Tài liệu Xây dựng một số chiến lược xuất khẩu cá tra, cá basa sang thị trường mỹ cho công ty tnhh ts thiên mã

MỤC LỤC š¯› Trang Chương 1: GIỚI THIỆU 1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI......................................................................... 1 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU .................................................................... 2 1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU ........................................................................ 2 1.4 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN............................................. 3 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU……………………………………………………………………4 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN……………………………………………………4 2.1.1 Khái quát về xuất khẩu……………………………………………..........4 2.1.2 Chiến lược - quản trị chiến lược………………………………………...6 2.1.2.1 Khái niệm chiến lược……………………………………………….7 2.1.2.2Khái niệm về Quản trị chiến lược.......................................................7 2.1.2.3 Ưu và nhược điểm của Quản trị chiến lược………………………..8 2.1.3 Nghiên cứu môi trường kinh doanh……………………………………....9 2.1.4 Phân tích nội tại công ty ……………………………………………….10 2.1.5. Hình thành và lựa chọn chiến lược …………………………………….10 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU…………………………………………12 2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu và dữ liệu………………………………...12 2.2.2 Phương pháp phân tích………………………………………………..12 Chương 3: PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH NỘI TẠI CỦA CÔNG TY TNHH THỦY SẢN THIÊN MÃ………………………………………………………..15 3.1 GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC CÔNG TY ……………………………………15 3.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển công ty ........................................... 15 3.1.2 Cơ cấu tổ chức công ty……………………………………………......16 vi 3.1.3 Các sản phẩm của công ty .................................................................... 18 3.2 PHÂN TÍCH HOÀN CẢNH NỘI TẠI CỦA CÔNG TY .................... 20 3.2.1 Nhân sự .............................................................................................. 20 3.2. 2 Máy móc và trang thiết bị sản xuất ...................................................... 21 3.2.3 Hệ thống quản lý chất lượng và chứng nhận chất lượng sản phẩm đang áp dụng…………………………………………………………………………...21 3.2.4 Yếu tố nghiên cứu & phát triển………………………………………..22 3.2.5 Yếu tố marketing……………………………………………………….22 3.3 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH KINH DOANH CỦA CÔNG TY…………...23 3.3.1 Tình hình thu mua nguyên liệu cá tra, basa …………………………....23 3.3.2 Tình hình sản xuất……………………………………………………....25 3.3.2.1 Sản lượng thủy sản chế biến qua các năm………………………….25 3.3.2.2 Tình trạng cá tra, basa tồn kho qua các năm……………………....26 3.3.3 Phân tích tình hình tiêu thụ……………………………………………...27 3.3.3.1 Kết quả hoat động kinh doanh của công ty ………………………..27 3.3.3.2 Các thị trường xuất khẩu cá Tra, cá Basa........................................28 3.3.4 Tình hình xuất khẩu cá Tra, cá Basa của công ty ở thị trường Mỹ…….32 3.3.4.1 Giá cá đông Block xuất khẩu trung bình sang thị trường Mỹ của công ty so với trung bình chung toàn ngành……………………………………..33 3.3.4.2 Cơ cấu sản phẩm cá tra, basa xuất khẩu sang thị trường Mỹ……...34 3.3.5 Phân tích các tỉ số tài chính của công ty ................................................35 3.4 MA TRẬN ĐÁNH GIÁ CÁC YẾU TÔ BÊN TRONG CỦA CÔNG TY………………………………………………………………………38 Chương 4: PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG KINH DOANH CỦA THỊ TRƯỜNG MỸ……………………………………………………..40 4.1 . PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG VĨ MÔ.................................................... 40 4.1.1 Kinh tế………………………………………………………………….40 4.1.2 Chính trị - pháp luật.............................................................................. 41 4.1.3 Chủ trương- chính sách………………………………………………….42 4.1.4 Yếu tố văn hóa xã hội.......................................................................... 43 vii 4.1.5 Giá nhập khẩu trung bình của thị trường Mỹ so với các thị trường khác đối sản phảm cá đông Block của công ty ……………………………….45 4.16. Phân tích đối thủ cạnh tranh ................................................................. 45 4.1.6.1 Đối thủ trong nước……………………………………………. ….45 4.1.6.2 Đối thủ ngoài nước …………………………………………………47 4.1.7. Phân tích khách hàng…………………………………………………..49 4.1.8 Mức độ dễ xâm nhập thị trường……………………………………….50 4.1.9 Sản phẩm thay thế……………………………………………………..51 4.2 MA TRẬN ĐÁNH GIÁ CÁC YẾU TÔ BÊN NGOÀI CỦA CÔNG TY ………………………………………………………………..51 Chương 5: XÂY DỰNG CÁC CHIẾN LƯỢC & GIẢI PHÁP THỰC HIỆN CÁC CHIẾN LƯỢC…………………………………………….53 5.1 CÁC ĐIỂM MẠNH, ĐIỂM YẾU- CƠ HỘI, THÁCH THỨC CỦA CÔNG TY ……………………………………………………………….53 5.2 BẢNG MA TRẬN SWOT………………………………………………...53 5.3 CÁC CHIẾN LƯỢC HÌNH THÀNH TỪ SWOT………………………..55 5.4 LỰA CHỌN CHIẾN LƯỢC……………………………………………....57 5.4.1 Lựa chọn chiến lược phát triển …………………………………………57 5.4.2 Lựa chọn chiến lược hội nhập…………………………………………..58 5.5 BIỆN PHÁP THỰC HIỆN CÁC CHIẾN LƯỢC ĐƯỢC CHỌN………60 Chương 6 : KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ……………………………………62 6.1. KẾT LUẬN………………………………………………………………….62 6.2. KIẾN NGHỊ…………………………………………………………………62 viii ix Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên Chương 1 GIỚI THIỆU 1.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Cá Tra, cá Basa được nuôi phổ biến từ năm 1995 tại An Giang và Đồng Tháp, các sản phẩm chế biến từ cá Tra, cá Basa được xuất khẩu lần đầu tiên sang thị trường Mỹ vào năm 1997 chỉ ít ỏi với hơn 200 tấn. Nhưng đến năm 2002 (sau khi Hoa Kỳ bỏ cấm vận Việt Nam và ký Hiệp định thương mại song phươngthuế nhập khẩu cá Tra, cá Basa là 0%), đẩy số lượng xuất khẩu cá tra basa vào thị trường Hoa Kỳ lên đến gần 20.000 tấn, cá da trơn từ Việt Nam đã chiếm ưu thế hơn cả so với cá da trơn từ nhiều nước như Inđônêxia, Trung Quốc, Mêhicô, Thái Lan. Thị trường Mỹ trở thành thị trường nhập khẩu lớn nhất lượng cá Tra, cá Basa của Việt Nam. Nhưng kể từ khi Việt Nam bị thua kiện và chịu thuế chống bán phá giá vào năm 2006, và sau đó là sự tụt dốc của nền kinh tế Mỹ (năm 2007-2008), đã làm cho sản lượng xuất khẩu của cá Tra, cá Basa ở thị trường này có chiều hướng đi xuống, và không ổn định. Dù nhu cầu cá Tra, cá Basa ở thị trường này luôn tăng. Năm 2008, theo thống kê của Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam(VASEP), sản lượng cá Tra, cá Basa xuất khẩu vào thị trường Mỹ đã sụt xuống vị trí thứ 3, nhường vị trí đầu cho thị trường Mỹ và Nga. Và thị phần nhập khẩu của cá Tra, cá Basa Việt Nam tại Mỹ cũng giảm xuống, thay vào đó là sự tăng trưởng thị phần của cá Tra, cá Basa xuất xứ từ Trung Quốc và Thái Lan. Mặc dù, các công ty chế biến thủy sản xuất khẩu đã thành công trong việc phát triển thị trường mới( Mỹ, Nga..), nhưng điều đó lại càng chứng tỏ các công ty đang xuất khẩu theo hướng manh mún, thiếu sự lâu dài, dễ từ bỏ thị trường khi có khó khăn. Với một thị trường luôn có nhu cầu lớn về cá Tra, cá Basa, các công ty xuất khẩu nên xây dựng cho các chiến lược xuất khẩu phù hợp để giành lại thị trường. Với đề tài, “ Xây dựng một số chiến lược xuất khẩu cá Tra, cá Basa sang thị trường Mỹ cho công ty TNHH TS Thiên Mã trong giai đoạn 2009-2013 ”, hi vọng sẽ giúp ích cho công ty trong việc đẩy mạnh xuất khẩu cá Tra, cá Basa sang thị trường Mỹ trong tương lai. SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 1 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1 Mục tiêu chung Xây dựng một số chiến lược xuất khẩu cá Tra, cá Basa sang thị trường Mỹ cho công ty TNHH TS Thiên Mã trong giai đoạn 2009-2013. 1.2.2 Mục tiêu cụ thể - Nghiên cứu thực trạng xuất khẩu cá Tra, cá Basa của công ty sang thị trường Mỹ trong 3 năm 2006-2007-2008. - Trên cơ sở đó tìm ra điểm mạnh và điểm yếu của công ty . - Tìm hiểu đặc điểm tiêu dùng thủy sản ( đặc biệt là cá) ở thị trường Mỹ - Các chính sách ảnh hưởng đến việc xuất khẩu cá Tra, cá Basa sang thị trường Mỹ. - Thấy được những cơ hội và đe doạ ở thị trường Mỹ . - Hoàn thiện việc đưa ra các chiến lược tối ưu nhằm đẩy mạnh xuất khẩu cá Tra, cá Basa của Công ty sang thị trường Mỹ trong tương lai. 1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.3.1 Giới hạn nội dung nghiên cứu Với lượng thời gian cho phép, và sự giới hạn về khả năng nghiên cứu, bài luận văn này chỉ có thể tập trung nghiên cứu việc xây dựng và chọn ra các chiến lược xuất khẩu cá Tra, cá Basa tối ưu cho việc đẩy mạnh xuất khẩu cá tra, basa trong sang thị trường Mỹ tương lai, chớ không thể đi sâu vào việc đưa ra các biện pháp cụ thể thực hiện các chiến lược. Cũng như luận văn không thể không phân tích các hoạt động kinh doanh khác của công ty. 1.3.2. Giới hạn phạm vi nghiên cứu - Lĩnh vực xuất khẩu cá Tra, cá Basa của công ty Thiên Mã sang thị trường Mỹ trong 3 năm 2006 -2007 -2008 - Các số liệu thu thập chỉ thông qua phòng kinh doanh- kế toán của Công ty và các thông tin thu thập từ sách báo, internet. - Quá trình tìm hiểu đánh giá chiến lược đòi hỏi phải qua thực tiễn tiếp xúc lâu dài với công ty , nhưng do thời gian thực tập là có hạn nên luận văn sẽ dừng lại ở giai đoạn lựa chọn chiến lược tối ưu, sau đó tìm ra một số giải pháp để thực hiện nó. 1.3.3. Giới hạn thời gian SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 2 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên 1.3.3. Giới hạn thời gian Dựa vào số liệu do công ty cung cấp trong thời gian 3 năm gần nhất đó là 2006 -2007 -2008 để có thể so sánh, tổng hợp đưa ra các nhận định, cũng như các chiến lược xuất khẩu cho cá Tra, cá Basa cho công ty . 1.4. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN Dựa trên giải pháp chung cho toàn ngành, thể hiện qua luận văn: “ Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu cá Tra, cá Basa Việt Nam sang thị trường Mỹ trong trong tương lai” của sinh viên Trần Anh Tú ( ĐH Ngoại Thương- Khoa Kinh tế ngoại thương) thực hiện năm 2006, em đã ứng dụng và mở rộng nghiên cứu đề tài này, theo hướng xây dựng cụ thể các chiến lược xuất khẩu nhằm đẩy mạnh sản lượng cá Tra, cá Basa xuất khẩu sang thị trường Mỹ cho từng cá thể công ty . Đây là đề tài rất được ngành xuất khẩu cá Tra, cá Basa quan tâm, nhưng các cuộc hội thảo tìm kiếm giải pháp đẩy mạnh cho xuất khẩu cá Tra, cá Basa sang thị trường Mỹ, do Hiệp hội chế biến thủy sản xuất khẩu (VASEP) tổ chức trong những năm gần đây, cũng chỉ dừng lại ở chỗ đưa ra các giải pháp chung cho toàn ngành vùng ĐBSCL, chưa thật sự phù hợp với từng công ty. Ngoài ra, việc tham khảo thêm một số chính sách ưu đãi mở rộng vùng nuôi của chính phủ và địa phương (Hội thảo Quy hoạch phát triển nuôi cá tra vùng ĐBSCL đến 2010 và định hướng đến 2020- theo VASEP), cũng như các kế hoạch mở rộng qui mô chế biến xuất khẩu trong tương lai của công ty nơi em đang thực tập, sẽ làm cơ sở cho các chiến lược của đề tài mang tính khả thi và phù hợp với thực tế phát triển của vùng ĐBSCL hơn. Bên cạnh đó, để nắm bắt được hoạt động xuất khẩu cá Tra, cá Basa sang thị trường Mỹ của các công ty đối thủ trong những năm qua, em đã tham khảo luận văn: “Phân tích hoạt động xuất khẩu cá Tra, cá Basa sang thị trường Mỹ của công ty cổ phần casemex trong 3 năm 20082006-2007” của sinh viên Nguyễn Thành Phúc( ĐH Cần Thơ- Khoa kinh tế & QTKD). SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 3 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên Chương 2 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN 2.1.1 Khái quát về xuất khẩu 2.1.1.1 Khái niệm Theo nghĩa hẹp, xuất khẩu được hiểu là hoạt động đưa các hàng hoá và dịch vụ từ quốc gia này sang quốc gia khác nhằm mục đích thu lợi nhuận. Còn theo nghĩa rộng, thì hoạt động xuất khẩu không chỉ đem lại nguồn lợi cho chính quốc gia xuất khẩu mà nó còn mang đến cho người dân các nước hưởng được những lợi ích mà đất nước họ không có. Như vậy, có thể nói xuất khẩu là một công cụ hay nói khác hơn là một hình thức hoạt động giao lưu thương mại nhằm dung hoà lợi ích của mọi người trên thế giới, đồng thời phát huy hết nội lực kinh tế và mang lại nguồn thu ngoại tệ cho quốc gia xuất khẩu trong công cuộc phát triển kinh tế đất nước. 2.1.1.2 Vai trò và nhiệm vụ của xuất khẩu  Vai trò Xuất khẩu có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phát triển nền kinh tế đất nước, điều này được thể hiện thông qua các lý do sau: - Xuất khẩu tạo ra nguồn vốn quan trọng trong giao thương quốc tế đáp ứng nhu cầu nhập khẩu và tích luỹ phát triển sản xuất. - Xuất khẩu được xem là công cụ đoàn bẩy kích thích tăng trưởng kinh tế. Bởi vì việc đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu sẽ thúc đẩy mở rộng quy mô và phát triển sản xuất nhiều ngành nghề từ đó làm tăng trưởng tổng sản phẩm xã hội và nâng cao mức sống cho người dân. - Xuất khẩu còn thúc đẩy việc phát minh, sáng tạo, phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao hiệu quả sản xuất. - Xuất khẩu tác động đến việc thay đổi cơ cấu kinh tế ngành theo hướng sử dụng có hiệu quả nhất lợi thế so sánh tuyệt đói và tương đối của đất nước. - Cuối cùng xuất khẩu góp phần thúc đẩy và tăng cướng hợp tác quốc tế giữa các nước trên thế giới. SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 4 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên Tóm lại: đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu là hướng phát triển tất yếu mang tính chiến lược để xây dựng một đất nước phát triển phồn thịnh  Nhiệm vụ Nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của xuất khẩu đó là xuất khẩu để thu về ngoại tệ phục vụ cho công tác nhập khẩu. Ngoài ra xuất khẩu còn góp phần tăng tích lũy vốn, mở rộng sản xuất tăng thu nhập cho nền kinh tế từ những ngoại tệ thu được từ đó đời sống của nhân dân từng bước được cải thiện do có công ăn việc làm, tăng nguồn thu nhập. Thông qua xuất khẩu giúp cho các công ty nói riêng và cả nước nói chung mở rộng quan hệ đối ngoại với tất cả các nước trên thế giới, khai thác có hiệu quả lợi thế tuyệt đối và tương đối của đất nước từ đó kích thích các ngành kinh tế phát triển. 2.1.1.3 Các hình thức xuất khẩu a) Xuất khẩu trực tiếp Là một hình thức xuất khẩu mà trong đó các nhà sản xuất, các công ty trực tiếp kí kết hợp đồng bán hàng cung cấp dịch vụ cho các công ty cá nhân nước ngoài, với hình thức này các công ty trực tiếp quan hệ với khách hàng và bạn hàng, thực hiện việc bán hàng hoá ra nước ngoài không qua bất kì một tổ chức trung gian nào. Để thực hiện hoạt động xuất khẩu này, công ty phải đảm bảo một số điều kiện như: Có khối lượng hàng hoá lớn, có thị trường ổn định, có năng lực thực hiện xuất khẩu. - Xuất khẩu trực tiếp có ưu điểm là + Tận dụng được hết tiềm năng , lợi thế để sản xuất hàng xuất khẩu. + Giá cả, phương tiện vận chuyển, thời gian giao hang, phương thức thanh toán, do hai bên( mua và bán) chủ động thoả thuận và quyết định. + Lợi nhuận thu được không phải chia, do giảm được chi phí trung gian. + Có điều kiện thâm nhập, kịp thời tiếp thu được ý kiến trực tiếp từ khách hàng, nhanh chóng khắc phục được sai sót + Chủ động trong việc sản xuất, tiêu thụ hàng hóa, nhất là trong điều kiện thị trường biến động. - Xuất khẩu trực tiếp có nhược điểm là SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 5 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên - Xuất khẩu trực tiếp có nhược điểm là + Đối với việc thâm nhập thị trường mới có nhiều bỡ ngỡ, dễ gặp sai lầm, bị ép giá trong mua bán. + Khối lượng mặt hàng phải lớn để có thể bù đắp được chi phí giao dịch như: thủ tục hải quan, thuế, điều tra thị trường.. + Công ty phải thực hiện mọi hoạt động trên các mặt của công tác xuất khẩu như: khảo sát thị trường, chuẩn bị sản phẩm, tìm khách hàng, chuẩn bị các tài liệu về sản phẩm, đàm phán, chuẩn bị các hợp đồng hàng hoá, chuẩn bị giấy tờ xuất khẩu, chuẩn bị giấy tờ về tài chính, vận chuyển hàng; theo dõi để chuẩn bị cho đợt vận chuyển hàng tiếp theo. Vì vậy, Đòi hỏi năng lực ngoại thương và nghiệp vụ của cán bộ phụ trách phải sâu, có nhiều kinh nghiệm. b) Xuất khẩu gián tiếp: Là hoạt động bán hàng hoá và dịch vụ của công ty ra nước ngoài thông qua trung gian (thông qua người thứ ba). Các trung gian mua bán không chiếm hữu hàng hoá của công ty mà trợ giúp công ty xuất khẩu hàng hoá sang thị trường nước ngoài. - Ưu điểm : + Nhà trung gian thường có đủ cơ sở vật chất nhất định, cũng như am hiểu về thị trường. Thông qua họ, công ty sẽ tiết kiệm được nhiều chi phí và giảm rủi ro. + Thông qua mạng lưới phân phối của nhà trung gian, công ty không những có thể tiết kiệm được chi phí xây dựng kênh phân phối, mà công ty còn có cơ hội mở rộng thị trường. Đặc biệt ở những thị trường mới. - Nhược điểm : + Kinh doanh chủ yếu phụ thuộc vào năng lực của nhà trung gian. + Không thể trực tiếp liên hệ với khách hàng, dẫn đến việc không thể nhanh chóng tìm ra sự cố và cách khắc phục . + Lợi nhuận bị chia sẻ. - Các trung gian xuất khẩu như: đại lý, công ty quản lý xuất nhập khẩu và công ty kinh doanh xuất nhập khẩu. 2.1.2 Chiến lược - quản trị chiến lược 2.1.2.1 Khái niệm chiến lược SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 6 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên 2.1.2 Chiến lược - quản trị chiến lược 2.1.2.1 Khái niệm chiến lược Chiến lược là tập hợp các mục tiêu và chính sách đặt ra trong một thời gian dài trên cơ sở khai thác tối đa các nguồn lực của tổ chức nhằm đạt được những mục tiêu phát triển. Do đó, chiến lược cần được đặt ra như là kế hoạch hoặc sơ đồ tác nghiệp tổng quát chỉ hướng cho công ty đạt đến mục tiêu mong muốn. Vì thế, chiến lược đề ra phải hội đủ đồng thời các yếu tố sau:  Chiến lược phải được vạch ra trong thời gian tương đối dài.  Chiến lược phải tạo ra sự phát triển cho tổ chức.  Chiến lược phải khai thác tối đa các nguồn lực và sử dụng hợp lý các nguồn lực hiện có.  Chiến lược phải tạo ra một vị thế cạnh tranh tốt nhất. Sau khi đề ra chiến lược thích hợp thì ta phải biến đổi chiến lược thành các chính sách, các chương trình hành động thông qua một cơ cấu tổ chức hữu hiệu nhằm đạt đến mục tiêu đã định. Đặc trưng của việc thực hiện chiến lược là:  Tất cả các nhà quản trị đều là những người tham gia vào việc thực hiện chiến lược trong phạm vi quyền hành và trách nhiệm của mình có được, còn những người thừa hành sẽ là những người tham gia dưới quyền chỉ huy của các nhà quản trị.  Tiến trình thực hiện chiến lược được xem là thành công khi công ty đạt được những mục tiêu và thể hiện được sự tiến bộ rõ rệt trong việc tạo nên các lợi thế hoặc thế lực so với đối thủ cạnh tranh, so với việc thực hiện sứ mạng đã đề ra.  Thực hiện chiến lược là một quá trình kết hợp giữa tính khoa học và tính nghệ thuật của quản trị. 2.1.2.2 Khái niệm về Quản trị chiến lược Quản trị chiến lược kinh doanh là quá trình mà trong đó các nhà quản trị xác định mục tiêu trong một thời gian dài và đề ra các biện pháp lớn có tính định hướng để đạt mục tiêu trên cơ sở sử dụng tối đa các nguồn lực hiện có và những nguồn lực có khả năng huy động của công ty. Cụ thể, quản trị chiến lược là quá trình nghiên cứu các môi trường hiện tại cũng như tương lai, hoạch định các mục tiêu của công ty; đề ra, thực hiện và SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 7 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên kiểm tra việc thực hiện các quyết định nhằm đạt được các mục tiêu đó trong môi trường hiện tại cũng như tương lai. Mục đích của một chiến lược là nhằm tìm kiếm những cơ hội, hay nói cách khác là nhằm gia tăng cơ hội và vươn lên tìm vị thế cạnh tranh. Do đó, quản trị chiến lược là một tiến trình gồm 3 giai đoạn chính:  Giai đoạn hoạch định và xây dựng chiến lược.  Giai đoạn thực hiện chiến lược.  Giai đoạn kiểm soát chiến lược. Để tạo nên một chiến lược hài hoà và hữu hiệu cần xét đến các yếu tố có thể tác động đến chiến lược như: điểm mạnh, điểm yếu của công ty, các cơ hội và nguy cơ thuộc môi trường bên ngoài, mục tiêu nhiệm vụ của công ty… 2.1.2.3 Ưu và nhược điểm của Quản trị chiến lược Nếu quản trị chiến lược hiệu quả ta sẽ được một số lợi ích sau:  Xác định rõ hướng đi của công ty trong tương lai.  Thấy rõ cơ hội và nguy cơ xảy ra trong kinh doanh ở thời điểm hiện tại và trong tương lai, từ đó tận dụng cơ hội giảm nguy cơ đưa công ty vượt qua cạnh tranh giành thắng lợi.  Đưa ra được các quyết định đúng đắn phù hợp khi môi trường kinh doanh thay đổi, nâng cao hiệu quả kinh doanh đưa công ty ngày càng đi lên.  Tạo ra những chiến lược phát triển kinh doanh tốt hơn, tạo cơ sở tăng sự liên kết và gắn bó của nhân viên.  Thiết thực nhất là giúp công ty tăng doanh số bán, tăng năng suất lao động, tăng hiệu quả quản trị, tránh được rủi ro về tài chánh, tăng khả năng phòng ngừa và ngăn chặn các vấn đề khó khăn của công ty.  Tuy có vị trí rất quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của công ty, nhưng việc quản trị chiến lược kinh doanh cũng gây không ít khó khăn cho công ty như: + Chi phí thời gian, tiền của, sức lực thường rất cao trong chu kỳ đầu tiên. + Dễ gây nên sự cứng nhắc trong quá trình hoạt động của tổ chức. SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 8 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên + Nếu các dự báo quá khác biệt với thực tế thì sẽ gây khó khăn chung cho hoạt động tổ chức. + Dễ gây nên sự nghi ngờ về tính hữu ích của tổ chức quản trị chiến lược nếu như việc thực hiện chiến lược không được chú ý đúng mức. Do đó, để tránh những tổn thất trên thì công ty nên có những biện pháp quản trị chiến lược đúng đắn. Muốn vậy cần phải phân tích cặn kẽ, chính xác các yếu tố làm ảnh hưởng đến công tác quản trị chiến lược kinh doanh. 2.1.3 Nghiên cứu môi trường kinh doanh Các yếu tố môi trường có một tác động to lớn vì chúng ảnh hưởng đến toàn bộ các bước tiếp theo của quá trình quản trị chiến lược. Chiến lược được lựa chọn phải được hoạch định trên cơ sở các điều kiện môi trường đã nghiên cứu. Như vậy môi trường của một tổ chức là những yếu tố, những lực lượng, những thể chế … nằm bên ngoài của công ty mà nhà quản trị không kiểm soát được nhưng chúng lại ảnh hưởng đến hoạt động và kết quả hoạt động của công ty. Môi trường của tổ chức có thể chia thành hai mức độ: môi trường vĩ mô (hay còn gọi là môi trường tổng quát) và môi trường vi mô (hay là môi trường đặc thù). 2.1.3.1 Môi trường vĩ mô Các yếu tố trong môi trường vĩ mô có tác động gián tiếp đến công ty . Phân tích các yếu tố này, sẽ giúp công ty thấy được đâu là cơ hội, đâu là thách thức đối với công ty. (1). Các yếu tố kinh tế (2). Yếu tố chính phủ và chính trị (3). Yếu tố văn hoá xã hội (4). Yếu tố tự nhiên (5). Yếu tố công nghệ 2.1.3.2 . Môi trường vi mô Môi trường vi mô hay còn gọi là môi trường vi mô bên ngoài công ty được xác định đối với một ngành công nghiệp cụ thể, với tất cả các công ty trong ngành chịu ảnh hưởng của môi trường vi mô trong ngành đó. SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 9 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên Môi trường vi mô bao gồm các yếu tố trong ngành và là các yếu tố ngoại cảnh đối với công ty, quyết định tính chất và mức độ cạnh tranh trong ngành sản xuất kinh doanh đó. Có 5 yếu tố cơ bản là : (1). Đối thủ cạnh tranh (2). Khách hàng (3).Nhà cung cấp (4).Các đối thủ tiềm ẩn (5). Sản phẩm thay thế Ảnh hưởng chung của các yếu tố này thường là một sự thực phải chấp nhận đối với tất cả các công ty, để đề ra được một chiến lược thành công thì phải phân tích từng yếu tố chủ yếu đó. Qua bảng ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài (IFE) sẽ giúp ta cụ thể hơn nhũng cơ hội và đe dọa của môi trường kinh doanh. 2.1.4 Phân tích nội tại công ty Hoàn cảnh nội tại của công ty bao gồm tất cả các yếu tố và hệ thống bên trong của công ty. Các công ty phải phân tích một cách cạn kẽ các yếu tố nội bộ đó nhằm xác định rõ các ưu điểm và nhược điểm của mình. Trên cơ sở đó đưa ra các biện pháp nhằm giảm bớt nhược điểm và phát huy ưu điểm để đạt được lợi thế tối đa. Các yếu tố nội bộ chủ yếu bao gồm các lĩnh vực chức năng như : (1). Nguồn nhân lực (2). Sản xuất (3). Nghiên cứu và phát triển (4). Tài chính kế toán (5). Marketing… Qua bảng ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài (IFE) sẽ giúp ta cụ thể hơn nhũng điểm mạnh và điểm yếu của công ty . 2.1.5. Hình thành và lựa chọn chiến lược 2.1.5.1 Qui trình hình một thành chiến lược tổng quát Các kỹ thuật quan trọng để hình thành một chiến lược có thể được nêu thành một qui trình ra quyết định gồm 3 giai đọan. Các công cụ được sử dụng cho qui trình này có thể áp dụng cho tất cả các qui mô và loại tổ chức và có thể SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 10 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên giúp cho các nhà quản trị chiến lược xác định, đánh giá và lựa chọn các chiến lược. 2.1.5.2 Giai đọan nhập vào Các qui trình để hình thành ma trận Ma trận EFE, ma trận hình ảnh cạnh tranh và Ma trận IFE. Những công cụ này đòi hỏi các nhà quản trị chiến lược phải xác định tính chất chủ quan trong suốt các gia đoạn trước của quá trình hình thành chiến lược. Việc ra các quyết định “nhỏ” trong các ma trận nhập vào liên quan đến tầm quan trọng tương đối của các yếu tố bên trong và bên ngoài sẽ cho phép các nhà quản trị chiến lược ra các quyết định chiến lược cuối cùng hiệu quả hơn. Những phán đoán bằng trực giác tốt là cần thiết cho việc quyết định đúng đắn tầm quan trọng và sự phân loại. 2.1.5.3 Giai đọan kết hợp Mỗi tổ chức đều có một số những cơ hội và mối đe dọa bên ngoài và các điểm mạnh và điểm yếu bên trong, ta có thể sử dụng một trong các công cụ (ma trận SWOT, ma trận SPACE, ma trận chiến lược chính) để hình thành nên các chiến lược. Bài luận này sẽ dùng ma trận SWOT để xây dựng nên các chiến lược cho công ty 2.1.5.4 Giai đọan quyết định: Sau khi xây dựng được các chiến lược khả thi kkMỹfdo nguồn tài chính và nhân lực của công ty có hạn nên không thể cùng một lúc triển khai nhiều chiến lược được. Nên phải nhờ đến Ma trận hoạch định chiến lược có thể định lượng (QSPM) để xác định xem chiến lược nào là tối ưu nhất đối với công ty sẽ được thực hiện trước. 2.1.5.5 Lựa chọn chiến lược. Những chiến lược của Công ty để lựa chọn  Chiến lược tăng trưởng tập trung + Xâm nhập thị trường + Phát triển thị trường + Phát triển sản phẩm  Chiến lược phát triển hội nhập + Hội nhập về phía sau + Hội nhập về phía trước SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 11 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên + Hội nhập ngang  Chiến lược tăng trưởng đa dạng + Đa dạng hóa đồng tâm + Đa dạng hóa hàng ngang + Đa dạng hóa kết hợp 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu và dữ liệu  Tham khảo các tài liệu có liên quan từ các phòng như: kinh doanh, kế toán, xuất nhập khẩu, tổ chức…của công ty .  Quan sát thực tế tại cơ quan thực tập  Phỏng vấn trực tiếp các nhà quản lý của công ty .  Các website , tạp chí thống kê về thuỷ sản, kinh tế…. 2.2.2 Phương pháp phân tích  Phương pháp quy nạp: phương pháp đi từ những vấn đề nhỏ rồi mới đi đến kết luận chung.  Phương pháp so sánh là phương pháp sử dụng phổ biến nhất nhằm so sánh đối chiếu các chỉ tiêu, kết quả. Trên cơ sở đó đánh giá được những vấn đề thực hiện được và chưa thực hiện được, nhằm xác định nguyên nhân và tìm ra giải pháp tối ưu nhất. Phương pháp số tuyệt đối và số tương đối.  Phương pháp đồ thị và biểu đồ để phân tích mối quan hệ, mức độ biến động cũng như sự ảnh hưởng của các chỉ tiêu phân tích  Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia để phân loại các yếu tố của ma trận EFE và IFE. Ngoài ra, còn sử dụng thêm một số công cụ như - Ma trận ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài (EFE) và bên trong (IFE) giúp: ta tóm tắt và lượng hóa những cơ hội- thách thức, điểm mạnh- điểm yếu ảnh hưởng tới công ty. Gồm 5 bước thực hiện. + Bước 1: Lập danh mục bao gồm từ 10 đến 20 yếu tố, gồm cả những cơ hội và đe dọa ảnh hưởng lớn đến công ty SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 12 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên + Bước 2: Phân loại tầm quan trọng từ 0,0 (không quan trọng) đến 1,0 (rất quan trọng) cho mỗi yếu tố. Sự phân loại cho thấy tầm quan trọng tương ứng của yếu tố đó đối với sự thành công trong ngành kinh doanh của công ty.Tổng số các mức phân loại phải bằng 1,0. . + Bước 3: Phân loại từ 1 đến 4 cho mỗi yếu tố quyết định sự thành công để cho thấy cách thức mà của công ty phản ứng với các yếu tố này. Trong đó: 4 là phản ứng tốt, 3 là trên trung bình, 2 là trung bình và 1 là yếu. + Bước 4: Nhân tầm quan trọng của mỗi biến số với mức phân loại của nó (= bước 2x bước 3) để xác định số điểm về tầm quan trọng. + Bước 5: Cộng tổng số điểm về tầm quan trọng cho mỗi biến số để xác định tổng số điểm quan trọng cho tổ chức. Đánh giá: Bất kể số lượng yếu tố trong ma trận, tổng số điểm quan trọng cao nhất mà một công ty có thể có là 4,0, thấp nhất là 1,0 và trung bình là 2,5 - Phương pháp phân tích SWOT: là công cụ giúp công ty kết hợp các yếu tố mạnh- yếu, cũng như cơ hội- thách thức của công ty đã được phân tích ở ma trận (IFE và EFE). Nhằm đề ra các chiến lược một cách khoa học. Mô hình SWOT thường đưa ra 4 chiến lược cơ bản: + (1) SO (Strengths - Opportunities): các chiến lược dựa trên ưu thế của công ty để tận dụng các cơ hội thị trường. + (2) WO (Weaks - Opportunities): các chiến lược dựa trên khả năng vượt qua các yếu điểm của công ty để tận dụng cơ hội thị trường. + (3) ST (Strengths - Threats): các chiến lược dựa trên ưu thế của của công ty để tránh các nguy cơ của thị trường. + (4) WT (Weaks - Threats): các chiến lược dựa trên khả năng vượt qua hoặc hạn chế tối đa các yếu điểm của công ty để tránh các nguy cơ của thị trường. Mục đích của ma trận SWOT là đề ra các chiến lược khả thi có thể chọn lựa, chứ không quyết địnhchiến lược nào tốt nhất.  Phương pháp phân tích bằng Ma trận QSPM (Ma trận hoạch định chiến lược có thể định lượng): Kỹ thuật phân tích này sẽ cho thấy một cách khách quan các chiến lược thay thế nào là tốt nhất. Ma trận QSPM sử dụng các yếu tố đầu vào nhờ những phân tích từ ma trận EFE, ma trận IFE. Và sau đó nhận những thông tin cần thiết để thiết lập ma trận QSPM từ ma trận SWOT. SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 13 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên Để phát triển một ma trận QSPM, ta cần trải qua 6 bước: + Bước 1: Liệt kê các cơ hội/ mối đe dọa quan trọng bên ngoài và các điểm mạnh/ điểm yếu bên trong công ty. Ma trận nên bao gồm tối thiểu 10 yếu tố thành công quan trọng bên ngoài và 10 yếu tố thành công quan trọng bên trong. + Bước 2: Phân loại cho mỗi yếu tố thành công bên trong và bên ngoài. + Bước 3: Liệt kê các phương án chiến lược mà công ty nên xem xét thực hiện.Tập hợp các chiến lược thành các nhóm riêng nếu có thể. + Bước 4: Xác định số điểm hấp dẫn của mỗi chiến lược. Chỉ có những chiến lược trong cùng một nhóm mới được so sánh với nhau. Số điểm hấp dẫn được phân loại như sau: 1 = không hấp dẫn, 2 = có hấp dẫn đôi chút, 3 = kháhấp dẫn, 4 = rất hấp dẫn. Nếu yếu tố thành công không ảnh hưởng đến sự lựa chọn chiến lược thì không chấm điểm. + Bước 5: Tính tổng số điểm hấp dẫn, là kết quả của việc nhân số điểm phân loại (bước 2) với số điểm hấp dẫn (bước 4) trong mỗi hàng SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 14 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên Chương 3 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH NỘI TẠI CỦA CÔNG TY TNHH THỦY SẢN THIÊN Mà 3.1 GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC CÔNG TY 3.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển công ty - Tên công ty : CÔNG TY TNHH XUẤT NHẬP KHẨU THỦY SẢN THIÊN Mà - Giám đốc: Phan Bá Tòng - Địa chỉ: 75/35 Trần Phú, Phường Cái Khế, Quận Ninh Kiều, T.P Cần Thơ. - Điện thoại: +84-071-761-664 - Fax: 84-071-765-915 - Website: http://www.thimaco.com.vn  Công ty TNHH TS Thiên Mã được chính thức thành lập từ tháng 07 năm 2005.  Lĩnh vực họat động chính của Công ty là chế biến và xuất khẩu các sản phẩm làm từ cá Tra, cá Basa như: cá Tra, cá Basa philê, Tôm, Mực…và các sản phẩm giá trị gia tăng khác.  Trong những năm qua, công ty đã thâm nhập thành công vào các thị trường như: Châu Á (Singapore, Hồngkông, Thái Lan), Mỹ, các nước Nam Mỹ (Braxin, Pagagoay, Argentina...) và các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất (UAE) với giá trị xuất khẩu cao. Kể từ khi thành lập, Công ty TNHH Thiên Mã đã thể hiện được điểm mạnh của mình về lĩnh vực xuất khẩu cá Tra, cá Basa philê không chỉ ở Cần Thơ, mà cả trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long.  Để đảm bảo nguồn nguyên vật liệu vững chắc, Công ty TNHH Thiên Mã đã xây dựng khu vực nuôi thủy sản cung cấp riêng cho công ty ,với năng suất hàng năm lên đến 6,000 tấn ở quận ô Môn, một quận thuộc thành phố Cần Thơ . Bên cạnh đó, để phục vụ cho công tác chế biến, công ty đã đầu tư xây dựng nhà máy chế biến thủy sản đặt tại Khu công nghiệp Trà Nóc, với năng suất họat động 100 tấn nguyên liệu/ngày( phân xưởng1), và trong tương lai sẽ đưa vào hoạt động phân xưởng 2. 3.1.2 Cơ cấu tổ chức công ty SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 15 Luận văn tốt nghiệp GVHD: Trương Khánh Vĩnh Xuyên 3.1.2 Cơ cấu tổ chức công ty Sơ đồ 1: Cơ cấu tổ chức công ty TNHH TS Thiên Mã BAN GIÁM ĐỐC Phòng Phòng Phòng Phòng Phòng Phòng Tổ Kinh Kế Xuất KCS, Kĩ Doanh Toán Nhập ĐH Thuật Chức Khẩu (Nguồn: phòng tổ chức công ty TNHH TS Thiên Mã ) Nhận xét: cơ cấu tổ chức của công ty được phân chia theo từng chức năng. Mỗi phòng sẽ phụ trách chuyên chính một chức năng cho công ty, việc phân chia như vậy sẽ làm cho công việc của công ty được thực hiện một cách đúng chuyên môn, tiết kiệm nhiều thời gian hơn. Hiện tại, cơ cấu làm việc này đem lại hiệu quả rất cao cho công ty , đây là một cơ cấu chặt chẽ và linh hoạt , có sự quy định rõ ràng trách nhiệm và quyền hạn của từng bộ phận, dễ dàng trong kiểm tra, kiểm soát. Thuận tiện trong việc đào tạo nhân lực cho công ty. Nhược điểm: Tuy nhiên, cơ cấu này vẫn có một số khuyết điểm như :khi công ty thực hiện một kế hoạch hay chiến lược nào đó cần có sự phối hợp hay lấy ý kiến từ các phòng sẽ gặp rất nhiều khó khăn, do tư tưởng cục bộ. Và do mỗi phòng chỉ phụ trách chuyên môn một công việc nên dẫn đến tình trạng thiếu hiểu biết tổng hợp về công ty. Chức năng và nhiệm vụ của từng phòng ban:  Ban giám đốc: Bao gồm giám đốc và phó giám đốc - Là đại diện pháp nhân và chịu trách nhiệm trước pháp luật trong mọi hoạt động của công ty - Phê duyệt và nắm giữ chính sách chất lượng, mục tiêu chất lượng cũng như sổ tay chất lượng của toàn công ty. SVTH: Nguyễn Hoàng Phương Thảo Page 16