Tài liệu Luận văn bước đầu ứng dụng chủng vi khuẩn phản nitrate achromobacter xylosoxidans trong xử lý nước thải chế biến thủy sản giàu nitrate​

LỜI CAM ĐOAN Đồ án tốt nghiệp này là công trình nghiên cứu của bản thân tôi dưới sự hướng dẫn khoa học của ThS. Huỳnh Văn Thành – Khoa Công nghệ sinh học – Thực phẩm – Môi trường, Trường Đại Học Công Nghệ Tp.Hồ Chí Minh. Những kết quả có được trong đồ án này hoàn toàn không sao chép từ đồ án tốt nghiệp của người khác dưới bất kỳ hình thức nào. Các số liệu trích dẫn trong đồ án tốt nghiệp này là hoàn toàn trung thực. Tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn về đồ án tốt nghiệp của mình. TP.HCM, ngày 31 tháng 7 năm 2014 Sinh viên thực hiện Võ Phương Huỳnh LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đồ án tốt nghiệp, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Thầy ThS. Huỳnh Văn Thành đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ em trong suốt quá trình thực hiện đồ án tốt nghiệp. Đồng thời, em cũng xin gửi lời cảm ơn đến Thầy, Cô Khoa Công nghệ sinh học – Thực phẩm – Môi trường đã tận tình truyền đạt kiến thức trong thời gian dài học tập. Với những kiến thức mà em đã tiếp thu được không chỉ giúp em thực hiện tốt đồ án tốt nghiệp mà còn là nền tảng kiến thức cho công việc sau này. Em xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, Ba Mẹ đã luôn động viên, chăm sóc và là chỗ dựa vững chắc cho em trong suốt những năm qua. Em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến chị Lê Trần Ánh Tuyết, cùng các bạn lớp 10DSH, những người luôn động viên và giúp đỡ hết mình để em hoàn thành tốt đồ án tốt nghiệp này. Cuối cùng, em xin cảm ơn các Thầy Cô trong Hội đồng phản biện đã dành thời gian đọc và nhận xét đồ án này. TP.HCM, ngày 31 tháng 7 năm 2014 Sinh viên thực hiện Võ Phương Huỳnh Đồ án tốt nghiệp MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................. v DANH MỤC CÁC BẢNG ......................................................................................... vi DANH MỤC CÁC HÌNH ......................................................................................... vii MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 1. Đặt vấn đề ............................................................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................ 2 3. Nhiệm vụ nghiên cứu............................................................................................... 2 4. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 3 5. Các kết quả đạt được của đề tài................................................................................ 4 CHƢƠNG I: TỔNG QUAN ...................................................................................... 4 1.1. Tổng quan về vi khuẩn phản nitrate A. xylosoxidans........................................ 4 1.1.1. Giới thiệu chung ................................................................................................ 4 1.1.2. Đặc điểm hình thái ............................................................................................. 4 1.1.3. Đặc điểm sinh lý ................................................................................................ 5 1.1.4. Đặc điểm sinh hóa ............................................................................................. 5 1.1.5. Nguồn phân lập vi khuẩn A. xylosoxidans .......................................................... 6 1.1.6. Định danh bằng giải mã trình tự gene rRNA 16S ............................................... 