Tài liệu Nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố đông hà, tỉnh quảng trị

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÁI LÊ PHƯƠNG LIÊN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ ĐÔNG HÀ - TỈNH QUẢNG TRỊ CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ Mà SỐ: 8340410 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. HOÀNG HỮU HÒA HUẾ, 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi và được sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS. Hoàng Hữu Hòa. Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề tài là trung thực và chưa công bố bất kỳ dưới hình thức nào trước đây. Những số liệu phục vụ cho việc phân tích, đánh giá được tác giả thu thập trong quá trình nghiên cứu. Ngoài ra trong luận văn còn sử dụng một số nhận xét, đánh giá cũng như số liệu của các tác giả khác, cơ quan tổ chức khác đều có trích dẫn và chú thích nguồn gốc. Huế, ngày 1 tháng 6 năm 2018 Tác giả luận văn Thái Lê Phương Liên i LỜI CẢM ƠN Với tình cảm sâu sắc, chân thành, cho phép tôi được bày tỏ lòng biết ơn tới tất cả các cơ quan và cá nhân đã tạo điều kiện giúp đỡ cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn toàn thể Quý thầy, cô giáo và các cán bộ công chức Phòng Sau đại học Trường Đại học Kinh tế Đại học Huế đã giúp đỡ tôi về mọi mặt trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Hoàng Hữu Hòa, người trực tiếp hướng dẫn, đã giúp đỡ tận tình tôi trong suốt thời gian nghiên cứu để hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo UBND thành phố Đông Hà đã tin tưởng cử tôi tham gia khoá đào tạo thạc sĩ và các Phòng ban chuyên môn tạo mọi điều kiện thuận lợi trong quá trình thu thập dữ liệu cho luận văn này. Xin cảm ơn người chồng thân yêu của tôi đã gánh vác công việc gia đình, tạo điều kiện để tôi đủ thời gian và yên tâm lo hoàn tất chương trình học. Cuối cùng, xin cảm ơn các bạn cùng lớp đã góp ý giúp tôi trong quá trình thực hiện luận văn này. Huế, ngày 1 tháng 6 năm 2018 Tác giả luận văn Thái Lê Phương Liên ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ Họ và tên học viên: THÁI LÊ PHƯƠNG LIÊN Chuyên ngành: Quản lý kinh tế, Niên khóa: 2016 - 2018 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. HOÀNG HỮU HÒA Tên đề tài: NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ ĐÔNG HÀ - TỈNH QUẢNG TRỊ 1. Tính cấp thiết của đề tài Thành phố Đông Hà đang đứng trước những cơ hội lớn và cả những khó khăn, thách thức. Do đó, yêu cầu về tổ chức bộ máy cán bộ công chức, viên chức nói chung phải được kiện toàn và sắp xếp lại theo hướng tinh gọn, chuẩn hóa. Việc nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức trong thực thi công vụ nhằm thực hiện đạt kết quả cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng của thành phố trong giai đoạn mới là yêu cầu bức thiết. Xuất phát từ đó, đề tài: “Nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị”được lựa chọn làm luận văn thạc sĩ. 2. Phương pháp nghiên cứu Luận văn đã sử dụng các phương pháp như: phương pháp thu thập số liệu; tổng hợp và xử lý số liệu; Phương pháp phân tích:phương pháp thống kê mô tả, Phương pháp phân tích nhân tố; phân tích hồi quy nhằm hướng đến thực hiện mục tiêu nghiên cứu. 3. Kết quả nghiên cứu và đóng góp luận văn Góp phần hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng cán bộ công chức, viên chức; Phân tích thực trạng chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại UBND thành phố Đông Hà giai đoạn 2014-2016; Đề xuất các giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức tại UBND thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị. iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Giải thích CBCC : Cán bộ công chức CQNN : Cơ quan nhà nước HCNN : Hành chính nhà nước HĐND : Hội đồng nhân dân NN : Nhà nước NSNN : Ngân sách nhà nước QĐ : Quyết định QLNN : Quản lý nhà nước TP : Thành phố UBND : Ủy ban nhân dân VC : Viên chức GDNN : Giáo dục nghề nghiệp GDTX : Giáo dục thường xuyên LĐTBXH : Lao động Thương binh Xã hội iv MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................i LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ ................................ iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................................iv MỤC LỤC...................................................................................................................v DANH MỤC BẢNG..................................................................................................ix DANH MỤC HÌNH ...................................................................................................xi PHẦN MỞ ĐẦU.........................