Tài liệu Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc trung quy, công suất 300m3ngày.đêm

BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH KHOA MÔI TRƯỜNG KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP TÍNH TOÁN, THIẾT KẾ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI NHÀ MÁY DỆT, NHUỘM, HOÀN TẤT VẢI VÀ MAY MẶC TRUNG QUY, CÔNG SUẤT 300 M3/NGÀY.ĐÊM SVTH: PHAN THANH TÀU MSSV: 0250020122 GVHD: ThS. LÊ THỊ NGỌC DIỄM TP. HỒ CHÍ MINH 12, 2017 BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH KHOA MÔI TRƯỜNG KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP TÍNH TOÁN, THIẾT KẾ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI NHÀ MÁY DỆT, NHUỘM, HOÀN TẤT VẢI VÀ MAY MẶC TRUNG QUY, CÔNG SUẤT 300 M3/NGÀY.ĐÊM HỌ VÀ TÊN SV: PHAN THANH TÀU GVHD (Ký và ghi rõ họ tên) ThS. Lê Thị Ngọc Diễm TP. HỒ CHÍ MINH 12, 2017 BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG TPHCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc --------------- --------------KHOA MÔI TRƯỜNG BỘ MÔN KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG NHIỆM VỤ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP HỌ VÀ TÊN: Phan Thanh Tàu NGÀNH: Công nghệ kỹ thuật môi trường MSSV: 0250020122 LỚP: 02ĐHKTMT03 1. Tên Đồ án: Tính toán thiết kế hệ thống xử lý nước thải Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy, công suất 300m3/ngày.đêm. 2. Nhiệm vụ Đồ án: Lập bản thuyết minh tính toán bao gồm: ✓ Tổng quan về nước thải dệt nhuộm và tổng quan về Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy ✓ Tổng quan về phương pháp xử lý nước thải dệt nhuộm. ✓ Đề xuất 02 phương án công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm của Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy phù hợp với yêu cầu. ✓ Tính toán các công trình đơn vị của phương án đã chọn. ✓ Tính toán và lựa chọn thiết bị (bơm nước thải, máy thổi khí,…) cho các công trình đơn vị tính toán trên. ✓ Khai toán sơ bộ chi phí xây dựng công trình và tính giá thành xử lý 1 m3 nước thải. 3. Ngày giao nhiệm vụ: 21 - 08 - 2017 4. Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 28 - 12 - 2017 5. Họ và tên người hướng dẫn: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 6. Phần hướng dẫn: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm hướng dẫn chính thực hiện toàn bộ đồ án tốt nghiệp. 7. Ngày bảo vệ Đồ án: 05/01/2018  Khá;  Đạt 8. Kết quả bảo vệ Đồ án:  Xuất sắc;  Giỏi; Nội dung Đồ án tốt nghiệp đã được thông qua bộ môn. Ngày tháng năm NGƯỞI PHẢN BIỆN NGƯỜI HƯỚNG DẪN CHÍNH (Ký và ghi rõ họ tên) CHỦ NHIỆM BỘ MÔN (Ký và ghi rõ họ tên) KHOA MÔI TRƯỜNG (Ký và ghi rõ họ tên) i Thông số nước thải đầu vào STT Thông số Đơn vị Cột B, QCVN 13-MT:2015/BTNMT Giá trị C 1 Nhiệt độ 2 3 4 0 C 57 40 pH - 8-12 5,5-9 Độ màu Pt-Co 750 200 mg/l 730 50 BOD5 (200C) 5 COD mg/l 1350 200 6 TSS mg/l 715 100 7 Tổng N mg/l 9 - 8 Tổng P mg/l 3 - ii MỤC LỤC MỤC LỤC .................................................................................................................... iii DANH MỤC HÌNH ................................................................................................... viii DANH MỤC BẢNG .................................................................................................... ix DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT ......................................................................... ixii LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................1 MỞ ĐẦU .........................................................................................................................2 1. ĐẶT VẤN ĐỀ.........................................................................................................2 2. TÍNH CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI .......................................................................2 3. MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI ....................................................................................3 4. NỘI DUNG ĐỀ TÀI ..............................................................................................3 5. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI .......................................................................................4 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN .........................................................................................5 1.1 TỔNG QUAN VỀ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM ..............................................5 1.1.1 Giới thiệu về ngành dệt nhuộm .....................................................................5 1.1.2 Quy trình sản xuất của ngành dệt - nhuộm .....................................................7 1.1.3 Các loại thuốc nhuộm ..................................................................................11 1.1.3.1. Định nghĩa ............................................................................................11 1.1.3.2. Phân loại ...............................................................................................11 1.1.3.3. Phạm vi sử dụng thuốc nhuộm: ............................................................15 1.1.4 Các nguồn gây ô nhiễm chính trong ngành dệt – nhuộm .............................16 1.1.4.1. Ô nhiễm môi trường không khí ............................................................17 1.1.4.2. Chất thải rắn .........................................................................................17 1.1.4.3. Nước thải ..............................................................................................17 1.1.5 Tiêu chuẩn kiểm soát nước thải ô nhiễm......................................................25 1.2 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH DỆT MAY TRUNG QUY ...............26 1.2.1. Giới thiệu chung về công ty ........................................................................26 1.2.1.1. Giới thiệu chung ...................................................................................26 1.2.1.2. Thông tin chung về doanh nghiệp ........................................................26 1.2.2. Quy trình công nghệ sản xuất .....................................................................27 1.2.2.1. Quy trình dệt kim..................................................................................27 1.2.2.2. Quy trình nhuộm và hoàn tất ................................................................28 1.2.3. Các nguồn phát sinh ô nhiễm tại công ty. ...................................................31 iii CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM .......................................................................................................................34 2.1 CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM......................34 2.1.1 Phương pháp xử lý cơ học ...........................................................................34 2.1.1.1. Song chắn rác .......................................................................................34 2.1.1.2. Lưới chắn rác ........................................................................................36 2.1.1.3. Bể điều hòa ...........................................................................................37 2.1.1.4. Bể tách dầu mỡ .....................................................................................38 2.1.1.5. Bể lắng ..................................................................................................38 2.1.1.6. Lọc ........................................................................................................40 2.1.2 Phương pháp xử lý hóa lý ............................................................................40 2.1.2.1. Keo tụ - Tạo bông .................................................................................41 2.1.2.2. Phương pháp tuyển nổi .........................................................................42 2.1.2.3. Phương pháp hấp thụ ............................................................................42 2.1.2.4. Phương pháp hấp phụ ...........................................................................43 2.1.2.5. Phương pháp trao đổi ion .....................................................................44 2.1.2.6. Phương pháp trích ly ............................................................................45 2.1.3 Phương pháp xử lý hóa học .........................................................................45 2.1.3.1. Phương pháp trung hòa.........................................................................46 2.1.3.2. Oxy hóa – khử ......................................................................................46 2.1.3.3. Phương pháp điện hóa ..........................................................................47 2.1.4 Phương pháp xử lý sinh học ........................................................................47 2.1.4.1. Xử lý sinh học trong điều kiện tự nhiên ...............................................48 2.1.4.2. Xử lý sinh học trong điều kiện nhân tạo ..............................................50 2.1.5. Phương pháp khử trùng ..............................................................................58 2.1.5.1. Clo hóa sơ bộ ........................................................................................58 2.1.5.2. Khử trùng nước bằng clo và các hợp chất của nó ................................58 2.1.6. Phương pháp xử lý cặn ................................................................................59 2.1.6.1. Cô đặc bùn cặn bằng trọng lực ...........................................................59 2.1.6.2. Cô đặc bùn cặn bằng tuyển nổi ..........................................................59 2.1.6.3. Ổn định bùn cặn...................................................................................60 