TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
TIỂU LUẬN MÔN QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC
ĐỀ TÀI: XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH
ĐẾN NĂM 2020 CHO CÔNG TY CỔ PHẦN SỮA
VIỆT NAM - VINAMILK
Giảng viên hướng dẫn : TS. TRẦN ĐĂNG KHOA
Lớp
: QTKD K23 – NC Ngày 4
Nhóm thực hiện
: Nhóm 1:
Mai Trường An
Lâm Thị Cẩm Chi
Trương Thị Xuân Đào
Trần Quang Đại
Thành phố Hồ Chí Minh
Tháng 07 năm 2014
LỜI CẢM ƠN
Sau một thời gian dài học tập, trao dồi kiến thức, tìm tòi và nghiên cứu, nhóm
chúng tôi đã hoàn thành đề tài “Xây dựng chiến lược kinh doanh đến năm 2020 cho
công ty Cổ phần sữa Việt Nam - Vinamilk”.
Nhóm xin gửi lời cám ơn sâu sắc đến TS. Trần Đăng Khoa, thầy đã tận tình chỉ
dạy, truyền đạt những kiến thức nền tảng cũng như chia sẻ những kinh nghiệm thực tế
để giúp nhóm hoàn thành tốt đề tài này.
Nhóm chúng tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các anh, chị lớp Cao
học Ngày 4 Khóa 23, trường Đại Học Kinh Tế Thành Phố Hồ Chí Minh đã hỗ trợ nhiệt
tình trong quá trình nhóm viết đề tài.
TP. Hồ Chí Minh, ngày 28 tháng 07 năm 2014
Nhóm thực hiện đề tài
Nhóm 1
MỤC LỤC
Trang
CHƯƠNG 1 .............................................................................................................................................................................. 1
MỞ ĐẦU.................................................................................................................................................................................... 1
1.1.
Lý do chọn đề tài
1
1.2.
Mục tiêu của đề tài
2
1.3.
Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
3
CHƯƠNG 2 .............................................................................................................................................................................. 4
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY .................................................................................................. 4
2.1.
Cơ sở lý luận
4
2.1.1.
Khái n iệm về chiến lược kinh doanh .........................................................................................................4
2.1.2.
Lý luận về quản trị chiến lược ....................................................................................................................5
2.2.
Tổng quan về Công ty
7
2.2.1.
Lịch sử hình thành ........................................................................................................................................7
2.2.2.
Quá trình phát triển.......................................................................................................................................9
2.2.3.
Cơ cấu tổ chức.............................................................................................................................................10
2.2.4.
Ngành nghề kinh doanh .............................................................................................................................10
2.2.5.
Tầm nhìn, sứ mệnh, mục tiêu ...................................................................................................................11
CHƯƠNG 3 ............................................................................................................................................................................ 14
PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG VÀ CHUỖI GIÁ TRỊ ................................................................................................. 14
3.1.
Phân tích môi trường vĩ mô của công ty
14
3.1.1.
Tốc độ tăng trưởng .....................................................................................................................................14
3.1.2.
Yếu tố lãi suất :............................................................................................................................................15
3.1.3.
Môi trường pháp luật, chính trị.................................................................................................................16
3.1.4.
Môi trường văn hóa – xã hội.....................................................................................................................17
3.1.5.
Môi trường dân số.......................................................................................................................................18
3.1.6.
Môi trường tự nhiên ...................................................................................................................................19
3.1.7.
Môi trường khoa học - công nghệ............................................................................................................19
3.2.
Phân tích môi trường vi mô của Công ty Vinamilk:
21
3.2.1.
Tình hình chung của ngành sữa Việt Nam: ............................................................................................21
3.2.2.
Các đối thủ cạnh tranh hiện tại của Vinamilk:.......................................................................................22
3.2.3.
Các đối thủ tiềm ẩn .....................................................................................................................................26
3.2.4.
Nhà cung cấp ...............................................................................................................................................28
3.2.5.
Khách hàng: .................................................................................................................................................29
3.2.6.
Sản phẩm thay thế: .....................................................................................................................................31
3.3.
Phân tích chuỗi giá trị của công ty vinamilk
33
3.3.1.
Các hoạt động hỗ trợ ..................................................................................................................................33
3.3.2.
Các hoạt động chín h ...................................................................................................................................41
CHƯƠNG 4 ............................................................................................................................................................................ 51
XÂY DỰNG, ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN CÁC PHƯƠNG ÁN CHIẾN LƯỢC ............................................. 51
4.1.
Xác định mục tiêu dài hạn của công ty
51
4.2.
Xây dựng chiến lược cho công ty
52
4.2.1.
Ma trận SPA CE...........................................................................................................................................52
4.2.1.1 Sơ lược về ma t rận SPA CE .........................................................................................................................52
4.2.1.2 Vinamilk xác định vị thế và xu thế hành động chiến lược dựa vào phân tích ma trận SPACE .....54
4.2.2.
