Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học Nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo của đảng bộ huyện kim bảng, tỉnh hà nam tr...

Tài liệu Nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo của đảng bộ huyện kim bảng, tỉnh hà nam trong giai đoạn hiện nay.

.PDF
88
1968
102

Mô tả:

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ĐINH NHƯ THOA NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC TUYÊN GIÁO CỦA ĐẢNG BỘ HUYỆN KIM BẢNG, TỈNH HÀ NAM TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH TRỊ HỌC HÀ NỘI, 2018 VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ĐINH NHƯ THOA NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC TUYÊN GIÁO CỦA ĐẢNG BỘ HUYỆN KIM BẢNG, TỈNH HÀ NAM TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY Ngành: Chính trị Mã số: 8.31.02.01 LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH TRỊ HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. PHẠM XUÂN HOÀNG HÀ NỘI, 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Luận văn hoàn thành dưới sự hướng dẫn của TS. Phạm Xuân Hoàng. Các tài liệu được trích dẫn trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng và đáng tin cậy. Hà Nam, tháng 8 năm 2018 Tác giả luận văn Đinh Như Thoa DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BCV : Báo cáo viên CNH : Công nghiệp hóa CNXH : Chủ nghĩa xã hội DBHB : Diễn biến hòa bình HĐH : Hiện đại hóa KHXH : Khoa học xã hội MTTQ : Mặt trận Tổ quốc XHCN : Xã hội chủ nghĩa TTV : Tuyên truyền viên MỤC LỤC MỞ ĐẦU........................................................................................................... 1 Chương 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC TUYÊN GIÁO VÀ SỰ CẦN THIẾT PHẢI NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC TUYÊN GIÁO CẤP HUYỆN ....................................................................... 11 1.1. Một số khái niệm cơ bản ....................................................................... 11 1.2. Công tác tuyên giáo cấp huyện và sự cần thiết phải nâng cao chất lượng công tác tuyên giáo cấp huyện ..................................................................... 17 1.3. Chất lượng công tác tuyên giáo cấp huyện ........................................... 21 1.4. Tính tất yếu và vai trò của việc nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo cấp huyện trong giai đoạn hiện nay ............................................................. 27 Chương 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TUYÊN GIÁO CỦA ĐẢNG BỘ HUYỆN KIM BẢNG, TỈNH HÀ NAM TRONG THỜI GIAN QUA ...... 33 2.1. Những yếu tố ảnh hưởng đến công tác tuyên giáo của đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam.............................................................................. 33 2.2. Thực trạng công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong thời gian qua.............................................................................. 39 2.3. Những ưu điểm, hạn chế của công tác tuyên giáo huyện Kim Bảng tỉnh Hà Nam ....................................................................................................... 48 2.4. Nguyên nhân của ưu điểm, hạn chế trong công tác tuyên giáo ở huyện Kim Bảng hiện nay...................................................................................... 52 Chương 3. NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC TUYÊN GIÁO CỦA ĐẢNG BỘ HUYỆN KIM BẢNG, TỈNH HÀ NAM TRONG THỜI GIAN TỚI .............................................. 57 3.1. Bối cảnh tác động đến công tác tuyên giáo của đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong thời gian tới ....................................................... 57 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong thời gian tới ............................................... 66 KẾT LUẬN .................................................................................................... 75 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 79 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong suốt 88 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, Đảng ta luôn coi công tác tuyên giáo là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong toàn bộ hoạt động của Đảng, là lĩnh vực trọng yếu để xây dựng, bồi đắp nền tảng tư tưởng chính trị của Đảng và của chế độ, là phương tiện cốt yếu trong việc truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, để khẳng định và nâng cao vai trò tiên phong của Đảng về chính trị, lý luận, văn hóa, đạo đức, thể hiện vai trò định hướng, dẫn dắt đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong những năm qua, nhất là từ khi có Nghị quyết Trung ương 5, khoá IX về “nhiệm vụ chủ yếu của