Tài liệu Tiểu luận xử lý tình huống về xử lý hành vi khai thác cát trái phép ở xã hồng vân, huyện thường tín, thành phố hà nội.

Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành khóa học và tiểu luận này em xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Sở, các anh chị đồng nghiệp phòng Kiểm tra và Thi hành văn bản quy phạm pháp luật, Sở Tư pháp đã tạo điệu kiện cho em hoàn thành khóa học. Đặc biệt em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới cô giáo Nguyễn Thị Diệu Hà và tập thể các thầy cô trong Trường đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong đã quan tâm, dạy bảo và hướng dẫn tận tình và truyền đạt cho em những kiến thức kỹ năng về quản lý hành chính nhà nước. HỌC VIÊN Lê Thị Tâm PHẦN 1: LỜI NÓI ĐẦU 1 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong 1.1. Lý do chọn đề tài Trong nhiều năm gần đây tình trạng khai thác cát trên sông Hồng ở địa bàn Thành phố Hà Nội diễn biến hết sức phức tạp, nhức nhối khiến tài nguyên bị cạn kiệt, ô nhiễm môi trường, sạt lở nghiêm trọng bờ sông, tác động xấu tình hình an ninh trật tự, đe dọa cuộc sống của người dân địa phương, gây bức xúc trong dư luận. Trước thực trạng trên, mới đây, Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương khẩn trương lập lại trật tự, kỷ cương trong khai thác cát trên sông, biển. Đến hết năm 2014, theo thống kê có hơn 900 giấy phép đã được cấp cho các cá nhân, tổ chức khai thác, kinh doanh, tập kết, trung chuyển cát, sỏi trên sông, trong đó hơn 400 giấy phép khai thác còn hiệu lực. Bên cạnh đó có rất nhiều cá nhân tổ chức tiến hành khai thác cát không có giấy phép. Cát là khoáng sản dồi dào, dễ khai thác, không cần đầu tư nhiều và nhu cầu hiện nay rất lớn, nên hoạt động khai thác cát lòng sông diễn ra suốt ngày đêm. Tại sông Hồng mỗi khu vực trọng điểm có hàng trăm phương tiện bơm hút; hầu hết không có đăng ký, đăng kiểm. Chính vì lý do trên và từ những kinh nghiệm trong thời gian công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, sự giúp đỡ của các anh chị đồng nghiệp đi trước kết hợp với kiến thức đã học qua lớp bồi dưỡng quản lý nhà nước ngạch chuyên viên trong thời gian qua đã giúp em mạnh dạn nghiên cứu chọn “ Tình huống về xử lý hành vi khai thác cát trái phép ở xã Hồng Vân, huyện Thường Tín, Thành phố Hà Nội” làm đề tài tiểu luận cuối khóa. 1.2. Mục tiêu của đề tài: -Giúp cho bản thân rèn luyện kỹ năng xử lý tình huống; - Tăng cường tuyên truyền, phổ biết pháp luật về khai thác khoáng sản, bảo vệ tài nguyên môi trường và pháp luật về xử lý vi phạm hành chính tới cơ quan nhà nước cấp cơ sở, cá nhân, tổ chức. - Căn cứ vào các quy định của pháp luật hiện hành, vận dụng sáng tạo để xử lý vụ việc “ thấu tình đạt lý” và mang lại hiệu quả cao; 2 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong -Mục tiêu nữa đặt ra trong xử lý vụ việc mà em chọn làm đề tài tiểu luận cuối khóa là: Xử lý dứt điểm vụ việc vi phạm, đảm bảo pháp chế xã hội chủ nghĩa, đảm bảo lợi ích của Nhà nước, cá nhân và tổ chức 1.3. Phương pháp nghiên cứu của đề tài: Em đã sử dụng kết hợp các phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh. 1.4. Phạm vi nghiên cứu đề tài: Vụ việc này xảy ra tại xã Hồng Vân, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội 1.5. Bố cục của tiều luận: Gồm 3 phần. Phần 1: Lời nói đầu…………………………………………… trang 2 Phần 2: Nội dung…………………………………………..…. trang 4 2.1. Mô tả tình huống ……………………………………..