Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên tiếng anh ở các trường trung học phổ thôn...

Tài liệu Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên tiếng anh ở các trường trung học phổ thông quận hà đông thành phố hà nội

.PDF
113
1821
149

Mô tả:

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC NGUYỄN THỊ THANH THỦY NGUYỄN THỊ THANH THỦY BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG QUẬN HÀ ĐÔNG THÀNH PHỐ HÀ NỘI BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG QUẬN HÀ ĐÔNG THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÍ GIÁO DỤC Chuyên ngành: QUẢN LÍ GIÁO DỤC Mã số: 60 14 05 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÍ GIÁO DỤC Chuyên ngành: QUẢN LÍ GIÁO DỤC Mã số: 60 14 05 HÀ NỘI - 2012 0 MUC LUC Chương 1: Cơ sở lí luận về phát triển đội ngũ giáo viên trung học phổ thông và những yêu cầu phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh ...... 5 1.2.1. Khái niệm quản lý.................................. 5 1.2.6. Khái niệm phát triển ............................... 5 1.2.7. Khái niệm ĐNGV và ĐNGV tiếng Anh .................... 5 1.4. Những yêu cầu đặt ra đối với công tác phát triển ĐNGV môn tiếng Anh trong giai đoạn phát triển mới. ......................... 5 1.4.1. Vị trí môn tiếng Anh trong chương trình giáo dục hiện nay ...... 6 1.4.2. Những yêu cầu của môn học trong chương trình giáo dục mới hiện nay. ............................................... 6 1.4.3. Những yêu cầu đối với ĐNGV môn tiếng Anh trong giai đoạn hiện nay ................................................ 6 1.5. Những căn cứ để phát triển ĐNGV ....................... 6 1.5.1. Quy mô học sinh................................... 6 1.5.2. Cơ cấu trình độ, lứa tuổi ............................. 6 2.1.1. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội ở quận Hà Đông ......... 6 2.1.2. Tình hình phát triển giáo dục của địa phương. .............. 6 2.1.3. Tầm quan trọng của tiếng Anh và phong trào học tiếng Anh ở thành phố Hà Nội .......................................... 6 2.2. Thực trạng công tác phát triển ĐNGV tiếng Anh trên địa bàn thành quận Hà Đông phố Hà Nội ............................... 6 2.2.1. Về số lượng, cơ cấu ................................. 6 2.2.2. Về chất lượng .................................... 6 2.2.3. Công tác qui hoạch, tuyển chọn, tuyển dụng ................ 6 2.2.7. Đánh giá chung về thực trạng phát triển ĐNGV môn tiếng Anh quận Hà Đông thành phố Hà Nội ............................... 6 2.2.8. Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém ................ 6 2.3. Nhiệm vụ giáo dục của thời kỳ “Đổi mới” và việc triển khai đề án dạy – học ngoại ngữ ở hệ thống giáo dục quốc dân .............. 6 2.3.1. Nhiệm vụ giáo dục Ngoại ngữ của thời kỳ “Đổi mới” ......... 6 2.3.2. Đề án "Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 – 2020" ..................................... 7 Chương 3: Biện pháp phát triển ĐNGV tiếng Anh các trường trung học phổ thông quận Hà Đông thành phố Hà Nội ................... 7 3.1. Định hướng và các nguyên tắc lựa chọn biện pháp ............ 7 3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ....................... 7 3.2.4. Nguyên tắc tính khả thi.............................. 7 3.2.5. Nguyên tắc tính hiệu quả ............................ 7 3.3. Các biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh THPT trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội trong giai đoạn hiện nay 7 1 3.3.2. Nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của công tác phát triển ĐNGV tiếng Anh trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội ....... 7 3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp ......................... 8 3.5. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất .................................................. 8 3.5.1. Mục đích và đối tượng khảo nghiệm ..................... 8 3.5.2. Quá trình khảo nghiệm .............................. 8 3.5.3. Kết quả khảo nghiệm và nhận xét ....................... 8 Kết Luận và khuyến nghị ................................. 8 Tài liệu tham khảo ..................................... 8 3.1. Khách thể nghiên cứu ............................... 11 7.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn ............... 13 Bao gồm các phương pháp: ............................... 13 7.3. Phương pháp thống kê toán học ........................ 13 CHƯƠNG 1......................................... 14 1.2.1. Khái niệm quản lý................................. 16 1.2.6 Khái niệm phát triển .............................. 22 1.2.7. Khái niệm đội ngũ giáo viên và đội ngũ giáo viên tiếng Anh .... 23 1.2.7.3. Phát triển đội ngũ ................................ 24 1.2.7.4. Biện pháp phát triển .............................. 25 Nội dung phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh : Để làm tốt công tác phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh cần phải thực hiện tốt các nội dung sau: 30 1.4. Những yêu cầu đặt ra đối với công tác phát triển đội ngũ giáo viên môn tiếng Anh trong giai đoạn phát triển mới. ................ 32 1.4.1. Vị trí môn tiếng Anh trong chương trình giáo dục hiện nay ..... 32 1.4.2. Những yêu cầu của môn học trong chương trình giáo dục mới hiện nay. .............................................. 34 1.4.3. Những yêu cầu đối với đội ngũ giáo viên môn tiếng Anh trong giai đoạn hiện nay ........................................ 38 1.4.3.1. Trình độ chuyên môn: ............................. 38 1.5. Những căn cứ để phát triển đội ngũ giáo viên ............... 39 1.5.1. Quy mô học sinh.................................. 39 Kết luận chương 1 .................................... 40 2.2.7. Đánh giá chung về thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên môn tiếng Anh THPT quận Hà Đông thành phố Hà Nội .................. 58 2.2.8. Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém ............... 60 2.3.2. Đề án "Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 – 2020" .................................... 62 Kết luận chương 2 .................................... 66 Chương 3 .......................................... 68 3.1. Định hướng và các nguyên tắc lựa chọn biện pháp ........... 68 2 3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ...................... 75 3.2.4. Nguyên tắc tính khả thi............................. 75 3.2.5. Nguyên tắc tính hiệu quả ........................... 75 3.3. Các biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh THPT trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội trong giai đoạn hiện nay ................................................. 75 3.3.2. Nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của công tác phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội ................................................. 78 3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................ 91 3.5. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ................................................. 92 3.5.1. Mục đích và đối tượng khảo nghiệm .................... 92 Mục đích: kiểm chứng cho các nhóm giải pháp .................. 92 3.5.2. Quá trình khảo nghiệm ............................. 92 3.5.3. Kết quả khảo nghiệm và nhận xét ...................... 92 3.5.3.1. Về mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp ........... 92 3.5.3.2. Tổng hợp ý kiến của các biện pháp ................ 94 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ......................... 97 1. KẾT LUẬN ....................................... 97 2. KHUYẾN NGHỊ .................................... 98 2.1. Với Nhà nước ..................................... 98 2.2. Với Bộ Giáo dục và Đào tạo ........................... 99 2.4. Với hệ thống các trường giảng dạy tiếng Anh .............. 