Tài liệu Xây dựng chiến lược kinh doanh đến năm 2020 của công ty tnhh natsteelvina

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGÔ ĐÌNH KHÔI XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC KINH DOANH ĐẾN NĂM 2020 CỦA CÔNG TY TNHH NATSTEELVINA LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH Hà Nội – 2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGÔ ĐÌNH KHÔI XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC KINH DOANH ĐẾN NĂM 2020 CỦA CÔNG TY TNHH NATSTEELVINA Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 60 34 01 02 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. HOÀNG VĂN BẰNG Hà Nội – 2015 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan toàn bộ nội dung luận văn “Xây dựng Chiến lƣợc kinh doanh đến năm 2020 của công ty TNHH Natsteelvina” là do bản thân tự nghiên cứu từ những thông tin thực tiễn, tài liệu tham khảo tại công ty TNHH Natsteelvina và các đơn vị liên quan tuân thủ theo sự hƣớng dẫn của PGS. TS. Hoàng Văn Bằng, với sự hỗ trợ của Ban lãnh đạo và các phòng nghiệp vụ công ty Natsteelvina. Các số liệu, kết quả trình bày trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào trƣớc đây. Tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn về tính xác thực của bài viết. LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn này, ngoài sự cố gắng của bản thân, tôi đã nhận đƣợc sự giúp đỡ của nhiều tập thể, cá nhân trong và ngoài trƣờng. Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và sự biết ơn sâu sắc đến PGS.TS Hoàng Văn Bằng, ngƣời đã luôn tận tình hƣớng dẫn, động viên và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới các thầy cô giáo trong khoa Quản trị kinh doanh, khoa Sau Đại học đã tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu. Cuối cùng tôi xin gửi lời cảm ơn đến các lãnh đạo, cán bộ công nhân viên của công ty TNHH Natsteelvina đã nhiệt tình trao đổi, góp ý và cung cấp thông tin tƣ liệu cho tôi hoàn thành luận văn. Xin chân thành cảm ơn! TÓM TẮT LUẬN VĂN BẰNG Tên luận văn: Xây dựng Chiến lƣợc kinh doanh đến năm 2020 của công ty TNHH Natsteelvina. Tác giả: Ngô Đình Khôi Giáo viên hƣớng dẫn: PGS.TS Hoàng Văn Bằng Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu: Mục đích nghiên cứu: Sử dụng hệ thống cơ sở lý thuyết về chiến lƣợc kinh doanh và các kiến thức của khóa học, kết hợp vận dụng nghiên cứu, phân tích tình hình hoạt động của Công ty TNHH Natsteelvina trong những năm qua; đồng thời phân tích, đánh giá các yếu tố môi trƣờng liên quan và xu thế vận động của nó để nêu ra một số giải pháp chiến lƣợc kinh doanh phù hợp có thể áp dụng cho Công ty. Trên cơ sở đó, đề xuất lựa chọn xây dựng chiến lƣợc kinh doanh đến năm 2020 cho Công ty nhằm giúp Công ty Natsteelvina vƣợt qua khó khăn, phát triển ổn định và bền vững. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận liên quan đến chiến lƣợc kinh doanh. - Phân tích thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Natsteelvina. - Đề xuất xây dựng giải pháp chiến lƣợc kinh doanh đến năm 2020 cho công ty Natsteelvina. Những đóng góp mới của luận văn: Trên cơ sở ứng dụng các hệ thống lý luận về chiến lƣợc kinh doanh để phân tích, đánh giá tình hình hoạt động của Công ty, đề tài nghiên cứu sẽ đƣa ra những nhận định có tính tổng thể và sát thực hơn, từ đó giúp lãnh đạo Công ty Natsteelvina có đƣợc cái nhìn toàn diện hơn và lựa chọn cho mình giải pháp chiến lƣợc kinh doanh phù hợp nhất. Đề tài cũng có thể đƣợc sử dụng làm tài liệu tham khảo bổ ích cho các nhà hoạch định