…… trang 4 2.2. Xác định mục tiêu xử lý tình huống ……………………… trang 8 2.3. Phân tích nguyên nhân và hậu quả ……………………… 2.4. Xây dựng, phân tích và lựa chọn phương án giải quyết … 2.5. Lập kế hoạch tổ chức thực hiện phương án đã chọn ……... Phần 3. Kết luận và kiến nghị ……………………………… Trang 20 3 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong PHẦN 2: NỘI DUNG 2.1. Mô tả tình huống Trước tình trạng khai thác cát bừa bãi đe dọa an toàn tới hệ thống đê sông Hồng đoạn qua địa phận xã Hồng Vân, huyện Thường Tín, Hà Nội và gây ô nhiễm môi trường, mất trật tự an ninh ảnh hưởng tới mô trường và cuộc sống của các hộ gia đình sống gần bờ sông Hồng. Trong thời gian qua đã có nhiều phản ánh, kiến nghị được gửi tới các cơ quan chức năng có thẩm quyền nhưng chưa giải quyết triệt để được tình trạng khai thác trái cát trái phép trên. Cụ thể ngày 05/12/2014 Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội có Công văn số 2325/SNN-TL kiến nghị Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, Ủy ban nhân dân huyện Thường Tín xem xét kiểm tra, đình chỉ việc khai thác cát trên sông Hồng, tại địa bàn thôn Hồng Mai, xã Hồng Vân của huyện Thường Tín do lo sợ việc khai thác cát sẽ ảnh hưởng đến hệ thống đê sông Hồng hiện nay đang thi công do Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm chủ đầu tư. Ngày 14/4/2015 Sở Tư pháp nhận được Công văn số 279/UBND-NC của Ủy ban nhân dân thành phố về việc thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra, thanh tra hoạt động khai thác cát trên địa bàn Thành phố. Sau đó Giám đốc Sở Tư pháp có giao cho phòng chuyên môn là phòng kiểm tra và thi hành văn bản quy phạm pháp luật thực hiện. Ngày 20/3/2015 Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 345/QĐ-UBND thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành để tiến hành kiểm tra, xử lý tình trạng khai thác cát trái phép ở sông Hồng đoạn qua địa bàn Thành phố. Trong đó có giao với Sở Tư pháp chủ trì phối hợp với Sở Tài nguyên – Môi trường, Sở Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn, Công an Thành phố và các quận, huyện có liên quan khẩn trương giải quyết dứt điểm tình trạng khai thác cát trái phép ở một số khu vực đáng báo động ở các huyện như, Thường Tín, Ba Vì, Phúc Thọ. 4 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong Qua nghiên cứu, tìm hiểu thực tế và qua các thông tin thu thập từ công tác quản lý tài nguyên khoáng sản trên địa bàn Thành phố, Đoàn kiểm tra xác định trên địa bàn xã Hồng Vân, Huyện Thường Tín hiện nay đang là điểm nóng về tình trạng khai thác cát trái phép và tình trạng “ cát tặc” lộng hành diễn ra công khai. Nhiều tổ chức và cá nhân ở khu vực này chưa được cấp phép khai thác khoáng sản và khu vực này do chính quyền địa phương quản lý. Vì vậy, rất có thể đây là hành vi khai thác cát trái phép hoặc có sự đồng ý của chính quyền địa phương, việc này là làm trái với quy định của Luật Khoáng sản năm 2010 và Luật Đê điều ngày 29/11/2006. Ngày 20/5/2015 Đoàn kiểm tra liên ngành của Thành phố đã phối hợp với Ủy ban huyện Thường Tín tiến hành kiểm tra đột xuất khu vực khai thác cát đoạn qua thôn Hồng Mai, xã Hồng Vân và phát hiện hộ gia đình ông Nguyễn Minh Quang đang sử dụng máy móc, phương tiện tiến hành khai thác cát. Đoàn kiểm tra tiến hành của hộ ông Nguyễn Minh Quang và làm việc với Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân để xác minh để xác minh vụ việc. Qua kiểm tra, Đoàn kiểm tra liên ngành của Thành phố đã phát hiện như sau: - Ngày 5/1/2012, Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân đã ký hợp đồng số 05/HĐ-TĐ cho thuê bến bãi bồi sông để cho hộ ông Nguyễn Minh Quang là người dân tại địa phương xã Hồng Vân được khai thác cát trên sông Hồng, thuộc địa phận thôn Hồng Mai, xã Hồng Vân . Diện tích khai thác cát là 03 ha, dọc theo bờ sông Hồng. Hộ ông Nguyễn Minh Quang có trách nhiệm hằng năm nộp vào ngân sách Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân với số tiền 20.000.000 đồng/ha/năm. Số tiền này Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân sẽ được sử dụng vào mục đích xây dựng các công trình phúc lợi tại địa phương và hỗ trợ một số gia đình chính sách của thôn Hồng Mai. - Trong các năm qua, hộ ông Nguyễn Minh Quang vẫn khai thác cát tại khu vực trên và đã thực hiện đúng nghĩa vụ theo hợp đồng đã ký với Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân. Cụ thể, trong các năm 2012 đến năm 2014, hộ ông Nguyễn Minh Quang đã nộp 5 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong cho ngân sách Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân với số tiền là 180.000.000 đồng, riêng năm 2015 hộ ông Nguyễn Minh Quang mới nộp 30.000.000 đồng - Hiện tại, hộ gia đình ông Nguyễn Minh Quang vẫn đang khai thác cát bằng máy đào, máy hút tại sông Hồng thuộc thôn Hồng Mai, xã Hồng Vân. Tuy nhiên ông Nguyễn Minh Quang không có giấy phép khai thác khoáng sản do cơ quan có thẩm quyền cấp phép, ông Nguyễn Minh Quang chỉ xuất trình được hợp đồng số 05/HĐ-TĐ về cho thuê bến bãi bồi sông do Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân ký cho phép thuê, đồng thời việc khai thác cát của hộ ông Nguyễn Minh Quang cũng gây sạt lở, ảnh hường môi trường tại khu vực khai thác. Đoàn kiểm tra của Thành phố đã lập biên bản vụ việc và ông Nguyễn Minh Quang đã ký xác nhận. - Làm việc với Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân cũng đã xác nhận có hợp đồng cho hộ ông Nguyễn Minh Qung khai thác 03 ha trên sông Hồng, thuộc thôn Hồng Mai và theo hợp đồng ông Nguyễn Minh Quang phải nộp vào ngân sách xã 20.000.000 đồng/ha/năm để xây dựng các công trình phúc lợi tại địa phương và hỗ trợ các gia đình chính sách tại thôn Hồng Mai. Việc này đã được Hội đồng nhân dân xã Hồng Vân thông qua bằng Nghị quyết số 10/NQ/HĐND ngày 20/12/2011. Qua trao đổi thông tin với Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân, đại diện Đoàn kiểm tra đã khẳng định, việc xã Hồng Vân cho phép hộ gia đình ông Nguyễn Minh Quang khai thác cát là trái quy định của Luật Khoáng sản, đồng thời việc thu vào ngân sách xã từ hợp đồng cho khai thác cát với số tiền là 20.000.000đ/ha/năm là trái quy định của Luật Ngân sách. Tại Khoản 2 Điều 82 Luật Khoáng sản năm 2010 có quy định: “ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cấp Giấy phép thăm dò khoáng sản, Giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, than bùn, khoáng sản tại cac khu vực có khoáng sản nhỏ lẻ đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường khoanh định và công bố; Giấy phép khai thác tận thu khoáng sản”. 6 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong .Đồng thời tại khoản 1, Điều 82 của Luật Khoáng sản 2010 có quy định: “Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép thăm dò khoáng sản, Giấy phép khai thác khoáng sản khong thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này”. Tại Điều 5 của Luật Khoáng sản 2010 quy định: “ 1. Địa phương nơi có khoáng sản được khai thác được Nhà nước điều tiết khoản thu từ hoạt động khai thác khoáng sản để hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước. 2. Tổ chức cá nhân khai thác khoáng sản có trách nhiệm: a) Hỗ trợ chi phí đầu tư nâng cấp, duy tu, xây dựng hạ tầng kỹ thuật sử dụng trong khai thác khoáng sản và xây dựng công trình phúc lợi cho địa phương có khoáng sản được khai thác theo quy định của pháp luật; b) Kết hợp khai thác với xây dựng hạ tầng kỹ thuật, bảo vệ, phục hồi môi trường theo dự án đầu tư khai thác khoáng sản; nếu gây thiệt hại đến hạ tầng kỹ thuật, công trình, tài sản khác thì tùy theo mức độ thiệt hại phải có trách nhiệm sửa chữa, duy tu, xây sựng mới hoặc bồi thường theo quy định của pháp luật; c) Ưu tiên sử dụng lao động địa phương vào