2.1.6.4. Làm khô bùn cặn .................................................................................60 iv 2.2 CÔNG NGHỆ XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM Ở VIỆT NAM VÀ THẾ GIỚI ..........................................................................................................................60 2.2.1. Ở Việt Nam..................................................................................................60 2.2.2. Thế giới........................................................................................................63 CHƯƠNG 3:.................................................................................................................71 ĐỀ XUẤT VÀ LỰA CHỌN QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ. .....................................71 3.1 TIÊU CHÍ, CƠ SỞ LỰA CHỌN QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ ....................71 3.2 ĐỀ XUẤT QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ .........................................................71 3.3. SO SÁNH VÀ LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN: ..................................................82 CHƯƠNG 4: TÍNH TOÁN CÁC CÔNG TRÌNH ĐƠN VỊ VÀ DỰ TOÁN KINH TẾ ..................................................................................................................................84 4.1 TÍNH TOÁN CÁC CÔNG TRÌNH ĐƠN VỊ ..................................................84 4.1.1. Các thông số tính toán .................................................................................84 4.1.2. Lưu lượng tính toán .....................................................................................84 4.1.3. Hầm tiếp nhận..............................................................................................85 4.1.3.1. Chức năng .............................................................................................85 4.1.3.2. Tính toán kích thước bể ........................................................................85 4.1.3.3. Đường kính ống dẫn .............................................................................86 4.1.3.4. Bơm nước sang máy tách rác tinh ........................................................86 4.1.4. Máy tách rác tinh .........................................................................................88 4.1.5. Bể trung gian ...............................................................................................88 4.1.5.1. Chức năng .............................................................................................88 4.1.5.2. Tính toán kích thước bể ........................................................................88 4.1.5.3. Bơm nước lên tháp giải nhiệt ...............................................................89 4.1.6. Tháp giải nhiệt .............................................................................................91 4.1.7. Bể lắng sơ bộ (Bể lắng đứng) ......................................................................91 4.1.7.1. Chức năng .............................................................................................91 4.1.7.2. Tính toán kích thước bể ........................................................................92 4.1.7.3. Tính toán máng thu nước, máng răng cưa. ...........................................94 4.1.7.4. Tính toán lượng bùn sinh ra .................................................................96 4.1.8. Bể điều hòa ..................................................................................................97 4.1.8.1. Chức năng .............................................................................................97 4.1.8.2. Tính toán bể điều hòa ...........................................................................97 4.1.8.3. Tính toán ống dẫn khí và ống dẫn nước ...............................................98 v 4.1.8.4. Tính bơm thổi khí và bơm nước cho bể điều hòa.................................99 4.1.9. Bể keo tụ - tạo bông...................................................................................103 4.1.9.1. Chức năng ...........................................................................................103 4.1.9.2. Bể trộn ................................................................................................103 4.1.9.3. Bể tạo bông .........................................................................................106 4.1.10. Bể lắng hóa lý (Bể lắng đứng) .................................................................110 4.1.10.1. Chức năng .........................................................................................110 4.1.10.2. Tính toán kích thước bể ....................................................................111 4.1.10.3. Tính toán máng thu nước, máng răng cưa. .......................................113 4.1.10.4. Tính toán lượng bùn sinh ra .............................................................115 4.1.10.5. Tính bơm bùn cho bể lắng hóa lý .....................................................115 4.1.11. Bể Aerotank .............................................................................................117 4.1.11.1. 