9 1.1.7. Một số ứng dụng của vi khuẩn A. xylosoxidans ................................................11 1.1.7.1. Xử lý các hợp chất khó phân hủy ...................................................................11 1.1.7.2. Khả năng khử màu của malachite green .........................................................11 1.1.8. Khả năng phản nitrate của vi khuẩn A. xylosoxidans ........................................12 1.1.8.1. Cơ chế quá trình phản nitrate .........................................................................12 1.1.8.2. Các điều kiện thích hợp cho quá trình phản nitrate của vi khuẩn A. xylosoxidans ...............................................................................................................15 1.2. Tổng quan về nƣớc thải chế biến thủy sản .......................................................17 1.2.1. Nước thải chế biến thủy sản ..............................................................................17 i Đồ án tốt nghiệp 1.2.2. Hiện trạng xử lý nước thải chế biến thủy sản ....................................................19 1.3. Phƣơng pháp xử lý sinh học ..............................................................................21 1.4. Tổng quan về mô hình xử lý nƣớc thải MBBR.................................................22 1.4.1. Nguyên tắc hoạt động .......................................................................................22 1.4.2. Hoạt động của giá thể .......................................................................................23 1.4.3. Ưu điểm của quá trình xử lý nước thải bằng phương pháp MBBR ....................24 CHƢƠNG II:VẬT LIỆU – PHƢƠNG PHÁP .........................................................25 2.1. Vật liệu - Thiết bị - Hóa chất .............................................................................25 2.1.1. Vật liệu .............................................................................................................25 2.1.2. Thiết bị, dụng cụ ...............................................................................................25 2.1.2.1. Thiết bị ..........................................................................................................25 2.1.2.2. Dụng cụ .........................................................................................................25 2.1.3. Hóa chất ...........................................................................................................26 2.1.3.1. Thành phần môi trường giữ giống, nhân giống, khảo sát ................................26 2.1.3.2. Hóa chất sử dụng ...........................................................................................27 2.2. Bố trí thí nghiệm ................................................................................................27 2.3. Nội dung nghiên cứu ..........................................................................................29 2.3.1. Nhân giống chủng vi khuẩn phản nitrate A. xylosoxidans ..................................29 2.3.2. Giữ giống chủng vi khuẩn phản nitrate A. xylosoxidans ....................................29 2.3.3. Khảo sát đặc điểm sinh hóa của vi khuẩn bằng bộ KIT API 20 NE ...................29 2.3.4. Khảo sát sự thích ứng của vi khuẩn A. xylosoxidans với tỷ lệ phối trộn giữa nước thải và môi trường Giltay cải tiến ...............................................................................29 2.3.5. Khảo sát mật độ vi khuẩn A. xylosoxidans thích hợp bổ sung vào nước thải giàu nitrate .........................................................................................................................30 2.3.6. Khảo sát thời gian xử lý nitrate của vi khuẩn A. xylosoxidans trong nước thải giàu nitrate .................................................................................................................31 2.3.7. Tiến hành thực hiện mô hình bioreactor quy mô phòng thí nghiệm ...................32 ii Đồ án tốt nghiệp 2.4. Phƣơng pháp phân tích .....................................................................................34 2.4.1. Phương pháp dựng đường chuẩn .......................................................................34 2.4.1.1. Phương pháp dựng đường chuẩn nitrate .........................................................34 2.4.1.2. Phương pháp dựng đường chuẩn nitrite..........................................................36 2.4.1.3. Phương pháp dựng đường chuẩn amoni .........................................................37 2.4.2. Phương pháp định lượng N-NO3-, N-NO2-, N-NH4+ ..........................................38 2.4.2.1. Phương pháp định lượng