BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA MÔI TRƯỜNG
KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
TÍNH TOÁN THIẾT KẾ HỆ THỐNG XỬ LÝ
NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY
TRANG NGỌC,
CÔNG SUẤT 150M3/NGÀY.ĐÊM
SVTH : VŨ THANH TUYỀN
MSSV: 0250020138
GVHD: THS. LÊ THỊ NGỌC DIỄM
TP.HCM, 01/2018
BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG TP.HCM
KHOA MÔI TRƯỜNG
KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
TÍNH TOÁN THIẾT KẾ HỆ THỐNG XỬ LÝ
NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM CÔNG TY
TRANG NGỌC,
CÔNG SUẤT 150M3/NGÀY.ĐÊM
SVTH : VŨ THANH TUYỀN
GVPB
GVHD
(kí, ghi rõ họ tên)
(kí, ghi rõ họ tên)
TS. TRẦN HẬU VƯƠNG
Th.S LÊ THỊ NGỌC DIỄM
TP.HCM, 12/2017
BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ
MÔI TRƯỜNG TPHCM
--------------KHOA MÔI TRƯỜNG
BỘ MÔN KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
---------------
BIÊN BẢN CHỈNH SỬA ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
HỌ VÀ TÊN SV: VŨ THANH TUYỀN
NGÀNH: Công nghệ kỹ thuật môi trường
MSSV: 0250020138
LỚP: 02ĐHKTMT03
Tên Đồ án: Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm công ty Trang
Ngọc ,công xuất 150 m3/ngày.đêm
Căn cứ vào bản đánh giá của giảng viên phản biện tại hội đồng bảo vệ đồ án tốt nghiệp
ngày 5 tháng 1 năm 2018 tại phòng A301, trường Đại học Tài nguyên và Môi trường TP.
Hồ Chí Minh, các chỉnh sửa về nội dung và hình thức trong đồ án tốt nghiệp đã được
thực hiện như sau:
Nội dung góp ý của GVPB
Các chỉnh sửa đã thực hiện
Đã chỉnh sửa ( trang 84)
Đã chỉnh sửa ( trang 93 ,107)
Đã chỉnh sửa
Bổ sung phần tính cánh khuấy
Chưa kiểm tra vận tốc lắng
Chỉnh sửa lại bản vẽ: kí hiệu mặt
cắt chưa đúng, thiếu sàn công tác,
cầu thang…
Sinh viên cam kết những nội dung đã báo cáo ở trên là hoàn toàn chính xác.
TP. Hồ Chí Minh, ngày …tháng… năm
Xác nhận của GVPB
Sinh viên thực hiện
(Ký và ghi rõ họ tên)
(Ký và ghi rõ họ tên)
-
TS. Trần Hậu Vương
Vũ Thanh Tuyền
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
LỜI CẢM ƠN
Đề hoàn thành đồ án môn học lần này, trƣớc hết em xin gửi lời cảm ơn chân
thành đến Ban Giám Hiệu trƣờng Đại học Tài Nguyên Và Môi Trƣờng TP.HCM, quý
thầy cô khoa Môi Trƣờng đã tận tình chỉ dạy cho em.
Em xin chân thành cảm ơn thầy Lê Hoàng Nghiêm, thầy Tôn Thất Lãng, ngƣời
đã giảng dạy môn Kỹ thuật xử lý nƣớc thải. Thầy đã cung cấp cho em các cơ sở lý
thuyết để dựa vào đó tụi em có cơ sở thực hiện đồ án lần này.
Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến cô Lê Thị Ngọc Diễm, ngƣời
đã tận tình hƣớng dẫn và giúp đỡ tôi hoàn thành đồ án môn học của mình
Bên cạnh đó còn có sự giúp đỡ nhiệt tình của các bạn lớp 02_ĐHKTMT03, tôi
cũng xin chân thành cảm ơn các bạn.
Tuy em đã cố gắng hết sức trong quá trình thực hiện đồ án, nhƣng do kiến thức
còn hạn hẹp, thiếu kinh nghiệm trong việc tra cứu và chọn lọc tài liệu, nên vẫn không
tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế nằm ngoài khả năng của nhóm. Vậy kính mong
nhận đƣợc sự đóng góp ý kiến của thầy cô để bài báo cáo của em đƣợc hoàn thiện hơn.