4.1.11.2. 4.1.11.3. 4.1.11.4. 4.1.11.5. 4.1.11.6. 4.1.11.7. 4.1.11.8. Chức năng ......................................................................................117 Hiệu quả xử lý BOD5 của bể Aerotank cần đạt được ....................118 Kích thước bể aerotank ..................................................................118 Lượng bùn thải toàn bộ bể .............................................................119 Lượng oxy cần cung cấp ................................................................121 Tính toán máy thổi khí ...................................................................122 Đường ống dẫn ...............................................................................124 Lượng chất dinh dưỡng cần bổ sung vào bể aerotank ...................125 4.1.12. Bể lắng sinh học ......................................................................................126 4.1.12.1. Chức năng .........................................................................................126 4.1.12.2. Tính toán kích thước bể ....................................................................126 4.1.12.3. Tính toán máng thu nước..................................................................129 4.1.12.4. Tính toán máng răng cưa ..................................................................129 4.1.12.5. Tính toán đường ống dẫn bùn...........................................................130 4.1.12.6. Tính toán máy bơm bùn tuần hoàn và bơm bùn dư..........................130 4.1.13. Bể khử trùng ............................................................................................131 4.1.13.1. Chức năng .........................................................................................131 4.1.13.2. Tính toán bể khử trùng .....................................................................131 4.1.13.3. Tính toán bể tiếp xúc ........................................................................133 4.1.13.4. Đường ống dẫn nước thước ra khỏi bể: ............................................134 4.1.14. Bể chứa bùn .............................................................................................134 4.1.14.1. Kích thước bể .................................................................................134 vi 4.1.14.2. Bơm bùn cho bể chứa bùn .............................................................135 4.1.15. Bể nén bùn ...............................................................................................136 4.1.15.1. Chức năng ......................................................................................136 4.1.16. Máy ép bùn ..............................................................................................140 4.2 DỰ TOÁN KINH TẾ. .....................................................................................140 4.2.1. Chi phí đầu tư ............................................................................................140 4.2.1.1. Chi phí xây dựng ................................................................................140 4.2.1.2. Chi phí đầu tư trang thiết bị ................................................................141 4.2.1.3. Hệ thống nhà chức năng .....................................................................143 4.2.2. Chi phí quản lý và vận hành ......................................................................144 4.2.2.1. 4.2.2.2. 4.2.2.3. 4.2.2.4. 4.2.2.5. Chi phí điện năng .............................................................................144 Chi phí hóa chất ...............................................................................144 Chi phí nhân công ............................................................................144 Chi phí bảo dưỡng ............................................................................145 Tổng chi phí quản lý và vận hành ....................................................145 4.2.3. Tổng chi phí cho hệ thống hoạt động ........................................................145 CHƯƠNG 5:...............................................................................................................146 TỔ CHỨC QUẢN LÝ, VẬN HÀNH VÀ KHẮC PHỤC SỰ CỐ HỆ THỐNG ...146 5.1. GIAI ĐOẠN KHỞI ĐỘNG ...........................................................................146 5.2. GIAI ĐOẠN VẬN HÀNH..............................................................................146 5.3. NGUYÊN NHÂN, BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC SỰ CỐ TRONG VẬN HÀNH HỆ THỐNG XỬ LÝ ..............................................................................................148 5.4. TỔ CHỨC QUẢN LÝ VÀ KỸ THUẬT AN TÒA ......................................149 5.4.1. Tổ chức quản lý .........................................................................................149 5.4.2. Kỹ thuật an toàn.........................................................................................149 5.4.3. Bảo trì ........................................................................................................149 KẾT LUẬN ................................................................................................................151 TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................153 vii DANH MỤC HÌNH Hình 1.1 Quy trình sản xuất của ngành dệt nhuộm .........................................................8 Hình 1.2 Quy trình dệt vải .............................................................................................27 Hình 1.3 Quy trình nhuộm và hoàn tất ..........................................................................28 Hình 2.1 Song chắn rác (Nguồn: camix.com.vn). .........................................................35 Hình 2.2 Lưới chắn rác (Nguồn: songchanrac.vn). .......................................................37 Hình 2.3 Sơ đồ bể tách dầu mỡ lớp mỏng .....................................................................38 Hình 2.4 Cơ chế của quá trình keo tụ - tạo bông (Nguồn:www.tailieumoitruong.org). .......................................................................................................................................41 Hình 2.5 Sơ đồ hoạt động của hệ thống SBR ................................................................57 Hình 2.6 Sơ đồ công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm truyền thống ............................60 Hình 2.7 Sơ đồ công nghệ XLNT xí nghiệp Dệt quân đội - công ty 28 ......................62 Hình 2.8 Hệ thống x lý nước thải công ty Stork Aqua (Hà Lan). .................................64 Hình 2.9 Xử lý nước thải ngành dệt nhuộm của công ty Schiesser Sachen ..................65 Hình 2.10 Sơ đồ Công nghệ XLNT bằng pp keo tụ - hiếu khí – hồ nhân tạo ..............66 Hình 2.11 Sơ đồ nguyên lí HTXLNT ngành dệt của cty Schiessen Sachen .................67 Hình 2.12 Sơ đồ công nghệ XLNT bằng pp điện hóa – keo tụ - lắng – lọc ..................69 Hình 3.1 Sơ đồ công nghệ phương án 1 ........................................................................72 Hình 3.2 Sơ đồ công nghệ phương án 2 ........................................................................77 Hình 4.1 Sơ đồ làm việc của hệ thống .........................................................................117 viii DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1 Phân loại thuốc nhuộm theo cấu tạo hóa học .................................................11 Bảng 1.2 Phân loại thuốc nhuộm theo phân lớp kỹ thuật ..............................................14 Bảng 1.3 Một số loại thuốc nhuộm thường gặp. ...........................................................14 Bảng 1.4 Tỉ lệ gắn màu của các loại thuốc nhuộm khác nhau ......................................15 Bảng 1.5 Phạm vi sử dụng các loại thuốc nhuộm trong ngành dệt nhuộm. ..................16 Bảng 1.6 Nguồn gốc chất thải và tác động của ngành dệt nhuộm ................................16 Bảng 1.7 Các chất gây ô nhiễm và đặc tính của nước thải dệt nhuộm. .........................19 Bảng 1.8 Đặc điểm nước thải của một số cơ sở dệt nhuộm. .........................................21 Bảng 1.9 Nồng độ của một số chất ô nhiễm trong nước thải ngành dệt nhuộm. ..........22 Bảng 1.10 Số lượng hóa chất, thuốc nhuộm sử dụng của các xí nghiệp .......................23 Bảng 1.11 Thành phần, tính chất nước thải dệt nhuộm ở nước ngoài. .........................23 Bảng 1.12 Tính chất nước thải dệt nhuộm mặt hàng bông ở Ấn Độ.............................24 Bảng 1.13 Thành phần và tính chất nước thải công ty dệt Thành Công. ......................24 Bảng 1.14 Tính chất nước thải các nhà máy dệt nhuộm ở TpHCM..............................24 Bảng 1.15 Tiêu chuẩn kiểm soát nước thải ô nhiễm ngành dệt may.............................25 Bảng 3.1: Chất lượng nước thải đầu vào hệ thống xử lý ...............................................71 Bảng 3.2 Hiệu suất xử lý của các công trình đơn vị phương án 1: ...............................76 Bảng 3.3 Hiệu suất xử lý của các công trình đơn vị phương án 2: ...............................81 Bảng 3.4 So sánh hai phương án đã đề xuất ..................................................................82 Bảng 4.1 Thành phần nước thải của Công ty Dệt nhuộm Trung Quy...........................84 Bảng 4.2 Hệ số không điều hòa chung ..........................................................................85 Bảng 4.3 Thông số thiết kế hầm tiếp nhận ....................................................................88 