công tác tư tưởng, lý luận trong tình hình mới” và gần đây là Nghị quyết Trung ương 5 khóa X về "Công tác tư tưởng, lý luận và báo chí trước yêu cầu mới", cùng với các văn kiện của Đại hội Đảng khóa XI, XII, công tác tuyên giáo đã được các cấp uỷ đảng, Ban Tuyên giáo các cấp quan tâm, chỉ đạo sâu sát hơn, đầu tư lực lượng cán bộ, cơ sở vật chất,… ngày càng tốt hơn. Nhờ đó, công tác tuyên giáo của Đảng có nhiều đổi mới cả về nhận thức và hoạt động, cả về nội dung và phương thức, tiếp tục góp phần tích cực vào thành công của công cuộc đổi mới. Trong giai đoạn hiện nay, cả nước đang đẩy mạnh sự nghiệp CNH, HĐH. Bên cạnh những thuận lợi, công tác tuyên giáo của Đảng cũng gặp không ít khó khăn, thử thách: tình hình tranh chấp Biển Đông đang tác động đến tình hình chính trị an ninh khu vực và quốc gia; Mỹ thay đổi chiến lược ở Châu Á-Thái Bình Dương khiến nhiều nước lớn có những động thái mới về an ninh khu vực; vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên đang từng bước được giải quyết với nhiều bất ngờ khó lường; Xung đột vũ trang, sắc tộc, tôn giáo xảy ra ở nhiều nơi, chủ nghĩa khủng bố, Hồi giáo cực đoan đe dọa nghiêm trọng đến hòa bình thế giới. Cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 bên cạnh những thuận lợi cũng đang đặt nước ta trước những thách thức mới về quản trị xã hội, về ứng dụng công nghệ vào giải quyết các vấn đề kinh tế xã hội với đòi hỏi ngày càng cao. Đại hội lần thứ XII của Đảng có chỉ rõ: “nền kinh tế đất nước vẫn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Thâm hụt ngân sách và nợ công vẫn còn ở mức cao. Nợ xấu ngân 1 hàng vẫn còn lớn; xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém và nợ xấu chưa căn bản và triệt để. Phân bổ và giải ngân vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước, nhất là vốn trái phiếu chính phủ, vốn ODA còn chậm. Nhiều dự án, doanh nghiệp nhà nước thua lỗ, thất thoát. Trật tự, an toàn, tệ nạn xã hội, vi phạm về môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, tai nạn giao thông và tội phạm trên nhiều lĩnh vực còn diễn biến phức tạp, nhất là ở các đô thị lớn. Quản lý báo chí, thông tin truyền thông, nhất là các mạng xã hội còn nhiều bất cập”.[45, tr. 207]. Hiện nay, tình hình kinh tế-xã hội ở nước ta đã có những dấu hiệu phục hồi, phát triển, nhưng vẫn còn đối mặt với không ít thách thức về tăng trưởng. Thiên tai, các vấn nạn môi trường khiến đời sống nhân dân nhiều nơi còn gặp khó khăn. Nhiều vấn đề văn hóa xã hội nổi cộm như giáo dục đào tạo khiến người dân bất an, các thế lực thù địch lợi dụng chiêu bài dân chủ, nhân quyền tôn giáo để xuyên tạc kích động gây chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ ta, nhằm xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản và chế độ xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta đang xây dựng. Một bộ phận cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống đang làm giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ. Trước yêu cầu đó, việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên giáo là vô cùng cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. Phát biểu tại buổi làm việc với Ban Tuyên giáo Trung ương về kết quả công tác kể từ sau Đại hội lần thứ XII của Đảng, phương hướng, nhiệm vụ trong thời gian tới, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng Tổng Bí thư cũng thẳng thắn chỉ ra một số hạn chế, yếu kém chậm được khắc phục như công tác nghiên cứu lý luận vẫn chưa được quan tâm đúng mức, công tác thông tin tuyên truyền có lúc chưa sinh động, kịp thời, công tác đấu tranh tư tưởng, phê phán, bác bỏ quan điểm sai trái, phản động của thế lực thù địch mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng có lúc còn bị động, hiệu quả thấp. Tổng Bí thư chỉ rõ, tình hình trong nước, quốc tế sắp tới còn nhiều biến động, đặc biệt là sự tác động của mặt trái của nền kinh tế thị trường, sự chống phá của các thế lực thù địch, cơ hội ngày càng tinh vi, phức tạp, sự tác động của cách mạng khoa học, công nghệ, Internet, mạng xã hội… Bối cảnh đó đặt ra cho công tác tuyên giáo trong thời gian tới 2 nhiều khó khăn thách thức. Tổng Bí thư yêu cầu ngành Tuyên giáo thời gian tới cần phải tiếp tục làm tốt công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng. Điều này thể hiện sự quan tâm của Người đứng đầu Đảng đối với công tác tuyên giáo và cũng đặt ra những đòi hỏi tiếp tục cho công tác tuyên giáo trong bối cảnh hiện nay. Điều này cho thấy, công tác tuyên giáo ở các cấp các ngành, trong đó có cấp huyện phải đổi mới để nâng cao, chất lượng hiệu quả để thực hiện tốt những nhiệm vụ chính trị quan trọng trước những yêu cầu và thách thức mới. Huyện Kim Bảng là 1 trong 6 đơn vị huyện, thị của tỉnh Hà Nam. Trong những năm qua, công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng đã góp phần quan trọng vào sự phát triển của Đảng bộ huyện, làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, đã và đang triển khai hiệu quả việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, thực sự trở thành đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng bộ huyện. Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tuyên giáo của đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam còn một số hạn chế, như: Tính định hướng, tính thuyết phục, sự hấp dẫn của công tác tuyên giáo chưa cao, có biểu hiện n tránh những vấn đề bức xúc mà dư luận quan tâm. hương thức hoạt động còn nặng tuyên truyền một chiều từ trên xuống, ít chú trọng nắm bắt thông tin hai chiều, thiếu khả năng chủ động lắng nghe, đối thoại trong hoạt động tuyên truyền. Nội dung, hình thức, phương thức tuyên truyền còn đơn điệu, thiếu tính sáng tạo, hiệu quả tuyên truyền tác động chưa lớn. Việc đấu tranh, phản bác các thông tin, quan điểm sai trái, thù địch còn thụ động, chưa có sức thuyết phục, chưa phát huy được trí tuệ, sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống cán bộ làm công tác tuyên giáo…Việc nghiên cứu, đề xuất các giải pháp khả thi nhằm phát huy những thành tựu đã đạt được, khắc phục các hạn chế tồn tại của công tác tuyên giáo, nâng cao hiệu quả hơn nữa công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng là vấn đề cấp thiết hiện nay. Xuất phát từ những lý do nêu trên, tôi chọn đề tài: “Nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong giai đoạn hiện nay”, làm luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Chính trị học. 3 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Đã có khá nhiều công trình nghiên cứu, bài viết, luận văn, luận án đề cập dưới nhiều góc độ, phạm vi khác nhau về công tác tuyên giáo, đáng chú ý là: * Những nghiên cứu về các vấn đề lý luận của việc nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo của Đảng trong giai đoạn hiện nay. Cuốn Đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng do PGS. Hà Học Hợi và TS. Ngô Văn Thạo biên soạn, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia [30], Hà Nội xuất bản 2002, hình thành trên cơ sở kết quả nghiên cứu của Đề tài khoa học cấp nhà nước “Đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng” mã số KHXH 05-02, đã trình bày cơ sở lý luận và thực tiễn của việc đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng, dự báo tình hình tư tưởng xã hội của nước ta đến năm 2020, giới thiệu nội dung, giải pháp cơ bản để nâng cao hiệu quả của công tác tư tưởng và nhấn mạnh được một số nhiệm vụ trước mắt của công tác tư tưởng như: đẩy mạnh tổng kết thực tiễn và nghiên cứu lý luận, tiếp tục làm sáng tỏ hơn về lý luận chủ nghĩa xã hội; tiếp tục hoàn thiện bộ máy, tập trung cho hoạt động công tác tuyên truyền từ Trung ương tới địa phương đạt hiệu quả, thâm nhập sâu vào quần chúng nhân dân; công tác tư tưởng đưa ra những kế hoạch giải quyết được những vấn đề cấp thiết mà xã hội đặt ra, nâng cao tinh thần chống thù trong giặc ngoài; thực hiện đầy đủ những quy định mà Đảng đặt ra trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, chống mọi hành động bêu xấu chính phủ, nói xấu Đảng, thực hiện tốt công tác tư tưởng trên mọi mặt trận như báo chí, khoa giáo, văn nghệ…Cuốn sách này đã đưa ra được những giải pháp thiết thực trong việc thực hiện công tác tư tưởng của Đảng ta trong giai đoạn hiện nay. Cuốn Học tập phương pháp tuyên truyền cách mạng Hồ Chí Minh do TS. Hoàng Quốc Bảo biên soạn [6], Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội xuất bản, 2006. Cuốn sách đã nghiên cứu nguồn gốc, những đặc trưng cơ bản của phương pháp tuyên truyền cách mạng Hồ Chí Minh, thực trạng phương pháp tuyên truyền của đội ngũ cán bộ tư tưởng và đặc biệt đề xuất được những giải pháp cơ bản nhằm đổi mới, nâng cao hiệu quả tuyên truyền theo phương pháp tuyên truyền cách mạng Hồ Chí Minh cho đội ngũ cán bộ làm cách mạng tuyên truyền. Cuốn sách đã nêu rõ được công tác xây dựng lực lượng cán bộ làm cách mạng tuyên 4 truyền. Người cán bộ làm cách mạng tuyên truyền phải là người có phẩm chất đạo đức cách mạng, có ý thức, có niềm tin vào lý tưởng XHCN, tin vào con đường cách mạng của Đảng đã chọn; có trình độ lý luận cách mạng, chuyên môn công tác, đủ khả năng hoạt động chính trị-xã hội, thực hiện nhiệm vụ của công tác tuyên truyền; nắm vững và thành thạo các kĩ năng làm cách mạng, đáp ứng được yêu cầu của công cuộc Cách mạng. Cuốn Công tác tư tưởng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, do PGS.TS Trần Thị Anh Đào biên soạn [7], Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội xuất bản, 2009. Cuốn sách trình bày khái niệm công tác