101 3 BẢNG KÝ HIỆU VIẾT TẮT GV: Giáo viên GD-ĐT: Giáo dục - đào tạo TƯ: Trung ương CNH, HĐH: Công nghiệp hoá, hiện đại hoá KT-XH: Kinh tế - xã hội GS (PGS)-TS: Giáo sư (Phó giáo sư) – Tiến sĩ VD: Ví dụ XHCN: Xã hội chủ nghĩa QLGD: Quản lí giáo dục ĐNGV: Đội ngũ giáo viên THPT: Trung học phổ thông 4 Danh mục Trang 1. Lý do chọn đề tài 5 2. Mục đích nghiên cứu 7 3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu 7 4. Giả thuyết khoa học của đề tài 8 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 8 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu của đề tài 8 7. Phương pháp nghiên cứu 9 8. Cấu trúc luận văn 9 Chương 1: Cơ sở lí luận về phát triển đội ngũ giáo viên trung học 11 phổ thông và những yêu cầu phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh 1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu về quản lí, phát triển đội ngũ nhà giáo và 11 đội ngũ giáo viên tiếng Anh 1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài 13 1.2.1. Khái niệm quản lý 13 1.2.2. Khái niệm quản lý giáo dục 15 1.2.3. Các yếu tố quản lý 17 1.2.4. Cơ chế quản lý 17 1.2.5. Chức năng quản lý 17 1.2.6. Khái niệm phát triển 19 1.2.7. Khái niệm ĐNGV và ĐNGV tiếng Anh 20 1.3. Cơ sở lí luận về phát triển ĐNGV giáo viên tiếng Anh 22 1.3.1. Lí luận về phát ĐNGV tiếng Anh 22 1.3.2. Phát triển ĐNGV tiếng Anh 25 1.4. Những yêu cầu đặt ra đối với công tác phát triển ĐNGV môn tiếng 29 5 Anh trong giai đoạn phát triển mới. 1.4.1. Vị trí môn tiếng Anh trong chương trình giáo dục hiện nay 29 1.4.2. Những yêu cầu của môn học trong chương trình giáo dục mới hiện 31 nay. 1.4.3. Những yêu cầu đối với ĐNGV môn tiếng Anh trong giai đoạn hiện nay 35 1.5. Những căn cứ để phát triển ĐNGV 36 1.5.1. Quy mô học sinh 36 1.5.2. Cơ cấu trình độ, lứa tuổi 37 Chương 2:Thực trạng công tác phát triển ĐNGV tiếng Anh trung học phổ 38 thông quận Hà Đông thành phố Hà Nội 2.1. Khái quát về địa bàn nghiên cứu 38 2.1.1. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội ở quận Hà Đông 38 2.1.2. Tình hình phát triển giáo dục của địa phương. 41 2.1.3. Tầm quan trọng của tiếng Anh và phong trào học tiếng Anh ở thành 43 phố Hà Nội 2.2. Thực trạng công tác phát triển ĐNGV tiếng Anh trên địa bàn thành 45 quận Hà Đông phố Hà Nội 2.2.1. Về số lượng, cơ cấu 45 2.2.2. Về chất lượng 47 2.2.3. Công tác qui hoạch, tuyển chọn, tuyển dụng 48 2.2.4. Phân công, sử dụng, kiểm tra, đánh giá giáo viên 49 2.2.5. Công tác đào tạo, bồi dưỡng 50 2.2.6. Việc ban hành và thực hiện chế độ chính sách 54 2.2.7. Đánh giá chung về thực trạng phát triển ĐNGV môn tiếng Anh quận 55 Hà Đông thành phố Hà Nội 2.2.8. Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém 57 2.3. Nhiệm vụ giáo dục của thời kỳ “Đổi mới” và việc triển khai đề án dạy 58 – học ngoại ngữ ở hệ thống giáo dục quốc dân 2.3.1. Nhiệm vụ giáo dục Ngoại ngữ của thời kỳ “Đổi mới” 6 58 2.3.2. Đề án "Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai 59 đoạn 2008 – 2020" Chương 3: Biện pháp phát triển ĐNGV tiếng Anh các trường 65 trung học phổ thông quận Hà Đông thành phố Hà Nội 3.1. Định hướng và các nguyên tắc lựa chọn biện pháp 65 3.1.1. Định hướng chung 65 3.1.2. Định hướng về công tác xây dựng ĐNGV THPT 67 3.1.3. Căn cứ để phát triển ĐNGV 71 3.2. Các nguyên tắc lựa chọn biện pháp 71 3.2.1. Nguyên tắc tính thực tiễn 71 3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa 71 3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ 72 3.2.4. Nguyên tắc tính khả thi 72 3.2.5. Nguyên tắc tính hiệu quả 72 3.3. Các biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh THPT 72 trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội trong giai đoạn hiện nay 3.3.1. Biện pháp về điều kiện đảm bảo phát triển ĐNGV tiếng Anh THPT 73 3.3.2. Nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của công tác phát triển 75 ĐNGV tiếng Anh trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội 3.3.3. Xây dựng quy hoạch phát triển ĐNGV tiếng Anh theo đặc thù của bộ 76 môn 3.3.4. Tuyển dụng, phân công công tác phù hợp với năng lực, sở trường và 79 hoàn cảnh của giáo viên môn tiếng Anh 3.3.5. Kết hợp giám sát, đánh giá định kì với đổi mới hiệu quả công tác thanh 81 kiểm tra 3.3.6. Công tác đào tạo, bồi dưỡng 83 3.3.7. Xây dựng môi trường thuận lợi để phát huy tối đa năng lực cho đội 87 7 ngũ giáo viên môn tiếng Anh 3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp 88 3.5. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất 89 3.5.1. Mục đích và đối tượng khảo nghiệm 89 3.5.2. Quá trình khảo nghiệm 89 3.5.3. Kết quả khảo nghiệm và nhận xét 89 Kết Luận và khuyến nghị 94 Tài liệu tham khảo 100 Phụ lục 104 8 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế đã và đang là một xu thế phát triển khách quan. Điều đó đặt sự nghiệp hiện đại hoá, công nghiệp hoá của đất nước ta nói chung, sự nghiệp giáo dục - đào tạo của chúng ta nói riêng trước những thời cơ và thách thức không nhỏ. Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định: "Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó, đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục là khâu then chốt" và "Giáo dục và đào tạo có sứ mệnh nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần quan trọng xây dựng đất nước, xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam". Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020 đã định hướng: "Phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao là một đột phá chiến lược". Chiến lược phát triển giáo dục 2011- 2020 nhằm quán triệt và cụ thể hóa các chủ trương, định hướng đổi mới giáo dục và đào tạo, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020 của đất nước. Chiến lược phát triển giáo dục đến năm 2020 chũng chỉ ra rằng: “Một bộ phận nhà giáo và cán bộ quản lý chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ giáo dục trong thời kỳ mới. Đội ngũ nhà giáo vừa thừa, vừa thiếu cục bộ, vừa không đồng bộ về cơ cấu chuyên môn. Tỷ lệ nhà giáo có trình độ sau đại học trong giáo dục đại học còn thấp.... Nội dung chương trình, phương pháp dạy và học, công tác thi, kiểm tra, đánh giá chậm được đổi mới. Nội dung chương trình còn nặng về lý thuyết, phương pháp dạy học lạc hậu, chưa phù hợp với đặc thù khác nhau của các loại hình cơ sở giáo dục. Đảng và Nhà nước luôn khẳng định phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu, đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát 9 triển; giáo dục vừa là mục tiêu vừa là động lực để phát triển kinh tế - xã hội. Những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội trong 10 năm vừa qua và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020 với yêu cầu tái cơ cấu nền kinh tếvà đổi mới mô hình tăng trưởng, cùng với Chiến lược và Quy hoạch phát triển nhân lực trong thời kỳ dân số vàng là tiền đề cơ bản để ngành giáo dục cùng các bộ, ngành, địa phương phát triển giáo dục. Cách mạng khoa học và công nghệ,đặc biệt là công nghệ thông tin và truyền thông sẽ tạo ra những điều kiện thuận lợi để đổi mới cơ bản nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức giáo dục, đổi mới quản lý giáo dục, tiến tới một nền giáo dục điện tử đáp ứng nhu cầu của từng cá nhân người học. Quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng về giáo dục đang diễn ra ở quy mô toàn cầu tạo cơ hội thuận lợi để tiếp cận với các xu thế mới, tri thức mới, những mô hình giáo dục hiện đại, tranh thủ các nguồn lực bên ngoài, tạo thời cơ để phát triển giáo dục’’. Chúng ta đều biết: thế kỉ 21 là thế kỉ của nền văn minh trí tuệ, xã hội thông tin và kinh tế tri thức, thế kỉ của hội nhập khu vực và quốc tế. Trong mối quan hệ toàn cầu hóa, đa phương hóa thì lợi thế cũng như những hạn chế của một dân tộc, một đất nước luôn ảnh hưởng trực tiếp đến vị thế của dân tộc đó trên phạm vi toàn thế giới. Con người vốn từ lâu đã được khẳng định là vốn quí nhất. Làm sao để có được nguồn vốn này dồi dào, chất lượng, có được nguồn lao động “chất lượng cao”, có tri thức, có kĩ năng sống, làm chủ, sáng tạo, văn minh. Những phẩm chất tốt đẹp ấy chỉ được xây dựng và hình thành trong một nền giáo dục tiên tiến, gắn liền với một nền khoa học, công nghệ hiện đại. Chỉ có nền giáo dục ấy mới đánh thức được khả năng tiềm ẩn trong mỗi mầm xanh của đất nước. Thực tiễn cho thấy, chất lượng giáo dục - đào tạo nước ta còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu của xã hội. Giáo dục đại học yếu kém có nguyên nhân từ giáo dục phổ thông. Có nhiều nguyên nhân liên quan đến hạn chế ấy như: đầu tư tài chính chưa đủ hoặc chưa hiệu quả; Thiếu cơ sở vật chất, trang 10 thiết bị hỗ trợ, phục vụ dạy - học; Tài liệu chưa cập nhật, chưa theo kịp sự phát triển mới; Phương pháp dạy-học chưa hấp dẫn; Hệ thống kiểm tra, đánh giá chưa phù hợp; Cơ chế quản lí còn nhiều bất cập; Lối tư duy truyền thống, lạc hậu...Đó cũng chính là yêu cầu thiết thực đặt ra cho các trường THPT trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội, bởi sau khi thành phố được mở rộng, nhiều cơ hội mới được mở ra trước mắt cho lớp trẻ, cơ hội sử dụng tiếng Anh làm công cụ để giao lưu, học hỏi đang mở ra trước mặt. Tuy nhiên, hiện nay việc dạy – học tiếng Anh còn tồn tại nhiều khó khăn, thách thức. Ngoài sự thiếu thốn về cơ sở vật chất, trang thiết bị hỗ trợ dạy – học thì quan trọng hơn cả còn là sự bất cập về số lượng, cơ cấu, chất lượng của đội ngũ giáo viên tiếng Anh. Vì vây, việc cần sự quan tâm của các cấp lãnh đạo thành phố, các trường để khắc phục bất cập và phát triển cho đội ngũ giáo viên này cả về cơ cấu, chất lượng. Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn ấy nên tôi chọn đề tài: “Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh ở các trường trung học phổ thông quận Hà Đông thành phố Hà Nội” với hi vọng góp phần tạo nên sự chuyển biến về số lượng, chất lượng và cơ cấu của đội ngũ giáo viên tiếng Anh, đáp ứng yêu cầu đặt ra về giáo dục đào tạo của quận Hà Đông nói riêng và Thủ đô nói chung trong bối cảnh đất nước đang từng bước hội nhập quốc tế trên nhiều lĩnh vực. 2. Mục đích nghiên cứu Đề xuất các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh các trường THPT trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội, đáp ứng yêu cầu về phát triển giáo dục - đào tạo của thủ đô trong bối cảnh đất nước đang từng bước hội nhập quốc tế trên nhiều lĩnh vực. 3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Đội ngũ giáo viên tiếng Anh THPT trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội. 3.2. Đối tượng nghiên cứu 11 Phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh THPT trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội. 4. Giả thuyết khoa học của đề tài Đội ngũ giáo viên tiếng Anh các trường các trường THPT trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển giáo dục đào tạo ở địa bàn thành phố Hà Nội nói riêng và đất nước nói chung. Tuy nhiên, trước yêu cầu mới của sự nghiệp giáo dục đào tạo của Thủ đô, đội ngũ này còn có những hạn chế về số lượng, chất lượng và cơ cấu. Nếu đề xuất và triển khai các biện pháp giải quyết có hiệu quả những bất cập này thì đội ngũ giáo viên trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội sẽ có bước phát triển mới, đáp ứng được yêu cầu đặt ra về giáo dục đào tạo của thành phố trong bối cảnh đất nước đang từng bước hội nhập quốc tế trên nhiều lĩnh vực. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu những vấn đề lí luận về phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh THPT quận Hà Đông thành phố Hà Nội. - Phân tích, đánh giá thực trạng công tác phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh THPT quận Hà Đông thành phố Hà Nội. - Đề xuất một số biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh THPT trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội trong bối cảnh đất nước đang từng bước hội nhập quốc tế trên nhiều lĩnh vực. 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu của đề tài - Giới hạn về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu đánh giá về số lượng, chất lượng và cơ cấu đội ngũ giáo viên tiếng Anh trung học phổ thông quận Hà Đông thành phố Hà Nội và tìm ra các giải pháp phát triển đội ngũ này trong trong bối cảnh đất nước đang từng bước hội nhập quốc tế trên nhiều lĩnh vực. - Địa bàn khảo sát: Một số các trường trung học phổ thông quận Hà Đông trên địa bàn thành phố Hà Nội. - Thời gian: 5 năm (từ tháng 6/ 2007 đến 6/ 2012). 12 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận Bao gồm các phương pháp phân tích, phân loại, tổng hợp, khái quát hóa các tài liệu về lý luận, các công trình nghiên cứu có liên quan làm cơ sở lý luận để nghiên cứu đề tài. 7.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn Bao gồm các phương pháp: - Phương pháp điều tra khảo sát: phát phiếu trưng cầu ý kiến và phỏng vấn trực tiếp về những vấn đề liên quan đến đội ngũ giáo viên tiếng Anh các trường THPT trên địa bàn quận Hà Đông thành phố Hà Nội. - Phương pháp quan sát: quan sát thực tiễn công tác phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh của hiệu trưởng và tổ trưởng chuyên môn ở một số trường THPT tại quận Hà Đông như trường THPT Lê Quý Đôn, THPT chuyên Nguyễn Huệ... - Phương pháp chuyên gia: thông qua kết quả điều tra khảo sát và phỏng vấn trực tiếp, xin ý kiến các chuyên gia về biện pháp xử lí kết quả đó và ý kiến đối với các đề xuất về biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh các trường THPT ở quận Hà Đông thành phố Hà Nội để đáp ứng được yêu cầu mới về giáo dục - đào tạo của thủ đô. 7.3. Phương pháp thống kê toán học Xử lí các tài liệu, lượng hoá kết quả nghiên cứu đề tài 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lí luận về phát triển đội ngũ giáo viên trung học phổ thông và những yêu cầu phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh Chương 2: Thực trạng công tác phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh trung học phổ thông quận Hà Đông thành phố Hà Nội Chương 3: Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh các trường trung học phổ thông quận Hà Đông thành phố Hà Nội 13 CHƯƠNG 1 Cơ sở lí luận về phát triển đội ngũ giáo viên trung học phổ thông và những yêu cầu phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh 1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu về quản lí, phát triển đội ngũ nhà giáo và đội ngũ giáo viên tiếng Anh Nâng cao chất lượng dạy – học tiếng Anh, phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh là một trong những nội dung công tác quan trọng của ngành giáo dục nhằm góp phần vào việc thực hiện Chiến lược phát triển giáo dục 20112020 và là cơ sở để nâng cao chất lượng giáo dục Trung học phổ thông, hướng vào thực hiện mục tiêu chung của công cuộc phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Việt Nam trở thành một nước “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh ”. Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã rất quan tâm đến việc xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên các cấp học, các ngành học, các loại hình giáo dục. Đường lối, chính sách của Đảng thực sự là những định hướng quan trọng ở tầm vĩ mô, chỉ đạo toàn diện công tác xây dựng, phát triển đội ngũ của ngành giáo dục. Trên cơ sở những định hướng chiến lược đó, nhiều hội thảo khoa học giáo dục và công trình nghiên cứu khoa học giáo dục về đội ngũ giáo viên và vấn đề phát triển đội ngũ giáo viên nói chung đã được thực hiện. Có những bài viết, công trình đi vào nghiên cứu công tác quản lí đội ngũ ở tầm vĩ mô và vi mô; có những công trình đi vào nghiên cứu, đề xuất mô hình đào tạo giáo viên, phục vụ cho việc phát triển đội ngũ giáo viên. Hầu hết các hội thảo và công trình nghiên cứu đó đều đề cập đến vấn đề xây dựng đội ngũ giáo viên ở các trường đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp dạy nghề. Những năm gần đây, nhiều đề án, giải pháp nhằm xây dựng, quản lý phát triển đội ngũ nhà giáo ở các cấp học, bậc học đã được nghiên cứu và áp dụng rộng rãi: 14 - Đề án xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục giai đoạn 2005-2010 (QĐ số 09/2005/QĐ-TTg ngày 11 tháng 1 năm 2005 của Thủ tướng chính phủ). - Chiến lược phát triển giáo dục 2011 – 2020 (QĐ Số: 711/QĐ-TTg, ngày 13 tháng 06 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ). - Hướng dẫn nội dung và mức chi thực hiện Quyết định số 1400/QĐ-TTg ngày 30 tháng 9 năm 2008 của Thủ tướng Chính phủ về Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 - 2020”. - Đã có nhiều công trình nghiên cứu về xây dựng, quản lý phát triển đội ngũ giáo viên THPT như: Với bộ môn tiếng Anh, các đề tài chủ yếu nghiên cứu về quản lí hoạt động dạy học tiếng Anh như Tác giả Trần Thị Lan Hương “Biện pháp quản lí dạy học môn tiếng Anh ở trường THPT huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng”; “Biện pháp quản lí hoạt động bồi dưỡng nâng cao trình độ tiếng Anh cho giảng viên Học viện quốc phòng” của tác giả Võ Minh Thúy. Đề cập đến đội ngũ giáo viên tiếng Anh có tác giả Vũ Thị Kim Tuyết với đề tài: “Quản lí phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh cấp trung học cơ sở trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc”. “Biện pháp quản lí đội ngũ giáo viên của hiệu trưởng trường THPT Tân Sơn, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang” của Phạm Hồng Dương; Tác giả Nguyễn Đức Cường với nghiên cứu “Các biện pháp quản lí đội ngũ giáo viên THPT thành phố Yên Bái trong giai đoạn hiện nay”; Tác giả Trần Văn Thái với đề tài “Nghiên cứu cơ sở khoa học của qui hoạch phát triển đội ngũ giáo viên THPT tỉnh Yên Bái đến năm 2015”; Tác giả Nguyễn Thị Lệ Chung với nghiên cứu “Phát triển đội ngũ giáo viên ở trường THPT chuyên tỉnh Vĩnh Phúc trong giai đoạn hiện nay”; Tác giả Nguyễn Công Chánh đề xuất “Các biện pháp quản lí, phát triển đội ngũ giáo viên ở CĐSP Bạc Liêu”; Tác giả Vũ Đình Chuẩn đề cập đến “Những giải pháp quản lí nhằm phát triển đội ngũ giáo viên THCN ở thành phố Đà Nẵng”; Tác giả Hà Tuyết Vân, trong luận văn Thạc sĩ khoa học giáo dục đưa 15 ra “Một số biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên phục vụ PCGD THCS ở tỉnh Sơn La”. Những công trình bài viết trên đã phần nào làm rõ bức tranh về quản lý, phát triển đội ngũ nhà giáo trong hệ thông giáo dục phổ thông. Đó là những tư liệu quý báu góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo . Tuy nhiên, rất ít công trình nghiên cứu riêng về công tác phát triển đội ngũ giáo viên THPT môn tiếng Anh trong giai đoạn phát triển mới, đặc biệt ở Hà Nội. Còn riêng với địa bàn Quận Hà Đông sau khi được sát nhập vào thủ đô Hà Nội thì chưa hề có một tác giả nào đề cập đến. Bởi vậy, chúng tôi chọn đề tài luận văn này để nghiên cứu cơ sở lý luận về phát triển ĐNGV THPT môn tiếng Anh kết hợp với tìm hiểu thực trạng đội ngũ giáo viên THPT môn tiếng Anh và công tác phát triển đội ngũ này trên địa bàn quận Hà Đông. Trên cơ sở đó, đề xuất những biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên THPT môn tiếng Anh cho quận Hà Đông nhằm nâng cao chất lượng ĐNGV nói chung và nâng cao chất lượng đào tạo của các trường THPT trên địa bàn quận nói riêng, góp phần tạo nên sự đột phá cho ngành giáo dục thủ đô trong giai đoạn phát triển mới. 1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài 1.2.1. Khái niệm quản lý Quản lý không phải là một khái niệm mới, khái niệm này đã xuất hiện từ lâu và ngày càng được hoàn thiện cùng với lịch sử hình thành và phát triển của loài người, bởi ngay từ khi xã hội loài người xuất hiện thì nhu cầu quản lý cũng được hình thành như một tất yếu khách quan. Peter F. Drucker (Mỹ) cho rằng: Quản lí là thực hiện mục đích và sứ mệnh đặc thù của tổ chức đối với xã hội, làm cho công việc có sức sống, công nhân viên có thành tích. [21, tr.16]. Theo F.W. Taylor (Mỹ): Quản lí là nghệ thuật biết rõ ràng, chính xác cái gì cần làm và làm cái đó thế nào bằng phương pháp tốt nhất [21, tr.17]. Trong tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội, con người muốn tồn 16 tại và phát triển đều phải dựa vào các nỗ lực của cá nhân, của tổ chức, từ một nhóm nhỏ đến phạm vi rộng hơn ở tầm quốc gia, đều phải thừa nhận và chịu sự quản lý nào đó. C.Mác đã viết: “Một người độc tấu vĩ cầm tự mình điều khiển lấy mình, còn một dàn nhạc thì cần phải có nhạc trưởng” [26, tr.1]. Quản lý là một trong những loại hình lao động hiệu quả nhất, quan trọng nhất trong các hoạt động của con người, làm cho hoạt động tổ chức và xã hội ngày càng có hiệu quả cao. Quản lý đúng tức là con người đã nhận thức được quy luật và sẽ đạt được những thành công to lớn. Ngày nay, khái niệm quản lý đã trở nên phổ biến nhưng chưa có một định nghĩa thống nhất. Hoạt động quản lý thường được định nghĩa khác nhau, dưới đây sẽ đưa ra một vài quan điểm có tính chất khái quát: - Quản lý là hoạt động nhằm đảm bảo sự hoàn thành công việc thông qua sự nỗ lực của người khác. - Quản lý là sự tác động có tổ chức, có định hướng của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các tiềm năng, các cơ hội của hệ thống để đạt được mục tiêu đặt ra trong điều kiện biến động của môi trường [19, tr.42]. - Xét quản lý với tư cách một hành động, theo Vũ Ngọc Hải: Quản lý là sự tác động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể quản lý tới đối tượng quản lý nhằm đạt mục tiêu đề ra [10, tr.1]. - Xét theo chức năng quản lý, hoạt động quản lý thường được định nghĩa: Quản lý là quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động kế hoạch hoá tổ chức, chỉ đạo (lãnh đạo) và kiểm tra [3, tr.1]. Như vậy, bản chất của hoạt động quản lý là cách thức tác động (tổ chức và điều khiển) hợp quy luật của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý dựa trên các nguồn lực và điều kiện có thể có nhằm thực hiện có hiệu quả những mục tiêu của tổ chức, đơn vị đề ra. Qua những ý kiến trên, chúng ta có thể khái quát rằng: Quản lí là sự tổ chức, tác động, chỉ huy, hướng dẫn các quá trình xã hội và hành vi hoạt động 17 của con người nhằm đạt tới mục đích đã đề ra của hệ thống. Quản lí là quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động (chức năng) kế hoạch hoá, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra. Sự tác động của quản lí phải mang tính khoa học và nghệ thuật để người bị quản lí luôn luôn tự giác, phấn khởi đem hết năng lực và trí tuệ của mình làm tròn nhiệm vụ được giao, đem lại lợi ích cho bản thân, cho tổ chức và cho cả xã hội. 1.2.2. Khái niệm “ Quản lí giáo dục ” Quản lí giáo dục theo nghĩa rộng là hoạt động điều hành, phối hợp của các lực lượng xã hội nhằm quản lí tất cả các hoạt động giáo dục và các hoạt động mang tính giáo dục của bộ máy Nhà nước, các tổ chức xã hội và của hệ thống giáo dục quốc dân. Xu hướng phát triển quản lí giáo dục trên thế giới là tiến tới thực hiện quản lí giáo dục trên cơ sở của quản lí kinh tế theo mô hình các “công ty”, “xí nghiệp”, nhất là ở bậc Đại học, như các nước tư bản phát triển đang thực hiện rất thành công, làm cho GD-ĐT gắn bó chặt chẽ với sự phát triển KT-XH, sản phẩm của GD-ĐT thực sự đáp ứng các yêu cầu của xã hội. Quản lí giáo dục theo nghĩa hẹp bao gồm quản lí hệ thống giáo dục quốc dân (quản lí các hoạt động GD-ĐT trong các đơn vị hành chính như cấp xã, huyện, tỉnh, toàn quốc) và quản lí nhà trường (quản lí các hoạt động GD-ĐT trong các cơ sở giáo dục). - “Quản lí giáo dục” theo quan niệm của các tác giả nước ngoài: P.V. Khuđôminxki (Nga) cho rằng: “QLGD là tác động có hệ thống, có kế hoạch, có ý thức và mục đích của các chủ thể quản lí ở các cấp khác nhau đến tất cả các khâu của hệ thống (từ Bộ Giáo dục đến các nhà trường) nhằm mục đích bảo đảm việc giáo dục cộng sản chủ nghĩa cho thế hệ trẻ, đảm bảo sự phát triển toàn diện, hài hoà của họ”. Theo M.M.Mechiti Zade thì: “QLGD là tập hợp những biện pháp (tổ chức, phương pháp, cán bộ giáo dục, kế hoạch hoá, tài chính, cung tiêu...) nhằm đảm bảo sự vận hành bình thường của các cơ quan trong hệ thống giáo dục, 18 đảm bảo sự tiếp tục phát triển và mở rộng hệ thống cả về mặt số lượng cũng như chất lượng”. - “Quản lí giáo dục” theo quan niệm của các tác giả trong nước: PGS, TS Trần Kiểm cho rằng: “QLGD là hệ thống những tác động có mục đích, có kế hoạch và hướng đích của chủ thể quản lí ở các cấp khác nhau nhằm mục đích đảm bảo sự hình thành nhân cách cho thế hệ trẻ trên cơ sở nhận thức và vận dụng những quy luật chung của xã hội cũng như các quy luật của quản lí giáo dục, của sự phát triển tâm lí và thể lực của trẻ em”. Theo TS. Phạm Khắc Chương, Trường ĐHSP Hà Nội, trong Bài giảng Cao học 2004, thì: “QLGD theo nghĩa rộng là quá trình hình thành và phát triển nhân cách con người trong các chế độ chính trị khác nhau mà trách nhiệm là của Nhà nước và hệ thống giáo dục đa cấp từ TƯ đến địa phương, trong đó đơn vị cơ sở là nhà trường. Quản lí giáo dục trên cơ sở quản lí nhà trường … tăng cường phân cấp quản lí nhằm phát huy tối đa năng lực, trách nhiệm, quyền hạn của các chủ thể quản lí trực tiếp thực hiện yêu cầu của mục tiêu GD-ĐT”.[ 22] Từ những quan niệm trên, có thể rút ra nhận định: Quản lí giáo dục là quá trình tác động có tổ chức và mang tính hệ thống của chủ thể quản lí lên đối tượng quản lí nhằm đưa hoạt động của mỗi cơ sở giáo dục cũng như toàn bộ hệ thống giáo dục đạt tới mục tiêu xác định. Đó là những tác động phù hợp quy luật khách quan, hướng tới việc thực hiện các mục tiêu phát triển KT-XH. Chủ thể quản lí ở các cấp là bộ máy quản lí giáo dục từ trung ương đến cơ sở được phân công, phân cấp rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ chuyên môn; đối tượng quản lí là nguồn nhân lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị và các hoạt động GD-ĐT. Những nội dung cơ bản của công tác quản lí giáo dục là: + Xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách, chiến lược, quy hoạch và kế hoạch phát triển GD-ĐT. 19
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan