1
Luận văn
Chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
chủ chốt cơ sở xó, phường, thị trấn ở
trường Chính trị Lê Duẩn tỉnh Quảng
Trị giai đoạn hiện nay
2
Mở đầu
1. Tính cấp thiết của đề tài
Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức được hình thành bằng nhiều con
đường khác nhau, trong đó con đường giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng là yếu tố
chính không thể thiếu. Vì vậy, xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán
bộ trước hết phải được bắt đầu từ việc chăm lo công tác đào tạo, bồi dưỡng,
cán bộ, trong đó vấn đề chất lượng đào tạo, bồi dưỡng là điều kiện quan trọng
góp phần thực hiện thắng lợi công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nói chung,
đặc biệt là đội ngũ cán bộ công chức chủ chốt xã, phường, thị trấn nói riêng vì
đây là những người gần dân nhất, thực hiện những nhiệm vụ chính trị tại cơ
sở, nơi mà đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước được triển khai. Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5 Ban chấp hành Trung
ương Đảng khoá IX khẳng định: "xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở có năng lực tổ
chức và vận động nhân dân thực hiện đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà
nước, công tâm, thạo việc, tận tuỵ với dân, biết phát huy sức dân, không tham
nhũng, không ức hiếp dân; trẻ hoá đội ngũ, chăm lo công tác đào tạo, bồi
dưỡng, giải quyết hợp lý và đồng bộ chính sách đối với cán bộ cơ sở" [13,
tr.167-168].
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng và xây dựng Đảng, Chủ tịch Hồ Chí
Minh, Đảng ta luôn quan tâm đặc biệt đến công tác cán bộ. Bác Hồ từng
khẳng định: "Cán bộ là cái gốc của mọi công việc"; "công việc thành công
hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém" [29, tr.269, 273]. Trong "Chiến lược
cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước", Đảng ta
nhấn mạnh: " Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn
liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và chế độ, là khâu then chốt trong
công tác xây dựng Đảng". Đội ngũ cán bộ có vai trò quan trọng, đội ngũ cán
bộ chủ chốt xã, phường, thị trấn càng có vai trò quan trọng hơn. Thực tiễn
3
phong trào cộng sản, công nhân quốc tế và thực tiễn cách mạng Việt Nam đã
khẳng định điều đó.
Quảng Trị là một tỉnh thuộc vùng Bắc Trung bộ, có vị trí quan trọng trong
cả nước về chính trị, văn hoá, xã hội, an ninh quốc phòng, những năm qua
được sự quan tâm của các cấp uỷ đảng và chính quyền, đội ngũ cán bộ chủ
chốt xã, phường, thị trấn trong tỉnh đã có bước trưởng thành đáng kể sau hơn
30 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội, đặc biệt trong đó in đậm dấu ấn 20 năm
đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng, là nhân tố quan trọng góp phần phát triển
kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị, an ninh và quốc phòng ở địa
phương. Tuy nhiên, đội ngũ cán bộ chủ chốt xã, phường, thị trấn tỉnh Quảng
Trị cũng còn nhiều tồn tại, yếu kém, chất lượng chưa đáp ứng được yêu cầu
của nhiệm vụ chính trị.
Để thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ của thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, trong đó có công nghiệp hoá, hiện đại hoá
nông nghiệp và nông thôn, đòi hỏi phải tạo lập đội ngũ cán bộ nói chung, cán
bộ chủ chốt cơ sở nói riêng có trình độ chuyên môn, lý luận chính trị và quản
lý nhà nước, phẩm chất, năng lực ngang tầm đòi hỏi nhiệm vụ cách mạng.
Xuất phát từ yêu cầu trên, Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XIII Đảng bộ
tỉnh Quảng Trị xác định: " Xây dựng đội ngũ cán bộ đủ số lượng, đồng bộ về
cơ cấu, có bản lĩnh chính trị vững vàng và phẩm chất đạo đức tốt, chuyên
môn nghiệp vụ cao... Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cả về
chính trị và chuyên môn nghiệp vụ...Quan tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ xã,
phường đủ sức đáp ứng yêu cầu của tình hình. Xây dựng trường Chính trị Lê
Duẩn và các Trung tâm chính trị huyện, thị xã ngang tầm nhiệm vụ đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ trong tình hình mới" [5, tr.127].
