ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN
-----------
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
ĐÁNH GIÁ SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN ĐẾN ĐẦU TƯ
PHÁT TRIỂN HẠ TẦNG GIAO THÔNG NÔNG THÔN
TẠI XÃ BẮC THÀNH, HUYỆN YÊN THÀNH,
TỈNH NGHỆ AN
HOÀNG THỊ HƯỜNG
Khóa học 2012 - 2016
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN
-----------
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
ĐÁNH GIÁ SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN ĐẾN ĐẦU TƯ
PHÁT TRIỂN HẠ TẦNG GIAO THÔNG NÔNG THÔN
TẠI XÃ BẮC THÀNH, HUYỆN YÊN THÀNH,
TỈNH NGHỆ AN
SVTH: Hoàng Thị Hường
Giáo viên hướng dẫn:
Lớp: K46 A KHĐT
Th.s Lê Anh Quý
Niên khóa: 2012-2016
Huế, tháng 05 năm 2016
Lời Cảm Ơn
Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này ngoài sự nổ lực cố gắng của bản thân
bên cạnh đó thì tôi nhận được rất nhiều sự quân tâm giúp đỡ tận tình từ quý thầy cô
trong trường Đại Học Kinh Tế Huế, các thầy cô giáo trong khoa Kinh Tế Phát
Triển và các cán bộ người dân xã Bắc Thành, Bố mẹ, Anh chị em và bạn bè.
Để tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến họ, lời đầu tiên tôi xin cảm ơn đến quý thầy cô
giáo khoa kinh tế và phát triển, trường Đại Học Kinh Tế Huế đã tận tình giúp đỡ,
trang bị kiến thức cho tôi trong suốt quá trình học tập tại trường. Với vốn kiến thức được
trang bị tiếp thu trong suốt quá trình học tập không chỉ giúp tôi hoàn thành đề tài khóa
luận mà còn giúp tôi có nhiều kinh nghiệm để bước vào đời một cách tự tin và bớt bỡ ngỡ.
Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Th.S. Lê Anh Quý đã
dành nhiều thời gian tâm huyết tận tình hướng dẫn và chỉ bảo góp ý truyền đạt kiến
thức cho tôi suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện và hoàn thành đề tài này.
Tôi cũng chân thành cảm ơn đến UBND Xã Bắc Thành, người dân
xã Bắc Thành, các cán bộ, các phòng ban đã hướng dẫn tạo điều kiện giúp đỡ
tôi trong suốt quá trình thực tập và hoàn thành đề tài khóa luận tốt nghiệp này.
Xin cảm ơn đến tình cảm, sự động viên, hợp tác và giúp đỡ của gia đình,
bạn bè, người dân trong suốt thời gian học tập cũng như thời gian hoàn thành khóa
luận tốt nghiệp này.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng hoàn thành đề tài một cách hoàn chỉnh nhất nhưng
do thời gian nghiên cứu, thực tập tiếp cận với thực tế và kinh nghiệm, kiến thức có hạn
nên không thể tránh được những sai sót nhất định mà bản thân chưa thấy được. Rất
mong nhận được những ý kiến đóng góp của quý thầy cô, quý cơ quan và bạn đọc để đề
tài được hoàn thiện hơn.
Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn!
