Tài liệu Luận văn tổ chức dạy học ở trung tâm gdnn gdtx tp móng cái, tỉnh quảng ninh đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI NGUYỄN NGỌC THIÊM TỔ CHỨC DẠY HỌC Ở TRUNG TÂM GDNN - GDTX THÀNH PHỐ MÓNG CÁI TỈNH QUẢNG NINH ĐÁP ỨNG YÊU CẦU XÂY DỰNG XÃ HỘI HỌC TẬP LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI, 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI NGUYỄN NGỌC THIÊM TỔ CHỨC DẠY HỌC Ở TRUNG TÂM GDNN - GDTX THÀNH PHỐ MÓNG CÁI TỈNH QUẢNG NINH ĐÁP ỨNG YÊU CẦU XÂY DỰNG XÃ HỘI HỌC TẬP CHUYÊN NGÀNH: GIÁO DỤC VÀ PHÁT TRIỂN CỘNG ĐỒNG MÃ SỐ: MÃ NGÀNH THÍ ĐIỂM LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC GIÁO DỤC NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC TS. VŨ NGỌC HÀ HÀ NỘI, 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả trong luận văn là trung thực và chưa từng có ai công bố trong bất cứ công trình nào khác. Tác giả luận văn Nguyễn Ngọc Thiêm LỜI CẢM ƠN Tác giả xin trân trọng cảm ơn trường Đại học Sư phạm Hà Nội; cảm ơn các Thầy, Cô giáo đã tham gia giảng dạy và giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu đề tài. Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Cô TS. Vũ Ngọc Hà, đã tận tình hướng dẫn tác giả nghiên cứu và thực hiện đề tài này. Tác giả xin chân thành cảm ơn đến các đồng chí lãnh đạo Trung tâm GDNN – GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh, các đồng chí lãnh đạo các trường THPT, THCS trên địa bàn thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh, các đồng chí giáo viên, nhân viên, hội cha mẹ học sinh, các em học sinh Trung tâm GDNN – GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh đã nhiệt tình giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu thực hiện đề tài. Cuối cùng tác giả xin dành lời cảm ơn chân thành đến người thân, đồng nghiệp, bạn bè đã động viên, khích lệ và tạo điều kiện thuận lợi để tác giả hoàn thành đề tài của mình. Tác giả rất mong nhận được sự góp ý kiến, chỉ dẫn của các Thầy, Cô giáo, các bạn đồng nghiệp và tất cả những ai quan tâm luận văn này. Xin trân trọng cảm ơn. Quảng Ninh, ngày 02 tháng 6 năm 2017 Tác giả luận văn Nguyễn Ngọc Thiêm BẢNG KÍ HIỆU CÁC TỪ VÀ CỤM TỪ VIẾT TẮT TT VIẾT TẮT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 GDNN – GDTX GDTX XHHT TTHTCĐ HN-GDTX UBND GD&ĐT THPT THCS SHHN NPT CNTT CSVC CBQL GD GDHN VIẾT ĐẦY ĐỦ Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên Giáo dục thường xuyên Xã hội học tập Trung tâm học tập cộng đồng Hướng nghiệp – Giáo dục thường xuyên Ủy ban nhân dân Giáo dục và đào tạo Trung học phổ thông Trung học cơ sở Sinh hoạt hướng nghiệp Nghề phổ thông Công nghệ thông tin Cơ sở vật chất Cán bộ quản lý Giáo dục Giáo dục hướng nghiệp MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài: .......................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu:.................................................................................... 3 3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu: .......................................... 3 4. Giả thuyết khoa học: ..................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu: ................................................................................... 3 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu đề tài: ............................................................. 4 7. Phương pháp nghiên cứu:.............................................................................. 5 8. Cấu trúc luận văn .......................................................................................... 5 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC DẠY HỌC .......................... 6 Ở TRUNG TÂM GDNN-GDTX CẤP HUYỆN ĐÁP ỨNG YÊU CẦU XÂY DỰNG XÃ HỘI HỌC TẬP .................................................................. 6 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ................................................................. 6 1.1.1. Các công trình nghiên cứu về tổ chức dạy học ở phổ thông và đại học. ................................................................................................................ 6 1.1.2. Các công trình nghiên cứu về tổ chức dạy học ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên .......................................................... 7 1.2. Xã hội học tập và xây dựng xã hội học tập ............................................ 9 1.2.1. Xã hội học tập ..................................................................................... 9 1.2.2. Xây dựng xã hội học tập ................................................................... 13 1.3. Tổ chức dạy học ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thƣờng xuyên đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. ......................... 15 1.3.1. Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên trong hệ thống Giáo dục quốc dân. ........................................................................... 15 1.3.2. Dạy học ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. ....................................... 