Tài liệu Xây dựng bản đồ trên điện thoại di động có hỗ trợ java

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN BỘ MÔN CÔNG NGHỆ PHẦN MỀM NGUYỄN NGỌC DUY QUANG – VŨ BÁ QUANG XÂY DỰNG BẢN ĐỒ TRÊN ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG CÓ HỖ TRỢ JAVA KHOÁ LUẬN CỬ NHÂN TIN HỌC TP. HCM, 2005 TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN BỘ MÔN CÔNG NGHỆ PHẦN MỀM NGUYỄN NGỌC DUY QUANG - 0112194 VŨ BÁ QUANG - 0112395 XÂY DỰNG BẢN ĐỒ TRÊN ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG CÓ HỖ TRỢ JAVA KHOÁ LUẬN CỬ NHÂN TIN HỌC GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN Thạc sĩ LÊ THỤY ANH NIÊN KHÓA 2001-2005 HO CHI MINH CITY – MOBILE MAP Version 1.0 / 07-2005 Siemens SK 65 Siemens SL 65 Sony Ericsson K750 Samsung E100 Sony Ericsson P900 Samsung E710 Nhận xét của giáo viên hướng dẫn ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ Nhận xét của giáo viên phản biện ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ LỜI CẢM ƠN Chúng em xin chân thành cảm ơn Quý thầy cô trong Khoa Công nghệ Thông tin Trường Đại học Khoa học Tự nhiên đã tận tình dạy bảo cho chúng em nhiều kiến thức bổ ích trong suốt thời gian học tập tại trường cũng như đã tạo điều kiện cho chúng em được thực hiện đề tài này. Kính chúc các Thầy cô luôn dồi dào sức khỏe và thành công trong cuộc sống. Đặc biệt, chúng em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy Lê Thụy Anh, người đã tận tình hướng dẫn chúng em trong suốt thời gian thực hiện đề tài, cho chúng em sự bình tĩnh và tự tin, giúp chúng em rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý báu mỗi khi chúng em vấp phải những khó khăn. Chúng em khó có thể hoàn thành được đề tài này nếu không nhờ sự tận tình chỉ bảo của thầy. Chúng con cảm ơn cha mẹ và gia đình đã sinh ra và nuôi dạy chúng con khôn lớn, luôn bên cạnh động viên và ủng hộ chúng con trên con đường mà chúng con đã yêu thích và lựa chọn. Cảm ơn các bạn sinh viên CNTT khóa 2001. Các bạn đã giúp đỡ, động viên và hỗ trợ chúng tôi rất nhiều cũng như đóng góp cho chúng tôi nhiều ý kiến quý báu, qua đó, giúp chúng tôi hoàn thiện hơn cho đề tài. Mặc dù đã rất nỗ lực, cố gắng nhưng chắc hẳn đề tài vẫn còn nhiều thiếu sót. Chúng em rất mong nhận được nhiều sự góp ý phê bình của Quý thầy cô, của các anh chị và các bạn. Một lần nữa, chúng em xin chân thành cảm ơn ! TP Hồ Chí Minh, tháng 7 năm 2005 Nhóm thực hiện Nguyễn Ngọc Duy Quang – Vũ Bá Quang i LỜI NÓI ĐẦU Có thể nói rằng đề tài về bản đồ giao thông tại thành phố Hồ Chí Minh là một đề tài không mới. Trong các năm qua, đã có nhiều khóa luận của các sinh viên ngành CNTT nghiên cứu về chủ đề này, trong đó, đáng chú ý nhất là các đề tài của sinh viên Khoa CNTT Trường ĐH Khoa học Tự nhiên TP.HCM. Các đề tài này đa số đều được thực hiện rất tốt, hỗ trợ cho người dùng rất nhiều chức năng như : xem bản đồ, tra cứu thông tin về các đường đi, các địa điểm, tra cứu các tuyến xe buýt… đặc biệt là chức năng xác định lộ trình để tìm đường đi ngắn nhất giữa hai địa điểm và hầu hết các đề tài nói trên đều được thực hiện nhắm đến môi trường sử dụng là các máy tính để bàn hoặc Pocket PC. Trong thời điểm hiện nay, trên thế giới cũng như tại Việt Nam, thị trường cho điện thoại di động đang trở nên sôi động hơn bao giờ hết. Một mặt, do thu nhập của người dân ngày càng được cải thiện cùng với nhu cầu trao đổi thông tin ngày càng tăng khiến cho nhu cầu sử dụng điện thoại di động cũng tăng theo. Mặt khác, các nhà sản xuất điện thoại di động nắm bắt được nhu cầu của giới trẻ ưa chuộng những sản phẩm “high-tech” và cũng do yêu cầu cạnh tranh với nhau nên liên tục tung ra nhiều sản phẩm mới với nhiều tính năng, cấu hình ngày càng được nâng lên và giá thành ngày càng giảm. Chiếc điện thoại di động giờ đây không phải là một món hàng quá xa xỉ. Nhờ đó, ngày càng có nhiều người sở hữu được phương tiện trao đổi thông tin hữu ích này. Cùng với sự phát triển của thị trường điện thoại di động là sự phát triển mạnh mẽ của xu hướng lập trình phần mềm ứng dụng cho các