và đã đề xuất ra những giải pháp để công ty có thể quản lý tốt hơn về bán hàng khi mà bộ máy kế toán đƣợc tổ chức theo mô hình tập trung, gọn nhẹ nhƣng vẫn đạt đƣợc hiệu suất làm việc cao đáp ứng đƣợc khối lƣợng công việc tƣơng đối nhiều. Bộ máy kế toán thực hiện đúng theo chế độ kế toán hiện hành, vận dụng hệ thống chứng từ, tài khoản, sổ sách kế toán một cách đầy đủ và tuân theo đúng quy định mà Bộ tài chính ban hành theo quyết định 48/2006 QĐ – BTC. Tuy nhiên, tác giả còn phụ thuộc nhiều về việc trình bày chứng từ thao tác kế toán trên phần mềm kế toán nên trong bài viết còn gặp phải một số vƣớng mắc nhƣ việc tổ chức lƣu trữ chứng từ kế toán tác giả không đề cập đến. Việc sắp xếp chứng từ của các tài khoản phát sinh trong tháng còn lộn xộn, không theo trình tự ghi sổ thể hiện thiếu sự chuyên nghiệp, thiếu chính xác trong bài viết. Đề tài: “Thực trạng và giải pháp hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty Cổ phần Dệt Vĩnh Phú” của tác giả Nguyễn Thị 3 Thanh Loan (2014). Nghiên cứu của tác giả đã làm rõ đƣợc những nội dung cơ bản về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả bán hàng trong các doanh nghiệp. Bằng các phƣơng pháp nghiên cứu và phân tích thực trạng kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty cổ phần Dệt Vĩnh Phú đã nêu lên đƣợc tình hình thực tế trình tự vào sổ của công ty. Hơn nữa, qua tìm hiểu tại công ty ngƣời viết đã phát hiện kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng vẫn còn nhiều bất cập là chƣa đƣợc theo dõi chi tiết cho từng bộ phận. Doanh thu và hàng bán trả lại, chi phí khác vẫn không đƣợc ghi nhận kịp thời vào cuối kỳ để báo cáo ban lãnh đạo. Và ngƣời viết đã đề ra một số giải pháp góp phần cho công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty cổ phần Dệt Vĩnh Phú thực hiện tốt hơn.Tuy nhiên, tác giả trình bày chƣa nhiều về cách thức nhập các chứng từ liên quan về việc hạch toán doanh thu bán hàng và chƣa nêu cụ thể quy trình hạch toán trên máy tính. Kết luận: Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu về kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Phú Thọ. Tuy nhiên, chƣa có đề tài nào nghiên cứu tại công ty TNHH Giang Nam. Hơn nữa, theo thông tƣ 133/TT-BTC, ngày 26/8/2016 của Bộ Tài Chính hƣớng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp cho thấy sự thay đổi của chế độ kế toán đáp ứng yêu cầu hội nhập và yêu cầu đặt ra với kế toán của các doanh nghiệp là phải cập nhập để thay đổi cho phù hợp với quy định hiện hành. Chính vì vậy, việc nghiên cứu đề tài này là có tính mới, không trùng lặp với các công trình nghiên cứu trƣớc đây. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1 Mục tiêu chung Hệ thống hóa cơ sở lý luận về kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng trong doanh nghiệp, phản ánh và đánh giá thực trạng kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty TNHH Giang Nam, từ đó đề xuất đƣa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty. 2.2. Mục tiêu cụ thể 4 - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng trong doanh nghiệp thƣơng mại. - Phản ánh và đánh giá thực trạng về kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty TNHH Giang Nam. - Đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện, cải