Tài liệu Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại ban cơ yếu chính phủ

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o------------- NGUYỄN VĂN BÀO QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG TẠI BAN CƠ YẾU CHÍNH PHỦ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG Hà Nội - 2018 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o------------- NGUYỄN VĂN BÀO QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG TẠI BAN CƠ YẾU CHÍNH PHỦ CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ MÃ SỐ:60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. Trần Anh Tài Hà Nội - 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng dẫn của người hướng dẫn khoa học. Các thông tin và kết quả nghiên cứu trong luận văn là do tôi tự thu thập, tìm hiểu và phân tích một cách trung thực, phù hợp với thực tế tại Ban Cơ yếu Chính phủ. Hà Nội, ngày 12 tháng 02 năm 2018 Ngƣời cam đoan Nguyễn Văn Bào LỜI CẢM ƠN Với tình cảm chân thành và lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn tới Trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội) cùng các thầy cô giáo tham gia giảng dạy đã cung cấp những kiến thức cơ bản, sâu sắc và đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập nghiên cứu. Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Trần Anh Tàingười thầy trực tiếp hướng dẫn khoa học đã tận tâm giúp đỡ và chỉ dẫn cho tôi những kiến thức cũng như phương pháp luận trong suốt thời gian hướng dẫn nghiên cứu, hoàn thành luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn: Ban lãnh đạo và toàn thể các anh, chị em đang công tác tại Ban Cơ yếu Chính phủ đã cung cấp số liệu và những thông tin hữu ích, các bạn đồng nghiệp, những người thân, bạn bè đã động viên, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn này. Tuy nhiên, do hạn chế về thời gian và kiến thức, nên trong khi thực hiện luận văn không tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế. Do đó, tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các thầy, cô giáo và các bạn quan tâm để hoàn thiện hơn nữa luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày 12 tháng 02 năm 2018 Tác giả Nguyễn Văn Bào MỤC LỤC MỤC LỤC ............................................................................................................... III LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... I LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................... II DANH MỤC BẢNG BIỂU ....................................................................................... I DANH MỤC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ .......................................................................... II DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................................. III PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài .......................................................................................... 1 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................................... 3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 3 4. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 4 5. Dự kiến những đóng góp của luận văn ................................................................... 5 6 Kết cấu của luận văn ................................................................................................ 5 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨUVÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG.................................7 1.1 Tổng quan nghiên cứu liên quan đến đề tài .......................................................... 7 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý các dự án đầu tư xây dựng cơ bản................................ 9 1.2.1. Dự án đầu tư xây dựng ..................................................................9 1.2.2. Quản lý dự án đầu tư xây dựng....................................................16 1.2.3. Các hình thức quản lý thực hiện dự án ........................................30 1.2.4. Nội dung quản lý dự án đầu tư xây dựng .....................................33 1.2.5. Các tiêu chí đánh giá công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng ..38 Tiểu kết chương 1 ...................................................................................................... 