thiết bị này. Phần mềm cho các điện thoại di động hiện nay rất đa dạng mà đa số là các trò chơi, các chương trình tiện ích như xử lý ảnh chụp, đổi đơn vị đo lường, từ điển, soạn thảo văn bản, diệt virus… Tuy vậy, một ứng dụng về bản đồ giao thông, mà cụ thể là bản đồ thành phố Hồ Chí Minh dành cho điện thoại di động với các tính năng đã trình bày ở trên thì gần như chưa có. Có thể nói là “gần như chưa có” bởi vì trước đây, trên một số tạp chí, diễn đàn tin học cũng có giới thiệu một phần mềm bản đồ thành phố Hồ Chí ii Minh, tuy nhiên, phần mềm này cũng chỉ thực hiện được một chức năng là hiển thị bản đồ. Tuy thế, chức năng này cũng chưa thật tốt do chỉ lưu được ảnh tĩnh của bản đồ vào tập tài nguyên, vì vậy, không thể phóng to hay thu nhỏ bản đồ, và cũng vì thế làm cho chương trình có kích thước lớn, tốc độ chậm, không thích hợp cho các điện thoại có cấu hình trung bình hiện đang được dùng rất phổ biến tại thị trường Việt Nam. Với những lý do trên, nhóm chúng em chọn thực hiện đề tài “Xây dựng bản đồ trên điện thoại di động hỗ trợ Java”. Mục tiêu của đề tài nhằm xây dựng một phần mềm ứng dụng bản đồ giao thông TP. Hồ Chí Minh bằng ngôn ngữ lập trình Java, có thể thực thi được trên nhiều loại điện thoại di động khác nhau. Nhờ vào phần mềm này, người sử dụng có thể xem bản đồ, tra cứu tên đường, tên các địa điểm, các công trình công cộng như chợ, trường học, bệnh viện, khách sạn…, đặc biệt là trợ giúp người sử dụng xác định lộ trình ngắn nhất để đi từ địa điểm này đến một địa điểm khác… Phần mềm này nếu được thực hiện tốt sẽ trở thành một ứng dụng rất hữu ích, rất thiết thực và tiện dụng đối với nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ và những người bận rộn trong việc đi lại. Nói đến lập trình cho điện thoại di động, chúng ta đều hình dung được hai trở ngại lớn. Thứ nhất, đó là năng lực của bộ vi xử lý trên điện thoại rất yếu và thứ hai, đó là dung lượng của bộ nhớ rất nhỏ. Điều này gây trở ngại không nhỏ đến việc tổ chức dữ liệu cho phần mềm, bởi lẽ, dữ liệu về các đường giao thông tại thành phố Hồ Chí Minh là rất lớn, muốn lưu được toàn bộ dữ liệu này trên chiếc điện thoại di động là một điều không đơn giản. Ngoài ra, các hạn chế của điện thoại di động cũng buộc người lập trình phải chọn giải thuật thật hiệu quả và luôn phải tính toán nhằm tối ưu cho chương trình. Mặt khác, đối với người lập trình, sự hạn chế của thư viện hàm trong ngôn ngữ Java được hỗ trợ cho điện thoại cũng là một vấn đề không dễ giải quyết. Những hạn chế đã nêu thật sự là một thách thức lớn mà đề tài bắt buộc phải vượt qua. Nội dung của bài báo cáo này được chia thành 7 chương như sau : iii - Chương 1 : Tổng quan về lập trình trên điện thoại di động. Chương này nêu những vấn đề chung về tình hình sử dụng điện thoại di động hiện nay; hoạt động phát triển phần mềm cho loại thiết bị này; giới thiệu một số phần mềm công cụ nhằm hỗ trợ cho việc phát triển ứng dụng di động bằng ngôn ngữ lập trình Java. - Chương 2 : Giới thiệu khái quát về chuẩn J2ME. Phần này trình bày các mục tiêu, nội dung và định nghĩa các khái niệm quan trọng trong J2ME. Ngoài ra, chương này cũng trình bày các tính năng, các điểm thuận lợi và hạn chế của bộ thư viện Java được hỗ trợ cho điện thoại di động. - Chương 3 : Những khó khăn do hạn chế của J2ME. Chương này trình bày những ảnh hưởng quan trọng đến việc thiết kế và cài đặt một số tính năng của đề tài do hạn chế của thư viện Java trên điện thoại di động. - Chương 4 : Phân tích – thiết kế ứng dụng. Phân tích các yêu cầu nghiệp vụ, các yêu cầu phi chức năng và đặc tả chi tiết ứng dụng ở mức phân tích, thiết kế. - Chương 5 : Một số cải tiến nhằm tối ưu hóa chương trình. Do thiết bị di động hạn chế về năng lực xử lý, dung lượng bộ nhớ và khả năng lưu trữ, chương này trình bày một số phương pháp, thủ thuật nhằm giúp cho ứng dụng được tối ưu hóa về tốc độ, tối ưu việc sử dụng bộ nhớ và giảm kích thước cho phần mềm. - Chương 6 : Thử nghiệm - Hướng dẫn cài đặt và sử dụng. Giới thiệu một số trình giả lập các điện thoại di