Tài liệu Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã tại huyện triệu phong, tỉnh quảng trị

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ NGUYỄN NHẬT LINH NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TẠI HUYỆN TRIỆU PHONG, TỈNH QUẢNG TRỊ Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ Mã số: 8340410 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN XUÂN CHÂU HUẾ, 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi và được sự hướng dẫn khoa học của Tiến sĩ Trần Xuân Châu. Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề tài là trung thực và chưa công bố bất kỳ dưới hình thức nào trước đây. Những số liệu phục vụ cho việc phân tích, đánh giá được tác giả thu thập trong quá trình nghiên cứu. Ngoài ra trong luận văn còn sử dụng một số nhận xét, đánh giá cũng như số liệu của các tác giả khác, cơ quan tổ chức khác đều có trích dẫn và chú thích nguồn gốc. Thừa Thiên Huế, tháng 2 năm 2018 Tác giả luận văn Nguyễn Nhật Linh i LỜI CẢM ƠN Sau thời gian học tập và nghiên cứu, tôi đã hoàn thành đề tài “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị”. Trong suốt quá trình thực hiện, tôi đã nhận được sự hướng dẫn và hỗ trợ nhiệt tình từ Quý Thầy Cô, đồng nghiệp. Tôi chân thành gửi lời cảm ơn sâu sắc đến: Tất cả các cơ quan và cá nhân đã tạo điều kiện, giúp đỡ cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn toàn thể Quý Thầy, Cô và các cán bộ công chức của Trường Đại học Kinh tế, Đại học Huế đã giúp đỡ tôi về mọi mặt trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đến Tiến sĩ Trần Xuân Châu - Phó Trưởng khoa Kinh tế Chính trị, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Huế - Thầy trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tận tình tôi trong suốt thời gian nghiên cứu để hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo huyện Triệu Phong và Anh/chị đồng nghiệp tại Phòng Nội vụ đã nhiệt tình tổng hợp, cung cấp các số liệu phục vụ cho việc nghiên cứu luận văn này. Cuối cùng, chân thành cảm ơn gia đình và bạn bè cùng lớp, đồng nghiệp những người đã luôn tạo mọi điều kiện, cổ vũ và động viên tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn. Thừa Thiên Huế, tháng 2 năm 2018 Tác giả luận văn Nguyễn Nhật Linh ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ Họ và tên học viên: NGUYỄN NHẬT LINH Chuyên ngành: Quản lý kinh tế, Niên khóa: 2016 - 2018 Người hướng dẫn khoa học: TS. TRẦN XUÂN CHÂU Tên đề tài: NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TẠI HUYỆN TRIỆU PHONG, TỈNH QUẢNG TRỊ 1. Tính cấp thiết của đề tài Huyện Triệu Phong là một huyện nghèo, mặc dù còn nhiều điều kiện khó khăn nhưng toàn thể cán bộ và nhân dân trong huyện cùng nhau đồng lòng, đồng sức quyết tâm xây dựng huyện vững mạnh về mọi mặt. Cho đến nay, đời sống của nhân dân trong huyện đã được nâng cao rõ rệt, tạo thêm lòng tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Đạt được thành tựu như vậy chính là trong những năm qua các cấp chính quyền huyện đã coi trọng công tác xây dựng, kiện toàn đội ngũ cán bộ công chức nói chung và cán bộ công chức xã nói riêng. Tuy nhiên, chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong còn một số hạn chế như: chất lượng cán bộ, công chức chưa đáp ứng được yêu cầu của công việc, đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ công chức chưa gắn với việc sử dụng, chưa có chính sách thỏa đáng để thu hút cán bộ, công chức có trình độ cao về các cơ quan hành chính của huyện công tác. Do vậy việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị là hết sức cấp thiết. 2. Phương pháp nghiên cứu Luận văn đã sử dụng các phương pháp như: phương pháp thu thập số liệu; tổng hợp và xử lý số liệu; phương pháp thống kê mô tả, so sánh, Kiểm định độ tin cậy thang đo; Phương pháp phân tích nhân tố và hồi quy nhằm nghiên cứu các nhân tố nghiên cứu đến chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã trên địa bàn huyện. 3. Kết quả nghiên cứu và đóng góp luận văn Kết quả nghiên cứu của luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã. Đánh giá thực trạng về đội ngũ CBCC cấp xã và nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong. Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong trong thời gian tới. iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Viết tắt Giải thích CBCC : Cán bộ công chức CP : Chính phủ ĐH : Đại học ĐVT : Đơn vị tính HĐND : Hội đồng nhân dân KT-TC-XD : Kinh tế- tài chính- xây dựng KT-XH : Kinh tế xã hội NĐ : Nghị định QĐ : Quyết định SL : Số lượng TC : Trung cấp THCS : Trung học cơ sở THPT : Trung học phổ thông UBMTTQ : Ủy ban mặt trận Tổ quốc UBND : Ủy ban nhân dân VH - XH : Văn hóa- xã hội iv MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ ........................... iii MỤC LỤC..................................................................................................................v DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT..................................................................... iv DANH MỤC BẢNG ................................................................................................ ix DANH MỤC HÌNH................................................................................................. xi MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài........................................................................................................ 1 2. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................................. 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................................... 3 4. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................................... 3 5. Đóng góp của đề tài .............................................................................................................. 4 6. Kết cấu của đề tài .................................................................................................................. 5 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC ................................................................................6 1.1. Cơ sở lý luận về chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức................................................. 6 1.1.1. Một số khái niệm ..........................................................................................6 1.1.2. Phân loại cán bộ, công chức .........................................................................9 1.1.3. Vai trò, đặc điểm của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ...........................11 1.2. Nội dung nâng cao và các tiêu chí đánh giá nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã .....................................................................................................................14 1.2.1. Sự hợp lý về cơ cấu đội ngũ .......................................................................14 1.2.2. Nâng cao thể lực .........................................................................................15 1.2.3. Nâng cao trí lực...........................................................................................17 1.2.4. Nâng cao tâm lực ........................................................................................19 1.3. Các hoạt động nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã...................21 v 1.3.1. Quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp xã ...............................................21 1.3.2. Công tác tuyển dụng công chức cấp xã ......................................................22 1.3.3. Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ............................................23 1.3.4. Sử dụng, sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ..................................24 1.3.5. Đánh giá thực hiện công việc đối với cán bộ, công chức cấp xã................25 1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã26 1.4.1. Nhân tố khách quan ....................................................................................26 1.4.2. Nhân tố chủ quan ........................................................................................28 1.5. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã tại các địa phương......................................................................................................................................29 1.5.1. Kinh nghiệm của huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An ...................................29 1.5.2. Kinh nghiệm của huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị ....................................29 1.5.3. Bài học kinh nghiệm cho huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị...................31 TÓM TẮT CHƯƠNG 1..........................................................................................32 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ CỦA HUYỆN TRIỆU PHONG ................................................33 2.1. Tổng quan về huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.......................................................33 2.