Website
Bo GTVT
CỘNG HßA X· HéI CHñ NGHÜA VIÖT NAM
QCVN 05 : 2009/Bgtvt
Quy chuÈn kü thuËt quèc gia
VÒ khÝ th¶i xe « t« s¶n xuÊt, l¾p r¸p
vµ nhËp khÈu míi
National technical regulation on emission of gaseous pollutants
from assembly-manufactured automobiles and new imported
automobiles
Hµ NéI - 2009
Digitally signed by Website Bo
GTVT
DN: c=VN, o=Bo Giao thong
van tai, ou=TTCNTT Bo Giao
thong van tai, l=Ha Noi,
cn=Website Bo GTVT
Date: 2010.12.03 12:05:50
+07'00'
QCVN 05 : 2009/BGTVT
Lời nói ñầu
QCVN 05 : 2009/BGTVT do Côc §¨ng kiÓm ViÖt Nam biªn so¹n, Vô M«i
tr−êng tr×nh duyÖt, Bé Giao th«ng vËn t¶i ban hµnh theo Th«ng t− sè
31/2009/TT-BGTVT ngµy 19 th¸ng 11 n¨m 2009.
Quy chuẩn này ®−îc biªn so¹n trªn c¬ së c¸c tiªu chuÈn ViÖt Nam hiÖn
hµnh TCVN 6785, TCVN 6567, TCVN 6565 vµ c¸c quy ®Þnh kü thuËt ECE
83, ECE 49 vµ ECE 24.
2
QCVN 05 : 2009/BGTVT
Quy chuÈn kü thuËt quèc gia VÒ khÝ th¶i xe « t«
s¶n xuÊt, l¾p r¸p vµ nhËp khÈu míi
National technical regulation on emission of gaseous pollutants
from assembly- manufactured automobiles and new imported
automobiles
1. QUY §ÞNH CHUNG
1.1. Ph¹m vi ®iÒu chØnh
Quy chuÈn nµy quy ®Þnh møc giíi h¹n khÝ th¶i, c¸c phÐp thö vµ ph−¬ng ph¸p thö,
c¸c yªu cÇu vÒ qu¶n lý vµ tæ chøc thùc hiªn viÖc kiÓm tra khÝ th¶i trong kiÓm tra chÊt
l−îng, an toµn kü thuËt vµ b¶o vÖ m«i tr−êng xe « t« s¶n xuÊt, l¾p r¸p (s¶n xuÊt, l¾p r¸p
sau ñây ñược viết tắt là ‘SXLR’) vµ xe « t« nhËp khÈu míi.
C¸c lo¹i xe « t« ®−îc ¸p dông trong quy chuÈn nµy bao gåm c¸c xe cã Ýt nhÊt bèn
b¸nh, ®−îc ph©n lo¹i thµnh c¸c xe h¹ng nhÑ, xe h¹ng nÆng vµ ph©n lo¹i thµnh c¸c xe
lo¹i M vµ N, ®−îc gi¶i thÝch t¹i c¸c kho¶n 1.3.1., 1.3.2. vµ 1.3.3. d−íi ®©y.
C¸c xe ba b¸nh cã khèi l−îng b¶n th©n lín h¬n 400 kg (lµ « t« theo TCVN 6211)
®−îc kiÓm tra khÝ th¶i theo quy chuÈn khÝ th¶i cho xe m« t«, xe g¾n m¸y SXLR vµ nhËp
khÈu míi QCVN 04 :2009/BGTVT.
Quy chuÈn nµy kh«ng ¸p dông cho c¸c lo¹i xe « t« ®−îc thiÕt kÕ, chÕ t¹o ®Ó ch¹y
trªn c¸c lo¹i ®Þa h×nh vµ ®−êng kh«ng thuéc hÖ thèng ®−êng bé.
1.2. §èi t−îng ¸p dông
Quy chuÈn nµy ¸p dông ®èi víi c¸c c¬ quan, tæ chøc vµ c¸ nh©n cã ho¹t ®éng liªn
quan ®Õn SXLR vµ nhËp khÈu xe « t«.
Tõ ®iÒu 1.3. trë ®i, thuËt ng÷ ‚xe « t«’ ®−îc gäi t¾t lµ ‚xe’
1.3. Gi¶i thÝch tõ ng÷
Quy chuÈn nµy ¸p dông c¸c tõ ng÷ ®−îc hiÓu nh− sau:
1.3.1. Xe h¹ng nhÑ (Light duty vehicle): Xe cã khèi l−îng toµn bé lín nhÊt kh«ng lớn
hơn 3500 kg, cã Ýt nhÊt 4 b¸nh;
3
QCVN 05 : 2009/BGTVT
1.3.2. Xe h¹ng nÆng (Heavy duty vehicle): Xe cã khèi l−îng toµn bé lín nhÊt lớn hơn
3500 kg, cã Ýt nhÊt 4 b¸nh;
1.3.3. Xe lo¹i M (Category M of Motor Vehicles): Xe ®−îc dïng ®Ó chë ng−êi vµ cã Ýt
nhÊt 4 b¸nh, bao gåm c¸c lo¹i tõ M1 ®Õn M3 d−íi ®©y:
a) M1: Xe ®−îc dïng ®Ó chë kh«ng qu¸ 9 ng−êi, kÓ c¶ l¸i xe.
b) M2: Xe ®−îc dïng ®Ó chë qu¸ 9 ng−êi, kÓ c¶ l¸i xe, khèi l−îng tßan bé lín nhÊt
kh«ng lín h¬n 5000 kg.
c) M3: Xe ®−îc dïng ®Ó chë qu¸ 9 ng−êi, kÓ c¶ l¸i xe, khèi l−îng tßan bé lín nhÊt
lín h¬n 5000 kg.
1.3.4. Xe lo¹i N: Xe ®−îc dïng ®Ó chë hµng vµ cã Ýt nhÊt 4 b¸nh, bao gåm c¸c lo¹i tõ
N1 ®Õn N3 d−íi ®©y:
a) N1: Xe ®−îc dïng ®Ó chë hµng, cã khèi l−îng tßan bé lín nhÊt kh«ng lín h¬n
3500 kg.
b) N2: Xe ñược dïng ®Ó chë hµng, cã khèi l−îng tßan bé lín nhÊt lín h¬n 3500 kg
nh−ng kh«ng lín h¬n 12000 kg.
c) N3: Xe ®−îc dïng ®Ó chë hµng, cã khèi l−îng tßan bé lín nhÊt lín h¬n 12000
kg.
1.3.5. Nhiªn liÖu sö dông cña ®éng c¬ (Fuel requirement by the engine): Lo¹i nhiªn
liÖu th−êng dïng cña ®éng c¬, bao gåm :
-
X¨ng kh«ng ch×, nhiªn liÖu ®iªzen,
-
KhÝ dÇu má ho¸ láng (LPG), khÝ tù nhiªn (NG). Tr−êng hîp nµy còng bao gåm
tr−êng hîp ®Æc biÖt cã thÓ dïng x¨ng khi khÈn cÊp chØ ®Ó khëi ®éng trong ®ã
thïng x¨ng kh«ng chøa qu¸ 15 lÝt. Trong tr−êng hîp ®Æc biÖt nµy, xe ®−îc gäi
lµ xe ®¬n nhiªn liÖu (mono-fuel vehicle).
-
X¨ng kh«ng ch× vµ LPG (1), x¨ng kh«ng ch× vµ NG (2). Trong tr−êng hîp nµy,
trong tõng khoảng thêi gian, xe cã thÓ xen kÏ dïng riªng x¨ng hoÆc riªng
LPG (1), cã thÓ xen kÏ dïng riªng x¨ng hoÆc riªng NG (2); vµ liªn quan ®Õn
tr−êng hîp nµy, xe ®−îc gäi lµ xe hai nhiªn liÖu (bi-fuel vehicle).