khai thác khoáng sản và các dịch vụ có liên quan; d) Cùng với chính quyền địa phương bảo đảm việc chuyển đổi nghề nghiệp cho người dân có đất bị thu hồi để khai thác khoáng sản. 3. Việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho tổ chức, cá nhân đang sử dụng đất bị thu hồi để thực hiện dự án khai thác khoáng sản được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai và các quy định khác có liên quan”. Đồng thời, hiện nay Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội đã quy định mức đóng góp để xây dựng cơ sở hạ tầng trong khai thác cát của các tổ chức, cá nhân là 4.000 đồng/m3cát, giao cho Ủy ban nhân dân cấp huyện thu và điều tiết khoản quỹ này. Vì vậy, Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân thu tiền trong khai thác cát là trái các quy đinh trên. Qua kiểm tra, Đoàn kiểm tra đã thấy có một số tổ chức, cá nhân vi phạm như sau: 7 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong Việc Hội đồng nhân dân xã Hồng vân đã thông qua Nghị quyết 10/NQ/HĐND ngày 20/12/2011 và Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân đã ký hợp đồng số 05/HĐ-TĐ ngày 05/01/2012 cho hộ ông Nguyễn Minh Quang khai thác thác cát là trái quy định của Luật Khoáng sản năm 2010 - Hộ gia đình ông Nguyễn Minh Quang khai thác cát tại sông Hồng, thuộc thôn Hồng Mai, xã Hồng Vân không có giấy phép của cơ quan có thẩm quyền cấp là vi phạm quy định của Luật Khoáng sản 2010, trong quá trình khai thác cát đã gây sạt lở, ảnh hưởng đến môi trường là vi phạm các quy định của Luật Bảo vệ môi trường. Trong thời gian qua, một số doanh nghiệp khai thác khoáng sản trên địa bàn Thành phố đã tiến hành khai thác cát không đúng quy định của pháp luật về khoáng sản, đặc biệt là vi phạm các quy định về môi trường đã gây nhiều bức xúc cho nhân dân tại một số địa phương trên địa bàn Thành phố. Trên sông Hồng qua địa bàn các quận, huyện của Thành phố (Thường Tín, Ba Vì, Phúc Thọ, Mê Linh...) hầu hết xảy ra nạn khai thác cát trái phép, nhiều đoạn sông đã bị sạt lở, ảnh hưởng đến đê điều, phá hủy đất canh tác của dân. Việc này cũng bắt nguồn từ nhu cầu bức xúc về vật liệu xây dựng trong giai đoạn phát triển kinh tế hiện nay, phần do thiếu hiểu biết về pháp luật của một số người dân, đồng thời có sự buông lỏng quản lý, tiếp tay của chính quyền địa phương. Trở lại vụ việc khai thác cát của hộ gia đình ông Nguyễn Minh Quang tại sông Hồng, được Hội đồng nhân dân xã Hồng Vân ra nghị quyết cho phép khai thác cát và Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân ký hợp đồng cho khai thác cát trái quy định. Vì vậy cần phải xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm để đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật, đồng thời tuyên truyền các quy định pháp luật về khai thác khoáng sản và bảo vệ môi trường tới các cấp xã, phường đặc biệt là các quận huyện nơi đang diễn ra hoạt động khai thác cát nói riêng và khai khác khoáng sản nói chung. 2.2. Xác định mục tiêu xử lý tình huống Hoạt động khai thác cát trái phép diễn ra ở hầu hết các huyện trên địa bàn Thành phố nơi sông Hồng chảy qua, mục đích khai thác cát để phục vụ xây dựng, tận thu 8 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong nguồn tài nguyên có sẵn tại địa phương để khai thác tạo nguồn thu cho xã. Tuy nhiên về góc độ quản lý nhà nước thì việc làm trên đã vi phạm các quy định về quản lý hoạt động khoáng sản, vi phạm thẩm quyền, đặc biệt là việc khai thác cát trái phép không đúng quy hoạch, không đúng quy trình sẽ gây nguy cơ sạt lở bờ sông, các công trình thủy lợi, đất canh tác sản xuất của dân, nguy hiểm hơn là ảnh hưởng đến tài sản, tính mạng của người dân ở hai bờ sông khi mùa mưa lũ đến. Có thể xác định mục tiêu chung để