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................3 2.1 Mục tiêu chung......................................................................................................3 2.2. Mục tiêu cụ thể.....................................................................................................3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................3 3.1. Đối tượng nghiên cứu...........................................................................................3 3.2. Phạm vi nghiên cứu..............................................................................................3 4. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................3 4.1. Phương pháp thu thập số liệu ...............................................................................3 4.1.1. Đối với số liệu thứ cấp ................................................................................................... 4 4.1.2. Đối với số liệu sơ cấp ..................................................................................................... 4 4.2. Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu................................................................4 4.3. Phương pháp phân tích.........................................................................................5 5. Kết cấu của đề tài ....................................................................................................5 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG.... CÁN BỘ CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC .....................................................................................6 1.1. Lý luận về cán bộ công chức, viên chức ..............................................................6 1.1.1. Khái niệm cán bộ công chức, viên chức ...........................................................6 1.1.2. Một số đặc điểm của đội ngũ cán bộ công chức, viên chức ...........................11 v 1.1.3. Vị trí, vai trò của cán bộ công chức, viên chức...............................................14 1.1.4. Phân loại cán bộ công chức, viên chức ...........................................................16 1.2. Chất lượng cán bộ công chức, viên chức ...........................................................17 1.2.1. Lý luận cơ bản về chất lượng cán bộ công chức, viên chức ...........................17 1.2.2. Chính sách nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức.......................29 1.3. Kinh nghiệm trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức của một số nước trên thế giới và ở Việt Nam..................................................................32 1.3.1. Kinh nghiệm của một số nước trên thế giới....................................................32 1.3.2. Kinh nghiệm của một số địa phương trong nước............................................34 1.3.3. Bài học rút ra cho thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị..................................36 TÓM TẮT CHƯƠNG 1............................................................................................37 CHƯƠNG 2 ...... : THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ .................................................38 ĐÔNG HÀ, TỈNH QUẢNG TRỊ ..............................................................................38 2.1. Giới thiệu tổng quan về thành phố Đông Hà .....................................................38 2.2. Thực trạng chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị ...................................................................................42 2.2.1. Tình hình chung về cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị ...................................................................................42 2.2.2. Thực trạng chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị ...................................................................................46 2.2.3. Phân tích các chính sách nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị ..............................................57 2.3. Đánh giá của CBCC, VC và người dân về chất lượng và chính sách nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị ...........................................................................................................63 2.3.1. Đánh giá của cán bộ công chức, viên chức về chính sách nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức .....................................................................................64 vi 2.3.2. Đánh giá của người dân về chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức tại UBND thành phố Đông Hà ..................................................................................74 2.4. Đánh giá giá chung về nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị ...................................................77 2.4.1. Kết quả đạt được .............................................................................................77 2.4.2. Hạn chế............................................................................................................77 2.4.3. Nguyên nhân hạn chế ......................................................................................78 TÓM TẮT CHƯƠNG 2............................................................................................80 CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ ĐÔNG HÀ, TỈNH QUẢNG TRỊ .....................................................................81 3.1. Định hướng nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị...................................................................81 3.1.1. Định hướng chung...........................................................................................81 3.1.2. Phương hướng cụ thể ......................................................................................81 3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị .........................................................................82 3.2.1.Giải pháp hoàn thiện công tác tuyển dụng cán bộ công chức, viên chức ........82 3.2.2. Giải pháp về công tác sử dụng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức của thành phố.............................................................................................................................83 3.2.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức .........................................................................................................86 3.2.4. Giải pháp hoàn thiện việc phân loại và đánh giá cán bộ công chức, viên chức87 3.2.5. Giải pháp hoàn thiện công tác quy hoạch đội ngũ cán bộ công chức, viên chức của thành phố ............................................................................................................88 3.2.6. Giải pháp hoàn thiện công tác phân tích công việc và xác định tiêu chuẩn chức danh ..................................................................................................................92 3.2.7. Giải pháp nâng cao tinh thần và đạo đức, đẩy mạnh đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực trong đội ngũ cán bộ công chức, viên chức.....................................96 vii 3.2.8. Giải pháp quan tâm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức là nữ...........................................................................................................................97 TÓM TẮT CHƯƠNG 3............................................................................................98 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................................99 1. Kết luận .................................................................................................................99 2. Kiến nghị .............................................................................................................100 2.1. Đối với Nhà nước.............................................................................................100 2.2. Đối với cấp lãnh đạo của UBND thành phố ....................................................100 TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................101 PHỤ LỤC................................................................................................................104 QUYẾT ĐỊNH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG BẢN NHẬN XÉT PHẢN BIỆN 1 BẢN NHẬN XÉT PHẢN BIỆN 2 BẢN GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA LUẬN VĂN XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN viii DANH MỤC BẢNG Số hiệu bảng Tên bảng Trang Bảng 1.1. Những kỹ năng cần được đào tạo đối với cán bộ công chức, viên chức ..21 Bảng 1.2. Tầm quan trọng của các kỹ năng ..............................................................21 Bảng 1.3. Những kỹ năng công việc quan trọng cần đào tạocho ba nhóm công chức cấp thành phố, thị xã .................................................................................................21 Bảng 2.1. Số cơ sở y tế - Giường bệnh và cán bộ y tếở TP.Đông Hà giai đoạn 20122016 ..........................................................................................................................40 Bảng 2.2. Dân số trung bình phân theo giới tính và phântheo thành thị, nông thôn ở TP.Đông Hà giai đoạn 2012-2016 ............................................................................41 Bảng 2.3. Số lao động trong các cơ sở kinh tế cá thể phi nông lâm nghiệpvà thủy sản phân theo ngành kinh tế ở TP.Đông Hà giai đoạn 2012-2016 ...........................42 Bảng 2.4. Số lượng cán bộ công chức, viên chứctại UBND TP.