Tài liệu Quản trị kho hàng trung tâm tại công ty cổ phần logistics sc – th group

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI TỐNG THỊ LUYẾN QUẢN TRỊ KHO HÀNG TRUNG TÂM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN LOGISTICS SC – TH GROUP LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Hà Nội, 2019 VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI TỐNG THỊ LUYẾN QUẢN TRỊ KHO HÀNG TRUNG TÂM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN LOGISTICS SC – TH GROUP Ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 8.34.01.01 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGÔ XUÂN BÌNH Hà Nội, 2019 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bài luận văn là công trình nghiên cứu khoa học, độc lập của tôi, được thực hiện dựa trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết, kiến thức chuyên ngành, nghiên cứu khảo sát tình hình thực tiễn và dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS. Ngô Xuân Bình. Các số liệu, bảng biểu có nguồn gốc rõ ràng và những kết quả trong khóa luận là trung thực, các nhận xét, phương hướng đưa ra xuất phát từ thực tiễn và kinh nghiệm hiện có. Ngày 15 tháng 02 năm 2019 Tác giả luận văn Tống Thị Luyến DANH MỤC VIẾT TẮT IRA tỉ lệ chính xác tồn kho BBKK Biên bản kiểm kê CCDC Công cụ dụng cụ DNSX Doanh nghiệp sản xuất PKK Phiếu kiểm kê PGH Phiếu giao hàng TNKD Tác nghiệp kinh doanh OPS Nhân viên điều hành kho BIN Phiếu điều chuyển vị trí NCR Báo cáo sản phẩm không phù hợp BBSV Biên bản sự việc BBH SP KPH Biên bản hủy sản phẩm không PH PCCC Phòng cháy chữa cháy HCNS Hành chính nhân sự VSLĐ Vệ sinh lao động. ATLĐ An toàn lao động. CBCNV Cán bộ công nhân viên FIFO Nhập trước xuất trước BBSV Biên bản sự việc FEFO NVL Hết hạn trước xuất trước Nguyên vật liệu KDSX kinh doanh sản xuất TMPP Thương mại phân phối MỤC LỤC MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1 Chương 1:CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ KHO HÀNG TRONG LOGISTICS VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN ..............................................................................7 1.1.Quản Trị Kho Hàng Trong Logistics........................................................................7 1.2. Các Hoạt Động Quản Trị Kho Hàng ......................................................................19 1.3 Kinh nghiệm thực tiễn quản trị kho hàng của một số doanh nghiệp Logistics khác .....32 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ KHO HÀNG TRUNG TÂM TẠI CÔNG TY CP LOGISTICS SC – TH GROUP ........................................................ 36 2.1. Giới thiệu về công ty CP Logistics SC ...................................................................36 2.2 Thực trạng quản trị kho hàng Trung Tâm của công ty CP Logistics SC ..............39 2.3. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến kết quả quản trị kho hàng trung tâm..........63 2.4 Nhận xét về quản trị kho trung tâm của công ty CP Logistics SC .......................... 65 Chương 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN TRỊ KHO TRUNG TÂM TẠI CÔNG TY CP LOGISTICS SC – TH GROUP .....................................70 3.1 Định hướng phát triển của công ty Logistics SC .................................................... 70 3.2 Giải pháp hoàn thiện quản trị kho trung tâm tại công ty CP Logistics SC .............71 3.3 Hoàn thiện công tác quản trị kho trung tâm ............................................................ 77 KẾT LUẬN .................................................................................................................. 79 DANH MỤC THAM KHẢO ...................................................................................... 