tư tưởng và bản chất công tác tư tưởng của Đảng Cộng sản; sự nghiệp CNH, HĐH đất nước và công tác tư tưởng của Đảng ta những năm qua. Cuốn sách đã đề xuất phương hướng và những giải pháp cơ bản đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng hiện nay như: Đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển lý luận cách mạng, tổng kết thực tiễn Cách mạng, ngăn chặn và đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống của cán bộ Đảng viên, đánh giá, dự báo những tác động biến đổi chính trị-xã hội trong nước và quốc tế để định hướng tư tưởng, đạo đức cho cán bộ đảng viên; đổi mới công tác tư tưởng, cổ động về đạo đức, lối sống, thực hiện tiết kiệm chống lãng phí, phát huy được sức mạnh tổng hợp, đề cao trách nhiệm cả hệ thống chính trị và toàn dân; kiên quyết đấu tranh, chống mọi âm mưu phản động DBHB của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng, đạo đức, lối sống. Cuốn Một số vấn đề lý luận nghiệp vụ công tác tư tưởng, do Phạm Quang Nghị biên soạn, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia [33], Hà Nội xuất bản, 2002, đã cung cấp những tri thức cơ bản về nghiệp vụ, kỹ năng trong công tác tư tưởng của Đảng. Cuốn sách cho thấy được vai trò của lý luận cách mạng, việc nghiên cứu dư luận xã hội trong công tác tư tưởng; vai trò của văn hóa, văn nghệ trong công tác tư tưởng và những khía cạnh tâm lý xã hội trong công tác tư tưởng. Bên cạnh đó cuốn sách cũng đã đề cập đến vấn đề lãnh đạo, quản lý hoạt động báo chí, tuyên truyền cổ động. Cuốn Nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác tư tưởng ở cơ sở, do PGS.TS Ngô Huy Tiếp và GS.TS Đinh Ngọc Giang biên soạn, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội xuất bản, 2010, đã trình bày những vấn đề lý luận chung về công tác tư tưởng; phân tích thực trạng và đề ra các giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng ở cơ 5 sở như: Các cấp ủy, lãnh đạo cần xây dựng chương trình, kế hoạch lãnh đạo, hoạt động có hiệu quả công tác tư tưởng; nhạy cảm với tình hình quốc tế và trong nước, lắng nghe phản ánh tình hình tư tưởng, hoạt động chính trị - xã hội trong đội ngũ cán bộ đảng viên và toàn thể nhân dân; kết hợp nhiều hình thức công tác tư tưởng phong phú, sinh động, tập trung giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng đội ngũ BCV, TTV đầy đủ trình độ, năng lực nghiệp vụ chuyên môn phục vụ cho công tác tư tưởng trước những yêu cầu bức thiết đặt ra. Cuốn Những vấn đề lý luận về công tác tư tưởng của Đảng hiện nay, do PGS.TS Ngô Huy Tiếp biên soạn, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội xuất bản, 2011, đã trình bày và làm rõ một cách có hệ thống những vấn đề lý luận cơ bản về công tác tư tưởng của Đảng trong giai đoạn hiện nay, trong đó có đề cập đến khái niệm, các hình thức, phương pháp trong đó nhấn mạnh vai trò của công tác tuyên truyền miệng như: thông qua công tác tuyên truyền miệng những thông tin nội bộ quan trọng không đưa trên các phương tiện thông tin đại chúng đến được các đối tượng và chủ thể cần được tuyên truyền; trong thời đại công nghệ thông tin phát triển như vũ bão hiện nay, công tác tuyên truyền miệng góp phần định hướng thông tin, làm cho đối tượng tiếp nhận thông tin được truyền tải những thông tin chính xác, mang tính thời sự và từ đó định hướng dư luận xã hội, tạo cơ sở xây dựng khối đoàn kết trong Đảng, thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ chính trị mà cách mạng đề ra. Nhìn chung, công trình của các tác giả nêu trên đều khẳng định: công tác tư tưởng, tuyên giáo luôn là một trong những hoạt động có vai trò quan trọng hàng đầu trong sự nghiệp cách mạng của Đảng; dự báo yếu tố tác động và sự cần thiết phải tăng cường công tác tư tưởng, tuyên giáo; luận giải nhiều vấn đề về công tác tư tưởng, tuyên giáo như quan niệm, nội dung hoạt động, các hình thức, biện pháp công tác tư tưởng, tuyên giáo…Đây là những công trình có giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc, có giá trị tham khảo sâu sắc đối với luận văn. * Những nghiên cứu về thực trạng công tác tuyên giáo ở Đảng bộ tỉnh, quận/huyện nói chung trong thời gian qua, trên cơ sở đó đưa ra các giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng công tác tuyên giáo, đáng chú ý là các luận văn thạc sĩ được thực hiện ở nhiều cơ sở đào tạo trên phạm vi cả nước. 6 “Chất lượng công tác tư tưởng của các Đảng bộ quận mới thành lập ở Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn hiện nay”, của tác giả Nguyễn Hoàng Năng, Luận văn Thạc sĩ Khoa học chính trị. Luận văn đã phân tích vị trí vai trò, đặc điểm của quận mới thành lập tác động đến tình hình tư tưởng và công tác tư tưởng của các đảng bộ cũng như vai trò của các Đảng bộ quận tăng cường lãnh đạo thực hiện công tác tư tưởng và đặc điểm về tổ chức, bộ máy, con người làm công tác tư tưởng của các Đảng bộ quận mới thành lập ở thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn cũng làm rõ quan niệm chung về tư tưởng, công tác tư tưởng và đi vào quan niệm chất lượng công tác tư tưởng, các tiêu chí đánh giá và sự cần thiết phải nâng cao chất lượng công tác tư tưởng; phân tích tình hình tư tưởng, chất lượng về ưu, khuyết điểm, những nguyên nhân tác động cũng như một số kinh nghiệm ban đầu và những vấn đề đặt ra, qua đó dự báo xu hướng diễn biến tư tưởng, để làm cơ sở cho việc đề ra mục tiêu, phương hướng và các giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng công tác tư tưởng của các đảng bộ quận mới thành lập ở thành phố Hồ Chí Minh. “Nâng cao chất lượng công tác tư tưởng trong Đảng bộ tỉnh Tiền Giang giai đoạn hiện nay”, của Nguyễn Minh Tân (2003) [38], Luận văn Thạc sĩ Khoa học chính trị, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh. Đề tài có nêu lên phương hướng củng cố và nâng cao chất lượng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên nhằm đảm bảo tuyên truyền có hiệu quả đường lối, chủ trương, nghị quyết của Đảng, pháp luật của nhà nước đến cơ sở, thông tin định hướng tư tưởng kịp thời về các sự kiện quan trọng của đất nước, của tỉnh Tiền Giang và thế giới đến đảng viên và nhân dân. Luận văn cũng nêu được tình hình hoạt động công tác tư tưởng trong Đảng bộ tỉnh Tiền Giang: một số các cơ quan, tổ chức Đảng chưa thực sự coi trọng đến công tác tư tưởng của Đảng, đội ngũ cán bộ Đảng viên làm công tác tư tưởng còn yếu kém về trình độ và nghiệp vụ chuyên môn; nội dung các chương trình đào tạo cho cán bộ còn mang nặng tính lý thuyết, thiếu tính thực tiễn; ý thức tự giác và tinh thần kỷ luật của một số cán bộ Đảng viên còn chưa cao, chưa nghiêm túc trong quá trình công tác; một số nơi chưa được trang bị đầy đủ các cơ sở vật chất kỹ thuật thiết yếu phục vụ cho công tác tư tưởng. “Chất lượng công tác tuyên truyền miệng của các đảng bộ huyện ở tỉnh Hải Dương” của Vũ Văn Vở [50], Luận văn thạc sĩ, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí 7 Minh, 2009. Đề tài luận giải cơ sở lý luận và thực tiễn chất lượng công tác tuyên truyền miệng của các đảng bộ huyện ở tỉnh Hải Dương, qua đó đề xuất một số nhóm giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền miệng và hoạt động của đội ngũ báo cáo viên của các đảng bộ huyện ở tỉnh Hải Dương. Đề tài đã giải quyết nhiệm vụ tìm hiểu quan niệm, vai trò, vị trí, đặc điểm và hoạt động của đội ngũ báo cáo viên làm công tác tuyên truyền miệng của các huyện; phân tích thực trạng đội ngũ báo cáo viên, công tác tuyên truyền miệng ở cấp huyện; đề xuất phương hướng và giải pháp chủ yếu để nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền miệng và hoạt động đội ngũ báo cáo viên các đảng bộ huyện ở tỉnh Hải Dương trong giai đoạn hiện nay. “Chất lượng công tác tuyên truyền miệng của các đảng bộ huyện ở tỉnh Đồng Tháp giai đoạn hiện nay”, của Đỗ Thị Kim Cúc [11], Luận văn thạc sĩ Khoa học chính trị, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội, 2014. Luận văn đưa ra cơ sở lý luận, thực tiễn của công tác tuyên truyền miệng và xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá thực trạng chất lượng công tác tuyên truyền miệng của các đảng bộ huyện ở tỉnh Đồng Tháp. Luận văn đã đề xuất các giải pháp chủ yếu góp phần hoàn thiện công tác tuyên truyền miệng của các đảng bộ huyện ở tỉnh Đồng Tháp giai đoạn hiện nay. Ngoài ra, có nhiều bài nghiên cứu của chính các tác giả hoạt động thực tiễn trong lĩnh vực tuyên giáo, đáng chú như: hạm Văn Linh (2016), “Đổi công tác tuyên giáo cần thực hiện từ trên xuống ” [32], Tạp chí Tuyên giáo, số 2. Bùi Thế Đức (2018) [8], “Đổi mới nâng cao chất lượng công tác tuyên giáo”, Tạp chí Tuyên giáo, số 2. Hà Đăng (2017), “Đổi mới mạnh mẽ hơn nữa công tác tư tưởng, lý luận của Đảng” [12], Tạp chí Tuyên giáo, số 11. Võ Văn huông (2017), “Cả hệ thống chính trị cùng làm công tác tuyên giáo”, tạp chí Tuyên giáo, số 12. Các tác giả thông qua những bài viết này đã nhấn vào những điểm còn hạn chế, nổi cộm của công tác tuyên giáo và đề xuất các giải pháp rất thiết thực để đổi mới nâng cao chất lượng công tác tôn giáo hiện nay [46]. Cũng như vậy, trên nhiều địa phương trong cả nước những năm gần đây, cũng đã có nhiều tọa đàm hội thảo được tổ chức bàn về đổi mới nâng cao chất lượng công tác tuyên giáo các cấp trên nhiều địa phương khắp cả nước. Các tọa đàm này trên cơ sở quán triệt những chỉ đạo của Ban Tuyên giáo Trung ương, căn cứ vào những nhiệm vụ chính trị 8 của địa phương, để đưa ra các giải pháp phù hợp với tình hình địa phương và đất nước trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Các nghiên cứu, bài viết, luận văn, luận án nêu trên đã làm sáng tỏ khá nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn trong công tác tư tưởng, tuyên giáo của Đảng, kinh nghiệm công tác tư tưởng, tuyên giáo của các cấp ủy đảng, góp phần khẳng định vai trò quan trọng của công tác tư tưởng, tuyên giáo; những đóng góp to lớn của công tác tư tưởng, tuyên giáo đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và tại mỗi đảng bộ được đề cập. Tuy nhiên, vấn đề nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam thì vẫn chưa có đề tài nào nghiên cứu. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích Luận văn hướng đến đề xuất một số giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong giai đoạn hiện nay. 3.2. Nhiệm vụ - Xác định cơ sở lý luận của việc nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong giai đoạn hiện nay. - Đánh giá thực trạng hoạt động và chất lượng công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong thời gian qua (chủ yếu từ năm 2010 đến nay). - Đề xuất phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong giai đoạn hiện nay. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn chính là vấn đề chất lượng, hiệu quả công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong giai đoạn hiện nay. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Luận văn tập trung nghiên cứu chất lượng, hiệu quả công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam từ 2010 đến nay. 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu 9 5.1. Cơ sở lý luận, thực tiễn Luận văn kế thừa có chọn lọc các công trình khoa học, các luận văn của một số tác giả đã nghiên cứu về công tác tư tưởng, tuyên giáo nhất là về công tác tuyên giáo của các đảng bộ huyện; sử dụng các nghị quyết, văn bản chỉ đạo, các báo cáo sơ kết, tổng kết, đánh giá thực tiễn về công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam những năm gần đây. 5.2. Phương pháp nghiên cứu: Để tiến hành nghiên cứu, luận văn sử dụng các phương pháp: kết hợp lịch sử và lôgic, thống kê, tổng hợp, phân tích, so sánh... 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn Luận văn góp phần xác định cơ sở lý luận của việc nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo của đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong giai đoạn hiện nay. Đồng thời luận văn góp phần đánh giá thực trạng công tác tuyên giáo tại Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong thời gian qua, từ đó nêu lên được một số giải pháp phục vụ nâng cao chất lượng hiệu quả công tác tuyên giáo của huyện. Những kết quả nghiên cứu của luận văn có thể dùng làm tư liệu giảng dạy tại trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện, làm tài liệu tham khảo cho những công trình nghiên cứu có liên quan tới huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài các phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục, luận văn gồm 3 chương: Chương 1. Những vấn đề lý luận về công tác tuyên giáo và sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo cấp huyện. Chương 2. Thực trạng công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong thời gian qua. Chương 3. Những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên giáo của Đảng bộ huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trong giai đoạn hiện nay. 10 Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC TUYÊN GIÁO VÀ SỰ CẦN THIẾT PHẢI NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC TUYÊN GIÁO CẤP HUYỆN 1.1. Một số khái niệm cơ bản 1.1.1. Khái niệm công tác tuyên giáo Theo Từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học thì “tuyên giáo” có nghĩa là “tuyên truyền và giáo dục”. Trên thực tế, phạm vi và nội dung hoạt động chính của công tác tuyên giáo là tuyên truyền và giáo dục đường lối chính trị, quan điểm tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân. Do vậy, công tác tuyên giáo trước đây trọng tâm chính vẫn thường được hiểu là tập trung vào công tác tư tưởng, xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng là linh hồn của mọi công tác. Công tác tư tưởng theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, là hoạt động truyền bá, giáo dục, đưa tri thức lý luận vào sâu trong đời sống của quần chúng nhân dân, tạo nên sức mạnh trong quần chúng nhằm xây dựng một chế độ xã hội tốt đẹp hơn. Tác giả Trần Thị Anh Đào cho rằng: “Công tác tư tưởng ở Việt Nam hiện nay là hoạt động tư tưởng có mục đích của giai cấp công nhân Việt Nam do Đảng Cộng sản lãnh đạo. Thông qua Đảng, Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội, công tác tư tưởng có nhiệm vụ bảo vệ, phát triển và truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; thông tin theo định hướng của Đảng trên tất cả mọi mặt của đời sống xã hội. Công tác tư tưởng nhằm xây dựng ý thức xã hội chủ nghĩa; định hướng giá trị xã hội đúng đắn; hình thành niềm tin cách mạng có căn cứ khoa học, thúc đẩy quần chúng tích cực tham gia vào sự nghiệp công nghiệp CNH, HĐH đất nước, xây dựng dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, đưa đất nước vững chắc tiến lên chủ nghĩa xã hội” [7, tr. 22-23]. Trong quá trình thực hiện mục tiêu của Đảng, công tác tư tưởng có vai trò quan trọng trong việc truyền bá hệ tư tưởng vào quần chúng nhân dân, có vai trò hết sức to lớn trong việc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Công tác tư tưởng giải quyết những vấn đề lý luận do thực tiễn đặt ra và 11 đồng thời từng bước hiện thực hóa lý tưởng xã hội chủ nghĩa. Bởi chính các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin đã nhận thức được vai trò to lớn của việc truyền bá tư tưởng lý luận vào đời sống thực tiễn, vào quần chúng nhân dân: “Vũ khí của sự phê phán cố nhiên không thể thay thế được sự phê phán của vũ khí, lực lượng vật chất chỉ có thể bị đánh đổ bằng lực lượng vật chất; nhưng lý luận cũng sẽ trở thành lực lượng vật chất, một khi nó thâm nhập vào quần chúng” [9, tr. 580]. Tuy nhiên, trên thực tế, hiểu công tác tuyên giáo chỉ là công tác tư tưởng thôi chưa đủ, mặc dù đó là nội dung trọng tâm, căn bản. Công tác tuyên giáo còn có nội hàm rộng hơn, bao hàm nhiều nội dung và hoạt động hơn. Công tác tuyên giáo của Đảng còn chú trọng đến các phương thức, các kênh, để đưa lý luận vào thực tiễn, đảm bảo thực hiện các mục tiêu chính trị đó là các lĩnh vực văn hóa, văn nghệ, công tác khoa giáo. Nhận thức về công tác tuyên giáo cũng dần được nâng lên và đáp ứng ngày càng cao đòi hỏi của thực tiễn, của công tác xây dựng Đảng. Lịch sử hoạt động công tác tuyên giáo cho thấy, xuất phát từ yêu cầu thực tiễn đất nước, công tác tư tưởng của Đảng được bổ sung thêm các nội dung mới về văn hóa, văn nghệ, gọi là công tác tư tưởng-văn hóa. Có một thời kỳ Đảng đã thành lập Ban tư tưởng văn hóa Trung ương để đảm trách nhiệm vụ này. Sau này còn thêm những nội dung khác trong lĩnh vực khoa học, giáo dục gọi chung là nội dung khoa giáo, hợp thành công tác tuyên giáo. Ban Tư tưởng -Văn hóa Trung ương do vậy cũng được đổi thành Ban Khoa giáo. Do vậy, có thể thấy, công tác tuyên giáo hiện là một thuật ngữ bao chứa nhiều mặt, nhiều nội dung hoạt động liên quan đến lĩnh vực tư tưởng, văn hóa và khoa học, giáo dục và cần phải tuyên truyền và giáo dục một cách sâu rộng trong toàn bộ hệ thống chính trị. Cho đến nay, có thể định nghĩa: Công tác tuyên giáo là cụm từ chỉ các hoạt động tham mưu, chỉ đạo, kiểm tra của tổ chức đảng về lĩnh vực tư tưởng, văn hóa và khoa giáo. Công tác tuyên giáo của Đảng Cộng Sản Việt Nam là một bộ phận cấu thành rất quan trọng trong hoạt động lãnh đạo của Đảng, là hoạt động truyền bá, bổ sung và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường 12 lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm xây dựng thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cộng sản, truyền thống văn hóa, đạo đức tốt đẹp cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, góp phần tạo sự thống nhất cao trong toàn Đảng, sự đồng thuận trong nhân dân, thực hiện thắng lợi mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Tuyên giáo là một ngành, một lĩnh vực công tác của Đảng. Do yêu cầu nhiệm vụ chuyên sâu, công tác tuyên giáo được xác định là một ngành, lĩnh vực, có hệ thống tổ chức thống nhất từ Trung ương đến cơ sở. Thực hiện công tác tuyên giáo là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, trước hết là các cấp ủy đảng, nòng cốt là ngành Tuyên giáo. Trong đó, Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng Cộng Sản Việt Nam, trực tiếp và thường xuyên là Bộ chính trị, Ban Bí thư về chính trị, tư tưởng, về chủ trương, quan điểm và đường lối của Đảng trong lĩnh vực tuyên truyền, báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ, giáo dục và một số lĩnh vực khác… đồng thời là cơ quan chuyên môn, nghiệp vụ về các lĩnh vực công tác này của Đảng. Từ khi Đảng ta ra đời đến nay, công tác tuyên giáo của Đảng đã góp phần to lớn vào thành công của sự nghiệp cách mạng trong các giai đoạn lịch sử cũng như đã và đang góp phần vào công cuộc đổi mới hiện nay. Có thể hình dung, công tác tuyên giáo về cơ bản gồm 3 bộ phận: công tác lý luận, công tác tuyên truyền và công tác cổ động, được tiến hành tại tất cả các cấp, ban, các địa phương, cơ quan, đơn vị… 1.1.2. Đặc điểm, tính chất của công tác tuyên giáo Qua các nghiên cứu, cũng thực tiễn hoạt động tuyên giáo cho thấy, công tác tuyên giáo có một số đặc điểm, tính chất căn bản như sau: Một là, công tác tuyên giáo là một bộ phận trong công tác chính trị tư tưởng của cả hệ thống