Tài liệu Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại thành phố Cần Thơ

BỘ TÀI CHÍNH TRƯỜNG ĐH TÀI CHÍNH – MARKETING ------------------------------------------ TRẦN THỊ MỸ LINH NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH LỰA CHỌN DỊCH VỤ KẾ TOÁN CỦA CÁC DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI THÀNH PHỐ CẦN THƠ Chuyên ngành QUẢN TRỊ KINH DOANH Mã số chuyên ngành : 60 34 01 02 LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: TS: ĐẶNG THỊ NGỌC LAN TP. Hồ Chí Minh, Năm 2015 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn Thạc sĩ kinh tế với đề tài: “Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Thành phố Cần Thơ” là công trình nghiên cứu của riêng tôi và thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Đặng Thị Ngọc Lan. Các số liệu, kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực, không sao chép của bất cứ luận văn nào và cũng chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác trước đây. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung nghiên cứu của toàn bộ luận văn này. Tác giả luận văn Trần Thị Mỹ Linh i LỜI CÁM ƠN Để hoàn thành chương trình cao học và luận văn tốt nghiệp này, tôi đã nhận được rất nhiều sự hỗ trợ từ Quý Thầy Cô, bạn bè, đồng nghiệp và gia đình. Tôi xin chân thành gửi lời cám ơn đến: Cô TS. Đặng Thị Ngọc Lan, là người trực tiếp hướng dẫn luận văn và tận tình chỉ bảo tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Nhờ những hướng dẫn và sự chỉ bảo của Cô mà tôi đã hiểu rõ hơn và hoàn thành được luận văn này. Quý Thầy Cô của Trường Đại Học Tài Chính Marketing đã tận tình giảng dạy, truyền đạt cho tôi những kiến thức quý báu, kinh nghiệm thực tiễn trong suốt thời gian tôi học tập tại trường. Bạn bè, anh chị, chú bác trong các doanh nghiệp mà tôi tiến hành khảo sát đã nhiệt tình giúp đỡ tôi hoàn thành khảo sát định tính và định lượng. Gia đình, người thân, đồng nghiệp và các bạn lớp cao học quản trị kinh doanh – Trường Đại Học Tài Chính Marketing đã hỗ trợ cho tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn này. Trong quá trình thực hiện luận văn, mặc dù đã rất cố gắng để hoàn thành luận văn tốt nhất, song cũng không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được ý kiến và hướng dẫn của Quý Thầy Cô. Tác giả luận văn Trần Thị Mỹ Linh ii MỤC LỤC BÌA LÓT LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................i LỜI CẢM TẠ ................................................................................................................ ii MỤC LỤC .................................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH, BIỂU ĐỒ ............................................................... vii DANH MỤC BẢNG BIỂU ......................................................................................... vii DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ...................................................... viii TÓM TẮT......................................................................................................................ix CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN ........................................................... .…1 1.1 TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ............................................................................ 1 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI ............................................................. 3 1.2.1 Mục tiêu chung ................................................................................................ 3 1.2.2 Mục tiêu cụ thể................................................................................................. 4 1.3 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU........................................................................................ 4 1.4 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ......................................................... 4 1.5 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................................ 5 1.5.1 Quy trình nghiên cứu ...................................................................................... 5 1.5.2 Xử lý dữ liệu ................................................................................................... 