Ma trận SWOT và lựa chọn các chiến lược cụ thể................................................................................56
4.2.2.1 Khái quát về ma trận SWOT ......................................................................................................................56
4.2.2.2 Phân tích công ty Cổ phần sữa Việt Nam - Vinamilk theo mô hình SWOT .....................................56
4.2.3.
Ma trận chiến lược chính ...........................................................................................................................64
4.2.4.
Ma trận định lượng QSPM ........................................................................................................................64
4.2.3.1 Sơ lược về ma trận QSPM ..........................................................................................................................64
4.2.3.2. Ma t rận QSPM của Công ty Vinamilk ....................................................................................................65
CHƯƠNG 5
KẾT LUẬN................................................................................................................................................ 70
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1: Sơ lược về Cô ng ty Cổ phần Vinamilk .............................................................................................................. 7
Bảng 2: Các chiến lược của một số đối thủ cạnh tranh chính: ................................................................................. 24
Bảng 3: Một số kênh phân phối chính của Vinamilk trong giai đoạn 2004 -2009................................................ 27
Bảng 4: Danh sách một số nhà cung cấp lớn của Vinamilk: ..................................................................................... 28
Bảng 5: Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài (EFE) ............................................................................................... 32
Bảng 7: Sơ lược Báo cáo tài chính thường niên của Vinamilk từ 2010 đến 2013................................................ 34
Bảng 8: Cơ cấu chi phí tại Vinamilk................................................................................................................................ 35
Bảng 9: Ma tr ận các yếu tố bên trong ............................................................................................................................. 49
Bảng 10: Các yếu tố nằm trên các tr ục của ma trận SPACE. .................................................................................. 53
Bảng 11:Ma trân QSPM của Công ty Vinamilk........................................................................................................... 65
DANH MỤC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ
Trang
Hì nh 1: Mô hình quản trị Chiến lược trong kinh doanh .............................................................................................. 4
Hì nh 2: Các bước thực hiện chiến lược ............................................................................................................................. 5
Hì nh 3: Cơ cấu Cổ đô ng của Vinamilk năm 2013.......................................................................................................... 8
Hì nh 4: Cơ cấu tổ chức của Cô ng ty Vinamilk ............................................................................................................. 10
Hì nh 5: Một số sản phẩm của Vi namilk:........................................................................................................................ 11
Biểu đồ 1: Tốc trưởng tăng trưởng GDP của Việt Nam những năm g ần đâ y. ..................................................... 14
Biểu đồ 2: Dự đoán sự tăng trưởng của thị trường sữa bột tại Việt Nam ............................................................. 21
Biểu đồ 3: Dự đoán mức tiêu thụ sữa bình quân đầu người tại Việt Nam. ........................................................... 22
Biểu đồ 4: Biên l ợi nhuận của Vinamilk giai đoạn 2010 -2013 .................................................................................. 35
Biểu đồ 5: Một số chỉ số tài chí nh của Vinamilk .......................................................................................................... 35
Biểu đồ 6: Cơ cấu tài chính của Vinamilk ...................................................................................................................... 36
Biểu đồ 7: Cơ cấu vay và nợ của Vinamilk giai đoạn 2010-2013 ............................................................................. 36
Biểu đồ 8: Năng lực Thanh khoản tài chí nh của Vinamilk ....................................................................................... 37
Hì nh 6: Quy trình sản xuất sữa của Vinamilk .............................................................................................................. 43
Biểu đồ 9: Tương quan thị phần giữa Vinamilk và FrieslandCampina ................................................................ 44
Hì nh 7: Mô hình phâ n tích chuỗi giá trị của công ty Vi namilk ................................................................................ 47
Hì nh 8: Vị thế và xu thế hành động của Vi namilk trên ma trận SPACE .............................................................. 55
Hì nh 9: Vị trí của một số sản phẩm phụ của Vinamilk trên Ma trận BCG.......................................................... 63
CHƯƠNG 1
MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Từ lâu, sữa biết đến như một loại thực phẩm hoàn chỉnh và lý tưởng chứa gần như
đầy đủ các yếu tố của một bữa ăn cân bằng, ngoài ra sữa còn có giá trị dinh dưỡng cao giúp
hoàn thiện hệ thống dinh dưỡng cho cộng đồng, từ trẻ sơ sinh đến người lớn tuổi. Xã hội
ngày càng tiến bộ về đời sống vật chất, tinh thần lẫn nhận thức. Vì vậy nhu cầu dùng sữa và
các sản phẩm từ sữa để nâng cao sức khỏe, trí tuệ ngày càng được chú trọng và trở thành
mối quan tâm hàng đầu của hầu hết mọi người. Chính vì thế mà hàng loạt các công ty lớn
nhỏ lần lượt dấn thân vào thị trường.