chính sách về ngành thép hoặc các đơn vị, cá nhân quan tâm đến hoạt động của ngành. MỤC LỤC Danh mục các từ viết tắt..................................................................................... i Danh mục bảng.................................................................................................. ii Danh mục sơ đồ................................................................................................ iii LỜI NÓI ĐẦU .................................................................................................. 1 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN........................................................................... 5 1.1. Khái niệm về chiến lƣợc và chiến lƣợc kinh doanh............................... 5 1.1.1. Chiến lược. ...................................................................................... 7 1.1.2. Chiến lược kinh doanh. ................................................................... 9 1.1.3. Quản trị chiến lược và vai trò của quản trị chiến lược. ............... 10 1.2. Quy trình xây dựng chiến lƣợc. ........................................................... 11 1.2.1. Tầm nhìn & Sứ mệnh và mục tiêu chiến lược. .............................. 13 1.2.2. Phân tích môi trường bên ngoài. ................................................. 15 1.2.3. Phân tích môi trường bên trong. ................................................... 30 1.2.4. Xây dựng và lựa chọn chiến lược – Ma trận SWOT ..................... 34 1.2.5. Chiến lược cạnh tranh chung ........................................................ 37 Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................ 49 2.1. Quy trình nghiên cứu. .......................................................................... 49 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu...................................................................... 49 2.2.1. Địa điểm và đối tượng nghiên cứu. ............................................... 49 2.2.2. Phương pháp thu thập số liệu. ...................................................... 49 2.2.3. Phương pháp thống kê mô tả. ....................................................... 50 2.2.4. Phương pháp so sánh. ................................................................... 50 2.2.5. Các chỉ tiêu phân tích. .................................................................. 51 Chƣơng 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY NATSTEELVINA . 52 3.1. Tổng quan về Công ty TNHH Natsteelvina. ........................................ 52 3.1.1. Giới thiệu chung. ........................................................................... 52 3.1.2. Quá trình hình thành và phát triển. .............................................. 54 3.1.3. Chức năng, nhiệm vụ, nghề kinh doanh ....................................... 56 3.1.4. Cơ cấu tổ chức quản lý của Công ty. ............................................ 57 3.2. Phân tích môi trƣờng bên ngoài của công ty TNHH Natsteelvina. ..... 58 3.2.1. Phân tích môi trường vĩ mô với mô hình PEST++ ....................... 58 3.2.2. Phân tích môi trường ngành. ........................................................ 66 3.2.3. Phân tích năng lực cạnh tranh qua mô hình 5 năng lực cạnh tranh của Michael Porter. ................................................................................ 71 3.2.4. Phân tích môi trường nội bộ Công ty Natsteelvina. ..................... 78 3.2.5. Các hoạt động hỗ trợ. ................................................................... 78 3.2.6. Các hoạt động chính. .................................................................... 84 Chƣơng 4: XÂY DỰNG VÀ LỰA CHỌN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CHO CÔNG TY TNHH NATSTEELVINA .................................................. 87 4.1. Xây dựng các chiến lƣợc kinh doanh cho công ty Natsteelvina. ......... 87 4.2. Lựa chọn chiến lƣợc kinh doanh cho Công ty NatSteelVina. ............. 93 4.2.1. Lựa chọn chiến lược cho Natsteelvina theo mô hình GREAT. ..... 93 4.2.2. Phân tích các chiến lược thích hợp............................................... 95 4.2.3. Định hướng và mục tiêu của Natsteelvina trong thời gian tới. .... 98 4.3. Các giải pháp để thực hiện chiến lƣợc đã lựa chọn. .......................... 100 4.3.1. Giải pháp về hoàn thiện bộ máy tổ chức. ................................... 100 4.3.2. Giải pháp đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. ....................... 100 4.3.3. Giải pháp đổi mới công nghệ sản xuất và công nghệ quản lý .... 101 4.3.4. Giải pháp về Marketing & xây dựng thương hiệu. ..................... 102 4.4. Đề xuất, kiến nghị. ............................................................................. 104 4.4.1. Với các cơ quan quản lý Nhà nước, bộ ngành, địa phương. ...... 104 4.4.2. Với Hiệp hội thép Việt Nam. ....................................................... 105 4.4.3. Với tỉnh Thái Nguyên. ................................................................. 105 4.4.4. Với Tổng công ty Thép Việt Nam. ............................................... 105 4.5. Hƣớng nghiên cứu tiếp theo. .............................................................. 106 KẾT LUẬN ................................................................................................... 107 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................... 109 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 CBCNV Cán bộ công nhân viên 2 NSV Công ty TNHH NatSteelVina 3 SXKD Sản xuất kinh doanh 4 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 5 XHCN Xã hội chủ nghĩa 6 DN Doanh nghiệp i DANH MỤC BẢNG STT Bảng Nội dung Trang 1 Bảng 1.1 Bảng phân tích tóm tắt mô hình PEST++ 20 2 Bảng 1.2 Đánh giá tác động của cơ hội đối với doanh nghiệp 21 3 Bảng 1.3 Bảng đánh giá tác động của thách thức đối với doanh nghiệp 28 4 Bảng 1.4 Ma trận SWOT 29 5 Bảng 1.5 Tóm lƣợc các lựa chọn thích hợp cho từng chiến lƣợc 35 6 Bảng 1.6 Bảng Ma trận định lƣợng với các tiêu chí GREAT 36 7 Bảng 3.1 Danh mục các sản phẩm của Công ty TNHH NatSteelVina 44 8 Bảng 3.2 Bảng hàng rào thuế quan và phi thuế quan 54 9 Bảng 3.3 Số liệu liên quan đến môi trƣờng bên ngoài của ngành thép: 61 10 Bảng 3.4 Nhu cầu thép xây dựng theo vùng miền 66 11 Bảng 3.5 Nhu cầu thép XD theo chủng loại sản phẩm 67 12 Bảng 3.6 Mô hình chuỗi Giá trị của Doanh nghiệp sản xuất Thép 75 13 Bảng 3.7 14 Bảng 3.8 15 Bảng 3.9 16 Bảng 3.10 Danh mục một số máy móc thiết bị của Công ty 80 17 Bảng 3.11 Xác định tổng số điểm các chiến lƣợc theo mô hình GREAT 91 18 Bảng 4.1 Chỉ tiêu kế hoạch SXKD của Natsteelvina đến năm 2020 96 Bảng phân loại trình độ lao động của Công Ty TNHH NatSteelVina Bảng phân tích kết quả hoạt động SX-KD từ năm 2010-2014 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh của NSV từ năm 2010 - 2014 ii 77 78 78 DANH MỤC SƠ ĐỒ STT Sơ đồ Nội dung Trang 1 Sơ đồ 1.1 Quy trình xây dựng chiến lƣợc 2 Sơ đồ 1.2 3 Sơ đồ 1.3 Mô hình năm lực lƣợng cạnh tranh của Michael Porter 21 4 Sơ đồ 1.4 Chuỗi giá trị (Value Chain) 32 5 Sơ đồ 1.5 Sơ đồ Các mục tiêu chức năng chéo và chuỗi giá trị 33 6 Sơ đồ 3.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Công ty TNHH NatSteelVina 76 7 Sơ đồ 3.2 8 Sơ đồ 3.3 Biểu đồ thị phần của NSV từ năm 2010 – 2014 Môi trƣờng kinh doanh của doanh nghiệp (Mô hình PEST) Biểu đồ cơ cấu nguồn nhân lực của NatSteelVina năm 2014 iii 11 15 77 79 LỜI NÓI ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Từ khi Việt Nam thực hiện công cuộc đổi mới, trong đó có sự chuyển đổi từ một nền Kinh tế bao cấp sang Kinh tế thị trƣờng (theo định hƣớng XHCN), với sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế và sự hội nhập sâu, rộng với kinh tế Thế giới, bên cạnh việc có đƣợc những cơ hội phát triển, các doanh nghiệp Việt Nam cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách mới, trong đó có sự cạnh tranh gay gắt giữa các doanh nghiệp. Để có thể thích nghi đƣợc trong bối cảnh có nhiều biến động của môi trƣờng kinh doanh, đảm bảo sự tồn tại và phát triển lâu dài, bền vững, ngoài việc phải duy trì hoạt động trong giai đoạn hiện tại và trƣớc mắt, các doanh nghiệp cần phải có chiến lƣợc phát triển của mình trong tƣơng lai, đặc biệt là chiến lƣợc kinh doanh. Chiến lƣợc kinh doanh là yếu tố quan trọng quyết định sự thành/bại của doanh nghiệp trong tƣơng lai. Năm 2014, thép Việt Nam tiếp tục gặp rất nhiều khó khăn do chịu tác động của nhiều yếu tố nhƣ: Nền kinh tế vẫn còn nhiều bất ổn, chƣa thực sự thoát ra khỏi thời kỳ suy thoái, thị trƣờng bất động sản chƣa khởi sắc; các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng tiếp tục bị chững lại; vấn đề nợ xấu chƣa đƣợc giải quyết xong; nguồn tiền chƣa đƣợc khơi thông mặc dù Nhà nƣớc đã thực thi một số chính sách vĩ mô đối với lĩnh vực tài chính nhƣ giảm lãi suất cho vay, đƣa ra nhiều gói hỗ trợ,... bên cạnh đó thị trƣờng thép cung vƣợt cầu; giá nguyên, nhiên liệu đầu vào biến động mạnh,... Các doanh nghiệp thép Việt Nam phải chịu rất nhiều áp lực, đặc biệt là sự khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm dẫn đến sự cạnh tranh càng quyết liệt. Nhiều nhà máy đã phải tiết giảm sản xuất, thậm chí có những thời điểm phải ngừng sản xuất; các doanh nghiệp áp dụng nhiều chính sách ƣu đãi cho ngƣời mua nhƣng lƣợng tồn kho vẫn cao, dẫn đến phát sinh thêm nhiều chi phí, ảnh hƣởng rất lớn đến hiệu quả hoạt động SX-KD. Nằm trong bối cảnh chung đó, Công ty TNHH Natsteelvina (hay còn gọi là Thép liên doanh Việt – Sing, viết tắt là NSV) cũng gặp rất nhiều khó khăn, phải 1 cạnh tranh quyết liệt với các nhà sản xuất thép trong nƣớc và thép nhập khẩu. Bên cạnh bị cạnh tranh bởi các nguồn thép giá rẻ nhập khẩu từ Trung Quốc và một số nƣớc trong khu vực, Công ty còn phải cạnh tranh với các nhà sản xuất thép có quy mô lớn trong nƣớc nhƣ Thép Hòa Phát, Thép Tisco, Thép Việt Ý, Thép Việt Đức, Thép Kyoei, Thép Shengli,... vì vậy thị phần của Công ty trên thị trƣờng đang bị suy giảm dần và kết quả SX-KD của công ty trong ba năm gần đây đều bị thua lỗ. Trong nền kinh tế trị trƣờng theo xu thế hội nhập nhƣ này ngay, việc sản xuất kinh doanh không chỉ phụ thuộc vào quyết định của doanh nghiệp sản xuất mà còn phụ thuộc vào thị trƣờng và môi trƣờng cạnh tranh. Trong khi thị trƣờng Quốc tế, thị trƣờng các khu vực chi phối thị trƣờng trong nƣớc và nhƣ chúng ta đã biết, thị trƣờng quốc tế thƣờng xuyên có nhiều biến động bởi sự thay đổi của các yêu tố nhƣ: môi trƣờng kinh tế, tài chính – tiền tệ, chính trị, xã hội, văn hóa. Bởi vậy, nếu doanh nghiệp không dự đoán chính xác các diễn biến của các yếu tố đó trong thị trƣờng và khu vực thì sẽ gặp rất nhiều khó khăn, thách thức và rủi ro trong kinh doanh. Để tránh vấp phải những khó khăn, rủi ro không đáng có, mỗi doanh nghiệp buộc phải xây dựng những chiến lƣợc kinh doanh cụ thể, khả thi và phù hợp với điều kiện và bối cảnh của doanh nghiệp, Natsteelvina cũng không là trƣờng hợp ngoại lệ. Việc xây dựng chiến lƣợc kinh doanh nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh để giúp duy trì và phát triển thị trƣờng, góp phần nâng cao hiệu quả SX-KD của công ty Natsteelvina là nhiệm vụ cấp thiết đặt ra trong bối cảnh hiện nay. Đây là vấn đề vừa có ý nghĩa lý luận, vừa có ý nghĩa thực tiễn cấp bách. Với những lý do trên, tác giả lựa chọn đề tài “Xây dựng Chiến lƣợc kinh doanh đến năm 2020 của công ty TNHH Natsteelvina” làm nội dung nghiên cứu luận văn Cao học, chuyên Quản trị kinh doanh. 2. Các câu hỏi đặt ra có liên quan đến vấn đề nghiên cứu. Để giải quyết đƣợc nội dung nghiên cứu của đề tài chính là việc trả lời đƣợc các câu hỏi sau: Thứ nhất: Chiến lƣợc kinh doanh có vai trò và ảnh hƣởng nhƣ thế nào đến sự tồn tại, phát triển của một doanh nghiệp nhƣ công ty TNHH Natsteelvina? 2 Thứ hai: Tình hình thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty TNHH Natsteelvina trong thời gian qua nhƣ thế nào? Thứ ba: Các giải pháp chiến lƣợc kinh doanh nào thích hợp và có thể triển khai để công ty TNHH Natsteelvina hoạt động hiệu quả và phát triển bền vững trong những năm tới? 3. Mục đích nghiên cứu. Xây dựng và lựa chọn chiến lƣợc kinh doanh phù hợp nhất cho công ty TNHH Natsteelvina giai đoạn 2015-2020, đồng thời đƣa ra các giải pháp cụ thể để thực hiện chiến lƣợc đã chọn, nhằm giúp Công ty có đƣợc các lợi thế cạnh tranh cũng nhƣ sự chủ động thích nghi với các biến động của môi trƣờng kinh doanh, đảm bảo tăng trƣởng và trở thành một doanh nghiệp có vị trí hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất và cung cấp sản phẩm thép xây dựng ở khu vực phía Bắc nói rêng và trong cả nƣớc nói chung. Các mục tiêu nhiệm vụ cụ thể: - Hệ thống hóa cơ sở lý luận, lý thuyết về Chiến lƣợc kinh doanh. - Phân tích tình hình thực tiễn hoạt động liên quan đến chiến lƣợc kinh doanh tại công ty TNHH Natsteelvina. - Xây dựng chiến lƣợc kinh doanh phù hợp cho Công ty TNHH Natsteelvina đến năm 2020. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu. - Đối tƣợng nghiên cứu: Các vấn đề liên quan đến Chiến lƣợc kinh doanh của Công ty TNHH Natsteelvina. - Phạm vi nghiên cứu: + Lĩnh vực nghiên cứu: Quản trị chiến lƣợc. + Không gian nghiên cứu: Lĩnh vực sản xuất kinh doanh thép xây dựng và các mặt hàng liên qua trong Công ty TNHH NatSteelVina và một số đối thủ cạnh tranh khác của Công ty. + Thời gian khảo sát nghiên cứu: Các số liệu thu thập từ năm 2010 – 2014. 3 5. Những đóng góp của luận văn. Trƣớc hết, luận văn góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về chiến lƣợc kinh doanh nói chung và chiến lƣợc kinh doanh của công ty TNHH Natsteelvina. Ngoài ra, bằng phƣơng pháp tiếp cận hệ thống, logic và lịch sử, luận văn phân tích và đánh giá khá toàn diện thực trạng, xu thế, tiềm năng, cơ hội, thách thức đối với Công ty TNHH Natsteelvina trong giai đoạn hiện nay và trong thời gian tới. Cuối cùng, xây dựng và lựa chọn chiến lƣợc kinh doanh phù hợp cho Công ty TNHH Natsteelvina giai đoạn 2015-2020. 6. Kết cấu của luận văn: Ngoài phần Lời nói đầu, kết luận, danh mục các tài liệu tham khảo, nội dung của luận văn đƣợc chia làm 4 chƣơng: Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về chiến lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu Chƣơng 3: Phân tích thực trạng và các yếu tố liên quan đến chiến lƣợc kinh doanh của công ty Natsteelvina. Chƣơng 4: Xây dựng các chiến lƣợc kinh doanh và lựa chọn chiến lƣợc thích hợp cho công ty Natsteelvina. Kết luận Tài liệu tham khảo 4 Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP 1.1. Tình hình nghiên cứu. Để thực hiện nghiên cứu về Xây dựng Chiến lƣợc kinh doanh đến năm 2020 của công ty TNHH Natsteelvina, tác giả đã tìm hiểu các tài liệu viết về chiến lƣợc kinh doanh, các bài báo, tạp chí và các tài liệu liên quan đến ngành thép, các đề tài nghiên cứu, luận văn thạc sỹ liên quan đến chiến lƣợc kinh doanh. 1.1.1. Các bài báo, tạp chí: 1) Bài báo “Thép nội trước bài toán cạnh tranh với thép ngoại” (8/2014) của tác giả Phƣơng Linh trên Báo Xây dựng đã nêu rõ thực trạng về những khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm thép xây dựng của các nhà sản xuất thép trong nƣớc. Ngoài việc chịu áp lực về biến động giá của các nguyên, nhiên liệu đầu vào, sự cạnh tranh giữa các nhà sản xuất do nguồn cung nội địa dƣ nhiều,... các doanh nghiệp trong nƣớc còn phải chịu áp lực rất lớn từ một lƣợng lớn thép nhập khẩu từ nƣớc ngoài. Đây thực sự là một bài toán khó cho các nhà sản xuất thép xây dựng trong nƣớc đối với công tác tiêu thụ sản phẩm trong giai đoạn này. 2) Bài báo “Thép thừa nhưng vẫn nhập” (10/2014) của tác giả Song Hà (Báo Người lao động) phản ánh trong khi các doanh nghiệp sản xuất thép trong nƣớc đang rất khó khăn trong việc tiêu thụ, lƣợng tồn kho cao nhƣng thép ngoại vẫn ùn ùn nhập về, đặc biệt là thép giá rẻ từ Trung Quốc. Điều này đã làm cho nhiều doanh nghiệp sản xuất thép trong nƣớc lại càng thêm khó khăn, có một số nhà máy đã phải cắt giảm hoặc thậm chí là ngừng sản xuất, đóng cửa nhà máy. Bài báo cũng đã đặt vấn đề cần có cơ chế, chính sách bảo vệ các doanh nghiệp sản xuất thép trong nƣớc trong bối cảnh Việt Nam đang và sẽ ký một số hiệp định thƣơng mại với một số nƣớc. 3) Bài “Xây dựng chiến lược kinh doanh của Tổng công ty xây dựng Trường Sơn đến năm 2020” đăng trên Tạp chí Tài chính số 3 – 2014. Bài báo cho biết Tổng Công ty xây dựng Trƣờng Sơn (Binh đoàn 12 - Bộ Quốc phòng) là một doanh 5 nghiệp nhà nƣớc (DNNN) có quy mô lớn của ngành Xây dựng, trong cơ chế kế hoạch hóa tập trung quan bao cấp thì doanh nghiệp cũng chịu chi phối bởi tính mệnh lệnh quan liêu. Do trông chờ từ sự hỗ trợ của Nhà nƣớc và Bộ Quốc phòng giao đã khiến cho đơn vị thiếu sự linh hoạt trong việc xây dựng một chiến lƣợc kinh doanh và định hƣớng phát triển doanh nghiệp, bị động trong việc giải quyết việc làm, đặc biệt là sau khi hoàn thành các công trình lớn. Từ khi chuyển sang nền kinh tế thị trƣờng, trƣớc sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ cạnh tranh, Ban lãnh đạo Tổng Công ty Xây dựng Trƣờng Sơn xác định rõ tầm quan trọng của công tác xây dựng chiến lƣợc kinh doanh là "kim chỉ nam" định hƣớng phát triển hoạt động của đơn vị. Hiện nay, Tổng Công ty đang chú trọng xây dựng kế hoạch dài hạn và kế hoạch hàng năm. Kế hoạch dài hạn thƣờng đƣợc xây dựng trong khoảng thời gian 5 - 10 năm còn kế hoạch ngắn hạn đƣợc xem nhƣ là sự điều chỉnh kế hoạch dài hạn trong từng năm. Ngoài ra tác giả còn nghiên cứu, tham khảo các bản tin định kỳ hàng tháng của Hiệp hội thép Việt Nam, tạp chí Luyện kim Việt Nam, Tạp chí Công thƣơng, ... 