Mô tả:
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI
KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
(Pulmonary atresia with ventricular septal defect)
Coøn goïi Töù chöùng Fallot
theå khoâng loã van ÑMP
(TOF with pulmonary
atresia – TOF/PA)
PGS. TS. Phaïm Nguyeãn Vinh
Vieän Tim TP. HCM
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Taàn suaát
2% BTBS
Nghieân cöùu Baltimore – Washington Infant Study (BWIS) :
* 0,07 TOF/PA/1000 treû ra ñôøi coøn soáng
* 1,4% BTBS
* 20,3%/taát caû caùc theå TOF
Nam > nöõ
TL :
Ferencz C et al. The Baltimore Washing Infant Study 1981 – 1989
Futura Publishing Co. 1993 : 33-62
2
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Dòch teã
Yeáu toá moâi tröôøng :
* Meï ÑTÑ : nguy cô con x 10 laàn TOF/PA
* Meï ÑTÑ phuï thuoäc Insulin : nguy cô con
TOF/PA x 20 laàn
Yeáu toá gia ñình : coù
Yeáu toá di truyeàn : coù
* Di George syndrome
* 22q11 deletion syndrome (DGS/VCFS hoaëc
CATCH 22)
* Vater syndrome, Alagille syndrome
3
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Giaûi phaãu hoïc : 4 kieåu KLVÑMP-TLT
TL : Castaneda AR et al. Cardiac Surgery for the Neonate and Infant . WB Saunders 1994, p 218
4
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Giaûi phaãu hoïc : Kieåu thoâng thöông giöõa
ñoäng maïch baøng heä (APCAsAortopulmonary collateral arteries) vaø ÑMP
TL : Castaneda AR et al. Cardiac Surgery for the Neonate and Infant . WB Saunders 1994, p 219
5
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Giaûi phaãu hoïc : KLVÑMP-TLT vôùi thaân ÑMP
(PT) vaø ñoäng maïch phoåi traùi (LPA) teo nhoû
D : ductus
(oáng ñoäng maïch
Ao : ÑMC
RAA : tieåu nhæ phaûi
LV : thaát traùi
RV : thaát phaûi
TL : Emmanouilides GC et al. Heart Diseases in Infants, Children and Adolescent, William &
Wilkins 5th ed 1995, p. 988
6
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Giaûi phaãu hoïc : ñoäng maïch baøng heä
xuaát phaùt töø ÑMC xuoáng
TL :
Emmanouilides
GC et al. Heart
Diseases in
Infants, Children
and Adolescent,
William & Wilkins
5th ed 1995, p.
988
LCCA : ñoäng maïch caûnh chung traùi
phaûi
RCCA : ñoäng maïch caûnh chung
RSA : ñoäng maïch döôùi ñoøn phaûi
LSA : ñoäng maïch döôùi ñoøn traùi
7
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Giaûi phaãu hoïc : töôùi maùu phoåi do 3 nguoàn
OÁng ñoäng maïch
ÑM baøng heä chuû phoåi (APCAs)
Maïng ñoäng maïch pheá quaûn hoaëc ñoäng maïch maøng
phoåi
8
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Giaûi phaãu hoïc caùc toån thöông khaùc
Thoâng lieân thaát : quanh maøng hoaëc vuøng pheãu
ÑMC cöôõi ngöïa
Hôû van ÑMC : do daõn voøng van hoaëc VNTMNT
Cung ÑMC beân phaûi : 26-50% tröôøng hôïp
Nhó phaûi : daõn vaø phì ñaïi ; nhó traùi : bình thöôøng
TLN2 hoaëc loã baàu duïc thoâng thöông : 50% tröôøng
hôïp
Thaát phaûi : phì ñaïi ; thaát traùi : thöôøng bình thöôøng, ñoâi
khi phì ñaïi
Ñöôøng daãn truyeàn : bình thöôøng
9
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Giaûi phaãu hoïc : toån thöông phoái hôïp
