Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
Më ®Çu
Nh÷ng n¨m qua cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, cïng víi sù thay
®æi s©u s¾c cña c¬ chÕ kinh tÕ, hÖ thèng kÕ to¸n ViÖt nam ®· kh«ng ngõng ®îc hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc t¨ng cêng vµ n©ng cao
chÊt lîng qu¶n lý tµi chÝnh quèc gia, qu¶n lý doanh nghiÖp.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng tÊt c¶ mäi doanh nghiÖp ®Òu quan t©m ®Õn
vÊn ®Ò lµ s¶n xuÊt vµ kinh doanh cã hiÖu qu¶, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn ®Ó
t¹o tiÒn ®Ò cho t¸i s¶n xuÊt c¶ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u.
KÕ to¸n lµ mét bé phËn quan träng cã vai trß tÝch cùc trong viÖc qu¶n
lý, ®iÒu hµnh vµ kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp.T¨ng thu
nhËp cho doanh nghiÖp vµ ®êi sèng ngêi lao ®éng kh«ng ngõng ®îc c¶i thiÖn.
Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c doanh nghiÖp ph¶i chi ra cho c¸c chi phÝ s¶n
xuÊt bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô chi phÝ khÊu hao m¸y
mãc thiÕt bÞ, chi phÝ tiÒn l¬ng… Mµ nguyªn vËt liÖu lµ mét trong ba yÕu tè
c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thÓ hiÖn díi d¹ng vËt ho¸, nã lµ c¬ së vËt chÊt
cÊu thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm, h¬n n÷a chi phÝ nguyªn vËt liÖu thêng
chiÕm tû träng lín trong tæng chi phÝ s¶n xuÊt. V× vËy viÖc qu¶n lý nguyªn
vËt liÖu lµ c«ng t¸c kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong kh©u qu¶n lý s¶n xuÊt kinh
doanh cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ë tÊt c¶ c¸c kh©u, tõ kh©u thu mua b¶o
qu¶n, dù tr÷ ®Õn kh©u sö dông.
Cïng víi sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ Nghµnh x©y dùng c¬ b¶n
lu«n kh«ng ngõng lç lùc phÊn ®Êu vµ lµ mét nghµnh mòi nhän. Tuy nhiªn
trong thêi gian võa qua, ®Çu t XDCB cßn biÓu hiÖn trµn lan thiÕu tËp trung
c«ng tr×nh dë dang, nhiÒu l·ng phÝ lín, thÊt tho¸t vèn... CÇn ®îc kh¾c phôc
trong t×nh h×nh do viÖc c¶i tiÕn c¬ cÊu ®Çu t, t¨ng cêng qu¶n lý chÆt chÏ trong
nghµnh x©y l¾p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi víi XDCB trë thµnh yªu cÇu
cÊp thiÕt. Trong nghµnh x©y dùng c¬ b¶n, nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô, dông
cô cã chñng lo¹i rÊt ®a d¹ng, phong phó
ViÖc tæ chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu mét c¸ch khoa häc, hîp lý cã ý
nghÜa thiÕt thùc vµ hiÖu qu¶ trong viÖc qu¶n lý vµ kiÓm so¸t tµi s¶n cña doanh
nghiÖp. H¬n n÷a cßn kiÓm so¸t mét c¸ch cã hiÖu qu¶ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n
phÈm, ®ång thêi gióp cho viÖc tæ chøc kÕ to¸n, tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
doanh ®¶m b¶o yªu cÇu qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp.
Qua mét thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty thiÕt kÕ x©y dùng, em nhËn thøc
®îc tÇm quan träng cña vËt liÖu, vµ nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc xung quanh viÖc
h¹ch to¸n vËt liÖu, em ®· ®i s©u vµo nghiªn cøu chuyªn ®Ò: “Hoàn thiện
công tác kế toán nguyên vật liệu và công cụ dụng cụ tại Công ty cổ phần
xây dựng và thương mại 127”
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp cña em gåm nh÷ng néi dung sau:
Ch¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n NVL, CCDC trong c¸c
doanh nghiÖp s¶n xuÊt
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n NVL, CCDC t¹i c«ng ty cæ
phÇn x©y dùng vµ th¬ng m¹i 127.
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n NVl,
CCDC t¹i c«ng ty cæ phÇn x©y dùng vµ th¬ng m¹i 127.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o TrÇn ThÞ MÏ vµ toµn thÒ c¸n bé
c«ng nh©n viªn c«ng ty cæ phÇn x©y dùng vµ th¬ng m¹i 127 ®· gióp ®ì em
hoµn thµnh giai ®o¹n thùc tËp nµy vµ lµm b¸o c¸o thùc tËp nµy!
Víi nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh vÒ kiÕn thøc lý luËn vµ thùc tiÔn, b¸o c¸o
tèt nghiÖp cña em cßn nhiÒu h¹n chÕ. Em rÊt mong nhËn ®îc sù gãp ý kiÕn
cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
Ch¬ng I
c¬ së lý luËn vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt
liÖu vµ c«ng cô dông cô trong c¸c doanh nghiÖp
s¶n xuÊt
I.
Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ vËt liÖu, CCDC.
1.1. Kh¸i niÖm
VËt liÖu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh, tham gia thêng xuyªn vµ trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm,
¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l¬ng cña s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt.
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
VËt liÖu lµ ®èi tîng lao ®éng nªn cã c¸c ®Æc ®IÓm: tham gia vµo
mét chu kú s¶n xuÊt, thay ®æi h×nh d¸ng ban ®Çu sau qu¸ tr×nh sö dông vµ
chuyÓn toµn bé gi¸ trÞ vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra.
Th«ng thêng trong cÊu t¹o cña gi¸ thµnh s¶n phÈm th× chi phÝ vÒ
vËt liÖu chiÕm tû träng kh¸ lín, nªn viÖc sö dông tiÕt kiÖm vËt liÖu vµ sö dông
®óng môc ®Ých, ®óng kÕ ho¹ch cã ý nghÜa quan träng trong viÖc h¹ thÊp gi¸
thµnh s¶n phÈm vµ thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh.
C«ng cô dông cô lµ c¸c lo¹i t liÖu lao ®éng ®îc sö dông cho c¸c
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau nhng kh«ng ®ñ tiªu chuÈn trë thµnh
tµI s¶n cè ®Þnh.
1.2 §Æc ®iÓm
Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu ®îc coi lµ ®èi tîng lao ®éng chñ yÕu ®îc tiÕn hµnh gia c«ng chÕ biÕn ra s¶n phÈm. Nguyªn vËt
liÖu cã c¸c ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau:
- Tham gia vµo tõng chu kú s¶n xuÊt ®Ó chÕ t¹o ra s¶n phÈm míi thêng
kh«ng gi÷ l¹i h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu.
- Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt còng ®îc chuyÓn toµn bé vµo gi¸ tri
s¶n phÈm do nã chÕ t¹o ra s¶n phÈm
- Nguyªn vËt liÖu cã rÊt nhiÒu chñng lo¹ivµ thêng chiÓm tØ träng lín
trong chi phÝ s¶n xuÊt.
- §Ó ®¶m b¶o yªu cÇu s¶n xuÊt doanh nghiÖp ph¶i thêng xuyªn tiÕn
hµnh thu mua, dù tr÷ vµ qu¶n lý chÆt chÏ chóng vÒ mÆt sè lîng, chñng lo¹i, chÊt
lîng, gi¸ trÞ.
- Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu dù tr÷ thêng chiÕm mét tØ träng lín trong tµI
s¶n lu ®éng cña doanh nghiÖp.
C«ng cô dông cô ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng cã
gi¸ trÞ nhá hoÆc thêi gian sö dông ng¾n. C«ng cô dông cô cã c¸c ®Æc ®iÓm sau:
- VÒ ®Æc ®iÓm vËn ®éng th× c«ng cô dông cô còng cã thêi gian sö dông
kh¸ dµi nªn gi¸ trÞ cña chóng còng ®îc chuyÓn dÇn vµo chi phÝ cña ®èi t¬ng sö
dông.
- VÒ gi¸ trÞ cña chóng kh«ng lín nªn ®Ó ®¬n gi¶n cho c«ng t¸c qu¶n lý,
theo dâi th× hoÆc lµ tÝnh hÕt gi¸ trÞ cña chóng vµo chi phÝ cña ®èi tîng sö dông
mét lÇn hoÆc lµ ph©n bæ dÇn trong mét sè kú nh©t ®Þnh.
1.3 Ph©n lo¹i
Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, nguyªn vËt liÖu bao gåm nhiÒu lo¹i
nhiÒu thø kh¸c nhau. Mçi lo¹i cã vai trß, c«ng dông, tÝnh chÊt lý ho¸ rÊt kh¸c
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
nhau vµ biÕn ®éng liªn tôc hµng ngµy trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tuú
theo néi dung kinh tÕ vµ chøc n¨ng cña nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt kinh
doanh mµ nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp cã sù ph©n chia thµnh c¸c lo¹i
kh¸c nhau:
- NÕu c¨n cø vµo c«ng dông chñ yÕu cña vËt liÖu th× vËt liÖu ®îc chia
thµnh c¸c lo¹i:
Nguyªn vËt liÖu chÝnh: lµ ®èi tîng lao ®éng chñ yÕu trong doanh
nghiÖp lµ c¬ së vËt chÊt chñ yÕu h×nh thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm míi.
VËt liÖu phô: lµ ®èi tîng lao ®éng nhng nã kh«ng ph¶i lµ c¬ së vËt
chÊt chñ yÕu h×nh thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm mµ nã chØ lµm t¨ng chÊt l îng nguyªn vËt liÖu chÝnh, t¨ng chÊt lîng s¶n phÈm phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n
lý, phôc vô cho s¶n xuÊt, cho viÖc b¶o qu¶n, bao gåm nh: dÇu, mì b«i tr¬n m¸y
mãc trong s¶n xuÊt, thuèc nhuém, dÇu s¬n…
Nhiªn liÖu: cã t¸c dông cung cÊp nhiÖt lîng cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh nh: x¨ng, dÇu, h¬i ®èt, than cñi…
Phô tïng thay thÕ söa ch÷a: lµ nh÷ng chi tiÕt, phô tïng, m¸y mãc
thiÕt bÞ phôc vô cho viÖc söa ch÷a hoÆc thay thÕ nh÷ng bé phËn hoÆc chi tiÕt
m¸y mãc thiÕt bÞ: vßng bi, s¨m lèp, ®Ìn pha…
ThiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n: bao gåm c¸c thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn l¾p r¸p
vµo c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n cu¶ doanh nghiÖp bao gåm c¶ thiÕt bÞ cÇn
l¾p, kh«ng cÇn l¾p, c«ng cô, khÝ cô vµ vËt kÕt cÊu dïng ®Ó l¾p ®Æt c¸c c«ng tr×nh
x©y dùng c¬ b¶n.
PhÕ liÖu: lµ c¸c lo¹i vËt liÖu lo¹i ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n
phÈm nh: s¾t thÐp ®Çu mÈu, vá bao xi m¨ng, vµ nh÷ng phÕ liÖu thu håi trong qu¸
tr×nh thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh TSCD.
- NÕu c¨n c¨n cø vµo nguån cung cÊp vËt liÖu th× vËt liÖu ®îc chia
thµnh:
+VËt liÖu mua ngoµi
+VËt liÖu tù s¶n xuÊt
+VËt liÖu cã tõ nguån gèc kh¸c (®îc cÊp, nhËn vèn gãp…)
Tuy nhiªn viÖc ph©n lo¹ivËt liÖu nh trªn vÉn man tÝnh tæng qu¸t mµ cha ®i
vµo tõng lo¹i, tõng thø vËt liÖu cô thÓ ®Ó phôc vô cho viÖc qu¶n lý chÆt chÏ vµ
thèng nhÊt trong toµn doanh nghiÖp. §Ó phôc vô tèt cho yªu cÇu qu¶n lý chÆt
chÏ vµ thèng nhÊt c¸c lo¹i vËt liÖu ë c¸c bé phËn kh¸c nhau, ®Æc biÖt lµ phôc vô
cho yªu cÇu xö lý th«ng tin trªn m¸y vi tÝnh th× viÖc lËp b¶ng (sæ) danh ®iÓm vËt
liÖu lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Trªn c¬ së ph©n lo¹i vËt liÖu theo c«ng dông nh trªn,
tiÕn hµnh x¸c lËp danh ®IÓm theo lo¹i, nhãm, thø vËt liÖu. CÇn ph¶i quy ®Þnh
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
thèng nhÊt tªn gäi, ký hiÖu, m· hiÖu, quy c¸ch, ®¬n vÞ tÝnh vµ gi¸ h¹ch to¸n cña
tõng thø vËt liÖu.
VÝ dô: TK 1521 dïng ®Ó chØ vËt liÖu chÝnh
TK152101 dïng ®Ó chØ vËt liÖu chÝnh thuéc nhãm A
TK 1520101 dïng ®Ó chØ vËt liÖu chÝnh A1 thuéc nhãm A
C«ng cô dông cô: cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau, ®Ó qu¶n lý ®îc c«ng cô
dông cô ta ph©n lo¹i chóng thµnh 3 lo¹i :
- C«ng cô dông cô lín bao gåm toµn bé c¸c t liÖu lµ c«ng cô s¶n xuÊt
hoÆc nh÷ng dông cô cho qu¶n lý vµ sinh ho¹t.
Bao b× lu©n chuyÓn
§å dïng cho thuª
1.4 NhiÖm vô kÕ to¸n
Qu¶n lý chÆt chÏ t×nh h×nh cung cÊp, b¶o qu¶n, dù tr÷ vµ sö dông vËi
liÖu,c«ng cô dông cô lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng trong c«ng t¸c
qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë doanh nghiÖp. §Ó gãp phÇn n©ng cao
chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý vËt liÖu, c«ng cô dông cô kÕ to¸n vËt liÖu cÇn thùc
hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau:
- Ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ kiÓm tra chÆt chÏ t×nh h×nh cung
cÊp vËt liÖu, c«ng cô dông cô trªn c¸c mÆt: Sè lîng, chÊt lîng, chñng lo¹i, gi¸ trÞ
vµ thêi gian cung cÊp.
- §¸nh gi¸ ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu phï hîp víi nguyªn t¾c yªu cÇu
qu¶n lý thèng nhÊt cña Nhµ Níc vµ yªu cÇu qu¶n trÞ doanh nghiÖp .
-TÝnh to¸n vµ ph©n bæ chÝnh x¸c kÞp thêi trÞ gi¸ vËt liÖu,c«ng cô dông cô
xuÊt dïng cho c¸c ®èi tîng kh¸c nhau, kiÓm tra chÆt chÏ viÖc thùc hiÖn møc tiªu
hao vËt liÖu, c«ng cô dông cô ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng trêng hîp sö dông vËt
liÖu, c«ng cô dông cô sai môc ®Ých, l·ng phÝ.
- Tæ chøc chøng tõ tµi kho¶n kÕ to¸n. Sæ kÕ to¸n phï hîp víi ph¬ng ph¸p
kÕ to¸n hµng tån kho ¸p dông trong doanh nghiÖp ®Ó ghi chÐp, ph©n lo¹i, tæng
hîp sè liÖu vÒ t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng t¨ng gi¶m cña nguyªn vËt liÖu,
c«ng cô dông cô trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, cung cÊp sè
liÖu kÞp thêi ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- Thêng xuyªn kiÓm tra viÖc thùc hiÖn ®Þnh møc dù tr÷ vËt liÖu, ph¸t hiÖn
kÞp thêi c¸c lo¹i vËt liÖu ø ®äng, kÐm phÈm chÊt, cha cÇn dïng vµ cã biÖn ph¸p
gi¶I phãng ®Ó thu håi vèn nhanh chãng, h¹n chÕ thiÖt h¹i.
- Tham gia viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu mua
t×nh h×nh thanh to¸n víi ngêi b¸n ngêi cung cÊp vµ t×nh h×nh sö dông vËt liÖu
trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
- Thùc hiÖn viÖc kiÓm kª vËt liÖu theo yªu cÇu qu¶n lý, lËp c¸c b¸o c¸o
vÒ vËt liÖu, c«ng cô dông cô.
II.
§¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu c«ng cô dông cô.
§¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô lµ thíc ®o tiÒn tÖ ®Ó
biÓu gi¸ trÞ cña nã theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh.
VÒ nguyªn t¾c:TÊt c¶ c¸c nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô ®îc sö
dông ë c¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i t«n träng nguyªn t¾c ph¶n ¶nh theo gi¸ gèc.
(bao gåm gi¸ mua, chi phÝ thu mua vµ chi phÝ vËn chuyÓn), gi¸ gèc kh«ng kÓ
thuÕ ph¶i nép ®îc khÊu trõ. Tuy nhiªn theo chuÈn mùc kÕ to¸n hµng tån kho nÕu
ë thêi ®IÓm cuèi kú gi¸ trÞ thùc hiÖn ®îc cña nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô
nÕu nhá h¬n gi¸ gèc th× doanh nghiÖp ®îc b¸o c¸c theo gi¸ trÞ cã thÓ thùc hiÖn
®îc trªn b¸o c¸o tµi chÝnh cña m×nh.
Gi¸ trÞ cã thÓ thùc
Gi¸ trÞ cã thÓ b¸n ®îc t¹i
+ Chi phÝ ph¶i bá thªm
hiÖn ®îc
= thêi ®iÓm cuèi kú
+ ®Ó b¸n ®îc
2.1. §¸nh gi¸ vËt liÖu theo gi¸ thùc tÕ:
TÝnh gi¸ vËt liÖu, c«ng cô dông cô cã ý nghÜa quan träng trong viÖc h¹ch
to¸n ®óng ®¾n t×nh h×nh tµi s¶n còng nh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh.
TÝnh gi¸ vËt liÖu, c«ng cô dông cô phô thuéc vµo ph¬ng ph¸p qu¶n lý vµ
h¹ch to¸n vËt liÖu, c«ng cô dông cô: Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn hoÆc ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn lµ ph¬ng ph¸p ®îc ¸p dông phæ biÕn
hiÖn nay. §Æc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ mäi nghiÖp vô nhËp, xuÊt ®Òu ®îc kÕ
to¸n theo dâi, tÝnh to¸n vµ ghi chÐp mét c¸ch thêng xuyªn theo qu¸ tr×nh ph¸t
sinh.
Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú cã ®Æc ®iÓm lµ trong kú kÕ to¸n chØ theo
dâi, tÝnh to¸n vµ ghi chÐp c¸c nghiÖp vô nhËp vËt liÖu, c«ng cô dông cô cßn c¸c
gi¸ trÞ vËt liÖu, c«ng cô dông cô xuÊt chØ ®îc x¸c ®Þnh mét lÇn vµo cuèi kú khi
cã kÕt qu¶ kiÓm kª vËt liÖu hiÖn cßn cuèi kú.
TrÞ gi¸ vËt liÖu = TrÞ gi¸ vËt liÖu
xuÊt trong kú
= hiÖn cßn ®Çu kú
= TrÞ gi¸ vËt liÖu = TrÞ gi¸ vËt liÖu
+ nhËp trong kú - xu©t trong kú
2.1.1 Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu, c«ng cô dông cô nhËp kho:
Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô cã thÓ thu nhËp tõ nhiÒu nguån
kh¸c nhau do ®ã gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu, còng ®îc ®¸nh gi¸ kh¸c nhau.
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô cã thÓ mua ngoµi, hoÆc gia c«ng chÕ biÕn, thu
nhÆt ®îc tõ phÕ liÖu thu håi.
- §èi víi vËt liÖu, c«ng cô dông cô mua ngoµi: trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña
vËt liÖu, c«ng cô dông cô nhËp kho lµ gi¸ mua trªn ho¸ ®¬n céng víi c¸c chi phÝ
thu mua thùc tÕ chi phÝ vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, bèc xÕp, bÕn b·i, b¶o hiÓm, c«ng
t¸c phÝ cña c¸n bé thu mua, chi phÝ cña bé phËn thu mua ®éc lËp vµ sè hao tù
nhiªn trong ®Þnh møc (nÕu cã)… trõ ®i kho¶n gi¶m gi¸ (nÕu cã). Chi phÝ thu
mua vËt liÖu,c«ng cô dông cô cã thÓ tÝnh trùc tiÕp vµo gi¸ thùc tÕ cña tõng thø
vËt liÖu. NÕu chi phÝ thu mua cã liªn quan ®Õn nhiÒu lo¹i th× ph¶i ph©n bæ cho
tõng thø theo tiªu thøc nhÊt ®Þnh.
Lu ý: VËt liÖu, c«ng cô dông cô mua tõ níc ngoµi th× thuÕ nhËp khÈu ®îc
tÝnh vµo gi¸ nhËp kho. Kho¶n thuÕ GTGT nép khi mua vËt liÖu còng ®îc tÝnh
vµo gi¸ nhËp nÕu doanh nghiÖp kh«ng thuéc diÖn nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p
khÊu trõ.
VËt liÖu, c«ng cô dông cô tù s¶n xuÊt : gi¸ nhËp kho lµ gi¸ thµnh
thùc tÕ s¶n xuÊt vËt liÖu .
§èi víi nguyªn vËt liÖu mua dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh mÆt
hµng kh«ng chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng lµ tæng gi¸ thanh to¸n (bao gåm c¶ thuÕ
GTGT)
- §èi víi vËt liÖu,c«ng cô dông cô thuª ngoµi gia c«ng, chÕ biÕn: gi¸ thùc tÕ
nhËp kho lµ gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu xuÊt thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn céng víi c¸c chi phÝ
vËn chuyÓn, bèc dì ®Õn n¬i thuª gia c«ng chÕ biÕn vµ tõ ®ã doanh nghiÖp céng sè tiÒn
ph¶i tr¶ cho ngêi gia c«ng chÕ biÕn.
Gi¸ nhËp
kho
= Gi¸ xuÊt vËt liÖu
= TiÒn thuª
= Chi phÝ vËn chuyÓn, bèc
= ®em chÕ biÕn
+ chÕ biÕn +
dì vËt liÖu ®i vµ vÒ
- §èi víi vËt liÖu nhËp tõ vèn gãp liªn doanh th× gi¸ thùc tÕ vËt liÖu do
héi ®ång qu¶n trÞ liªn doanh thèng nhÊt ®¸nh gi¸ (®îc sù chÊp nhËn cña c¸c bªn
cã liªn quan).
- §èi víi vËt liÖu,c«ng cô dông cô doanh nghiÖp tù chÕ biÕn gia c«ng th×
gi¸ thùc tÕ bao gåm: gi¸ thùc tÕ xuÊt kho gia c«ng chÕ biÕn vµ chi phÝ gia c«ng
chÕ biÕn (gåm thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng hoÆc kh«ng cã thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng)
- §èi víi vËt liÖu do nhËn biÕu tÆng, viÖn trî gi¸ nhËp kho lµ gi¸ thùc tÕ
®îc x¸c ®Þnh theo thêi gi¸ trªn thÞ trêng.
+ §èi víi phÕ liÖu thu håi, gi¸ thùc tÕ cã thÓ ®îc ®¸nh gi¸ theo gi¸
thùc tÕ cã thÓ sö dông, tiªu thô hoÆc cã thÓ theo gi¸ theo gi¸ íc tÝnh.
NguyÔn Thµnh Chung
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu cã t¸c dông lín trong c«ng t¸c qu¶n lý
vËt liÖu . Nã ®îc dïng ®Ó h¹ch to¸n tÝnh h×nh xuÊt nhËp, tån kho vËt liÖu, tÝnh
to¸n vµ ph©n bæ chÝnh x¸c thùc tÕ vÒ vËt liÖu do tiªu hao trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt kinh doanh, ®ång thêi ph¶n ¸nh chÝnh x¸c gi¸ trÞ vËt liÖu hiÖn cã cña doanh
nghiÖp.
2.1.2 Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu, c«ng cô dông cô xuÊt kho.
Doanh nghiÖp cã thÓ sö dông mét trong 4 ph¬ng ph¸p: thùc tÕ ®Ých danh;
nhËp tríc xuÊt tríc (FIFO); nhËp sau xuÊt tríc (LIFO); vµ ®¬n gi¸ b×nh qu©n.
Khi sö dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ph¶I tu©n thñ nguyªn t¾c nhÊt qu¸n.
+ TÝnh theo ®¬n gi¸ b×nh qu©n tån ®Çu kú.
Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu
xuÊt kho
sè lîng vËt liÖu
=
xuÊt kho
§¬n gi¸ b×nh
Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu tån ®Çu kú
x
®¬n gi¸ b×nh
qu©n tån ®Çu kú
=
qu©n tån ®Çu kú
Sè lîng vËt liÖu tån ®Çu kú
+ TÝnh theo gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn :
Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu
Sè lîng VL
=
xuÊt kho
§¬n gi¸ b×nh
qu©n gia quyÒn
xuÊt kho
§¬n gi¸ b×nh
x
qu©n gia truyÒn
gi¸ trÞ VL tån ®Çu kú + gi¸ trÞ VL nhËp trong kú
SLVL tån ®Çu kú + SL VL nhËp trong kú.
+ TÝnh theo gi¸ thùc tÕ ®Ých danh.
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông víi c¸c lo¹i vËt liÖu cã gi¸ trÞ cao,
nh÷ng lo¹i vËt t ®Æc chng.
Gi¸ thùc
= Sè lîng vËt liÖu xuÊt
= Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu nhËp
tÕ vËt liÖu xuÊt
= theo tõng l«, lÇn xuÊt
* theo tõng l«, lÇn nhËp
+ TÝnh theo gi¸ nhËp tríc, xuÊt tríc.
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
Trong ph¬ng ph¸p nµy ta ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ®¬n gi¸ thùc tÕ nhËp kho cña tõng
lÇn nhËp vµ vËt liÖu nµo nhËp tríc th× xuÊt tríc. Sau ®ã c¨n cø vµo sè lîng xuÊt
kho ®Ó tÝnh ra gi¸ thùc tÕ xuÊt kho theo nguyªn t¾c.
TÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ nhËp tríc ®èi víi sè lîng xuÊt kho thuéc lÇn nhËp
tríc, sè cßn l¹i ®îc tÝnh theo ®¬n gi¸ nh÷ng lÇn nhËp sau:
C«ng thøc:
Gi¸ trÞ thùc tÕ = Gi¸ thùc tÕ ®¬n vÞ cña VL
*
Sè lîng VL xuÊt
VL xuÊt dïng
nhËp kho theo tõng lÇn nhËp
dïng thuéc tõng lÇn nhËp
+ TÝnh theo gi¸ thùc tÕ nhËp sau, xuÊt tríc.
Trong ph¬ng ph¸p nµy còng ph¶i x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ thùc tÕ cña tõng lÇn nhËp
kho vµ còng gi¶ thiÕt hµng nµo nhËp kho sau th× xuÊt tríc. Sau ®ã c¨n cø vµo sè
lîng xuÊt kho ®Ó tÝnh ra gi¸ thùc tÕ xuÊt kho theo nguyªn t¾c. TÝnh ®¬n gi¸ cña
lÇn thùc tÕ cña lÇn nhËp sau ®èi víi lîng xuÊt kho thuéc lÇn nhËp sau cïng. Sè
cßn l¹i ®îc tÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ cña c¸c lÇn nhËp tríc ®è. Nh vËy gi¸ thùc tÕ
cña vËt liÖu tån kho cuèi kú l¹i lµ gi¸ thùc tÕ vËt liÖu tÝnh theo gi¸ cña lÇn nhËp
®Çu kú.
2.2-§¸nh gi¸ vËt liÖu,c«ng cô dông cô theo gi¸ h¹ch to¸n.
§èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã nhiÒu lo¹i vËt liÖu, c«ng cô, dông cô, gi¸ c¶
biÕn ®éng thêng xuyªn, viÖc nhËp, xuÊt diÔn ra liªn tôc th× viÖc h¹ch to¸n theo
gi¸ thùc tÕ trë nªn phøc t¹p, tèn nhiÒu c«ng thøc vµ cã khÝ kh«ng thùc hiÖn ® îc.
Do vËy viÖc h¹ch to¸n hµng ngµy, kÕ to¸n nªn sö dông theo gi¸ h¹ch to¸n.
Gi¸ h¹ch to¸n lµ mét lo¹i gi¸ t¬ng ®èi æn ®Þnh, doanh nghiÖp cã thÓ sö dông
trong mét thêi gian dµi ®Ó h¹ch to¸n nhËp, xuÊt tån kho vËt liÖu, CCDC trong
khi cha tÝnh ®îc gi¸ thùc tÕ cña nã. Cã thÓ sö dông gi¸ kÕ ho¹ch hoÆc gi¸ mua
t¹i mét thêi ®iÓm nµo ®ã, hay gi¸ vËt liÖu, CCDC b×nh qu©n th¸ng tríc, CCDC
hµng ngµy hoÆc gi¸ cuèi kú tríc ®Ó lµm gi¸ h¹ch to¸n. Nhng cuèi th¸ng ph¶i
tÝnh chuyÓn gi¸ h¹ch to¸n cña vËt liÖu, CCDC xuÊt, tån kho theo gi¸ thùc tÕ.
ViÖc tÝnh chuyÓn dùa trªn c¬ së hÖ sè gi÷a gi¸ thùc thÕ vµ gi¸ h¹ sö dông gi¸
h¹ch to¸n ®¬n gi¶n, gi¶m bít khèi lîng cho c«ng t¸c kÕ to¸n nhËp, xuÊt vËt liÖu.
Gi¸ h¹ch to¸n chØ ®îc dông trong h¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu, cßn trong h¹ch
to¸n tæng hîp vÉn ph¶i sö dông gi¸ thùc tÕ. Gi¸ h¹ch to¸n cã u ®IÓm lµ ph¶n ¶nh
kÞp thêi sù biÕn ®éng vÒ gi¸ trÞ cña c¸c lo¹i vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh.
Ph¬ng ph¸p sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ph¶n ¸nh vËt liÖu chØ dïng trong ph¬ng
ph¸p kª khai thêng xuyªn.
Gi¸ thùc tÕ VL
Gi¸ thùc tÕ VL
HÖ sè chªnh lÖch
tån kho ®Çu kú
+ nhËp kho trong kú
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Gi÷a gi¸ thùc tÕ
víi gi¸ h¹ch to¸n
=
Gi¸ thùc tÕ VL
xuÊt kho trong kú
=
III.
NguyÔn Thµnh Chung
Gi¸ h¹ch to¸n VL
tån kho ®Çu kú +
HÖ sè chªnh
lÖch gi¸
*
Gi¸ h¹ch to¸n VL
nhËp kho trong kú.
Gi¸ h¹ch to¸n VL
xuÊt dïng trong kú
H¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu, c«ng cô dông cô.
Tæ chøc tèt kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu, c«ng cô dông cô cã ý nghÜa quan träng
®èi víi c«ng t¸c b¶o qu¶n vËt liÖu vµ c«ng t¸c kiÓm tra t×nh h×nh cung cÊp, sö
dông vËt liÖu. KÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu võa ®îc thùc hiÖn ë kho, võa ®îc thùc
hiÖn ë phßng kÕ to¸n.
KÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu ®îc thùc hiÖn theo mét trong 3 ph¬ng ph¸p: Ph¬ng
ph¸p thÎ song song, ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn vµ ph¬ng ph¸p sæ
sè d.
3.1 Ph¬ng ph¸p thÎ song song.
- Nguyªn t¾c: ë khi ghi chÐp vÒ mÆt sè lîng, ë phßng kÕ to¸n ghi chÐp c¶ vÒ
sè lîng lÉn gi¸ trÞ tõng thø NVL
-Tr×nh tù ghi chÐp:
+ ë kho: Hµng ngµy thñ kho c¨n cø vµo c¸c chøng tõ nhËp xuÊt NVL ghi
sè lîng thùc nhËp, thùc xuÊt vµo thÎ kho cã liªn quan. Thñ kho ph¶i thêng
xuyªn ®èi chiÕu sæ tån trªn thÎ kho víi sè tån vËt liÖu thùc tÕ cßn ë kho. Hµng
ngµy hoÆc ®Þnh kú, sau khi ghi thÎ kho, thñ kho ph¶i chuyÓn toµn bé chøng tõ
nhËp xuÊt kho vÒ phßng kÕ to¸n.
+ ë phßng kÕ to¸n: Më thÎ hoÆc sæ kÕ to¸n chi tiÕt cho tõng danh ®iÓm
NVL t¬ng øng víi thÎ kho cña tõng kho ®Ó theo dâi vÒ mÆt sè lîng vµ gi¸ trÞ
hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú khi nhËn ®îc c¸c chøng tõ nhËp xuÊt kho cña thñ kho
göi ®Õn kÕ to¸n NVl ph¶i kiÓm tra tõng chøng tõ ghi ®¬n gi¸ vµ tÝnh thµnh tiÒn
sau ®ã ghi vµo sæ hoÆc thÎ chi tiÕt vËt liÖu cã liªn quan. Cuèi th¸ng kÕ to¸n céng
thÎ hoÆc sæ tÝnh ra tæng sè nhËp, tæng sè xuÊt vµ tæng sè tån cña tõng thø vËt
liÖu råi ®èi chiÕu víi thÎ kho, lËp b¸o c¸o tæng hîp nhËp xuÊt tån kho vÒ gi¸ trÞ
®Ó ®èi chiÕu víi bé phËn kÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu.
NguyÔn Thµnh Chung
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu
theo ph¬ng ph¸p thÎ song song
(1)
ThÎ kho
(1)
PhiÕu nhËp
(2)
PhiÕu xuÊt
Sæ chi tiÕt VL
B¶ng tæng hîp
NhËp, XuÊt, Tån
Ghi hµng ngµykho vËt liÖu
Ghi cuèi th¸ng
§èi chiÕu kiÓm tra.
Víi c¸ch ghi chÐp, kiÓm tra vµ ®èi chiÕu nh trªn, ph¬ng ph¸p cã nh÷ng u nhîc ®iÓm:
- ¦u ®iÓm: Ghi chÐp ®¬n gi¶n, ®Ó kiÓm tra, ®èi chiÕu.
- Nhîc ®iÓm: ViÖc ghi chÐp gi÷a kho vµ kÕ to¸n cßn trïng lËp vÒ chØ
tiªu sè lîng. MÆt kh¸c lµm h¹n chÕ chøc n¨ng kiÓm tra cña kÕ to¸n do viÖc kiÓm
tra vµ ®èi chiÕu chñ yÕu ®îc tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng.
-
Ph¹m vi ¸p dông: thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã quy m« nhá,
sö dông Ýt lo¹i VL.
3.2 Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn:
- Tr×nh tù ghi chÐp:
+ ë kho: Theo ph¬ng ph¸p nµy th× viÖc cña thñ kho còng ®îc thùc hiÖn
trªn thÎ kho gièng nh ph¬ng ph¸p thÎ song song.
+ ë phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n më sè ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ®Ó ghi chÐp tÝnh
h×nh nhËp xuÊt tån kho thø vËt liÖu theo tõng kho dïng cho c¶ n¨m. Sæ ®èi
chiÕu lu©n chuyÓn chØ ghi mçi th¸ng mét lÇn vµo cuèi th¸ng.
NguyÔn Thµnh Chung
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
- ¦u ®iÓm: Khèi lîng ghi chÐp cu¶ kÕ to¸n ®îc gi¶m bít do chØ ghi mét
lÇn vµo cuèi th¸ng.
- Nhîc ®iÓm: ViÖc ghi sæ vÉn trïng lËp gi÷a kho vµ kÕ to¸n vÒ mÆt sè lîng vµ h¹n chÕ chøc n¨ng kiÓm tra cña kÓ to¸n.
- §iÒu kiÖn ¸p dông: §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã khèi lîng chñng
lo¹i vËt t kh«ng qu¸ nhiÒu, phï hîp víi tr×nh ®é kÕ to¸n cßn cha cao.
S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu theo
ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn.
ThÎ kho
PhiÕu nhËp
PhiÕu xuÊt
B¶ng kª xuÊt
B¶ng kª nhËp
Ghi hµng ngµy Sæ ®èi chiÕu
Lu©n chuyÓn
Ghi cuèi th¸ng
§èi chiÕu kiÓm tra
Ph¬ng ph¸p sæ sè d.
- Tr×nh tù ghi chÐp:
+ ë kho: Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú sau khi ghi thÎ xong – thñ kho tËp hîp
toµn bé c¸c chøng tõ nhËp xuÊt kho ph¬ng ph¸p song song kú vµ ph©n lo¹i theo
tõng nhãm nguyªn liÖu theo quy ®Þnh.
+ë phßng kÕ to¸n: Khi nhËn chøng tõ nhËp xuÊt nguyªn vËt liÖu ë kho kÕ
to¸n kiÓm tra chøng tõ vµ ®èi chiÕu víi c¸c chøng tõ cã liªn quan, kiÓm tra viÖc
ph©n lo¹i chøng tõ cña thñ kho, ghi gi¸ h¹ch to¸n vµ tÝnh thµnh tiÒn cho chøng
tõ.
- ¦u ®iÓm: tr¸nh ®îc sù trïng lÆp gi÷a kho vµ kÕ to¸n vÒ mÆt sè lîng.
- Nhîc ®iÓm: Do kÕ to¸n chØ theo dâi viÖc kiÓm tra vµ ®èi chiÕu gi÷a kho
vµ kÕ to¸n xuÊt khã kh¨n, khã ph¸t hiÖn sai sãt.
NguyÔn Thµnh Chung
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
-
Ph¹m vi ¸p dông: ThÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã khèi lîng vËt
liÖu nhËp xuÊt nhiÒu, thêng xuyªn.
S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn liÖu, vËt liÖu theo
ph¬ng ph¸p sæ sè d.
ThÎ kho
PhiÕu nhËp
PhiÕu xuÊt
Sæ
sè
d
B¶ng kª nhËp
B¶ng kª xuÊt
B¶ng luü kÕ xuÊt
B¶ng luü kÕ nhËp
Ghi hµng ngµy
Ghi cuèi th¸ng
§èi chiÕu kiÓm tra
B¶ng tæng hîp
nhËp, xuÊt, tån
PhiÕu giao nhËn chøng tõ nhËp(xuÊt)
Tõ ngµy… ®Õn ngµy… th¸ng… n¨m
Nhãm vËt liÖu
Sè lîng chøng tõ
Sè hiÖu cña chøng tõ
Sè tiÒn
Ngµy… th¸ng… n¨m
Ngêi giao
Ngêi nhËn
Sæ sè d
N¨m…
Kho…
Doanh Tªn
®iÓm
vËt
vËt liÖu liÖu
®¬n
vÞ
tÝnh
®¬n
gi¸
h¹ch
to¸n
®Þnh
møc
dù
tr÷
Sè d ®Çu Sè d cuèi
n¨m
th¸ng 1
Sè l- Sè
Sè l- Sè
îng
tiÒn îng
tiÒn
Sè d cuèi
n¨m
Sè l- Sè
îng
tiÒn
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Nhãm
vËt
liÖu
Tån
kho
th¸ng
NguyÔn Thµnh Chung
B¶ng luü kÕ nh©p, xuÊt, tån vËt liÖu
Th¸ng… n¨m…
NhËp
XuÊt
Tån
cuèi
th¸ng
Tõ
Tõ
Céng Tõ
Tõ
Céng
ngµy
ngµy
ngµy
ngµy
… ®Õn … ®Õn
… ®Õn … ®Õn
ngµy
ngµy
ngµy
ngµy
…
…
…
…
I.
KÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu, c«ng cô dông cô.
4.1 KÕ to¸n tæng hîp vËt liÖu, c«ng cô dông cô theo ph ¬ng ph¸p kª khai
thêng xuyªn:
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n thêng xuyªn lµ ph¬ng ph¸p ghi chÐp, ph¶n ¸nh thêng
xuyªn liªn tôc t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho c¸c lo¹i vËt liÖu, c«ng cô dông cô
trªn c¸c tµi kho¶n vµ sæ kÕ to¸n tæng hîp kho cã c¸c chøng tõ nhËp xuÊt vËt
liÖu. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông trong phÇn lín c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ
doanh nghiÖp th¬ng m¹i kinh doanh nh÷ng mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín nh; « t«,
m¸y mãc.
4.1.1 Tµi kho¶n sö dông:
TK 152 – “ Nguyªn vËt liÖu”: Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ
t×nh h×nh t¨ng gi¶m nguyªn vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.
KÕt cÊu:
Bªn nî:
-TrÞ gi¸ thùc tÕ cña nguyªn liÖu vËt liÖu nhËp kho do mua ngoµi tù chÕ
thuª ngoµi gia c«ng, nhËn gãp vèn liªn doanh.
- Gi¸ trÞ nguyªn liÖu, vËt liÖu ph¸t hiÖn thõa trong kiÓm kª.
- Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi.
- KÕt chuyÓn gi¸ trÞ nguyªn liÖu, vËt liÖu tån kho cuèi kú theo ph¬ng
ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
Bªn cã:
- TrÞ gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu xuÊt kho ®Ó s¶n xuÊt, ®Ó b¸n, thuª
ngoµi gia c«ng chÕ biÕn hoÆc gãp vèn liªn doanh.
- ChiÕt khÊu mua hµng ®îc hëng.
- Gi¸ trÞ nguyªn liÖu, vËt liÖu tr¶ l¹i gi¶m gi¸.
- Gi¸ trÞ nguyªn liÖu, vËt liÖu thiÕu hôt khi kiÓm kª.
- KÕt chuÓn gi¸ trÞ nguyªn liÖu, vËt liÖu tån kho ®Çu kú theo ph¬ng ph¸p
kiÓm kª ®Þnh kú.
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
D nî:
- Gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu tån kho:
Chi tiÕt KT 152:
-
1521: Nguyªn vËt liÖu chÝnh.
-
1522: Nguyªn vËt liÖu phô.
-
1523: Nhiªn liÖu
-
1524: Phô tïng thay thÕ
-
1255: VËt liÖu vµ thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n
- 1528: VËt liÖu kh¸c.
* TK 151: Hµng mua ®ang ®i trªn ®êng: Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh gi¸ trÞ
c¸c lo¹i vËt t hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· mua ®· chÊp nhËn thanh to¸n víi
ngêi b¸n nhng cha vÒ nhËp kho doanh nghiÖp cßn ®ang ®i trªn ®êng vµ t×nh
h×nh ®ang ®i ®êng vÒ nhËp kho cña doanh nghiÖp.
- KÕt cÊu:
Bªn nî:
-
Gi¸ trÞ hµng ®i ®êng.