42 CHƢƠNG 2:PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ........................43 2.1. Phương pháp luận và cách tiếp cận .................................................................... 43 2.2. Quy trình nghiên cứu và mô hình nghiên cứu.................................................... 44 2.2.1. Quy trình nghiên cứu của luận văn..............................................44 2.2.1. Mô hình nghiên cứu của luận văn................................................45 2.3. Các phương pháp nghiên cứu áp dụng ............................................................... 46 2.3.1. Phương pháp tổng hợp và phân tích tài liệu thứ cấp ..................46 2.3.2. Phương pháp thống kê mô tả .......................................................46 2.3.3. Phương pháp so sánh ...................................................................46 2.3.4. Phương pháp phán đoán ..............................................................46 2.3.5. Phương pháp suy luận .................................................................47 2.3.6 Phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu thứ cấp ....................47 2.4. Phân tích kết quả và đề xuất khuyến nghị .......................................................... 47 CHƢƠNG 3:THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CÁCDỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG TẠI BAN CƠ YẾU CHÍNH PHỦ ...................................................49 3.1. Khái quát về Ban Cơ yếu Chính phủ và các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ ................................. 49 3.1.1 Khái quát về Ban Cơ yếu Chính phủ và cơ cấu tổ chức QLDA đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính Phủ ....................................................................49 3.1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng ở Ban Cơ yếu Chính phủ. .........................................................................54 3.2. Phân tích thực trạng quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ59 3.2.1 Thực trạng quản lý thời gian của các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ ..............................................................................................59 3.2.2 Thực trạng quản lý chất lượng của các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ ......................................................................................66 3.2.3. Thực trạng quản lý chi phí các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ ...................................................................................................74 3.3. Đánh giá về công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ ............................................................................................................................. 78 3.3.1. Những thành tựu đạt được ...........................................................78 3.3.2. Những mặt hạn chế và nguyên nhân của hạn chế .......................79 Tiểu kết chương 3 ...................................................................................................... 83 CHƢƠNG 4:QUAN ĐIỂM VÀ KHUYẾN NGHỊ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAOCÔNG TÁC QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNGTẠI BAN CƠ YẾU CHÍNH PHỦ ...........................................................................................84 4.1 Nhu cầu đầu tư xây dựng ở Ban Cơ yếu Chính phủ trong những năm tới. ............... 84 4.2 Quan điểm về khuyến nghị giải pháp nhằm nâng cao công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng. ............................................................................................................... 87 4.3. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ. ............................................................................... 87 4.3.1. Nâng cao chất lượng công tác tư vấn, khảo sát, thiết kế, công tác thẩm tra thiết kế và dự toán côngtrình ..............................................................88 4.3.2. Hoàn thiện công tác tổ chức đấu thầu, lựa chọn nhà thầu và ký hợp đồng xây lắp .......................................................................................................91 4.3.3. Hoànthiệncôngtácgiámsátthicông,quảnlýtiến độ và chất lượng, công tác nghiệm thu, thanh toán .......................................................................96 4.3.4. Nâng cao năng lực chuyên môn của các cán bộ quản lý dự án 102 Tiểu kết chương 4 .................................................................................................... 