giải quyết tình huống này là: - Mục tiêu đầu tiên cần đạt được khi giải quyết tình huống là giải quyết đúng và hợp lý các sai phạm của tổ chức, cá nhân trong quá trình khai thác cát. Xác định đây là hiện tượng phổ biến nảy sinh trong lĩnh khai thác khoáng sản cụ thể là khai thác cát do đó dẫn đến không ít bức xúc trong nhân dân do vậy cần được xử lý triệt để và kiến nghị biện pháp giải quyết tình huống trên cơ sở các quy định của pháp luật về khoáng sản, bảo vệ môi trường. - Mục tiêu thứ hai là : Xử lý tình huống góp phần tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa trong việc quản lý và khai thác tài nguyên khoáng sản, bảo vệ môi trường và bảo vệ đê điều: Đây là mục tiêu cơ bản nhất, bao trùm nhất để Đoàn kiểm tra xử lý tình huống này. Để thực hiện được mục tiêu này, các cơ quan hành chính Nhà nước và cán bộ, công chức hành chính có thẩm quyền giải quyết vụ việc phải thực sự am hiểu chính sách, pháp luật về lĩnh vực tài nguyên khoáng sản và bảo vệ môi trường, bảo vệ đê điều của Đảng và Nhà nước ta, nắm chắc các lý do thực tế của tình huống để phân tích, lựa chọn quy phạm pháp luật và ra văn bản áp dụng quy phạm pháp luật đúng đắn, đồng thời phải có biện pháp tổ chức thi hành nghiêm chỉnh quyết định xử lý vi phạm. Tại khoản 2 Điều 81 Luật Khoáng sản năm 2010 có quy định: “ Ủy ban nhân dân cấp huyện, Ủy ban nhân dân cấp xã trong phạm vi nhiệm vụ quyền hạn của mình có trách nhiệm: 9 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong a) Giải quyết theo thẩm quyền cho thuê đất hoạt động khoáng sản, sử dụng hạ tầng kỹ thuật và các vấn đề khác có liên quan cho tổ chức, cá nhân được phép hoạt động khoáng sản tại địa phương theo quy định của pháp luật; b) thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường, khoáng sản chưa khai thác, tài nguyên thiên nhiên khác theo quy định của pháp luật; bảo đảm an ninh, trật tựan toàn xã hội tại khu vực có khoáng sản; c) Báo cáo Ủy ban nhân dân cấp trên trực tiếp tình hình hoạt động khoáng sản trên địa bàn; d) Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về khoáng sản; đ) Thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về khoáng sản theo thẩm quyền”. Trong quá trình giải quyết vụ việc phải bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của nhà nước, xã hội, cá nhân và tổ chức đồng thời giải quyết hài hòa lợi ích kinh tế và lợi ích xã hội giữa cơ quan nhà nước. Đây là mục tiêu được xác định nhằm đảm bảo cho việc giải quyết vụ việc được hợp tình, hợp lý, giảm bớt nguy cơ người dân có thể khiếu kiện vượt cấp, dẫn đến xảy ra các điểm nóng như các vụ việc tranh chấp về đất đai ở các địa phương trong thời gian gần đây. Để thực hiện được mục tiêu này, các cơ quan và cán bộ, công chức hành chính có thẩm quyền cần phải nghiên cứu các chính sách của Nhà nước đối với người dân và địa phương nơi có mỏ khoáng sản; các quy định phân cấp quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản cho địa phương các cấp, nhằm tuyên truyền các quy định pháp luật về địa phương và nhân dân trong khu vực cùng phối hợp với cơ quan nhà nước các cấp trong trong tác quản lý nhà nước về khoáng sản. - Đảm bảo tính khả thi của quyết định xử lý hành chính, các yêu cầu của cơ quan cấp trên: Đây là yêu cầu đặt ra nhằm đảm bảo hiệu lực thực tế của quyết định giải quyết, đảm bảo thi hành được quyết định trong thực tế. Điều này đỏi hỏi cán bộ, công chức có thẩm quyền giải quyết phải điều tra, nghiên cứu toàn diện các quy định của pháp luật liên quan đế hoạt động khoáng sản, cũng như tìm ra các nguyên nhân khách quan, chủ quan để từ đó đưa ra được giải pháp vừa hợp pháp, vừa hợp tình, hợp lý, có 10 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong đầy đủ các phương tiện thực hiện và điều kiện để thực thi quyết định và phải đảm đúng nguyên tắc, đúng thẩm quyền pháp luật. Các mục tiêu trên có mối quan hệ chặt chẽ, biện chứng với nhau, không thể vì đạt được mục tiêu này mà loại trừ mục tiêu khác. Trong đó, mục tiêu thứ nhất phải là mục tiêu hàng đầu, bắt buộc phải thực hiện được. 2.3. Phân Tích nguyên nhân và hậu quả 2.3.1. Nguyên nhân của vụ việc: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc khai thác cát trái phép trên sông Hồng gây sạt lở, ảnh hưởng môi trường, trong đó có thể xác định một số nguyên nhân khách quan và chủ quan cơ bản sau: - Nguyên nhân khách quan: Các nguyên nhân khách quan dẫn đến tình huống nêu trên bao gồm các nguyên nhân xuất phát từ tính tất yếu của quá trình xây dựng nền kinh tế, nhu cầu vật liệu lớn trong khi đó tài nguyên khoáng sản sẵn có ở một số địa phương. Thêm vào đó nhà nước chưa có những quy hoạch chặt chẽ để quản lý tài nguyên. - Nguyên nhân chủ quan: Thứ nhất: Do nhu cầu vật liệu xây dựng lớn, tài nguyên sẵn có, thêm vào đó người dân chưa nhận thức pháp luật về khoáng sản, chưa được chính quyền địa phương hướng dẫn cụ thể để lập hồ sơ khai thác theo quy định, nghĩ rằng việc khai thác đã được Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân cho phép là đủ. Thứ hai: Do Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân chưa nắm rõ các quy định của pháp luật về khoáng sản. Trong đó cũng phải kể đến năng lực chuyên môn, tham mưu của cán bộ, công chức cấp xã dẫn đến việc cho phép khai thác cát vượt thẩm quyền. Thứ ba: Do sự thiếu quản lý, kiểm tra giám sát của Ủy ban nhân dân huyện Thường Tín trong hoạt động khai thác khoáng sản đó là tài nguyên cát trên địa bàn huyện 11 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong Thứ tư: Do công tác tuyên truyền pháp luật về tài nguyên và môi trường chưa được sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân. 2.3.2. Hậu quả của việc khai thác cát trái phép: Việc khai thác cát trái phép trên đã gây ra một số hậu quả như sau: - Ông Nguyễn Minh Quang đã khai thác cát trên sông Hồng không có giấy phép là vi phạm pháp luật, khai thác cát đã gây sạt lở bờ sông, ảnh hưởng đến môi trường gây bất bình trong nhân dân. Việc Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân ký hợp đồng cho hộ ông Nguyễn Minh Quang khai thác cát sẽ tạo tiền lệ cho một số người dân khác có thể làm theo hộ ông Nguyễn Minh Quang đó là chỉ cần xin phép với Ủy ban nhân dân xã, không lập hồ sơ xin phép khai thác cát trình cơ quan có thẩm quyền cấp phép theo quy định cua pháp luật. Điều này sẽ rất nguy hiểm, bởi việc khai thác cát trái phép tràn lan, không đúng quy hoạch, đúng quy trình khai thác cát sẽ gây các hiện xâm thực bờ sông, ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn người dân sống hai bờ sông và đê điều. - Niềm tin của nhân dân địa phương đối với chính sách pháp luật về khoáng sản có thể bị ảnh hưởng, cho rằng các cơ quan nhà nước đã cấp phép khai thác cát cho hộ ông Nguyễn Minh Quang đã gây sạt lở bờ sông và việc đó đã được các cơ quan nhà nước bao che, dung túng ông Nguyễn Minh Quang. Tóm lại, có thể thấy rằng sự việc khai thác cát của ông Nguyễn Minh Quang tuy đơn giản nhưng đã để lại những người tham gia trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản nhiều suy nghĩ. Việc quản lý tài nguyên khoáng sản ở cấp cơ sở chưa được chú trọng nhưng có sự vượt thẩm quyền để việc khai thác cát xảy ra trái luật và ảnh hưởng môi trường. Tuy nhiên có những nguyên nhân chủ quan và khách quan. Do vậy, cần thiết phải có biện pháp giải quyết kịp thời, đúng đắn, đảm bảo đúng pháp luật, nhưng cũng phải vừa có tính tuyên truyền, phổ biến pháp luật vừa hợp tình hợp lý để giải quyết vụ việc