N-NO3- ...................................................................38 2.4.2.2. Phương pháp định lượng N-NO2- ...................................................................39 2.4.2.3. Phương pháp định lượng N-NH4+...................................................................39 2.4.3. Phương pháp khảo sát đặc điểm sinh hóa của vi khuẩn A. xylosoxidans bằng bộ KIT API 20 NE ..........................................................................................................40 2.4.3.1. Chuẩn bị ........................................................................................................40 2.4.3.2. Phương pháp ..................................................................................................41 2.4.3.3. Cách đọc kết quả............................................................................................43 CHƢƠNG III: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN .........................................................46 3.1. Khảo sát đặc điểm sinh hóa của vi khuẩn A. xylosoxidans bằng bộ KIT API 20 NE..............................................................................................................................46 3.2. Kết quả dựng đƣờng chuẩn ...............................................................................49 3.2.1. Kết quả dựng đường chuẩn nitrate ....................................................................49 3.2.2. Kết quả dựng đường chuẩn nitrite .....................................................................50 3.2.3. Kết quả dựng đường chuẩn amoni.....................................................................52 3.3. Sự thích ứng của vi khuẩn A. xylosoxidans với tỷ lệ phối trộn giữa nƣớc thải và môi trƣờng Giltay cải tiến ...................................................................................53 3.4. Mật độ vi khuẩn A. xylosoxidans thích hợp bổ sung vào nƣớc thải giàu nitrate ...................................................................................................................................56 3.5. Thời gian xử lý nitrate của vi khuẩn A. xylosoxidans trong nƣớc thải giàu nitrate ......................................................................................................................58 iii Đồ án tốt nghiệp 3.6. Khảo sát mô hình bioreactor quy mô phòng thí nghiệm .................................62 CHƢƠNG IV: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .........................................................65 4.1. Kết luận ..............................................................................................................65 4.2. Kiến nghị ............................................................................................................66 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................67 PHỤ LỤC iv Đồ án tốt nghiệp DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT A. xylosoxidans Achromobacter xylosoxidans C Cacbon C/N Tỷ lệ cacbon trên nitơ COD Nhu cầu oxy hóa học MBBR Mô hình xử lý nước thải giá thể lơ lửng N Nitơ v Đồ án tốt nghiệp DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1. Đặc điểm sinh hóa của vi khuẩn A. xylosoxidans ......................................... 6 Bảng 1.2. Khử nitrate đồng hòa và khử nitrate dị hóa trong chu trình nitơ của vi khuẩn ...................................................................................................................................13 Bảng 1.3. Thành phần nước thải chế biến thủy sản .....................................................19 Bảng 2.1. Các thông số mô hình MBBR xây dựng từ thí nghiệm ................................32 Bảng 2.2. Trình tự tiến hành dựng đưởng chuẩn nitrate ..............................................35 Bảng 2.3. Trình tự tiến hành dựng đường chuẩn nitrite ...............................................37 Bảng 2.4. Trình tự tiến hành dựng đường chuẩn amoni ..............................................38 Bảng 2.5. Các mức Mc Farland ..................................................................................40 Bảng 3.1. Kết quả các thử nghiệm sinh hóa của vi khuẩn A.xylosoxidans ...................48 Bảng 3.2. Độ hấp thụ quang của dung dịch chuẩn nitrate ............................................49 Bảng 3.3. Độ hấp thụ quang của dung dịch chuẩn nitrite ............................................51 Bảng 3.4. Độ hấp thụ quang của dung dịch chuẩn amoni ............................................52 vi Đồ án tốt nghiệp DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 1.1. Đặc điểm hình thái của vi khuẩn A. xylosoxidans ......................................... 