Một lần nữa em xin cảm ơn và gửi lời chúc tốt đẹp nhất đến quý thầy cô và các
bạn đã đồng hành với em trong thời gian qua.
TPHCM, Ngày 30 tháng 4 năm 2017
Sinh viên thực hiện
VŨ THANH TUYỀN
i
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
Xác nhận của giáo viên hƣớng dẫn
Tp.HCM , Ngày ……tháng…..Năm
ii
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
Xác nhận của giáo viên phản biện
Tp.HCM , Ngày ……tháng…..Năm
iii
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
M Ắ
- Đồ án tốt nghiệp này với nội dung. Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải dệt
nhuộm thuộc công ty TNHH TM DV XNK TRANG NGỌC công suất 150
m3/ngàyđêm. Với các chỉ tiêu ô nhiễm chính là BOD (395 mg/L), COD (728mg/L), SS
(269 mg/L), ngoài ra còn có các khó phân hu nhƣ thuốc nhuộm acid red FGS . Yêu cầu
nƣớc thải sau xử lý phải đạt quy chu n QCVN 13:2015/BTNMT, loại B trƣớc khi thải vào
hệ thống xử lý nƣớc thải công nghiệp thuộc khu công nghiệp Tân Tạo, tp HCM. Công
nghệ đƣợc đề xuất thiết kế trong đồ án này là bể b n hoạt tính đóng vai trò chủ yếu. Nƣớc
thải sẽ đƣợc tiền xử lý qua song chắn rác tinh để loại bỏ rác thô, sau đó qua bể điều hòa để
điều tiết lƣu lƣợng và cân bằng nồng độ các chất ô nhiễm trong nƣớc thải trƣớc khi đƣợc
đƣa vào các công trình phía sau. Nƣớc sau đó đƣợc đƣa vào cụm bể keo tụ tạo bông để
tăng kích thƣớc hạt cặn cho quá trình lắng diễn ra tốt hơn cũng nhƣ loại bỏ các chất gây
cản trở quá trình sinh học phía sau. Hiệu suất mong muốn của công nghệ đề xuất đối với
các chỉ tiêu ô nhiễm trong nƣớc thải là 80% đối với COD, 90% đối với BOD, 70% đối với
SS, và bảo đảm nƣớc thải đầu ra đạt yêu cầu cần phải xử lý QCVN 13:2015/BTNMT, loại
B.
iv
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
ABSTRACT
The content design of wastewater treatment systems manufacturer of TRANG
NGOC Company with capacity of 150 m3 / day. With the main pollution indicators
BOD (395mg/L), COD (728 mg/L), SS (269 mg/L), in addition to the hard
biodegradable as dye. Requirements treated waste water to reach QCVN 15: 2015
/BTNMT, Class B before being discharged into the Industrial waste water treatment
system. Technology design proposed in this project is an activated sludge Arotank
contribute a major role. Waste water will be pretreated through trash but refined to
remove coarse, then through an air conditioning to regulate the flow and balance the
concentration of pollutants in the effluent before it is put into the works behind. Then
the wastewater is put into clusters flocculation flocculation tank to increase particle
size for deposition process residues better place as well as the removal of obstructing
biological processes behind. Aerotank contribute an important role in the removal of
contaminants remaining activated sludge decrease COD, BOD . Desired performance of
the proposed technologies for pollution indicators in waste rwater is 88% for COD,
BOD 90 % for, 70% for SS, and ensure effluent satisfactory need to handle QCVN 13:
2015 / BTNMT, Class B.
v
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
MỤC LỤC
MỤC LỤC BẢNG ...........................................................................................................x
MỤC LỤC HÌNH .......................................................................................................... xi
DANH S CH TỪ VI T TẮT ..................................................................................... xii
MỞ ĐẦU .........................................................................................................................1
1.
SỰ CẦN THI T CỦA ĐỀ TÀI .........................................................................1
2.
MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI .................................................................................1
3.
PHẠM VI ỨNG DỤNG ....................................................................................1
4.
NỘI DUNG ĐỀ TÀI ..........................................................................................1
CHƢƠNG I TỔNG QUAN VỀ C C PHƢƠNG PH P XỬ LÝ NƢỚC THẢI ...........2
1.1. TỔNG QUAN VỀ NƢỚC THẢI NGÀNH DỆT NHUỘM ..............................2
1.1.1.
Lịch sử phát triển của ngành dệt nhuộm ..................................................2
1.1.2.
Phát triển của ngành dệt may nƣớc ta ......................................................2
1.1.3.
Quy trình sản xuất của ngành dệt nhuộm ................................................3
1.1.4.
Các loại thuốc nhuộm thƣờng dùng .........................................................6
1.1.5.
Ảnh hƣởng của nƣớc thải đến môi trƣờng .............................................14
1.2. TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH TM DV XNK TRANG NGỌC ..........16
1.2.1.
Giới thiệu chung ....................................................................................16
1.2.2.
Nguyên vật liệu sản xuất của công ty ....................................................17
1.2.3.
Hiện trạng nƣớc thải tại công ty ............................................................18
CHƢƠNG II ..................................................................................................................21
TỔNG QUAN VỀ PHƢƠNG PH P ............................................................................21
2.1. TỔNG QUAN VỀ C C PHƢƠNG PH P XỬ LÝ NƢỚC THẢI DỆT
NHUỘM ....................................................................................................................21
2.1.1.
Phƣơng pháp xử lý cơ học .....................................................................21
2.1.2.
Phƣơng pháp hóa học.............................................................................29
2.1.3.
Phƣơng pháp hóa lý ...............................................................................31
2.1.4.
Phƣơng pháp sinh học ............................................................................35
vi
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
2.2.5.
Phƣơng pháp xử lý cặn ..........................................................................46
2.2. MỘT SỐ SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ XỬ LÝ NƢỚC THẢI DỆT NHUỘM ........47
2.2.1.
Công nghệ xử lý nƣớc thải dệt nhuộm trong nƣớc ................................47
2.2.2.
Công nghệ xử lý nƣớc thải dệt nhuộm trên thế giới ..............................51
CHƢƠNG III .................................................................................................................53
ĐỀ XUẤT PHÂN TÍCH VÀ LỰA CHỌN CÔNG NGHỆ ..........................................53
3.1. ĐỀ XUẤT ........................................................................................................53
3.1.1.
Cở sở lựa chọn .......................................................................................53
3.1.2.
Tính chất nƣớc thải đầu vào...................................................................53
3.1.3.
Yêu cầu sau xử lý: .................................................................................53
3.2. LỰA CHỌN CÔNG NGHỆ ............................................................................54
3.2.1.
Phƣơng án 1 ...........................................................................................54
3.2.2.
Phƣơng án 2 ...........................................................................................58
3.2.3.
So sánh hai phƣơng án ...........................................................................65
CHƢƠNG IV .................................................................................................................66
TÍNH TOÁN CHI TI T C C CÔNG TRÌNH ĐƠN VỊ CỦA HỆ THỐNG XỬ LÍ
NƢỚC THẢI .................................................................................................................66
4.1. SONG CHẮC RÁC [9],[7],[12],[6].................................................................68
4.1.1.
Chức năng ..............................................................................................68
4.1.2.
Tính toán ................................................................................................68
4.2. HẦM BƠM TI P NHẬN [9] ..........................................................................70
4.2.1.
Chức năng ..............................................................................................70
4.2.2.
Tính toán ................................................................................................70
4.3. GIÀN MƢA [1] ...............................................................................................71
4.3.1.
Chức năng ..............................................................................................71
4.3.2.
Tính toán ................................................................................................71
4.4. BỂ ĐIỀU HÒA[9],[6],[12] ..............................................................................77
4.4.1.
Chức năng ..............................................................................................77
4.1.2.
Tính toán ................................................................................................77
vii
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
4.4. BỂ KEO TỤ TẠO BÔNG[13],[9] ...................................................................83
4.4.1.
Chức năng ..............................................................................................83
4.4.2.
Tính toán ................................................................................................83
4.5. BỂ LẮNG I [9] ................................................................................................90
4.5.1.
Chức năng ..............................................................................................90
4.5.2.
Tính toán ................................................................................................90
4.6. BỂ BÙN HOẠT TÍNH XÁO TRỘN HOÀN TOÀN ( BỂ AEROTANK) [9]96
4.6.1.
Chức năng ..............................................................................................96
4.6.2.
Tính toán ................................................................................................96
4.7. BỂ LẮNG II ...................................................................................................104
4.8. KHỬ MÀU ....................................................................................................109
4.8.1.
Định nghĩa............................................................................................109
4.8.2.
Cách pha ..............................................................................................109
4.9. BỂ KHỬ TRÙNG ..........................................................................................109
4.9.1.
Chức năng ............................................................................................109
4.9.2.
Tính toán ..............................................................................................109
4.10.
BỂ CHỨA BÙN .........................................................................................111
4.10.1.
Chức năng ............................................................................................111
4.10.2.
Tính toán ..............................................................................................111
CHƢƠNG V ................................................................................................................113
TÍNH KINH T VÀ AN TOÀN KHI VẬN HÀNH...................................................113
5.1. TÍNH TOÁN CHI PHÍ XÂY DỰNG ............................................................113
5.1.1.
Bảng chi phí xây dựng phƣơng án .......................................................113
5.1.2.
Thiết bị .................................................................................................113
5.1.3.
Chi phí đầu tƣ ......................................................................................115
5.1.4.
Chi phí sửa chữa và bảo dƣỡng ...........................................................115
5.1.5.
Chí phí hóa chất ...................................................................................115
5.1.6.
Chi phí khấu hao ..................................................................................115
viii
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
5.1.7.
Chi phí điện năng .................................................................................116
5.1.8.
Chi phí nhân công ................................................................................116
5.1.9.
Chi phí xử lý 1m3/ nƣớc thải ...............................................................116
5.2. AN TOÀN LAO ĐỘNG ................................................................................116
5.2.1.
SỰ CỐ THƢỜNG GẶP VÀ CÁCH XỬ LÝ CÁC SỰ CỐ ................120
CHƢƠNG VI ...............................................................................................................128
K T LUẬN VÀ KI N NGHỊ .....................................................................................128
6.1. K T LUẬN ....................................................................................................128
6.2. KI N NGHỊ ...................................................................................................128
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...........................................................................................130
ix
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
MỤC LỤC BẢNG
Bảng 1. 1 Các chất gây ô nhiễm và đặc tính nƣớc thải dệt nhuộm ...............................14
Bảng 1. 2 Nguyên liệu tham gia hoạt động sản xuất của công ty .................................17
Bảng 1. 3 Nguồn gốc phát sinh .....................................................................................18
Bảng 1. 4 Thông số nƣớc thải đầu vào ..........................................................................20
Bảng 2. 1 Ƣu nhƣợc điểm của mƣơng oxy hóa .............................................................38
Bảng 2. 2 Ƣu nhƣợc điểm của bể lọc sinh học ngập nƣớc và không ngập nƣớc ..........41
Bảng 2. 3 Ƣu nhƣợc điểm của bể UASB ......................................................................46
Bảng 2. 4 Thành phần tính chất của nƣớc thải dệt nhuộm ............................................47
Bảng 2. 5 Thành phần của nƣớc thải dệt nhuộm của một số công ty............................48
Bảng 3. 1 Thông số nƣớc thải đầu vào ..........................................................................53
Bảng 3. 2 Thông số nƣớc thải đạt chu n .......................................................................54
Bảng 3. 3 Bảng so sánh hai phƣơng án .........................................................................65
Bảng 4. 1 Hiệu suất dự tính của từng bể .......................................................................66
Bảng 4. 2 Thông số thiết kế điển hình ...........................................................................69
Bảng 4. 3 Thông số thiết kế ...........................................................................................70
Bảng 4. 4 Thông số thiết kế hầm bơm...........................................................................71
Bảng 4. 5 Thông số thiết kế giàn mƣa ...........................................................................77
Bảng 4. 6 Thông số thiết kế bể điều hòa .......................................................................83
Bảng 4. 7 Thông số thiết kế bể keo tụ ...........................................................................86
Bảng 4. 8 Thông số thiết kế bể tạo bông .......................................................................90
Bảng 4. 9 Thông số thiết kế bể lắng ..............................................................................95
Bảng 4. 10 Thông số thiết kế bể lắng II ......................................................................108
Bảng 4. 11 Thông số thiết kế bể khử trùng .................................................................111
Bảng 4. 12 Thông số thiết kế bể chứa bùn ..................................................................112
x
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
MỤC LỤC HÌNH
Hình 1. 1 Quy trình sản xuất ngành dệt nhuộm...............................................................4
Hình 2. 1 Song chắn rác thô. .........................................................................................22
Hình 2. 2 Song chắn rác tinh. ........................................................................................23
Hình 2. 3 Bể lắng cát ngang. .........................................................................................25
Hình 2. 4 Bể tách dầu mỡ. .............................................................................................26
Hình 2. 5 Bể điều hòa. ...................................................................................................27
Hình 2. 6 Bể lắng cát ngang. .........................................................................................28
Hình 2. 7 Qúa trình Oxi Hóa. ........................................................................................30
Hình 2. 8 Qúa trình tạo bông cặn của các hạt keo. ........................................................32
Hình 2. 9 Sơ đồ hoạt động bể tuyển nổi. .......................................................................33
Hình 2. 10 Sơ đồ công nghệ đối với bể arerotank truyền thống....................................37
Hình 2. 11 Mƣơng oxy hóa. ..........................................................................................38
Hình 2. 12 Các bƣớc xử lý trong chu trình hoạt động của hệ thống SBR. ...................39
Hình 2. 13 Cấu tạo bể lọc sinh học. ...............................................................................40
Hình 2. 14 Cấu tạo bể lọc sinh học tiếp xúc quay RBC. ...............................................42
Hình 2. 15 Cấu tạo bể UASB. .......................................................................................45
Hình 2. 16 Sơ đồ công nghệ nƣớc thải dệt nhuộm. .......................................................49
Hình 2. 17 Sơ đồ công nghệ xử lý nƣớc thải dệt nhuộm hiện nay. ...............................50
Hình 2. 18 Sơ đồ nguyên lý hệ thống nƣớc thải của công ty Stork Aqua. ....................51
Hình 2. 19 Sơ đồ công nghệ nƣớc thải dệt nhuộm GREVEN. ......................................52
Hình 3. 1 Sơ đồ công nghệ phƣơng án 1. ......................................................................55
Hình 3. 2 Sơ đồ công nghệ phƣơng án 2 .......................................................................59
Hình 3. 3 Giàn mƣa. ......................................................................................................61
xi
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
N
HTXLNT
VSV
CON
BOD
COD
F/M
MLSS
MLVSS
SS
SVI
TCXDVN
QCVN
Hệ thống xử lý nƣớc thải
Vi sinh vật
Chất ô nhiễm
Nhu cầu oxy sinh học
Nhu cầu oxy hóa học
T số giữa lƣợng thức ăn và lƣợng vi sinh vật
Sinh khối lơ lửng
Sinh khối bay hơi hỗn hợp
Chất rắn lơ lửng
Chỉ số thể tích b n
Tiêu chu n xây dựng Việt Nam
Quy chu n Việt Nam
xii
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
MỞ ĐẦU
1. SỰ CẦN THI T CỦ ĐỀ TÀI
Trong những năm gần đây phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trƣờng là chủ đề
tập trung sự quan tâm của nhiều nƣớc trên thế giới. Một trong những vấn đề đặt ra cho
các nƣớc đang phát triển trong đó có Việt Nam là cải thiện môi trƣờng ô nhiễm từ các
chất độc hại do nền công nghiệp tạo ra. Điển hình nhƣ các ngành công nghiệp cao su,
hóa chất, công nghiệp thực ph m, thuốc bảo vệ thực vật, y dƣợc, luyện kim, xi mạ,
giấy, đặc biệt là ngành dệt nhuộm đang phát triển mạnh mẽ và chiếm kim ngạch xuất
kh u cao của Việt Nam. Ngành dệt nhuộm đã phát triển từ rất lâu trên thế giới nhƣng
nó chỉ mới hình thành và phát triển mạnh mẽ khi nƣớc ta tham gia Hiệp định Đối tác
kinh tế chiến lƣợc xuyên Thái Bình Dƣơng (TPP). Năm 2016, kim ngạch xuất kh u
ngành dệt nhuộm đạt 28 t USD.Ngành dệt may thu hút nhiều lao động góp phần giải
quyết việc làm và phù hợp với những nƣớc đang phát triển không có nền công nghiệp
nặng phát triển mạnh nhƣ nƣớc ta. Tuy nhiên, hầu hết các nhà máy xí nghiệp dệt
nhuộm ở ta đều chƣa có hệ thống xử lý nƣớc thải mà đang có xu hƣớng thải trực tiếp
ra sông, suối, ao, hồ… loại nƣớc thải này có độ kiềm cao, độ màu lớn, nhiều hóa chất
độc hại đối với loài thủy sinh.