Nhất là trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng và sức ép từ việc hội nhập này
cũng đang trở nên rõ nét, mạnh mẽ hơn đối với các ngành, các cấp. Khi mà các nước phát
triển có đời sống cao như Mỹ, châu Âu, châu Úc, ngành công nghiệp sữa đã phát triển vững
mạnh từ nhiều thập kỷ trước. Hiện nay các nước này đang tập trung hướng vào xuất khẩu
do thị trường trong nước đã bão hòa. Nắm bắt được điều này, nhiều nhà kinh tế có tầm nhìn
chiến lược đã quyết định tham gia thị trường sữa. Trong thị trường hiện nay số lượng các
hãng sữa không ngừng tăng, các công ty nước ngoài chiếm khoảng 22% thị phần. Trong đó
phải kể đến những cường quốc về chăn nuôi bò sữa như Hà Lan với nhãn hiệu Dutch Lady
quá quen thuộc với người tiêu dùng Việt, New Zealand với sản phẩm sữa Dumex, Hoa Kì
với Abbott, Mead Johnson, Nestle,…và các công ty trong nước cũng ồ ạc gia nhập ngành
như Hà Nội Milk, Ba Vì, TH True Milk,…
Và theo sự đánh giá của các chuyên gia thì thị trường sữa Việt Nam chưa bao giờ sôi
động như thế trong nhiều năm qua. Đây là thị trường có tiềm năng tăng trưởng và phát triển
rất cao với biên lợi nhuận khá hấp dẫn. Với tốc độ tăng trưởnh bình quân hàng năm khoảng
20%. Do vậy các doanh nghiệp trong nước lẫn nước ngoài đang chạy đua khốc liệt để cạnh
tranh về chất lượng sản phẩm, mẫu mã, giá cả, chiến dịch marketing,...với mục đích giành
lấy lòng tin của khách hàng.
Quay trở lại với con chiên đầu đàn của ngành công nghiệp sữa trong nước,
Vinamilk, hơn 40 năm qua luôn làm tốt vai trò của người dẫn đầu. Công ty đã từng bước
lựa chọn cho mình những hướng đi đúng đắn, những chiến lược chủ động sắc bén và cả giải
2
pháp hợp lý, kịp thời. Vinamilk đã đưa nguồn dinh dưỡng thiết yếu đến tay hàng triệu người
dân Việt. Những nghĩa cử cao đẹp đó góp phần giúp Vinamilk xây dựng một hình ảnh tốt
đẹp nhất trong lòng công chúng, một thương hiệu không những bảo đảm về chất lượng mà
còn đầy ấp tình thân.
Để có được thành tựu như ngày hôm nay, Vinamilk đã phải phấn đấu hết mình để
vượt qua những rào cản từ phía thị trường lẫn từ nội bộ bên trong doanh nghiệp. Và một
trong những khó khăn lớn mà công ty đang phải đối mặt là nguồn nguyên liệu đầu vào
trong nước bao gồm sữa bột, sữa tươi chỉ mới đáp ứng được khoảng 28% tổng nhu cầu cho
sản xuất. Hơn 70% nguyên liệu còn lại phải nhập từ Châu Âu, New Zealand, Mỹ, Úc,..dưới
dạng sữa bột. Việc phụ thuộc khá nhiều vào nguyên liệu nhập khẩu đã khiến cho các công
ty sản xuất sữa nói chung và Vinamilk nói riêng gặp rất nhiều khó khăn, bởi trong giai đoạn
hiện nay giá nguyên liệu đầu vào tăng mạnh rồi lại giảm đột ngột với biến động rất khó dự
đoán trước.
Với hy vọng giúp ngành công nghiệp sữa nước nhà mà Vinamilk là một đại diện có
thể nâng cao năng lực cạnh tranh với các đối thủ trong nước đồng thời thành công trên
thương trường quốc tế; để Vinamilk luôn là niềm tin, niềm tự hào của thương hiệu Việt,
nhóm chúng tôi quyết định thực hiện đề tài “Xây dựng chiến lược kinh doanh đến năm
2020 cho công ty Cổ phần sữa Việt Nam - Vinamilk”.
1.2. Mục tiêu của đề tài
Kinh doanh luôn là một bài học vô tận của mỗi doanh nghiệp, mỗi ngành nghề. Kinh
doanh sẽ thành công nếu ta có những bước chuẩn bị vững chắc và biết nắm bắt cơ hội kịp
thời. Để làm tốt những bước chuẩn bị ấy, người làm kinh doanh phải có những kiến thức
cũng như kinh nghiệm cần thiết để đưa ra những chiến lược thật khôn khéo giúp doanh
nghiệp vượt qua khó khăn hiện tại và rút kinh nghiệm cho tương lai.