chính trị nói chung, hướng tới đối tượng là con người, là nhân dân, mà trước hết là cán bộ, đảng viên, là những đối tượng mang đầy đủ đặc điểm về vị trí xã hội, văn hóa, tâm sinh lý, quan điểm, tư tưởng, nhận thức xã hội đa dạng và phức tạp. Hướng tới đối tượng đó, công tác tuyên giáo nhằm thay đổi nhận thức có chủ đích, nhắm tới mục 13 tiêu tạo sự nhất trí cao trong Đảng, sự đồng thuận xã hội đối với việc triển khai thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Hai là, công tác tuyên giáo mang tính chính trị, tính giai cấp. Hoạt động tuyên giáo là bộ phận cấu thành trong hoạt động lãnh đạo của Đảng, là một trong những hoạt động quan trọng bậc nhất của Đảng và sự điều hành của Nhà nước, thực hiện mục tiêu của Đảng cầm quyền, thực hiện nhiệm vụ chính trị của giai cấp công nhân. Ở nước ta, cốt lõi của công tác tuyên giáo là xây dựng, xác lập và phát triển hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa theo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; hình thành niềm tin, định hướng giá trị đúng đắn, góp phần xây dựng thế giới quan khoa học, giáo dục đức tính nhân bản, nhân văn và lòng nhân ái cho con người; nâng cao nhận thức điều chỉnh và điều chỉnh hành vi đúng đắn cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, thúc đẩy mọi người hành động tích cực vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Ba là, quy trình làm ra sản phẩm của công tác tuyên giáo không phải là sự lập trình của công nghệ đơn thuần, Cách thức, phương pháp tuyên giáo là sự kết hợp giữa khoa học và nghệ thuật, giữa nêu gương, nói đi đôi với làm, lý luận gắn liền với thực tiễn, kết hợp linh hoạt giữa các hình thức và biện pháp, phương tiện, trong đó tư tưởng khoa học, hệ thống chính trị, sự dẫn dắt của chính đảng tiên phong là nòng cốt; Đó là hoạt động kết hợp các hình thức, biện pháp, phương tiện do chủ thể tiến hành, được thực hiện trực tiếp bởi đội ngũ làm công tác tuyên giáo am hiểu chủ trương, đường lối, chính sách pháp luật, có tầm tư duy đổi mới, đủ bản lĩnh chính trị, giàu tâm huyết cống hiến cho Đảng, cho Nhân dân. Bốn là, kết quả đưa lại của công tác tuyên giáo không hiện hữu bằng vật phẩm, khó có thể hình dung bằng trực quan mà phải thăm dò hiệu ứng tư tưởng, dư luận của các tầng lớp xã hội trước mỗi chủ trương, chính sách mới. Hiệu quả của công tác tuyên giáo thể hiện ở sự chuyển biến nhận thức và hành động của các tầng lớp nhân dân để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành của Nhà nước. 14 1.1.3. Các yếu tố cấu thành công tác tuyên giáo của Đảng Công tác tuyên giáo của Đảng là một hoạt động chính trị - xã hội có tính đặc thù, gồm 3 yếu tố quan trọng là: chủ thể, khách thể và các chức năng của công tác tuyên giáo. Chủ thể của công tác tuyên giáo bao gồm hệ tư tưởng, các cơ quan tổ chức, các nhà tư tưởng của chủ thể đó và các cán bộ chuyên trách làm công tác tuyên giáo. Hệ tư tưởng là hệ thống những quan điểm, quan niệm về chính trị, triết học, đạo đức, nghệ thuật, tôn giáo…có chức năng là kim chỉ nam cho hành động của một giai cấp, tầng lớp hay một bộ phận người trong xã hội. Đảng Cộng Sản Việt Nam ra đời năm 1930, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Từ đó đến nay Đảng cộng sản là Đảng cầm quyền duy nhất ở nước ta. Chủ thể của công tác tuyên giáo là toàn Đảng, các cơ quan cấp ủy, ban tuyên giáo, ban dân vận là các cơ quan tham mưu cho các hoạt động của công tác Đảng. Các cán bộ chuyên trách tuyên giáo là những người thay mặt Đảng chịu sự lãnh đạo của các cơ quan Đảng kiểm tra công tác tuyên giáo trong toàn xã hội. Khách thể của công tác tuyên giáo là lực lượng chịu sự tác động về mặt tư tưởng của chủ thể bao gồm các cá nhân, tập thể, các tầng lớp nhân dân …Khách thể của công tác tuyên giáo còn là các mối quan hệ xã hội, quan hệ giữa người với người trong xã hội. Ở nước ta, khách thể của công tác tuyên giáo là toàn bộ cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân và mối quan hệ qua lại giữa các cơ quan đảng, nhà nước; Đảng với đảng viên, với quần chúng; Nhà nước với công dân. Chức năng của công tác tuyên giáo Một là, nâng cao trình độ lý luận chính trị và năng lực cho cán bộ Đảng viên, nâng cao trình độ, nắm vững những quan điểm của chủ nghĩa Mác–Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nắm vững kiến thức về kinh tế, chính trị, giáo dục, văn hóa, xã hội, báo chí; huấn luyện thành thạo các nghiệp vụ, nâng cao trình độ ngoại ngữ và vi tính, vận dụng đúng đắn khoa học - công nghệ vào lĩnh vực công tác. Hai là, nghiên cứu lý luận cách mạng, tổng kết thực tiễn. Tiếp tục phát triển tư duy lý luận, nghiên cứu chủ nghĩa Mác–Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và vận dụng 15
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan