Tài liệu Luận văn các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ suất sinh lợi của các ngân hàng thương mại cổ phần trên địa bàn tp.hồ chí minh​

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------------------- NGUYỄN THỊ THỤC CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN TỶ SUẤT SINH LỢI CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN TRÊN ĐỊA BÀN TP.HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành : KẾ TOÁN Mã số ngành: 60340301 TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 08 năm 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------------------- NGUYỄN THỊ THỤC CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN TỶ SUẤT SINH LỢI CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN TRÊN ĐỊA BÀN TP.HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành : KẾ TOÁN Mã số ngành: 60340301 CÁN BỘ HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Phạm Ngọc Toàn TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 08 năm 2017 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc Học viên thực hiện Luận văn Nguyễn Thị Thục ii LỜI CÁM ƠN Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến tất cả các Thầy Cô của Trƣờng Đại học Công Nghệ Tp.Hồ Chí Minh đã tận tình giảng dạy tôi hoàn tất các môn học tại nhà trƣờng. Xin cảm ơn các Thầy Cô Viện Đào Tạo Sau Đại Học đã luôn tạo điều kiện tốt nhất để tôi cũng nhƣ các học viên khác hoàn thiện luận văn đúng tiến độ trong suốt quá trình viết luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn TS.Phạm Ngọc Toàn đã quan tâm, đầu tƣ thời gian và tâm huyết trong suốt quá trình nghiên cứu, nhắc nhở và cho những lời khuyên để bài luận văn của tôi đƣợc đầy đủ nhất. Xin chân thành cảm ơn các Thầy cô trong hội đồng chấm luận văn để luận văn của tôi đƣợc hoàn thiện hơn. Cuối cùng tôi xin cảm ơn đồng nghiệp, bạn bè và ngƣời thân đã động viên, chia sẻ, giúp đỡ và khích lệ tôi trong quá trình thực hiện luận văn Học viên thực hiện Luận văn Nguyễn Thị Thục iii TÓM TẮT Từ khi trở thành thành viên thứ 150 của tổ chức thƣơng mại thế giới WTO năm 2007, Việt Nam đã đón nhận nhiều cơ hội và thách thức cho mọi lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực ngân hàng –một lĩnh vực hết sức nhạy cảm. Việc mở cửa tài chính, làm các ngân hàng Việt Nam phải đối mặt với cạnh tranh cao hơn từ các ngân hàng nƣớc ngoài. Do vậy, vấn đề cấp thiết mà tất cả các ngân hàng Việt Nam phải đối mặt là làm cách nào để tiếp tục tồn tại, phát triển bền vững, gia tăng khả năng sinh lời trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Hay nói cách khác, khả năng sinh lời chính là một trong những mục tiêu quan trọng, khẳng định sự tồn tại của một ngân hàng trong môi trƣờng toàn cầu hiện nay. Xuất phát từ tầm quan trọng của khả năng cạnh tranh, nâng cao khả năng sinh lời của NHTM Việt Nam-cụ thể là các NHTM Cổ phần trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, tác giả đã tiến hành nghiên cứu thực nghiệm để tìm ra câu trả lời về các yếu tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lợi của các NHTM CP trong giai đoạn hiện nay. Qua các nghiên cứu trƣớc tập trung vào phân tích giữ liệu của các nƣớc và hệ thống ngân hàng riêng của một nƣớc và các nghiên cứu thực nghiệm tại Việt Nam, tác giả đã đƣa ra 10 yếu tố ảnh hƣởng đến khả năng sinh lời của NHTM CP. Khả năng sinh lợi đƣợc đo lƣờng bằng chỉ tiêu lợi nhuận/ tổng tài sản hoặc lợi nhuận / vốn chủ sở hữu (ROA và ROE); các nhân tố ảnh hƣởng thƣờng đƣợc chia làm hai nhóm chính là: yếu tố nội tại của ngân hàng và yếu tố ngoài liên quan đến tình hình kinh tế vi mô. Các yếu tố nội tại gồm: quy mô ngân hàng, vấn đề sở hữu, hiệu quả hoạt động, tính thanh khoản, nợ xấu... các yếu tố vĩ mô thƣờng là: lãi suất, tốc độ tăng trƣởng GDP, lạm phát. Nghiên cứu tiến hành ƣớc lƣợng hồi quy dữ liệu bảng. Dữ liệu phục vụ nghiên cứu gồm 10 ngân hàng TMCP, nguồn số liệu từ năm 2008-2015. Số liệu đƣợc thu thập và sắp xếp theo dữ liệu bảng. Tác giả sử dụng phƣơng pháp dữ liệu bảng để kiểm tra và phân tích mối quan hệ giữa tỷ suất sinh lợi và 10 biến độc lập với sự hỗ trợ của phần mềm Stata 14. Với kết quả, ROA: có 06 nhân tố có ý nghĩa thống kê là: vốn chủ sở iv hữu, quy mô tài sản, chi phí hoạt động, dƣ nợ cho vay, rủi ro tín dụng và nợ xấu. Trong đó các nhân tố đều tác động âm, ngoại