Bảng 4.4 Thông số thiết kế bể trung gian 1 ...................................................................91 Bảng 4.5 Thông số thiết kế bể lắng sơ bộ .....................................................................97 Bảng 4.6 Thông số thiết kế bể điều hòa ......................................................................102 Bảng 4.7 Thông số thiết bể trộn ..................................................................................106 Bảng 4.8 Thông số ô nhiễm sau bể keo tụ tạo bông ....................................................110 Bảng 4.9 Thông số thiết kế bể tạo bông ......................................................................110 Bảng 4.10 Thông số thiết kế bể lắng hóa lý: ...............................................................116 Bảng 4.11 Thông số thiết kế bể aerotank và nồng độ chất ô nhiễm sau bể aerotank ..126 Bảng 4.12 Thông số thiết kế bể lắng sinh học.............................................................131 Bảng 4.13 Đặc tính kỹ thuật của thùng chứa Clo ........................................................132 Bảng 4.14 Tóm tắt thông số thiết kế bể khử trùng ......................................................134 ix Bảng 4.15 Thông số thiết kế bể chứa bùn ...................................................................136 Bảng 4.16 Thông số thiết kế bể nén bùn .....................................................................139 Bảng 4.17 Chi phí dự kiến xây dựng hệ thống xử nước thải.......................................140 Bảng 4.18 Chi phí đầu tư trang thiết bị .......................................................................141 Bảng 4.19 Hệ thống nhà chức năng.............................................................................143 Bảng 4.20 Dự tính chi phí hóa chất .............................................................................144 x DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT BOD: BTCT: BTNMT: COD: DO: GDP: HTXLNT: KCN: KCS: MBBR: MBR: MLSS: MLVSS: MT: PAC: PVC: QCVN: SBR: TCXD: TNHH: TSS: VNĐ: Biochemical Oxygen Demand Bê tông cốt thép Bộ Tài nguyên và môi trường Chemical Oxygen Demand Dissolved Oxygen Gross Domestric Product Hệ thống xử lý nước thải Khu công nghiệp Kiểm tra chất lượng sản phẩm Moving Bed Biofilm Reacter Membrane Bio Reactor Mixed Liquor Volatile Suspended Solid Mixed Liquor Volatile Suspended Solid Môi trường Poly Aluminium Chleride PolyVinyl Chlorua Quy chuẩn Việt Nam Sequencing Batch Reactor Tiêu chuẩn xây dựng Trách nhiệm hữu hạng Total Suspended Solid Việt Nam Đồng xi TÓM TẮT Đồ án tốt nghiệp này với nội dung. “Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy, công suất 300 m3/ngàyđêm”. Với các chỉ tiêu ô nhiễm chính là BOD (730 mg/L), COD (1350 mg/L), SS (715 mg/L), độ màu (750 Pt-Co). Yêu cầu nước thải sau xử lý phải đạt quy chuẩn QCVN 13-MT:2015/BTNMT, loại B trước khi thải vào hệ thống xử lý nước thải công nghiệp thuộc khu công nghiệp Hải Sơn. Công nghệ được đề xuất thiết kế trong đồ án này là bể bùn hoạt tính đóng vai trò chủ yếu. Nước thải sẽ được tiền xử lý qua song chắn rác tinh để loại bỏ rác thô, sau đó qua bể điều hòa để điều tiết lưu lượng và cân bằng nồng độ các chất ô nhiễm trong nước thải trước khi được đưa vào các công trình phía sau. Nước sau đó được đưa vào cụm bể keo tụ tạo bông để tăng kích thước hạt cặn cho quá trình lắng diễn ra tốt hơn cũng như loại bỏ các chất gây cản trở quá trình sinh học phía sau. Hiệu suất mong muốn của công nghệ đề xuất đối với các chỉ tiêu ô nhiễm trong nước thải là 93,6% đối với COD, 95,5% đối với BOD, 96,2% đối với SS, 91,5% đối với Độ màu và bảo đảm nước thải đầu ra đạt yêu cầu cần phải xử lý QCVN 13-MT:2015/BTNMT, loại B. xii ABSTRACT The content design of wastewater treatment plant Weaving, dyeing, finishing and garment factories of TRUNG QUY Company with capacity of 300 m3 / day. With the main pollution indicators BOD (730 mg/L), COD (1350 mg/L), SS (715 mg/L), Color (730 Pt-Co). Requirements treated waste water to reach QCVN 13-MT:2015/BTNMT, Class B before being discharged into the Industrial waste water treatment system. Technology design proposed in this project is an activated sludge Arotank contribute a major role. Waste water will be pretreated through trash but refined to remove coarse, then through an air conditioning to regulate the flow and balance the concentration of pollutants in the effluent before it is put into the works behind. Then the wastewater is put into clusters flocculation flocculation tank to increase particle size for deposition process residues better place as well as the removal of obstructing biological processes behind. Aerotank contribute an important role in the removal of contaminants remaining activated sludge decrease COD, BOD . Desired performance of the proposed technologies for pollution indicators in waste rwater is 93,6% for COD, BOD 95,5 % for, 96,2% for SS, 91,7% for color and ensure effluent satisfactory need to handle QCVN 13:MT:2015/BTNMT, Class B. xiii Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy, công suất 300 m3/ngày.