tiến công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1 Đối tượng nghiên cứu Kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty TNHH Giang Nam. 3.2 Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nội dung: Kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng. - Phạm vi không gian: Công ty TNHH Giang Nam. (SN 1996, Phƣờng Nông Trang, Việt Trì, Phú Thọ). - Phạm vi thời gian: Số liệu nghiên cứu đƣợc thu thập vào năm 2014 – 2016, đặc biệt tập trung vào tháng 7 năm 2016. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp thu thập số liệu - Thông tin thứ cấp: Tài liệu sẵn có thu thập từ các sách, báo thuộc chuyên ngành kinh tế, hay trên tivi, mạng internet. Tìm hiểu, thu thập thông tin tài liệu từ các báo cáo của công ty TNHH Giang Nam. - Thông tin sơ cấp: Thu thập thông tin điều tra, phỏng vấn gặp gỡ trau dồi với lãnh đạo công ty, nhân viên kế toán trong công ty… Tham khảo ý kiến những ngƣời có liên quan (nhƣ cán bộ kế toán, cán bộ vật tƣ, thầy cô giáo, bạn bè…). Từ đó, ghi chép, đối chiếu với những thông tin sơ cấp, sau đó tổng hợp toàn bộ nguồn thông tin đã tìm đƣợc. Số liệu sau khi thu thập đƣợc sẽ đƣợc xử lý và sắp xếp theo các chỉ tiêu khác nhau để tiến hành nghiên cứu và đánh giá. 4.2. Phương pháp xử lý số liệu 5 Trên cơ sở các số liệu sơ cấp, thứ cấp đã thu thập đƣợc cùng với sự hỗ trợ của phần mềm excel để tổng hợp , tính toán các con số tuyệt đối, số tƣơng đối và số bình quân và sắp xếp chúng thành một hệ thống phù hợp với đề tài. 4.3. Phương pháp phân tích, tổng hợp Phƣơng pháp này sử dụng lý luận, các kiến thức đã học và những dẫn chứng cụ thể để phân tích sự biến động của các chỉ tiêu liên quan tới bán hàng và xác định kết quả bán hàng. Tiến hành tổng hợp các chỉ tiêu có liên quan cảu các kỳ với nhau qua đó rút ra những nhận xét về những nhân tố làm hạn chế hoặc thúc đẩy hoạt động của công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng. 4.4. Phương pháp kế toán * Phƣơng pháp chứng từ kế toán: Phƣơng pháp chứng từ kế toán là phƣơng pháp kế toán đƣợc sử dụng để phản ánh, kiểm tra những nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh và thực sự hoàn thành theo thời gian và địa điểm phát sinh của chúng vào các bản chứng từ kế toán, phục vụ cho công tác kế toán, công tác quản lý. * Phƣơng pháp tài khoản kế toán: Phƣơng pháp tài khoản kế toán là phƣơng pháp kế toán đƣợc sử dụng phân loại đối tƣợng chung của kế toán thành các đối tƣợng kế toán cụ thể để ghi chép, phản ánh và kiểm tra một cách thƣờng xuyên, liên tục có hệ thống tình hình hiện có và sự vận động của đối tƣợng kế toán cụ thể, nhằm cung cấp thông tin về toàn bộ hoạt động kinh tế, tài chính ở các đơn vị và để lập báo cáo kế toán định kỳ. * Phƣơng pháp tính giá: Phƣơng pháp tính giá là phƣơng pháp kế toán để quy đổi hình thức biểu hiện của các đối tƣợng kế toán từ các thƣớc đo khác nhau về một thƣớc đo chung là sử dụng thƣớc đo tiền tệ để xác định giá trị ghi sổ của các đối tƣợng cần tính giá theo những nguyên tắc nhất định. * Phƣơng pháp tổng hợp – cân đối kế toán: 6 Phƣơng pháp tổng hợp và cân đối kế toán là phƣơng pháp khái quát tình hình tài sản, nguồn vốn, kết quả kinh doanh và các mối quan hệ kinh tế