5 1.6 Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ....................................... 6 1.7 BỐ CỤC CỦA NGHIÊN CỨU ................................................................................ 7 CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN LÝ LUẬN ..................................................................... 8 2.1 MÔ HÌNH MUA DỊCH VỤ ..................................................................................... 8 2.2 HÀNH VI KHÁCH HÀNG...................................................................................... 8 2.3 LÝ THUYẾT VỀ HÀNH VI .................................................................................... 8 2.3.1 Thuyết hành động hợp lý (theory of reasoned action- tra) .............................. 8 iii 2.3.2 Mô hình 3 thành phần thái độ .......................................................................... 9 2.4 KHÁI NIỆM QUYẾT ĐỊNH CHỌN ..................................................................... 10 2.5 LÝ THUYẾT VỀ QUYẾT ĐỊNH MUA CỦA TỔ CHỨC ................................... 10 2.5.1 Mô hình hành vi mua của khách hàng tổ chức .............................................. 10 2.5.2. Những người có vai trò thực hiện quyết định mua ....................................... 11 2.5.3 Quá trình thông qua quyết định mua của tổ chức .......................................... 12 2.5.3.1 Ý thức được vấn đề cần phải mua sắm ....................................................... 12 2.5.3.2 Mô tả khái quát nhu cầu .............................................................................. 12 2.5.3.3 Đánh giá tính năng của hàng hóa ................................................................ 13 2.5.3.4 Đánh giá tính năng của hàng hóa ................................................................ 13 2.5.3.5 Yêu cầu chào hàng ...................................................................................... 13 2.5.3.6 Lựa chọn người cung cấp ............................................................................ 14 2.5.3.7 Làm các thủ tục đặt hàng ............................................................................ 14 2.5.3.8 Đánh giá người cung ứng ............................................................................ 14 2.5.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua của khách hàng tổ chức ............. 14 2.5.4.1 Các yếu tố môi trường ................................................................................ 15 2.5.4.2 Các yếu tố đặc điểm của doanh nghiệp ....................................................... 15 2.5.4.3 Các yếu tố quan hệ cá nhân......................................................................... 15 2.5.4.4 Các yếu tố đặc điểm cá nhân....................................................................... 15 2.6 ĐỊNH NGHĨA DNVVN TẠI VIỆT NAM............................................................. 16 2.7 KHÁI NIỆM DỊCH VỤ, PHÂN LOẠI DỊCH VỤ ................................................ 17 2.7.1 Khái niệm dịch vụ .......................................................................................... 17 2.7.1 Dịch vụ kế toán .............................................................................................. 18 2.7.1.1 Dịch vụ kế toán là gì ................................................................................... 18 2.7.1.2 Các sản phẩm của dịch vụ kế toán .............................................................. 19 2.7.1.3 Điều kiện hành nghề dịch vụ kế toán .......................................................... 20 iv 2.7.1.4 Tại sao cần phải lựa chọn dịch vụ kế toán .................................................. 21 2.8 CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC ĐÂY ..................................................................... 23 2.8.1 Một số mô hình nghiên cứu trên thế giới ....................................................... 23 2.8.2 Một số mô hình nghiên cứu trong nước ......................................................... 24 2.8.3 Tóm tắt các nghiên cứu có liên quan ............................................................. 26 2.9 MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT .................................................................. 