Tài liệu Thay vinh than chung dong mach [compatibility mode]

THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH (Truncus Arteriosus) PGS.TS. PHAÏM NGUYEÃN VINH Thuoäc nhoùm beänh : Noái lieàn baát thöôøng TThaát - ÑÑM - BTBS phöùc taïp - Taàn suaát 1% - Nam = Nöõ - Thaân ñoäng maïch ñoäc nhaát töø ñaùy tim - Suy tim sung huyeát sôùm THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH GIAÛI PHAÃU HOÏC (1) • ° ° ° • • 1. Baát thöôøng trong tim : Thoâng lieân thaát roäng Coù söï lieân tuïc veà moâ sôïi giöõa van thaân chung ñoäng maïch vôùi van 2 laù hoaëc vôùi caû 2 van 2 laù, van 3 laù Caùc baát thöôøng phoái hôïp khaùc thöôøng ít thaáy : noái lieàn baát thöôøng tónh maïch phoåi, khoâng loã van 3 laù, keânh nhó thaát, taâm thaát ñoäc nhaát 2. Baát thöôøng ôû van cuûa thaân chung : Soá van sigmoide cuûa thaân chung thay ñoåi töø 1 ñeán 6 van. Van 3 maûnh chieám 60% tröôøng hôïp, tieáp ñoù laø van 4 maûnh (25%) vaø van 2 maûnh (7-8%). 3 THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH GIAÛI PHAÃU HOÏC (2) • 3. Caùc ñoäng maïch xuaát phaùt töø thaân chung : • - Ñoäng maïch vaønh : ° Baát thöôøng töø choã xuaát phaùt vaø loä trình cuûa ñoäng maïch vaønh chieám 30 - 40% ° Hai ñoäng maïch vaønh xuaát phaùt töø moät loã ñoäc nhaát (20% tröôøng hôïp) • - Cung ñoäng maïch chuû : ° Beân traùi truïc khí quaûn, thöïc quaûn (3/4 tröôøng hôïp) ° Beân phaûi (1/4 tröôøng hôïp) • - Ñoäng maïch phoåi : Phaân ra nhieàu nhoùm thaân chung ñoäng maïch 4 DEFINITION •Single arterial vessel Coronary arteries Pulmonary arteries Systemic arteries •Single semilunar valve Bicuspid - 2% Tricuspid 69% Quadricuspid - 22% Moss and Adams' Heart Disease in Infants, Children, and Adolescents: Including the Fetus and Young Adults, 7th Edition Copyright В©2008 Lippincott Williams & Wilkins THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH GIAÛI PHAÃU HOÏC (3) • Loaïi I (hay A1) : 60 - 70% • Thaân ñoäng maïch phoåi xuaát phaùt töø thaân chung . • Loaïi II (hay A2) : 20 - 30% tröôøng hôïp • Caùc ñoäng maïch phoåi phaûi vaø traùi xuaát phaùt tröïc tieáp töø thaân chung thöôøng ôû maët sau • Loaïi III (hay A3) : hieám • Moät ñoäng maïch phoåi xuaát phaùt töø thaân chung • Loaïi IV : (hay A4) : • Gioáng loaïi I nhöng coù ñöùt ñoaïn ñoäng maïch chuû ngang 6 THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH GIAÛI PHAÃU HOÏC (3) 3 KIEÅU THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH Taøi lieäu : Circulation 1973; 47: 393-398 7 CLASSIFICATION By Collett and Edwards By Van Praaghs By Van Praaghs By Collett and Edwards • 48% – 68% • Common trunk Pulmonary trunk Pulmonary arteries Left + Right Moss and Adams' Heart Disease in Infants, Children, and Adolescents: Including the Fetus and Young Adults, 7th Edition Copyright В©2008 Lippincott Williams & Wilkins By Van Praaghs By Collett and Edwards • 29% – 48% • Common trunk Pulmonary trunk Pulmonary arteries Left + Right Moss and Adams' Heart Disease in Infants, Children, and Adolescents: Including the Fetus and Young Adults, 7th Edition Copyright В©2008 Lippincott Williams & Wilkins By Van Praaghs By Collett and Edwards ` • 6% – 10% • Common trunk Pulmonary arteries Left + Right (distant from one another) Moss and Adams' Heart Disease in Infants, Children, and Adolescents: Including the Fetus and Young Adults, 7th Edition Copyright В©2008 Lippincott Williams & Wilkins By Van Praaghs By Collett and Edwards • Rarely • Common trunk Pulmonary arteries Left Aortopulmonary collateral arteries + Right • Pulmonary atresia with ventricular septal defect Moss and Adams' Heart Disease in Infants, Children, and Adolescents: Including the Fetus and Young Adults, 7th Edition Copyright В©2008 Lippincott Williams & Wilkins THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH GIAÛI PHAÃU HOÏC (4) ° Hieän nay, moät soá taùc giaû coi kieåu IV laø moät daïng cuûa khoâng loã van ÑMP keøm thoâng lieân thaát (pulmonary atresia with ventricular septal defect) ° 83% TCÑM coù thaân chung cöôõi ngöïa leân vaùch lieân thaát. ° 21-36% TCÑM coù cung ÑMC veà phía phaûi ° Hieám coù heïp ÑMP ôû TCÑM ° Caùc baát thöôøng phoái hôïp vôùi TCÑM :         Cung ÑMC beân phaûi Ñöùt ñoaïn ÑMC Khoâng coù oáng ñoäng maïch (50% tröôøng hôïp) OÁng ñoäng maïch coøn thoâng thöông Thieáu ÑMP moät beân Baát thöôøng loã ÑMV Hôû van thaân chung Thoâng lieân nhó 13 THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH LAÂM SAØNG ° Sô sinh : – Tím nheï vaøi ngaøy môùi sinh – Khoâng tím khi ALÑMP giaûm – Trieäu chöùng suy tim : thôû nhanh, toaùt moà hoâi, boû buù, khoâng leân caân. ° Treân 5 thaùng tuoåi : – Suy tim giaûm – Tím taêng (bieán chöùng EISENMENGER) 14 THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH TRIEÄU CHÖÙNG THÖÏC THEÅ ° Treû chaäm phaùt trieån, gaày yeáu. ° Tím ngaøy caøng naëng khi suy tim giaûm. ° Maïch maïnh vaø goïn do ñoä caùch bieät cöïc tieåu cöïc ñaïi cuûa huyeát aùp roäng (do khoái löôïng maùu lôùn, vaø hôû van thaân chung). ° Vuøng tröôùc tim taêng ñoäng. ° T2 sôø thaáy ôû lieân söôøn traùi. T2 maïnh, khoâng taùch ñoâi. ° T1 bình thöôøng, coù tieáng phuït theo sau (ejection sound) ° AÂm thoåi taâm thu ôû bôø traùi xöông öùc do maùu qua thoâng lieân thaát. ° Ñoâi khi coù aâm thoåi lieân tuïc ôû lieân söôøn 2 traùi. ° AÂm thoåi taâm tröông ôû bôø traùi xöông öùc do hôû van thaân chung : ít coù. ° Rung taâm tröông ôû moûm do löôïng maùu cao qua van hai laù. 15 THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH CAÄN LAÂM SAØNG : ECG ° ° ° ° ° Nhòp xoang PR bình thöôøng hay hôi daøi P coù daïng daøy 2 nhó TRuïc QRS bình thöôøng hay hôi leäch phaûi Daáu daày thaát traùi hay daày 2 thaát 16 THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH CAÄN LAÂM SAØNG : X QUANG NGÖÏC ° Daáu taêng tuaàn hoaøn phoåi thuï ñoäng do suy tim ° Vuøng cung ñoäng maïch phoåi phaúng hoaëc loõm vaøo do ñoäng maïch phoåi phaùt xuaát töø thaân chung. ° Daáu hieäu: daáu phaåy ôû roán phoåi traùi (left hilar comma), do ñoäng maïch phoåi traùi nhoâ cao, khaù höõu ích trong chaån ñoaùn thaân chung ñoäng maïch. ° Nhó traùi, nhó phaûi, thaát traùi vaø thaát phaûi ñeàu lôùn. ° Thaân chung thöôøng leäch veà phaûi phoàng leân cao gioáng nhö ñoäng maïch chuû leân daõn. 17 THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH X QUANG NGÖÏC 18 THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH SIEÂU AÂM TIM : MUÏC TIEÂU SIEÂU AÂM ° Xaùc ñònh söï noái lieàn baát thöôøng giöõa taâm thaát vôùi ñaïi ñoäng maïch. ° Xaùc ñònh situs vaø ñònh vò thaát ° Ño kích thöôùc buoàng thaát. ° Khaûo saùt vaùch nhó vaø vaùch lieân thaát . ° Khaûo saùt van nhó thaát (kích thöôùc, coù hôû hay heïp hay hôû heïp) ° Khaûo saùt ñoäng maïch phoåi, ño ñoä heïp (neáu coù) ° Xaùc ñònh söï ñoå veà cuûa tónh maïch phoåi vaø tónh maïch heä thoáng. 19 THAÂN CHUNG ÑOÄNG MAÏCH SIEÂU AÂM TIM 20