Toàn taïi TMC treân traùi ñoå vaøo xoang vaønh
Noái lieàn baát thöôøng TMP baùn phaàn hay toaøn phaàn
Heïp hay khoâng loã van 3 laù
Keânh nhó thaát
Hoaùn vò ÑÑM
Hai laàn baát töông hôïp (hoaùn vò ÑÑM coù söûa chöõa)
Tim beân phaûi
10
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Bieåu hieän laâm saøng
Trieäu chöùng töø luùc môùi sinh
Giaûm oxy maùu vaø tím (cyanosis)
Trieäu chöùng giaûm oxy maùu tuøy thuoäc OÂÑM lôùn nhoû
hay tuaàn hoaøn baøng heä
Raát hieám : trieäu chöùng suy tim do taêng tuaàn hoaøn
phoåi (OÂÑM lôùn hoaëc nhieàu maïch baøng heä)
11
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Trieäu chöùng thöïc theå
Tím nheï luùc môùi sinh, taêng daàn khi OÂÑM ñoùng
Maïch ngoaïi vi vaø HA thöôøng bình thöôøng
Moûm tim thöôøng ôû vò trí bình thöôøng ; tim khoâng lôùn
T1bình thöôøng ; T2 ñôn ñoäc
Thöôøng khoâng coù ATTThu ; coù theå coù AT lieân tuïc do
OÂÑM hay do maïch baøng heä ÑMC-ÑMP (nghe roõ ôû
sau löng)
12
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
ECG
Gioáng Töù chöùng Fallot
Thaát phaûi phì ñaïi ; truïc QRS leäch phaûi
ÔÛ b/n coù nhieàu maïch baøng heä : phì ñaïi hai thaát vaø lôùn
nhó traùi
ECG/khoâng loã van ÑMP keøm VLT nguyeân veïn : giaûm
saûn thaát phaûi
13
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Xquang ngöïc sau tröôùc
Tim hình guoác (coeur en sabot)
Cung ÑMC beân phaûi (26-50% tröôøng hôïp)
Maïch maùu phoåi daïng löôùi (reticular appearance) do
tuaàn hoaøn baøng heä
KLVÑMP –TLT kieåu 1 : ñoäng maïch phoåi trung taâm
daõn lôùn khi coù OÂÑM lôùn
14
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Xquang ngöïc sau tröôùc
TL : Emmanouilides GC et al. Heart Diseases in Infants, Children and Adolescent, William &
Wilkins 5th ed 1995, p. 985
15
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Sieâu aâm tim
Giuùp gôïi yù chaån ñoaùn (ÑMC cöôõi ngöïa -> 5 beänh)
Khoâng giuùp moâ taû roõ ÑMP hoaëc nguoàn maùu nuoâi
phoåi; do ñoù thöôøng caàn thoâng tim chaån ñoaùn
(diagnostic catheterization)
Maët caét treân hoõm öùc : giuùp thaáy ÑMP, OÂÑM vaø maïch
baøng heä, söï hôïp löu ÑMP
16
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Maët caét caïnh öùc truïc ngang, ngang van ÑMC:
van ÑMC khoång loà, thaân ÑMC nhoû
TL : Atlas Sieâu aâm tim 2D vaø Doppler maøu. NXB Y hoïc 2000, p.55
17
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Maët caét treân hoõm öùc truïc doïc :
ñoäng maïch baøng heä xuaát phaùt töø ÑMC
TL : Atlas Sieâu aâm tim 2D vaø Doppler maøu. NXB Y hoïc 2000, p.56
18
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Maët caét treân hoõm öùc truïc ngang :
khaûo saùt Doppler xung doøng chaûy
do phaãu thuaät Blalock Taussig
TL : Atlas Sieâu aâm tim 2D vaø Doppler maøu. NXB Y hoïc 2000, p.56
19
KHOÂNG LOÃ VAN ÑOÄNG MAÏCH PHOÅI KEØM THOÂNG LIEÂN THAÁT
Thoâng tim vaø chuïp maïch
Chæ caàn khi khoâng roõ ÑMP
Phaãu thuaät taïm thôøi : coù theå khoâng caàn thoâng tim khi
thaáy roõ ÑMP
Phaãu thuaät trieät ñeå : thoâng tim laø chæ ñònh baét buoäc
20
- Xem thêm -