2. MỤC TIÊU CỦ ĐỀ TÀI
Tính tóan thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải dệt nhuộm công ty Trang Ngọc, công
su 150 m3/ ngày.đêm để nƣớc thải sau khi qua hệ thống xử lý đạt tiêu chu n QCVN
13:2015/ BTNMT loại B trƣớc khi thải ra hệ thống nƣớc thải chung thuộc khu công
nghiệp Tân Tạo.
3. PHẠM VI ỨNG DỤNG
Có thể áp dụng công nghệ cho hệ thống xử lý nƣớc thải dệt nhuộm cùng công suất.
4. NỘ
UNG ĐỀ TÀI
- Tìm hiểu về đặc điểm nƣớc thải dệt nhuộm và các phƣơng pháp xử lý hiện nay.
- Xác định đặc tính của nƣớc thải cần xử lý: lƣu lƣợng, thành phần, tính chất và
nguồn xả thải.
- Đƣa ra các phƣơng pháp xử lý nƣớc thải cho công ty.
- Tính toán thiết kế các công trình đơn vị theo các công trình đơn vị theo các công
nghệ xử lý nƣớc thải đƣợc đề xuất.
- Dự toán chí phí xây dựng, thiết bị, chi phí vận hành trạm xử lý nƣớc thải.
- Lựa chọn phƣơng án xử lý hiệu quả nhất về mặt kỹ thuật lẫn kinh tThể hiện hệ
thống xử nƣớc thải đã lựa chọn trên các bản vẽ kỹ thuật.
SVTH: Vũ Thanh Tuyền
GVHD: Th.S Lê Thị Ngọc Diễm
1
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
TỔNG QUAN VỀ
1.1.
ƯƠNG I
P ƯƠNG P P XỬ LÝ NƯỚC THẢI
TỔNG QUAN VỀ NƯỚC THẢI NGÀNH DỆT NHUỘM
1.1.1.
Lịch sử phát triển của ngành dệt nhuộm
Nguồn gốc ban đầu xuất phát từ các làng nghề truyền thống, sản xuất thủ công từ
lâu đời. Năm 1897, nhà máy dệt nhuộm đầu tiên đƣợc hình thành mang tên nhà máy
dệt Nam Định phát triển theo quy mô công nghiệp mở ra kỉ nguyên mới cho ngành dệt
nhuộm. Công nghệ dệt nhuộm phát triển mạnh mẽ Chiến Tranh thế giới thứ 2 mở ra
nhiều hình thức, quy mô, công nghệ khác nhau. Miền Bắc, máy móc thiết bị của Trung
Quốc, Liên Xô hỗ trợ, miền Nam do Châu Âu hỗ trợ, mỗi miền đi theo lối đi riêng
nhƣng đều đ y mạnh phát triển kinh tế của đất nƣớc.
Năm 1954, miền Bắc giành độc lập, quy mô lớn nhƣ nhà máy Dệt Nam Định, nhà
máy dệt lụa Nam Định đƣợc khôi phục. Ngoài ra còn xây dựng thêm các nhà máy mới
nhƣ Nhà máy dệt 8/3, Nhà máy Dệt Vĩnh Phú, công ty may Chiến Thắng, công ty may
Đáp Cầu… . Quy mô nhỏ ở địa phƣơng nhƣ hợp tác xã, làng nghề truyền thống cũng
đƣợc hỗ trợ phát triển.
Năm 1975, đất nƣớc thống nhất. Ngành dệt phát triển mạnh mẽ hàng loạt nhà máy,
công ty đƣợc thành lập ,tiếp quản nhƣ công ty Dệt Phong Phú, Việt Thắng, Thắng Lợi,
Hòa Bình,Việt Tiến…
Từ năm 1990 đến năm 1992 , sự sụp đổ chế độ chủ nghĩa Liên Xô và các nƣớc
Đông Âu khiến nền kinh tế nƣớc ta bị ảnh hƣởng, hệ lụy kéo theo là ngành công
nghiệp dệt may thiếu hụt về nguồn cung cấp, thiết bị, xuất kh u khiến các doanh
nghiệp dệt may bị khủng khoảng nghiêm trọng có nguy cơ phá sản.
Từ những năm gần đây, khi nƣớc ta tham gia Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lƣợc
xuyên Thái Bình Dƣơng (TPP), ngành dệt nhuộm đã khởi sắc do các doanh nghiệp đầu
tƣ mạnh về máy móc thiết bị, công nghệ kỹ thuật, đ y nhanh ngành công nghiệp dệt
nhuộm trở thành ngành phát triển ngành kinh tế trọng yếu của đất nƣớc.
1.1.2.
Phát triển của ngành dệt may nƣớc ta
Thành tựu của ngành dệt may Ngành Dệt may Việt Nam đã có những bƣớc tiến
vƣợt bậc. “Tốc độ tăng trƣởng bình quân của ngành khoảng 30%/năm, trong lĩnh vực
xuất kh u tốc độ tăng trƣởng bình quân 24,8%/năm và chiếm 20% tổng kim ngạch
xuất kh u của cả nƣớc. Tính đến nay cả nƣớc có khoảng 822 doanh nghiệp dệt may,
trong đó doanh nghiệp quốc doanh là 231 doanh nghiệp, doanh nghiệp ngoài quốc
SVTH: Vũ Thanh Tuyền
GVHD: Th.S Lê Thị Ngọc Diễm
2
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
doanh là 370 doanh nghiệp và doanh nghiệp có vốn đầu tƣ nƣớc ngoài là 221 doanh
nghiệp. Ngành dệt may có năng lực nhƣ sau:
Về thiết bị: có 1.050.000 cọc kéo sợi, 14.000 máy dệt vải; 450 máy dệt kim và
190.000 máy may.
Về lao động: ngành dệt may đang thu hút đƣợc khoảng 1,6 triệu lao động,
chiếm 25% lực lƣợng lao động công nghiệp.
Về thu hút đầu tƣ nƣớc ngoài: tính đến nay có khoảng 180 dự án sợi-dệt-nhuộm
-đan len-may mặc còn hiệu lực với số vốn đăng ký đạt gần 1,85 t USD, trong đó có 130
dự án đã đi vào hoạt động, tạo việc làm cho trên 50.000 lao động trực tiếp và hàng ngàn
lao động gián tiếp.
Tổng nộp ngân sách thông qua các loại thuế ngày càng tăng, tốc độ tăng bình
quân khoảng 15%/ năm.
Về thì trƣờng xuất kh u: chúng ta xuất kh u nhiều sang các thị trƣờng Mỹ, EU,
Canada và Nhật Bản trong đó các nƣớc EU là thị trƣờng xuất kh u hàng dệt may lớn nhất
của Việt Nam chiếm 34%-38% tổng kim ngạch xuất kh u hàng năm của Việt Nam. Còn
sản ph m dệt may xuất kh u sang Nhật Bản đã đƣợc hƣởng thuế ƣu đãi theo hệ thống
GSP nên kim ngạch xuất kh u hàng dệt may vào thị trƣờng này tăng khá nhanh trong
những năm gần đây, thị phần hàng dệt thoi và dệt kim của nƣớc ta trên thị trƣờng hàng dệt
may của Nhật Bản tƣơng ứng là 3,6% và 2,3%, kim ngạch xuất kh u chiếm khoảng 30%
sản ph m dệt may.”
( Nguồn :[16])
1.1.3.
Quy trình sản xuất của ngành dệt nhuộm
Sơ đồ công nghệ ngành dệt nhuộm
SVTH: Vũ Thanh Tuyền
GVHD: Th.S Lê Thị Ngọc Diễm
3
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
Kéo sợi, chải, ghép, đánh ống
Nguyên liệu đầu
vào
H20, tinh
bột,phụ gia, hơi
nƣớc
Hồ sợi
Nƣớc thải chứa hồ tinh
bột, hóa chất
Dệt vải
Gĩu hồ
Enzym, NaOH
Nƣớc thải chứa hồ tinh
bột bị thủy phân
NaOH
NaOH, hóa
chất,hơi nƣớc
Nấu
H2SO4, H2O,
chất t y rửa
Xử lý acid, giặt
H202,
NaOCl,hóa chất
T y trắng
Nƣớc thải
H2SO4, H2O,
Giặt
Nƣớc thải
Làm bóng
Nƣớc thải
Nƣớc thải
Nƣớc thải
chất t y rửa
NaOH, hóa chất
Dung dịch
nhuộm
Nhuộm , in hoa
H2SO4, H2O,
Giặt
chất t y rửa
Hơi nƣớc,hồ,
hóa chất
Hoàn tất
Thải dệt nhuộm
Nƣớc thải
Nƣớc thải
Hoàn tất
Hình 1. 1 Quy trình sản xuất ngành dệt nhuộm.
( Nguồn :[3])
SVTH: Vũ Thanh Tuyền
GVHD: Th.S Lê Thị Ngọc Diễm
4
Đồ án tốt nghiệp
Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm thuộc công ty TRANG NGỌC, công suất 150
m3/ngày.đêm.
“Thông thƣờng công nghệ dệt nhuộm gồm ba qua trình cơ bản:
Kéo sợi
Dệt vải và nấu t y
Nhuộm và hoàn thiện vải
Đƣợc chia thành các công đoạn sau:
Làm sạch nguyên liệu: nguyên liệu thƣờng đƣợc đóng dƣới các dạng kiện bông
thô chứa các sợi bông có kích thƣớc khác nhau cùng với các tạp chất tự nhiên nhƣ bụi,
đất, hạt, cỏ rác… Nguyên liệu bông thô đƣợc đánh tung, làm sạch và trộn đều. Sau quá
trình làm sạch bông đƣợc thu dƣới dạng các tấm phẳng đều.
Chải: các sợi bông đƣợc chải song song và tạo thành các sợi thô.
Kéo sợi, đánh ống, mắc sợi: tiếp tục kéo thô tại các máy sợi con để giảm kích
thƣớc sợi, tăng độ bền và quấn sợi vào các ống sợi thích hợp cho việc dệt vải. Sợi con
trong các ống nhỏ đƣợc đánh ống thành các quả to để chuyển bị dệt vải. Tiếp tục mắc
sợi là dồn qua các quả ống để chu n bị cho công đoạn hồ sợi.
Hồ sợi dọc: hồ sợi bằng hồ tinh bột và tinh bột biến tính để tạo màng hố bao quanh
sợi, tăng độ bền, độ trơn và độ bóng của sợi để có thể tiến hành dệt vải. Ngoài ra còn
dùng các loại hồ nhân tạo nhƣ polyvinylalcol PVA, polyacrylat,…
Dệt vải: kết hợp sợi ngang với sợi dọc đã mắc thành hình tấm vải mộc.
Giũ hồ: tách các thành phần của hồ bám trên vải mộc bằng phƣơng pháp enzym
(1% enzym, muối và các chất ngấm) hoặc axit (dung dịch axit sunfuric 0.5%). Vải sau
khi giũ hồ đƣợc giặc bằng nƣớc, xà phòng, xút, chất ngấm rồi đƣa sang nấu t y.
Nấu vải: Loại trừ phần hồ còn lại và các tạp chất thiên nhiên nhƣ dầu mỡ, sáp…
Sau khi nấu vải có độ mao dẫn và khả năng thấm nƣớc cao, hấp thụ hóa chất, thuốc
nhuộm cao hơn, vải mềm mại và đẹp hơn. Vải đƣợc nấu trong dung dịch kiềm và các
chất t y giặt ở áp suất cao (2 - 3 at) và ở nhiệt độ cao (120 - 130oC). Sau đó, vải đƣợc
giặt nhiều lần.
Làm bóng vải: mục đích làm cho sợi cotton trƣơng nở, làm tăng kích thƣớc các
mao quản giữa các phần tử làm cho xơ sợi trở nên xốp hơn, dễ thấm nƣớc hơn, bóng
hơn, tăng khả năng bắt màu thuốc nhuộm. Làm bóng vải thông thƣờng bằng dung dịch
kiềm dung dịch NaOH có nồng độ từ 280 đến 300g/l, ở nhiệt độ thấp 10 - 20oC. sau đó
vải đƣợc giặt nhiều lần. Đối với vải nhân tạo không cần làm bóng.
Tẩy trắng: mục đích t y màu tự nhiên của vải, làm sạch các vết b n, làm cho vải
có độ trắng đúng yêu cầu chất lƣợng. Các chất t y thƣờng dùng là natri clorit NaClO2,
SVTH: Vũ Thanh Tuyền
GVHD: Th.S Lê Thị Ngọc Diễm
5
- Xem thêm -