106 KẾT LUẬN ........................................................................................................... 107 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................ 108 DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 3.1. Bảng so sánh tiến độ thực hiện chuẩn bị đầu tưmột số công trình trọng điểm ........................................................................................................................... 59 Bảng 3.2: Bảng kế hoạch tiến độ đấ u thầ u một số dự án trọng điểm ....................... 61 Bảng 3.3: Bảng tiến độ GPMB Dự án Xưởng in Mật mã XN91 .............................. 62 Bảng 3.4: Bảng tiến độ công tác thi công các dự án trọng điểm .............................. 63 Bảng 3.5: Bảng tiến độ công tác nghiệm thu Tổng tiến độ của Dự án Trung tâm Điều dưỡng Sầm Sơn ................................................................................................ 66 Bảng 3.6. Chất lượng một số dự án mà khâu chuẩn bị đầu tưchưa được quan tâm thoả đáng. .................................................................................................................. 68 Bảng 3.7: Bảng đánh giá chỉ tiêu chi phí dự án Trung tâm Điều dưỡng Sầm Sơn – Thanh và Xây dựng Trụ sở làm việc Cục Cơ yếu Đảng – Chính quyền................... 75 Bảng 3.8: Tổng hợp một số gói thầu được đấu thầu rộng rãi ................................... 77 Bảng 4.1 Danh mục đầu tư một số dự án .................................................................. 84 i DANH MỤC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ Hình 1.1 Vòng đời của một dự án đầu tư xây dựng .................................................. 16 Hình 1.2 Các giai đoạn của dự án đầu tư xây dựng .................................................. 25 Hình 1.3. Quá trình quản lý thông tin ....................................................................... 28 Hình 1.4. Các nội dung quản lý dự án đầu tư xây dựng theo mục tiêu và lĩnh vực .. 29 Hình 1.5. Hình thức CĐT trực tiếp quản lý thực hiện dự án ................................... 31 Hình 1.6. Hình thức tổ chức chủ nhiệm điều hành dự án ......................................... 32 Hình 1.7. Hình thức tổ chức chìa khoá trao tay ........................................................ 33 Hình 2.1. Quy trình nghiên cứu của luận văn ........................................................... 44 Hình 2.2. Mô hình nghiên cứu công tác quản lý thực hiện dự án ĐTXDtại Ban Cơ yếu Chính Phủ ........................................................................................................... 45 Sơ đồ 3.1. Cơ cấu quản lý đầu tư xây dựng công trình ở Ban Cơ yếu Chính phủ .... 51 Sơ đồ 3.2. Trình tự kế hoạch hoá vốn đầu tư xây dựng. .......................................... 56 ii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT 1. Danh mục chữ viết tắt Tiếng Việt Chữ viết tắt Giải nghĩa CĐT Chủ đầu tư ĐTXD Đầu tư xây dựng TNHH Trách nhiệm hữu hạn TKKT-DT Thiết kế kỹ thuật – dự toán QLDA Quản lý dự án 2. Danh mục chữ viết tắt Tiếng Anh Chữ viết tắt Nghĩa tiếng Anh OECD Organization for Economic Co- Tổ chức hợp tác và phát triển WTO Nghĩa tiếng Việt operation andDevelopment kinh tế World Trade Organization Tổ chức thương mại thế giới iii PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Đối với mỗi quốc gia, ngành xây dựng luôn giữ một vai trò đặc biệt quan trọng, nhất là ở các quốc gia đang phát triển. Phát triển xây dựng là phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, từ các công trình đường xá, cầu cống, giao thông...