động phổ biến trên thị trường được đề tài sử dụng cho mục đích thử nghiệm; hướng dẫn cài đặt và sử dụng các chức năng của phần mềm. - Chương 7 : Tổng kết – Đánh giá. Nhận xét các công việc đã được thực hiện; trình bày các ưu, khuyết điểm và hướng mở rộng cho phần mềm. - Phụ lục A : Các thuật ngữ được sử dụng. Liệt kê và giải thích các thuật ngữ được sử dụng trong chương trình. - Phụ lục B : Giới thiệu các chương trình giả lập. Mục đích của chương này nhằm trình bày các tính năng cũng như các yêu cầu về phần cứng, phần mềm cần thiết để cài đặt chương trình. iv MỤC LỤC Trang Lời cảm ơn ...................................................................................................................i Lời nói đầu ..................................................................................................................ii Mục lục........................................................................................................................v Danh mục hình ..........................................................................................................vii Danh mục bảng ...........................................................................................................x Chương 1 : TỔNG QUAN VỀ LẬP TRÌNH TRÊN ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG ..1 1.1. Đôi nét về thị trường điện thoại di động Việt Nam .....................................1 1.1.1. Sự phát triển của thị trường thông tin di động ................................1 1.1.2. Nhu cầu phát triển phần mềm cho điện thoại di động ....................2 1.2. Lập trình trên điện thoại di động..................................................................4 1.2.1. Quá trình phát triển ứng dụng J2ME ..............................................4 1.2.2. Các J2ME IDE ................................................................................5 1.3. Giới thiệu một số công cụ hỗ trợ lập trình J2ME ........................................6 1.3.1. J2ME Wireless Toolkit (WTK).......................................................6 1.3.2. Borland JBuiler ...............................................................................9 1.3.3. Sun ONE Studio 5, Mobile Edition ..............................................16 Chương 2 : GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CHUẨN J2ME .............................23 2.1. Nền tảng Java .............................................................................................23 2.2. Sự khác nhau giữa ngôn ngữ Java trên CLDC với Java thông thường......29 2.3. MIDP..........................................................................................................32 2.3.1. Định nghĩa.....................................................................................32 2.3.2. Yêu cầu về phần cứng ...................................................................32 2.3.3. Các khả năng và hạn chế của MIDP .............................................33 Chương 3 : NHỮNG KHÓ KHĂN DO HẠN CHẾ CỦA J2ME ........................36 3.1. Các hàm tô màu..........................................................................................36 3.2. Các hàm vẽ đường......................................................................................37 3.3. Vấn đề font chữ ..........................................................................................38 3.4. Vấn đề vẽ chuỗi ký tự ................................................................................39 3.5. Vấn đề về số thực.......................................................................................40 Chương 4 : PHÂN TÍCH – THIẾT KẾ ỨNG DỤNG .........................................42 4.1. Khảo sát hiện trạng.....................................................................................42 4.2. Phân tích và xác định yêu cầu ....................................................................43 4.2.1. Danh sách các yêu cầu nghiệp vụ .................................................43 4.2.2. Các