27 2.9.1 Yếu tố hình ảnh đối tượng cung cấp .............................................................. 28 2.9.2 Yếu tố lợi ích chuyên môn ............................................................................. 28 2.9.3 Yếu tố lợi ích cảm nhận ................................................................................. 28 2.9.4 Yếu tố giá phí ................................................................................................. 29 2.9.5 Yếu tố khả năng đáp ứng ............................................................................... 29 2.9.6 Yếu tố ảnh hưởng của xã hội ......................................................................... 29 2.9.7 Yếu tố thói quen tâm lý .................................................................................. 30 Tóm tắt chương 2.......................................................................................................... 30 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................... 31 3.1. QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU ............................................................................... 31 3.2 NGHIÊN CỨU SƠ BỘ .......................................................................................... 32 3.2.1 Nghiên cứu định tính ..................................................................................... 32 3.2.2 Nghiên cứu sơ bộ định lượng ......................................................................... 33 3.2.2.1 Kiểm định độ tin cậy của thang đo sơ bộ bằng hệ số Cronbach Alpha: ..... 33 3.2.2.2 Phân tích nhân tố khám phá EFA: .............................................................. 33 3.3 MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU CHÍNH THỨC ........................................................... 35 3.4 NGHIÊN CỨU CHÍNH THỨC ............................................................................. 36 3.4.1 Thiết kế phiếu khảo sát chính thức ................................................................ 36 3.4.2 Diễn đạt và mã hóa thang đo.......................................................................... 36 3.4.3 Mã hóa biến thông tin cá nhân ....................................................................... 37 3.4.4 Các tiêu chí thang đo và phân tích kết quả nghiên cứu ................................. 38 v Tóm tắt chương 3: ........................................................................................................ 39 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................................................. 40 4.1 THỰC TRẠNG DỊCH VỤ KẾ TOÁN TRÊN ĐỊA BÀN TP.CẦN THƠ ............. 40 4.2 XÁC ĐỊNH KÍCH THƯỚC MẪU......................................................................... 42 4.3 MÔ TẢ MẪU NGHIÊN CỨU ............................................................................... 43 4.3.1 Sản phẩm dịch vụ ........................................................................................... 43 4.3.2 Đối tượng cung cấp ........................................................................................ 44 4.3.3 Giới tính ......................................................................................................... 44 4.3.4 Chức vụ .......................................................................................................... 44 4.3.5 Loại hình Công ty .......................................................................................... 44 4.3.6 Quy mô Công ty ............................................................................................. 44 4.4 ĐÁNH GIÁ THANG ĐO ....................................................................................... 45 4.4.1 Kiểm định độ tin cậy của thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha ................ 45 4.4.2 Phân tích nhân tố khám phát EFA ................................................................. 46 4.4.2.1 Kết quả phân tích nhân tố khám phá EFA các biến độc lập ....................... 46 4.4.2.2 Kết quả phân tích nhân tố khám phá EFA các biến phụ thuộc ................... 47 4.5 ĐẶT TỆN VÀ GIẢI THÍCH NHÂN TỐ ............................................................... 50 4.6 MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ĐIỀU CHỈNH ............................................................ 52 4.7 KIỂM ĐỊNH SỰ PHÙ HỢP CỦA THANG ĐO ................................................... 53 4.8 KIỂM ĐỊNH MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CÁC GIẢ THUYẾT ..................... 53 4.8.1 Phân tích tương quan ..................................................................................... 54 4.8.2 Kết quả phân tích hồi quy .............................................................................. 56 4.8.3 Dò tìm sự vi phạm các giả định cần thiết trong phân tích hồi quy ................ 59 4.8.4 Kiểm định giả thuyết ...................................................................................... 62 4.9 PHÂN TÍCH SỰ KHÁC BIỆT .............................................................................. 64 4.9.1 Phân tích sự khác biệt theo giới tính .............................................................. 64 4.9.2 Phân tích sự khác biệt theo Đối tượng cung cấp dịch vụ............................... 64 vi 4.9.3 Phân tích sự khác biệt theo chức vụ............................................................... 65 4.10 THỐNG KÊ MÔ TẢ THANG ĐO ...................................................................... 65 Tóm tắt chương 4.......................................................................................................... 66 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................ 67 5.1 KẾT LUẬN ............................................................................................................ 67 5.2 KIẾN NGHỊ ............................................................................................................ 69 5.2.1 Kiến nghị đối với đối tượng cung cấp dịch vụ .............................................. 69 5.2.2 Kiến nghị đối với Hội nghề nghiệp ................................................................ 74 5.2.3 Kiến nghị đối với nhà nước ........................................................................... 75 5.2.4 Đối với các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng kế toán viên, kiểm toán viên (các Học viện, Trường đại học, tổ chức hội nghề nghiệp...) ....................................................... 75 5.3 HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO ................. 76 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................ 78 PHỤ LỤC ........................................................................................................................i TIẾN ĐỘ THỰC HIỆN ĐỀ TÀI.............................................................................xxxvi vii DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH, BIỂU ĐỒ Hình 2.1 Mô hình các giai đoạn của quá trình thông qua quyết định mua hàng ............ 8 Hình 2.2 Mô hình TRA ................................................................................................ 10 Hình 2.3 Mô hình ba thành phần về thái độ ................................................................. 10 Hình 2.4 Mô hình hành vi mua của tổ chức ................................................................. 11 Hình 2.5 Các yếu tố ảnh hưởng hành vi mua của khách hàng tổ chức ........................ 15 Hình 2.6 Mô hình nghiên cứu đề xuất .......................................................................... 27 Hình 3.1 Quy trình thực hiện nghiên cứu ..................................................................... 31 Hình 3.2 Mô hình nghiên cứu chính thức ..................................................................... 35 Hình 4.1 Mô hình nghiên cứu điều chỉnh ..................................................................... 52 Hình 4.2 Biểu đồ tần số Histogram .............................................................................. 60 Hình 4.3 Đồ thị P-P Plot ............................................................................................... 60 Hình 4.4 Biểu đồ phân tán Scatter plot......................................................................... 61 Hình 4.5 Mô hình hồi quy sau nghiên cứu ................................................................... 62 DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1 Phân loại DNVVN ....................................................................................... 16 Bảng 2.2 Tóm tắt các nghiên cứu có liên quan ............................................................ 26 Bảng 3.1 Hệ số KMO và kiểm định Bartlett’s- nghiên cứu sơ bộ định lượng ............. 33 Bảng 3.2 Kết quả phân tích nhân tố- nghiên cứu sơ bộ định lượng ............................. 34 Bảng 3.3 Thang đo chính thức và mã hóa thang đo chính thức .................................. 3.7 Bảng 3.4 Mã hóa các biến thông tin cá nhân............................................................... 3.8 Bảng 4.1 Hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha của các thang đo........................................ 45 Bảng 4.2 Kết quả phân tích nhân tố khám phá EFA các biến độc lập (lần cuối). ........ 49 Bảng 4.3 Kết quả phân tích nhân tố khám phá EFA biến phụ thuộc ........................... 49 Bảng 4.4 Tổng kết các biến cho từng nhân tố trong mô hình sau khi phân tích EFA . 51 Bảng 4.5 Kết quả phân tích tương quan ....................................................................... 55 Bảng 4.6 Kết quả kiểm định sự phù hợp của mô hình ................................................. 57 Bảng 4.7 Kết quả phân tích ANOVA ........................................................................... 57 Bảng 4.8 Kết quả phân tích hồi quy ............................................................................. 58 Bảng 4.9 Tổng hợp kết quả kiểm định giả thuyết ........................................................ 62 Bảng 4.10 Kết quả thống kê mô tả thang đo ................................................................ 65 viii DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT CPA Kế toán viên công chứng DN Doanh nghiệp DNVVN Doanh nghiệp nhỏ và vừa VACO Công ty kiểm toán Việt Nam AASC Công ty dịch vụ kế toán và kiểm toán Việt Nam VAA Hội kế toán và kiểm toán Việt Nam TP Thành phố DVKT Dịch vụ kế toán SPSS 20 Phần mềm phân tích số liệu thống kê SPSS phiên bản 20 VN Việt Nam DV Dịch vụ VICA Chi hội kế toán viên hành nghề GCN Giấy chứng nhận GCNĐK Giấy chứng nhận đăng ký TPCT Thành Phố Cần Thơ KT Kế toán ix TÓM TẮT Nghiên cứu này được thực hiện nhằm: (1) Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn DVKT thuê ngoài của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại thành phố Cần Thơ; (2) Xác định mức độ tác động của các yếu tố đến quyết định DVKT của các DNVVN tại TPCT; (3) Đánh giá sự khác nhau về giới tính, chức vụ, đối tượng cung cấp dịch vụ, đến quyết định lựa chọn DVKT của các DNVVN tại TP. Cần Thơ. Dựa trên những phân tích về vấn đề nghiên cứu và các lý thuyết có liên quan về quyết định lựa chọn DV của tác giả trong và ngoài nước. Kết hợp nghiên cứu định tính và nghiên cứu sơ bộ định lượng, mô hình nghiên cứu đã được xây dựng gồm 7 yếu tố tác động đến quyết định lựa chọn DVKT của các DNVVN tại khu vực TPCT. Nghiên cứu được tiến hành qua 2 bước là nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu chính thức. Nghiên cứu sơ bộ (định tính và định lượng) được thực hiện qua kỹ thuật thảo luận nhóm lấy ý kiến chuyên gia (n=10) và khảo sát sơ bộ định lượng (n= 55) bằng phiếu khảo sát sơ bộ. Từ kết quả nghiên cứu sơ bộ, nghiên cứu định lượng chính thức được thực hiện bằng việc khảo sát chính thức với 214 mẫu doanh DNVVN tại khu vực TPCT. Kết quả nghiên cứu chính thức cho thấy: Sau khi kiểm định hệ số Crobach’s Alpha và phân tích yếu tố EFA, thang đo quyết định lựa chọn DVKT của các DNVVN gồm 7 yếu tố là: (1) Hình ảnh nhà cung cấp dịch vụ ,(2) Lợi ích chuyên môn, (3) Lợi ích cảm nhận, (4) Giá phí, (5) Khả năng đáp ứng, (6) Ảnh hưởng của xã hội, (7) Thói quen tâm lý,. Phân tích tương quan, hồi quy cho thấy 7 yếu tố trên ảnh hưởng có ý nghĩa đến quyết định lựa chọn DVKT, trong đó yếu tố “giá phí” có sự ảnh hưởng mạnh nhất. Tiếp theo, tác giả kiểm định giả thuyết và kiểm định sự khác biệt về quyết định lựa chọn DVKT các thông tin chung. Từ kết quả phân tích hồi quy và kết quả thống kê quyết định lựa chọn DVKT của các doanh nghiệp vừa và nhỏ theo từng yếu tố, qua đó tác giả đã đưa ra những kiến nghị nhằm giúp cho đối tượng cung cấp dịch vụ kế toán hiểu được những vấn đề quan tâm của khách hàng về lợi ích mà dịch vụ kế toán có thể đem lại cho họ để từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ, mở rộng thị trường dịch vụ góp phần đưa thị trường DVKT phát triển sâu và rộng trở thành ngành dịch vụ mang lại thu nhập cao và đóng góp đáng để vào GDP của thành phố Cần Thơ nói riêng và cả nước nói chung. x xi xii CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN 1.1 TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Việc xây dựng hệ thống kế toán tiết kiệm, hiệu quả, an toàn, bền vững, tuân thủ quy định của pháp luật luôn là mối quan tâm của chủ doanh nghiệp (DN) và nhà quản lý. Hệ thống kế toán phù hợp giúp DN tránh được tình trạng một ngày nào đó bị cơ quan nhà nước “sờ gáy” hay nghiêm trọng hơn là nguy cơ phá sản hoặc giải thể. Tại các nước phát triển, các nghiệp vụ kế toán tài chính, kê khai thuế của phần lớn DN được đảm nhận bởi các công ty dịch vụ kế toán độc lập. Như thế DN vừa tiết kiệm chi phí, vừa có hệ thống kế toán vững mạnh, chuyên nghiệp, hệ thống sổ sách tuân thủ pháp luật và an toàn về trách nhiệm pháp lý (Lê Viết Dũng Linh, 2011). Tổ chức công tác kế toán trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa cần được hoàn thiện theo hướng góp phần thiết lập môi trường thông tin minh bạch và kịp thời nhằm đảm bảo cho các nhà quản lý trong các doanh nghiệp cũng như các đối tượng sử dụng thông tin của doanh nghiệp thỏa mãn nhu cầu sử dụng và khai thác thông tin ( TS. Ngô Thị Thu Hồng, 2012). Bên cạnh đó doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) ở Việt Nam không ngừng gia tăng về số lượng và chất lượng. Đặc điểm kinh tế Việt Nam phần lớn là doanh nghiệp hoạt động có quy mô nhỏ và vừa, năm 2014 cả nước có 465.724 doanh nghiệp nhỏ và vừa trong tổng số 482.615 doanh nghiệp đang hoạt động, chiếm 96,5% tổng số doanh nghiệp (www.gso.gov.vn) .Thành Phố Cần Thơ là nơi tập trung hầu hết là các doanh TU 3 T 3 U nghiệp nhỏ và vừa, có 4.499 doanh nghiệp trong đó chỉ có 102 doanh nghiệp lớn (Nguồn: Tổng điều tra DN, 2014). Với những lý do trên thì sự ra đời và phát triển của dịch vụ kế toán là xu hứơng tất yếu và phù hợp. Kế toán không chỉ là công cụ quản lý kinh tế- tài chính mà đã trở thành một lĩnh vực dịch vụ, một nghề nghiệp được xã hội thừa nhận trong nền kinh tế thị trường, mở cửa. Dịch vụ kế toán của Việt Nam ra đời từ năm 1991 khi Bộ tài chính thành lập hai công ty kiểm toán đầu tiên là công ty kiểm toán Việt Nam (VACO) và công ty dịch vụ kế toán và kiểm toán Việt Nam (AASC). Đặc biệt khi Quốc hội ban hành Luật kế toán (2003) thì dịch vụ kế toán Việt Nam Chính thức được thừa nhận là ~1~ một nghề độc lập. Sau hơn 20 năm hoạt động thì ngành dịch vụ kế toán Việt Nam đã phát triển nhanh chóng về số lượng, quy mô của tổ chức dịch vụ, loại hình dịch vụ và không ngừng được cải thiện về chất lượng được thể hiện rõ nét như môi trường pháp lý về kế toán tương đối đầy đủ, rõ ràng phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện Việt Nam; Sự ra đời của Hội nghề nghiệp đã ảnh hưởng sâu sắc đến thị trường dịch vụ kế toán (Mai Thị Hoàng Minh, 2010). Thị trường dịch vụ kế toán tại Việt Nam hiện nay cho thấy các đối tượng cung cấp dịch vụ kế toán còn quá ít về số lượng đến ngày 31 tháng 12 năm 2014 cả nước có khoảng 94 doanh nghiệp và cơ sở kinh doanh dịch vụ kế toán được Hội kế toán và Kiểm toán Việt Nam (VAA) cấp giấy chứng nhận (GCN) đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán, có 227 kế toán viên có chứng chỉ hành nghề được VAA cấp giấy chứng nhận đăng ký (GCNĐK), so với năm 2013 số công ty tăng 09 và số kế toán viên hành nghề tăng 32 người (Hà Thị Tường Vy, 2015). Tuy nhiên so với 465.724 doanh nghiệp đang hoạt động và yếu về chất lượng; việc quản lý hoạt động dịch vụ kế toán theo quy định của pháp luật vẫn còn chưa nghiêm, còn thiếu những quy định pháp lý để kiểm soát chất lượng dịch vụ và hành nghề kế toán; các hội nghề nghiệp chưa thực sự phát huy hết vai trò của mình trong việc trợ giúp các doanh nghiệp dịch vụ kế toán, nhận thức của các khách hàng sử dụng dịch vụ kế toán còn nhiều hạn chế. Đặc biệt là tại khu vực thành phố Cần Thơ hầu hết các công ty DVKT và cá nhân hành nghề kế toán chưa thi lấy chứng chỉ hành nghề kế toán, không chịu sự giám sát của VAA và Bộ Tài chính về chất lượng DV và đạo đức nghề nghiệp theo quy định của Nhà nước; dẫn đến những hành vi vi phạm đạo đức nghề nghiệp của các đối tượng cung cấp DVKT như: bỏ việc tùy tiện, không bàn giao, giữ chứng từ kế toán để đòi tiền chủ DN, lập và ghi chép sổ sách chiếu lệ, bán thông tin kinh doanh của DN cho đối thủ cạnh tranh… Tại Việt Nam có rất ít nghiên cứu về dịch vụ kế toán, nghiên cứu nổi bật là nghiên cứu của Mai Thị Hoàng Minh (2010), nghiên cứu này đánh giá thực trạng kế toán và dịch vụ kế toán để đưa ra các kiến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động DVKT, tuy nhiên nghiên cứu tiếp cận trên khía cạnh nhằm thực hiện các cam kết quốc tế và gia nhập tổ chức thế giới. Ngoài ra có các bài viết chủ yếu liên quan đến chiến lược phát triển và ~2~ các nhân tố môi trường ảnh hưởng đến dịch vụ kế toán ( bài báo của Dương Thị Hương Liên và Nguyễn Vũ Việt, 2013); bài viết những hạn chế cần khắc phục dịch vụ kế toán Việt Nam ( bài trên tạp chí kế toán của Mai Thị Hoàng Minh, 2013); bài viết hoạt động kiểm tra chất lượng dịch vụ kế toán của VAA- VICA (bài trên tạp chí kế toán của Phạm Công Tham, 2013); ); bài viết kiểm soát chất lượng dịch vụ kế toán kết quả và thách thức (bài trên tạp chí kế toán của Hà Thị Tường Vy, 2014); bài viết kiểm tra chất lượng dịch vụ kế toán, giải pháp hỗ trợ đơn vị dịch vụ nâng cao chất lượng và giá trị dịch vụ (bài trên tạp chí kế toán của Phạm Công Tham, 2014). Trên thế giới các nhà nghiên cứu Scott and Walt 1995, Hunt et al 1999 và Lee 2009 cũng đã thực hiện các đề tài về các tiêu chí lựa chọn và duy trì dịch vụ kế toán. Tuy nhiên các nghiên cứu này đều tiếp cận từ khía cạnh dựa trên các tiêu chí của các nhà cung cấp dịch vụ, những nghiên cứu này chỉ có thể dùng làm tài liệu tham khảo do thị trường nước ngoài và thị trường trong nước có nhiều khác biệt về văn hóa, kinh tế, xã hội…. Từ những vấn đề nêu trên, tác giả đã chọn nghiên cứu đề tài “ Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Thành Phố Cần Thơ” để góp phần nâng cao chất lượng và mở rộng thị trường DVKT tại thành phố Cần Thơ nói riêng và cả nước nói chung. 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI 1.2.1 Mục tiêu chung Tìm hiểu và đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn và sử dụng dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại thành phố Cần Thơ, [giúp cho các nhà cung cấp dịch vụ hiểu được những vấn đề quan tâm của khách hàng về lợi ích mà dịch vụ kế toán có thể đem lại cho họ để từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ, mở rộng thị trường dịch vụ góp phần đưa thị trường dịch vụ kế toán phát triển sâu và rộng trở thành ngành dịch vụ mang lại thu nhập cao và đóng góp đáng kể vào GDP của TP.Cần Thơ nói riêng và cả nước nói chung]. Từ đó có các gợi ý chính sách đối với các nhà cung cấp dịch vụ kế toán trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ. ~3~ 1.2.2 Mục tiêu cụ thể + Thứ nhất: Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán thuê ngoài của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại TP. Cần Thơ. + Thứ hai: Đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Thành Phố Cần Thơ. + Thứ ba: Đánh giá sự khác nhau về giới tính, chức vụ, đối tượng cung cấp dịch vụ, đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại TP.Cần Thơ. 1.3 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU Để đạt được các mục tiêu trên cần trả lời các câu hỏi nghiên cứu sau: + Các yếu tố nào cấu thành ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ? + Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán là như thế nào? + Có sự khác biệt về giới tính, chức vụ, đối tượng cung cấp dịch vụ đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ? 1.4 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU - Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài là việc quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán và các yếu tố tác động quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ. - Đối tượng khảo sát: Là giám đốc, phó giám đốc, kế toán trưởng của các doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa đã và đang sử dụng dịch vụ kế toán tại TP. Cần Thơ. - Phạm vi không gian: Đề tài này được giới hạn tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang hoạt động trên địa bàn TP.Cần Thơ. - Phạm vi thời gian: Từ 01/11/ 2014 đến 20/06/2015 Bước Sơ bộ Chính thức Phương pháp Kỹ thuật Cơ sở lý thuyết, thảo Định tính và sơ bộ luận nhóm, thu thập dữ định lượng liệu và phân tích dữ liệu Thu thập dữ liệu và Định lượng phân tích dữ liệu ~4~ Thời gian Địa điểm 11/2014  03/2015 TPCT 04/2015  20/06/2015 TPCT 1.5 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1.5.1 Quy trình nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu được áp dụng là sự kết hợp phương pháp định tính và định lượng. Thang đo Likert năm mức độ được sử dụng để đo lường giá trị các biến số. Quá trình nghiên cứu được tiến hành theo hai giai đoạn chính: Nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu chính thức. Giai đoạn 1: Nghiên cứu sơ bộ ( định tính và sơ bộ định lượng) - Nghiên cứu định tính được thực hiện bằng cách thảo luận nhóm nhằm tham khảo ý kiến chuyên gia, từ cơ sở đó xem xét các yếu tố tác động đến quyết định chọn dịch vụ kế toán thuê ngoài. - Nghiên cứu sơ bộ định lượng (55) mẫu sẽ đánh giá sơ bộ về thang đo và điều chỉnh bảng câu hỏi khảo sát cho phù hợp, gần gũi với người trả lời. Giai đoạn 2: Nghiên cứu chính thức (214 mẫu): được thực hiện bằng phương pháp phỏng vấn trực tiếp các giám đốc/ phó giám đốc, kế toán trưởng các doanh nghiệp đã và đang sử dụng DVKT thông qua phiếu khảo sát đã soạn sẵn trong bảng câu hỏi khảo sát chính thức. Phân tích dữ liệu bằng phần mềm SPSS 20, thực hiện qua các bước: kiểm định hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá EFA, phân tích hồi quy, kiểm định sự khác biệt về quyết định lựa chọn dịch vụ theo đặc điểm mẫu. 1.5.2 Xử lý dữ liệu: Quá trình xử lý dữ liệu được thực hiện trên chương trình xử lý dữ liệu SPSS 20 theo 3 bước sau: Bước 1 - Kiểm định độ tin cậy của các thang đo: Các thang đo trong nghiên cứu bao gồm: Thang đo các thành phần: Hình ảnh đối tượng cung cấp dịch vụ, lợi ích chuyên môn, lợi ích cảm nhận, giá phí, khả năng đáp ứng, ảnh hưởng của xã hội, thói quen tâm lý, quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán.Các thang đo được đưa vào kiểm định độ tin cậy bằng công cụ Cronbach’s alpha, hệ số Cronbach’s alpha ít nhất là 0.6 ~5~ và tương quan biến tổng (Corrected Item-Total Correlation) lớn hơn 0.3. Đánh giá sơ bộ loại bỏ các biến quan sát có hệ số tin cậy Cronbach’s alpha nhỏ hơn 0.6 (Hoàng Trọng và Chu Nguyễn Mộng Ngọc, 2005). Bước 2 - Phân tích nhân tố khám phá EFA để xác định lại các nhóm trong mô hình nghiên cứu. Các biến quan sát có hệ số tải nhân tố (factor loading) nhỏ hơn 0.5 sẽ bị loại bỏ và kiểm tra phương sai trích được có lớn hơn hoặc bằng 50% hay không. Bước 3 - Phân tích hồi quy tuyến tính để biết được cường độ tác động của các biến độc lập lên biến phụ thuộc. Từ đó, sẽ kiểm tra độ thích hợp của mô hình, xây dựng mô hình hồi quy bội, kiểm định các giả thuyết. Sự chấp nhận và diễn giải các kết quả hồi quy không thể tách rời các giả thuyết nghiên cứu. Do vậy mà trong phân tích hồi quy tác giả có kiểm định các giả thuyết nghiên cứu của hàm hồi quy, nếu như các giả thuyết đó bị vi phạm thì các kết quả ước lượng các tham số trong hàm hồi quy không đạt được giá trị tin cậy. Bước 4 - Tiến hành kiểm định giả thuyết mối liên hệ giữa các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán. Kiểm định được thực hiện thông qua phân tích ANOVA (Analysis Of Variance) & T-Test giữa các nhóm đối tượng nhằm tìm ra sự khác biệt có ý nghĩa của các nhóm phân tích. 1.6 Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI Kết quả nghiên cứu giúp cho lãnh đạo các nhà cung cấp dịch vụ kế toán trong nước cũng như các doanh nghiệp cung cấp DVKT có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam một số cơ sở ban đầu về các nhân tố tác động đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán thuê ngoài của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại thành phố Cần Thơ. Đề tài nghiên cứu có ý nghĩa khoa học cho những nhà nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán và có ý nghĩa thực tiễn cho những nhà quản trị tại khu vực TP. Cần Thơ, cụ thể như sau: - Ý nghĩa khoa học: Đề tài này xác định mô hình nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn DVKT của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại khu vực TP. Cần Thơ, làm cơ sở để những nhà nghiên cứu cùng lĩnh vực có thể tham khảo thực hiện các nghiên cứu tiếp theo. ~6~