đến các công trình nhà ở, bệnh viện, trường học...Trình độ phát triển xây dựng là bộ mặt và thước đo đánh giá sự phát triển của mỗi quốc gia; các quốc gia phát triển hay thậm chí các cường quốc kinh tế trên thế giới, hầu hết đều là các quốc gia có hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, quy mô, rộng khắp, có ngành xây dựng phát triển vượt bậc... Việt Nam là quốc gia đang phát triển, để xây dựng một hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, rộng khắp, đáp ứng được mục tiêu phát triển của đất nước, rất nhiều dự án đầu tư xây dựng đang và sẽ được triển khai thực hiện. Do vậy, việc quản lý các dự án đầu tư xây dựng một cách có hiệu quả, từ việc sử dụng nguồn vốn, triển khai thực hiện các dự án đảm bảo chất lượng, tiến độ, đến phát huy được hiệu quả kinh tế xã hội...là một nhiệm vụ hết sức quan trọng và cấp thiết đặt ra đối với các cơ quan quản lý nhà nước và những người làm công tác quản lý dự án... Quản lý dự án là việc lập kế hoạch, tổ chức và quản lý, giám sát quá trình phát triển của dự án nhằm đảm bảo cho dự án hoàn thành đúng thời gian, trong phạm vi ngân sách đã được duyệt, đảm bảo chất lượng, đạt được mục tiêu cụ thể của dự án và các mục đích đề ra.Mục tiêu cơ bản của việc quản lý dự án thể hiện ở chỗ các công việc phải được hoàn thành theo yêu cầu và bảo đảm chất lượng, trong phạm vi chi phí được duyệt, đúng thời gian và giữ cho phạm vi dự án không thay đổi. Các dự án đầu tư xây dựng được coi là một nhân tố quan trọng để phát triển kinh tế và là chìa khóa của sự tăng trưởng đối với mỗi quốc gia. Đồng thời, các dự án đầu tư xây dựng phát triển và có chất lượng tốt, sự thành công của nó sẽ góp phần tăng thêm sức mạnh cho doanh nghiệp nói riêng cũng như nền kinh tế nói chung. 1 Với chính sách khuyến khích đầu tư của Chính phủ hiện nay, các doanh nghiệp cả trong và ngoài nước đang rất tích cực trong phát triển các dự án đầu tư tại Việt Nam. Trong đó, Ban Cơ yếu Chính phủ cũng là một trong nhiều đơn vị đã và đang tham gia các dự án đầu tư xây dựng, nhất là các dự án liên quan đến ngân sách Nhà nước, ngân sách Bộ Quốc phòng. Ban Cơ yếu Chính phủ trực thuộc Bộ Quốc phòng Việt Nam, do bộ trưởng Bộ quốc phòng trực tiếp quản lý, đây là cơ quan mật mã quốc gia, đảm bảo bí mật thông tin lãnh đạo chỉ huy của Đảng và Nhà nước, đồng thời quản lý chuyên ngành về cơ yếu (cơ mật, trọng yếu), có trách nhiệm giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cơ yếu.Ngoài nhiệm vụ chính vừa nêu, Ban Cơ yếu Chính phủ còn là đơn vị quản lý và bảo đảm chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ thuật mật mã cho hoạt động cơ yếu trong phạm vi cả nước; sản xuất, xây dựng cơ sở vật chất, kỹ thuật đáp ứng yêu cầu phát triển lực lượng cơ yếu chính quy, hiện đại.. Thực hiện nhiệm vụ của đơn vị đầu mối kế hoạch đầu tư và ngân sách trực thuộc trung ương; trực tiếp quản lý cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật của Chính phủ. Để đáp ứng tố t ye ̂u cầ u nhiệm vụ , Ban Cơ yếu Chính phủ luôn chú tro ̣ng tới công tác đầ u tư xây dựng bao gồ m : sửa chữa và xa ̂y dựng mới tru ̣ sở làm viẹ ̂c, mua sắ m trang thiế t bi .̣ ., nhằ m bảo đảm điề u kiẹ ̂n cơ sở vật chấ t phu ̣c vu ̣ co ̂ng việc của cán bộ công nhân viên của Ban. Và đặc biệt, công tác này phải được thực hiện ngay trong nội bộ của cơ quan. Là một viên chức hiện đang công tác trong lĩnh vực xây dựng cơ bản tại Ban Cơ yếu Chính phủ, tôi nhận thấy, ngoài một số mặt tích cực đã đạt được, vẫn còn một số điểm hạn chế, tồn tại trong công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ, khiến cho việc triển khai thực hiện các dự án chưa thực sự đảm bảo chất lượng, tiến độ, đúng kế hoạch vốn và chưa phát huy được hiệu quả kinh tế xã hội... Với những kiến thức có được từ các môn học Quản lý kinh tế, tôi xin chọn đề tài “Quản lý các dự án đầu tƣ xây dựng tại Ban cơ yếu Chính phủ”... với mong muốn đóng góp phần nâng cao công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại 2 Ban Cơ yếu Chính phủ nói riêng và lĩnh vực quản lý dự án trong ngành Xây dựng nói chung... Câu hỏi nghiên cứu: Hiểu thế nào về công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng? Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu chính phủ? Phân tích thực trạng quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ: Làm thế nào để nâng cao công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ? 