80 DANH MỤC BẢNG BIỂU HÌNH VẼ Bảng 2.1: Cơ cấu tổ chức của công ty ( nguồn phòng HCNS) ....................................37 Bảng 2.2 Báo cáo lãi ròng trong 5 năm của TH true milk (Nguồn nội bộ Phòng TCKT , đã được kiểm toán) ......................................................................................................39 Bảng 2.3 : Cơ cấu lao động tại kho trung tâm ( nguồn phòng HCNS) ........................ 41 Bảng 2.4 : Sơ đồ địa chỉ hàng trong kho ( nguồn : phòng quản lý kho) ....................... 43 Bảng 2.6 : Lưu đồ nhập hàng từ nhà máy ( Nguồn : văn phòng kho trung tâm ) ................56 Bảng 2.7 Báo cáo xuất hàng tháng 8/2018 ( Nguồn : văn phòng kho) ......................... 57 Bảng 2.8 Báo cáo xuất hàng tháng 7/2016 ( Nguồn : văn phòng kho) ......................... 57 Bảng 2.9 : Lịch làm việc của công nhân vệ sinh kho (Nguồn : văn phòng kho) ..........61 Bảng 2.10 : nguồn do văn phòng kho cung cấp ............................................................ 67 Hình 1.1: mô hình Logistics trong sản xuất kinh doanh ..............................................10 Hình 1.2 : Mô hình kho trong chuỗi cung ứng .............................................................. 13 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong nền kinh tế hiện nay, Việt Nam đang hội nhập quốc tế sâu sắc, hoạt động thương mại hàng hoá ngày càng tăng lên cả quy mô và cơ cấu thị trường. Các doanh nghiệp sản xuất có nhiều cơ hội hơn khi tham gia vào thị trường quốc tế, tuy nhiên bên cạnh những cơ hội là sự cạnh tranh ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn. Các doanh nghiệp thường sẽ quan tâm nhiều hơn về nâng cao năng lực cạnh tranh bằng việc hoàn thiện hoạt động logistics của mình như hoạt động mua hàng, quản lý nhà cung ứng, các yếu tố vận chuyển đầu vào, lưu kho bảo quản hàng ,…muốn tồn tại và phát triển được doanh nghiệp phải có sự khác biệt, tạo ra ưu thế chiếm lĩnh thị trường. Với xu hướng mở cửa , hội nhập kinh tế quốc tế , một sân chơi bình đẳng đối với tất cả các thành phần kinh tế. Để thành công trong kinh doanh đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải nhận thức đúng đắn về bản thân doanh nghiệp, về thị trường, về đối thủ cạnh tranh từ đó có những chiến lược phù hợp để chiến thắng trên thương trường . Đặc biệt đối với các doanh nghiệp sản xuất sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi hàng hóa các doanh nghiệp ngoại tràn vào nước ta với mẫu mã đa dạng , phong phú chủng loại, chất lượng tốt, giá thành rẻ … như hàng hóa Trung Quốc ,Thái Lan ,Indonesia, Nhật. Do đó, doanh nghiệp muốn đưa ra thị trường sản phẩm có thể cạnh tranh được về giá với hàng ngoại ,buộc các doanh nghiệp Việt phải tìm mọi cách cắt giảm chi phí tối đa . Bởi yếu tố cấu thành nên giá của sản phẩm bao gồm rất nhiều loại thuế và phí khác nhau như : chi phí quản lí doanh nghiệp ,chi phí maketing, chi phí nhiên nguyên vật liệu , chi phí kho bãi , vận chuyển, mặt bằng , các loại thuế… Trong đó hoạt động Logistics nói chung và quản trị kho bãi nói riêng đóng vai trò hết sức quan trọng , Logistics tạo ra sự hữu dụng về thời gian và đúng địa điểm nhờ đó đảm bảo cho quá trình sản xuất , kinh doanh diễn ra theo đúng nhịp độ đã định, góp phần nâng cao chất lượng và hạ giá thành sản phẩm, góp phần tiết kiệm và giảm chi phí lưu thông trong phân phối hàng hóa, sử dụng hiệu quả vốn kinh doanh của doanh nghiệp. Quá trình toàn cầu hóa kinh tế làm cho hàng hóa và sự vận động của chúng phong phú và phức tạp hơn nhiều lần so với trước đây , đòi hỏi quản lý chặt chẽ, đặt ra yêu cầu mới đối với hoạt động quản trị Logistics nói chung và quản trị kho hàng nói riêng . Hàng hóa phải được bảo quản tốt ,an toàn ,đảm bảo đúng chất lượng của nhà sản xuất. Đồng thời để tránh hàng tồn 1 kho nhiều làm đọng vốn thì doanh nghiệp phải tính toán để lượng hàng tồn kho là thấp nhất. Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin cho phép kết hợp chặt chẽ quá trình cung ứng, sản xuất , lưu kho hàng hóa, tiêu thụ với vận tải giao nhận, làm cho cả quá trình này hiệu quả hơn, nhanh chóng hơn nhưng cũng phức tạp hơn. Do vậy , Quản trị kho hàng giữ vai trò trọng yếu trong quá trình lưu trữ, bảo quản hàng hóa từ nơi sản xuất đến người tiêu dùng . Hoạt động này góp phần tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp , chính vì lẽ đó nên em chọn đề tài “ Quản trị kho hàng trung tâm tại Công ty cổ phần Logistics SC – TH Group” làm đề tài luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản trị kinh doanh. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Trên thế giới và cả trong nước có nhiều công trình và tư liệu có liên quan đến quản trị Logistic , sau đây là một số công trình có liên quan: Logistic and supply chain management, M. Christopher (2012). Cuốn sách giới thiệu về phát triển và quản lý của một mạng lưới chuỗi cung ứng. Doanh nghiệp sản xuất có thể vận dụng để củng cố và quản lý chuỗi cung ứng một cách hiệu quả. Strategic logistics management, James R. Stock - Douglas M.Lambert (2001). Cuốn sách này tập trung trên mọi khía cạnh của quản trị Logistics bắt đầu từ việc tạo ra một đơn đặt hàng cho một sản phẩm /hàng hóa phải thông qua các dịch vụ quá trình sản xuất, nhà kho, quản lý hàng tồn kho, vận chuyển và khách hàng. Nó đề cập chi tiết hơn khi nói đến quản lý hàng tồn kho kết hợp một số phương pháp tính toán, đồng thời cũng giải thích chi tiết quá trình của hậu cần "chuỗi cung ứng". Cuốn sách này có thể không hoàn toàn đề cấp cụ thể như một số sách hậu cần khác cùng lĩnh vực nhưng cũng là một tài liệu tham khảo khá đầy đủ cho quản trị Logistics. 21st century logistics making supply chain integration a reality, Bowersox, Donald JCloss, David J Stank, Theodore P (1999). Cuốn sách này dành cho những người quản lý đang theo đuổi tìm tòi trong lĩnh vực hậu cần và chuỗi cung ứng nhưng chưa nhận ra những lợi ích đầy đủ của nó. Cuốn sách giúp ta nhận ra và khắc phục những trở ngại đã làm suy yếu cả bên trong và bên ngoài của hoạt động gia tăng giá trị hậu cầu. Giáo trình Quản trị logistics kinh doanh, PGS.TS. An Thị Thanh Nhàn, TS. Nguyễn Thông Thái, (2010), NXB Thống kê. Giáo trình Logistic có nội dung trình bày 2 về tổng quan môn học Quản trị Logistics kinh doanh, dịch vụ khách hàng, quản trị dự trữ, quản trị vận chuyển, quản trị các hoạt động Logistics hỗ trợ, tổ chức và kiểm soát Logistics. Trong đó, cũng đã đề cập những kiến thức cơ bản nhất về Logistics đầu vào. Quản trị Logistics , PSG.TS Đoàn thị Hồng Vân – ĐH Kinh Tế TP.HCM ,NXB Lao Động (2006). Cẩm nang quản trị kho, TS Phan Thanh Lâm (2014),NXB Phụ Nữ. Cuốn sách nói về Chức năng - nhiệm vụ của công việc quản lý kho, tổ chức hệ thống kho hang, thể thức nhập xuât kho ,hệ thống kiểm soát tồn kho và bảo quán hàng hóa ,phương thức kiếm kê kho mỗi ngày trong 10 phút ,những quy tắc trong vận hành quản trị kho hang, quản lý hành chính kho hang ,hiệu qủa kinh tế trong quản lý kho ,Quản trị rủi ro trong quản lý kho (Bãi, Kho kệ,..) Có thể nói nội dung các đề tài nghiên cứu là khá phong phú và đề cập đến nhiều khía cạnh khác nhau của quản trị logistics , một số đề tài nghiên cứu tập trung vào phát triển dịch vụ Logistics của các doanh nghiệp giao nhận vận tải trong nước mà chưa có đề tài nào nghiên cứu riêng về quản trị kho hàng hóa của doanh nghiệp sản xuất thực phẩm , chế biến sữa tại TH Group. Vì vậy , đề tài mà em lựa chọn không bị trùng lặp với các đề tài nghiên cứu trước đây. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu * Mục đích nghiên cứu của đề tài: nhằm phân tích , đánh giá hoạt động quản trị kho hàng trung tâm ( kho tổng) của doanh nghiệp hiện tại, từ đó đưa ra những đề xuất , giải pháp nhằm giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí không đáng có , hoàn thiện hệ thống quản trị được tốt hơn nữa. * Nhiệm vụ nghiên cứu Để thực hiện mục tiêu trên, đề tài có những nhiệm vụ sau: - Tập hợp một số vấn đề lý luận cơ bản về quản trị kho hàng - Phân tích thực trạng quản trị kho hàng trung tâm của công ty CP Logistic SC – TH Group sữa thành phẩm như sữa tươi, sữa chua uống , sữa chua, phô mai… thương hiệu TH true Milk. - Đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong quản trị kho hàng trung tâm (kho tổng) của Công ty cổ phần Logistics SC. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3 Đối tượng nghiên cứu : Hoạt động quản trị kho trung tâm ( kho tổng) nguyên liệu và sữa thành phẩm và chế phẩm từ sữa của TH true milk tại Công ty cổ phần Logistics SC – Tập đoàn TH Không gian nghiên cứu : nghiên cứu hoạt động quản trị kho hàng trung tâm , định hướng nghiên cứu tại Công ty CP Logistic SC – TH Group trong đó tập trung nghiên cứu một số nội dung cơ bản của từng hoạt động nhằm đáp ứng đầy đủ và kịp thời quá t trình tiếp nhận, lưu kho , cấp phát hàng đảm bảo cho sản xuất của nhà máy sữa TH . Thời gian nghiên cứu: Nghiên cứu này sử dụng các dữ liệu thứ cấp và khảo sát sơ cấp trong giai đoạn từ năm 2014 đến 2018 để phân tích thực trạng và đưa ra những giải pháp hoàn thiện quản trị trị kho hàng trung tâm (kho tổng ) của Công ty cổ phần Logistics SC – TH Group. 5. Phương pháp nghiên cứu 5.1. Cách tiếp cận thu thập dữ liệu : Dữ liệu thứ cấp: nguồn cung cấp dữ liệu bên trong là từ các phòng Kế toán Tài chính, phòng Kế hoạch sản xuất, phòng kho vận…của Công ty CP Logistic SC – TH Group . Các thông tin nội bộ và báo cáo thống kê của công ty…Các nguồn thông tin này đều đã được tổng hợp và lưu trữ tại các phòng ban của công ty. Các nguồn dữ liệu thứ cấp này chủ yếu được sử dụng để phân tích thực trạng quản trị kho hàng tại công ty. Nguồn cung cấp dữ liệu bên ngoài bao gồm sách và tư liệu quốc tế về logistics, tạp chí chuyên ngành .... Các lý thuyết về quản trị logistics trong doanh nghiệp nói chung và lý thuyết về quản trị kho hàng nói riêng Dữ liệu sơ cấp: Các nguồn dữ liệu thứ cấp chỉ có thể cung cấp được phần nào thông tin cho vấn đề cần nghiên cứu, do vậy, để có được đầy đủ thông tin và các thông tin xác thực cần phải thu thập thông tin từ nguồn dữ liệu sơ cấp. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua phương pháp phỏng vấn trực tiếp qua bảng câu hỏi (Phụ lục 1) với đối tượng phỏng vấn là các cán bộ trực tiếp phụ trách hoạt động logistics – hoạt động kho hàng bao gồm cả quản lý và nhân viên phòng kho vận trong doanh nghiệp . Mục đích của các cuộc phỏng vấn là tìm hiểu những vấn đề liên quan đến thực tế hoạt động quản trị kho hàng trung tâm của công ty mà các dữ liệu thứ cấp chưa phản ánh hết. Qua phỏng vấn, tác giả có cái nhìn tổng thể và đầy đủ hơn về nhận thức của các đối tượng 4 được phỏng vấn, cũng như thực trạng của hoạt động quản trị kho hàng trung tâm tại công ty. 5.2. Phương pháp phân tích Phương pháp tổng hợp thống kê là tiến hành tập trung, chỉnh lý và hệ thống hóa một cách khoa học các tài liệu ban đầu đã thu thập được trong điều tra thống kê. Nhiệm vụ cơ bản của tổng hợp thống kê là làm cho các đặc trưng riêng của từng đơn vị trong tổng thể chuyển thành đặc trưng chung của toàn tổng thể. Một số phương pháp khác được sử dụng trong phân tích dữ liệu như thống kê, phân tích, tổng hợp, so sánh, tỷ lệ phần trăm nhằm đánh giá thực trạng hoạt động quản trị kho hàng trung tâm tại công ty CP Logistic SC – TH Group. Phương pháp tổng hợp ,quan sát: tác giả đã đi khảo sát trực tiếp tại kho hàng trung tâm và một số kho phân phối của công ty để có cái nhìn thực tế và hiểu rõ nghiệp vụ kho . Đồng thời tác giả cũng đến kho của công ty TNHH DHL Việt Nam ( công ty chuyên về dịch vụ Logistics ) và công ty FrieslandCampina Hà Nam ( sữa cô gái Hà Lan) có sự tương đồng trong ngành chế biến sữa từ đó lầm cơ sở để đưa ra những đánh giá một cách khách quan cho hoạt động quản trị kho hàng trung tâm của công ty CP Logistic SC – TH Group. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn Phân tích và đánh giá khách quan thực trạng quản trị hoạt động kho trung tâm (kho tổng) của Công ty cổ phần Logistics SC thời gian qua. Chỉ ra những thành tựu đã đạt được, hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân của hạn chế đó trong hoạt động quản trị. Phân tích các yếu tố bên ngoài, bên trong tác động đến hoạt động quản trị kho hàng trung tâm tại Công ty cổ phần Logistics SC Đưa ra những giải pháp phù hợp và khả thi giúp cho nhà quản trị có quyết sách đúng đắn để hoàn thiện quản trị hoạt động kho hàng trung tâm một cách hiệu quả , giúp tối đa hóa lợi nhuận cho doanh nghiệp. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài lời mở đầu, Kết luận và danh mục tài liệu tham khảo , luận văn được trình bày qua 3 chương : Chương 1: Cơ sở lí luận và thực tiễn về quản trị kho hàng trong Logistics 5 Trong chương 1 tác giả nêu ra những khái niệm về Logistics , quản trị Logistics và một số khái niệm , định nghĩa liên quan . Từ đó làm rõ vai trò của kho hàng trong chuỗi cung ứng, cùng một số tiêu chí đánh giá và các nghiệp vụ kho hàng cần thiết trong hoạt động quản trị kho hàng. Đồng thời tác giả tham khảo mô hình kho của hai công ty có hoạt động tương đồng để rút ra bài học kinh nghiệm cho công tác quản trị kho trung tâm của công ty CP Logistic SC – TH Group. Chương 2: Thực trạng quản trị kho hàng trung tâm tại Công ty cổ phần Logistics SCTH Group Thông qua khảo sát thực tế và thu thập dữ liệu tác giả luận văn trình bày một cách chân thực hoạt động và các nghiệp vụ kho đang áp dụng trong công tác quản trị kho hàng trung tâm của công ty CP Ligistic SC. Chỉ ra những tồn tại đang gặp phải , nguyên nhân dẫn đến hạn chế đó để tìm phương hướng khắc phục giúp việc quản trị kho hàng hoàn thiện hơn , giảm thiểu tổn thất và chi phí cho doanh nghiệp. Chương 3: Đề xuất giải pháp hoàn thiện quản trị kho hàng trung tâm tại Công ty cổ phần Logistics SC – TH Group Từ những nguyên nhân và hạn chế đang tồn tại đã trình bày ở chương 2, tác giả mạnh dạn đưa ra một số giải pháp nhằm khắc phục những vướng mắc đó để công tác quản trị của công ty CP Logistics SC hoàn thiện hơn nữa. 6 Chương 1 CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ KHO HÀNG TRONG LOGISTICS VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN 1.1 QUẢN TRỊ KHO HÀNG TRONG LOGISTICS 1.1.1 Khái niệm về Logistics và quản trị Logistics 1.1.1.1 Logistics là gì? Logistics ra đời từ thế kỷ 19 ở Anh và đến cuối thế kỷ 20 được ghi nhận như một chức năng kinh tế, một công cụ hữu hiệu mang lại thành công cho các doanh nghiệp. Trải qua các giai đoạn phát triển đến nay có nhiều khái niệm cũng như định nghĩa khác nhau về Logistics. Chúng ta hãy xem một vài khái niệm dưới đây để hiểu về Logistics là gì? Logistics là quá trình tối ưu hóa về vị trí, lưu trữ và chu chuyển các tài nguyên/yếu tố đầu vào từ điểm xuất phát đầu tiên là nhà cung cấp, qua nhà sản xuất, người bán buôn, bán lẻ, đến tay người tiêu dùng cuối cùng, thông qua hàng loạt các hoạt động kinh tế. Logistics là quá trình tối ưu hoá về vị trí, lưu trữ và chu chuyển các tài nguyên/yếu tố đầu vào từ điểm xuất phát đầu tiên là nhà cung cấp, qua nhà sản xuất, người bán buôn, bán lẻ, đến tay người tiêu dùng cuối cùng, thông qua hàng loạt các hoạt động kinh tế (xem Logistics and Supply Chain Management, tác giả Ma Shuo, tài liệu giảng dạy của World Maritime University, 1999). *Các định nghĩa khác về Logistics: Giáo sư người Anh Martin Christopher cho rằng: “Logistics là quá trình quản trị chiến lược công tác thu mua, di chuyển và dự trữ nguyên liệu, bán thành phẩm, thành phẩm (và dòng thông tin tương ứng) trong một công ty và qua các kênh phân phối của công ty để tối đa hóa lợi nhuận hiện tại và tương lai thông qua việc hoàn tất các đơn hàng với chi phí thấp nhất”. Theo Giáo sư David Simchi-Levi (MIT) thì “Logistics Network là một nhóm các cách tiếp cận được sử dụng để liên kết các nhà cung cấp, nhà sản xuất, kho, cửa hàng một cách hiệu quả để hàng hóa được sản xuất và