5 Hình 1.2. Quy trình phân lập chủng vi khuẩn A. xylosoxidans ..................................... 8 Hình 1.3. Kết quả giải trình tự gene 16S .....................................................................10 Hình 1.4. Kết quả so sánh trình tự rRNA 16S với Genbank ........................................10 Hình 1.5. Công thức cấu tạo của malachite green .......................................................11 Hình 1.6. Sơ đồ công nghệ xử lý nước thải chế biến thủy sản áp dụng công nghệ sinh học hiếu khí với bùn hoạt tính lơ lửng ........................................................................20 Hình 2.1. Sơ đồ tóm tắt quy trình thí nghiệm ..............................................................28 Hình 2.2. Mô hình bioreactor có giá thể bám dính ......................................................34 Hình 2.3. Các mức Mc Farland ...................................................................................41 Hình 2.4. Bộ KIT API 20 NE và thuốc thử .................................................................41 Hình 2.5. So sánh độ đục của vi khuẩn A. xylosoxidans trong nước muối sinh lý với mức Mc Farland 0,5 ...................................................................................................42 Hình 2.6. API AUX MEDIUM sau khi cho 200 µl huyền phù vào .............................42 Hình 2.7. Bộ KIT API 20 NE sau khi bơm dịch ..........................................................43 Hình 2.8. Mẫu so sánh kết quả của bộ KIT API 20 NE ...............................................45 Hình 3.1. Kết quả bộ KIT sau 24 giờ ..........................................................................46 Hình 3.2. Kết quả bộ KIT sau 48 giờ ..........................................................................47 Hình 3.3. Kết quả so sánh trên API WEB ...................................................................49 Hình 3.4. Biểu đồ xác định phương trình đường chuẩn nitrate ....................................50 Hình 3.5. Biểu đồ xác định phương trình đường chuẩn nitrite .....................................51 Hình 3.6. Biểu đồ xác định phương trình đường chuẩn amoni ....................................53 Hình 3.7. Mật độ quang của vi khuẩn .........................................................................54 Hình 3.8. Tốc độ chuyển hóa nitơ trung bình ..............................................................55 Hình 3.9. Động học phản nitrate và hiệu quả xử lý của vi khuẩn A.xylosoxidans theo mật độ ........................................................................................................................57 vii Đồ án tốt nghiệp Hình 3.10. Tốc độ chuyển hóa nitơ trung bình ............................................................57 Hình 3.11. Động học phản nitrate và hiệu quả xử lý của vi khuẩn A. xylosoxidans theo thời gian .....................................................................................................................59 Hình 3.12. Tốc độ chuyển hóa nitơ trung bình ............................................................60 Hình 3.13. Động học phản nitrate và hiệu quả xử lý của vi khuẩn A. xylosoxidans theo thời gian .....................................................................................................................62 Hình 3.14. Tốc độ chuyển hóa nitơ trung bình ............................................................63 viii Đồ án tốt nghiệp MỞ ĐẦU 1. Đặt vấn đề Ngành công nghiệp chế biến thủy sản là một ngành kinh tế mũi nhọn đi đầu trong hội nhập kinh tế quốc tế. Bên