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên .......................................................................33 2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội............................................................................34 2.1.3. Tình hình thu chi NSNN của huyện Triệu Phong ......................................36 2.1.4. Cơ hội phát triển kinh tế - xã hội huyện Triệu Phong.................................37 2.1.5. Những khó khăn, thách thức trong quá trình phát triển kinh tế- xã hội huyện Triệu Phong trong thời gian tới ......................................................................37 2.1.6. Bộ máy tổ chức cấp xã của huyện Triệu Phong .........................................38 2.2. Thực trạng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.............................................................................................................39 2.2.1. Về cơ cấu đội ngũ .......................................................................................39 2.2.2. Về thể lực....................................................................................................43 2.2.3. Về trí lực .....................................................................................................46 vi 2.2.4. Về tâm lực...................................................................................................52 2.3. Các hoạt động nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã...................54 2.3.1. Quy hoạch, tạo nguồn cán bộ, công chức cấp xã........................................54 2.3.2. Công tác tuyển dụng cán bộ, công chức cấp xã..........................................55 2.3.3. Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ............................................57 2.3.4. Sử dụng cán bộ, công chức cấp xã..............................................................59 2.3.5. Đánh giá cán bộ, công chức cấp xã ............................................................61 2.3.6. Khảo sát đánh giá chất lượng cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua các đối tượng điều tra ..........................................62 2.4. Đánh giá chung về chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị..........................................................................................................................73 2.4.1. Kết quả đạt được .........................................................................................73 2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân.............................................................................74 2.4.3. Những vấn đề cần đặt ra trong việc chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị ...............................................................76 TÓM TẮT CHƯƠNG 2..........................................................................................78 CHƯƠNG 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRIỆU PHONG, TỈNH QUẢNG TRỊ ..................................................................80 3.1. Quan điểm, định hướng, mục tiêu nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị .................................................................80 3.1.1. Quan điểm, định hướng ..............................................................................80 3.1.2. Mục tiêu nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị ..............................................................................81 3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.............................................................................................................82 3.2.1. Nhóm giải pháp chung................................................................................82 3.2.2. Nhóm giải pháp cụ thể nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị .....................................................................86 vii 3.2.3. Nhóm giải pháp hỗ trợ ................................................................................95 TÓM TẮT CHƯƠNG 3..........................................................................................98 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................99 1. Kết luận ................................................................................................................................99 2. Kiến nghị............................................................................................................................100 2.1. Đối với Chính phủ và các cơ quan ban ngành .............................................100 2.2. Đối với chính quyền huyện Triệu Phong.....................................................100 TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................101 PHỤ LỤC ...............................................................................................................103 QUYẾT ĐỊNH VỀ VIỆC THÀNH LẬP HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VẮN THẠC SĨ KINH TẾ NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SĨ CỦA PHẢN BIỆN 1 NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SĨ CỦA PHẢN BIỆN 2 BẢN GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA LUẬN VĂN XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN viii DANH MỤC BẢNG Số hiệu bảng Tên bảng Trang Bảng 2.1. Thống kê hiện trạng sử dụng đất của huyện Triệu Phong đến thời điểm 31/12/2016 ...............................................................................................34 Bảng 2.2. Dân số và lao động huyện Triệu Phong giai đoạn 2012-2016 .................35 Bảng 2.3. Giá trị sản xuất của huyện Triệu Phong giai đoạn 2012-2016 .................36 Bảng 2.4. Tình hình thu, chi ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Triệu Phong giai 2012-2016 .........................................................................................36 Bảng 2.5. Quy mô và cơ cấu CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 ..............................................................................39 Bảng 2.6. Số lượng CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 ........................................................................................40 Bảng 2.7. Cơ cấu đội ngũ CBCC cấp xã theo giới tính và độ tuổi của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 .........................................42 Bảng 2.8. Thực trạng chiều cao và cân nặng của CBCC cấp xã huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 .....................................................44 Bảng 2.9. Tình hình sức khỏe của CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 ........................................................................45 Bảng 2.10. Trình độ văn hóa của đội ngũ CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016.............................................................46 Bảng 2.11. Trình độ chuyên môn của đội ngũ CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 .....................................................47 Bảng 2.12. Trình độ lý luận chính trị của đội ngũ CBCC cấp xã huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 .....................................................49 Bảng 2.13. Trình độ ngoại ngữ của đội ngũ CBCC cấp xã huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016.............................................................50 Bảng 2.14. Trình độ tin học của đội ngũ CBCC cấp xã huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016.............................................................50 ix Bảng 2.15. Thâm niên của đội ngũ CBCC cấp xã huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 ........................................................................51 Bảng 2.16. Kết quả đánh giá đội ngũ CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016.............................................................53 Bảng 2.17. Số lượng hồ sơ ứng tuyển, trúng tuyển được tuyển dụng CBCC của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016.....................56 Bảng 2.18. Tình hình đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 .........................................58 Bảng 2.19. Tình hình đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 .........................................59 Bảng 2.20. Công tác bố trí sử dụng đội ngũ CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 .....................................................60 Bảng 2.21. Số lượng CBCC cấp xã điều động, luân chuyển của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 .....................................................61 Bảng 2.22. Xếp loại thi đua CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị qua 3 năm 2014-2016 ..............................................................................62 Bảng 2.23. Đặc điểm mẫu khảo sát cán bộ, công chức cấp xã .................................63 Bảng 2.24. Kết quả kiểm định độ tin cậy của thang đo bằng Cronbach’s Alpha .....64 Bảng 2.25. Điểm trung bình đánh giá của cán bộ công chức qua các tiêu chí .........66 Bảng 2.26. Kết quả phân tích nhân tố .......................................................................68 Bảng 2.27. Tổng hợp kết quả đánh giá của người dân..............................................70 Bảng 2.28. Tổng hợp kết quả đánh giá của Lãnh đạo huyện Triệu Phong về kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ CBCC .............................................71 x DANH MỤC HÌNH Số hiệu hình Tên hình Trang Hình 2.1. Bản đồ tổng thể huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị................................33 Hình 2.2. Cơ cấu tổ chức các cơ quan hành chính cấp xã huyện Triệu Phong.........38 xi MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã đề ra mục tiêu chung của công tác cán bộ là: “Xây dựng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo đức, lối sống lành mạnh, không quan liêu, tham nhũng, lãng phí; tư duy đổi mới,sáng tạo, có kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá; có tinh thần đoàn kết, hợp tác, ý thức tổ chức kỷ luật cao và phong cách làm việc khoa học, tôn trọng tập thể gắn bó với nhân dân,dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm. Đội ngũ cán bộ phải đồng bộ, có tính kế thừa và phát triển, có số lượng và cơ cấu hợp lý”. Trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đội ngũ cán bộ, công chức chính quyền cấp xã có một vai trò rất quan trọng, bởi đội ngũ cán bộ công chức cấp xã là lực lượng nòng cốt trong tổ chức, là cầu nối giữa Đảng với nhân dân, giữa công dân với Nhà nước. Công chức cấp xãlà những người trực tiếp tiếp xúc với nhân dân hàng ngày, giải đáp, hướng dẫn, tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tổ chức cuộc sống của cộng đồng dân cư và khai thác tiềm năng của địa phương để phát triển kinh tế - xã hội. Trong hệ thống hành chính nước ta, chính quyền xã - phường - thị trấn (gọi chung là cấp xã) là chính quyền cấp thấp nhất trong hệ thống chính quyền 4 cấp hoàn chỉnh: Trung ương, tỉnh, huyện, xã. Cấp xã có vị trí rất quan trọng trong bộ máy chính quyền và được ghi trong điều 118 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Chính quyền cấp xã là cấp chính quyền gần dân nhất, là cầu nối trực tiếp giữa hệ thống chính quyền cấp trên với nhân dân, là chỗ dựa, là công cụ sắc bén để thực hiện và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, làm cơ sở cho chiến lược ổn định và phát triển đất nước, là yếu tố chi phối mạnh mẽ đến đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của cộng đồng dân cư trên địa bàn. Huyện Triệu Phong là một trong 10 huyện, thị, thành phố của tỉnh Quảng Trị. Huyện nằm về phía Đông Nam của tỉnh và trãi ngang như một tấm khăn chùng từ nơi giáp giới với hai huyện Cam Lộ, Đakrông ra đến biển Đông. Huyện Triệu 1 Phong là một huyện nghèo, mặc dù còn nhiều điều kiện khó khăn nhưng toàn thể cán bộ và nhân dân trong huyện cùng nhau đồng lòng, đồng sức quyết tâm xây dựng huyện vững mạnh về mọi mặt. Cho đến nay, đời sống của nhân dân trong huyện đã được nâng cao rõ rệt, tạo thêm lòng tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Đạt được thành tựu như vậy chính là trong những năm qua các cấp chính quyền huyện đã coi trọng công tác xây dựng, kiện toàn đội ngũ cán bộ công chức nói chung và cán bộ công chức xã nói riêng, đáp ứng được những đòi hỏi khắt khe của thời kỳ hội nhập, phát triển kinh tế. Tuy nhiên, chất lượng đội ngũ cán bộ công chức cấp xã của huyện Triệu Phong còn một số hạn chế như: chất lượng cán bộ, công chức chưa đáp ứng được yêu cầu của công việc, đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ công chức chưa gắn với việc sử dụng, chưa có chính sách thỏa đáng để thu hút cán bộ, công chức có trình độ cao về các cơ quan hành chính của huyện công tác. Điều đó càng bộc lộ rõ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, thực hiện chương trình cải cách hành chính quốc gia, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương. Xuất phát từ những lý do trên, đề tài: “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị” được chọn làm luận văn tốt nghiệp thạc sĩ của tôi. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu chung Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị trong thời gian tới. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức cấp xã. - Đánh giá thực trạng về đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. - Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị trong thời gian tới. 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Đề tài nghiên cứu tại huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. - Về thời gian: Phân tích, đánh giá thực trạng qua 3 năm 2014 - 2016. Các giải pháp được đề xuất áp dụng cho những năm tiếp theo. Số liệu sơ cấp được điều tra khảo sát trong khoảng thời gian từ tháng 11 đến 12 năm 2017. - Về nội dung: Đề tài nghiên cứu thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã và hoạt động nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp thu thập số liệu 4.1.1. Đối với số liệu thứ cấp Số liệu thứ cấp được thu thập từ các tài liệu, báo cáo thống kê chính thức về tình hình đội ngũ cán bộ công chức cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2014-2016; phương hướng hoạt động năm tiếp theo và nguồn tài liệu được thu thập từ sách, báo, tạp chí, các tài liệu đã công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng, internet và từ các cơ quan ban ngành ở TW để định hướng 4.1.2. Đối với số liệu sơ cấp Số liệu sơ cấp được thu thập trên cơ sở khảo sát ý kiến đánh giá của đội ngũ CBCC các xã, người dân trên địa bàn huyện Triệu Phong theo bảng câu hỏi được thiết kế sẵn. Để đảm bảo tính đại diện, tác giả đã đã sử dụng phương pháp chọn mẫu phân tầng kết hợp với chọn mẫu ngẫu nhiên. Trên địa bàn huyện Triệu Phong có 18 xã trải dài ở ba vùng sinh thái: vùng gò đồi, vùng đồng bằng và vùng ven biển, tác giả đã lập danh sách các xã, thị trấn. Sau đó chọn ngẫu nhiên 9 xã (mỗi vùng 3 xã); điều tra mỗi xã 20 CBCC xã. Trong đó, 3 xã vùng đồi núi: Triệu Thượng, Triệu Ái, Triệu Giang; 3 xã vùng đồng bằng: Triệu Thành, Triệu Trung, Triệu Tài; 3 xã vùng ven biển: Triệu Lăng, Triệu Vân, Triệu An. Tổng số phiếu phát ra: 180 phiếu (Phiếu số 1). 3 Ngoài ra còn điều tra, khảo sát ý kiến của 45 người dân đại diện 9 xã để thu thập thông tin và phân tích đánh giá chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã. Tổng số phiếu phát ra 45 phiếu (Phiếu số 2) và 45 cán bộ Lãnh đạo huyện (Phiếu số 3). 4.2. Phương pháp tổng hợp và xử lý số liệu Phương pháp tổng hợp số liệu: Sử dụng phương pháp phân tổ thống kê để hệ thống hóa và tổng hợp số liệu điều tra theo các tiêu thức phù hợp với mục tiêu nghiên cứu. Số liệu điều tra được xử lý, tính toán trên máy tính theo các phần mềm thống kê thông dụng như EXEL và SPSS. 4.3. Phương pháp phân tích 4.3.1. Đối với số liệu thứ cấp Trên cơ sở các tài liệu và số liệu đã được tổng hợp, vận dụng các phương pháp phân tích thống kê như phân tổ, số tương đối, số tuyệt đối, số bình quân; phương pháp so sánh để so sánh các chỉ tiêu nhằm cho thấy sự biến động của từng chỉ tiêu nghiên cứu theo thời gian. 4.3.2. Đối với số liệu sơ cấp Sau khi thu thập xong dữ liệu, tiến hành kiểm tra và loại đi những bảng hỏi không đạt yêu cầu. Tiếp theo là mã hóa dữ liệu, nhập dữ liệu, làm sạch dữ liệu. Sau đó tiến hành phân tích dữ liệu với phần mềm SPSS 20.0. Sử dụng phương pháp: Phương pháp phân tổ thống kê: Dùng phân tổ để chọn ra các đơn vị điều tra thích hợp. Và phân tổ thống kê nghiên cứu mối liên hệ ảnh hưởng lẫn nhau giữa các tiêu thức liên quan đến chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã tại huyện Triệu Phong. Phương pháp phân tích nhân tố (EFA): Được sử dụng để phân tích ảnh hưởng, tác động của các nhân tố nghiên cứu đến chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã trên địa bàn huyện Triệu Phong. Phương pháp kiểm định giả thuyết thống kê: Sử dụng phương pháp này nhằm kiểm định lại các giả thiết đặt ra cho vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã trên địa bàn huyện Triệu Phong. 5. Đóng góp của đề tài Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần vào hệ thống hóa lý luận về nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã; hệ thống hóa và xây dựng các tiêu chí đánh giá; 4 làm rõ những đặc điểm của đội ngũ CBCC cấp xã và điều kiện khách quan của việc xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong trong giai đoạn mới. Trên cơ sở những lý luận và hệ thống các tiêu chí đánh giá được xây dựng, luận văn đã đưa ra những đánh giá, nhận định một cách khách quan, khoa học về thực trạng chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong, rút ra những ưu điểm và hạn chế của đội ngũ này. Luận văn đã làm rõ và đưa ra quan điểm về phương pháp tuyển dụng, sử dụng, quy hoạch, đào tạo và những giải pháp, khuyến nghị đối với cấp trên nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã của huyện Triệu Phong, đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, thực hiện mục tiêu xây dựng nông thôn mới. 6. Kết cấu của đề tài Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo, Luận văn được kết cấu thành 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức. Chương 2. Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Chương 3. Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức cấp xã của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. 5 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC 1.1. Cơ sở lý luận về chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức 1.1.1. Một số khái niệm 1.1.1.1. Khái niệm về cán bộ và cán bộ cấp xã Cán bộ: Theo Luật CBCC số 22/2008/QH12 ngày 13 tháng 11 năm 2008 của Quốc hội, quy định theo Khoản 1 và 2, Điều 4, Chương I như sau: “Cán bộ là công dân Việt Nam, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trịxã hội ở trung ương, ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là cấp tỉnh), ở huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là cấp huyện), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước”.[8] Cán bộ cấp xã: Khái niệm cán bộ cấp xã được quy định tại Khoản 3 điều 4 Luật Cán bộ, công chức năm 2008: “Cán bộ xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cán bộ cấp xã), là công dân Việt Nam, được bầu giữ chức vụ theo nhiệm kỳ trong Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy, người đứng đầu tổ chức chính trị - xã hội”. [32] Như vậy, cán bộ cấp xã bao gồm những người giữ các chức vụ: Bí thư, Phó bí thư Đảng ủy, Chủ tịch, phó chủ tịch HĐND; Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã; Bí thư Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh xã; Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam xã; Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam xã, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã. 1.1.1.2. Khái niệm về công chức và công chức cấp xã Công chức: Ở Việt Nam, khái niệm công chức được hình thành và thường gắn liền với sự hình thành và phát triển ngày càng hoàn thiện của nền hành chính nhà nước.Khái niệm công chức lần đầu tiên được nêu ra trong Sắc lệnh 76/SL ngày 20/5/1950 của Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ban hành Quy chế công chức như sau: “Những công dân Việt Nam được chính quyền nhân dân tuyển dụng, 6 giao giữ một chức vụ thường xuyên trong các cơ quan Chính phủ, ở trong hay ở ngoài nước, đều là công chức theo Quy chế này, trừ những trường hợp riêng biệt do Chính phủ định" (Trích Điều 1, Sắc lệnh số 76/SL ngày 20 tháng 5 năm 1950). Cùng với sự phát triển của đất nước và nền hành chính nước nhà, khái niệm công chức đã dần được quy định cụ thể hơn, chi tiết hơn. Tuy nhiên, các khái niệm này vẫn chưa phân định rõ ràng ai là cán bộ, ai là công chức. Đến năm 2008, Quốc hội nước Cộng hoà XHCN Việt Nam đã thông qua Luật Cán bộ, công chức số 22/2008/QH12. Đây là bước tiến mới, mang tính cách mạng về cải cách chế độ công vụ, công chức, thể chế hoá quan điểm, đường lối của Đảng về công tác cán bộ, đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Điều 4, Khoản 2 Luật Cán bộ, công chức 2008, xác định: “Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, thuộc đơn vị Quân đội nhân dân mà không phải là sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan đơn vị thuộc công an nhân dân mà không phải là sỹ quan, hạ sỹ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức Chính trị - xã hội (sau đây gọi chung là đơn vị công lập) trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật”. Công chức cấp xã: Khái niệm công chức cấp xã được quy định tại Khoản 3, Điều 4, Luật cán bộ, công chức 2008: “Công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước”. [8] Công chức cấp xã gồm các chức danh: Trưởng công an; Chỉ huy trưởng quân sự; Văn phòng - Thống kê; Địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường; Tài chính kế toán; Tư pháp - hộ tịch; Văn hóa - xã hội. Ngoài ra, công chức cấp xã còn bao gồm cả cán bộ, công chức được luân chuyển, điều động, biệt phái về cấp xã. 7 1.1.1.3. Khái niệm về chất lượng Chất lượng là một thuật ngữ đã tồn tại từ lâu trong lịch sử. Trong từng giai đoạn phát triển của sản xuất đã xuất hiện một số định nghĩa về chất lượng: Theo Tổ chức Quốc tế về Tiêu chuẩn hóa, tiêu chuẩn ISO 8402:2000, đã định nghĩa Chất lượng là khả năng của tập hợp các đặc tính của một thực thể, tạo cho thực thể đó khả năng thỏa mãn các nhu cầu đã được công bố hay còn tiểm ẩn. Theo Tổ chức kiểm tra chất lượng Châu Á (European Quality Control Organization): “Chất lượng là mức độ phù hợp với yêu cầu người tiêu dùng”. Theo Tiêu chuẩn Pháp: “Chất lượng là tiềm năng của một sản phẩm hay dịch vụ nhằm thỏa mãn nhu cầu người dùng”. Nhưng dù tiếp cận theo cách nào, khái niệm “chất lượng” cũng phải đảm bảo: phù hợp với tiêu chuẩn đã được công bố, phù hợp với những đòi hỏi của người sử dụng, sự kết hợp cả tiêu chuẩn và đòi hỏi của người tiêu dùng. Đó là yêu cầu không thể thiếu được để đánh giá chất lượng của một loại hàng hóa, dịch vụ nào đó. Chất lượng nguồn nhân lực được hiểu là trạng thái nhất định của nguồn nhân lực thể hiện mối quan hệ giữa các yếu tố cấu thành bên trong của nguồn nhân lực. Như vậy, chất lượng của nguồn nhân lực được hiểu là tổng hợp những phẩm chất nhất định về sức khỏe, trí tuệ khoa học, chuyên môn nghề nghiệp, phẩm chất đạo đức, ý chí, niềm tin, năng lực; luôn gắn bó với tập thể, với cộng đồng và tham gia một cách tích cực vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. 1.1.1.4. Khái niệm về chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức Chất lượng đội ngũ CBCC là chỉ tiêu tổng hợp, đánh giá sức khỏe, phẩm chất đạo đức, trình độ năng lực và khả năng thích ứng của đội ngũ cán bộ, công chức đối với yêu cầu công việc của tổ chức và đảm bảo cho tổ chức thực hiện thắng lợi mục tiêu đã đặt ra.[24] Đây là một loại lao động có tính chất đặc thù riêng, xuất phát từ vị trí, vai trò của chính đội ngũ lao động này. Chất lượng của đội ngũ CBCC thể hiện ở trình độ, năng lực chuyên môn, sự hiểu biết về chính trị - xã hội, phẩm chất đạo đức, khả năng thích nghi với sự chuyển đổi của nền kinh tế mới... Chất lượng của CBCC còn bao hàm tình trạng sức khỏe, người CBCC cần phải có đủ điều kiện sức khỏe để thực thi nhiệm vụ, công việc được giao. Chất lượng của đội ngũ CBCC là một trạng 8