1.1.2. Các luận văn thạc sĩ nghiên cứu về chiến lƣợc kinh doanh có liên quan. - Luận văn thạc sĩ (2007), “Xây dựng chiến lƣợc kinh doanh của Công ty VISSAN đến năm 2015” của tác giả Trần Thị Diễm. Đề tài đã nghiên cứu thực trạng hoạt động của Công ty TNHH Một Thành Viên Việt Nam Kỹ Nghệ Súc Sản (VISSAN) và nghiên cứu sang các công ty cạnh tranh trong giết mổ và chế biến thực phẩm từ thịt gia súc, gia cầm, từ đó xây dựng chiến lƣợc kinh doanh cho Công ty đến năm 2015. - Luận văn thạc sĩ (2009), “Xây dựng chiến lƣợc kinh doanh của Công ty cổ phần 32 đến năm 2020” của tác giả Nguyễn Văn Bình. Đề tài đã nghiên cứu thực trạng và xây dựng đƣợc một chiến lƣợc kinh doanh đến năm 2020 cho Công ty cổ phần 32 một công ty sản xuất các mặt hàng da - giầy, dép, hàng may mặc và kinh doanh nguyên vật liệu dệt may, da giày cung cấp cho thị trƣờng trong nƣớc và xuất khẩu. 6 - Luận văn thạc sĩ (2010), “Chiến lƣợc kinh doanh nhà ở cao cấp của Công ty cổ phần Đầu tƣ phát triển Đô thị và khu công nghiệp Sông Đà – SUDICO” của tác giả Ngô Vĩnh Khƣơng. Đề tài đã phân tích thực trạng, đƣa ra một số chiến lƣợc và đề xuất lựa chọn giải pháp chiến lƣợc tối ƣu để áp dụng cho công ty SUDICO. - Luận văn thạc sĩ (2012), “Chiến lƣợc kinh doanh của công ty TNHH Kỹ nghệ thực phẩm Bách Việt đến năm 2015” của tác giả Phạm Đình Thiên. Luận văn đã phân tích thực trạng, đánh giá sự ảnh hƣởng của các yếu tố bên ngoài và bên trong đối với hoạt động SX-KD mật ong, từ đó đƣa ra một số giải pháp và kiến nghị cho chiến lƣợc kinh doanh đến năm 2015 của Công ty TNHH Kỹ nghệ Thực phẩm Bách Việt. - Luận văn thạc sỹ chuyên ngành quản trị kinh doanh “ Xây dựng chiến lƣợc kinh doanh của công ty cổ phần cơ điện thủ Đức đến năm 2020” – Ngô Anh Tuấn – Trƣờng đại học kinh tế Thành Phố Hồ Chí Minh (2008). Nghiên cứu đã đánh giá khá toàn diện về thực trạng sản xuất kinh doanh của công ty cổ phần cơ điện Thủ Đức, tìm ra những lợi thế, những yếu kém, những cơ hội và đe dọa từ đó xây dựng chiến lƣợc công ty đến năm 2020. 1.2. Khái niệm về chiến lƣợc và chiến lƣợc kinh doanh. 1.2.1. Chiến lược. “Chiến lƣợc” là thuật ngữ bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp “Strategos” dùng trong quân sự, theo Calr Von Clausewitz, thế kỷ XIX “lập kế hoạch chiến tranh và hoạch định các chiến dịch tác chiến”. Từ thập niên 60 của thế kỷ XX, chiến lƣợc đƣợc ứng dụng vào lĩnh vực kinh doanh và thuật ngữ "Chiến lƣợc kinh doanh" ra đời. Quan niệm về chiến lƣợc kinh doanh phát triển dần theo thời gian và ngƣời ta tiếp cận nó theo nhiều cách khác nhau. Năm 1962, Chandler định nghĩa chiến lƣợc nhƣ là “việc xác định các mục tiêu, mục đích cơ bản dài hạn của doanh nghiệp và việc áp dụng một chuỗi các hành động cũng nhƣ việc phân bổ các nguồn lực cần thiết để thực hiện mục tiêu này“(Chandler, A. (1962). Strategy and Structure. Cambrige, Massacchusettes. 7 MIT Press). Đến những năm 1980, Quinn đã đƣa ra định nghĩa có tính khái quát hơn “Chiến lƣợc là mô thức hay kế hoạch tích hợp các mục tiêu chính yếu, các chính sách, và chuỗi hành động vào một tổng thể đƣợc cố kết một cách chặt chẽ” (Quinn, J., B. 1980. Strategies for Change: Logical Incrementalism. Homewood, Illinois, Irwin). Sau đó Johnson và Scholes định nghĩa lại chiến lƣợc trong điều kiện môi trƣờng có rất nhiều những thay đổi nhanh chóng: “Chiến lƣợc là định hƣớng và phạm vi của một tổ chức về dài hạn nhằm giành lợi thế cạnh tranh cho tổ chức thông qua việc định dạng các nguồn lực của nó trong môi trƣờng thay đổi, để đáp ứng nhu cầu thị trƣờng và thoả mãn mong đợi của các bên hữu quan” (Johnson, G., Scholes, K. (1999). Exploring Corporate Strategy, 5th Ed. Prentice Hall Europe). Ngoài cách tiếp cận kiểu truyền thống nhƣ trên, nhiều tổ chức kinh doanh tiếp cận chiến lƣợc theo cách mới: Chiến lƣợc kinh doanh là kế hoạch kiểm soát và sử dụng nguồn lực, tài sản và tài chính nhằm mục đích nâng cao và bảo đảm những quyền lợi thiết yếu của mình. Kenneth Andrews là ngƣời đầu tiên đƣa ra các ý tƣởng nổi bật này trong cuốn sách kinh điển "The Concept of Corporate Strategy". Theo ông, chiến lƣợc là những gì mà một tổ chức phải làm dựa trên những điểm mạnh và yếu của mình trong bối cảnh có những cơ hội và cả những mối đe dọa. Brace Henderson, chiến lƣợc gia đồng thời là nhà sáng lập Tập đoàn Tƣ vấn Boston đã kết nối khái niệm chiến lƣợc với lợi thế cạnh tranh. Lợi thế cạnh tranh là việc đặt một Công ty vào vị thế tốt hơn đối thủ để tạo ra giá trị về kinh tế cho khách hàng. "Chiến lƣợc là sự tìm kiếm thận trọng một kế hoạch hành động để phát triển và kết hợp lợi thế cạnh tranh của tổ chức. Những điều khác biệt giữa bạn và đối thủ cạnh tranh là cơ sở cho lợi thế của bạn". Ông tin rằng không thể cùng tồn tại hai đối thủ cạnh tranh nếu cách kinh doanh của họ giống hệt nhau. Cần phải tạo ra sự khác biệt mới có thể tồn tại. Michael Porter cũng tán đồng nhận định của Henderson: "Chiến lƣợc kinh doanh liên quan đến sự khác biệt. Đó là việc lựa chọn cẩn thận một chuỗi hoạt động khác biệt để tạo ra một tập hợp giá trị độc đáo". Dù tiếp cận theo cách nào thì bản chất của chiến lƣợc kinh doanh vẫn là phác thảo hình ảnh tƣơng lai của doanh nghiệp trong khu vực hoạt động và khả năng khai 8 thác. Theo cách hiểu này, thuật ngữ chiến lƣợc kinh doanh đƣợc dùng theo 3 ý nghĩa phổ biến nhất: - Xác lập mục tiêu dài hạn của doanh nghiệp. - Đƣa ra các chƣơng trình hành động tổng quát. - Lựa chọn các phƣơng án hành động, triển khai phân bố nguồn tài nguyên để thực hiện mục tiêu đó. Ngoài ra, còn có quan niệm cho rằng chiến lƣợc là phƣơng châm đạt tới mục tiêu dài hạn. Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đang có xu hƣớng toàn cầu hoá, hội nhập kinh tế quốc tế, thì quản trị gia phải hiểu rõ những mặt tích cực và mặt trái của hội nhập để tìm ra hƣớng đi thông qua thiết lập chiến lƣợc kinh doanh phù hợp. 1.2.2. Chiến lược kinh doanh. Chiến lược kinh doanh: - Là bộ phận quan trọng nhất trong toàn bộ chiến lƣợc của doanh nghiệp. - Là phƣơng hƣớng hoạt động của doanh nghiệp. - Định ra các mục tiêu lớn “Chiến lƣợc kinh doanh là xác định sự phân bổ nguồn lực sẵn có với mục đích làm thay đổi thế cân bằng cạnh tranh và chuyển lợi thế về phía mình” - Theo tập đoàn tƣ vấn Boston; còn theo Michael Porter - giáo sƣ chiến lƣợc hàng đầu của Havard: “Chiến lƣợc kinh doanh để đƣơng đầu với cạnh tranh là sự kết hợp giữa những mục tiêu cần đạt tới và những phƣơng tiện mà doanh nghiệp cần tìm để đạt tới mục tiêu”. Chiến lƣợc kinh doanh là cách thức, phƣơng pháp cạnh tranh của doanh nghiệp, nó quy định loại sản phẩm hoặc dịch vụ mà doanh nghiệp đảm nhận, quy mô kinh doanh, các nguồn lực sản xuất, khả năng sinh lợi cũng nhƣ triển vọng phát triển của doanh nghiệp. Chiến lƣợc kinh doanhlà bộ phận quan trọng nhất trong toàn bộ chiến lƣợc của doanh nghiệp. Các bộ phận khác của chiến lƣợc chung phải căn cứ vào Chiến lƣợc kinh doanhđể xây dựng và hiệu chỉnh. Chiến lƣợc kinh doanhcó ý nghĩa hết sức quan trọng đối với sự tồn tại và hoạt động của doanh nghiệp. Nó định ra đƣợc các mục tiêu lớn, theo đó cần phải huy động hợp lý các nguồn lực cả ngắn hạn và dài hạn. Nó đảm 9