Đông Hà qua 3 năm 2014 -2016 ................................................................................................................43 Bảng 2.5. Đội ngũ cán bộ công chức, viên chức thành phố Đông Hà năm 2016 .....44 Bảng 2.6. Cơ cấu đội ngũ cán bộ công chức, viên chứctại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016 ..........................................................................................45 Bảng 2.7. Tình hình sức khỏe của cán bộ công chức, viên chứctại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016 ................................................................................47 Bảng 2.8. Trình độ văn hóa của cán bộ công chức, viên chứctại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016 ................................................................................48 Bảng 2.9. Cơ cấu ngạch cán bộ công chức, viên chứctại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016................................................................................................49 Bảng 2.10. Trình độ lý luận chính trị cán bộ công chức, viên chứctại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016 .........................................................................50 Bảng 2.11. Trình độ quản lý nhà nước đội ngũ cán bộ công chức, viên chứctại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016...................................................51 ix Bảng 2.12. Trình độ ngoại ngữ của cán bộ công chức, viên chức chứctại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016 ...............................................................51 Bảng 2.13. Trình độ tin học của đội ngũ cán bộ công chức, viên chứctại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016 ...............................................................53 Bảng 2.14. Thâm niên của cán bộ công chức, viên chứctại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016 ..........................................................................................54 Bảng 2.15. Kết quả đánh giá cán bộ công chức, viên chứctại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016 ................................................................................55 Bảng 2.16. Xếp loại thi đua cán bộ công chức, viên chứctại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016 ..........................................................................................56 Bảng 2.17. Xếp loại thi đua cán bộ công chức, viên chức theo giới tínhtại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016 ...............................................................56 Bảng 2.18. Số lượng hồ sơ ứng tuyển, trúng tuyển được tuyển dụngtại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016 .........................................................................58 Bảng 2.19. Tình hình đào tạo, bồi dưỡng của đội ngũ cán bộ công chức,viên chức tại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016..............................................59 Bảng 2.20. Số lượng cán bộ công chức, viên chức điều động, luân chuyểntại UBND thành phố Đông Hà qua 3 năm 2014-2016 ...............................................................61 Bảng 2.21. Cơ cấu mẫu điều tra ................................................................................64 Bảng 2.22. Đánh giá của cán bộ công chức, viên chức tại UBND thành phố Đông Hà thông qua giá trị trung bình của các biến quan sát ..............................................65 Bảng 2.23. Kết quả kiểm định độ tin cậy của thang đo bằng Cronbach’s Alpha .....67 Bảng 2.24. Kiểm định KMO and Bartlett's Test .......................................................69 Bảng 2.25. Kết quả phân tích nhân tố khám phá ......................................................70 Bảng 2.26. Đánh giá của người dân đối với cán bộ công chức, viên chức tại UBND thành phố Đông Hà ...................................................................................................74 Bảng 2.27. Điểm trung bình về đánh giá của người dân đối với cán bộ công chức, viên chức tại UBND thành phố Đông Hà .................................................................75 x DANH MỤC HÌNH Sốhiệu hình Tên hình Trang Hình 1.1. Mô hình hai nhánh của trình độ thực hiện công việc................................23 xi PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước, ông cha ta đã ý thức rõ việc dùng người là quốc sách, nó không phải là nguyên nhân duy nhất nhưng có tác dụng trực tiếp đến sự tồn vong của quốc gia, sự trường tồn và phát triển của dân tộc. Phát huy truyền thống và phương sách dùng người của ông cha ta để lại, từ khi ra đời đến nay, Đảng ta đặc biệt quan tâm đến vấn đề cán bộ, coi cán bộ là nhân tố quyết định sự thành công hay thất bại của cách mạng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc. Vì vậy huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng”. Đội ngũ cán bộ công chức, viên chức Ủy ban nhân dân thành phố “công tâm, thạo việc”, có phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh chính trị vững vàng, đủ trình độ và năng lực hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao có ý nghĩa to lớn trong giai đoạn hiện nay. Đội ngũ cán bộ công chức, viên chức “công tâm, thạo việc” sẽ là nòng cốt quan trọng thúc đẩy xây dựng thành phố phát triển vững mạnh, toàn diện, bền vững. Vấn đề được chọn có tính cấp thiết và quan trọng vì những lý do sau: Thứ nhất, thành phố Đông Hà là một trong những bộ phận quan trọng trong hệ thống lãnh thổ hành chính của tỉnh Quảng Trị nói riêng và của cả nước nói chung; giữ vai trò hạt nhân lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, chịu trách nhiệm trước tỉnh Quảng Trị và nhân dân trên địa bàn trong triển khai thực hiện nhiệm vụ tại địa phương. Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và cách mạng khoa học công nghệ đang diễn ra mạnh mẽ; tình hình thế giới diễn biến phức tạp, các thế lực thù địch tiếp tục chống phá quyết liệt; đất nước đang tiếp tục sự nghiệp đổi mới,…thành phố Đông Hà đang đứng trước những cơ hội lớn và cả những khó khăn, thách thức gay gắt hơn, với nhiệm vụ xây dựng thành phố Đông Hà, phát triển bền vững, mang hướng văn minh, hiện đại và là đầu tàu của tỉnh trong phát triển kinh tế. Do đó, yêu cầu về tổ chức bộ máy cán bộ công chức, viên chức nói chung phải kiện toàn và sắp xếp lại bộ máy quản lý nhà nước theo hướng tinh gọn, chuẩn hóa các chức danh cán bộ quản lý hành chính nhà nước. Củng cố kiện toàn các phòng chuyên môn thuộc UBND thành phố và nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên 1 chức trong thực thi công vụ nhằm thực hiện đạt kết quả cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng của thành phố trong giai đoạn mới. Thứ hai, đội ngũ cán bộ công chức, viên chức ở các phòng chuyên môn với tư cách là chủ thể tiến hành các công vụ cụ thể. Đây là hạt nhân của nền công vụ và cũng chính là yếu tố bảo đảm cho nền công vụ hiệu lực, hiệu quả. Hoạt động công vụ là hoạt động có tổ chức và tuân thủ những quy chế bắt buộc, theo trật tự, có tính chất thứ bậc chặt chẽ, chính quy và quyền lực. Hoạt động công vụ do cán bộ, công chức, viên chức thực hiện, cho nên vấn đề cấp thiết được đặt ra ở đây là phải xây dựng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức hành chính bảo đảm thi hành nhiệm vụ Nhà nước một cách có hiệu quả hơn nữa. Do đó, cần có những giải pháp cơ bản để nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức đang thực thi công vụ ở các phòng chuyên môn trên địa bàn thành phố. Thứ ba, đánh giá đúng thực trạng chất lượng cán bộ công chức, viên chức và đề ra các giải pháp để đổi mới, nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức là một trong những nội dung của chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 - 2020 là: “Xây dựng hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước từ Trung ương tới cơ sở thông suốt, trong sạch, vững mạnh, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả, tăng tính dân chủ và pháp quyền trong hoạt động điều hành của Chính phủ và của cơ quan hành chính nhà nước; xây dựng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức có đủ phẩm chất, năng lực và trình độ đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân và sự phát triển của đất nước”. Trong các kỳ đại hội Đảng bộ thành phố Đông Hà đã đề ra nhiều mục tiêu, Đề án về nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức… Ngày 21/7/2015, Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Đông Hà khóa XII, đã xây dựng Đề án “công tác cán bộ giai đoạn 2015- 2020, định hướng đến năm 2025” nhằm quy hoạch, đào tạo, bố trí cán bộ một cách hợp lý; tạo bước đột phá để góp phần đổi mới công tác đào tạo, xây dựng cán bộ; thực hiện trẻ hoá, tiêu chuẩn hoá, tăng cường bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ giúp cán bộ phát triển toàn diện. Góp phần nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu cấp bách trước mắt và mang ý nghĩa chiến lược lâu dài. Xuất phát từ những lý do trên, đề tài: “Nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị” được chọn làm luận văn thạc sĩ. 2 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1 Mục tiêu chung Trên cơ sở phân tích thực trạng chất lượng cán bộ công chức, viên chức, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại UBND thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị trong thời gian tới. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng cán bộ công chức, viên chức; - Phân tích thực trạng chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại UBND thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị; - Đề xuất các giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức tại UBND thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là những vấn đề liên quan đến chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại UBND thành phố cấp tỉnh. Đối tượng khảo sát là cán bộ và chuyên viên tại UBND thành phố Đông Hà và người dân trên địa bàn đến giao dịch, liên hệ công việc với cán bộ công chức, viên chức tại UBND thành phố Đông Hà. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Đề tài được triển khai nghiên cứu tại UBND thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị. - Về thời gian: Phân tích đánh giá thực trạng giai đoạn 2014-2016, các giải pháp được đề xuất áp dụng cho những năm tiếp theo. Số liệu sơ cấp được điều tra khảo sát trong khoảng thời gian từ tháng 11 đến tháng 12 năm 2017. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp thu thập số liệu Quá trình thu thập số liệu được tiến hành ở hai cấp độ sơ cấp và thứ cấp nhằm hỗ trợ và bổ sung cho nhau, bao gồm: 3 4.1.1. Đối với số liệu thứ cấp Số liệu thứ cấp được thu thập từ các tài liệu, báo cáo thống kê chính thức về tình hình đội ngũ cán bộ công chức, viên chức từ văn phòng UBND thành phố Đông Hà giai đoạn 2014-2016; phương hướng hoạt động năm tiếp theo và nguồn tài liệu được thu thập từ sách, báo, tạp chí, các tài liệu đã công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng, internet và từ các cơ quan ban ngành ở TW để định hướng. 4.1.2. Đối với số liệu sơ cấp Số liệu sơ cấp được thu thập để phân tích đánh giá của cán bộ, chuyên viên về chính sách nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ và đánh giá của người dân trên địa bàn đến giao dịch, liên hệ công việc về chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức tại UBND thành phố Đông Hà. Trong đó, bao gồm: - Tất cả cán bộ công chức, viên chức của 22 phòng, ban chức năng (trừ đội ngũ công chức là lãnh đạo UBND thành phố), tổng số là 135 người. - Đối với mẫu khảo sát là người dân, để đảm bảo tính đại diện cho tổng thể mẫu được xác định thông qua công thức của Yamane (1973): Trong đó n: là quy mô mẫu, N là số lượng của tổng thể; e là sai số cho phép là 5%. Với lượng người dân đến giao dịch trung bình hàng tháng tại UBND thành phố Đông Hà năm 2016 (N) là 136 người. Vậy số lượng mẫu sẽ lựa chọn để khảo sát là 100. Như vậy, tác giả sẽ khảo sát 100 người dân liên quan đến hoạt động công vụ của cán bộ công chức, viên chức tại UBND TP.Đông Hà. - Nội dung của Phiếu điều tra gồm 2 phần: Phần 1. Thông tin đối tượng khảo sát; Phần 2. Các nội dung liên quan đến chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức tại UBND TP. Đông Hà. Phiếu điều tra sử dụng thang điểm Likert 5 mức độ để đối tượng được phỏng vấn lựa chọn mức độ phù hợp (với điểm 1 là mức độ thấp nhất đến điểm 5 là mức độ tốt nhất). Nội dung Phiếu điều tra được trình bày Phụ lục. - Thời gian điều tra: Tháng 11 năm 2017. 4.2. Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu - Sử dụng phương pháp phân tổ thống kê để tổng hợp và hệ thống hóa tài liệu điều tra theo các tiêu thức phù hợp với mục tiêu nghiên cứu. 4 - Số liệu điều tra được xử lý, tính toán trên máy tính theo các phần mềm thống kê thông dụng EXCEL, SPSS 20.0. 4.3. Phương pháp phân tích - Phương pháp thống kê mô tả, được sử dụng để lượng hóa các chỉ tiêu phản ánh chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức và các chính sách nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức viên chức trên địa bàn nghiên cứu. - Phương pháp dãy dữ liệu thời gian được vận dụng để phân tích động thái chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức và chính sách nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức viên chức ở UBND TP. Đông Hà giai đoạn 2014-2016. - Phương pháp phân tích nhân tố khám phá (EFA) được sử dụng nhằm xem xét sự khác biệt giữa nhóm các biến định lượng với biến phân loại đối tượng cần so sánh. Từ việc phân tích trên giúp đưa ra các nhận xét, kết luận một cách khách quan về những vấn đề liên quan đến nội dung và mục đích nghiên cứu. 5. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung nghiên cứu của luận văn được kết cấu thành 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng cán bộ công chức, viên chức; Chương 2. Thực trạng chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị; Chương 3. Định hướng và giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ công chức, viên chức tại ủy ban nhân dân thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị. 5 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC 1.1. Lý luận về cán bộ công chức, viên chức 1.1.1. Khái niệm cán bộ công chức, viên chức 1.1.1.1. Khái niệm cán bộ Khái niệm “cán bộ” thường được sử dụng ở các nước xã hội chủ nghĩa và bao hàm một diện rất rộng về các loại nhân sự thuộc khu vực nhà nước và các tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội. Thuật ngữ khi đó thường dùng là “cán bộ, công nhân viên chức” bao quát tất cả những người làm công hưởng lương từ nhà nước, kể cả những người đứng đầu 1 cơ quan tới các nhân viên phục vụ như lái xe, bảo vệ hay lao động tạp vụ không phân biệt ai là cán bộ, công chức, viên chức. Cùng với xu hướng toàn cầu hóa về kinh tế, những thành tựu của sự phát triển kinh tế - xã hội, sự tăng cường mở rộng giao lưu, hợp tác về nhiều mặt với các nước, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại; cùng với công cuộc cải cách hành chính hiện nay đang đặt ra nhu cầu chuyên biệt hóa trong sự