cạnh những thành quả đạt được về kinh tế - xã hội, ngành công nghiệp này cũng gây ra những vấn đề môi trường đáng lo ngại như gây ô nhiễm không khí, ô nhiễm chất thải rắn,… và nghiêm trọng hơn nữa là ô nhiễm nguồn nước. Nước thải chế biến thủy sản chứa thành phần ô nhiễm hữu cơ như COD, BOD và hàm lượng nitrate khá cao. Với các phương pháp xử lý nước thải hiện nay như phương pháp xử lý hóa lý, phương pháp xử lý hóa học,… có thể xử lý hiệu quả được COD và BOD nhưng vẫn chưa xử lý triệt để được nguồn nitrate tồn đọng trong nước thải. Hiện nay, các phương pháp xử lý nước thải ngày càng đi sâu vào áp dụng các phương pháp sinh học. Đối với nước thải chế biến thủy sản, việc áp dụng phương pháp xử lý sinh học rất thích hợp vì có hàm lượng chất hữu cơ cao, dễ phân hủy sinh học bởi vi khuẩn. So với các phương pháp xử lý hóa lý, hóa học thì phương pháp xử lý sinh học tiết kiệm hơn về quy mô cũng như giá thành đầu tư. Đặc biệt phương pháp xử lý sinh học sẽ không gây tái ô nhiễm môi trường – một nhược điểm mà phương pháp xử lý hóa học hay mắc phải. Do đó, để xử lý được nguồn nitrate tồn đọng cần áp dụng các phương pháp xử lý sinh học, ứng dụng các chủng vi khuẩn phản nitrate vào quy trình xử lý để đạt hiệu quả xử lý cao hơn. Trước tình hình trên, được sự cho phép của khoa Công nghệ sinh học – Thực phẩm – Môi trường, tác giả thực hiện đề tài “Bƣớc đầu ứng dụng chủng vi khuẩn phản nitrate Achromobacter xylosoxidans trong xử lý nƣớc thải chế biến thủy sản giàu nitrate”. 1 Đồ án tốt nghiệp 2. Mục tiêu nghiên cứu Khảo sát các điều kiện thích hợp cho quá trình xử lý nitrate của chủng vi khuẩn Achromobacter xylosoxidans trong nước thải giàu nitrate. Ứng dụng chủng vi khuẩn phản nitrate Achromobacter xylosoxidans vào xử lý nước thải chế biến thủy sản giàu nitrate quy mô phòng thí nghiệm. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu Khảo sát đặc điểm sinh hóa chủng vi khuẩn phản nitrate Achromobacter xylosoxidans. Khảo sát sự thích ứng của chủng vi khuẩn Achromobacter xylosoxidans theo sự phối trộn giữa tỷ lệ nước thải chế biến thủy sản : tỷ lệ môi trường Giltay cải tiến. Khảo sát mật độ thích hợp của chủng vi khuẩn Achromobacter xylosoxidans bổ sung vào nước thải chế biến thủy sản giàu nitrate. Khảo sát thời gian xử lý nitrate của chủng vi khuẩn phản nitrate Achromobacter xylosoxidans trong nước thải chế biến thủy sản giàu nitrate. Chạy mô hình MBBR phản nitrate quy mô phòng thí nghiệm. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Phương pháp tổng hợp tài liệu: - Thu thập, nghiên cứu các tài liệu tham khảo, tài liệu internet có liên quan đến đề tài. - Lựa chọn, tổng hợp các tài liệu liên quan đến mục tiêu đề ra trong đề tài. Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm: - Sử dụng chủng vi khuẩn phản nitrate. - Khảo sát đặc điểm sinh hóa của chủng vi khuẩn phản nitrate bằng bộ KIT API 20 NE. - Khảo sát các điều kiện ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và khả năng phản nitrate của chủng vi khuẩn Achromobacter xylosoxidans trong nước thải 2 Đồ án tốt nghiệp chế biến thủy sản như thời gian, mật độ tế bào vi khuẩn, tỷ lệ môi trường thích hợp để đạt hiệu quả xử lý nitrate cao và không tích lũy nitrite cũng như phát sinh amoni. - Dựa trên các thông số thí nghiệm tiến hành chạy mô hình xử lý nước thải chế biến thủy sản giàu nitrate quy mô phòng thí nghiệm. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu: - Ghi nhận số liệu từ kết quả thí nghiệm khảo sát theo từng thời điểm. - Xử lý số liệu bằng phần mềm Microsoft Excel. - Xử lý thống kê bằng phần mềm Statgraphics Centurion XV. Các số liệu sau đó được phân tích ANOVA và được trắc nghiệm phân hạng LSD với mức ý nghĩa 0,05. 5. Các kết quả đạt đƣợc của đề tài Tìm ra được tỷ lệ phối trộn, mật độ và thời gian xử lý thích hợp của vi khuẩn phản nitrate Achromobacter xylosoxindans để ứng dụng vào xử lý nước thải chế biến thủy sản giàu nitrate quy mô phòng thí nghiệm. 3 Đồ án tốt nghiệp CHƢƠNG I: TỔNG QUAN 1.1. Tổng quan về vi khuẩn phản nitrate Achromobacter Xylosoxidans 1.1.1. Giới thiệu chung Achromobacter xylosoxidans là vi khuẩn Gram (-), gần giống với chủng Alcaligenes, có khả năng phản nitrate theo con đường dị hóa trong điều kiện yếm khí (anaerobic) cho sản phẩm cuối cùng là N2, tương tự như Pseudomonas stutzeri, Paracoccus denitrificans, Rhodobacter capsulatus, Thiobacillus denitrificans và Thiosphera pantotropha. Phân loại vi khuẩn Achromobacter xylosoxidans: Giới: Vi khuẩn Ngành: Proteobacteria Lớp: Beta Proteobacteria Bộ: Burkhol deriales Họ: Alcaligenaceae Chi: Achromobacter Loài: Achromobacter xylosoxidans 1.1.2. Đặc điểm hình thái Vi khuẩn Achromobacter xylosoxidans là: - Vi khuẩn Gram âm (-) - Hình que. - Kích thước 0.4 x 0.7 – 1.0µm. - Có tiên mao. 4 Đồ án tốt nghiệp Gram (-) Tiên mao Hình 1.1. Đặc điểm hình thái của vi khuẩn Achromobacter xylosoxidans 1.1.3. Đặc điểm sinh lý Vi khuẩn Achromobacter xylososidans là: - Vi khuẩn kỵ khí tùy nghi. - Có khả năng di động. - Không sinh nội bào tử. 1.1.4. Đặc điểm sinh hóa Các đặc điểm sinh hóa của vi khuẩn Achromobacter xylosoxidans được thể hiện trong bảng 1.1. 5 Đồ án tốt nghiệp Bảng 1.1. Đặc điểm sinh hóa của vi khuẩn A. xylosoxidans STT Thử nghiệm Kết quả 1 Catalase (+) 2 O/F O+/F- 3 Oxidase (+) 4 MR (-) 5 VP (-) 6 Indol (+) 7 Tạo màng biofilm (+) 1.1.5. Nguồn phân lập vi khuẩn Achromobacter xylosoxidans Vi khuẩn Achromobacter xylosoxidans được phân lập từ: - Nguồn nước thải giàu nitơ như nước thải chế biến thủy sản, nước thải chăn nuôi,… - Nguồn nước thải nhiễm 2,4,6 – trinitrotoluene (TNT). Quy trình phân lập chủng vi khuẩn Achromobacter xylosoxidans từ nguồn nước thải chế biến thủy sản được thể hiện ở hình 1.2 (Nguyễn Thị Hồng Đào, 2012). 6 Đồ án tốt nghiệp Nước thải chế biến thủy sản Tăng sinh trong môi trường Giltay NO3- Quan sát MT đục, sinh khí Định tính khử NO3- Định tính NO2- tạo thành Chọn ống tăng sinh đục, sinh khí, khử nitrate Phân lập trên môi trường thạch Giltay NO3- Chọn ra chủng vi khuẩn thuần khiết Tăng sinh trong môi trường Giltay NO2- Quan sát MT đục, sinh khí Định tính khử NO2- Chọn chủng khử nitrite, sinh ít NH4+ 7 Định tính NH4+ tạo thành Đồ án tốt nghiệp Test O/F và các test sinh hóa khác Chọn chủng không lên men glucose Khảo sát khả năng khử N-NO2- Định tính, định lượng NO3-, NO2-, NH4+ Xác định thể tích khí sinh ra Xác định pH môi trường Chọn chủng khử NO3-, sinh ít NH4+, sinh khí, tăng pH Khảo sát khả năng khử N-NO3- Chọn chủng có hiệu suất xử lý N-NO3- cao, không tích lũy N-NO2-, nồng độ NH4+ sinh ra ít (Nguyễn Thị Hồng Đào, 2012) Hình 1.2. Quy trình phân lập chủng vi khuẩn phản nitrate Achromobacter xylosoxidans 8 Đồ án tốt nghiệp Mẫu nước thải được pha loãng bằng nước muối sinh lý (0,85%). Sau đó được tăng sinh trên môi trường Giltay có chứa nguồn C là acid citric, N là KNO3 và một số chất quan trọng khác. Dấu hiệu nhận biết sự phát triển của vi khuẩn khử nitrate là có sinh khí trong ống durham, đục môi trường và pH môi trường giảm. Từ các ống dương tính khử nitrate, thực hiện cấy ria sang môi trường thạch Giltay NO3- (agar 2% - 2,5). Các khuẩn lạc riêng rẽ được tiến hành cấy ria nhiều lần trên môi trường Giltay thạch cho đến khi thu được các chủng vi khuẩn thuần khiết. Tiến hành các test sinh hóa đối với chủng vi khuẩn phản nitrate phân lập được và khảo sát khả năng khử nitrate, nitrite của chủng vi khuẩn phân lập. 1.1.6. Định danh bằng giải mã trình tự gene rRNA 16S Kết quả định danh bằng giải mã trình tự gene rRNA 16S (Lê Trần Ánh Tuyết, 2013) và tra cứu trong hệ thống phân loại vi khuẩn của Bergey cho thấy đây là vi khuẩn phản nitrate tiềm năng và thuộc mức độ an toàn sinh học loại 2 (Busse, HJ và cộng sự, 2006). Ngoài ra, vi khuẩn này cũng thể hiện nhiều khả năng sử dụng nhiều nguồn năng lượng hữu cơ khác nhau. Đây là vi khuẩn được nghiên cứu rộng rãi trên thế giới để phân hủy các hợp chất xenobiotic như endosulfan (Li W và cộng sự, 2009), chrysene (Chirag M và cộng sự, 2011), estradiol (Iasur-Kruh L và cộng sự, 2011), hợp chất phenol (Ho YN và cộng sự , 2012), thuốc nhuộm (Manikandan N và cộng sự , 2012). 9 Đồ án tốt nghiệp Hình 1.3. Kết quả giải trình tự chủng vi khuẩn Achromobacter xylosoxidans Hình 1.4. Kết quả so sánh trình tự rRNA 16S với Genbank 10