trừ nhân tố vốn chủ sở hữu và quy mô ngân hàng tác động dƣơng. Đối với ROE cũng bị tác động bởi 06 nhân tố: lạm phát, chi phí hoạt động, dƣ nợ cho vay, tính thanh khoản, rủi ro tín dụng và nợ xấu, các nhân tố này đều tác động âm. Trong đó yếu tố mạnh mẽ nhất là nợ xấu với ƣớc lƣợng hồi quy là: 0.5878. Từ kết quả nghiên cứu, tác giả đã đề xuât một số giải pháp nhằm nâng cao tỷ suất sinh lợi của các NHTM CP trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, có một số hạn chế nhƣ: số liệu quan sát còn chƣa nhiều, phạm vi nghiên cứu còn chƣa đa dạng nên các kiến nghị nói chung là về bản chất, không cụ thể và đi vào mọi khía cạnh của yếu tố góp phần.Vì vậy trong nghiên cứu tiếp theo tác giả sẽ nghiên cứu về đa dạng hóa thu nhập, thu nhập lãi cận biên của các ngân hàng trong thời gian dài hơn và bổ sung các yếu tố còn thiếu nhƣ: mức độ vốn hóa, tuổi ngân hàng, thuế suất hiệu lực. v ABSTRACT Since Vietnam became the 150th member of the World Trade Organization WTO in 2007, It has welcomed a lot of opportunities as well as challenges in all aspects including banking, one sensitive field. With the financial opening, many Vietnamese banks have to be faced up with higher competition from oversea banks. Therefore, this has raised an issue that all of the Vietnamese banks have to solve. That is how to continue to survive, develop stably and make profits in the context full of competition of the world. In other words, making profits is one significant goal, determining the survival of any bank in global environment today.Sine recognizing the importance of the competence and enhancing profits of Vietnamese commercial banks, specifically joint stock banks in Ho Chi Minh city, the author has conducted some experimental surveys in order to find out the answer for the question what factors affect the rate of making profits of commercial joint stock banks in Ho Chi Minh in current period. From the studies focusing on analizing the data of some contries and the bank system of one country and the experimental studies in Vietnam, the author offers 10 factors affecting the rate of making profits of commercial joint stock banks in Ho Chi Minh. The competence of maiking profits is measured by profit targets/ the total of assets/ the capital of the holder (ROA và ROE); these factors are divided into two main categories: the intrinsic ones of the bank and external ones which concerns macroeconomic situation. The intrinsic factors include the size of the bank, ownership issue, the effect of performance, liquidity, bad debt... The macro factors are: interesr,GDP rate and inflation. The study is conducted with the method of estimating and regressing the data from tables. The data for the study is taken from 10 banks in Ho Chi Minh city from 2008 to 2015. It was collected and processed according to tables. The author has used tables to examine and analyze the relationship between profit rate and 10 independent vi variables with the help of stata 14 software. From the result, ROA: there are 06 factors that bear statistic significance: the capital of the owner, the size of the asset, performing cost, odd debt, credit risk and bad debt. They are all negative factors with the exception of the capital of the owner and the size of the bank, which are positive. ROE is also affected by 06 factors: inflaton,performing cost, odd debt, credit risk and bad debt which are negative ones. Of all, bad debt is the strongest one estimated: 0.5878 From the result of the study, the author has offered some solutionsto enhance the competence of making profits of commercial joint stock banks in Ho Chi Minh city. However, there are still some limitations such as limited data, limited research scope so the solutions are mainly about the nature of the issue. They are not specific and they do not go into details of all aspects of the factors. There remain many interesting aspect which merit further research, including the way to diversify income, , Marginal interest income of banks in long term and add some factors that are lack such as : Capitalization level, Bank age, Tax rate effect. vii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... I LỜI CÁM ƠN ............................................................................................................ II TÓM TẮT .................................................................................................................III ABSTRACT ............................................................................................................... V DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ...................................................................... XI DANH MỤC CÁC BẢNG...................................................................................... XII DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ................................................................................ XIII CHƢƠNG 1. PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................1 1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ........................................................................................1 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU...................................................................................2 1.2.1. Mục tiêu chung ........................................................................................2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể ........................................................................................2 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU .....................................................................................2 1.4. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU .......................................3 1.5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................................3 1.6. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI .......................................................................................4 1.7. KẾT CẤU ĐỀ TÀI ..............................................................................................5 CHƢƠNG 2. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ......................................6 2.1. CÁC NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM TRƢỚC ĐÂY ................................................6 2.1.1. Các nghiên cứu thực nghiệm trên thế giới ..............................................6 2.1.2. Các nghiên cứu thực nghiệm ở Việt Nam ..............................................12 2.1.3. Khoảng trống nghiên cứu ......................................................................17 2.2. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ...................................................17 2.2.1. Khái niệm ...............................................................................................17 2.2.2. Chức năng của Ngân hàng thương mại trong nền kinh tế. ...................18 2.2.2.1. Chức năng trung gian tài chính .......................................................18 2.2.2.2. Chức năng trung gian thanh toán ....................................................18 viii 2.2.2.3. Chức năng "tạo tiền" .......................................................................19 2.2.2.4. Chức năng cung cấp các dịch vụ tài chính ......................................20 2.2.3. Các hoạt động chủ yếu của NHTM .......................................................20 2.2.3.1. Hoạt động huy động vốn .................................................................21 2.2.3.2. Hoạt động cấp tín dụng ...................................................................21 2.2.3.3. Hoạt động cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản ...................22 2.2.3.4. Hoạt động kinh doanh khác .............................................................22 2.3. TỔNG QUAN VỀ TỶ SUẤT SINH LỢI CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ..............22 2.3.1. Khái niệm ...............................................................................................22 2.3.2. Những chỉ tiêu đo lường tỷ suất sinh lợi tại các NH thương mại. ........23 2.3.2.1. Tỷ lệ thu nhập trên tổng tài sản (ROA- Return On Assets) ............23 2.3.2.2. Tỷ lệ thu nhập trên vốn chủ sở hữu (ROE- Return on equity) ........24 2.3.2.3. Tỷ lệ thu nhập lãi cận biên (NIM – Net Interest Margin) ...............24 2.3.2.4. Mối quan hệ giữa ROA và ROE .....................................................25 2.