-
KÕt chuyÓn gi¸ thùc tÕ hµng ®i ®êng cuèi kú theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª
®Þnh kú.
Bªn cã:
- Gi¸ trÞ hµng ®ang ®i ®êng ®· vÒ nhËp kho hoÆc chuyÓn giao cho ®èi tîng sö dông hay kh¸ch hµng .
- KÕt chuyÓn gi¸ trÞ tªn hµng ®ang ®i ®êng ®Çu kú (theo ph¬ng ph¸p kiÓm
kª ®Þnh kú).
D nî: Gi¸ trÞ hµng ®i ®êng cha vÒ nhËp kho.
* TK 331 – Ph¶i tr¶ ngêi b¸n: TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh quan hÖ thanh
to¸n gi÷a doanh nghiÖp víi ngêi b¸n vµ nhËn thÇu vÒ c¸c lo¹i vËt t, hµng ho¸,
lao vô, theo kîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt.
TK 133 – ThuÕ VAT ®îc khÊu trõ: TK nµy cho c¸c doanh nghiÖp thuÕ
VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ.
TK 153 – C«ng cô dông cô: TK nµy cã tÝnh chÊt vµ kÕt cÊu còng gièng nh
TK152. TK 153 cã 3 TK cÊp 2:
TK 1531 C«ng cô dông cô
TK 1532 Bao b× lu©n chuyÓn
TK 1533 §å dïng cho thuª
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
* TK 159 – Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho: TK nµy ®îc dïng ®Ó ph¶n
¸nh bé phËn gi¸ trÞ dù tÝnh gi¶m sót so víi gi¸ gèc cña hµng tån kho nh»m ghi
nhËn c¸c kho¶n lç hay phÝ tæn cã thÓ ph¸t sinh nhng cha ch¾c ch¾n vµ ph¶n ¸nh
gi¸ trÞ thùc tÕ thuÇn tuý cña hµng tån kho trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. TK nµy lµ
TK ®iÒu chØnh cho c¸c TK tån kho trong ®ã cã TK 152.
Ngoµi c¸cTK trªn kÕ to¸n cßn so c¸c TK liªn quan:
- TK 111 – TiÒn mÆt.
-
TK112 – TiÒn göi ng©n hµng.
-
TK 621 – CP NVL trùc tiÕp
-
TK 627 – CP s¶n xuÊt chung
-
TK 641 – CP B¸n hµng
-
TK 623 – CP Sö dông m¸y thi c«ng.
-
TK 642: CP qu¶n lý doanh nghiÖp
-
TK 141: T¹m øng
-
TK 128: §Çu t ng¾n h¹n kh¸c
- TK 222: Gãp vèn liªn doanh.
4.1.2 Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô chñ yÕu:
* KÕ to¸n tæng hîp t¨ng NVL, CCDC:
+ T¨ng vËt liÖu, CCDC do mua ngoµi:
+Trêng hîp hµng vµ ho¸ ®¬n cïng vÒ: C¨n cø vµo ho¸ ®¬n vµ phiÕu nhËp
ghi:
Nî TK 152,153
Nî TK 133 – ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ.
Cã TK 111 – TM
Cã TK 112 – TGNH
Cã TK 141 – T¹m øng
Cã TK 331 – Ph¶i tr¶ kh¸ch hµng
Cã TK 311 – Vay ng¾n h¹n ng©n hµng.
+ Trêng hîp hµng thu mua trong th¸ng cha vÒ nhng cha nhËn ®îc ho¸
®¬n cña ngêi b¸n, kÕ to¸n kh«ng ghi sè ngay mµ lu phiÕu nhËp vµo hå s¬.
TS doanh nghiÖp trong ®ã vËt liÖu cã thÓ ®¸nh gi¸ l¹i trong mét sè trêng
hîp cÇn thiÕt nh:
Cuèi th¸ng ho¸ ®¬n vÒ ngay th× tiÕn hµnh ghi sæ theo ®Þnh kú, nhng nÕu
ho¸ ®¬n vÉn cha vÒ th× kÕ to¸n sÏ ghi gi¸ trÞ nhËp kho theo gi¸ t¹m tÝnh ®Ó ghi
sè.
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
Nî TK 152, 153: NVL, CCDC
Cã TK 331: ph¶i tr¶ ngêi b¸n.
Ghi nhËn ®îc ho¸ ®¬n sÏ tiÕn hµnh theo gi¸ t¹m tÝnh. NÕu gi¸ ho¸ ®¬n
lín h¬n gi¸ t¹m tÝnh, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152, 153: NVL, CCDC
Nî TK 133 (1): ThuÕ NVL ®îc khÊu trõ.
Cã TK 331: Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n.
NÕu gi¸ ho¸ ®¬n nhá h¬n gi¸ t¹m tÝnh, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152: Ghi cã chªnh lÖch gi¶m
Nî TK 133 (1): ThuÕ NVL ®îc khÊu trõ.
Cã TK 331: Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n.
+ Trêng hîp hµng ®ang ®i trªn ®êng: NÕu trong th¸ng nhËn ®îc ho¸ ®¬n
mµ cuèi th¸ng hµng vÉn cha vÒ nhËp kho th× kÕ to¸n cha ghi sè ngay mµ ph¶i
ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng ®ang ®i ®êng vµo TK 151:
Nî TK 151: Hµng ®ang ®i trªn ®êng.
Nî TK 1331: ThuÕ NVL ®îc khÊu trõ
Cã TK 111: TM.
Cã TK 112: TGNH.
- Sang th¸ng khi “Hµng ®ang ®i ®êng” vÒ nhËp kho hoÆc chuÓn giao c¸c
bé phËn s¶n xuÊt hay kh¸ch hµng, tuú tõng trêng hîp kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152, 153 NVL,CCDC
Nî TK 621: CP, NVL trùc tiÕp.
Nî TK 642: CP, qu¶n lý doanh nghiÖp .
Nî TK 627, 641, 157….
Cã TK 151: Hµng mua ®ang ®i ®êng .
- C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn thu mua NVL phï thuéc vµo c¸c chøng tõ liªn
quan ®Ó ghi sæ kÕ to¸n.
Nî TK 152, 153 NVL, CCDC
Nî TK 133: ThuÕ NVL ®îc khÊu trõ.
Cã TK 133: Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n
Cã TK 111,112, 141.
- Ghi thanh to¸n cho ngêi b¸n, sè chiÕt khÊu ®îc hëng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 331: Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n
Cã TK 152, 153: NVL,CCDC
Cã TK 111, 112: TM, TGNH.
- VËt liÖu, c«ng cô dông cô nhËp tõ nguån thu ngoµi gia c«ng hoÆc tù
chÕ.
Nî TK 152, 153: NVL, CCDC.
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
Cã TK 154: Chi tiÕt tù chÕ, thuª chÕ biÕn.
- VËt liÖu, c«ng cô dông cô do c¸c ®¬n vÞ kh¸c gãp vèn liªn doanh.
Nî TK 152, 153: NVL., CCDC
Cã TK 411: Chi tiÕt gãp vèn liªn doanh .
- VËt liÖu, c«ng cô dông cô ph¸t hiÖn thõa trong kiÓm kª.
Nî TK 152,153: NVL, CCDC
Cã TK 3381: Ph¶i tr¶, ph¶i nép.
Sau khi lµm râ nguyªn nh©n kÕ to¸n ghi sæ.
Nî TK 3381: Ph¶i tr¶ , ph¶i nép.
Cã TK liªn quan.
(Cã thÓ do ®îc tÆng ®îc biÕu nhng cha ghi sæ, kÕ to¸n ghi cã TK 411, cã
thÓ cha ghi nî ngêi b¸n kÕ to¸n ghi Cã TK 331).
NÕu x¸c ®Þnh vËt liÖu thõa kh«ng ph¶i cña doanh nghiÖp kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo
TK 002 “ vËt t hµng ho¸ göi hé hoÆc gi¸ c«ng”.
T¨ng vËt liÖu, CCDC do thu håi vèn gãp liªn doanh:
Nî TK 152, 153:NVL, CCDC
Cã TK 128, 222: §Çu t ng¾n h¹n kh¸c gãp vèn liªn doanh ®îc
®¸nh gi¸ l¹i theo quy ®Þnh chung nÕu gi¸ h¹ch to¸n l¹i lín h¬n gi¸ cò cña vËt
liÖu th× phÇn chªnh lÖch ®ã ®îc ghi sæ nh sau:
Nî TK 152, 153: NVL, CCDC
Cã TK 421: Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i TS.
* KÕ to¸n tæng hîp c¸c trêng hîp gi¶m NVL, CCDC
- XuÊt kho vËt liÖu,c«ng cô dông cô dïng cho nhu cÇu s¶n xuÊt kinh
doanh. C¨n cø vµo chøng tõ xuÊt kho vËt liÖu kÕ to¸n ghi:
Nî TK 621: ( dïng cho s¶n xuÊt s¶n phÈm )
Nî TK 627: (dïng cho s¶n xuÊt vµ qu¶n lý s¶n xuÊt )
Nî TK 641: (dïng cho bé phËn b¸n hµng)
Nî TK 642: (dïng cho bé phËn qu¶n lý doanh nghiÖp )
Nî TK 241: (dïng cho bé phËn x©y dùng c¬ b¶n vµ söa ch÷a
TSC§)
Nî TK 142: (chi phÝ tr¶ tríc, vËt liÖu,CCDC ph©n bæ dÇn )
Cã TK 152, 153: NVL,CCDC (theo gi¸ thùc tÕ xuÊt kho).
Cã 2 c¸ch ph©n bæ dÇn vËt liÖu, c«ng cô dông cô :
Ph©n bæ hai lÇn 50% mét lÇn
Ph©n bæ theo kú h¹n sö dông (biÕt ch¾c ch¾n k× h¹n cña chóng)
Nî TK 621, 627, 641, 642
Cã TK 142 (ph©n bæ nhiÒu lÇn)
§Õn khi b¸o háng
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn Thµnh Chung
Nî TK 152 (phÕ liÖu thu håi nÕu cã)
Nî TK 621, 627, 641, 642
Cã TK 142 (gi¸ trÞ cßn l¹i)
- XuÊt kho vËt liÖu, c«ng cô dông cô ®Ó tù chÕ hoÆc thuª chÕ biÕn.
Nî TK 154: CP s¶n xuÊt doanh nghiÖp dë dang
Cã TK 152,153: NVL,CCDC.
- XuÊt vËt liÖu gãp vèn liªn doanh víi ®¬n vÞ kh¸c. C¨n cø vµo gi¸ trÞ
vèn gãp liªn doanh vµ gi¸ thùc tÕ vËt liÖu gãp ®Ó xa chªnh lÖch.
NÕu: Gi¸ trÞ vèn gãp > Gi¸ thùc tÕ.
Nî TK 128: §Çu t ng¾n h¹n kh¸c.
Nî TK 222: (Gi¸ trÞ vèn gãp)
Cã TK 421: (PhÇn chªnh lÖch t¨ng)
Cã TK 152, 153: (Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu, c«ng cô dông cô).
Gi¸ trÞ vèn gãp (Gi¸ thùc tÕ.)
Nî TK 128: §Çu t ng¾n h¹n kh¸c.
Nî TK 222: (Gi¸ trÞ vèn gãp)
Nî TK 421: (PhÇn chªnh lÖch gi¶m)
Cã TK 152,153: Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu,c«ng cô dông cô .
- XuÊt vËt liÖu, c«ng cô dông cô b¸n hoÆc cho vay.
Nî TK 632: XuÊt b¸n
Nî TK 1388: Cho vay kh«ng lÊy l·i.
Cã Tk 152,153: Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu, c«ng cô dông cô xuÊt.
Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n vËt liÖu, c«ng cô dông cô.
Nî TK 131,111,112
Cã TK 511 Theo gi¸ b¸n
Cã TK3331 ThuÕ GTGT
- Trêng hîp gi¶m VL do thiÕu hôt
+ NÕu thiÕu hôt trong ®Þnh møc th× ®îc tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý doanh
nghiÖp .
Nî TK 642: CP, qu¶n lý doanh nghiÖp .
Cã TK 152, 153: Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô.
+ NÕu thiÕu hôt ngoµi ®Þnh møc kh«ng x¸c ®Þnh ®îc nguyªn nh©n th×
ph¶i chê xö lý, KT ghi:
Nî TK 1381: (TS thiÕu chê xö lý)
Cã TK 152, 153: Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô.
+ NÕu thiÕu hôt ngoµi ®Þnh møc ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm g©y nªn.
Nî TK 111: Sè båi thêng vËt chÊt ®· thu.
Nî TK 334: Trõ vµo tiÒn c«ng.
NguyÔn Thµnh Chung
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
Nî TK 1388: Sè båi thêng ph¶i thu.
Cã TK 152, 153: Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô.
+ Gi¶m vËt liÖu do ®¸nh gi¸ l¹i.
Nî TK 412: Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i TS
Cã TK 152,153: Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô.
S¬ ®å: kÕ to¸n tæng hîp nguyªn liÖu vËt liÖu
(Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn)
152
D***
331,111,112,141,311
621
t¨ng do mua ngoµi
XuÊt ®Ó chÕ t¹o s¶n phÈm
151
627,641,642,241
Hµng ®i ®êng kú tríc
XuÊt cho chi phÝ s¶n xuÊt chung,
BH,QL, XDCB
128,222
411
NhËn cÊp ph¸t tÆng thëng
Vèn gãp liªn doanh
Vèn gãp liªn doanh
3381,642 . . .
Thõa ph¸t hiÖn khi kiÓm kª
128,222
NhËn l¹i vèn gãp liªn doanh
154
XuÊt thuª ngoµI gia
c«ng, chÕ biÕn
1381, 642
ThiÕu ph¸t hiÖn khi kiÓm kª
412
412
§¸nh gi¸ t¨ng
§¸nh gi¸ gi¶m khi kiÓm kª
4.2 KÕ to¸n vËt liÖu, CCDC theo ph¬ng ph¸p ®Þnh kú:
Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ ph¬ng ph¸p kh«ng theo dâi thêng xuyªn,
liªn tôc t×nh h×nh nh¹p xuÊt hµng tån kho trªn c¸c TK hµng tån kho mµ chØ theo
dâi ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng tån kho ®Çu kú vµ cuèi kú c¨n cø vµo sè liÖu kiÓm kª
®Þnh kú.
- Xem thêm -