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 1.2.1. Mục đích: Đề xuất các giải pháp, khuyến nghị nhằm hoàn thiện công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ góp phần phát triển hạ tầng cơ sở vật chất tại Ban Cơ yếu Chính phủ. 1.2.2. Nhiệm vụ: - Hệ thống hoá và làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về quản lý dự án đầu tư xây dựng hiện nay. - Đánh giá thực trạng tình hình công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ trong giai đoạn từ năm 2012 đến năm 2016, tìm ra những thành công, hạn chế và chỉ ra nguyên nhân của tồn tại hạn chế đó. - Xây dựng hệ thống quan điểm cơ bản và đưa ra những giải pháp, khuyến nghị chủ yếu nhằm hoàn thiện công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ trong thời gian tới. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu lý luận và thực tiễn về công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ; 3.2. Phạm vi nghiên cứu Về mặt nội dung: Nghiên cứu nội dung, quy trình, các yếu tố tác động đến 3 kết quả thực hiện quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ. Về mặt không gian: Nghiên cứu chỉ thực hiện với các dự án đầu tư xây dựng sử dụng nguồn vốn Ngân sách nhà nước và nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản của Ban Cơ yếu Chính phủ, không tính đến các dự án sử dụng các nguồn vốn khác như: vốn sắp xếp nhà đất, vốn sửa chữa lớn và nhỏ…trong Ngành Cơ yếu; chủ thể nghiên cứu là các Ban QLDA, những người làm công tác QLDA đầu tư xây dựng tại các đơn vị trực thuộc Ban Cơ yếu Chính phủ trên cả nước. Về mặt thời gian: Thực hiện nghiên cứu trong giai đoạn từ năm 2012 đến năm 2016 và đề xuất các giải pháp khuyến nghị đến năm 2020, tầm nhìn đến 2030. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Để thực hiện được mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu nói trên, phương pháp nghiên cứu của luận văn là vận dụng một cách tổng hợp nhiều phương pháp nghiên cứu cơ bản định tính và định lượng bao gồm: * Phương pháp luận: Luận văn sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử. Luận văn có sự phân tích các tư liệu, tài liệu ghi chép lịch sử hình thành và phát triển của Công ty, cũng như công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng theo dòng thời gian đã được thực hiện trong những năm qua, đặc biệt là ba năm gần đây để phân tích, nghiên cứu và so sánh. Luận văn cũng xem xét chủ đề nghiên cứu trong một mối tương quan logic, biện chứng với các vấn đề khác làm cho luận văn có tính ứng dụng cao hơn. * Phương pháp nghiên cứu cụ thể Luận án sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu cụ thể sau : • Phương pháp tổng hợp, phân tích, phương pháp so sánh, các phương pháp thống kê kết hợp với khảo sát thực tế. • Vận dụng đường lối chính sách của Đảng và Nhà nưước về quản lý hoạt động đầu tư và xây dựng theo các văn bản quy phạm ban hành. • Nghiên cứu số liệu thứ cấp các tài liệu thống kê, báo cáo các Dự án đầu tư, 4 Hồ sơ, công tác Quản trị dự án đầu tư Công trình xây dựng hiện thời. Luận văn được thực hiện trên phương châm kết hợp lý luận với thực tiễn để đưa ra những kết luận có cơ sở khoa học cho các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ. 5. Dự kiến những đóng góp của luận văn Với những vấn đề được trình bày trên, luận văn sẽ có những đóng góp chủ yếu như sau: - Hệ thống hóa các cơ sở lý luận về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình. - Phân tích đánh giá đúng thực trạng về công tác quản lý thực hiện dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ, đưa ra những khuyến nghị chủ yếu nhằm hoàn thiện công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ, góp phần phát triển hạ tầng cơ sở vật chất tại Ban Cơ yếu Chính phủ. Việc phân tích thực trạng công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ và một số khuyến nghị được đưa ra có thể là tham khảo hữu ích cho Ban Cơ yếu Chính phủ trong việc thực hiện công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng. Với những kết quả nghiên cứu trên, luận văn sẽ đem lại nhiều kết quả mang tính thiết thực như góp phần nâng cao tính chủ động, chất lượng của các hoạt động quản lý dự án đầu tư xây dựng của Ban Cơ yếu Chính phủ để đảm bảo nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước giao cho cơ quan trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế hiện nay. 6 Kết cấu của luận văn Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và Tài liệu tham khảo, luận văn có kết cấu như sau: Chương 1. Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về quản lý dự án đầu tư xây dựng Chương 2. Phương pháp và thiết kế nghiên cứu Chương 3. Phân tích thực trạng công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại 5 Ban cơ yếu Chính phủ Chương 4. Quan điểm và khuyến nghị giải pháp nhằm nâng cao công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Ban cơ yếu Chính phủ. 6 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG 1.1 Tổng quan nghiên cứu liên quan đến đề tài Quản lý các dự án đầu tư là một vấn đề quan trọng luôn được quan tâm không chỉ đối với các nhà nghiên cứu kinh tế mà còn cả các nhà quản trị. Ở Việt Nam trong những năm qua được sự quan tâm và chỉ đạo của Chính phủ, hoạt động đầu tư xây dựng đã đạt được một số thành tựu nhất định, giải quyết tốt các vấn đề về an sinh, kinh tế. Tuy nhiên bên cạnh đó còn tồn tại một số hạn chế, bất cập, đặc biệt là vấn đề thất thoát, lãng phí trong đầu tư XDCB thời gian qua là rất lớn, hiệu quả đầu tư các công trình thấp. Nó tồn tại ở các khâu của đầu tư xây dựng và trở thành mối quan tâm của tất cả các cấp, các ngành, của toàn xã hội. Một trong các nguyên nhân không thể không kể đến là do hoạt động quản lý dự án đầu tư còn nhiều yếu kém. Do vậy làm tốt công tác quản lý dự án đầu tư là một công việc hết sức quan trọng để nâng cao hiệu quả đầu tư. Trong thời gian qua cũng đã có nhiều đề tài nghiên cứu liên quan đến lĩnh vực quản lý, sử dụng vốn đầu tư đầu tư xây dựng, về quản lý dự án đầu tư xây dựng nhằm tìm hướng giải quyết các vấn đề phát sinh trong thực tiễn. Tuy nhiên phạm vi nghiên cứu các đề tài này khá rộng, mang tính chất chung chung như: Nguyễn Việt Dũng (2006), Luận văn Thạc sỹ kinh tế (Đại học Kinh tế Quốc dân), "Quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông vận tải ở 7 Việt Nam". Đề tài có phạm vi nghiên cứu rộng (Ở Việt Nam) nên các khái niệm, số liệu còn chung chung, nội dung của đề tài nặng về lý luận, thiếu các số liệu điều tra thực tế, cụ thể; phương pháp nhiên cứu còn sơ sài, chưa phân tích đánh giá cụ thể từng khâu, thiếu số liệu, bảng biểu sơ đồ minh họa [13]. Hoàng Đỗ Quyên (2008), Luận văn thạc sỹ kinh tế (Đại học Kinh tế quốc dân), “Hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư tại Ban quản lý dự án Công trình 7 điện Miền Bắc”. Đề tài đề cập đến việc hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư tại Ban quản lý dự án Công trình điện Miền Bắc, đưa ra những lý luận cơ bản về quản lý dự án, phân tích thực trạng và đưa ra những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý dự án tại Ban quản lý dự án Công trình điện Miền Bắc. Đề tài tập trung chủ yếu vào việc công tác quản lý dự án trong giai đoạn thực hiện dự án tại các dự án thuộc phạm vi quản lý của Ban quản lý dự án công trình điện [18]. Nguyễn Mạnh Hà (2012), Luận văn Thạc sỹ kinh tế (Đại học Khoa học và Kỹ thuật Long Hoa), "Hoàn thiện hệ thống quản lý các dự án đầu tư xây dựng trong Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng". Đề tài cũng đã đưa ra những lý luận cơ bản về quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản và phân tích một số tồn tại, vướng mắc, khó khăn trong công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình thời gian vừa qua để đưa ra một số giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng công trình thuộc Bộ Tổng tham mưu - Bộ Quốc phòng. Tuy nhiên đề tài cũng mới tập trung nghiên cứu về quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản nói chung tại một đơn vị quân đội. Bên cạnh đó phương pháp nghiên cứu vẫn còn sơ sài, không có hệ thống bảng biểu để phân tích đánh giá [15]. Tìm hiểu tổng quan các công trình đã nghiên cứu, tác giả muốn có một cái nhìn tổng thể về quản lý dự án đầu tư xây dựng nói chung. Trong các nghiên cứu trên, vấn đề quản lý dự án đầu tư xây dựng đã được tiếp cận ở những góc độ, những ngành và lĩnh vực cụ thể khác nhau. Tuy nhiên có thể thấy rằng các dự án xây dựng cơ bản tại một cơ quan của Chính phủ có những đặc thù riêng cho nên công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại đây sẽ chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác với công tác này ở các doanh nghiệp xây dựng. Cho đến nay, rất ít nghiên cứu về quản lý dự án đầu tư xây dựng tại một cơ quan của Chính phủ. Đặc biệt, chưa có công trình nào đi sâu nghiên cứu một cách cụ thể về mặt lý luận, thực tiễn và đề xuất các giải pháp nhằm quản lý hữu hiệu các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ. Do vậy đề tài “Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tại Ban Cơ yếu Chính phủ” 8 có cách tiếp cận, nội dung và phạm vi nghiên cứu tính không trùng với những đề tài đã công bố, cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn. 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản 1.2.1.Dự án đầu tư xây dựng 1.2.1.1.Khái niệm dự án đầu tư xây dựng Trước khi tìm hiểu khái niệm “dự án đầu tư xây dựng”, cần bắt đầu từ khái niệm “dự án đầu tư”. Có rất nhiều cách hiểu khác nhau về “dự án đầu tư”. Tuỳ theo mục đích nghiên cứu, khái niệm “dự án” được đưa ra để nhấ n ma ̣nh một khía ca ̣nh nào đó. Theo từ điển Oxford của Anh định nghĩa: Dự án (project) là một ý đồ, một nhiệm vụ được đặt ra, một kế hoạch vạch ra để hành động [23]. Theo tiêu chuẩn của Australia (AS 1379-1991) định nghĩa: Dự án là một dự kiến công việc có thể nhận biết được, có khởi đầu, có kết thúc bao hàm một số hoạt động có liên hệ mật thiết với nhau [26]. Theo cách hiểu chung nhất:Dự án là việc thực hiện một mục đích hay nhiệm vụ công việc nào đó dưới sự ràng buộc về yêu cầu và nguồn vật chất đã định. Trong dự án , một nhóm các co ̂ng việc có liên quan với nhau đu ̛ợc thực hiện theo một quy trình nhất định để đạt đu ̛ợc mục tie ̂u đề ra trong điề u kiẹ ̂n ràng buộc về thời gian , nguồ n lực và ngân sách và kết quả của nó có thể là một sản phẩm hay một dịch vụ. Từ đó, khái niệm “dự án đầu tư” được phát triển ở Việt Nam. Theo cách tiếp cận của Luật đầu tư (2014), “Dự án đầu tư là tập hợp đề xuất bỏ vốn trung hạn hoặc dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tư kinh doanh trên địa bàn cụ thể, trong khoảng thời gian xác định”. Khái niệm này nhấn mạnh vào hoạt động đầu tư vốn trong kinh doanh[19]. Theo Luật Đấu thầu (2013), “Dự án đầu tư bao gồm: chương trình, dự án đầu tư xây dựng mới; dự án cải tạo, nâng cấp, mở rộng các dự án đã đầu tư xây dựng; dự án mua sắm tài sản, kể cả thiết bị, máy móc không cần lắp đặt; dự án sửa chữa, nâng cấp tài sản, thiết bị; dự án, đề án quy hoạch; dự án, đề tài nghiên cứu khoa 9 học, phát triển công nghệ, ứng dụng công nghệ, hỗ trợ kỹ thuật, điều tra cơ bản; các chương trình, dự án, đề án đầu tư phát triển khác.” [20] Nói cách khác, dự án là tập hợp các đề xuất để thực hiện một phần hay toàn bộ công việc nhằm đạt được mục tiêu hay yêu cầu nào đó trong một thời gian nhất định dựa trên nguồn vốn xác định. Dự án là một quá trình mang đặc thù riêng bao gồm một loạt các hoạt động được phối hợp và kiểm soát, có định ngày khởi đầu và kết thúc, được thực hiện với những hạn chế về thời gian, chi phí và nguồn lực nhằm đạt được mục tiêu phù hợp với những yêu cầu cụ thể. Với cách tiếp cận của Luật Đấu thầu, các dự án đầu tư thường được tập trung vào hoạt động sử dụng vốn ngân sách để đạt mục tiêu. Còn Ngân hàng thế giới lại đưa ra khái niệm : “Dự án đầu tu ̛ là tổng thể các chính sách , hoạt đọ ̂ng và chi phí lie ̂n quan đế n nhau đu ̛ợc hoạch định nhằm đạt được những mục tiêu nào đó trong thời gian nhấ t đinh” ̣ Như vậy, về mặt hình thức: dự án đầu tư là một tập hồ sơ tài liệu trình bày một cách chi tiết và có hệ thống các hoạt động và chi phí theo một kế hoạch nhằm đạt được những kết quả và thực hiện được những mục tiêu nhất định trong tương lai. Xét trên góc độ quản lý: dự án đầu tư là một công cụ quản lý việc sử dụng vốn, vật tư, lao động để tạo ra các kết quả tài chính, kinh tế xã hội trong một thời gian dài. Trên góc độ kế hoạch hóa: dự án đầu tư là một công cụ thể hiện kế hoạch chi tiết của một công cuôc đầu tư sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế xã hội, làm tiền đề cho các quyết định đầu tư và tài trợ. Xét theo góc độ này dự án đầu tư là một hoạt động kinh tế riêng biệt nhỏ nhất trong công tác kế hoạch hóa nền kinh tế nói chung (một đơn vị sản xuất kinh doanh cùng một thời kỳ có thể thực hiện nhiều dự án). Xét về mặt nội dung: dự án đầu tư là tổng thể các hoạt động và chi phí cần thiết, được bố trí theo một kế hoạch chặt chẽ với lịch thời gian và địa điểm xác định để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những cơ sở vật chất nhất định nhằm thực hiện những mục tiêu nhất định trong tương lai. Theo đó, khái niệm dự án đầu tư xây dựng sẽ có nội hàm nằm trong khái 10