điều chỉnh pháp luật ngày càng rõ nét, đòi hỏi phải có sự thống nhất về nhận thức trong sự phân định các khái niệm có liên quan. Luật Cán bộ, công chức được Quốc hội ban hành tháng 11 năm 2008, có hiệu lực từ ngày 01/01/2010 đã quy định cụ thể: Cán bộ là công dân Việt Nam được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm, giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, ở tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; ở huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước. [21] Như vậy, đến nay khái niệm cán bộ đã được quy định rõ ràng, cụ thể, xác định rõ nội hàm, đó là những người giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong các cơ quan thuộc hệ thống chính trị Việt Nam từ trung ương đến cấp huyện, quận và tương đương. Tùy góc độ và mục tiêu xem xét có thể phân biệt đội ngũ cán bộ thành các nhóm sau: 6 - Xét về loại hình có thể phân thành: Cán bộ Đảng, đoàn thể, cán bộ Nhà nước, cán bộ kinh tế và quản lý kinh tế; cán bộ khoa học, kỹ thuật. - Theo tính chất và chức năng nhiệm vụ có thể phân thành: nhóm chính khách, nhóm lãnh đạo quản lý; nhóm chuyên gia và nhóm công chức, viên chức. 1.1.1.2. Khái niệm công chức Công chức là một bộ phận quan trọng trong bộ máy quản lý nhà nước, là lực lượng lao động chủ yếu thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của bộ máy hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương. Hiệu lực của hệ thống chính trị nói chung và của bộ máy hành chính Nhà nước nói riêng, xét cho cùng được quyết định bởi phẩm chất, năng lực và hiệu quả của đội ngũ cán bộ, công chức. Khái niệm công chức được hình thành gắn liền với sự phát triển của nền hành chính nhà nước. Văn bản có tính pháp lý đầu tiên quy định về công chức là Sắc lệnh số 76/SL ngày 20/5/1950 của Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, tại Điều 1 quy định: “Công chức là những người công dân Việt Nam được chính quyền nhân dân tuyển để giữ một chức vụ thường xuyên trong các cơ quan Chính phủ ở trong hay ngoài nước, trừ trường hợp riêng biệt do Chính phủ quy định”. [22] Sau suốt một thời gian dài, khái niệm công chức ít được sử dụng, thay vào đó là khái niệm cán bộ, công nhân viên chức nhà nước; không phân biệt công chức, viên chức với công nhân. Thực hiện công cuộc đổi mới, trước yêu cầu khách quan của tiến trình cải cách nền hành chính nhà nước và đòi hỏi chuẩn hóa đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước, thuật ngữ công chức lại được sử dụng trở lại. Tại Nghị định số 169/HĐBT ngày 25/5/1991 của Hội đồng Bộ trưởng; tiếp đó là Nghị định số 95/1998/NĐ-CP ngày 17/11/1998 của Chính phủ; Nghị định số 117/2003/NĐ-CP ngày 10/10/2003 của Chính phủ về tuyển dụng, sử dụng và quản lý cán bộ, công chức trong các cơ quan Nhà nước; khái niệm công chức được đề cập một cách rõ ràng, cụ thể; xong vẫn chưa phân biệt công chức hành chính với công chức sự nghiệp. Đến nay, trước yêu cầu của sự phát triển kinh tế - xã hội, sự phát triển của đời sống chính trị pháp lý; Luật cán bộ, công chức được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XII thông qua ngày 13/11/2008, có hiệu lực từ ngày 01/01/2010 quy định rõ: Công chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng, 7 bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện, trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong các cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi tắt là đơn vị sự nghiệp công lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật. Từ những cách quan niệm về công chức nêu trên, chúng ta có thể hiểu khái niệm công chức như sau: Công chức thường được hiểu một cách chung là những công dân, được tuyển dụng và bổ nhiệm giữ một công vụ thường xuyên trong một công sở của nhà nước ở trung ương hay địa phương, được xếp vào một ngạch và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; có nghĩa vụ, bổn phận phục vụ nhân dân, phục vụ nhà nước theo quy định của pháp luật, và chịu sự điều chỉnh của luật công chức. Trong hoạt động công vụ của Nhà nước, có thể phân loại công chức theo các cách khác nhau. Theo đặc thù tính chất công việc người ta thường phân công chức thành bốn loại: Công chức lãnh đạo, công chức chuyên gia, công chức chuyên môn, nghiệp vụ, công chức là nhân viên hành chính. Tuy nhiên, sự phân loại này chỉ có tính chất định tính, nhằm giúp cho việc xác định cơ cấu công chức trong việc quy hoạch mà chưa rõ trình độ, năng lực của công chức trong từng loại khác nhau, do đó chưa đáp ứng được yêu cầu chuẩn hóa công chức. Ở nước ta hiện nay, phân loại công chức theo ngạch là phổ biến. Ngạch công chức là một khái niệm chỉ trình độ, năng lực, khả năng chuyên môn và ngành nghề của công chức. Mỗi ngạch thể hiện một cấp độ về trình độ chuyên môn nghiệp vụ và có tiêu chuẩn riêng, bao gồm 5 loại:[22] + Công chức ngạch chuyên viên cao cấp và tương đương trở lên. + Công chức ngạch chuyên viên chính và tương đương. 8