trên. 12 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong 2.4. Xây dựng, phân tích và lựa chọn phương án giải quyết Sau vụ việc xảy ra, đoàn kiểm tra của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tổ chức thảo luận, xem xét giải trình của Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân và báo cáo của hộ ông Nguyễn Minh Quang và căn cứ trên cơ sở quy định của pháp luật đề ra 03 phương án xử lý là: - Phương án 1: Đình chỉ việc khai thác cát, tịch thu tang vật là xe đào,buộc buộc khác phục vi phạm. Phương án 2: Thu hồi hợp đồng ký cho khai thác cát số 01/HĐTĐ ngày 05/01/2012 của Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân đã ký với hộ ông Nguyễn Minh Quang, đề nghị Ủy ban nhân dân huyện Thường Tín kiểm điểm Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân về việc cho khai thác cát trái thẩm quyền, đề nghị Hội đồng nhân dân huyện Thường Tín hủy bỏ Nghị quyết số 10/NQ/HĐND ngày 20/12/2011 của Hội đồng nhân dân xã Hồng Vân. - Phương án 3: Áp dụng cả 2 phương án xử lý 2 và 3 nêu trên. Riêng về việc Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân thu tiền từ khai thác cát của hộ ông Nguyễn Minh Quang có thể thấy rằng đây là việc thu không đúng quy định của pháp luật, tuy nhiên Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân đã sử dụng các khoản tiền trên là đúng mục đích, đúng tinh thần của Nghị quyết số 10/NQ/HĐND ngày 20/12/2011 của Hội đồng nhân dân xã Hồng Vân Vì vậy, qua xem xét Đoàn kiểm tra của Ủy ban Thành phố đã nhắc nhở, đề nghị Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân rút kinh nghiệm và không yêu cầu Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân nộp lại số tiền đã thu được vào ngân sách Nhà nước. Đánh giá ưu, nhược điểm của phương án: Nội dung Lợi thế Phương Việc đình chỉ việc khai thác cát của hộ án 1 ông Nguyễn Minh Quang là cần thiết là Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong đúng pháp luật. 14 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong Phương Thu hồi hợp đồng ký cho khai thác cát án 2 01/HĐ-TĐ ngày 02/01/2006 của Ủy ba nhân dân xã Hồng Vân đã ký với hộ ôn Nguyễn Minh Quang đề nghị Ủy ban nhân dân huyện Thường Tín kiểm điểm Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân về việc cho khai thác cát trái thẩm quyền, đề nghị Hội đồng nhân dân huyện Thường Tín hủy bỏ Nghị Quyết số 10/NQ/HĐND ngày 20/12/2011 của Hộ đồng nhân dân xã Hồng Vân. Phương án này là cần thiết, đúng Luật Khoáng sản 2010, đúng quy định của, Luật Tổ chức HĐND và UBND (khoản 4, Điều 25). Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm Lớp Chuyên viên K3A.2015 Trường Đào tạo Cán bộ Lê Hồng Phong Phương Đây là phương án hội đủ nhiều điều kiện án 3 đáp ứng được nhiều các mục tiêu, có tính khả thi cao, giải quyết thấu lý đạt tình, đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật. Theo tôi chọn phương án xử lý này đó là: - Đình chỉ việc khai thác cát: điều này là cần thiết, đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Theo quy định của Luật khoáng sản thì mọi tổ chức cá nhân khai thác khoáng sản phải được cơ quan có thẩm quyền cấp phép, hộ ông Nguyễn Minh Quang được Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân cho phép khai thác cát là trái luật. - Buộc khắc phục vi phạm: yêu cầu hộ ông Nguyễn Minh Quang khắc phục sạt lở, tu bổ đê điều là đảm bảo theo đúng quy định của Luật Khoáng sản 2010, Luật Bảo vệ môi trường 2014 và Luật Đê điều năm 2006. - Thu hồi hợp đồng ký cho khai thác cát số 05/HĐ-TĐ ngày 05/01/2012 của Ủy ban nhân dân xã Hồng Vân đã ký với hộ ông Nguyễn Minh Quang. Luật Khoáng sản đã quy định thẩm quyền cấp phép khai thác vật liệu xây dựng thông thường 16 Học viên thực hiện : Lê Thị Tâm