Vì vậy, đề tài này được thực hiện với mục tiêu xây dựng được chiến lược kinh
doanh đến năm 2020 cho Vinamilk thông qua công tác phân tích các yếu tố tác động và
xem xét xu thế thời đại. Giúp công ty ngày một tiến xa hơn trên thương trường quốc tế.
3
1.3. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
Mỗi đề tài được thực hiện đều mang trong mình ý nghĩa về mặt khoa học lẫn thực
tiễn. Mức độ quan trọng về mặt này hay mặt kia là do mục tiêu và đối tượng mà đề tài
hướng đến. Do mục tiêu của đề tài là phân tích tìm ra được một chiến lược kinh doanh khả
thi cho Vinamilk nên đề tài này có ý nghĩa thực tiễn cho Vinamilk nhiều hơn vì nó sẽ giúp
công ty tiếp cận các khía cạnh khác nhau của môi trường kinh doanh thông qua phân tích
ma trận SWOT, ma trận SPACE, ma trận định lượng QSPM. Từ đó công ty sẽ có cái nhìn
bao quát hơn về thị trường, về vị thế của mình. Đồng thời bài viết đưa ra những chiến lược
nhằm định hướng cho sự phát triển dài lâu của Vinamilk trong tương lai.
CHƯƠNG 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY
2.1. Cơ sở lý luận
2.1.1. Khái niệm về chiến lược kinh doanh
Chiến lược là một kế hoạch mang tính thống nhất, tính toàn diện và tính phối hợp,
được thiết kế để đảm bảo rằng các mục tiêu cơ bản của doanh nghiệp sẽ được thực hiện.
(William Gluck – Business Policy & Strategy Management)
“Chiến lược là việc ấn định các mục tiêu cơ bản và dài hạn của doanh nghiệp, đồng
thời lựa chọn cách thức hoặc tiến trình hành động và phân bổ các nguồn tài nguyên thiết yếu
để đạt được mục tiêu đó.” (Alfred Chandler).
Theo Vikipedia, Quản trị chiến lược (tiếng Anh: strategic management) là khoa học
và nghệ thuật về chiến lược nhằm xây dựng phương hướng và mục tiêu kinh doanh, triển
khai, thực hiện kế hoạch ngắn hạn và dài hạn trên cơ sở nguồn lực hiện có nhằm giúp cho
mỗi tổ chức có thể đạt được các mục tiêu dài hạn của nó.
Theo một quan điểm khác, Quản trị chiến lược là quá trình nghiên cứu đánh giá
môi trường hiện tại và tương lai, hoạch định mục tiêu phát triển của tổ chức; đề ra, thực
hiện và kiểm tra các quyết định nhằm đạt được những mục tiêu trong môi trường hiện tại và
tương lai.
Vai trò và nhiệm vụ của quản trị chiến lược:
-
Giúp doanh nghiệp đạt tới những mục tiêu của tổ chức.
-
Quan tâm rộng hơn đến các đối tượng liên quan.
-
Gắn sự phát triển ngắn hạn trong bối cảnh dài hạn.
-
Quan tâm đến hiệu suất và hiệu quả.
Hình 1: Mô hình quản trị Chiến lược trong kinh doanh
Hình thành
Thực hiện
Đánh giá
5
Ngoài ra, chiến lược tại các cấp độ khác nhau thì khác nhau trong một doanh nghiệp:
trong bất kỳ tổ chức nào, các chiến lược đều tồn tại ở vài cấp độ khác nhau – trải dài từ toàn
bộ doanh nghiệp cho tới từng cá nhân làm việc trong đó.
Bên cạnh đó, quá trình quản trị hoàn chỉnh thường bao gồm ba phần mô tả trong
biểu đồ sau:
Hình 2: Các bước thực hiện chiến lược
PHÂN
TÍCH
CHIẾN
LƯỢC
LỰA
CHỌN
CHIẾN
LƯỢC
THỰC
HIỆN
CHIẾN
LƯỢC
2.1.2. Lý luận về quản trị chiến lược
a. Phân tích chiến lược:
Phân tích chiến lược là phân tích về điểm mạnh về vị thế của doanh nghiệp và hiểu
được những nhân tố bên ngoài quan trọng có thể ảnh hưởng tới vị thế đó. Quá trình phân
tích chiến lược có thể được trợ giúp bằng một số công cụ bao gồm: Phân tích PEST – kỹ
thuật hiểu môi trường mà doanh nghiệp đang hoạt động.
Lập kế hoạch bao gồm nhiều phương án chọn – kỹ thuật xây dựng nhiều viễn cảnh
khác nhau có thể xảy ra trong tương lai cho doanh nghiệp.
Phân tích 5 lực lượng – kỹ thuật xác định các lực lượng có thể ảnh hưởng đến mức
độ cạnh tranh trong một ngành.