-
Ethanol
1.3.6. KiÓu loại xe (Vehicle type): Mét lo¹i xe trong ®ã gåm c¸c xe cã cïng c¸c ®Æc
®iÓm c¬ b¶n sau ®©y:
a) §èi víi xe h¹ng nhÑ:
4
QCVN 05 : 2009/BGTVT
− Qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng, ®−îc x¸c ®Þnh theo khèi l−îng chuÈn (®Þnh nghÜa t¹i 1.3.8.);
− C¸c ®Æc ®iÓm cña xe vµ ®éng c¬, ®−îc x¸c ®Þnh t¹i phô lôc 1 cña quy chuÈn nµy;
b) §èi víi xe h¹ng nÆng: C¸c ®Æc ®iÓm cña xe vµ ®éng c¬ ®−îc x¸c ®Þnh t¹i phô lôc 3
cña quy chuÈn nµy.
1.3.7. Khèi l−îng b¶n th©n (Unladen mass): Khèi l−îng cña xe kh«ng cã l¸i xe, hµnh
kh¸ch hoÆc hµng hãa, nh−ng cã nhiªn liÖu ®−îc ®æ tíi møc b»ng 90% dung tÝch thïng nhiªn
liÖu, dÇu b«i tr¬n, bé ®å söa ch÷a th«ng th−êng kÌm theo xe vµ b¸nh xe dù phßng (nÕu
cã)... ®Ó cã thÓ s½n sµng ho¹t ®éng ®−îc;
1.3.8. Khèi l−îng chuÈn (Reference mass - Rm): Khèi l−îng b»ng khèi l−îng b¶n
th©n cña xe céng thªm 100 kg ®Ó thö khÝ th¶i theo c¸c quy ®Þnh cña phô lôc D, TCVN 6785.
1.3.9. Khèi l−îng tßan bé lín nhÊt(1) (Maximum mass): Khèi l−îng lín nhÊt cho phÐp
vÒ mÆt kü thuËt do c¬ së s¶n xuÊt quy ®Þnh (khèi l−îng nµy cã thÓ lín h¬n khèi l−îng lín
nhÊt do c¬ quan Nhµ n−íc cã thÈm quyÒn quy ®Þnh);
Chó thÝch:
(1)
ThuËt ng÷ nµy cßn ®−îc gäi lµ “Khèi l−îng toµn bé thiÕt kÕ lín nhÊt (Maximum
design total mass)” vµ còng ®−îc ®Þnh nghÜa nh− trªn trong TCVN 6529 (ISO 1176).
1.3.10. KhÝ g©y « nhiÔm (Gaseous pollutants): Cacbon monoxit (CO), c¸c nit¬ oxit
(NOx) ®−îc biÓu thÞ t−¬ng ®−¬ng lµ nit¬ dioxit (ký hiÖu lµ NO2) vµ hydro cacbon (HC) cã c«ng
thøc ho¸ häc gi¶ thiÕt lµ:
- §èi víi x¨ng: C1H1,85
- §èi víi nhiªn liÖu ®iªzen: C1H1,86
- §èi víi LPG: C1H2,525hoÆc C1H2,61 ®èi víi ®éng c¬ xe h¹ng nÆng
- §èi víi NG: CH4 hoÆc C1H3,76 ®èi víi ®éng c¬ xe h¹ng nÆng
1.3.11. H¹t g©y « nhiÔm (Particulate pollutants): C¸c thµnh phÇn ®−îc lÊy ra tõ khÝ
th¶i ®· ®−îc pha lo·ng b»ng c¸c bé läc ë nhiÖt ®é lín nhÊt 325 K (52oC);
1.3.12. Khãi (Smoke): C¸c h¹t l¬ löng trong dßng khÝ th¶i cña ®éng c¬ ®iªzen, hÊp
thô, ph¶n x¹ hoÆc khóc x¹ ¸nh s¸ng;
1.3.13. KhÝ th¶i t¹i ®u«i èng x¶ (Tail emissions):
− §èi víi ®éng c¬ ch¸y c−ìng bøc: KhÝ g©y « nhiÔm (sau ®©y gäi lµ ‘khÝ’);
− §èi víi ®éng c¬ ch¸y do nÐn: Khãi, khÝ vµ h¹t g©y « nhiÔm (‘h¹t g©y « nhiÔm’ sau
®©y gäi lµ ‘h¹t’, ký hiÖu lµ PM).
5
QCVN 05 : 2009/BGTVT
1.3.14. KhÝ th¶i do bay h¬i (Evaporative emissions) : khÝ HC, kh¸c víi khÝ HC t¹i ®u«i
èng x¶, bÞ thÊt tho¸t khi bay h¬i tõ hÖ thèng nhiªn liÖu cña xe (sau ®©y ®−îc gäi chung lµ
'h¬i nhiªn liÖu') theo hai dạng sau:
− ThÊt tho¸t tõ thïng nhiªn liÖu (Tank breathing losses): KhÝ HC bay h¬i tõ thïng
nhiªn liÖu do sù thay ®æi nhiÖt ®é ë bªn trong thïng (c«ng thøc ho¸ häc gi¶ thiÕt lµ C1H2,33);
− ThÊt tho¸t do xe ngÊm nãng (Hot soak losses): KhÝ HC bay h¬i tõ hÖ thèng nhiªn
liÖu cña xe ®ç sau khi ®· ch¹y ®−îc mét kho¶ng thêi gian (c«ng thøc ho¸ häc gi¶ thiÕt lµ
C1H2,20 );
1.3.15. Cacte ®éng c¬ (Engine crankcase): C¸c khoang trong hoÆc ngoµi ®éng c¬
®−îc th«ng víi b×nh høng dÇu b«i tr¬n b»ng c¸c èng dÉn bªn trong hoÆc ngoµi ®éng c¬, c¸c
lo¹i khÝ vµ h¬i trong cacte cã thÓ tho¸t ra ngßai qua c¸c èng dÉn ®ã;
1.3.16. ThiÕt bÞ khëi ®éng ë tr¹ng th¸i nguéi (Cold start device): ThiÕt bÞ lµm giÇu
t¹m thêi hçn hîp kh«ng khÝ - nhiªn liÖu ®Ó ®éng c¬ dÔ khëi ®éng;
1.3.17. ThiÕt bÞ trî gióp khëi ®éng (Starting aid): ThiÕt bÞ gióp cho ®éng c¬ khëi
®éng mµ kh«ng cÇn lµm giÇu hçn hîp kh«ng khÝ - nhiªn liÖu cña ®éng c¬, vÝ dô: bugi sÊy,
thay ®æi thêi gian phun v.v;
1.3.18. Dung tÝch ®éng c¬ (Engine capacity):
- §èi víi ®éng c¬ cã pitt«ng chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn: ThÓ tÝch lµm viÖc danh ®Þnh cña
®éng c¬;
- §èi víi c¸c ®éng c¬ cã pitt«ng quay (Wankel): ThÓ tÝch b»ng 2 lÇn thÓ tÝch lµm viÖc
danh ®Þnh cña ®éng c¬.