22 1.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến tổ chức dạy học ở trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thƣờng xuyên đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập ............................................................................................................ 25 1.4.1. Các yếu tố thuộc về nhà nước và trung tâm ảnh hưởng đến tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. ............................................................................................................... 25 1.4.2. Các yếu tố thuộc về giáo viên ảnh hưởng đến tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập ........ 26 Kết luận chƣơng 1. ........................................................................................ 27 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC DẠY HỌC Ở TRUNG TÂM GDNN-GDTX THÀNH PHỐ MÓNG CÁI, TỈNH QUẢNG NINH......... 28 2.1. Tổ chức khảo sát thực tiễn dạy học ở trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thƣờng xuyên. ................................................................. 28 2.1.1. Mục đích khảo sát ............................................................................. 28 2.1.2. Nội dung khảo sát.............................................................................. 28 2.1.3. Phương pháp khảo sát....................................................................... 28 2.1.4. Cách cho điểm và thang đánh giá..................................................... 29 2.1.5. Khách thể khảo sát ............................................................................ 29 2.1.6. Vài nét về Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. ..................................................... 30 2.2. Thực trạng tổ chức dạy học ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp Giáo dục thƣờng xuyên thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập .................................................................. 34 2.2.1. Thực trạng tổ chức thực hiện nội dung chương trình dạy học ở Trung tâm GDNN – GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập ................. 34 2.2.2. Thực trạng tổ chức thực hiện các hình thức dạy học ở Trung tâm GDNN - GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập......................... 35 2.2.3. Thực trạng tổ chức giảng dạy của giáo viên ở trung tâm GDNN GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập ....................................... 36 2.2.4. Thực trang tổ chức học tập cho học viên ở trung tâm GDNN - GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập................................................... 40 2.2.5. Thực trạng tổ chức huy động nguồn lực phục vụ dạy học ở Trung tâm GDNN - GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập ................. 41 2.2.6. Thực trạng tổ chức kiểm tra dạy học của giáo viên ở trung tâm GDNN - GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập......................... 42 2.2.7. Đánh giá tổng hợp tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập.......................................................... 44 2.3. Thực trạng thuận lợi, khó khăn và mức độ đáp ứng xây dựng xã hội học tập phát triển cộng đồng ở Trung tâm GDNN - GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập ......................................................................... 46 2.3.1. Thuận lợi, khó khăn khi tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX ..................................................................................................................... 46 2.3.2. Mức độ đáp ứng của tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX đối với việc xây dựng xã hội học tập và phát triển cộng đồng ......................... 48 2.4. Các yếu tổ ảnh hƣởng đến tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập ...................................... 50 2.4.1. Các yếu tố thuộc về nhà nước và trung tâm ảnh hưởng đến tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX .......................................................... 50 2.4.2. Các yếu tố ảnh hưởng tố thuộc về người giáo viên đến dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX ........................................................................... 51 2.5. Đánh giá thành công, hạn chế và nguyên nhân của tổ chức dạy học đáp ứng yêu câu xây dựng xã hội học tập ở trung tâm GDNN - GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh ...................................................... 53 2.5.1. Thành công ........................................................................................ 53 2.5.2. Hạn chế ............................................................................................. 55 2.5.3. Nguyên nhân...................................................................................... 56 Kết luận chƣơng 2. ........................................................................................ 