đêm. LỜI CẢM ƠN Đầu tiên em xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu nhà trường cùng toàn thể thầy cô bộ môn đã tạo điều kiện cho em được thực hiện bài luận văn. Nhờ đó mà em có thêm kinh nghiệm và kiến thức về môn chuyên ngành của mình, giúp em có thêm tự tin để chuẩn bị ra ngoài làm việc một cách dễ dàng hơn. Đặc biệt em xin chân thành cảm ơn Cô ThS. Lê Thị Ngọc Diễm người đã hướng dẫn em thực hiện bài đồ án. Cô đã tận tình giúp đỡ em trong suốt quá trình thực hiện bài luận văn. Cô đã giúp đỡ em rất nhiều khi gặp vấn đề khó khăn trong vấn đề chuyên ngành của em, cô đã truyền đạt rất nhiều kinh nghiệm và kiến thức giúp em hoàn thành tốt đồ án. Bài đồ án đã thực hiện còn nhiều thiếu sót do em chưa có nhiều kinh nghiệm và kiến thức thực tế. Kính mong các thầy cô giúp đỡ và hướng dẫn tận tình trong bài luận văn. Đây như một tiền đề giúp em từng bước cận với chuyên ngành của mình. Cuối cùng em xin cảm ơn các thầy cô trong khoa cũng như trong nhà trường đã truyền đạt cho em những kiến thức phục vụ trong quá trình làm đồ án. Em xin chân thành cảm ơn :  Trường Đại học Tài Nguyên và Môi Trường thành phố Hồ Chí Minh  Ban Chủ nhiệm Khoa Môi Trường  Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy.  Quý Thầy Cô  Cô hướng dân ThS Lê Thị Ngọc Diễm Đã tạo điều kiện cho em hoàn thành tốt khóa luận tốt nghiệp này! SVTH: Phan Thanh Tàu – MSSV: 0250020122 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 1 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy, công suất 300 m3/ngày.đêm. MỞ ĐẦU 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Trong những năm gần đây việc phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường là chủ đề tập trung sự quan tâm của nhiều nước trên thế giới. Một trong những vắn đề đặt ra cho các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam là cải thiện môi trường ô nhiễm do các chất độc hại do nền công nghiệp tạo ra. Điển hình các ngành công nghiệp như cao su, hóa chất, công nghiệp thực phẩm, thuốc bảo vệ thực vật, y dược, luyện xi mạ, giấy, và ngành dệt nhuộm là một trong những ngành phát triển mạnh mẽ và chiếm kinh ngạch xuất khẩu cao của Việt Nam. Để phát triển bền vững chúng ta cần có giải pháp, trong đó có giải pháp kỹ thuật nhằm hạn chế, loại bỏ các chất ô nhiễm do hoạt động sản xuất thải ra môi trường. Một trong những giải pháp tích cực trong công tác bảo vệ môi trường chống ô nhiễm nguồn nước là tổ chức thoát nước và xử lý nước trước hi xả vào nguồn tiếp nhận. Ngành dệt may thu hút nhiều lao động góp phần giải quyết việc làm và phù hợp với những nước đang phát triển không có nền công nghiệp nặng phát triển mạnh như nước ta. Tuy nhiên hầu hết các nhà máy xí nghiệp dệt nhuộm ở ta đều có hệ thống xử lý nước thải nhưng hoạt động không hiệu quả và có xu hướng thải trực tiếp ra sông suối ao hồ loại nước thải này có độ kiềm cao, độ màu lớn, nhiều hóa chất độc hại đối với loài thủy sinh Để có thể chủ động và giảm nhẹ chi phí trong việc khắc phục ô nhiễm, các cơ sở cần nắm được những vấn đề chính của công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm. Đề tài này sẽ trình bày các giải pháp xử lý ô nhiễm phù hợp với điều kiện hiện nay của các cơ sở dệt nhuộm trong nước. 2. TÍNH CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Môi trường là một trong những vấn đề mà hiện nay ai cũng quân tâm và bức xúc. Vấn đề không phải tự nó phát sinh ra mà nguyên nhân chính do nhu cầu cuộc sống hiện nay. Ngành công nghiệp dệt nhuộm là một trong những ngành công nghiệp truyền thống ở nước ta. Hiện nay ngành cũng chiếm một vị trí quan trọng trong nền kinh tế, đóng góp rất lớn vào ngân sách và giải quyết công ăn việc làm cho nhiều lao động. Tuy nhiên đặc trưng của nước thải dệt nhuộm là nước thải thay đổi (thay đổi về COD, pH, SVTH: Phan Thanh Tàu – MSSV: 0250020122 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 2 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy, công suất 300 m3/ngày.đêm. độ màu) liên tục do việc sử dụng nhiều loại phẩm màu và hóa chất khác nhau, thậm chí việc thay đổi màu sắc trong cùng một loại phẩm màu cũng làm cho tính chất nước thải thay đổi. Việc tính chất nước thải thay đổi sẽ làm ảnh hưởng đến hiệu quả xử lý của các công trình trong hệ thống xử lý nước thải. Có nhiều phương pháp xử lý nước thải dệt nhuộm đã được nghiên cứu và ứng dụng nhưng chưa đạt hiệu quả cao do công nghệ phức tạp hoặc chi phí đầu tư, vận hành lớn. Hiện nay, ở Việt Nam đa số các nhà máy, xí nghiệp dệt nhuộm hoặc không có hệ thống xử lý nước thải hoặc xử lý chưa đạt yêu cầu xả thải. Điều dễ nhận biết là độ màu cao của dòng nước thải từ các xí nghiệp này. Do tính chất trên nếu không xử lí triệt để thì về lâu dài nước thải này sẽ tích tụ, gây ô nhiễm đến các nguồn nước xung quanh. Bên cạnh đó, hiện nay công ty TNHH dệt may Trung Quy đang mở rộng quy mô sản xuất vì vậy nên cần xây dựng thêm một hệ thống xử lý cho khu sản xuất mới nhằm đáp ứng nhu cầu xả thải sau khi mở rộng quy mô. Nắm bắt được nhu cầu đó, tôi đã vận dụng kiến thức đã tiếp thu ở trường để thiết kế 1 hệ thống xử lí, đạt hiệu quả về xử lý và hiệu quả kinh tế để đề xuất cho công ty, nhằm góp 1 phần kiến thức nhỏ bé của mình vào sự phát triển cũng như mục tiêu bảo vệ môi trường của công ty. Khóa luận tốt nghiệp “Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy, công suất 300m3/ngày.