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ suất sinh lợi tại các NH thương mại ....26 2.3.3.1. Các nhân tố môi trƣờng kinh doanh từ bên ngoài ảnh hƣởng đến ngân hàng. ....................................................................................................26 2.3.3.2. Các nhân tố môi trƣờng kinh doanh từ bên trong ảnh hƣởng đến ngân hàng. ....................................................................................................27 CHƢƠNG 3. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................35 3.1. QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU...............................................................................35 3.2. GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU .............................................................................36 3.3. DỮ LIỆU NGHIÊN CỨU ...................................................................................42 3.3.1. Dữ liệu quan sát ....................................................................................42 3.3.2. Nguyên tắc chọn dữ liệu ........................................................................43 3.3.3. Dữ liệu thu thập .....................................................................................43 3.3.4. Phương pháp xử lý số liệu .....................................................................44 3.4. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..........................................................................45 3.4.1. Phân tích thống kê mô tả .......................................................................45 ix 3.4.2. Phân tích tự tương quan ........................................................................45 3.4.3. Phân tích hồi quy ...................................................................................46 3.4.4. Kiểm định tính thích hợp của mô hình ..................................................46 3.4.5. Kiểm định Durbin Watson về tự tương quan .........................................46 3.4.6. Kiểm định đa cộng tuyến .......................................................................47 CHƢƠNG 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................................49 4.1. THỰC TRẠNG VỀ TỶ SUẤT SINH LỢI. .............................................................49 4.2. KẾT QUẢ KIỂM ĐỊNH MÔ HÌNH ......................................................................60 4.2.1. Kết quả phân tích tự tương quan ...........................................................60 4.2.2. Kết quả kiểm định các giả thuyết hồi quy .............................................62 4.2.2.1. Kiểm định việc lựa chọn mô hình ...................................................63 4.2.2.2. Tổng hợp kết quả phân tích hồi quy theo mô hình FEM ................64 4.2.2.3. Kiểm định các vi phạm giả thuyết của mô hình ..............................65 4.2.2.4. Kiểm định các vi phạm giả thuyết của mô hình ..............................67 4.3. KẾT QUẢ KIỂM ĐỊNH CÁC GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU ....................................68 4.4. BÀN LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................................71 CHƢƠNG 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................78 5.1. KẾT LUẬN .....................................................................................................78 5.2. KIẾN NGHỊ GIẢI PHÁP GIA TĂNG TỶ SUẤT SINH LỢI CỦA CÁC NHTMCP ......79 5.2.1. Đối với các NHTMCP có hội sở chính trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh 79 5.2.1.1. Hạn chế và xử lý nợ xấu ..................................................................79 5.2.1.2. Mở rộng quy mô tổng tài sản ..........................................................82 5.2.1.3. Nâng cao quản lý chi phí hoạt động ................................................83 5.2.1.4. Hạn chế rủi ro tín dụng gắn với việc nâng cao quản lý chất lƣợng tín dụng .........................................................................................................83 5.2.1.5. Tăng vốn chủ sở hữu .......................................................................84 5.2.1.6. Tăng cƣờng nghiên cứu và dự báo tốc độ LP trong nền kinh tế .....86 5.2.1.7. Kiểm soát khả năng thanh khoản ở mức hợp lý, nâng cao hiệu quả quản trị tài sản nợ, có, nhất là quản trị thanh khoản ....................................86 x 5.2.1.8. Duy trì tăng trƣởng tiền gửi khách hàng ở mức hợp lý ...................87 5.2.1.9. Đẩy nhanh tiến trình triển khai áp dụng Basel trong hệ thống NH .87 5.2.2. Kiến nghị Chính phủ và NHNN .............................................................88 5.2.2.1. Đối với Chính phủ ...........................................................................88 5.2.2.2. Đối với Ngân hàng nhà nƣớc ..........................................................90 5.3. HẠN CHẾ VÀ ĐỀ XUẤT NGHIÊN CỨU THÊM....................................................91 KẾT LUẬN ...............................................................................................................93 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................95 PHỤ LỤC xi DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Từ viết tắt BCTC GDP RRTD NH Nghĩa tiếng Việt Báo cáo tài chính Tổng sản phẩm quốc nội Gross Domestic Product Rủi ro tín dụng Ngân hàng NHLD Ngân hàng Liên Doanh NHNN Ngân hàng nhà nƣớc NHTM Ngân hàng thƣơng mại NHTMCP Ngân hàng thƣơng mại cổ phần NHTMNN Ngân hàng thƣơng mại cổ phần NN NHTMVN Ngân hàng thƣơng mại Việt Nam NHTW Nghĩa tiếng Nƣớc ngoài Ngân hàng trung ƣơng NII Thu nhập ngoài lãi cận biên Non Interest Margin NIM Thu nhập lãi cận biên Net Interest Margin ROA Lợi nhuận sau thuế trên tổng tài sản Return On Assets ROE Lợi nhuận sau thuế trên VCSH Return On Equity VCSH Vốn chủ sở hữu xii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 3.1. Quy trình nghiên cứu ................................................................................35 Bảng 3.2. Mô tả các biến sử dụng trong mô hình .....................................................41 Bảng 4.1. Bảng thống kê mô tả các biến nghiên cứu ................................................49 Bảng 4.2. ROA tại các NHTMCP có hội sở chính tại Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2008 – 2015 ......................................................................................................52 Bảng 4.3. ROE tại các NHTMCP có hội sở chính tại Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2008 – 2015 ......................................................................................................53 Bảng 4.4. Mối tƣơng quan giữa các biến ..................................................................60 Bảng 4.5. Kết quả kiểm định đa cộng tuyến giữa các biến .......................................62 Bảng 4.6. Kiểm định Hausman .................................................................................63 Bảng 4.7. Kiểm định F ..............................................................................................63 Bảng 4.8. Bảng tổng hợp kết quả phân tích hồi quy ................................................64 mô hình ROA, ROE theo FEM .................................................................................64 Bảng 4.9. Kiểm định phƣơng sai sai số không đổi ..................................................65 Bảng 4.10. Kiểm định sự tự tƣơng quan của phần dƣ...............................................66 Bảng 4.11. Kiểm định tƣơng quan phần dƣ của đơn vị chéo ....................................66 Bảng 4.12. Bảng tổng hợp kết quả chạy hồi qui FGLS ............................................68 xiii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 4.1. ROA, ROE bình quân của các NHTMCP có hội sở chính tại TPHCM giai đoạn 2008 – 2015 ...............................................................................................51 Biểu đồ 4.2. Tốc độ tăng trƣởng GDP giai đoạn 2008 – 2015 .................................55 Biểu đồ 4.3. Lạm phát ở Việt Nam giai đoạn 2008 – 2015 ......................................56 Biểu đồ 4.4. Tỷ lệ trích lập dự phòng rủi ro trên tổng dƣ nợ bình quân tại các NHTMCP có hội sở chính tại TPHCM giai đoạn 2008 – 2015 ................................58 Biểu đồ 4.5. Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dƣ nợ bình quân tại các NHTMCP có hội sở chính tại TPHCM giai đoạn 2008 – 2015 .................................................................59 1 Chƣơng 1. PHẦN MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài Các ngân hàng thƣơng mại đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của một quốc gia. Ngân hàng thƣơng mại là hệ thần kinh, trái tim của nền kinh tế, là dấu hiệu báo hiệu báo hiệu trạng thái sức khỏe của nền kinh tế. Với tƣ cách là tổ chức trung gian tài chính nhận tiền gửi và tiến hành hoạt động cho vay và đầu tƣ, NHTM đã xâm nhập vào mọi lĩnh vực kinh tế- xã hội. Tại các nƣớc đang phát triển nhƣ Việt Nam, Ngân hàng thƣơng mại đóng một vai trò quan trọng vì nó đảm nhận vai trò giữ cho dòng vốn của nền kinh tế đƣợc lƣu thông. Để phát huy tốt vai trò của mình các ngân hàng thƣơng mại phải đƣa ra giải pháp để duy trì sự phát triển bền vững và không ngừng nâng cao lợi nhuận. Nhƣng cùng với cơ chế thị trƣờng ngày càng phát triển và Việt Nam đang hội nhập quốc tế trên mọi lĩnh vực thì cạnh tranh ngày càng mạnh mẽ trong lĩnh vực tài chính ngân hàng là tất yếu. Các ngân hàng lớn của nƣớc ngoài thành lập chi nhánh tại Việt Nam đã giới thiệu công nghệ ngân hàng tiên tiến. Các ngân hàng đã phải chia sẽ thị phần với họ. Lợi nhuận của Ngân hàng vì thế có thể tăng trƣởng chậm. Do đó việc nâng tỷ suất sinh lợi là nhiệm vụ thƣờng trực của các nhà quản lý, song tỷ suất sinh lợi lại chịu tác động của nhiều yếu tố ngoại vi và nội sinh trong từng giai đoạn khác nhau, vì vậy càng phải nghiên cứu và phân tích các nhân tố tác động đến tỷ suất sinh lợi của hệ thống ngân hàng thƣơng mại cổ phần nhằm đƣa ra những giải pháp giúp nâng cao lợi nhuận của ngân hàng trong quá trình cạnh tranh và hội nhập; đặc biệt, trong xu thế tự do hóa tài chính hiện nay, việc điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng nhà nƣớc còn hạn chế nhất định trong quá trình hội nhập quốc tế. Tính đến ngày quí 2 năm 2017, trong nƣớc 31 ngân hàng thƣơng mại cổ phần, 04 ngân hàng thƣơng mại do Nhà nƣớc nắm giữ 50% vốn điều lệ, 02 ngân hàng liên doanh, 61 ngân hàng 100% vốn nƣớc ngoài có văn phòng tại Việt Nam, 02 ngân hàng chính sách và 02 ngân hàng hợp tác xã, trong đó số lƣợng ngân hàng thƣơng mại cổ phần có hội sở chính tại Thành phố Hồ Chí Minh chiếm tỷ lệ 2 lớn nhất và quy mô hoạt động tín dụng lớn nhất, cạnh tranh sôi động nhất trong cả nƣớc, nên việc thúc đẩy phát triển ngân hàng thƣơng mại cổ phần tại Thành phố Hồ Chí Minh và các khu vực lân cận góp phần phát triển bền vững các ngân hàng thƣơng mại cổ phần trong cả nƣớc. Vì vậy, làm thế nào để các ngân hàng tiếp tục ổn định, phát triển bền vững về tài sản, vốn, doanh thu lợi nhuận trong môi trƣờng cạnh tranh, đã và đang trở thành đòi hỏi cấp bách, thách thức đối với các ngân hàng thƣơng mại. Xuất phát từ những lý do trên, tác giả quyết định lựa chọn đề tài “Các nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lợi của các ngân hàng thƣơng mại cổ phần trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh” để nghiên cứu cho luận văn thạc sĩ. 1.2. Mục tiêu nghiên cứu 1.2.1. Mục tiêu chung Nghiên cứu các nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lợi của các ngân hàng thƣơng mại cổ phần trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể - Xác định và đo lƣờng các nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lợi tại các ngân hàng thƣơng mại cổ phần trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. - Đề xuất giải pháp nâng cao tỷ suất sinh lợi tại các ngân hàng thƣơng mại cổ phần trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. 1.3. Câu hỏi nghiên cứu Để thực hiện các mục tiêu trên, tác giả tìm hiểu và trả lời các câu hỏi nghiên cứu sau: - Thực trạng hiệu quả hoạt động NHTM trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh thông qua tỷ suất sinh lợi nhƣ thế nào? - Những nhân tố nào ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lợi của các ngân hàng thƣơng mại cổ phần trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh? 3 - Mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố đó tác động đến tỷ suất sinh lợi đối với hoạt động kinh doanh trong hệ thống NHTMCP trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh nhƣ thế nào? - Làm thế nào để nâng cao tỷ suất sinh lợi, nâng cao hiệu quả của các NHTM CP trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh? 1.4. Đối tƣợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu - Đối tƣợng nghiên cứu là các nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lợi tại các ngân hàng thƣơng mại cổ phần tại Thành phố Hồ Chí Minh. - Phạm vi nghiên cứu là các ngân hàng thƣơng mại cổ phần có