yêu cầu phi chức năng ...........................................................43 4.3. Thiết kế ứng dụng ......................................................................................44 4.3.1. Lược đồ sử dụng ...........................................................................44 4.3.2. Đặc tả Use Case ............................................................................45 4.3.3. Sơ đồ lớp mức phân tích ...............................................................57 4.3.4. Các biểu đồ hoạt động...................................................................64 4.3.4. Sơ đồ lớp mức thiết kế ..................................................................70 v Chương 5 : MỘT SỐ CẢI TIẾN NHẰM TỐI ƯU HÓA CHƯƠNG TRÌNH...95 5.1. Nội dung và ý nghĩa của việc tối ưu hóa....................................................95 5.2. Tối ưu hóa kích thước chương trình ..........................................................95 5.2.1. Các nguyên tắc tối ưu kích thước trong thiết kế chương trình .....95 5.2.2. Tối ưu kích thước chương trình khi đóng gói ...............................99 5.3. Tối ưu hóa về tốc độ.................................................................................104 5.3.1. Khái quát chung ..........................................................................104 5.3.2. Tìm các vị trí cần tối ưu về tốc độ ..............................................104 5.3.3. Các nguyên tắc tăng tốc cho chương trình..................................106 5.4. Tối ưu hóa việc sử dụng bộ nhớ...............................................................110 5.4.1. Công cụ theo dõi việc sử dụng bộ nhớ........................................110 5.4.2. Các nguyên tắc tối ưu hóa việc sử dụng bộ nhớ .........................111 Chương 6 : THỬ NGHIỆM – HƯỚNG DẪN CÀI ĐẶT VÀ SỬ DỤNG ........114 6.1. Cài đặt chương trình trên máy ảo.............................................................114 6.1.1. Trình giả lập Sony Ericsson ........................................................114 6.1.2. Trình giả lập Nokia .....................................................................115 6.1.3. Trình giả lập Siemens .................................................................117 6.1.4. Trình giả lập Samsung ................................................................120 6.1.5. Trình giả lập chuẩn (Sun Microsystems) ....................................121 6.2. Vấn đề hỗ trợ tiếng Việt có dấu ...............................................................123 6.2.1. Hiển thị tiếng Việt trên máy ảo...................................................123 6.2.2. Hiển thị tiếng Việt trên thiết bị thật ............................................123 6.3. Hướng dẫn sử dụng chương trình ............................................................124 6.3.1. Chức năng duyệt bản đồ..............................................................124 6.3.2. Chức năng tra cứu địa điểm, tên đường ......................................124 6.3.3. Chức năng tìm đường đi ngắn nhất giữa hai điểm......................128 6.3.4. Chức năng trợ giúp, hướng dẫn sử dụng.....................................131 Chương 7 : TỔNG KẾT – ĐÁNH GIÁ...............................................................133 7.1. Ưu điểm....................................................................................................133 7.2. Khuyết điểm .............................................................................................133 7.3. Hướng mở rộng ........................................................................................134 Phụ lục A : CÁC THUẬT NGỮ ĐƯỢC SỬ DỤNG ..........................................135 Phụ lục B : GIỚI THIỆU CÁC CHƯƠNG TRÌNH GIẢ LẬP.........................138 B.1. JDK..........................................................................................................138 B.2. Công cụ phát triển của hãng thứ ba .........................................................138 B.3. Trình giả lập