đêm” nhằm đề xuất ra phương án xử lý hiệu quả cho nước thải của Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy nói riêng và nước thải ngành công nghiệp Dệt Nhuộm nói chung. 3. MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI − Tính toán thiết kế và đề xuất phương án thiết kế hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy đạt QCVN 13:2015/ BTNMT cột B Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp dệt nhuộm. − Thiết lập các bản vẽ chi tiết các công trình đơn vị, sơ đồ bố trí các công trình có tính khả thi theo điều kiện thực tế nhà máy. 4. NỘI DUNG ĐỀ TÀI − Tổng quan và đánh giá hiện trạng môi trường của ngành dệt nhuộm Việt Nam. − Tổng quan về đặc tính và các công nghệ xử lý nước thải dệt nhuộm. SVTH: Phan Thanh Tàu – MSSV: 0250020122 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 3 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy, công suất 300 m3/ngày.đêm. − Tổng quan về Công Ty TNHH dệt may Trung Quy − Tìm hiểu quy trình và công nghệ sản xuất của công ty. − Lấy mẫu nước thải thực hiện thí nghiệm sơ bộ nhằm xác định độ pH, nồng độ chất khử màu và polymer tối ưu cho quá trình khử màu. − Tính toán thiết kế các công trình đơn vị và tính toán kinh tế. − Lập bản vẽ thiết kế hệ thống xử lý nước thải. 5. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI Về mặt môi trường: Xử lý đạt tiêu chuẩn xả thải, tránh tình trạng gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng tới môi trường xung quanh và hệ sinh vật thủy sinh. Về mặt kinh tế: Tiết kiệm tài chính cho công ty, nâng cao chất lượng nước thải của công ty. Nội dung trong luận văn không chỉ áp dụng cho xử lý nước thải dệt nhuộm của Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy mà còn góp phần định hướng, đề ra phương pháp xử lý hiệu quả cho nước thải dệt nhuộm. Từ đó, góp phần làm tăng hiệu quả xử lý và tiết kiệm về mặt kinh tế trong việc xử lý nước thải của ngành Dệt Nhuộm. SVTH: Phan Thanh Tàu – MSSV: 0250020122 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 4 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải Nhà máy dệt, nhuộm, hoàn tất vải và may mặc Trung Quy, công suất 300 m3/ngày.đêm. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN 1.1 TỔNG QUAN VỀ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM 1.1.1 Giới thiệu về ngành dệt nhuộm [6] Dệt may là một trong những ngành đang phát triển mạnh trong nền công nghiệp của nước ta. Ngành công nghiệp này chiếm vị trí quan trong trong nền kinh tế quốc dân, đóng góp đáng kể cho ngân sách nhà nước và giải quyết công ăn việc làm cho nhiều lao động. Ngành Dệt may Việt Nam sau hơn 20 năm liên tục phát triển với tỷ lệ tăng trưởng bình quân 15%/năm,đến nay đã vươn lên trở thành ngành kinh tế hàng đầu cả nước, với kim ngạch xuất khẩu đóng góp từ 10%15% GDP hàng năm.Việt Nam hiện là một trong 5 nhà xuất khẩu dệt may hàng đầu thế giới với thị phần 4%-5%. Thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam là Hoa Kỳ, EU và Nhật (chiếm trên 75% kim ngạch xuất khẩu hàng năm) với các sản phẩm may mặc chủ yếu là các sản phẩm từ bông và sợi tổng hợp cho phân khúc thị trường cấp trung và thấp. Bên cạnh đó, phải kể đến sự đóng góp cao và ngày càng tăng của các doanh nghiệp FDI trong giá trị xuất khẩu. Theo số liệu thống kê trong năm 2013 cũng như 2 tháng đầu năm 2014 đều cho thấy tỷ trọng xuất khẩu nghiêng hẳn về phía các doanh nghiệp FDI với hơn 60% tổng kim ngạch xuất khẩu.Với lợi thế ổn định chính trị-xã hội và nguồn lao động. Dệt may Việt Nam đang có nhiều cơ hội để tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu, đặc biệt khi các hiệp định thương mại Đối tác xuyên Chấu Á - Thái Bình Dương(TTP), Hiệp đinh thương mại tự do song phương Việt Nam - EU (FTA) được kí kết trong thời gian tới. Theo đó, mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu và tăng trưởng thị trường nội địa theo Quy hoạch phát triển ngành công nghiệp Dệt May đến năm 2020,tầm nhìn 2030 của Bộ Công Thương sẽ đạt khoảng 10%-12%/năm. Ngoài ra sự phát triển của ngành dệt may Việt Nam phụ thuộc vào một số nhân tố sau. ➢ Tình hình kinh tế Ngành dệt may chịu sự tác động của tình hình biến động kinh tế toàn cầu. Các hoạt động xuất nhập khẩu đóng vai trò quan trọng trong ngành với kim ngạch xuất khẩu SVTH: Phan Thanh Tàu – MSSV: 0250020122 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 5