Phân đoạn thị trường – kỹ thuật tìm kiếm cách xác định sự giống và khác nhau giữa
các nhóm khách hàng hoặc người sử dụng. Ma trận chính sách định hướng – kỹ thuật tóm
tắt lợi thế cạnh tranh của một doanh nghiệp trên những thị trường cụ thể.
Phân tích đối thủ cạnh tranh – hàng loạt kỹ thuật và phân tích để tìm ra vị thế cạnh
tranh tổng thể của doanh nghiệp.
6
Phân tích nhân tố thành công then chốt – kỹ thuật nhằm xác định những khu vực mà
một doanh nghiệp cần phải làm tốt hơn để cạnh tranh thành công
Phân tích mô hình SWOT – một kỹ thuật ngắn gọn hữu ích để tóm tắt những vấn đề
then chốt nảy sinh ngay từ việc đánh giá môi trường bên trong tác động, tác động của môi
trường bên ngoài đối với doanh nghiệp.
Phân tích môi trường bên ngoài:
-
Rà soát (Scanning)
+ đòi hỏi nghiên cứu tổng quát tất cả các yếu tố của môi trường bên ngoài, nhằm
nhận ra dấu hiệu thay đổi tiềm ẩn trong môi trường, khó khăn đối với rà soát môi trường là
sự mơ hồ, không đầy đủ các dữ liệu và thông tin rời rạc, hoạt động rà soát phải định hướng
phù hợp với bối cảnh của tổ chức.
-
Theo dõi (Monitoring)
+ nhận ra khuynh hướng quan trọng nảy sinh từ những dấu hiệu từ rà soát môi
trường, cần phát hiện ý nghĩa cả các sự kiện cũng như khuynh hướng thay đổi khác nhau,
muốn theo dõi hữu hiệu, doanh nghiệp cần phải nhận thức rõ các bên hữu quan trọng yếu, rà
soát và theo dõi đặc biệt quan trọng trong ngành đang có sự thay đổi về công nghệ nhanh,
khó dự kiến, rà soát và theo dõi là công cụ nhận thức những điều mới, quan trọng đang diễn
ra trên thị trường, và cách thức thương mại hóa các công nghệ mà doanh nghiệp đang phát
triển.
-
Dư đoán (Forecasting)
+ dự kiến vè các sự kiện tiềm ẩn, cách thức và tốc độ xuất hiện của nó như là kết quả
logic của các thay đổi và khuynh hướng đã được phát hiện qua rà soát và theo dõi.
-
Đánh giá
+ xác định thời hạn và tầm quan trọng của các tác động mà những thay đổi khuynh
hướng môi trường có thể tác động lên quản trị chiến lược của công ty, đánh giá xác định các
hàm ý theo cách hiểu của tổ chức, không có đánh giá, doanh nghiệp sẽ nhằm trên đống dữ
liệu có thể là rất hữu ích nhưng vẫn không thể biến nó thành “thông tin” để hiểu về những gì
liên quan đến cạnh tranh.
b. Lựa chọn chiến lược
7
Quá trình này liên quan tới việc hiểu rõ bản chất các kỳ vọng của những nhà góp
vốn (“nguyên tắc cơ bản”) để xác định được các tùy chọn chiến lược, sau đó đánh giá và
chọn lựa các tùy chọn chiến lược.
c. Thực hiện chiến lược:
Đây thường là phần khó nhất. Khi một chiến lươc đã được phân tích và lựa chọn,
nhiệm vụ sau đó là chuyển nó thành hành động trong tổ chức.
2.2. Tổng quan về Công ty
2.2.1. Lịch sử hình thành
-
Công ty cổ phần sữa Việt Nam được thành lập trên quyết định số 155/2003QD-BCN
năm 2003 của Bộ Công nghiệp về chuyển doanh nghiệp Nhà nước Công ty sữa Việt
Nam thành Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam.
-
Tên giao dịch là Vietnam Dairy Products Joint Stock Company.
-
Cổ phiếu của Công ty được niêm yết trên thị trường chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh
ngày 28/12/2005
Bảng 1: Sơ lược về Công ty Cổ phần Vinamilk
Tên đầy đủ
Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam
Tên viết tắt
VINAMILK
Logo
Trụ sở
36-38 Ngô Đức Kế, quận 1, Tp. Hồ Chí
Minh
Văn phòng giao dịch
184-186-188 Nguyễn Đình Chiểu, quận 3,
Tp. Hồ Chí Minh
Điện thoại
(08) 9300 358, Fax (08) 9305 206
Website
www.vinamilk.com.vn
Email
[email protected]
Vốn điều lệ của Công ty Sữa Việt
1.590.000.000.000 VND (Một ngàn năm
Nam hiện nay
trăm chín mươi tỷ đồng)
8
Tính theo doanh số và sản lượng, Vinamilk là nhà sản xuất sữa hàng đầu Việt Nam.