1.3.19. ThiÕt bÞ kiÓm sãat « nhiÔm (Pollution control device): C¸c thiÕt bÞ cña xe cã
chøc n¨ng kiÓm so¸t vµ / hoÆc h¹n chÕ khÝ th¶i t¹i ®u«i èng x¶ vµ h¬i nhiªn liÖu;
1.3.20. PhÐp thö lo¹i I (Type I – Test): PhÐp thö ®Ó kiÓm tra khèi l−îng trung b×nh
cña khÝ th¶i ë ®u«i èng x¶ sau khi khëi ®éng ®éng c¬ ë tr¹ng th¸i nguéi;
1.3.21. PhÐp thö lo¹i II (Type II – Test): PhÐp thö ®Ó kiÓm tra nång ®é cña CO ë chÕ
®é tèc ®é kh«ng t¶i nhá nhÊt cña ®éng c¬;
1.3.22. PhÐp thö lo¹i III (Type III – Test): KiÓm tra khÝ th¶i tõ cacte ®éng c¬;
1.3.23. PhÐp thö lo¹i IV (Type IV – Test): KiÓm tra h¬i nhiªn liÖu;
1.3.24. KiÓu loại ®éng c¬ (Engine type): Một loại ®éng c¬ trong ñó bao gồm c¸c
®éng c¬ cã cïng nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu quy ®Þnh trong phô lôc 3 cña quy chuÈn nµy;
6
QCVN 05 : 2009/BGTVT
1.3.25. §éng c¬ ch¸y do nÐn (Compression ignition (C.I.) engine): §éng c¬ lµm viÖc
theo nguyªn lý ch¸y do nÐn, sau ®©y gäi t¾t lµ ®éng c¬ C.I. (vÝ dô, ®éng c¬ §iªzen);
1.3.26. §éng c¬ nhiªn liÖu khÝ (Gas engine): §éng c¬ sö dông nhiªn liÖu lµ khÝ tù
nhiªn (NG) hoÆc khÝ dÇu má ho¸ láng (LPG);
1.3.27. C«ng suÊt h÷u Ých (Net power): C«ng suÊt ë cuèi trôc khuûu cña ®éng c¬, ®o
®−îc trªn b¨ng thö (kW) b»ng ph−¬ng ph¸p ®o quy ®Þnh theo phô lôc K, TCVN 6565 :2006
hoÆc ECE 85;
1.3.28. Tèc ®é danh ®Þnh (Rated speed): Tèc ®é lín nhÊt ë chÕ ®é toµn t¶i cña ®éng
c¬ do bé ®iÒu tèc khèng chÕ theo quy ®Þnh cña c¬ së s¶n xuÊt. Tr−êng hîp kh«ng cã bé ®iÒu
tèc th× ®ã lµ tèc ®é t−¬ng øng víi c«ng suÊt lín nhÊt cña ®éng c¬ theo quy ®Þnh cña c¬ së
s¶n xuÊt;
1.3.29. PhÇn tr¨m t¶i (Percent load): TØ lÖ phÇn tr¨m gi÷a mét gi¸ trÞ m«men xo¾n
hữu Ých vµ m«men xo¾n hữu Ých lín nhÊt ë mét gi¸ trÞ tèc ®é ®éng c¬ x¸c ®Þnh;
1.3.30. Tèc ®é trung gian (Intermediate speed): Tèc ®é t−¬ng øng víi gi¸ trÞ m«men
xo¾n lín nhÊt vµ n»m trong kho¶ng 60 ®Õn 75% tèc ®é danh ®Þnh; trong c¸c tr−êng hîp
kh¸c nã b»ng 60% tèc ®é danh ®Þnh.
1.3.31. C«ng suÊt lín nhÊt theo c«ng bè Pmax (Declared maximum power): C«ng
suÊt lín nhÊt tÝnh theo kW (c«ng suÊt hữu Ých) theo c«ng bè cña c¬ së s¶n xuÊt trong tµi liÖu
kü thuËt.
1.3.32. Tèc ®é cã m«men xo¾n lín nhÊt (Maximum torque speed): Tèc ®é ®éng c¬
mµ ë ®ã m« men xo¾n cña ®éng c¬ cã gi¸ trÞ lín nhÊt theo quy ®Þnh cña c¬ së s¶n xuÊt.
7
QCVN 05 : 2009/BGTVT
2. QUY §ÞNH kü thuËt
Môc nµy quy ®Þnh møc giíi h¹n khÝ th¶i vµ c¸c yªu cÇu kü thuËt liªn quan ®èi víi
c¸c lo¹i xe kh¸c nhau theo ba tiªu chuÈn quèc gia TCVN 6785, TCVN 6567 vµ
TCVN 6565 nªu t¹i c¸c ®iÒu tõ 2.1. ®Õn 2.3. d−íi ®©y.
2.1.
§èi víi xe ¸p dông TCVN 6785
C¸c lo¹i xe ¸p dông tiªu chuÈn nµy bao gåm c¸c xe l¾p ®éng c¬ ch¸y c−ìng bøc, ®éng
c¬ ch¸y do nÐn ñược ph©n lo¹i trong ®iÒu 1.3. ë trªn, sö dông riªng hoÆc kÕt hîp c¸c lo¹i
nhiªn liÖu, chñ yÕu thuéc c¸c lo¹i xe h¹ng nhÑ, mét sè Ýt thuéc lo¹i xe h¹ng nÆng.
ViÖc ¸p dông c¸c phÐp thö trong tiªu chuÈn nµy ®èi víi c¸c lo¹i xe nªu trªn ®−îc quy
®Þnh chi tiÕt trong c¸c kho¶n 3.3.1., 3.3.2., ®iÒu 3.1., môc 3 vÒ quy ®Þnh qu¶n lý cña Quy
chuÈn nµy.
2.1.1. Møc giíi h¹n khÝ th¶i
a) Khi kiÓm tra khÝ th¶i trong phÐp thö lo¹i I nªu t¹i ®iÓm a), kho¶n 3.3.2., ®iÒu 3.3.,
môc 3. cña quy chuÈn nµy, khèi l−îng trung b×nh ®o ®−îc cña c¸c khÝ CO, HC + NOx tõ xe
l¾p ®éng c¬ ch¸y c−ìng bøc (dïng x¨ng, LPG hoÆc NG), cña c¸c khÝ CO, HC + NOx vµ
PM tõ xe l¾p ®éng c¬ ch¸y do nÐn dïng nhiªn liÖu ®iªzen ph¶i nhá h¬n gi¸ trÞ giíi h¹n ®èi
víi tõng lo¹i khÝ nªu trong b¶ng 1, b¶ng 2 d−íi ®©y.
b) Khi kiÓm tra khÝ th¶i trong phÐp thö lo¹i II nªu t¹i ®iÓm b), kho¶n 3.3.2., ®iÒu 3.3.,
môc 3. cña quy chuÈn nµy, nång ®é CO (% thÓ tÝch) cña khÝ th¶i tõ ®éng c¬ kh«ng ®−îc
v−ît qu¸ 3,5% trong c¸c ®iÒu kiÖn chØnh ®Æt ®éng c¬ do c¬ së s¶n xuÊt quy ®Þnh vµ kh«ng
v−ît ®−îc qu¸ 4,5% trong d¶i ®iÒu chØnh quy ®Þnh ë phô lôc 5, TCVN 6785.
B¶ng 1. Gi¸ trÞ giíi h¹n khÝ th¶i cho xe l¾p ®éng c¬ ch¸y c−ìng bøc – møc EURO 2
Khối lượng chuẩn
(Rm)
(kg)
Lo¹i xe
A. Xe chë
ng−êi
CO
HC + NOx
TÊt c¶
2,2
0,5
Nhãm I
Rm ≤ 1250
2,2
0,5
Nhãm II
1250 < Rm ≤ 1700
4,0
0,6
Nhãm III
1700 < Rm
5,0
0,7
Kh«ng qu¸ 6 ng−êi kÓ c¶ l¸i
xe
Khèi l−îng tßan bé lín nhÊt
kh«ng qu¸ 2500 kg
B. Xe chë hµng, xe chë
ng−êi kh«ng thuéc nhãm
A nªu trªn
Gi¸ trÞ giíi h¹n khÝ th¶i (g/km)
8
QCVN 05 : 2009/BGTVT
B¶ng 2. Gi¸ trÞ giíi h¹n khÝ th¶i cña xe ®iªzen – møc EURO 2
Khối lượng chuẩn
(Rm)
Lo¹i xe
A. Xe
chë
ng−êi
Kh«ng qu¸ 6 ng−êi kÓ c¶
l¸i xe
Khèi l−îng tßan bé lín
nhÊt kh«ng qu¸ 2500 kg
B. Xe chë hµng, xe
chë ng−êi kh«ng
thuéc nhãm A nªu
trªn
Gi¸ trÞ giíi h¹n khÝ th¶i (g/km)
(kg)
CO
HC + NOx
PM
TÊt c¶
1,0
0,7
0,08
Nhãm I
Rm ≤ 1250
1,0
0,7
0,08
Nhãm II
1250 < Rm ≤ 1700
1,25
1,0
0,12
Nhãm III
1700 < Rm
1,5
1,2
0,17
c) Khi kiÓm tra khÝ th¶i trong phÐp thö lo¹i III nªu t¹i ®iÓm c), kho¶n 3.3.2., ®iÒu 3.3.,
môc 3. cña quy chuÈn nµy, hÖ thèng th«ng giã cacte ®éng c¬ kh«ng ®−îc cho bÊt kú khÝ nµo
tõ cacte ®éng c¬ th¶i ra ngoµi kh«ng khÝ.
d) Khi kiÓm tra khÝ th¶i trong phÐp thö lo¹i IV nªu t¹i ®iÓm d), kho¶n 3.3.2., ®iÒu 3.3.,
môc 3. cña quy chuÈn nµy, l−îng h¬i nhiªn liÖu ph¶i nhá h¬n 2 g/lÇn thö.
2.1.2. Yªu cÇu kh¸c
Ngoµi yªu cÇu vÒ møc giíi h¹n khÝ th¶i nªu trªn, xe ¸p dông TCVN 6785 cßn ph¶i tho¶
m·n c¸c yªu cÇu kü thuËt liªn quan kh¸c ®èi víi khÝ th¶i tõ ®u«i èng x¶ vµ h¬i nhiªn liÖu
®−îc quy ®Þnh t¹i c¸c kho¶n tõ 6.1.1. ®Õn 6.1.3., ®iÒu 6.1., môc 6., TCVN 6785.
2.2. §èi víi xe ¸p dông TCVN 6567
C¸c lo¹i xe ¸p dông tiªu chuÈn nµy bao gåm chñ yÕu c¸c xe l¾p ®éng c¬ ch¸y do nÐn
ñược ph©n lo¹i trong ®iÒu 1.3. ë trªn, chñ yÕu thuéc c¸c lo¹i xe h¹ng nÆng, mét sè Ýt thuéc
lo¹i xe h¹ng nhÑ.
ViÖc ¸p dông c¸c phÐp thö trong tiªu chuÈn nµy ®èi víi c¸c lo¹i xe nªu trªn ®−îc quy
®Þnh chi tiÕt trong c¸c kho¶n 3.3.1., 3.3.2., ®iÒu 3.1., môc 3 vÒ quy ®Þnh qu¶n lý cña Quy
chuÈn nµy.
2.2.1. Khi kiÓm tra khÝ th¶i trong phÐp thö nªu t¹i ®iÓm f), kho¶n 3.3.2., ®iÒu 3.3., môc
3. cña quy chuÈn nµy, khèi l−îng trung b×nh ®o ®−îc cña c¸c khÝ CO, HC, NOx vµ PM tõ
®éng c¬ kh«ng ®−îc lín h¬n gi¸ trÞ giíi h¹n t−¬ng øng ®−îc quy ®Þnh trong b¶ng 3 d−íi ®©y.
9
QCVN 05 : 2009/BGTVT
B¶ng 3. Gi¸ trÞ giíi h¹n khÝ th¶i cña ®éng c¬ xe – møc EURO 2
(§¬n vÞ: g/kWh)
CO
HC
NO x
PM (1)
4,0
1,1
7,0
0,15
Chó thÝch:
(1)
Yªu cÇu vÒ PM kh«ng ¸p dông cho c¸c ®éng c¬ ch¸y c−ìng bøc dïng
LPG hoÆc NG, ®éng c¬ ch¸y do nÐn kh«ng dïng nhiªn liÖu ®iªzen
2.2.2. Cơ sở s¶n xuÊt ph¶i b¶o ®¶m viÖc l¾p ®Æt ®éng c¬ lªn xe trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt, l¾p r¸p sao cho kh«ng ®−îc lµm t¨ng c¸c gi¸ trÞ cña ®é gi¶m ¸p suÊt n¹p, ¸p suÊt
ng−îc cña khÝ th¶i vµ c«ng suÊt hÊp thô cña c¸c thiÕt bÞ do ®éng c¬ dÉn ®éng ®−îc nªu
trong b¶n ®¨ng ký th«ng sè kü thuËt quy ®Þnh t¹i phô lôc 3 cña Quy chuÈn nµy.
2.3. §èi víi xe ¸p dông TCVN 6565 ®Ó kiÓm tra ®é khãi
TÊt c¶ c¸c xe l¾p ®éng c¬ ch¸y do nÐn, ngßai viÖc ph¶i ¸p dông TCVN 6785 hoÆc
TCVN 6567 theo c¸c quy ®Þnh t−¬ng øng nªu trªn, ®Òu ph¶i kiÓm tra ®é khãi theo c¸c quy
®Þnh sau ®©y:
2.3.1. Tr−êng hîp kiÓm tra riªng ®éng c¬:
a) Khi kiÓm tra hÖ sè hÊp thô ¸nh s¸ng cña khÝ th¶i (®Æc tr−ng cho ®é khãi) trong phÐp
thö nªu t¹i ®iÓm e), kho¶n 3.3.2., ®iÒu 3.3., môc 3. cña Quy chuÈn nµy, kÕt qu¶ ®o hÖ sè
hÊp thô ¸nh s¸ng kh«ng ®−îc lín h¬n c¸c gi¸ trÞ giíi h¹n ®−îc quy ®Þnh trong b¶ng 4 d−íi
®©y.
B¶ng 4. Gi¸ trÞ giíi h¹n cña hÖ sè hÊp thô ¸nh s¸ng - thö ë
chÕ ®é tèc ®é æn ®Þnh trªn ®−êng ®Æc tÝnh tßan t¶i cña ®éng c¬
L−u l−îng khÝ danh ®Þnh (G)
(l/s)
HÖ sè hÊp thô ¸nh s¸ng (K)
(m -1)
42
2,26
45
2,19
50
2,08
55
1,985
60
1,90
65
1,84
70
1,775
75
1,72
80
1,665
10
QCVN 05 : 2009/BGTVT
B¶ng 4 (tiÕp)
85
1,62
90
1,575
95
1,535
100
1,495
105
1,465
110
1,425
115
1,395
120
1,37
125
1,345
130
1,32
135
1,30
140
1,27
145
1,25
150
1,225
155
1,205
160
1,19
165
1,17
170
1,155
175
1,14
180
1,125
185
1,11
190
1,095
195
1,08
200
1,065
Chó thÝch
1. MÆc dï c¸c gi¸ trÞ ë trªn ®· ®−îc lµm trßn ®Õn 0,01 hoÆc 0,005 nh−ng
kh«ng cÇn c¸c phÐp ®o cã ®é chÝnh x¸c nh− vËy;
2. ViÖc x¸c ®Þnh l−u l−îng khÝ danh ®Þnh ®−îc nªu t¹i phô lôc C, TCVN 6565
b) Ngoµi yªu cÇu nªu trªn, cơ sở s¶n xuÊt ph¶i b¶o ®¶m sao cho xe cßn ph¶i phï hîp
víi c¸c yªu cÇu kh¸c nªu t¹i c¸c ®iÒu 4.1, 4.2, 4.3 thuéc phÇn I vµ yªu cÇu vÒ l¾p ®Æt ®éng
c¬ ®· kiÓm tra ®é khãi lªn xe trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, l¾p r¸p nªu t¹i phÇn II cña TCVN
6565.
11
QCVN 05 : 2009/BGTVT
2.3.2. Tr−êng hîp kiÓm tra trªn « t«:
Khi kiÓm tra hÖ sè hÊp thô ¸nh s¸ng cña khÝ th¶i tõ « t« ch¹y trªn b¨ng thö xe trong
phÐp thö nªu t¹i ®iÓm e), kho¶n 3.3.2., ®iÒu 3.3., môc 3. cña Quy chuÈn nµy, xe ph¶i phï
hîp víi c¸c yªu cÇu nªu t¹i ®iÒu 12, phÇn III cña TCVN 6565.
3. QUY §ÞNH QU¶N Lý
3.1. Ph−¬ng thøc kiÓm tra, thử nghiệm khÝ th¶i cña xe SXLR vµ nhËp
khÈu míi
Xe SXLR vµ nhËp khÈu míi ph¶i ®−îc kiÓm tra khÝ th¶i theo c¸c quy ®Þnh hiện
hµnh cña Bé Giao th«ng vËn t¶i vÒ kiÓm tra chÊt l−îng, an toµn kü thuËt vµ b¶o vÖ m«i
tr−êng ®èi víi xe SXLR vµ nhËp khÈu.