khác thuộc đối tƣợng hạch toán trên những mặt bản chất và các mối quan hệ cân đối vốn có của đối tƣợng kế toán. Phƣơng pháp tổng hợp và cân đối là sự sàng lọc, lựa chọn, liên kết những thông tin riêng lẻ từ các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong sổ kế toán, theo các quan hệ cân đối mang tính tất yếu vốn có của các đối tƣợng kế toán, để hình thành nên những thông tin tổng quát nhất về tình hình vốn, kết quả kinh doanh của đơn vị, thể hiện dƣới dạng các báo cáo tổng hợp và cân đối nhƣ: bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh... 5. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo đề tài gồm 3 chƣơng: Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng trong doanh nghiệp thƣơng mại. Chƣơng 2: Thực trạng công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty TNHH Giang Nam. Chƣơng 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty TNHH Giang Nam. 7 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG TRONG DOANH NGHIỆP THƢƠNG MẠI 1.1. Một số khái niệm a. Khái niệm về bán hàng Bán hàng là khâu cuối cùng trong quá trình hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp thƣơng mại, nó chính là quá trình chuyển giao quyền sở hữu về hàng hóa từ tay ngƣời bán sang tay ngƣời mua để nhận quyền sở hữu về tiền tệ hoặc quyền đƣợc đòi tiền ở ngƣởi mua. [5,280] Về mặt kinh tế, bản chất của bán hàng chính là sự thay đổi hình thái giá trị của hàng hóa. Hàng hóa của doanh nghiệp chuyển từ hình thái hiện vật sang hình thái tiền tệ lúc này doanh nghiệp kết thúc một chu kỳ kinh doanh tức là vòng chu chuyển vốn của doanh nghiệp đƣợc hoàn thành. Về mặt tổ chức kỹ thuật, bán hàng là quá trình kinh tế bao gồm từ việc tổ chức đến thực hiện trao đổi mua bán hàng hóa thông qua các khâu nghiệp vụ kinh tế kỹ thuật, các hành vi mua bán cụ thể nhằm thực hiện chức năng và nhiệm vụ của doanh nghiệp thƣơng mại, thể hiện khả năng và trình độ của doanh nghiệp trong việc thực hiện mục tiêu của mình cũng nhƣ đáp ứng cho các nhu cầu sản xuất và tiêu dùng xã hội. b. Khái niệm về doanh thu bán hàng Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế mà doanh nghiệp thu đƣợc trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thƣờng của các doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu. Doanh thu chỉ bao gồm các giá trị của các lợi ích kinh tế doanh nghiệp đã thu đƣợc hoặc sẽ thu đƣợc. Các khoản thu hộ bên thứ ba không phải là nguồn lợi ích kinh tế, không làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp sẽ không đƣợc coi là doanh thu (Chẳng hạn, khi ngƣời nhận đại lý thu hộ tiền bán hàng cho đơn vị của hàng thì 8 doanh thu của ngƣời nhận đại lý chỉ là tiền hoa hồng đƣợc hƣởng). Các khoản góp vốn của cổ đông hoặc chủ sở hữu làm tăng vốn chứ không phải là doanh thu. c. Khái niệm về kết quả bán hàng Kết quả bán hàng là kết quả cuối cùng của quá trình bán hàng, là chỉ tiêu chất lƣợng đánh giá hiệu quả của công tác bán hàng và cũng là bộ phận chủ yếu cấu thành nên kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. [3,326] Kết quả bán hàng là số chênh lệch giữa doanh thu bán hàng thuần với tổng chi phí hoạt động kinh doanh liên quan đến quá trình bán hàng bao gồm: chi phí về giá vốn bán