Huế, ngày 18 tháng 05 năm
2016 Sinh viên
Hoàng Thị Hường
Khóa luận tốt nghiệp
GVHD: Th.s Lê Anh
Quý
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN................................................................................................................. i
MỤC LỤC..................................................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC THUẬT NGỮ VIẾT TẮT.............................................................. v
DANH MỤC BẢNG.................................................................................................... vi
DANH MỤC HÌNH......................................................................................................vi
DANH MỤC BIỂU ĐỒ............................................................................................... vii
PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ.............................................................................................. 1
1. Tính cấp thiết của đề tài............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu.................................................................................................. 3
3. Nội dung nghiên cứu.................................................................................................. 3
4.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...............................................................................3
5. Phương pháp nghiên cứu............................................................................................ 4
PHẦN II : NỘI DỤNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU............................................. 5
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU...................................... 5
1.1. Cơ sở lý luận và phạm vi nghiên cứu...................................................................... 5
1.1.1. Một số vấn đề về đầu tư, đầu tư phát triển, cơ sở hạ tầng, cơ sở hạ tầng giao thông5
1.1.2. Người dân, sự tham gia, sự tham gia của người dân.............................................7
1.2. Đặc điểm đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nông thôn....................................... 9
1.3. Sự cần thiết của đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng giao thông nông thôn với quá trình
công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn................................................. 11
1.4. Sự tham gia của người dân đến đầu tư phát triển hạ tầng giao thông....................13
1.4.1. Vai trò sự tham gia của người dân trong thực thi chính sách đầu tư phát triển hạ
tầng giao thông nông thôn............................................................................................ 13
1.4.2. Sự cần thiết phải huy động sự tham gia của người dân trong thực thi chính sách
đầu tư hạ tầng giao thông nông thôn trong tiêu chí nông thôn mới..............................14
1.4.3. Mức độ tham gia của người dân trong đầu tư xây dựng hạ tầng nông thôn........16
1.4.4. Các nội dung tham gia của người dân trong đầu tư phát triển hạ tầng giao thông
nông thôn..................................................................................................................... 18
SVTH: Hoàng Thị Hường
i
i
Khóa luận tốt nghiệp
SVTH: Hoàng Thị Hường
GVHD: Th.s Lê Anh
Quý
i
i
1.4.5. Hình thức tham gia của người dân trong đầu tư phát triển hạ tầng giao thông
nông thôn..................................................................................................................... 20
1.4.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự tham gia của người dân trong đầu tư phát triển hạ
tầng giao thông............................................................................................................. 21
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN TỚI VIỆC PHÁT
TRIỂN HẠ TẦNG GIAO THÔNG NÔNG THÔN TRÊN ĐỊA BÀN XÃ BẮC
THÀNH, HUYỆN YÊN THÀNH, TỈNH NGHỆ AN..............................................24
2.1 Tình hình cơ bản của xã Bắc Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Yên Thành..............24
2.1.1 Đặc điểm điều kiện tự nhiên...............................................................................24
2.1.2 Khái quát điều kiện kinh tế xã hội.......................................................................26
2.1.3. Thực trạng mạng lưới giao thông của xã Bắc Thành..........................................30
2.1.4 Thuận lợi, khó khăn khi phát triển hạ tầng giao thông nông thôn trên địa bàn xã
Bắc Thành.................................................................................................................... 33
2.1.5. Kết quả của quá trình đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nông thôn trên địa bàn
xã Bắc Thành...............................................................................................................33
2.2. Đánh giá sự tham gia của người dân đến đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông
nông thôn trên địa bàn xã.............................................................................................36
2.2.1. Mô tả 63 mẫu nghiên cứu ngẫu nhiên................................................................36
2.2.2. Về các mức độ quan tâm của người dân trong đầu tư phát triển hạ tầng giao
thông nông thôn...........................................................................................................38
2.2.3. Mức độ tham gia của người dân đến đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nông
thôn tại xã Bắc Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An.............................................41
2.2.4. Một số nhân tố ảnh hưởng đến đầu tư hạ tầng giao thông nông thôn ở xã Bắc
Thành43
2.2.5. Về các hình thức tham gia của người dân trong đầu tư phát triển hạ tầng giao