3.2. Tµi liÖu kü thuËt vµ mÉu thö
§èi víi lo¹i xe ph¶i kiÓm tra khÝ th¶i, c¬ së s¶n xuÊt hoÆc tæ chøc, c¸ nh©n nhËp
khÈu ph¶i cung cấp tµi liÖu vµ mÉu thö nh− sau:
3.2.1. B¶n ®¨ng ký th«ng sè kü thuËt chÝnh cña xe vµ ®éng c¬ theo quy ®Þnh sau:
a) §èi víi xe ¸p dông TCVN 6785: Theo phô lôc 1 . NÕu xe l¾p ®éng c¬ ch¸y
c−ìng bøc th× ph¶i nªu râ lµ ¸p dông yªu cÇu nªu t¹i mục 6.1.2.1. hay ¸p dông yªu cÇu
nªu t¹i 6.1.2.2., TCVN 6785; trong tr−êng hîp thø hai th× ph¶i kÌm mét b¶n m« t¶ ký
hiÖu.
b) §èi víi xe ¸p dông TCVN 6567: Theo phô lôc 3.
c) §èi víi xe hoÆc ®éng c¬ ¸p dông TCVN 6565 ®Ó kiÓm tra ®é khãi: Theo phô lôc
5.
3.2.2. MÉu thö
a) §èi víi xe ¸p dông TCVN 6785: Sè l−îng vµ c¸c yªu cÇu kh¸c vÒ xe mÉu ®¹i
diÖn cho kiÓu lo¹i xe hoÆc l« xe ®Ó kiÓm tra theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 3.1. ë trªn ®−îc quy
®Þnh trong tiªu chuÈn TCVN 6785 vµ quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Bé Giao th«ng vËn t¶i.
b) §èi víi xe ¸p dông TCVN 6567: Sè l−îng vµ c¸c yªu cÇu kh¸c vÒ ®éng c¬ mÉu
®¹i diÖn cho kiÓu lo¹i ®éng c¬ hoÆc l« ®éng c¬ ®Ó kiÓm tra theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 3.1. ë
trªn ®−îc quy ®Þnh trong tiªu chuÈn TCVN 6567 vµ quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Bé Giao
th«ng vËn t¶i.
12
QCVN 05 : 2009/BGTVT
c) §èi víi xe hoÆc ®éng c¬ ¸p dông TCVN 6565 ®Ó kiÓm tra ®é khãi: Sè l−îng vµ
c¸c yªu cÇu kh¸c vÒ xe hoÆc ®éng c¬ mÉu ®¹i diÖn cho kiÓu lo¹i xe/®éng c¬ hoÆc l«
xe/®éng c¬ ®Ó kiÓm tra theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 3.1. ë trªn ®−îc quy ®Þnh trong tiªu chuÈn
TCVN 6565 vµ quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Bé Giao th«ng vËn t¶i. Cã thÓ dïng chung xe
mẫu hoÆc ®éng c¬ mÉu ®¹i diÖn cho kiÓu lo¹i xe l¾p ®éng c¬ ch¸y do nÐn ®Ó kiÓm tra
theo tiªu chuÈn nµy cïng víi tiªu chuÈn TCVN 6785 hoÆc TCVN 6567 t−¬ng øng.
d) §èi víi viÖc kiÓm tra khÝ th¶i vµ ®é khãi trªn ®éng c¬ mÉu, theo yªu cÇu cña c¬
së thö nghiÖm, c¬ së s¶n xuÊt hoÆc tæ chøc, c¸ nh©n nhËp khÈu cã tr¸ch nhiÖm cung
cÊp c¸c trang thiÕt bÞ phô, vËt t− cÇn thiÕt cho viÖc l¾p ®Æt ®éng c¬ mÉu lªn thiÕt bÞ thö
nghiÖm ®Ó b¶o ®¶m cho viÖc thö nghiÖm khÝ th¶i phï hîp víi yªu cÇu cña TCVN 6567,
TCVN 6565 vµ ®Æc ®iÓm kü thuËt riªng cña ®éng c¬.
3.3. PhÐp thö
§Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kiÓm tra khÝ th¶i cña c¸c lo¹i xe theo c¸c møc giíi h¹n khÝ th¶i quy
®Þnh t¹i môc 2. t−¬ng øng víi c¸c phÐp thö, c¸c lo¹i xe vµ ®éng c¬ ph¶i ®−îc kiÓm tra theo
c¸c phÐp thö (bao gåm c¶ ph−¬ng ph¸p thö) nh− quy ®Þnh d−íi ®©y.
Chó ý lµ c¸c xe ®−îc gäi lµ xe hai nhiªn liÖu, xe ®¬n nhiªn liÖu ë ®©y lµ c¸c xe sö dông
nhiªn liÖu nh− ®· ®−îc nªu t¹i khoản 1.3.5., ®iÒu 1.3, môc 1 cña Quy chuÈn nµy.
3.3.1. ViÖc ¸p dông c¸c phÐp thö
a) Xe l¾p ®éng c¬ ch¸y c−ìng bøc
− Xe h¹ng nhÑ
Xe h¹ng nhÑ bao gåm c¸c lo¹i xe M1, M2 cã khèi l−îng toµn bé lín nhÊt kh«ng qu¸
3500 kg, vµ lo¹i xe N1.
+ §èi víi xe dïng x¨ng, xe hai nhiªn liÖu: C¸c phÐp thö lo¹i I, III vµ IV theo TCVN
6785, nªu t¹i c¸c ®iÓm a), c) vµ d), kho¶n 3.3.2..
+ §èi víi xe chØ dïng LPG hoÆc NG, xe ®¬n nhiªn liÖu: PhÐp thö lo¹i I, III theo
TCVN 6785, nªu t¹i c¸c ®iÓm a) vµ c), kho¶n 3.3.2.. Riªng xe lo¹i M2 chØ dïng LPG hoÆc
NG cã thÓ thay thÕ b»ng viÖc ¸p dông phÐp thö lo¹i I theo TCVN 6567, nªu t¹i ®iÓm f),
kho¶n 3.3.2. nh−ng kh«ng kiÓm tra c¸c h¹t (PM).
− Xe h¹ng nÆng
Xe h¹ng nÆng bao gåm c¸c xe lo¹i M1, M2 cã khèi l−îng toµn bé lín nhÊt qu¸
3500 kg, vµ c¸c xe lo¹i N2, M3 vµ N3.
+ §èi víi xe dïng x¨ng, hoÆc xe hai nhiªn liÖu: C¸c phÐp thö lo¹i II vµ III theo
TCVN 6785 nªu t¹i c¸c ®iÓm b) vµ c), kho¶n 3.3.2. .
13
QCVN 05 : 2009/BGTVT
+ §èi víi xe ®¬n nhiªn liÖu: C¸c phÐp thö lo¹i II vµ III theo TCVN 6785 nªu t¹i
c¸c ®iÓm b) vµ c), kho¶n 3.3.2.. Cã thÓ thay thÕ b»ng viÖc ¸p dông phÐp thö lo¹i I theo
TCVN 6567, nªu t¹i ®iÓm f), kho¶n 3.3.2. nh−ng kh«ng kiÓm tra c¸c h¹t (PM).
+ §èi víi xe chØ dïng LPG hoÆc NG: PhÐp thö lo¹i I theo TCVN 6567, nªu t¹i
®iÓm f), kho¶n 3.3.2. nh−ng kh«ng kiÓm tra c¸c h¹t (PM).
b) Xe l¾p ®éng c¬ ch¸y do nÐn
− Xe h¹ng nhÑ (trõ xe M2 vµ N2)
+ §èi víi xe lo¹i M1 (kh«ng qu¸ 3500 kg): PhÐp thö lo¹i I theo TCVN 6785, nªu
t¹i ®iÓm a), kho¶n 3.3.2., vµ kiÓm tra ®é khãi theo TCVN 6565 nªu t¹i ®iÓm e), kho¶n 3.3.2;
+ §èi víi xe lo¹i N1: PhÐp thö lo¹i I theo TCVN 6785, nªu t¹i ®iÓm a) hoÆc phÐp
thö lo¹i I theo TCVN 6567, nªu t¹i ®iÓm f), kho¶n 3.3.2., vµ kiÓm tra ®é khãi theo TCVN
6565 nªu t¹i ®iÓm e), kho¶n 3.3.2.
− Xe h¹ng nÆng (trõ xe M2 vµ N2)
+ PhÐp thö lo¹i I theo TCVN 6567, nªu t¹i ®iÓm f), kho¶n 3.3.2. nh−ng kh«ng
kiÓm tra c¸c h¹t (PM) nÕu xe kh«ng sö dông nhiªn liÖu ®iªzen, vµ kiÓm tra ®é khãi theo
TCVN 6565 nªu t¹i ®iÓm e), kho¶n 3.3.2.
− Xe lo¹i M2, N2
§èi víi xe dïng nhiªn liÖu ®iªzen, ethanol: PhÐp thö lo¹i I theo TCVN 6567, nªu t¹i
®iÓm f), kho¶n 3.3.2. nh−ng kh«ng kiÓm tra c¸c h¹t (PM) nÕu xe kh«ng sö dông nhiªn liÖu
®iªzen, vµ kiÓm tra ®é khãi theo TCVN 6565 nªu t¹i ®iÓm e), kho¶n 3.3.2..
− Tr−êng hîp ®Æc biÖt cho c¸c xe lo¹i M2, N2 cã khèi l−îng chuÈn kh«ng lín h¬n
2840 kg, dïng nhiªn liÖu ®iªzen
NÕu c¸c xe nµy phï hîp víi yªu cÇu nªu t¹i ®iÒu 3.6. cña Quy chuÈn nµy vÒ më
réng thõa nhËn kÕt qu¶ thö khÝ th¶i, theo ®Ò nghÞ cña c¬ së s¶n xuÊt, cã thÓ ¸p dông kÕt qu¶
kiÓm tra theo phÐp thö lo¹i I, TCVN 6785 cña xe lo¹i M1 hoÆc N1 dïng nhiªn liÖu ®iªzen
t−¬ng øng thay cho phÐp thö lo¹i I theo TCVN 6567.
− xe sö dông nhiªn liÖu LPG hoÆc NG ph¶i ®−îc thö víi sù thay ®æi thµnh phÇn
cña LPG hoÆc NG nh− quy ®Þnh t¹i phô lôc L, TCVN 6785. xe hai nhiªn liÖu ph¶i ®−îc
thö víi c¶ hai nhiªn liÖu trong ®ã ph¶i thay ®æi thµnh phÇn nhiªn liÖu LPG hoÆc NG khi
cung cÊp nh− quy ®Þnh t¹i phô lôc L nªu trªn. Tuy nhiªn, ®èi víi xe ®¬n nhiªn liÖu th× chØ
thùc hiÖn phÐp thö lo¹i I b»ng nhiªn liÖu d¹ng khÝ.
C¸c quy ®Þnh vÒ ¸p dông c¸c phÐp thö cho c¸c lo¹i xe nªu trªn ®−îc tãm t¾t trong
b¶ng 5 d−íi ®©y (nÕu cã m©u thuÉn gi÷a b¶ng nµy víi c¸c quy ®Þnh nªu t¹i c¸c ®iÓm a) vµ b)
ë trªn th× ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh ®ã).
14
QCVN 05 : 2009/BGTVT
B¶ng 5. Quy ®Þnh vÒ ¸p dông c¸c phÐp thö theo tiªu chuÈn
t−¬ng øng cho c¸c lo¹i xe
Tiªu chuÈn vµ phÐp thö
TCVN 6785 (ECE 83)
Xe l¾p
®éng
c¬
ch¸y
c−ìng
bøc
Xe h¹ng
nhÑ (M1
vµ M2 ≤
3500 kg,
N1)
Xe l¾p ®éng c¬
ch¸y do nÐn
I
TCVN
6565
(ECE 24)
I
II
III
IV
X¨ng
x
-
x
x
-
-
Hai nhiªn liÖu
x
-
x
x
-
-
§¬n nhiªn liÖu
x
-
x
-
-
-
M1, N1
x
-
x
-
-
-
M2 (1)
x
-
x
-
x (thay thÕ)
-
X¨ng
-
x
x
-
-
-
Hai nhiªn liÖu
-
x
x
-
-
-
§¬n nhiªn liÖu (2)
-
x
x
-
x (thay thÕ)
-
LPG hoÆc NG
-
-
-
-
x
-
M1 ≤ 3500 kg
x
-
-
-
-
x
N1(3)
x
-
-
-
x (thay thÕ)
x
M1 > 3500 kg
-
-
-
-
x
x
M3, N3
-
-
-
-
x
x
-
-
-
-
x
x
LPG hoÆc
NG
Xe h¹ng
nÆng
(M1 vµ
M2 >
3500 kg,
M3, N2,
N3)
TCVN 6567
(ECE 49)
H¹ng
nhÑ
(trõ xe dïng x¨ng,
nÕu cã)
H¹ng
nÆng
M2, N2 (4)
Chó thÝch:
(1)
Cã thÓ ¸p dông TCVN 6567 víi phÐp thö lo¹i I, hoÆc TCVN 6785 víi c¸c phÐp thö lo¹i I vµ III.
(2)
Cã thÓ ¸p dông TCVN 6567 víi phÐp thö lo¹i I, hoÆc TCVN 6785 víi c¸c phÐp thö lo¹i II vµ III.
(3)
Xe lo¹i N1, nhiªn liÖu ®iªzen cã thÓ ¸p dông phÐp thö lo¹i I theo TCVN 6567 hoÆc theo TCVN 6785.
(4)
VÒ phÐp thö lo¹i I, riªng xe M2, N2 nhiªn liÖu ®iªzen, cã khèi l−îng chuÈn ≤ 2840 kg vµ tho¶ m·n ®iÒu kiÖn më réng thõa
nhËn kÕt qu¶ quy ®Þnh t¹i ®iÒu 3.6. cña quy chuÈn nµy th× ®−îc ¸p dông kÕt qu¶ thö nghiÖm theo phÐp thö lo¹i I, TCVN 6785
cña xe M1, N1 t−¬ng øng.
3.3.2. Quy ®Þnh vÒ viÖc thùc hiÖn c¸c phÐp thö
a) PhÐp thö lo¹i I, TCVN 6785:
− Ph−¬ng ph¸p vµ yªu cÇu vÒ ®Æc tÝnh nhiªn liÖu thùc hiÖn phÐp thö theo quy ®Þnh
t¹i phô lôc 7 cña quy chuÈn nµy. Ph¶i sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p lÊy mÉu vµ ph©n tÝch
c¸c khÝ vµ c¸c h¹t theo ®óng quy ®Þnh.
15
QCVN 05 : 2009/BGTVT
− xe ®−îc ®Æt lªn mét b¨ng thö xe cã l¾p thiÕt bÞ m« pháng qu¸n tÝnh vµ t¶i;
− Mét phÐp thö kÐo dµi tæng céng 19 phót 40 gi©y, chia thµnh 2 phÇn I vµ II, ph¶i
®−îc thùc hiÖn liªn tôc.
− §Ó thuËn tiÖn cho viÖc ®iÒu chØnh c¸c thiÕt bÞ thö vµ víi sù ®ång ý cña c¬ së s¶n
xuÊt, cã thÓ thùc hiÖn mét giai ®o¹n ch¹y xe trªn b¨ng thö kh«ng lÊy mÉu dµi kh«ng qu¸
20 gi©y gi÷a phÇn I vµ phÇn II.
− PhÇn I cña phÐp thö cã 4 chu tr×nh thö c¬ b¶n. Mçi chu tr×nh thö bao gåm 15
giai ®o¹n (ch¹y kh«ng t¶i, t¨ng tèc, vËn tèc æn ®Þnh, gi¶m tèc v.v).
− PhÇn II cã 1 chu tr×nh thö phô. Chu tr×nh thö phô nµy bao gåm 13 giai ®o¹n
(ch¹y kh«ng t¶i, t¨ng tèc, vËn tèc æn ®Þnh, gi¶m tèc v.v).
− Trong qu¸ tr×nh thö, c¸c khÝ th¶i ph¶i ®−îc pha lo·ng vµ mét phÇn mÉu khÝ ®−îc
®−a vµo mét hoÆc nhiÒu tói. C¸c lo¹i khÝ vµ PM cña xe thö ph¶i ®−îc pha lo·ng, lÊy mÉu
vµ ph©n tÝch theo ph−¬ng ph¸p thö d−íi ®©y, ph¶i ®o tæng thÓ tÝch khÝ th¶i ®−îc pha
lo·ng. Kh«ng chØ CO, HC vµ NOx mµ cßn c¶ PM cña xe l¾p ®éng c¬ ch¸y do nÐn còng
ph¶i ®−îc ghi l¹i.
− PhÐp thö ph¶i ®−îc tiÕn hµnh 3 lÇn. C¸c kÕt qu¶ thu ®−îc tõ mçi lÇn thö b»ng
gi¸ trÞ ®o nh©n víi c¸c hÖ sè suy gi¶m thÝch hîp nªu t¹i b¶ng 6. Khèi l−îng c¸c lo¹i khÝ
vµ PM (xe l¾p ®éng c¬ ch¸y do nÐn) thu ®−îc trong mçi lÇn thö ph¶i nhá h¬n c¸c giíi
h¹n t−¬ng øng nªu trong c¸c b¶ng 1 hoÆc 2 cña môc 2. cho mçi lo¹i xe. Tuy nhiªn, ®èi
víi mçi lo¹i khÝ hoÆc PM th× mét trong ba kÕt qu¶ ®o ®−îc (mçi kÕt qu¶ ®o lµ cña mét lÇn
thö) cã thÓ lín h¬n nh−ng kh«ng ®−îc qu¸ 10 % møc giíi h¹n quy ®Þnh cña mçi lo¹i khÝ vµ
PM nªu t¹i b¶ng 1 hoÆc 2, môc 2. cña quy chuÈn nµy víi ®iÒu kiÖn lµ gi¸ trÞ trung b×nh céng
cña ba kÕt qu¶ ®o ph¶i nhá h¬n møc giíi h¹n quy ®Þnh ®ã.
B¶ng 6 - HÖ sè suy gi¶m
Lo¹i ®éng c¬
C¸c hÖ sè suy gi¶m
CO
HC
NOx
HC + NOx
PM
Ch¸y c−ìng bøc
1,2
1,2
1,2
-
-
Ch¸y do nÐn
1,1
-
1,0
1,0
1,2
− Sè lÇn thö quy ®Þnh nªu trªn sÏ ®−îc gi¶m trong c¸c ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh sau ®©y:
+ ChØ ph¶i thö mét lÇn, nÕu tÊt c¶ c¸c khÝ vµ PM ®Òu cã: V1 ≤ 0,70 L;
16
QCVN 05 : 2009/BGTVT
+ ChØ ph¶i thö hai lÇn, nÕu kÕt qu¶ thö V1 cña mçi khÝ vµ PM kh«ng tho¶ m·n ®iÒu
kiÖn nªu trªn nh−ng vÉn tho¶ m·n yªu cÇu sau: V1 ≤ 0,85 L, V1 + V2 ≤ 1,70 L vµ V2 ≤ L,
trong ®ã:
V1 lµ kÕt qu¶ cña lÇn thö thø nhÊt, V2 lµ kÕt qu¶ cña lÇn thö thø hai vµ L lµ gi¸ trÞ
giíi h¹n ®èi víi mçi lo¹i khÝ vµ PM.
− Quy tr×nh ®o khÝ th¶i tõ mét ®Õn ba lÇn thö trong phÐp thö lo¹i I ®−îc chØ ra trong
phô lôc 8 cña Quy chuÈn nµy.
b) PhÐp thö lo¹i II, TCVN 6785
− PhÐp thö nµy chØ ¸p dông cho xe h¹ng nÆng, l¾p ®éng c¬ ch¸y c−ìng bøc kh«ng
¸p dông ®−îc phÐp thö lo¹i I nªu trªn.
− Ph−¬ng ph¸p vµ yªu cÇu vÒ ®Æc tÝnh nhiªn liÖu thùc hiÖn phÐp thö theo quy ®Þnh
t¹i phô lôc 7 cña quy chuÈn nµy.
− xe cã thÓ sö dông mét trong hai nhiªn liÖu x¨ng hoÆc LPG, x¨ng hoÆc NG ph¶i
®−îc thö b»ng c¶ hai nhiªn liÖu.
− Tuy nhiªn, nÕu xe cã thÓ sö dông c¶ hai nhiªn liÖu x¨ng hoÆc khÝ trong ®ã hÖ
thèng x¨ng chØ ®−îc dïng trong tr−êng hîp khÈn cÊp hoÆc chØ ®Ó khëi ®éng vµ thïng
x¨ng chØ chøa ®−îc kh«ng qu¸ 15 lÝt x¨ng th× xe chØ ®−îc thùc hiÖn phÐp thö lo¹i II b»ng
nhiªn liÖu khÝ.
− KÕt qu¶ ®o khÝ th¶i cña phÐp thö nµy ph¶i tho¶ m·n quy ®Þnh vÒ nång ®é CO
nªu t¹i ®iÓm b), kho¶n 2.1.1., ®iÒu 2.1., môc 2. cña quy chuÈn nµy.
c) PhÐp thö lo¹i III, TCVN 6785
− PhÐp thö nµy ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c lo¹i xe l¾p ®éng c¬ ch¸y c−ìng bøc, bao
gåm xe dïng x¨ng, xe hai nhiªn liÖu, xe ®¬n nhiªn liÖu.
− Ph−¬ng ph¸p vµ yªu cÇu vÒ ®Æc tÝnh nhiªn liÖu thùc hiÖn phÐp thö theo quy ®Þnh
t¹i phô lôc 7 cña quy chuÈn nµy.
− Xe hai nhiªn liÖu cho ®−îc thö b»ng xăng.
− Xe ®¬n nhiªn liÖu chØ ®−îc thùc hiÖn phÐp thö lo¹i III b»ng nhiªn liÖu khÝ.
−
KÕt qu¶ kiÓm tra cña phÐp thö nµy ph¶i tho¶ m·n quy ®Þnh nªu t¹i ®iÓm c),
kho¶n 2.1.1., ®iÒu 2.1., môc 2. cña quy chuÈn nµy.
d) PhÐp thö lo¹i IV, TCVN 6785
− PhÐp thö nµy ®−îc tiÕn hµnh ®èi víi tÊt c¶ c¸c xe h¹ng nhÑ l¾p ®éng c¬ ch¸y
c−ìng bøc, bao gåm xe dïng x¨ng, xe hai nhiªn liÖu.
17
QCVN 05 : 2009/BGTVT
−
Ph−¬ng ph¸p vµ yªu cÇu vÒ ®Æc tÝnh nhiªn liÖu thùc hiÖn phÐp thö theo quy
®Þnh t¹i phô lôc 7 cña quy chuÈn nµy.
− Xe hai nhiªn liÖu cho ®−îc thö b»ng xăng.
−
KÕt qu¶ kiÓm tra cña phÐp thö nµy ph¶i tho¶ m·n quy ®Þnh nªu t¹i ®iÓm d),
kho¶n 2.1.1., ®iÒu 2.1., môc 2. cña quy chuÈn nµy.
e) KiÓm tra ®é khãi theo TCVN 6565
ViÖc kiÓm tra ®é khãi theo quy ®Þnh d−íi ®©y:
− ViÖc kiÓm tra ®−îc thùc hiÖn trªn xe mÉu hoÆc ®éng c¬ mÉu nh− quy ®Þnh t¹i
kháan 3.2.2, ®iÒu 3.2, môc 3 cña quy chuÈn nµy.
− Ph−¬ng ph¸p vµ yªu cÇu vÒ ®Æc tÝnh nhiªn liÖu ®Ó ®o ®é khãi theo quy ®Þnh
trong phô lôc 7 cña quy chuÈn nµy.
− KÕt qu¶ kiÓm tra cña phÐp thö nµy ph¶i tho¶ m·n quy ®Þnh nªu t¹i ®iÒu 2.3.,
môc 2. cña quy chuÈn nµy.
f) PhÐp thö lo¹i I theo TCVN 6567
− PhÐp thö khÝ th¶i ph¸t ra tõ ®u«i èng x¶ cña ®éng c¬ xe ®Ó ®¸nh gi¸ vÒ møc giíi
h¹n khÝ th¶i cña ®éng c¬ xe ®−îc quy ®Þnh t¹i kho¶n 2.2.1., ®iÒu 2.2., môc 2. nªu trªn.
− Ph−¬ng ph¸p vµ yªu cÇu vÒ ®Æc tÝnh nhiªn liÖu thùc hiÖn phÐp thö khÝ th¶i theo
quy ®Þnh t¹i phô lôc 7 cña quy chuÈn nµy.
− KÕt qu¶ kiÓm tra cña phÐp thö nµy ph¶i tho¶ m·n quy ®Þnh nªu t¹i kho¶n 2.2.1.,
®iÒu 2.2., môc 2. cña quy chuÈn nµy.
3.4. B¸o c¸o thö nghiÖm
C¬ së thö nghiÖm ph¶i lËp b¸o c¸o thö nghiÖm khÝ th¶i cã néi dung Ýt nhÊt bao gåm
c¸c môc quy ®Þnh trong c¸c phô lôc 2, 4 vµ 6 cña quy chuÈn nµy t−¬ng øng víi tõng lo¹i thö
nghiÖm vµ tiªu chuÈn ¸p dông.
3.5. Söa ®æi kiÓu lo¹i xe/®éng c¬ SXLR so víi xe/®éng c¬ mÉu ®t ®−îc
thö nghiÖm
C¬ së s¶n xuÊt ph¶i b¸o c¸o víi C¬ quan cÊp giÊy chøng nhËn vÒ mäi söa ®æi cña
kiÓu lo¹i xe/®éng c¬ SXLR ®· ®−îc chøng nhËn so víi xe/®éng c¬ mÉu. C¬ quan nµy
ph¶i xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ viÖc söa ®æi nh− sau:
3.5.1. NÕu c¸c söa ®æi kh«ng ®¸ng kÓ vµ kiÓu lo¹i xe/®éng c¬ vÉn tho¶ m·n c¸c
yªu cÇu vÒ khÝ th¶i cña quy chuÈn nµy th× cho phÐp thùc hiÖn c¸c söa ®æi ®ã.
18
QCVN 05 : 2009/BGTVT
3.5.2. NÕu c¸c söa ®æi cã thÓ g©y ¶nh h−ëng xÊu ®Õn khÝ th¶i th× yªu cÇu c¬ së
thö nghiÖm ®· thö nghiÖm khÝ th¶i xe/®éng c¬ mÉu tiÕn hµnh thö nghiÖm mét xe/®éng c¬
®· söa ®æi vµ nép b¸o c¸o thö nghiÖm khÝ th¶i míi.
3.5.3. C¬ quan cÊp giÊy chøng nhËn c¨n cø vµo viÖc xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ trªn ®Ó
cã quyÕt ®Þnh cho phÐp hoÆc kh«ng cho phÐp thùc hiÖn viÖc söa ®æi. NÕu cho phÐp,
trong quyÕt ®Þnh ph¶i ghi râ rµng néi dung ®−îc söa ®æi.
3.6. Më réng viÖc thõa nhËn kÕt qu¶ thö nghiÖm khÝ th¶i
ViÖc më réng thõa nhËn kÕt qu¶ thö nghiÖm chØ ¸p dông cho kiÓu lo¹i xe ®·
kiÓm tra khÝ th¶i theo TCVN 6785 vµ cho kiÓu lo¹i xe ®· kiÓm tra ®é khãi theo
TCVN 6565.
3.6.1. §èi víi xe ¸p dông TCVN 6785
KÕt qu¶ thö nghiÖm khÝ th¶i xe mÉu cña kiÓu lo¹i xe ®· ®−îc cÊp chøng nhËn chÊt
l−îng (sau ®©y gäi lµ ‘kiÓu lo¹i xe ®t chøng nhËn’) cã thÓ ®−îc më réng ®Ó thõa nhËn
lµ kÕt qu¶ thö nghiÖm cho mét kiÓu lo¹i xe cã bản ñăng ký thông số quy ñịnh tại phụ lục
1 cña quy chuÈn nµy kh¸c bản ñăng ký thông số của kiểu loại xe ñã chứng nhận như
sau:
– ChØ kh¸c nhau vÒ sè lo¹i nªu t¹i môc 1.3. phô lôc 1; hoặc
– Kh¸c nhau vÒ sè lo¹i vµ c¸c th«ng sè theo tõng tr−êng hîp quy ®Þnh t¹i c¸c
kho¶n 3.6.1.1. vµ 3.6.1.2. d−íi ®©y.
3.6.1.1. §èi víi phÐp thö lo¹i I vµ lo¹i II
a) Tr−êng hîp 1
− KiÓu lo¹i xe cã Rm kh¸c Rm cña kiÓu lo¹i xe ®· chøng nhËn nh−ng t−¬ng øng
cã qu¸n tÝnh thuéc mét trong hai cÊp qu¸n tÝnh liÒn kÒ cao h¬n hoÆc thuéc cã bÊt kú cÊp
qu¸n tÝnh nµo thÊp h¬n trong b¶ng 7 d−íi ®©y.
− §èi víi kiÓu lo¹i xe thuéc lo¹i M1 vµ M2 chë qu¸ 6 ng−êi kÓ c¶ l¸i xe hoÆc cã
khèi l−îng tßan bé lín nhÊt lín h¬n 2500 kg: NÕu Rm cña b¸nh ®µ ®−îc sö dông cã khèi
l−îng qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng thÊp h¬n khèi l−îng qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng cña kiÓu lo¹i xe
®· ®−îc chøng nhËn, vµ nÕu kÕt qu¶ ®o c¸c lo¹i khÝ vµ PM tõ kiÓu lo¹i xe ®· ®−îc chøng
nhËn kh«ng v−ît qu¸ c¸c gi¸ trÞ giíi h¹n khÝ th¶i quy ®Þnh ®èi víi kiÓu lo¹i xe ®−îc xÐt
thõa nhËn kÕt qu¶ nµy.
19
QCVN 05 : 2009/BGTVT
b) Tr−êng hîp 2
− §èi víi tõng tØ sè truyÒn ®−îc sö dông trong phÐp thö lo¹i I, tØ sè E ph¶i kh«ng
lín h¬n 8 %, E ®−îc tÝnh nh− sau:
E=
v2 − v1
v1
Trong ®ã:
v 1 - vËn tèc xe thuéc kiÓu lo¹i xe ®−îc chøng nhËn khi tèc ®é ®éng c¬ b»ng
1000 r/min;
v 2 - vËn tèc xe thuéc kiÓu lo¹i xe ®ang ®−îc xÐt khi tèc ®é ®éng c¬ b»ng 1000 r/min;
B¶ng 7. Khèi l−îng chuÈn Rm vµ khèi l−îng qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng cña xe
Khối lượng chuẩn (Rm)
Khèi l−îng qu¸n tÝnh t−¬ng ®−¬ng (kg)
CÊp qu¸n tÝnh
Khèi l−îng qu¸n tÝnh
Rm ≤ 480
1
455
480 < Rm ≤ 540
2
510
540 < Rm ≤ 595
3
570
595 < Rm ≤ 650
4
625
650 < Rm ≤ 710
5
680
710 < Rm ≤ 765
6
740
765 < Rm ≤ 850
7
800
850 < Rm ≤ 965
8
910
965 < Rm ≤ 1080
9
1020
1080 < Rm ≤ 1190
10
1130
1190 < Rm ≤ 1305
11
1250
1305 < Rm ≤ 1420
12
1360
1420 < Rm ≤ 1530
13
1470
1530 < Rm ≤ 1640
14
1590
1640 < Rm ≤ 1760
15
1700
1760 < Rm ≤ 1870
16
1810
1870 < Rm ≤ 1980
17
1930
1980 < Rm ≤ 2100
18
2040
2100 < Rm ≤ 2210
19
2150
2210 < Rm ≤ 2380
20
2270
2380 < Rm ≤ 2610
21
2270
2610 < Rm
22
2270
20
- Xem thêm -