Danh mục sản phẩm của Vinamilk bao gồm: sản phẩm chủ lực là sữa nước và sữa bột; sản
phẩm có giá trị cộng thêm như sữa đặc, yoghurt ăn và yoghurt uống, kem và pho mát.
Vinamilk cung cấp cho thị trường một danh mục các sản phẩm, hương vị và quy cách bao
bì có nhiều lựa chọn nhất.
Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, Vinamilk là nhà sản xuất sữa hàng đầu tại
Việt Nam trong nhiều năm trở lại đây. Từ khi bắt đầu đi vào hoạt động năm 1976, Công ty
đã xây dựng hệ thống phân phối rộng khắp cả nước, đồng thời dựa vào đó để giới thiệu các
sản phẩm mới như nước ép, sữa đậu nành, nước uống đóng chai và café cho thị trường.
Phần lớn sản phẩm của Công ty cung cấp cho thị trường dưới thương hiệu “Vinamilk”,
thương hiệu này được bình chọn là một “Thương hiệu Nổi tiếng” và là một trong nhóm 100
thương hiệu mạnh nhất do Bộ Công Thương bình chọn năm 2006. Vinamilk cũng được
bình chọn trong nhóm “Top 10 Hàng Việt Nam chất lượng cao”.
Sản phẩm Vinamilk chủ yếu được tiêu thụ tại thị trường Việt Nam và xuất khẩu
sang các thị trường nước ngoài như Úc, Campuchia, Irắc, Philipines và Mỹ.
Hình 3: Cơ cấu Cổ đông của Vinamilk năm 2013
32.60%
45.00%
Nhà nước
F&N Dairy Investment
Dragon Capital
9.50%
Deutsch Bank AG
Khác
5.40%
7.40%
Với bề dày kinh nghiệm 30 năm thành lập và phát triển, sản phẩm đa dạng, nhãn
hiệu được người tiêu dùng tín nhiệm, Vinamilk giữ vị trí đầu tàu trong ngành sữa với thị
phần 39% năm 2010. Với lợi nhuận sau thuế năm 2013 vươn tới 6534 tỷ đồng tương ứng
với tỷ suất lãi sau thuế/doanh thu thuần 21,1%. Ngoài ra nguồn tiền mặt dồi dào cho phép
Vinamilk trả lãi trên cổ phiếu đạt 7.839 đồng/cổ phiếu trong năm 2013 và có thể còn cao
hơn trong những năm sau.
9
2.2.2. Quá trình phát triển
Tiền thân là công ty Sữa, Café Miền Nam thuộc Tổng Công ty Thực phẩm, với 6
đơn vị trực thuộc là:
-
Nhà máy sữa Thống Nhất,
-
Nhà máy sữa Trường Thọ,
-
Nhà máy sữa Dielac,
-
Nhà máy Café Biên Hòa,
-
Nhà máy Bột Bích Chi và Lubico
Một năm sau đó (1978) Công ty được chuyển cho Bộ Công nghiệp thực phẩm quản
lý và Công ty đổi tên thành Xí nghiệp Liên hợp sữa Café và Bánh kẹo I và đến năm 1992
được đổi tên thành Công ty sữa Việt Nam thuộc quản lý trực tiếp của Bộ Công nghiệp nhẹ.
Năm 1996 liên doanh với Công ty Cổ phần Đông lạnh Quy Nhơn để thành lập xí
nghiệp Liên doanh Sữa Bình Định.
Tháng 11 năm 2003, Công ty chuyển đổi thành Công ty Cổ phần và đổi tên thành
Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam. Sau đó Công ty thực hiện việc thâu tóm Công ty Cổ phần
Sữa Sài Gòn, tăng vốn điều lệ đăng ký của công ty lên con số 1.590 tỷ đồng.
Năm 2005, mua số cổ phần còn lại của đối tác liên doanh trong Công ty Liên doanh
sữa Bình Định, khánh thành nhà máy sữa Nghệ An, liên doanh với SABmiller Asia B.V để
thành lập công ty TNHH Liên doanh SABMiller Việt Nam. Sản phẩm đầu tiên của công ty
mang thương hiệu Zorok được tung ra thị trường.
Năm 2006, Vinamilk niêm yết trên thị trường chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh ngày
19/01/2006, trong đó vốn do Công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước nắm giữ là
50,01% vốn điều lệ.
Mở phòng khám An Khang tại Tp. Hồ Chí Minh, đây là phòng khám đầu tiên tại
Việt Nam quản trị bằng hệ thống điện tử, cung cấp các dịch vụ tư vấn dinh dưỡng, khám
phụ khoa, tư vấn nhi khoa và khám sức khỏe tổng quát.
Năm 2007 mua cổ phần chi phối 55% của công ty sữa Lam Sơn. Công ty đã đạt
được rất nhiều danh hiệu cao quý như:
-
Huân chương lao động Hạng I (1996 do Chủ tịch nước trao tặng)
-
Anh Hùng Lao động (2000- do Chủ tịch nước trao tặng)
10
-
“Siêu cúp” Hàng Việt Nam chất lượng cao và uy tín năm 2006 do Hiệp hôi sở hữu trí
tuệ & Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam cùng các danh hiệu khác như liên tiếp đứng
đầu “Topten hàng Việt Nam Chất lượng cao” (do bạn đọc báo Sài Gòn Tiếp Thị bình
chọn)
2.2.3. Cơ cấu tổ chức
Hình 4: Cơ cấu tổ chức của Công ty Vinamilk
2.2.4. Ngành nghề kinh doanh
-
Sản xuất kinh doanh sữa hộp, sữa bột dinh dưỡng, bánh, sữa tươi, sữa đậu nành,
nước giải khát, nước ép trái cây và các sản phẩm từ sữa khác.
-
Kinh doanh thực phẩm công nghệ, thiết bị phụ tùng, vật tư, hóa chất và nguyên liệu,
sản xuất và mua bán bao bì, in trên bao bì.
-
Kinh doanh nhà, môi giới kinh doanh bất động sản, cho thuê kho, bãi. Kinh doanh
vận tải bằng ô tô, bốc xếp hàng hóa, sản xuất mua bán sản phẩm nhựa.
-
Kinh doanh bất động sản, nhà hàng, khách sạn, dịch vụ nhà đất, cho thuê văn phòng,
xây dựng cơ sở hạ tầng khu dân cư công trình dân dụng.
11
-
Chăn nuôi bò sữa, trồng trọt và chăn nuôi hỗn hợp, mua bán động vật sống.
-
Sản xuất mua bán rượu, bia, đồ uống, thực phẩm chế biến, chè uống, cà phê rang
xay,…
-
Phòng khám đa khoa.
Hình 5: Một số sản phẩm của Vinamilk:
Nguồn: cafef.vcmedia.vn
2.2.5. Tầm nhìn, sứ mệnh, mục tiêu
Trong những năm gần đây, do tình hình khu vực và thế giới nói chung, cũng như
Việt Nam nói riêng đã có rất nhiều biến chuyển do quá trình toàn cầu hóa và khó khăn do
khủng hoảng tài chính, kinh tế, Vinamilk đã có những điều chỉnh lại tầm nhìn, mục tiêu, sứ
mạng của công ty.
a. Trước năm 2008
TẦM NHÌN
Vinamilk sẽ tập trung mọi nguồn lực để trở thành công ty sữa và thực phẩm có lợi
cho sức khỏe với mức tăng trưởng nhanh và bền vững nhất tại thị trường Việt Nam bằng
chiến lược xây dựng các dòng sản phẩm có lợi thế cạnh tranh dài hạn
SỨ MỆNH
Vinamilk không ngừng đa dạng hóa các dòng sản phẩm, mở rộng lãnh thổ phân phối
nhằm duy trì vị trí dẫn đầu bền vững trên thị trường nội địa và tối đa hóa lợi ích của cổ đông
Công ty
Ta có thể thấy khi mới thành lập, do những hạn chế về nhiều mặt, sứ mệnh và tầm
nhìn của Vinamilk tập trung vào sự phát triển và mở rộng công ty. Những tuyên bố này
12
chưa nhắm vào sự phát triển của cộng đồng. Và lúc này Vinamilk cũng chưa có ý định
mang sản phẩm của mình vươn xa ra Thế giới.
b. Sau năm 2008
Trong kết quả khảo sát tình trạng dinh dưỡng khu vực Đông Nam Á công bố ngày
2.3.2013, Hơn 50% trẻ em Việt Nam thiếu hụt các vi chất như vitamin A, B1, C, D và sắt
trong khẩu phần ăn hằng ngày. Con số này cao hơn so với 3 nước khác cùng trong nghiên
cứu là Maylaysia, Thái Lan và Indonesia. Và theo kết quả điều tra gần đây của viện dinh
dưỡng cho thấy tỷ lệ thiếu máu ở phụ nữ có thai ở Việt Nam khá cao (36,2%) và tình trạng
thiếu máu thiếu sắt ảnh hưởng tới khoảng 1/3 số trẻ dưới 5 tuổi ở nước ta. Điều này có thể
thấy vấn đề dinh dưỡng đang là mối quan tâm hàng đầu của cộng đồng hiện nay. Vinamilk,
đứa con đầu đàn trong ngành công nghiệp cung cấp dinh dưỡng, luôn xác định rõ vai trò,
trách nhiệm và sứ mệnh của mình cho dân tộc, cho đất nước.
SỨ MỆNH
Vinamilk cam kết mang đến cho cộng đồng nguồn dinh dưỡng tốt nhất, chất lượng
nhất bằng chính sự trân trọng, tình yêu và trách nhiệm cao của mình với cuộc sống con
người và xã hội
TẦM NHÌN
Trở thành biểu tượng niềm tin số một Việt Nam và châu Á về sản phẩm dinh dưỡng
và sức khỏe phục vụ cuộc sống con người
Với sứ mệnh này, Vinamilk không những nỗ lực cung cấp cho người tiêu dùng
những sản phẩm đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm cao nhất mà còn luôn
hướng đến phương châm hoạt động “Lợi ích của Người tiêu dùng là mục tiêu phát triển của
Vinamilk” bằng sự kết hợp của một dịch vụ sau bán hàng hoàn hảo với sự phục vụ chu đáo,
tận tâm và luôn luôn lắng nghe ý kiến phản hồi từ khách hàng.
Tất cả những điều này giúp công ty định hướng và dần tiến đến Tầm nhìn :
VINAMILK trở thành biểu tượng niềm tin số một Việt Nam và châu Á về sản phẩm dinh
dưỡng và sức khỏe phục vụ cuộc sống con người. Vinamilk sẽ tập trung mọi nguồn lực
để trở thành công ty sữa và thực phẩm có lợi cho sức khỏe với mức tăng trưởng nhanh
và bền vững nhất trên thị trường bằng chiến lược xây dựng các dòng sản phẩm chất lượng,
có lợi thế cạnh tranh dài hạn bằng cách không ngừng đa dạng hóa các dòng sản phẩm, mở
13
rộng lãnh thổ phân phối nhằm duy trì vị trí dẫn đầu bền vững trên thị trường nội địa và tối
đa hóa lợi ích của cổ đông Công ty.
Mục tiêu
Đến năm 2030: chiếm lĩnh thị phần châu Á về các sản phẩm từ sữa. (khoảng 30%
thị phần).
Đến năm 2020: xây dựng 30 chi nhánh ở nước ngoài như: Trung Quốc, Thái Lan,
Nhật Bản, Indonesia,…
Đến năm 2020: xây dựng được 1000 điểm phân phối trong khu vực châu Á.
Đến năm 2020: xây dựng thêm 500 điểm phân phối sữa ở vùng xâu vùng xa như:
các tỉnh miền núi phía Bắc, vùng giáp biên giới.
Đến năm 2015: xây dựng thêm 2 trang trại chăn nuôi bò sữa để đảm bảo nguồn
cung.
Đến năm 2015: Xây dựng 15 nhà máy sản xuất sữa ở Thái Lan, Nhật Bản, Trung
Quốc, Hàn Quốc, Indonesia,...
GIÁ TRỊ CỐT LÕI
Chính trực : Liêm chính, Trung thực trong ứng xử và trong tất cả các giao dịch.
Tôn trọng : Tôn trọng bản thân, tôn trọng đồng nghiệp. Tôn trọng Công ty, tôn trọng
đối tác. Hợp tác trong sự tôn trọng.
Công bằng : Công bằng với nhân viên, khách hàng, nhà cung cấp và các bên liên
quan khác.
Tuân thủ : Tuân thủ Luật pháp, Bộ Quy Tắc Ứng Xử và các quy chế, chính sách,
quy định của Công ty.
Đạo đức : Tôn trọng các tiêu chuẩn đã được thiết lập và hành động một cách đạo
đức.
CHƯƠNG 3
PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG VÀ CHUỖI GIÁ TRỊ
3.1. Phân tích môi trường vĩ mô của công ty
3.1.1. Tốc độ tăng trưởng
Theo đánh giá của các chuyên gia, hiện trạng tốc độ độ tăng trưởng hằng năm của nước
ta tăng đều.
Biểu đồ 1: Tốc trưởng tăng trưởng GDP của Việt Nam những năm gần đây.
TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG GDP
8
7
6
5
4
3
2
1
0
6.78
6.31
5.89
5.32
5.03
5.4
5.5
GDP
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014F
Tổng sản phẩm trong nước năm 2010 là 6,78%, năm 2011, GDP đã tăng 5,89%
so với năm 2010. Thu nhập bình quân của người Việt Nam, tính đến cuối năm 2010
đạt khoảng 1.160 USD, năm 2011 là 1300 USD. Chứng tỏ tốc độ tăng trưởng kinh tế
và thu nhập của người dân đang ngày một cao. Nhưng nhìn chung Việt Nam đang có
tốc độ tăng trưởng kinh tế không cao, dẫn đến thu nhập bình quân đầu người còn thấp
và tỷ lệ thất nghiệp cao so với những nước khác.
Việc tốc độ tăng trưởng như thế cũng ảnh hưởng ít nhiều đến hoạt động kinh
doanh của Vinamilk.
Nhưng hiện nay, với sự phát triển của nền kinh tế, mức thu nhập của người dân
tăng lên, đời sống được cải thiện làm người tiêu dùng quan tâm nhiều hơn đến chất
lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm, đặc biệt là việc sử dụng các sản phẩm sữa.