hàng, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp phân bổ cho số hàng đã bán trong một thời kì nhất định. Kết quả bán hàng (kết quả tiêu thụ) là một trong những nội dung chủ yếu cấu thành kết quả kinh doanh của toàn doanh nghiệp. Hoạt động bán hàng và xác định kết quả mang ý nghĩa sống còn, quyết định sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Tổ chức tốt công tác tiêu thụ sản phẩm là một trong những điều kiện để đạt đƣợc mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận và giải quyết các mối quan hệ tài chính, kinh tế, xã hội của doanh nghiệp. Xác định kết quả bán hàng còn làm cơ sở để doanh nghiệp ra quyết định về đa dạng hóa các mặt hàng cũng nhƣ hạn chế các loại sản phẩm không đem lại lợi ích nhằm khai thác triệt để nhu cầu thị trƣờng, đáp ứng kịp thời nhu cầu tiêu dùng của xã hội. Xác định kết quả bán hàng cũng là cơ sở để đánh giá mức độ hoàn thành nghĩa vụ của doanh nghiệp với nhà nƣớc. 1.2. Vai trò, yêu cầu quản lý quá trình bán hàng 1.2.1. Vai trò của quá trình bán hàng Bán hàng đóng một vai trò rất quan trọng không chỉ đối với bản thân mỗi doanh nghiệp mà với cả sự phát triển chung của toàn bộ nền kinh tế xã hội. - Đối với doanh nghiệp, hoạt động bán hàng chính là điều kiện tiên quyết giúp cho doanh nghiệp tồn tại và phát triển, thông quan hoạt động bán hàng doanh nghiệp có đƣợc doanh thu, nhanh chóng thu hồi vốn kinh doanh đồng thời tạo ra lợi nhuận. Lúc này doanh nghiệp có điều kiện để thực hiện phân phối lợi 9 ích vật chất giữa doanh nghiệp với nhà nƣớc, doanh nghiệp với ngƣời lao động hoặc giữa doanh nghiệp với chủ doanh nghiệp hay nói một cách khác là để phối hợp hài hòa ba lợi ích: Lợi ích của nhà nƣớc thông qua các khoản thuế và lệ phí. Lợi ích của doanh nghiệp thông qua lợi nhuận. Lợi ích của ngƣời lao động thông qua tiền lƣơng và các khoản ƣu đãi. - Đối với nền kinh tế quốc dân thì việc thực hiện tốt khâu bán hàng là điều kiện để kết hợp chặt chẽ giữa lƣu thông hàng hóa và lƣu thông tiền tệ, thực hiện chu chuyển tiền mặt, ổn định và củng cố giá trị đồng tiền, là điều kiện để ổn định và nâng cao đời sống của ngƣời lao động nói riêng và của toàn xã hội nói chung. 1.2.2. Yêu cầu quản lý quá trình bán hàng Từ những ý nghĩa quan trọng trên có thể nói việc bán hàng và xác định kết quả bán hàng là một yêu cầu khách quan đối với các doanh nghiệp. Do vậy, đòi hỏi các doanh nghiệp phải quản lý chặt chẽ quá trình này và tuân thủ các yêu cầu sau: - Quản lý về số lƣợng, chất lƣợng, giá trị sản phẩm hàng hóa tiêu thụ: Phải nắm chắc sự vận động của từng loại hàng hóa trong quá trình nhập, xuất, tồn kho trên các chứng từ về số lƣợng, chất lƣợng, giá trị, chủng loại, mẫu mã hàng hóa. - Quản lý về giá cả: bao gồm việc lập và theo dõi tình hình chính sách gi. - Quản lý phƣơng thức bán hàng và thanh toán: doanh nghiệp cần tổ chức công tác thăm dò, nghiên cứu, mở rộng thị trƣờng, nắm bắt chặt chẽ từng hình thức bán hàng, từng thể thức thanh toán của từng loại sản phẩm với từng loại khách hàng, đôn đốc thu hồi nhanh chóng và đầy đủ vốn của doanh nghiệp. - Tính toán xác định kết quả bán hàng: Quản lí chặt chẽ chi phí bán hàng và các chi phí hoạt động khác để làm cơ sở tập hợp phân bổ hợp lý, tính toán xác định đúng kết quả tiêu thụ. 10