hội sở chính tại Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn 2008-2015. Việc phân tích đánh giá mức độ ảnh hƣởng của giữa các biến độc lập và biến phụ thuộc, tác giả sử dụng nguồn dữ liệu đƣợc lấy từ các báo cáo tài chính đã đƣợc kiểm toán tại thời điểm cuối năm của các ngân hàng thƣơng mại cổ phần có hội sở chính tại Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn 2008-2015. Các biến độc lập về nhân tố bên ngoài ngân hàng là các số liệu liên quan đến yếu tố kinh tế vĩ mô đƣợc thu thập từ Tổng cục thống kê. 1.5. Phƣơng pháp nghiên cứu Luận văn đƣợc tác giả kết hợp phƣơng pháp định tính và định lƣợng để phân tích, đánh giá các nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lợi của các ngân hàng thƣơng mại cổ phần trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. - Phƣơng pháp định tính: bằng bảng số liệu, đồ thị tác giả phân tích tình hình tỷ suất sinh lợi và những nhân tố ảnh hƣởng đƣợc đúc kết từ các tài liệu nghiên cứu trƣớc đây. - Phƣơng pháp định lƣợng: sử dụng phƣơng pháp ƣớc lƣợng hồi quy với dữ liệu bảng để phân tích các nhân tố bên trong cũng nhƣ các nhân tố bên ngoài ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lợi của ngân hàng thƣơng mại cổ phần trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Cụ thể: 4 Phân tích thống kê mô tả, tính toán giá trị trung bình, độ lệch chuẩn, giá trị lớn nhất và bé nhất của từng biến nghiên cứu để mô tả những đặc tính cơ bản của dữ liệu thu thập đƣợc từ nghiên cứu thực nghiệm nhằm cung cấp những thông tin tổng quát nhất về mẫu nghiên cứu. Phân tích tƣơng quan để kiểm tra mối quan hệ giữa các biến độc lập và biến phụ thuộc. Phân tích hồi quy để đo lƣờng mức độ tác động đáng kể hoặc không đáng kể của biến độc lập lên biến phụ thuộc, qua đó biết đƣợc chiều tác động của từng biến độc lập đến biến phụ thuộc. Kết quả của mô hình đƣợc kiểm định và so sánh để tìm ra mô hình phù hợp nhất trong việc nghiên cứu của các nhân tố tác động đến tỷ suất sinh lợi tại các ngân hàng thƣơng mại cổ phần trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Về phƣơng pháp phân tích xử lý số liệu: tác giả sử dụng phần mềm thống kê STATA 14.0 để phân tích, đánh giá các nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lợi của các ngân hàng thƣơng mại cổ phần trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. 1.6. Ý nghĩa của đề tài - Ý nghĩa về mặt khoa học: Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp nhiều thông tin hữu ích cho các cổ đông hiện hữu và các nhà đầu tƣ tiềm năng, cung cấp sự hiểu biết sâu hơn về các nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lợi của các ngân hàng và là cơ sở để các nhà đầu tƣ ra quyết định đầu tƣ vào cổ phiếu ngân hàng. Kết quả nghiên cứu còn là một trong những nguồn thông tin cung cấp cho các nhà quản trị của các ngân hàng thƣơng mại cổ phần có hội sở chính tại Thành phố Hồ Chí Minh về các nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lợi của ngân hàng, qua đó hỗ trợ các nhà quản trị ngân hàng đƣa ra các quyết định, các biện pháp phòng ngừa rủi ro, chính sách phát triển hợp lý dựa trên các ảnh hƣởng tích cực cũng nhƣ tiêu cực của các nhân tố ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lợi, góp phần nâng cao vị thế của ngân hàng trên thị trƣờng. 5 - Ý nghĩa về mặt thực tiễn: Bên cạnh đó, kết quả nghiên cứu là cơ sở để cơ quan quản lý nhà nƣớc chuyên ngành tham chiếu, xem xét các nhân tố ảnh hƣởng đến khả năng sinh lợi tại các ngân hàng thƣơng mại cổ phần trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và cả nƣớc nói chung, từ đó tiếp thu và đánh giá một cách xác thực và xây dựng, ban hành chính sách kịp thời, hợp lý gắn với thực tiễn, trong quá trình hội nhập ngày càng sâu rộng của nƣớc ta và từng bƣớc xây dựng một hệ thống ngân hàng phát triển bền vững. 1.7. Kết cấu đề tài Luận văn gồm 5 chƣơng: - Chương 1: Phần mở đầu - Chương 2: Tổng quan về vấn đề nghiên cứu - Chương 3: Phương pháp nghiên cứu - Chương 4: Kết quả nghiên cứu - Chương 5: Kết luận và kiến nghị Kết luận chƣơng 1 Trên đây là nội dung tổng quan của nghiên cứu, bao gồm mục tiêu, câu hỏi, dữ liệu, phƣơng pháp nghiên cứu và kết cấu chính của luận văn. Kế tiếp chƣơng 2, tác giả sẽ trình bày các lý thuyết liên quan, khảo sát các nghiên cứu trƣớc có liên quan đến vấn đề nghiên cứu mà đề tài này sẽ thực hiện.