phân phối đúng số lượng, đúng địa điểm và đúng thời điểm nhằm mục đích giảm thiểu chi phí trên toàn hệ thống đồng thời đáp ứng được các yêu cầu về mức độ phục vụ”. *Khái niệm có liên quan: 7 Logistics là quá trình liên quan tới nhiều hoạt động khác nhau trong cùng một tổ chức, từ xây dựng chiến lược đến các hoạt động chi tiết, cụ thể để thực hiện chiến lược. Logistics cũng đồng thời là quá trình bao trùm mọi yếu tố tạo nên sản phẩm từ các yếu tố đầu vào cho đến giai đoạn tiêu thụ sản phẩm cuối cùng. Logistics không chỉ liên quan đến nguyên nhiên vật liệu mà còn liên quan tới tất cả nguồn tài nguyên/các yếu tố đầu vào cần thiết để tạo nên sản phẩm hay dịch vụ phù hợp với yêu cầu của người tiêu dùng. Ở đây nguồn tài nguyên không chỉ bao gồm: vật tư, vốn, nhân lực mà còn bao hàm cả dịch vụ, thông tin, bí quyết công nghệ . Logistics bao trùm cả hai cấp độ hoạch định và tổ chức. Cấp độ thứ nhất liên quan đến vấn đề vị trí, còn cấp độ thứ hai liên quan đến vấn đề vận chuyển và lưu trữ. Logistics là hệ thống các công việc được thực hiện một cách có kế hoạch nhằm quản lý nguyên vật liệu, dịch vụ, thông tin và dòng chảy của vốn… nó bao gồm cả những hệ thống thông tin ngày một phức tạp, sự truyền thông và hệ thống kiểm soát cần phải có trong môi trường làm việc hiện nay. Logistics là quy trình lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và kiểm soát quá trình lưu chuyển và dự trữ hàng hoá, dịch vụ… từ điểm xuất phát đầu tiên đến nơi tiêu thụ cuối cùng sao cho hiệu quả và phù hợp với yêu cầu của khách hàng. Theo quan điểm “5 right” thì “Logistics là quá trình cung cấp đúng sản phẩm, đến đúng vị trí, vào đúng thời điểm với điều kiện và chi phí phù hợp cho khách hàng tiêu dùng sản phẩm”. Theo tôi “Logistics là quá trình tối ưu hoá về vị trí , vận chuyển ,thời gian và dự trữ nguồn tài nguyên ( nguyên vật liệu) từ điểm đầu tiên của chuỗi cung ứng đến tay người tiêu dùng cuối cùng, thông qua hàng loạt các hoạt động kinh tế . Hiểu đơn giản nhất thì Logistics là một phần của chuỗi cung ứng bao gồm tổng thể những công việc liên quan đến quản lý và điều chỉnh luồng di chuyển của hàng hóa gồm đóng gói, vận chuyển, lưu kho, bảo quản cho tới khi hàng được giao đến người tiêu thụ cuối cùng. Ngày nay Logistics phát triển mạnh mẽ nhờ hoạt động thương mại tự trên toàn thế giới với 8 xu hướng: Chi phí vận tải tăng, Yêu cầu về hiệu qủa sản xuất, Triết lý mới về tồn kho, Vai trò của khách hàng, Cách mạng khoa học kỹ thuật & IT, Hệ thống JIT (Just in time), Recycling (green industry), Xu thế của dây chuyền bán lẻ, phân phối 8 . Tự do trao đổi hàng hóa cũng đồng nghĩa với sự cạnh tranh gay gắt giữa các ngành nghề , doanh nghiệp trong đó hoạt động Logistics giữ vai trò quan trọng trong giao thương cũng như cạnh tranh về giá thành sản phẩm , dịch vụ giữa các doanh nghiệp với nhau. Do vậy, quản trị Logistics được các doanh nghiệp quan tâm và chú trọng hơn trước . 1.1.1. 2 Khái niệm về quản trị Logistics Theo Hội đồng Quản trị Logistics của Mỹ (CLM - Council of Logistics Management) “Quản trị Logistics là quá trình hoạch định, thực hiện và kiểm soát một cách có hiệu quả chi phí lưu thông, dự trữ nguyên vật liệu, hàng hoá tồn kho trong quá trình sản xuất sản phẩm cùng dòng thông tin tương ứng từ điểm đầu tiên đến điểm tiêu dùng cuối cùng nhằm mục đích đáp ứng yêu cầu của khách hàng”. “Quản trị Logistics là quá trình hoạch định, thực hiện và kiểm soát một cách hiệu lực, hiệu quả hoạt động vận chuyển, lưu trữ hàng hoá, dịch vụ và những thông tin có liên quan từ điểm đầu đến điểm tiêu thụ cuối cùng với mục đích thoả mãn nhu cầu của khách hàng” (Douglas M Lambert, Fundamental of Logistics, p.3, Mc Graw - Hill, 1998) Bất kỳ một doanh nghiệp sản xuất nào cũng phải quan tâm và có chiến lược Logistics phù hợp. Một chiến lược Logistics tốt sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, công sức và tiền bạc hiệu quả.Vì vậy, trên cơ sở Logistics tổng thể (Global Logistic) người ta chia hoạt động logistics thành 3 mảng chính: Supply Chain Managment Logistics – Logistics quản lý chuỗi cung ứng. Transportation Management Logistics – Logistics quản lý vận chuyển hàng hóa. Warhousing / Inventery Management Logistics – Logistics về quản lý lưu kho, kiểm kê hàng hoá, kho bãi. *Logistics trong sản xuất kinh doanh chia theo quá trình: Logistics đầu vào (Inbound Logistics): cung ứng tài nguyên, nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất (quản trị vị trí, thời gian) Logistics đầu ra (Outbound Logistics): cung cấp sản phẩm đến người tiêu dùng tối ưu nhất (quản trị vị trí, thời gian, chi phí phân phối) Logistics ngược (Reverse Logistics): thu hồi các phụ phẩm, phế liệu, phế phẩm, các yếu tố ảnh hưởng đến môi trường (tái sử dụng, tái chế) 9 Logistics trong sản xuất kinh doanh (Business Logistics) Điểm cung nguyên liệu Vận tải Kho chứa nguyên liệu Nhà máy sản xuất vận tải vận tải Thị trường Kho chứa sản phẩm vận tải inbound vận tải outbound Kho Nhà máy 1 Kho hàng Kho Nhà máy 2 Kho hàng B Kho Nhà máy 3 Kho hàng C Qúa trình cung ứng nguyên liệu – inbound logistics Quá trình phân phối ra thị trường– outbound logistics Hình 1.1: mô hình Logistics trong sản xuất kinh doanh 10 A Qua hai khái niệm trên về quản trị Logistics cho thấy mục đích cuối cùng là “ thỏa mãn nhu cầu của khách hàng” và giúp gia tăng lợi nhuận , phát huy lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp. Bởi khách hàng quyết định sự tồn tại ,thịnh hay suy của doanh nghiệp. Để có được sản phẩm ,dịch vụ đến tay người tiêu dùng cuối cùng phải trải qua rất nhiều công đoạn khác nhau mà ở đó mỗi công đoạn là một mắt xích liên kết với nhau không tách rời , có tác động tương hỗ lẫn nhau. Lưu trữ, bảo quản hàng hóa và phân phối – Logistics đầu ra (outbound Logistics) giữ vai trò quan trọng trong việc làm hài lòng khách hàng cũng như thành ,bại của doanh nghiệp . 1.1.2 Khái niệm về quản trị kho hàng 1.1.2.1 Khái niệm chung về kho hàng, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của kho  Khái niệm về kho hàng. Kho là loại hình cơ sở Logistics thực hiện việc dự trữ ,bảo quản và chuẩn bị hàng hóa nhằm cung ứng hàng hóa cho khách hàng với trình độ dịch vụ cao nhất và chi phí thấp nhất. Hay nói một cách chi tiết, đầy đủ hơn thì: Kho bãi là một bộ phận của hệ thống Logistics, là nơi cất giữ nguyên nhiên vật liệu, bán thành phẩm, thành phẩm trong suốt quá trình chu chuyển từ điểm đầu cho đến điểm cuối của dây chuyền cung ứng, đồng thời cung cấp các thông tin về tình trạng, điều kiện lưu trữ và vị trí của các hàng hoá được lưu kho.  Vai trò của kho Hoạt động kho liên quan trực tiếp đến việc tổ chức,bảo quản hàng hóa của doanh nghiệp vậy vai trò của kho là: Đảm bảo tính liên tục cho quá trình sản xuất và phân phối hàng hóa, là nơi giúp doanh nghiệp lưu trữ toàn bộ sản phẩm và quản lý được số lượng sản phẩm trên toàn bộ hệ thống. Góp phần giảm chi phí sản xuất,vận chuyển,phân phối. Nhờ đó kho có thể chủ động tạo ra các lô hàng với quy mô kinh tế trong quá trình sản xuất và phân phối nhờ đó giảm chi phí bình quân trên một đơn vị, góp phần tiết kiệm chi phí lưu thông thông qua việc quản lý tốt hao hụt hàng hóa, sử dụng tiết kiệm và hiệu quả cơ sở vật chất của kho. 11 Hỗ trợ quá trình cung cấp dịch vụ khách hàng của doanh nghiệp thông qua việc đảm bảo hàng hóa sẵn sàng về số lượng, chất lượng, trạng thái lô hàng giao, góp phần giao hàng đúng thời gian và địa điểm.  Chức năng của kho Các công ty kinh doanh sản xuất hay thương mại phân phối hàng ngày càng phát triển, thì mức độ phức tạp trong vận hành quản lí kho hàng càng cao. Hàng trong kho ngày càng lớn, chủng loại sản phẩm càng phong phú, điều này thường dẫn đến nhu cầu mặt bằng kho bãi và nhân lực quản lí đòi hỏi ngày càng lớn. Nhiều nhà phân phối đã từng phải trả chi phí những khoản khổng lồ cho việc gom hàng và dọn hàng trong kho, quản lí vòng nhập hàng và chuyển về nơi gom hàng. Sự không phù hợp của kho hàng cũng trở thành vấn đề nan giải nếu bạn không thể quản lí một cách chính xác hàng trong kho với kho hàng lớn hơn hoặc vị trí kho hàng ở nhiều nơi. Chức năng chính của nhà kho là: • Tiếp nhận hàng hóa • Tổn trữ và bảo quản hàng hóa • Chuyển hàng hóa từ khu vực tồn trữ đến nơi có nhu cầu hay đến nơi sử dụng  Nhiệm vụ của kho  Duy trì sự sẵn có, đảm bảo cung cấp hàng hoá thường xuyên liên tục, ổn định về số lượng ,chất lượng, cơ cấu ,thời gian.  Điều hoà lưu lượng hàng hoá trong kinh doanh phân phối.  Đưa hàng hoá đến gần nơi tiêu thụ.  Bảo vệ hàng hoá. 1.1.2.2 Phân loại kho hàng Tùy theo mô hình của mỗi công ty mà việc phân loại kho hàng sẽ có sự khác biệt. Hiện nay nếu phân loại kho hàng Logistics theo đặc thù của hàng hóa cần quản lý người ta thường phân loại theo từng lĩnh vực . Trong xã hội thì sự tồn tại của kho là một tất yếu khách quan, nhưng trong một tổ chức thì không nhất thiết phải xây dựng một hệ thống kho riêng có của mình. Có nhiều loại kho, nên khi có nhu cầu có thể lựa chọn, sử dụng loại kho nào mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất 12 Sản xuất Hệ thống cửa hàng Kho cơ sở TM bán buôn Kho đầu ra cơ sở bán buôn Kho hàng hóa thành phẩm Kho DN99 bán buôn trung gian PHÂN XƯỞNG Kho nguyên vật liệu Kho hàng hóa thành phẩm PHÂN XƯỞNG Kho nguyên vật liệu Sơ đồ nguyên tắc chuỗi kho trên đường dịch chuyển dòng vật tư trong chuỗi cung ứng: Sản xuất * Phân theo vị trí chuỗi cung ứng : Kho trong giai đoạn dịch chuyển Kho trong giai đoạn dịch chuyển hàng hóa tiêu dùng Vật tư mang tính sản xuất – công nghệ Kho nguyên vật liệu thô Kho trung gian trong thị trường NVL Kho sản phẩm của doanh nghiệp sản xuất Hình 1.2 : Mô hình kho trong chuỗi cung ứng 13 Kho của doanh nghiệp bán buôn bố trí tại nơi sản xuất Kho của doanh nghiệp sản xuất bố trí tại nơi tiêu thụ Phân loại theo nhiệm vụ chính của kho: a) Kho thu mua, kho tiếp nhận: Loại kho này thường đặt ở nơi sản xuất, khai thác hay đầu mối ga, cảng để thu mua hay tiếp nhận hàng hoá. Kho này chỉ làm nhiệm vụ gom hàng trong một thời gian rồi chuyển đến nơi tiêu dùng hoặc các kho xuất bán. b) Kho tiêu thụ: Kho này chứa các thành phần của nhà máy sản xuất ra. Nhiệm vụ chính của kho này là kiểm nghiệm phẩm chất, sắp xếp, phân loại, đóng gói hình thành những lô hàng thích hợp để chuyển bán cho các doanh nhiệp thương mại hoặc đơn vị tiêu dùng khác. c) Kho trung chuyển: Là kho đặt trên đường vận động của hàng hoá ở các ga, cảng, bến để nhận hàng từ phương tiện vận chuyển này sang phương tiện vận chuyển khác. d) Kho dự trữ: Là loại kho dùng để dự trữ những hàng hoá trong một thời gian dài và chỉ được dùng khi có lệnh của cấp quản lý trực tiếp. e) Kho cung ứng, cấp phát: Là loại kho đặt gần các đơn vị tiêu dùng nhằm giao hàng thuận tiện cho các đơn vị khách hàng. Thuộc loại kho này là hệ thống kho nguyên, nhiên, vật liêu của các doanh nghiệp sản xuất thường cấp phát nguyên, nhiên, vật liệu cho nơi sản xuất; và các kho hàng của doanh nghiệp thương mại thường cung ứng (giao hàng) cho các đơn vị tiêu dùng. * Phân theo đặc điểm kiến trúc: Kho kín: Có khả năng tạo mô trường bảo quản kín, chủ động duy trì chế độ bảo quản, ít chịu ảnh hưởng của các thông số môi trường bên ngoài. Kho nửa kín: Chỉ che mua, nắng cho hàng hóa không có các kết cấu ngăn cách với môi trường ngoài kho Kho lộ thiên: Chỉ là các bãi tập trung dự trữ hàng hóa ít hoặc không bị ảnh hưởng bởi những thay đổi của khí hậu, thời tiết. * Theo lĩnh vực logistics: Kho logistics cung ứng , kho logistics sản xuất, kho logistics phân phối * Theo công đoạn logistics: Kho DNSX ,kho doanh nghiệp thương mại bán lẻ ,kho doanh nghiệp thương mại trung gian, kho của các trung gian trong chuỗi cung ứng * Theo liên kết giao thông:Kho có cầu cảng , kho có đường bộ nhánh , kho có đường sắt nhán , tổ hợp. 14