thông nông thôn trên địa bàn xã Bắc Thành.................................................................45
2.2.6. Về các yếu tố tác động đến sự tham gia của người dân trong việc đầu tư phát
triển hạ tầng giao thông nông thôn...............................................................................47
2.2.7. Những thành tựu, hạn chế và nguyên nhân ảnh hưởng tới sự tham gia của người
dân trong việc đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nông thôn.....................................53
SVTH: Hoàng Thị Hường
ii
i
SVTH: Hoàng Thị Hường
ii
i
2.2.8. Tác dụng trước và sau khi xây dựng hạ tầng giao thông nông thôn tại xã Bắc
Thành56
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN
TRONG VIỆC PHÁP TRIỂN GIAO THÔNG NÔNG THÔN..............................62
3.1. Kiến nghị của người dân khi tham gia đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nông
thôn trên địa bàn xã Bắc Thành....................................................................................62
3.2. Một số giải pháp nâng cao sự tham gia của người dân vào xây dựng phát triển
nông thôn tại xã Bắc Thành.........................................................................................63
3.2.1. Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân
ề vai trò của họ trong thực thi các chính sách phát triển hạ tầng giao thông nông
thôn..63
3.2.2. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống cơ chế chính sách tạo điều kiện cho sự tham gia
của người dân............................................................................................................... 65
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................66
1. Kết luận.................................................................................................................... 66
2. Kiến nghị.................................................................................................................67
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
SVTH: Hoàng Thị Hường
4
SVTH: Hoàng Thị Hường
5
DANH MỤC CÁC THUẬT NGỮ VIẾT TẮT
CSHT- GTNT
: Cơ sở hạ tầng – Giao thông nông thôn
CNH-HĐH
: Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa
CB,CC,VC
: Cán bộ, công chức, viên chức
CQĐP
: Chính quyền địa phương
ĐVT
: Đơn ị tính
GTVT
: Giao thông vận tải
UBND
: Ủy ban nhân dân
GTĐB
: Giao thông đường bộ
QSDĐ
: Quyền sử dụng đất
KCHT
: Kết cấu hạ tầng
NTM
: Nông thôn mới
NLTS
: Nông lâm thủy sản
NTTS
: Nuôi trồng thủy sản
NSNN
: Ngân sách nhà nước
SXNN
: Sản xuất nông nghiệp
TTCN
: Tiểu thủ công nghiệp
HTGT
: Hạ tầng giao thông
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Hiện trạng đất của xã Bắc Thành năm 2015.......................................25
Bảng 2.2: Tình hình hộ nghèo và cận nghèo, thu nhập bình quân/người của xã
Bắc Thành qua các năm.......................................................................................27
Bảng 2.3: Thu chi ngân sách của xã Bắc Thành năm 2015.................................29
Bảng 2.4: Nguồn vốn huy động xây dựng hạ tầng giao thông nông thôn...........29
Bảng 2.5: Thực trạng giao thông nông thôn xã Bắc Thành đến 10/2015............32
Bảng 2.6: Tổng hợp kết quả thực hiện làm đường giao thông nông thôn theo
chính sách hỗ trợ xi măng đến ngày 30/06/2015.................................................35
Bảng 2.7: Mức độ quan tâm của người dân đến đầu tư phát triển hạ tầng giao
thông nông thôn ở xã Bắc Thành.........................................................................38
Bảng 2.8: Hiểu biết đến chương trình dầu tư HTGT nông thôn ở xã Bắc Thành
............................................................................................................................ 43
Bảng 2.9: Nguyên nhân ảnh hưởng đến sự tham gia của người dân...................49
Bảng 2.10 Những nguyên nhân ảnh hưởng đến sự tham gia của người dân......52
DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1: Các mức độ tham gia khác nhau của người dân ào đầu tư xây dựng hạ
tầng giao thông nông thôn...................................................................................16
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1 Cơ cấu phỏng vấn theo giới tính..............................................................36
Biểu đồ 2.2 Cơ cấu phỏng vấn theo độ tuổi................................................................36
Biểu đồ 2.3 Cơ cấu phỏng vấn theo nghề nghiệp........................................................37
Biểu đồ 2.4 Cơ cấu phỏng vấn theo thu nhập..............................................................38
Biểu đồ 2.5: Ảnh hưởng của độ tuổi đến mức quan tâm của người dân đến đầu tư
PTHT giao thông nông thôn tại địa bàn xã Bắc Thành................................................39
Biểu đồ 2.6: Ảnh hưởng của nghề nghiệp đến mức độ quan tâm của người dân đến đầu
tư HTGT nông thôn tại địa bàn xã Bắc Thành.............................................................40
Biểu đồ 2.7: Sự tham gia của người dân đến đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nông
thôn tại xã Bắc Thành..................................................................................................41
Biểu đồ 2.8 Hướng tham gia của người dân đến đầu tư xây dựng HTGT tại xã Bắc
Thành........................................................................................................................... 42
Biểu đồ 2.9: Các hình thức tham gia của người dân đến đầu tư xây dựng hạ tầng giao
thông nông thôn trên đại bàn xã Bắc Thành.................................................................45
Biểu đồ 2.10: Mong muốn của người dân khi tham gia đầu tư phát triển hạ tầng giao
thông nông thôn tại xã Bắc Thành...............................................................................59
Biểu đồ 2.12: Những lợi ích cụ thể của đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông nông thôn...