các loại điện thoại di động .................................................139 B.3.1. Siemens.......................................................................................139 B.3.2. Sony Ericsson .............................................................................140 B.3.3. Samsung .....................................................................................142 B.3.4. Nokia ..........................................................................................145 Tài liệu tham khảo...................................................................................................147 vi DANH MỤC HÌNH Trang Hình 1-1 : Doanh thu sản xuất phần mềm cho điện thoại di động năm 2004.........3 Hình 1-2 : Tạo project J2ME bằng Wizard trong JBuilder ...................................10 Hình 1-3 : JBuilder MIDP Designer .....................................................................12 Hình 1-4 : Màn hình gỡ rối của JBuilder ...............................................................14 Hình 1-5 : Tạo project J2ME bằng Sun ONE Studio 5..........................................17 Hình 1-6 : Cửa sổ quản lý tập tin của Sun ONE Studio 5 .....................................18 Hình 2-1 : Kiến trúc J2ME.....................................................................................24 Hình 2-2 : Các thành phần trong kiến trúc J2ME .................................................26 Hình 2-3 : Quan hệ giữa J2ME configuration và J2SE..........................................28 Hình 4-1 : Lược đồ sử dụng ..................................................................................44 Hình 4-2 : Sơ đồ lớp mức phân tích.......................................................................57 Hình 4-3 : Mô tả lớp MainMIDlet .........................................................................58 Hình 4-4 : Mô tả lớp MainCanvas .........................................................................59 Hình 4-5 : Mô tả lớp FindObjectForm...................................................................60 Hình 4-6 : Mô tả lớp MessageBox.........................................................................60 Hình 4-7 : Mô tả lớp IndexList ..............................................................................61 Hình 4-8 : Mô tả lớp IndexList ..............................................................................61 Hình 4-9 : Mô tả lớp Places ...................................................................................62 Hình 4-10 : Mô tả lớp Streets.................................................................................63 Hình 4-11 : Sequence diagram Hiển thị bản đồ .....................................................64 Hình 4-12 : Collaboration diagram Hiển thị bản đồ ..............................................64 Hình 4-13 : Sequence diagram Tìm địa điểm ........................................................65 Hình 4-14 : Collaboration diagram Tìm địa điểm..................................................66 Hình 4-15 : Sequence diagram Tìm đường theo tên ..............................................67 Hình 4-16 : Collaboration diagram Tìm đường theo tên .......................................68 Hình 4-17 : Sequence diagram Tìm đường đi ngắn nhất .......................................69 Hình 4-18 : Collaboration diagram Tìm đường đi ngắn nhất ................................69 vii Hình 4-19 : Sơ đồ lớp mức thiết kế........................................................................70 Hình 4-20 : Thiết kế lớp MainMIDlet....................................................................72 Hình 4-21 : Thiết kế lớp MainCanvas....................................................................73 Hình 4-22 : Thiết kế lớp MessageBox ...................................................................76 Hình 4-23 : Thiết kế lớp FindObjectForm .............................................................77 Hình 4-24 : Thiết kế lớp HelpScreen .....................................................................79 Hình 4-25 : Thiết kế lớp IndexList ........................................................................80 Hình 4-26 : Thiết kế lớp SplashScreen ..................................................................79 Hình 4-27 : Thiết kế lớp About..............................................................................81 Hình 4-28 : Thiết kế lớp Districts ..........................................................................82 Hình 4-29 : Thiết kế lớp Places..............................................................................84 Hình 4-30 : Thiết kế lớp Streets .............................................................................85 Hình 4-31 : Thiết kế lớp NodePosition ..................................................................89 Hình 4-32 : Sequence diagram Hiển thị bản đồ (mức thiết kế) .............................90 Hình 4-33 : Collaboration diagram Hiển thị bản đồ (mức thiết kế).......................90 Hình 4-34 : Sequence diagram Tìm địa điểm (mức thiết kế).................................91 Hình 4-35 : Collaboration diagram Tìm địa điểm (mức thiết kế)..........................92 Hình 4-36 : Sequence diagram Tìm đường theo tên (mức thiết kế) ......................93 Hình 4-37 : Collaboration diagram Tìm đường theo tên (mức thiết kế)................93 Hình 4-36 : Sequence diagram Tìm đường ngắn nhất (mức thiết kế) ...................94 Hình 4-37 : Collaboration diagram Tìm đường ngắn nhất (mức thiết kế).............94 Hình 5-1 : Mô hình quá trình đóng gói ứng dụng J2ME .......................................99 Hình 5-2 : Sơ đồ sử dụng Obfuscator ..................................................................102 Hình 5-3 : Màn hình giao diện công cụ Profiler ..................................................105 Hình 5-4 : Màn hình giao diện công cụ theo dõi việc sử dụng bộ nhớ................111 Hình 6-1 : Thử nghiệm ứng dụng trên trình giả lập Sony Ericsson.....................114 Hình 6-2 : Màn hình giao diện trình giả lập Sony Ericsson.................................115 Hình 6-3 : Thử nghiêm ứng dụng trên trình giả lập Nokia ..................................116 Hình 6-4 : Kết quả thử nghiệm trên trình giả lập Nokia ......................................117 viii Hình 6-5 : Cài đặt ứng dụng trên điện thoại Siemens SK 65...............................119 Hình 6-6 : Khởi động ứng dụng trên Siemens SK 65 ..........................................120 Hình 6-7 : Kết quả thử nghiệm trên trình giả lập Siemens ..................................121 Hình 6-8 : Kết quả thử nghiệm trên trình giả lập Samsung .................................122 Hình 6-9 : Kết quả thử nghiệm trên J2ME SDK..................................................122 Hình 6-10 : Các phím di chuyển bản đồ ..............................................................124 Hình 6-11 : Kết quả tìm địa điểm ........................................................................126 Hình 6-12 : Màn hình tra cứu tên đường .............................................................127 Hình 6-13 : Kết quả tra cứu tên đường ................................................................128 Hình 6-14 : Màn hình chọn vị trí .........................................................................129 Hình 6-15 : Kết quả tìm đường đi ngắn nhất .......................................................130 Hình 6-16 : Màn hình hướng dẫn sử dụng ...........................................................132 Hình 6-17 : Màn hình xem thông tin chương trình..............................................132 Hình B-1 : Màn hình download JDK 1.4 .............................................................138 Hình B-2 : Trình giả lập Siemens ........................................................................140 Hình B-3 : Trình giả lập Sony Erisson.................................................................141 Hình B-4 : Trình giả lập Samsung .......................................................................144 Hình B-5 : Nokia Developer’s Suite 2.2 ..............................................................146 Hình B-6 : Trình giả lập của Nokia Developer’s Suite........................................146 ix DANH MỤC BẢNG Trang Bảng 2-1 : Phân loại CLDC và CDC ...................................................................28 Bảng 4-1 : Danh sách các yêu cầu nghiệp vụ ......................................................43 Bảng 4-2 : Phân tích các thuộc tính lớp MainMIDlet..........................................58 Bảng 4-3 : Phân tích các phương thức lớp MainMIDlet......................................58 Bảng 4-4 : Phân tích các thuộc tính lớp MainCanvas..........................................59 Bảng 4-5 : Phân tích các phương thức lớp MainCanvas......................................59 Bảng 4-6 : Phân tích các phương thức lớp FindObjectForm ...............................60 Bảng 4-7 : Phân tích các phương thức lớp MessageBox .....................................60 Bảng 4-8 : Phân tích các phương thức lớp IndexList ..........................................61 Bảng 4-9 : Phân tích các phương thức lớp Districts ............................................61 Bảng 4-10 : Phân tích các phương thức lớp Places..............................................62 Bảng 4-11 : Phân tích các phương thức lớp Streets .............................................63 Bảng 4-12 : Danh sách các lớp ............................................................................71 Bảng 4-13 : Danh sách các thuộc tính lớp MainMIDlet ......................................72 Bảng 4-14 : Danh sách các phương thức lớp MainMIDlet..................................72 Bảng 4-15 : Danh sách các thuộc tính lớp MainCanvas ......................................74 Bảng 4-16 : Danh sách các phương thức lớp MainCanvas..................................75 Bảng 4-17 : Danh sách các thuộc tính lớp MessageBox......................................76 Bảng 4-18 : Danh sách các phương thức lớp MessageBox .................................76 Bảng 4-19 : Danh sách các thuộc tính lớp FindObjectForm................................77 Bảng 4-20 : Danh sách các phương thức lớp FindObjectForm ...........................78 Bảng 4-21 : Danh sách các thuộc tính lớp HelpScreen........................................79 Bảng 4-22 : Danh sách các phương thức lớp HelpScreen ...................................79 Bảng 4-23 : Danh sách các phương thức lớp IndexList.......................................80 Bảng 4-24 : Danh sách các phương thức lớp SplashScreen ................................80 Bảng 4-25 : Danh sách các thuộc tính lớp About ................................................81 Bảng 4-26 : Danh sách các phương thức lớp About ............................................82 x Bảng 4-27 : Danh sách các thuộc tính lớp About ................................................83 Bảng 4-28 : Danh sách các phương thức lớp About ............................................83 Bảng 4-29 : Danh sách các thuộc tính lớp Places ................................................84 Bảng 4-30 : Danh sách các phương thức lớp Places............................................85 Bảng 4-31 : Danh sách các thuộc tính lớp Streets ...............................................87 Bảng 4-32 : Danh sách các phương thức lớp Streets ...........................................88 Bảng 5-1 : Bảng so sánh kết quả sử dụng obfuscator ........................................104 xi Chương 1 : Tổng quan về lập trình trên điện thoại di động Chương 1 : TỔNG QUAN VỀ LẬP TRÌNH TRÊN ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG 1.1. Đôi nét về thị trường điện thoại di động Việt Nam : 1.1.1. Sự phát triển của thị trường thông tin di động : Thị trường thông tin di động Việt Nam là một trong những thị trường phát triển nhanh nhất khu vực Đông Nam Á. Theo đánh giá của BMI - Tập đoàn xuất bản chuyên nghiên cứu và đánh giá thị trường viễn thông thế giới, năm 2003, thị trường thông tin di động Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng 43% và năm 2004 là 65%. Tại Hội nghị quốc tế về thông tin di động lần 2 (2nd Mobiles Vietnam) diễn ra tại TP.HCM ngày 11 và 12/5 năm 2005, các chuyên gia dự báo trong năm 2005, tổng số thuê bao di động tại Việt Nam sẽ đạt 7,3 triệu và năm 2008 sẽ lên đến mức 21,2 triệu. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn là một trong những quốc gia có mật độ điện thoại di động thấp nhất ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, do vậy đây sẽ là địa điểm hấp dẫn để các doanh nghiệp trong nước cũng như các đối tác nước ngoài khai thác và tìm kiếm cơ hội kinh doanh. Hiện nay, Việt Nam có 6 nhà khai thác, cung cấp dịch vụ thông tin di động thuộc 5 doanh nghiệp là : VNPT (Vinafone, Mobifone), Công ty Viễn thông quân đội (Viettel), Công ty cổ phần viễn thông Sài Gòn (Saigon Postel), Công ty cổ phần viễn thông Hà Nội (Hanoi Telecom) và Công ty Viễn thông Điện lực (VP Telecom). Trong đó Hanoi Telecom và VP Telecom dự kiến khai trương mạng vào đầu năm 2006. Tiềm năng của thị trường thông tin di động Việt Nam là điều được khẳng định, nhưng vẫn là một ẩn số đối với các nhà phân tích thị trường bởi nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng cũng như khả năng cung cấp của các nhà khai thác vẫn đang ở mức khám phá ban đầu. Việt Nam được coi là thị trường rất hấp dẫn trong lĩnh vực thông tin di động. 1 Chương 1 : Tổng quan về lập trình trên điện thoại di động 1.1.2. Nhu cầu phát triển phần mềm cho điện thoại di động : Điện thoại di động đầu tiên ra đời với chức năng như một chiếc điện thoại thông thường, đó là gọi và nhận cuộc gọi. Sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế ngày càng khẳng định vai trò của thông tin liên lạc đến khả năng thành bại của việc cạnh tranh trong kinh doanh. Ngoài ra, nhu cầu trao đổi thông tin, giải trí của con người cũng ngày càng được nâng cao và nhờ vào sự tiến bộ về mặt kỹ thuật, chiếc điện thoại di động ngày càng có thêm nhiều tính năng mới, đa dạng hơn, tiến bộ hơn và hiện đại hơn. Màn hình từ đơn sắc chuyển sang màn hình màu, từ hỗ trợ tin nhắn dạng văn bản (SMS) chuyển sang hỗ trợ tin nhắn có hình ảnh, âm thanh (MMS), hỗ trợ quay phim, xem phim, chụp ảnh, nghe nhạc… Năng lực xử lý và lưu trữ của điện thoại di động cũng liên tục được cải tiến. Các hãng sản xuất đã làm cho chiếc điện thoại trở nên linh động hơn, giúp cho người sử dụng có thể dễ dàng cấu hình giao diện và các ứng dụng. Đặc biệt, bằng cách cho phép lập trình viên viết thêm các chương trình ứng dụng, trò chơi cho điện thoại, chiếc điện thoại di động hiện nay thực sự là một công cụ làm việc, học tập, vui chơi và giải trí hữu ích đối với mọi người. Trong vài năm gần đây, hoạt động sản xuất phần mềm cho điện thoại di động phát triển khá mạnh mẽ. Rất nhiều sản phẩm phần mềm đã ra đời để phục vụ tốt hơn cho người sử dụng, trong đó, số lượng phần mềm nhiều nhất là các trò chơi, từ điển, truy cập Internet, trình diệt virus, soạn thảo văn bản và các tiện ích khác. Trong năm 2004, giá trị sản xuất phần mềm cho điện thoại di động trên thế giới đạt 3,1 tỉ USD và dự đoán sẽ đạt 18,5 tỉ USD vào năm 2009. Doanh thu sản xuất phần mềm cho điện thoại di động năm 2004 được phân bố như sau : 2 Chương 1 : Tổng quan về lập trình trên điện thoại di động Hình 1-1 : Doanh thu sản xuất phần mềm cho điện thoại di động năm 2004 Tại châu Á, chỉ riêng Nhật và Hàn Quốc đã chiếm 1,3 tỉ USD, còn lại là Trung Quốc và Ấn Độ. Tại Việt Nam, doanh thu không đáng kể. Hầu hết các phần mềm ứng dụng được phát triển dành cho điện thoại di động đều là phần mềm miễn phí và do các công ty, các trường đại học và nhiều cá nhân thực hiện chủ yếu nhằm mục đích phục vụ cho lợi ích của cộng đồng. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể hi vọng vào tương lai của một thị trường đầy tiềm năng và trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, người Việt Nam sẽ có thói quen tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ nói chung và bản quyền phần mềm nói riêng. 3