Những năm qua, chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ không chỉ nhà
trường mà còn được các cấp, các ngành chú trọng, quan tâm, do vậy trình độ,
4
kiến thức chuyên môn, lý luận chính trị, quản lý nhà nước, quản lý kinh tế, tin
học, ngoại ngữ được nâng lên một bước. Nhận thức của cán bộ công chức nói
chung, cán bộ chủ chốt cơ sở xã, phường nói riêng đã có sự chuyển biến, xem
việc đào tạo, bồi dưỡng là trách nhiệm, là nghĩa vụ và đã trở thành phong trào
học tập để nâng cao trình độ là yêu cầu bắt buộc. Nhiều loại hình đào tạo, bồi
dưỡng như tập trung, không tập trung, dài hạn, ngắn hạn với nhiều nội dung
lồng ghép, phong phú được mở ra tạo điều kiện cho cán bộ công chức theo
học một cách phù hợp.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, trong công tác đào tạo, bồi
dưỡng của trường vẫn còn những mặt hạn chế nhất định, đặc biệt là chất
lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chủ chốt cơ sở như việc áp dụng các quy chế
thi, kiểm tra, điều kiện tốt nghiệp, hoạt động văn thể trong học viên; chất
lượng bài giảng, phương pháp truyền thụ, học tập; phương tiện dạy học; đội
ngũ giảng viên... vẫn còn những khiếm khuyết nhất định, chưa đạt hiệu quả
cao. Xuất phát từ thực tế nêu ở trên, là một cán bộ giảng dạy tại trường Chính
trị Lê Duẩn, tôi mạnh dạn chọn đề tài: " Chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ chủ chốt cơ sở xó, phường, thị trấn ở trường Chính trị Lê Duẩn tỉnh
Quảng Trị giai đoạn hiện nay ", làm Luận văn tốt nghiệp, hy vọng qua đây
góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề ở đề tài đã chọn.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Vấn đề đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nói chung và chất lượng đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ chủ chốt cơ sở xã, phường thị trấn nói riêng đã được các Nghị
quyết của Trung ương Đảng, Đảng bộ địa phương nghiên cứu, tổng kết, đánh
giá; các nhà khoa học; một số luận văn tốt nghiệp Cao học chuyên ngành Xây
dựng Đảng, và nhiều bài viết của các tác giả quan tâm đến lĩnh vực đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ, nghiên cứu, trao đổi. Trong các công trình khoa học, một
5
số Luận văn tốt nghiệp Thạc sỹ và bài viết liên quan để tham khảo, đáng chú
ý các công trình sau:
* " Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong
thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước " của PGS - Tiến sỹ Nguyễn
Phú Trọng và PGS - Tiến sỹ Trần Xuân Sầm đồng chủ biên, NXB CTQG, Hà
Nội năm 2001.
* Luận văn Thạc sỹ của Lê Thị Thu Hà (1993): " Công tác đào tạo, bồi
dưỡng, sử dụng cán bộ chủ chốt cấp huyện ở tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng "
* Luận văn Thạc sỹ của Lê Máy (1999): " Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ của Trường Chính trị tỉnh An Giang trong giai đoạn hiện nay ".
* Luận văn Thạc sỹ của Vũ Xuân Quảng (2001): " Nâng cao chất lượng
đào tạo, bồi dưỡng cán bộ xã, phường, thị trấn ở trường chính trị Thái Bình
hiện nay"
* Luận văn Thạc sỹ của Thiều Quang Nhàn (2003): " Công tác đào tạo,
bồi dưỡng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp phường ở Thành phố Hà Nội trong
giai đoạn hiện nay - thực trạng và giải pháp "
* Luận văn Thạc sỹ của Nguyễn Trung Trực (2005): " Chất lượng công
tác đào tạo cán bộ của hệ thống chính trị xã, phường, thị trấn ở trường cán
bộ Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay - Thực trạng và giải pháp"
* Luận văn Thạc sỹ của Nguyễn Thị Bích Hường (2006): " Chất lượng
đào tạo cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị xã, phường, thị trấn ở trường
Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong, thành phố Hà Nội giai đoạn hiện nay"
Ngoài ra, còn có một số bài viết liên quan đến công tác đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ công chức của các tác giả đã được đăng trên các tạp chí: Tạp chí Cộng
sản và Tạp chí Lịch sử Đảng. Cụ thể như:
6
+ "Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đáp ứng yêu cầu của thời kỳ công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước" của Thạc sỹ Lê Kim Việt - Học viện Chính trị
quốc gia Hồ Chí Minh, đăng trên Tạp chí Cộng sản, số 24 (12 - 1999).
+ "Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ - công chức nhà nước"
của TS Nguyễn Trọng Điều - Phó trưởng ban Ban Tổ chức - cán bộ Chính
phủ, đăng trên Tạp chí Cộng sản số 16 ( 8 - 2001).
+ "Giáo dục lý luận chính trị và đạo đức cho cán bộ hiện nay" của PGS TS Triết học Nguyễn Tĩnh Gia - Viện phó Viện Triết học, Học viện Chính trị
quốc gia Hồ Chí Minh, đăng trên Tạp chí Cộng sản số 22 (11 - 2001)
+ "Đề án: Một số chính sách về đào tạo, bồi dưỡng, thu hút và sử dụng cán
bộ", số 29A/Đ.A - UB của Uỷ ban Nhân dân tỉnh Quảng Trị, ngày 08/01/2003
- Ban hành kèm theo Nghị quyết số 07 - NQ/TU ngày 4/11/2002.
+ "Một số vấn đề về đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cấp cơ sở" của tác
giả Đỗ Tất Cường - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, đăng trên Tạp
chí Lịch sử Đảng, số 6 (175)/ 6 - 2005.