60 Biểu đồ 2.13: Kiến nghị của người dân về những giải pháp phát huy sự tham gia
của người dân trong thực thi các chính sách phat triển làng xã Bắc Thành.................62
Biểu đồ 2.14: Ý kiến của người dân về hiệu quả của các hình thức tuyên truyền huy
động sự tham gia của người dân trong thực thi chính sách đầu tư phát triển HTGT
nông thôn..................................................................................................................... 64
SVTH: Hoàng Thị Hường
vi
i
SVTH: Hoàng Thị Hường
vi
i
TÓM TẮT NGHIÊN CỨU
Qua quá trình thực tập, điều tra nghiên cứu tại UBND xã Bắc Thành, huyện
Yên Thành, tỉnh Nghệ An, với đề tài:“Đánh giá sự tham gia của người dân đến
đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nông thôn tại xã Bắc Thành, huyện Yên
Thành, tỉnh Nghệ An”, cùng với số liệu thu thập được tôi đã nhận ra tầm quan
trọng cũng như ai trò của người dân khi tham gia ào đầu tư phát triển hạ tầng giao
thông nông thôn.Việc đánh giá sự tham gia của người dân ào đầu tư phát triển hạ
tầng giao thông nông thôn sẻ giúp cho xã đi đúng hướng, thực hiện tốt à đáp ứng
nguyện vọng của người dân. Cùng với đó, tôi cũng nhận thấy những mặt khó khăn
của UBND xã Bắc Thành trong việc lôi kéo sự ủng hộ tham gia của người dân đề
ra từ đó đưa ra những giải pháp nhằm khắc phục những nhược điểm mà UBND
xã Bắc Thành đang gặp phải, hoàn thiện và nâng cao công tác thu hút sự ủng hộ
của người dân tham gia ào đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nông thôn.
Mục tiêu nghiên cứu:
Nghiên cứu lý luận và thực trạng vềsự tham gia của người dân đến đầu tư phát
triển hạ tầng giao thông nông thôn trên địa bàn cấp xã. Phân tích những yếu tố ảnh
hưởng tới sự tham gia của người dân. Đưa ra các giải pháp thúc đẩy sự tham gia của
người dân trong xây dựng phát triển giao thông nông thôn tại xã Bắc Thành
Dữ liệu phục vụ nghiên cứu
Thu thập số liệu thông qua sách, báo, tạp chí, internet có liên quan, từ các số liệu
được công bố liên quan đến vấn đề nghiên cứu tại UBND xã Bắc Thành, các phòng,
ban chuyên môn thuộc UBND huyện, các tài liệu của huyện, số liệu thu thập được từ
phỏng vấn trực tiếp người dân bằng bảng hỏi đã được lập sẵn.
Phương pháp nghiên cứu
Sau khi có đầy đủ các số liệu, thông tin sơ cấp và thứ cấp tôi tiến hành tổng
hợp kiểm tra lập thành bảng biểu, đồ thị. Từ đó tính toán, phân tích à so sánh các
chỉ tiêu bằng chương trình excel, phương pháp thống kê mô tả, so sánh, phương
pháp chuyên gia để tính toán các số liệu thống kê giúp đánh giá được sự tham của
người dân vào
SVTH: Hoàng Thị Hường
vii
i
SVTH: Hoàng Thị Hường
vii
i
phát triển hạ tầng giao thông nông thôn qua đó đưa ra các giải pháp nâng cao sự tham
gia của người dân.
Các kết quả đạt được
Qua quá trình phân tích đánh giá sự tham gia của người dân vào phát triển hạ
tầng giao thông nông thôn cho ta thấy UBND xã Bắc Thành đã đạt được những thành
tựu to lớn trong đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nông thôn trong tiến trình thực
hiện chương trình nông thôn mới. Thông qua tìm hiểu điều tra ta thấy được hầu hết
người dân đều mong muốn đầu tư phát triển hạ tầng giao thông. Theo kết quả điều tra
số người quan tâm đến đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nông thôn chiếm tỷ lệ cao
có đến 44,44%, quan tâm chiếm 30,16% và 60% số người dân được hỏi là tham gia
thực sự, 32% tham gia ít đây quả là một kết quả rất cao là điều kiện thuận lợi để phát
triển hạ tầng giao thông nông thôn. Nhưng bên cạnh đó UBND xã ẫn còn gặp phải
một số khó khăn cần phải có các biện pháp khắc phục sớm như chưa mang ra lý do
thuyết phục người dân tham gia cũng như chưa rành mạch trong các khoản đóng góp,
áp đặt lên các khoản đóng góp..... để khắc phục và hạn chế các khó khăn trên tôi đã
đưa ra một số giải pháp, kiến nghị nhằm góp phần nâng cao sự tham gia của người dân
ào đầu tư phát triển hạ tầng giao thông cũng như phát triển nông thôn. Để giải
quyết được vấn đề này đòi hỏi cần sự nỗ lực của đội ngũ cán bộ cán bộ nhân viên
tại UBND xã Bắc Thành, sự chỉ đạo đúng đắn từ phía UBND và sự phối hợp, tạo
điều kiện của các cấp chính quyền à người dân địa phương.
SVTH: Hoàng Thị Hường
i
x
SVTH: Hoàng Thị Hường
i
x
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tính cấp thiết của đề tài
Việt Nam là một nước nông nghiệp, phần đa dân số là sống ở nông thôn. Nông
thôn là địa bàn kinh tế xã hội quan trọng của nước ta, trải dài từ bắc đến nam, từ vùng
cao nguyên đến các đồng bằng châu thổ của các dòng sông lớn và ven biển. Hiện nước
ta đang ở trong thời kỳ đổi mới theo hướng công nghiệp hóa hiện đại hóa, đồng thời
xây dựng nông thôn có cơ cấu kinh tế và kết cấu hạ tầng hiện đại, hợp lý. Công cuộc
đổi mới “dân giàu, nước mạnh” luôn đi liền và gắn chặt với mở rộng và phát triển khu
nông thôn rộng lớn.
Nhìn chung đại bộ phận nông thôn ở nước ta còn trong tình trạng kém phát
triển kinh tế xã hội, cơ sở hạ tầng còn lạc hậu. Trong đó có giao thông, giao thông
là nhân tố quan trọng hàng đầu để mở mang sản xuất tiếp cận thị trường, nó có vai
trò quan trọng cho việc theo kịp sự phát triển kinh tế xã hội của toàn tỉnh cũng như
cả nước, đóng góp to lớn vào nhu cầu đi lại của người dân, rút ngắn khoảng cách
giàu nghèo giữa các khu vực, là cầu nối giữa các cơ sở sản xuất và tiêu thụ, giữa
xã Bắc Thành với các xã tỉnh khác đặc biệt là cả nước, nó là chất xúc tác tích cực
cho mọi hoạt động trong nền kinh tế phát triển nhanh. Sự yếu kém về cơ sở hạ
tầng giao thông nông thôn là một trở ngại lớn đối với người dân địa phương, khó
khăn cho sự đi lại à lưu chuyển hàng hóa, nó là một lực cản cho sự huy động vốn
từ bên ngoài ào cho ùng. Hơn nữa vấn đề giao thông là một trong các tiêu chí của
xã giai đoạn hoàn thành nông thôn mới. Chính vì thấy được tầm quan trọng như
ậy, xã Bắc Thành đã xem iệc phát triển hạ tầng giao thông đồng bộ hoàn chỉnh là
tất yếu cần phải thực hiện nhanh chóng.
Bắc Thành được nhận định vẫn còn là một xã nghèo, kinh tế sản xuất chủ
yếu là nông nghiệp, sản xuất hàng hóa chưa phát triển, đời sống nhân dân hết sức
khó khăn, mặc dầu xã có điều kiện tự nhiên rất phong phú, là một xã đồng bằng
nằm về phía nam, cách trung tâm huyện gần 4 km. Nằm trên trục đường tỉnh lộ
538, đây là một đặc điểm thuận lợi để phát triển kinh tế nhưng dù ậy xã vẫn gặp
rất nhiều khó khăn trong các điều kiện tác động của thị trường giá, lạm phát trong
nước à nước ngoài, dịch bệnh khó lường và nguồn huy động vốn quá lớn.
SVTH: Hoàng Thị Hường
1
- Xem thêm -