57 Chƣơng 3. BIỆN PHÁP TỔ CHỨC DẠY HỌC Ở TRUNG TÂM GDNNGDTX THÀNH PHỐ MÓNG CÁI, TỈNH QUẢNG NINH ĐÁP ỨNG YÊU CẦU XÂY DỰNG XÃ HỘI HỌC TẬP ............................................. 58 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ............................................................... 58 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học ................................................... 58 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ................................................... 58 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ .................................................... 58 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ...................................................... 59 3.2. Biện pháp tổ chức dạy học tại Trung tâm GDNN - GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập.. 59 3.2.1. Phân loại người học và tổ chức dạy học tạo cơ hội học tập cho người học. .............................................................................................................. 59 3.2.2. Đa dạng hình thức dạy học, phương thức dạy học phù hợp với điều kiện địa phương và nhu cầu người học. ...................................................... 64 3.2.3. Đa dạng hóa người dạy để nâng cao chất lượng dạy học ở Trung tâm GDNN - GDTX. ........................................................................................... 67 3.2.4. Tăng cường đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tăng cường tự học suốt đời, lấy người học làm trung tâm ................................................. 71 3.2.5. Tăng cường cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học tạo điều kiện cho người học học tập trong mọi hoàn cảnh.................. 77 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp tổ chức dạy học ............................... 80 3.4. Kết quả khảo nghiệm về nhận thức tính cần thiết và khả thi của các biện pháp tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN-GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập............. 81 3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ...................................................................... 81 3.4.2. Cách cho điểm và thang đánh giá..................................................... 81 3.4.3. Mẫu trưng cầu ý kiến ........................................................................ 81 3.4.4. Kết quả khảo nghiệm......................................................................... 82 Kết luận chƣơng 3. ........................................................................................ 88 KẾT LUẬN .................................................................................................... 89 1. Kết luận ...................................................................................................... 89 2. Khuyến nghị ............................................................................................... 90 2.1. Với Bộ Giáo dục và Đào tạo ................................................................ 90 2.2. Với Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Ninh ........................................... 91 2.3. Với các trường THCS thành phố Móng Cái ........................................ 91 DANH MỤC BÀI BÁO KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN VĂN............................................................................ 93 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 104 PHỤ LỤC ..................................................................................................... 113 DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1. Mẫu khảo sát thực trạng ................................................................. 29 Bảng 2.2. Xếp loại hạnh kiểm của học viên.................................................... 31 Bảng 2.3. Xếp loại học lực của học viên ........................................................ 31 Bảng 2.4. Kết quả dạy hướng nghiệp và dạy nghề phổ thông ........................ 32 Bảng 2.5. Kết quả dạy nghề lái xe mô tô, ô tô trong liên kết đào tạo ............. 33 Bảng 2.6. Kết quả dạy nghề trình độ trung cấp chuyên nghiệp ..................... 33 Bảng 2.7. Kết quả dạy nghề cho lao động nông thôn ..................................... 33 Bảng 2.8. Kết quả công tác xóa mù chữ và giáo dục tiếp tục sau khi biết chữ ......................................................................................................................... 34 Bảng 2.9. Thực trạng tổ chức thực hiện các nội dung chương trình dạy học ở Trung tâm GDNN – GDTX ............................................................................ 34 Bảng 2.10. Thực trạng tổ chức thực hiện các hình thức dạy học ở Trung tâm GDNN - GDTX ............................................................................................... 35 Bảng 2.11. Thực trạng tổ chức giảng dạy của giáo viên ở trung tâm GDNN GDTX .............................................................................................................. 36 Bảng 2.12. Thực trang tổ chức học tập cho học viên ở trung tâm GDNN GDTX .............................................................................................................. 40 Bảng 2.13. Thực trạng tổ chức huy động nguồn lực phục vụ dạy học ở Trung tâm GDNN - GDTX ........................................................................................ 41 Bảng 2.14. Thực trạng mức độ thực hiện kiểm tra dạy học của giáo viên ở trung tâm GDNN - GDTX .............................................................................. 42 Bảng 2.15. Tổng hợp tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập ..................................................................... 44 Bảng 2.16. Thực trạng thuận lợi, khó khăn khi tổ chức dạy học ở Trung tâm GDNN - GDTX ............................................................................................... 46 Bảng 2.17. Mức độ đáp ứng của tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX đối với việc xây dựng xã hội học tập và phát triển cộng đồng ....................... 48 Bảng 2.18. Thực trạng mức độ ảnh hưởng của các yếu tố thuộc về nhà nước và trung tâm đến tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX .................... 50 Bảng 2.19. Thực trạng mức độ ảnh hưởng của các yếu tố thuộc về người giáo viên đến dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX ............................................... 51 Bảng 3.1.Mẫu khảo sát .................................................................................... 81 Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm về nhận thức tính cần thiết của các biện pháp Tổ chức dạy học đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập ở trung tâm GDNN - GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh................................ 82 Bảng 3.3. Kết quả khảo nghiệm về nhận thức tính khả thi của các biện pháp Tổ chức dạy học đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập ở trung tâm GDNN - GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh................................ 84 Bảng 3.4. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và khả thi của các biện pháp Tổ chức dạy học đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập ở trung tâm GDNN GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh............................................... 85 DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Mức độ thực hiện các nội dung dạy học ở trung tâm GDNN GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập ........................................... 46 Biểu đồ: 2.2. Mức độ đáp ứng của tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN GDTX với xây dựng xã hội học tập, phát triển cộng đồng............................. 49 Biểu đồ 2.3. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan và khách quan đến tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh ................................................................................................................. 53 Biểu đồ 3.1: mối quan hệ giữa tính cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp tổ chức dạy học đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập.................... 87 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: 1.1. Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên (GDNN-GDTX) có vai trò lớn trong nền giáo dục quốc dân như: Chương trình xoá mù chữ và giáo dục tiếp tục sau khi biết chữ; Chương trình giáo dục đáp ứng yêu cầu của người học: cập nhật kiến thức, kỹ năng, chuyển giao công nghệ; Chương trình đào tạo, bồi dưỡng và nâng cao trình độ về chuyên môn, nghiệp vụ; Chương trình giáo dục để lấy văn bằng của hệ thống giáo dục quốc dân; Việc xây dựng cả nước trở thành xã hội học tập được dựa trên nền tảng phát triển đồng thời, gắn kết, liên thông của hai bộ phận cấu thành: Giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên của hệ thống giáo dục quốc dân, trong đó giáo dục thường xuyên thực hiện các chương trình học tập nhằm tạo các điều kiện tốt nhất đáp ứng mọi yêu cầu học tập suốt đời, học tập liên tục của mọi người công dân sẽ là một bộ phận có chức năng quan trọng, làm tiền đề để xây dựng xã hội học tập. UNESCO đánh giá cao vai trò của giáo dục thường xuyên thông qua những nhận định sau đây: Giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên đều có tầm quan trọng như nhau đối với sự phát triển tài nguyên con người; Giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên bổ sung cho nhau và vì vậy, các chương trình giáo dục tương đương cần phải được khuyến khích; Cả giáo dục chính quy lẫn giáo dục thường xuyên đều có đối tượng riêng của mình; Giáo dục thường xuyên là một phần tiếp tục của giáo dục chính quy, vì vậy cả hai loại chương trình này cần được tiến hành song song với nhau; Giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên cần phải có những tài liệu học tập tốt mang tính đặc thù, đều phải có giáo viên chuyên trách và sự trợ giúp về tài chính; Giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên cần được tổ chức một cách hệ thống; Bồi dưỡng cập nhật kiến thức cho giáo viên và người học đều cần thiết đối với cả giáo dục chính quy và giáo 1 dục thường xuyên, nhất là phải thường xuyên tổ chức các khoá huấn luyện về đổi mới phương pháp dạy học cho người dạy; Việc nghiên cứu lý luận và biên soạn giáo trình, học liệu phù hợp với các chương trình giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên là rất cần thiết; Giáo dục thường xuyên cần đến sự tham gia của cộng đồng nhiều hơn so với giáo dục chính quy; Chất lượng và hiệu quả của chương trình giáo dục thường xuyên phụ thuộc vào mức độ đáp ứng nhu cầu của con người dân ở từng cộng đồng; Giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên đều phải hướng tới sự phát triển của các kỹ năng hành dụng “Học đi đôi với Hành”. Đó là điều hết sức quan trọng đối với giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên; Việc quản lý, điều hành và đánh giá giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên phải được thiết lập một cách có tổ chức; Mặc dù cả giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên đều được cấu trúc theo chương chình chuẩn, nhưng chương trình của giáo dục thường xuyên mang tính mềm dẻo hơn. 1.2. Thực tế tổ chức dạy học ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên trong thời gian qua đã đạt được kết quả nâng cao được chất lượng dạy học và góp phần xây dựng xã hội học tập ở địa phương thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. Nhưng đứng trước yêu cầu của đổi mới giáo dục về dạy học và xây dựng xã hội học tập theo Nghị quyết Trung Ương Đảng thì công tác dạy học ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên chưa đáp ứng được, còn có những bất cập và hạn chế như: đa dạng hóa người dạy, người học; phương pháp và hình thức dạy học... ở trung tâm nhiều khi chưa hướng đến người học làm giảm chất lượng hoạt động dạy học và sự phù hợp với việc xây dựng xã hội học tập tại địa phương. Vấn đề đặt ra cần có các nghiên cứu thực tiễn về dạy học ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. 2 1.3. Trong lĩnh vực Giáo dục và Phát triển cộng đồng đã có nhiều hướng đề tài khác nhau, nhưng hướng đề tài về tổ chức dạy học ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên trên địa bàn thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh hiện nay còn ít được nghiên cứu. Sự lựa chọn đề tài trên sẽ xác định được điểm mới và có đóng góp trực tiếp cho công tác dạy học ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên trên địa bàn thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. 2. Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn dạy học ở Trung tâm GDNN-GDTX đề xuất các biện pháp tổ chức dạy học ở Trung tâm đó đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. 3. Khách thể nghiên cứu và đối tƣợng nghiên cứu: 3.1. Khách thể nghiên cứu: Tổ chức dạy học ở Trung tâm GDNNGDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. 3.2. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp tổ chức dạy học tại Trung tâm GDNN-GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. 4. Giả thuyết khoa học: Dạy học ở GDNN-GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh đứng trước yêu cầu đổi mới giáo dục còn bộc lộ những hạn chế, chưa phù hợp về hình thức dạy học, phương pháp dạy học, nội dung chương trình dạy học, người dạy và người học vv... làm giảm chất lượng dạy học ở Trung tâm. Nếu đề xuất và áp dụng các biện pháp tổ chức dạy học ở Trung tâm GDNN-GDTX theo hướng xây dựng xã hội học tập thì sẽ nâng cao được chất lượng dạy học, góp phần xây dựng xã hội học tập ở thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu: 5.1.Hệ thống hóa cơ sở lý luận về tổ chức dạy học ở Trung tâm GDNNGDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. 3 5.2. Khảo sát và đánh giá thực trạng tổ chức dạy học ở Trung tâm GDNN-GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. 5.3. Đề xuất biện pháp tổ chức dạy học ở Trung tâm GDNN-GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. Khảo nghiệm về nhận thức tính cần thiết và khả thi của biện pháp tổ chức dạy học ở Trung tâm GDNN-GDTX đề xuất. 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu đề tài: 6.1. Nghiên cứu biện pháp tổ chức dạy học ở Trung tâm GDNN-GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. 6.2. Nội dung dạy học ở trung tâm được nghiên cứu bao gồm: Dạy bổ túc văn hóa và dạy nghề sơ cấp. 6.3. Địa bàn nghiên cứu: Trung tâm GDNN-GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh; Các phường, xã trên địa bàn thành phố Móng Cái. 6.4. Đối tượng khảo sát Nhóm 1: Cán bộ quản lý của Trung tâm GDNN-GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. Nhóm 2: Giáo viên Trung tâm GDNN-GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. Nhóm 3: Học viên Trung tâm GDNN-GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. Nhóm 4: Cán bộ tại các phường, xã trên địa bàn thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. 6.5. Thời gian lấy số liệu: Từ năm 2015 đến năm 2017. 4 7. Phƣơng pháp nghiên cứu: 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Sử dụng các phương pháp nghiên cứu lý luận để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài về dạy học ở Trung tâm GDNN-GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Sử dụng các phương pháp nghiên cứu thực tiễn (Quan sát, điều tra, tổng kết kinh nghiệm, phương pháp chuyên gia, vv...) để nghiên cứu thực tiễn dạy học ở Trung tâm GDNNGDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh nhằm xây dựng cơ sở thực tiễn cho đề tài luận văn. 7.3. Nhóm phương pháp toán thống kê: Sử dụng các công thức toán thống kê như số trung bình cộng, số trung vị, hệ số tương quan, vv... Xử lý kết quả nghiên cứu để từ đó rút ra các nhận xét khoa học về dạy học ở Trung tâm GDNN-GDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục luận văn bao gồm 3 chương. Chương 1: Cơ sở lý luận về tổ chức dạy học ở Trung tâm GDNNGDTX đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. Chương 2: Thực trạng tổ chức dạy học dạy học ở Trung tâm GDNNGDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. Chương 3: Biện pháp tổ chức dạy học ở trung tâm GDNN - GDTX thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu xây dựng xã hội học tập. 5 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC DẠY HỌC Ở TRUNG TÂM GDNN-GDTX CẤP HUYỆN ĐÁP ỨNG YÊU CẦU XÂY DỰNG XÃ HỘI HỌC TẬP 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Các công trình nghiên cứu về tổ chức dạy học ở phổ thông và đại học. Dạy học là vấn đề cơ bản của xã hội, sự tồn tại xã hội cho nên trong khoa học nói chung và khoa học nói riêng được nghiên cứu rất nhiều và tập trung các nhà khoa học giáo dục thuộc các lĩnh vực khác nhau. Các công trình nghiên cứu của các nhà khoc học tiêu biểu I.Ia Lecne, M.I Macmutov, M.N Xcatkin, V.Ô Kôn, Xavier Roegiers, X.I Kixegof [28], [31], [37]... đã nêu bật vai trò quan trọng của dạy học với việc phát triển cho người học năng lực nghề nghiệp cần thiết và phát triển tính độc lập sáng tạo cho người học. Như tác phẩm “Lí luận dạy học của trường phổ thông trung học” (1982), của các tác giả M.I Macmutov, M.N Xcatkin, V.Ô Kôn... trong công trình nghiên cứu “Hình thành các kĩ năng và kĩ xảo sư phạm cho sinh viên trong điều kiện nền giáo dục đại học” Kixegof và các cộng sự đã thiết kế hơn 100 kĩ năng giảng dạy, trong đó có hơn 50 kĩ năng cần thiết để thiết kế bài giảng nhằm phát triển năng lực người học. Theo tư tưởng thực tiễn, thực trạng các công trình nghiên cứu của các nhà khoa học trên thế giới đã đề cập đến việc phát triển các năng lực, phẩm chất cần thiết cho người học trong quá trình tổ chức dạy học như các công trình nghiên cứu của các nhà khoa học ở trường Đại học Stan Forts (Hoa Kì). Trong công trình nghiên cứu của tiến sĩ giáo dục người Ấn Độ Raja RohSingh “Nền giáo dục cho thế kỉ 21: Những triển vọng của châu Á - Thái Bình Dương” đã khẳng định các mục đích mà tổ chức dạy học cần đạt được ở người học cũng như cách thức tổ chức dạy học như thế nào (1997) (R.Roi - Sinh (1995), Nền giáo dục cho thế 6 kỉ 21, Những triển vọng châu Á - Thái Bình Dương, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, Hà Nội). Ngoài ra các nhà khoa học bàn rất nhiều về hình thức dạy học, nội dung dạy học, các điều kiện nguyên tắc dạy học... qua các tác phẩm, công trình nghiên cứu của Cômenxki, T.A.ILina, M.I Kônđacốp (1985) Giáo dục học (1979).“Phương pháp dạy học ở đại học” của Sharma, G D Shakti, R.Ahmed (2001) [], B.P.Exipốp (1997) “Những cơ sở lí luận của dạy học”. Bàn về dạy học trong nhà trường đại học, các cấp phổ thông về các nội hàm khác nhau của dạy học... đã được nghiên cứu rất nhiều trong các công trình nghiên cứu của các nhà khoa học giáo dục Việt Nam được thể hiện dưới hình thức các sản phẩm: tác phẩm chuyên khảo, bài báo khoa học trong các tạp chí, các giáo trình giảng dạy, các luận văn, luận án... Có thể kể đến các công trình “Lí luận dạy học đại cương” của Nguyễn ngọc Quang (1996), “Lí luận dạy học hiện đại” của Lưu Xuân Mới (2000), Hà Thế Ngữ (1980) với “Quá trình sư phạm: Bản chất, cấu trúc và tính qui luật”, Đặng Vũ Hoạt - Hà Thị Đức (2010) “Lí luận dạy học hiện đại”, Vũ Trọng Rỹ (1994) “Phương tiện dạy học với việc đổi mới phương pháp dạy học ở trường phổ thông”, Thái Duy Tuyên (2005) với “Tổ chức dạy học trên lớp để giúp sinh viên tự học”... 1.1.2. Các công trình nghiên cứu về tổ chức dạy học ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên Vấn đề dạy học người lớn ở các trung tâm học tập cộng đồng, trung tâm giáo dục thường xuyên, hướng nghiệp là một vấn đề thời sự trong mọi thời kỳ lịch sử đặc biệt trong bối cảnh hiện nay một trong bảy xu hướng đổi mới giáo dục thế giới là xu hướng xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời. Các công trình nghiên cứu bàn về dạy học đối với người lớn rất đa dạng. Có thể kể ra một số công trình sau: Nguyễn Bích Liên (2005), Thực trạng phát triển giáo dục không chính qui ở Việt Nam, Nguyễn Thế Mỹ (2008), Phương pháp dạy học người lớn trong giáo dục thường xuyên, Đặng Thành Hưng (2003), Phương pháp dạy học trong giáo dục người lớn, Tô Bá Trượng (2004), Một số vấn đề về 7