Những công trình khoa học, Luận văn Thạc sỹ và bài viết của các nhà
khoa học, các tác giả đăng trên hai Tạp chí nêu trên, đã làm sáng tỏ nhiều vấn
đề về lý luận và thực tiễn ở lĩnh vực giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công
chức nói chung, chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chủ chốt cơ sở nói
riêng trong toàn quốc, ở những địa phương khác nhau. Tuy nhiên, đi sâu
nghiên cứu chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chủ chốt cơ sở xã, phường,
thị trấn ở Trường chính trị Lê Duẩn tỉnh Quảng Trị cho đến nay vẫn chưa có
công trình khoa học nào đề cập một cách đầy đủ, hệ thống dưới góc độ chính
trị học, đặc biệt là một tỉnh có nhiều đặc thù như ở Quảng Trị.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn
3.1. Mục đích:
7
Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ chủ chốt cơ sở và khảo sát chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ chủ chốt xã, phường, thị trấn ở tỉnh Quảng Trị, từ đó có cơ sở đề xuất các
giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của
trường Chính trị Lê Duẩn.
3.2. Nhiệm vụ:
Dựa trên nền của mục đích, luận văn đưa ra các nhiệm vụ cụ thể sau:
* Phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ chủ chốt xã, phường, thị trấn từ hệ thống quan điểm của chủ nghĩa
Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước.
* Phân tích thực trạng chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chủ chốt cơ
sở xã, phường, thị trấn ở tỉnh Quảng Trị tìm ra nguyên nhân thành công, chưa
thành công trong dạy - học và rút ra một số bài học kinh nghiệm.
* Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
chủ chốt cấp xã, phường, thị trấn của trường Chính trị Lê Duẩn.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu:
Luận văn tập trung nghiên cứu chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính
trị, quản lý nhà nước, nghiệp vụ các đoàn thể chính trị - xã hội cho đội ngũ
cán bộ chủ chốt cơ sở tỉnh Quảng Trị.
4.2. Phạm vi nghiên cứu:
* Luận văn tập trung nghiên cứu chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
chủ chốt cơ sở của 139 xã, phường, thị trấn thuộc 10 huyện, thị đã từng học
tập tại trường Chính trị Lê Duẩn.
8
* Thời gian nghiên cứu lấy mốc từ năm 2000 đến 2005 (năm 2000 trường
được Tỉnh uỷ, Uỷ ban Nhân dân tỉnh Quảng Trị cho phép chuyển từ Thị xã
Quảng Trị ra Thị xã tỉnh lỵ Đông Hà)
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối, chính sách của
Đảng và Nhà nước ta về giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nói chung, về
chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chủ chốt xã, phường, thị trấn nói riêng.
5.2. Phương pháp nghiên cứu:
Luận văn được tiến hành dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa
duy vật biện chứng, duy vật lịch sử, ngoài ra luận văn còn sử dụng một số
phương pháp nghiên cứu cụ thể: phân tích, tổng hợp, so sánh và tổng kết
thực tiễn...
6. Những đóng góp về lý luận và thực tiễn của luận văn
* Làm rõ khái niệm "chất lượng", "đào tạo", "bồi dưỡng"
* Đánh giá đúng thực trạng đội ngũ cán bộ chủ chốt cơ sở xã, phường, thị
trấn của tỉnh Quảng Trị, trước khi chưa được đào tạo, bồi dưỡng và sau khi
được đào tạo, bồi dưỡng tại trường Chính trị Lê Duẩn.
* Đề xuất một số giải pháp cơ bản, nhằm góp phần nâng cao chất lượng
đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chủ chốt cơ sở xã, phường, thị trấn tại trường
Chính trị Lê Duẩn.
* Luận văn góp phần làm rõ những vấn đề lý luận, thực tiễn và thực trạng
về chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chủ chốt cơ sở xã, phường, thị trấn ở
trường Chính trị Lê Duẩn tỉnh Quảng Trị qua các thời kỳ.
9
* Những kết quả nghiên cứu của luận văn có thể dùng làm tài liệu tham
khảo, nghiên cứu, giảng dạy ở trường Chính trị Lê Duẩn và các Trung tâm bồi
dưỡng chính trị các huyện, thị xã của tỉnh.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội
dung của luận văn gồm 2 chương, 6 tiết.
10
Chương 1
Chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chủ chốt
xã, phường, thị trấn ở trường chính trị lê duẩn
tỉnh quảng trị - những vấn đề cơ bản về lý luận và thực tiễn
1.1. Trường Chính trị Lê Duẩn tỉnh Quảng Trị - vị trí, vai trò, chức năng và
nhiệm vụ
1.1.1. Đặc điểm , vị trí, vai trò của Trường Chính trị Lê Duẩn
* Đặc điểm
+ Quá trình hình thành, phát triển và hoạt động của trường
Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập (3-2-1930), đã ảnh hưởng và
tác động mạnh mẽ đến sự ra đời của Đảng bộ Quảng Trị. Tháng 3-1930, hàng
chục làng xóm trong toàn tỉnh có đảng viên hoặc lập được chi bộ cộng sản.
Ngày 21- 4-1930 Ban chấp hành lâm thời Đảng bộ Đảng Cộng sản Việt Nam
tỉnh Quảng Trị được thành lập, gồm 3 đồng chí: Lê Thế Tiết, Nguyễn Hữu Mão,
Trần Hữu Dực. Đồng chí Lê Thế Tiết được cử làm Bí thư. Từ khi Tỉnh uỷ chính
thức thành lập, hoạt động của Đảng bộ đi vào nền nếp. Hệ thống tổ chức đảng
củng cố thêm một bước, công tác tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin,
đường lối cách mạng của Đảng được Thường vụ Tỉnh uỷ chú trọng.
Trước những yêu cầu cấp bách từ thực tiễn về công tác giáo dục lý luận
chính trị. Ngày 10-9-1945, Hội nghị cán bộ toàn tỉnh họp quyết định nhiều
vấn đề quan trọng, trong đó có việc thành lập Trường cán bộ Việt Minh và
trao nhiệm vụ cho trường tổ chức thực hiện công tác giáo dục, bồi dưỡng lý
luận chính trị cho cán bộ, đảng viên toàn tỉnh. Trường do đồng chí Đặng Thí Bí thư Tỉnh uỷ kiêm phụ trách.
Trải qua hai cuộc kháng chiến lâu dài chống ngoại xâm anh dũng của
dân tộc, rồi lại bề bộn với công việc hàn gắn viết thương chiến tranh, khôi
11
phục sản xuất sau năm 1975. Dưới sự lãnh đạo của Tỉnh uỷ trường Đảng tỉnh
đã chiêu sinh mở được hàng trăm lớp đào tạo, bồi dưỡng trang bị những kiến
thức cơ bản về chủ nghĩa Mác - Lênin, đường lối chính sách của Đảng, Nhà
nước cho cán bộ, đảng viên phục vụ chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc và xây dựng
lại quê hương Quảng Trị sau ngày đất nước thống nhất.
Thi hành Quyết định ngày 8-5-1989 của Bộ Chính trị Trung ương Đảng,
ngày 1-7-1989 tỉnh Quảng Trị tách ra từ tỉnh Bình Trị Thiên chính thức được
tái lập, trong niềm vui chung nhưng không quên nhiệm vụ "Tích cực khai
thác, phát huy tiềm năng và thế mạnh của địa phương, ra sức xây dựng tỉnh
Quảng Trị thành một tỉnh có nền kinh tế phát triển, có đời sống vật chất và
tinh thần phong phú, lành mạnh, một địa phương có nền quốc phòng toàn dân,
nền an ninh chính trị và trật tự xã hội vững mạnh" [26, tr.124].
Nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của cách mạng và địa phương trong
tình hình mới, ngày 19-7-1989, Thường vụ Tỉnh uỷ Quảng Trị có Quyết định
số: 26-QĐ/TV về việc thành lập Trường Đảng mang tên Trường Lê Duẩn, đặt
dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Tỉnh uỷ. Trường Lê Duẩn có nhiệm vụ đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ chủ chốt cho cơ sở, cán bộ các ban ngành và các đoàn thể
của tỉnh về những kiến thức cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, đường lối,
chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, phục vụ cho công tác lãnh đạo
và quản lý.
Để từng bước xác định rõ hơn chức năng, nhiệm vụ của Trường, ngày
07/4/1993, Thường vụ Tỉnh uỷ có Quyết định số: 46- QĐ/TV thành lập
"Trường Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chính trị Lê Duẩn" trên cơ sở sáp nhập
Trường Đảng và Trường Hành chính tỉnh.
Tiếp theo đó, ngày 28/7/1995 Ban Tổ chức Trung ương ra Hướng dẫn số
07-TC/TW thực hiện Quyết định số: 88-QĐ/TW của Ban Bí thư Trung ương
về trường chính trị tỉnh, thành phố, trong đó quy định
12
"... 1. Tên gọi của trường:
Theo Quyết định 88-QĐ/TW trường có tên gọi thống nhất là: "trường
chính trị tỉnh, thành phố".
Trường chính trị tỉnh, thành phố có thể mang tên các vị cách mạng tiền
bối sau khi được Ban Bí thư đồng ý..." [2, tr.1].
Thực hiện Hướng dẫn số 07 - HD/TCTW của Ban Tổ chức Trung ương,
ngày 06/01/1996, Thường vụ Tỉnh uỷ ra Quyết định số: 67-QĐ/TV về việc
đổi tên "Trường Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Chính trị Lê Duẩn" thành
"Trường Chính trị Lê Duẩn". Đó là tên chính thức của Trường cho đến nay.
Nhân dịp kỷ niệm 10 năm tái lập (1989 - 1999) tổng kết lại công tác đào
tạo, bồi dưỡng Trường đã mở được 78 lớp với tổng số 5366 học viên, hàng
nghìn học viên ra trường trở lại đơn vị công tác, mang những kiến thức hiểu
biết về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách
của Đảng, pháp luật của Nhà nước góp phần không nhỏ phát triển kinh tế - xã
hội, ổn định chính trị của địa phương.
+ Bộ máy tổ chức và đội ngũ cán bộ, công chức của Nhà trường
Ra đời vào ngày 10-9-1945 tại nhà Hành cung trong thành Quảng Trị
(nay là Thành cổ Quảng Trị) với tên khai sinh là trường cán bộ Việt Minh
đến khi mang tên trường Đảng Lê Duẩn theo Quyết định số 26 - QĐ/TV ngày
19/7/1989 của Thường vụ Tỉnh uỷ Quảng Trị (trong 44 năm đó, có 13 năm
nhập tỉnh mang tên Trường Đảng Bình-Trị-Thiên ngày 04/07/1976). Bộ máy
tổ chức của trường Đảng Lê Duẩn lúc này gồm:
+Ban giám hiệu: 01 đồng chí
+Phòng Hành chính quản trị: 05 đồng chí
+Phòng Tổ chức giáo vụ: 01 đồng chí
+Tổ Nội dung (hay còn gọi là tổ giảng dạy): 03 đồng chí
13
Do đội ngũ giảng viên của trường còn thiếu, vả lại công tác bồi dưỡng lý
luận, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ cơ sở lúc này rất cấp bách vì mới chia
tách, tái lập tỉnh nên Thường vụ Tỉnh uỷ Quảng Trị quyết định thành lập đội
ngũ giảng viên kiêm chức gồm 20 đồng chí để hổ trợ cho Nhà trường. Cùng
với việc củng cố tổ chức, được sự đồng ý của các cấp lãnh đạo, trường đã tiến
hành thành lập chi bộ đảng, công đoàn và đoàn thanh niên.
Vượt qua thời kỳ khó khăn sau ngày tái lập trường, từng bước vươn lên
để ngang tầm là một trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của tỉnh, nhất là sau
khi Quyết định 46 của Tỉnh uỷ có hiệu lực bộ máy tổ chức, đội ngũ cán bộ,
giảng viên, công chức của Nhà trường đã tăng lên về số lượng:
+ Ban Giám hiệu: 02 đồng chí
+Phòng Tổ chức giáo vụ: 3 đồng chí
+Phòng Hành chính quản trị: 9 đồng chí
+Phòng Khoa học, tư liệu, thư viện: 3 đồng chí
+Khoa Nội dung: 7 đồng chí
Đến tháng 8-1995, đội ngũ giảng viên tiếp tục tăng do đó Khoa Nội
dung được chia làm 3 khoa:
+ Khoa Lý luận cơ sở: 9 đồng chí
+ Khoa Nhà nước, pháp luật: 6 đồng chí
+ Khoa Xây dựng Đảng: 5 đồng chí
Bộ máy của Nhà trường ở thời điểm này được tổ chức thành 3 khoa, 3
phòng, với 38 người, trong đó có 24 đồng chí là giảng viên, trường có 01 chi
bộ với 24 đảng viên, 01 tổ chức công đoàn 38 đoàn viên, lao động và 01 chi
đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh với 18 đoàn viên.
Tháng 8/2006 đội ngũ cán bộ công chức hoàn thiện cả về số lượng lẫn
chất lượng. Bộ máy tổ chức của trường lúc này gồm: Ban Giám hiệu, 04
khoa, 03 phòng với tổng số 43 người (xem phụ lục 01)
14
60 năm (1945 - 2005) ra đời, trưởng thành trải qua hai cuộc kháng chiến
chống ngoại xâm, hơn 30 năm theo Đảng xây dựng chủ nghĩa xã hội và đổi
mới đất nước. Nhất là sau ngày Trường được chuyển từ Thị xã Quảng Trị ra
Thị xã tỉnh lỵ Đông Hà (năm 2000), lại được sự quan tâm của Tỉnh uỷ và Uỷ
ban nhân dân tỉnh, sự chỉ đạo sát sao, kịp thời của Học viện Chính trị quốc gia
Hồ Chí Minh và Học viện Hành chính quốc gia, trường Chính trị Lê Duẩn
tiếp tục giữ vững và phát huy truyền thống vốn có, hoàn thành mọi nhiệm vụ
được giao, xứng đáng là trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của tỉnh.
+ Vị trí, vai trò của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.
- Vị trí vai trò của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ được thể hiện qua tư
tưởng của Mác - Lê nin, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam.
C.Mác và Ph. Ăngghen không chỉ là nhà sáng lập ra chủ nghĩa cộng sản
khoa học, hai ông còn là những người đem lý luận khoa học đó kết hợp với
phong trào công nhân, thành lập nên tổ chức cộng sản đầu tiên trên thế giới.
C. Mác, Ph. Ăngghen rất coi trọng việc xây dựng, đào tạo đội ngũ những
người làm nhiệm vụ truyền bá lý luận chủ nghĩa xã hội khoa học vào phong
trào công nhân, nhằm giác ngộ, tổ chức phong trào đi đến thành lập chính
đảng của giai cấp vô sản. Đó là đội ngũ cán bộ đầu tiên của giai cấp vô sản,
chính họ là một trong những nhân tố cơ bản quyết định sự thành công hay thất
bại của cách mạng, có vai trò quan trọng trong sự nghiệp phát triển đất nước.
Trong tác phẩm "Gia đình thần thánh", C.Mác khẳng định: "Muốn thực hiện
tốt những tư tưởng thì cần có những con người vận dụng một lực lượng thực
tiễn" [27, tr.154].
"Những con người" mà C.Mác, Ph.Ăngghen nói trong tác phẩm chính là
người cán bộ có nhiệm vụ lãnh đạo quần chúng thực hiện những cuộc cải
cách có ý nghĩa cách mạng sâu sắc. C. Mác đã đi đến kết luận rằng bất cứ một
15
tư tưởng nào, dẫu cao siêu vĩ đại đến đâu thì vẫn mãi mãi là tư tưởng nếu tư
tưởng đó không có con người truyền bá, vận dụng nó trong đời sống xã hội.
Từ khi xuất hiện trên vũ đài lịch sử và trong phong trào cách mạng của
giai cấp công nhân, C. Mác và Ph. Ăngghen cho rằng cần phải có một đội ngũ
cán bộ vừa có lòng trung thành với lý tưởng của giai cấp, vừa có tri thức lý
luận và năng lực tổ chức thực tiễn mới có thể đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp
đó. Muốn có được đội ngũ như vậy, thì phải quan tâm đến việc phát hiện, lựa
chọn, đào tạo, rèn luyện nhà cách mạng (được hiểu là người cán bộ lãnh đạo)
thông qua phong trào đấu tranh cách mạng của quần chúng.
Thực tiễn lịch sử đã chứng minh, đội ngũ cán bộ có một vị trí rất quan
trọng cho sự ra đời của Đảng Cộng sản. Tuy nhiên, do những điều kiện lịch
sử lúc ấy, chưa có một Đảng Cộng sản nào giành được quyền lãnh đạo, nên
hai ông viết chưa nhiều về cán bộ và công tác đào tạo cán bộ. Nhưng cuộc đời
hoạt động cách mạng của C. Mác và Ph. Ăngghen trong những năm giữa đến
cuối thế kỷ XIX đã để lại cho giai cấp vô sản, phong trào cộng sản quốc tế
những tư tưởng quý báu, đặt tiền đề giúp cho chúng ta nghiên cứu, suy nghĩ
về vấn đề cán bộ trong đó có công tác đào tạo cán bộ.
V.I.Lênin, người học trò xuất sắc đồng thời là người kế thừa và phát
triển chủ nghĩa Mác trong điều kiện giai cấp vô sản Nga giành và giữ được
chính quyền những năm cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. Ông đặc biệt quan
tâm đến việc xây dựng đội ngũ những nhà cách mạng chuyên nghiệp cho
phong trào vô sản. Coi cán bộ là những người đặc biệt chuyên và hoàn toàn
chuyên về hoạt động dân chủ - xã hội. Người cán bộ phải bền bỉ, kiên quyết
tự rèn luyện thành những chiến sỹ cách mạng chuyên nghiệp. V.I. Lê nin chỉ
rõ: "Trong lịch sử chưa hề có giai cấp nào giành được quyền thống trị, nếu nó
không đào tạo được trong hàng ngũ của mình những lãnh tụ chính trị, những
đại biểu tiên phong có khả năng tổ chức và lãnh đạo phong trào" [21, tr.473].
16
V.I. Lê nin luận giải rằng: "...Chính trị là một khoa học và một nghệ
thuật không phải từ trên trời rơi xuống, mà đòi hỏi một sự cố gắng, rằng giai
cấp vô sản muốn thắng giai cấp tư sản thì phải đào tạo lấy "những nhà chính
trị giai cấp" thực sự của mình, những nhà chính trị vô sản và không thua kém
các nhà chính trị của giai cấp tư sản" [23, tr.80-81].
Bằng kinh nghiệm hoạt động trong phong trào cách mạng của giai cấp
vô sản, V.I Lê nin kết luận "Không có lý luận cách mạng thì cũng không có
phong trào cách mạng", "Chỉ Đảng nào có được một lý luận tiên phong hướng
dẫn thì mới có khả năng làm tròn vai trò chiến sỹ tiên phong" [22, tr.30-31].
Qua thực tiễn lãnh đạo sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô,
V.I. Lê nin chỉ rõ: "Nghiên cứu con người, tìm những cán bộ có bản lĩnh.
Hiện nay đó là then chốt; nếu không thế thì tất cả mọi mệnh lệnh và quyết
định sẽ chỉ là mớ giấy lộn" [24, tr 449].
Nghiên cứu những tác phẩm và tư tưởng của V.I. Lê nin từ những ngày
đầu thành lập Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân, Ông rất quan tâm đến
công tác cán bộ, vì vậy V.I. Lê-nin quyết định mở các trường đào tạo và
Người trực tiếp giảng dạy ở các trường đó. Chính đội ngũ cán bộ được đào
tạo đã góp phần làm nên thắng lợi cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười
Nga năm 1917 cũng như công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội trên đất nước
Xô viết sau này.
Những năm 20 của thế kỷ XX, trước cảnh nước mất nhà tan, đồng bào
lầm than, Nguyễn ái Quốc - Hồ Chí Minh ra đi tìm đường cứu nước. Đến với
chủ nghĩa Mác - Lê nin, tìm thấy ở đây con đường giải phóng dân tộc và muốn
làm cách mạng thành công trong đó phải quan tâm đến cán bộ và công tác đào
tạo, huấn luyện cán bộ, Người coi đây là một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, có
ý nghĩa quyết định đến sự thành, bại của sự nghiệp giải phóng dân tộc.
17
Năm 1927, chuẩn bị những tiền đề cần thiết để thành lập Đảng Cộng sản
Việt Nam, đồng chí Nguyễn ái Quốc đã đích thân, trực tiếp mở các lớp huấn
luyện cán bộ cho Đảng và tích cực chuẩn bị lực lượng cho cách mạng tháng
Tám - 1945.
Cách mạng tháng Tám thành công, chính quyền thuộc về tay nhân dân,
tiếp tục lãnh đạo đất nước tiến hành hai cuộc kháng chiến chống ngoại xâm,
nhất là khi miền Bắc hoà bình, bước vào hàn gắn viết thương chiến tranh,
khôi phục kinh tế, phát triển văn hoá, giáo dục, tiến lên xây dựng chủ nghĩa
xã hội, Bác Hồ rất quan tâm và luôn luôn chỉ đạo chặt chẽ công tác đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ. Bằng kinh nghiệm thực tiễn và những năm tháng hoạt
động cách mạng ở nước ngoài, thấy được tầm quan trọng của công tác cán bộ,
cũng như vai trò, vị trí của người cán bộ, Bác dạy rằng: "...cán bộ là gốc của
mọi công việc. Vì vậy, huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng" [29,
tr.269]. Đó là một trong những tư tưởng có tính chất nền tảng, xuyên suốt
toàn bộ sự nghiệp hoạt động cách mạng của Bác và Đảng ta. Người còn chỉ
rõ: "Huấn luyện cán bộ là việc cần. Tục ngữ có câu "Không thầy đó mày làm
nên" và câu "Học ăn, học nói, học gói, học mở". Những việc dễ dàng còn phải
học, huống chi công việc cách mạng, công việc kháng chiến. Không có huấn
luyện thì làm sao xuôi" [29, tr.247].
Người coi công tác đào tạo nói chung trong đó có đào tạo nhân tài là
trọng yếu và rất cần thiết, "Đảng phải nuôi dạy cán bộ, như người làm vườn
vun trồng những cây cối quý báu. Phải coi trọng người tài, trọng cán bộ, trọng
mỗi một con người có ích cho công việc chung của chúng ta" [29, tr.273].
Mặt khác, trong công tác đào, bồi dưỡng cán bộ, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ
đạo phải tổ chức tốt từ việc nắm chắc đặc điểm đối tượng học, làm tốt công
tác tuyển sinh cho đến việc bố trí giáo viên đảm nhận việc giảng dạy, đồng
thời coi huấn luyện và học tập không phải là một việc đơn giản. Theo Người
18
"Huấn là dạy dỗ, luyện là rèn dũa" [29, tr.496]. Do đó, muốn làm tốt công tác
huấn luyện thì phải hiểu rõ người học để nâng cao khả năng và tẩy rữa khuyết
điểm cho họ. Huấn luyện phải chú trọng việc cải tạo tư tưởng, đồng thời phải
làm cho người học hiểu được "Học để sửa chữa tư tưởng, học để tu dưỡng
đạo đức cách mạng, học để tin tưởng" [29, tr 496].
Mục đích, nội dung, phương pháp đào tạo cũng được Bác chỉ rõ "Học để
làm việc, làm người, làm cán bộ. Học để phụng sự đoàn thể, phụng sự giai
cấp và nhân dân, phụng sự Tổ quốc và nhân loại. Muốn đạt được mục đích thì
phải cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư" [30, tr.19].
Nội dung huấn luyện phải thiết thực, chu đáo, học lý luận phải liên hệ
với thực tiễn, đó là một nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lê nin. "Do
vậy phải lựa chọn cách dạy bao quát mà vẫn làm cho người học hiểu thấu
được - tức là từ nguyên lý lý luận, sự vận động, phát triển một cách có hệ
thống và cụ thể theo từng cấp học từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp,
cho từng loại chức danh cán bộ cụ thể của từng cấp, hạn chế tối đa sự trùng
lặp không cần thiết trong nội dung, chương trình học của các lớp mà một
người cán bộ cần phải trải qua, khắc phục tình trạng "hữu danh, vô thực",
"làm chỉ cốt nhiều mà không thiết thực, chu đáo" , "mở lớp quá đông" hay
"mở lung tung" và học cốt sao có được cái "nhãn" bằng cấp theo yêu cầu
chuẩn hoá. Học ở trường Đảng không phải học như ở các trường lối cũ, mà
phải biết tự động học tập, phải nâng cao tác phong độc lập suy nghĩ và tự do
tư tưởng, không tin một cách mù quáng từng câu một trong sách, có vấn đề
chưa thông suốt thì phải mạnh dạn đề ra và thảo luận cho vỡ lẽ...phải đặt câu
hỏi "vì sao?", phải suy nghĩ kỹ xem nó có hợp với thực tế không, có thật đúng
lý không..." [29, tr.500].
Trước lúc đi xa, trong "Di chúc" Chủ tịch Hồ Chí Minh không quên căn
dặn Đảng ta rằng "...Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho
19
họ, đào tạo họ thành những người kế thừa xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa
"hồng" vừa "chuyên".
Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất
cần thiết" [28, tr.542].
Những tư tưởng, quan điểm cơ bản nêu trên của Chủ tịch Hồ Chí Minh
về cán bộ và công tác đào tạo cán bộ đã trở thành cẩm nang cho chiến lược
đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Đảng, Nhà nước, của hệ
thống các trường chính trị trong toàn quốc giai đoạn hiện nay.
Quán triệt chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta trong
suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, nhất là khi đưa đất nước bước sang thời kỳ
đổi mới và tiến vào sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá toàn diện trên
mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, đòi hỏi Đảng phải chú trọng công tác đào
tạo, bồi dưỡng nhằm tạo ra một đội ngũ cán bộ có chất lượng mới. Vì vậy,
Đảng ta đã ban hành nhiều nghị quyết nói về cán bộ và công tác đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ như: Nghị quyết 09 của Bộ Chính trị (khoáVII) về công tác tư
tưởng - lý luận; Nghị quyết 02, Nghị quyết 03, Nghị quyết 05 và Nghị quyết 6 (2)
của Ban chấp hành Trung ương (khoáVIII). Các nghị quyết trên vừa đề cập và
rất coi trọng nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ của Đảng, Nhà
nước, các Đoàn thể trên mọi lĩnh vực, khẳng định nhiệm vụ đó có một vị trí,
vai trò cực kỳ quan trọng trong công tác xây dựng Đảng.
Trong văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII, Đảng ta chỉ rõ:
"Mục tiêu của công tác cán bộ là xây dựng đội ngũ cán bộ đồng bộ có chất lượng
mà nồng cốt là đội ngũ cán bộ chủ chốt các ngành các cấp và cơ sở" [7, tr.28].
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng nhấn mạnh: "Đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ toàn diện cả về lý luận chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ
chuyên môn và năng lực thực tiễn. Quan tâm đào tạo cán bộ lãnh đạo, cán bộ
20
quản lý...trước hết là đội ngũ cán bộ chủ chốt trong hệ thống chính trị; coi
trọng cả đức và tài, đức là gốc. Việc học tập của cán bộ phải được quy định
thành chế độ và phải được thực hiện nghiêm ngặt...Chăm lo tạo nguồn cán bộ
trong phong trào thực tiễn và ngay từ trong các trường đại học, cao đẳng và
dạy nghề. Coi trọng bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, chủ nghĩa Mác - Lê nin
và tư tưởng Hồ Chí Minh..." [8, tr.145-146].
Với vị trí, vai trò của cán bộ trong đó có đội ngũ cán bộ chủ chốt cơ sở
đã được các văn kiện của Đảng đề cập. Ngày 12/5/1999 Ban chấp hành Trung
ương Đảng có Quy định số 54 về chế độ học tập lý luận chính trị trong Đảng,
khẳng định: "Học tập là nghĩa vụ và quyền lợi của cán bộ, đảng viên. Cán bộ,
đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp phải có kế hoạch
thường xuyên học tập, nâng cao trình độ lý luận chính trị, kiến thức chuyên
môn và năng lực hoạt động thực tiễn.
Việc học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị được thực hiện gắn với
việc tiêu chuẩn hoá đối với cán bộ, đảng viên ở các cấp, các ngành trong mọi
lĩnh vực hoạt động xã hội.
Kết quả học tập lý luận chính trị là một trong những tiêu chuẩn để xem
xét đánh giá, sử dụng và thực hiện chính sách đối với cán bộ, đánh giá tư cách
đảng viên và tổ chức đảng trong sạch vững mạnh" [11, tr.1].
Nhằm đáp ứng kịp thời sự phát triển của đất nước thời kỳ mới, cần phải:
"Đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý
các cấp, góp phần nâng cao năng lực, trình độ lý luận chính trị, chuyên môn
nghiệp vụ, kỹ năng quản lý, điều hành, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước" [15, tr.144-145].
Sự nghiệp đổi mới đất nước trải qua nhiều chặng đường, đã và đang gặt
hái được nhiều thành tựu trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, trong thời kỳ
đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, xuất phát từ yêu cầu của
- Xem thêm -