I. Lý DO CHäN §Ò TµI
“ Nếu giáo dục là chìa khoá để đi vào CNH - HĐH thì việc thực hiện chủ
trương Xã hội hóa sự nghiệp giáo dục là chìa khoá góp phần mở cánh cửa
của giáo dục trên các bình diện quy mô chất lượng, hiệu quả và công bằng xã
hội”
( Nguyên Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Minh Hiển đánh giá vai trò của Xã
hội hóa sự nghiệp GD&ĐT )
Văn kiện Hội nghị lần thứ 6 BCH Trung ương khoá IX đã chỉ rõ: “Đẩy
mạnh xã hội hoá giáo dục, coi giáo dục là sự nghiệp của toàn dân là một giải
pháp quan trọng để phát triển giáo dục...”
Văn kiện Đại hội Đảng XI - Đảng cộng sản Việt Nam: “ ĐÈy m¹nh x· héi
hãa, huy ®éng toµn x· héi ch¨m lo ph¸t triÓn gi¸o dôc. Ph¸t triÓn nhanh vµ
n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc ë vïng khã kh¨n, vïng nói, vïng ®ång bµo d©n
téc thiÓu sè. §Èy m¹nh phong trµo khuyÕn häc, khuyÕn tµi, x©y dùng x· héi
häc tËp…”
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ IX: “…đẩy mạnh xã hội
hóa, huy động toàn xã hội chăm lo phát triển giáo dục - đào tạo…”
Trên thực tế nhiều năm qua công tác Xã hội hóa giáo dục đã có những tiến bộ:
Phong trào học tập trong cán bộ, giáo viên ngày càng rộng rãi ở nhiều nội dung (
trình độ chuyên môn; tin học và ngoại ngữ...); các lực lượng xã hội tham gia
ngày càng tích cực vào sự nghiệp giáo dục và đào tạo nâng tỷ lệ huy động trẻ
đến trường, xây dựng cơ sở vật chất trường học, mở rộng các loại hình trường
lớp.....Tuy nhiên giáo dục và đào tạo nước ta hiện nay về thực chất chưa đáp
ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội: chất lượng giáo dục đào tạo còn thấp,
đội ngũ CBGV, giảng viên còn thiếu về số lượng, cơ cấu không đồng bộ, chất
lượng thấp...
Một trong những nguyên nhân của những yếu kém trên là do chưa phối hợp tốt
và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực Nhà nước và xã hội giành cho giáo dục.
Công tác Xã hội hóa giáo dục còn nhiều bất cập chưa làm tốt vai trò là chìa
khoá góp phần mở cánh cửa của giáo dục.
Trên cơ sở những lý do khách quan và chủ quan trên tôi xin mạnh dạn lựa
1
chọn đề tài: “ Một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao công tác Xã hội hóa
giáo dục ở trường THPT Xuân Lộc – Xuân Lộc – Đồng Nai.”
1.1. Mục đích nghiên cứu:
Mục đích nghiên cứu của đề tài này là từ việc đánh giá khách quan khoa học
thực trạng công tác Xã hội hóa giáo dục ở trường THPT Xuân Lộc - một trường
tại khu vực miền núi khó khăn của tỉnh Đồng Nai, từ đó đề xuất một số biện
pháp quản lý nhằm nâng cao công tác Xã hội hóa giáo dục (nâng cao chất lượng
giảng dạy, hoàn thiện cơ sở vật chất và các điều kiện khác của nhà trường )
1.2. Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Xác định cơ sở khoa học của việc quản lý công tác Xã hội hóa giáo dục ở
trường THPT.
- Phân tích thực trạng của việc quản lý công tác Xã hội hóa giáo dục ở trường
THPT Xuân Lộc .
- Đề xuất và lý giải một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao công tác Xã hội
hóa giáo dục ở trường THPT Xuân Lộc – Xuân Lộc – Đồng Nai.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Nghiên cứu một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao công tác Xã hội hóa giáo
dục ở trường THPT Xuân Lộc – Xuân Lộc – Đồng Nai .
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
* Nghiên cứu lý luận:
Nghiên cứu văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Nghị quyết
01/NQ/2012/CP của Chính phủ. Quyết định 20/2005/BGD&ĐT của Bộ giáo dục
và đào tạo về đề án phát triển Xã hội hóa giáo dục giai đoạn 2006-2010, giải
pháp xã hội hoá giáo dục và đào tạo trong giai đoạn mới để phục vụ Chiến lược
phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2011 – 2020( dự thảo), Luật giáo dục 2010,
Điều lệ trường THPT, Văn kiện Đại hội Đảng tỉnh Đồng Nai lần thứ IX....
* Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
- Tổng kết kinh nghiệm quản lý giáo dục của trường THPT Xuân Lộc
- Quan sát,phỏng vấn, đàm thoại...
- Phương pháp hỗ trợ: Bảng biểu, sơ đồ, thống kê..
2
II. Tæ CHøC THùC HIÖN §Ò TµI
2.1.Cơ sở lý luận:
*Quản lý?
Quản lý là: Một quá trình tác động có ý thức và hợp quy luật của chủ thể quản lý
đến khách thể quản lý nhằm đạt tới mục tiêu đề ra.
* Xã hội hoá giáo dục?
Xã hội hóa giáo dục là: Vận động và tổ chức sự tham gia rộng rãi của nhân dân,
của toàn xã hội vào sự nghiêp giáo dục và đào tạo; xây dựng cộng đồng trách
nhiệm của các tầng lớp nhân dân đối với việc tạo ra một môi trường giáo dục
lành mạnh; đa dạng hoá các hình thức hoạt động giáo dục và đào tạo, mở rộng cơ
hội cho các tầng lớp nhân dân tham gia chủ động và bình đẳng vào các hoạt động
đó; mở rộng các nguồn đầu tư khai thác các tiềm năng về nguồn nhân lực, vật
lực, tài lực trong xã hội. Phát huy có hiệu quả các nguồn lực tạo điều kiện cho
các hoạt động giáo dục và đào tạo phát triển nhanh, có chất lượng cao hơn.
( Theo nghị quyết của chính phủ số 90/CP ngày 21/8/1997 về phương hướng chủ
trương Xã hội hóa hoá các hoạt động giáo dục, y tế, văn hoá.)
Như vậy giáo dục và đào tạo phải trở thành tài sản của mọi người và giáo dục
có trách nhiệm đáp ứng nhu cầu của mọi người, mọi cộng đồng và toàn xã hội.
Khi mọi người được hưởng thụ giáo dục thì mọi người, mọi gia đình, toàn xã hội
phải có trách nhiệm về tinh thần và vật chất đối với giáo dục. Đây chính là công
tác “Xã hội hóa giáo dục”.
* Nội dung của công tác Xã hội hóa giáo dục
Nội dung 1: Giáo dục hoá xã hội- xây dựng phong trào học tập trong toàn xã
hội, làm cho nền giáo dục của chúng ta trở thành một nền giáo dục dành cho mọi
người, tạo cơ hội để mọi người ở mọi lứa tuổi đều có điều kiện học tập thường
xuyên, học tập suèt đời, tạo ra một xã hội học tập.
Nội dung 2: Cộng đồng hoá trách nhiệm, xây dựng môi trường giáo dục lành
mạnh, vận động toàn dân chăm sóc thế hệ trẻ, phối hợp chặt chẽ giữa giáo dục
trong nhà trường với giáo dục ở gia đình và giáo dục ngoài xã hội; tăng cường
trách nhiệm của các cấp uỷ Đảng, chính quyền các cấp, các tổ chức đoàn thể, tổ
3
chức kinh tế xã hội, của gia đình, của từng người dân đối với sự nghiệp giáo
dục.
Nội dung 3: Đa dạng hoá các loại hình giáo dục, các hình thức học tập; tích cực
phát triển các loại hình ngoài công lập để tạo thêm cơ hội học tập nâng cao trình
độ cho mọi người.
Nội dung 4: Đa phương hoá các nguồn lực- Tăng cường đầu tư từ ngân sách Nhà
nước, mở rộng các nguồn đầu tư khác, khai thác triệt để và sử dụng có hiệu quả
các nguồn lực trong xã hội để phát triển giáo dục.
Nội dung 5: Thể chế hoá và cụ thể hoá chủ trương, đường lối chính sách của
Đảng và Nhà nước về “ Xã hội hóa giáo dục”
Như vậy công tác Xã hội hóa giáo dục gồm 5 nội dung như đã nêu trên.
Nhưng xét trong trường THPT thì nội dung công tác Xã hội hóa giáo dục chủ
yếu là : Giáo dục hoá xã hội, cộng đồng hoá trách nhiệm và đa phương hoá
nguồn lực.
2.2. Cơ sở pháp lý:
Ngay từ khi nước Việt nam dân chủ cộng hoà ra đời ( 9/1945 ), chủ tịch Hồ
Chí Minh đã ký sắc lệnh thành lập nha bình dân học vụ, kêu gọi toàn quốc chống
giặc dốt, cả xã hội làm giáo dục.
Điều 47 chương VII Điều lệ trường trung học cơ sở, trường THPT và trường phổ
thông có nhiều cấp học ( Ban hành kèm theo thông tư số: 12/2011/TT-BGD ĐT
ngày 28/03/2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) chỉ rõ mối quan hệ
giữa nhà trường, gia đình và xã hội: “Huy động mọi lực lượng và nguồn lực của
cộng đồng chăm lo cho sự nghiệp giáo dục, góp phần xây dựng cơ sở vật chất,
thiết bị giáo dục của nhà trường; xây dựng phong trào học tập và môi trường
giáo dục lành mạnh, an toàn, ngăn chặn những hoạt động có ảnh hưởng xấu đến
học sinh; tạo điều kiện để học sinh được vui chơi, hoạt động văn hóa, thể dục,
thể thao lành mạnh phù hợp với lứa tuổi”.
2.3. Cơ sở thực tiễn:
Hệ thống giáo dục ở nước ta đã phát triển đầy đủ các ngành , bậc học và những
năm gần đây đã và đang tiến hành phổ cập giáo dục tiểu học, THCS và đã đạt
4
được những kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên nếu đem so sánh sự phát triển này
với các nước trên thế giới và trong khu vực thì ta còn hạn chế nhiều:
Về chất lượng, trừ một số ít học sinh giỏi của ta thì không kém các nước,
nhưng đa số học sinh kiến thức hẫng hụt nhiều, sự hiểu biết về công nghệ ít, kỹ
năng thực hành, kỹ năng sống còn hạn chế, trình độ ngoại ngữ kém, hạn chế sự
giao dịch.
Nguyên nhân của những yếu kém trên có nhiều, nhưng chủ yếu do nguồn đầu
tư cho giáo dục và đào tạo và sự huy động xã hội đóng góp cho giáo dục còn quá
ít ỏi. Đặc biệt là nhận thức về vai trò của nhân dân, các cấp các ngành trong công
cuộc Xã hội hóa giáo dục còn nhiều hạn chế.
Yêu cầu của đất nước ta là phát triển nhanh để trở thành một nước phát triển,
hoàn thành công cuộc CNH-HĐH đất nước. Muốn vậy thì sự phát triển giáo dục
phải đáp ứng yêu cầu: nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.
Đảng ta khẳng định: “ Cùng với khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo là
quốc sách hàng đầu”
Để giải quyết mâu thuẫn về nguồn lực và yêu cầu phát triển, đáp ứng yêu cầu
CNH-HĐH đất nước và xây dựng một xã hội học tập thì không có cách nào khác
là phải tiến hành “Xã hội hóa giáo dục”.
2.4. Nội dung, biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài
2.4.1. Thực trạng của việc quản lý công tác Xã hội hóa giáo dục ở trường
THPT Xuân Lộc – Xuân Lộc – Đồng Nai
Trường THPT Xuân Lộc được thành lập theo quyết định số
1768/QĐ.UBT ngày 23/12 /1985 của UBND tỉnh Đồng Nai.
Sau 27 năm hình thành và phát triển, trường THPT Xuân Lộc đã không ngừng
lớn mạnh về cả quy mô lẫn chất lượng và trở thành ngôi trường trọng điểm của
huyện Xuân Lộc. Tuy là trường ở vùng núi, vùng sâu của tỉnh Đồng Nai nhưng
chất lượng giáo dục vẫn đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch hàng năm. Năm 2009
trường được công nhận là trường chuẩn quốc gia giai đoạn 2001-2010.
Từ khi thành lập cho tới nay , trường THPT Xuân Lộc luôn nhận được sự quan
tâm, giúp đỡ của UBND, HĐND tỉnh Đồng Nai, Sở GD&ĐT tỉnh Đồng Nai;
5
Huyện uỷ, HĐND, UBND huyện Xuân Lộc và của các cấp các ngành, chính
quyền địa phương nơi trường đóng.
Chi bé §¶ng, Ban gi¸m hiÖu vµ c¸c tæ chøc trong nhµ trêng lu«n ®oµn kÕt
nhÊt trÝ trong mäi ho¹t ®éng. Trêng x©y dùng tèt mèi quan hÖ víi cÊp uû §¶ng
vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng. §éi ngò gi¸o viªn nhµ trêng cã n¨ng lùc, kinh
nghiÖm, æn ®Þnh nhiÖt t×nh c«ng t¸c, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, cã tinh
thÇn ®oµn kÕt gióp ®ì nhau cïng tiÕn bé.
Häc sinh nhµ trêng ®a sè lµ con em vïng n«ng th«n, vïng núi, ®Æc biÖt khã
kh¨n, h¹n chÕ vÒ mÆt nhËn thøc song ®a sè ch¨m, ngoan, cã ®éng c¬ häc tËp
®óng ®¾n. C¸c tæ chøc trong nhµ trêng ho¹t ®éng ®Òu tay, ®a sè cha mÑ häc sinh
ch¨m lo ®Õn viÖc häc tËp cña con em.
Víi sù quan t©m cña UBND tØnh, Së GD&§T, UBND huyÖn Xuân Lộc vµ héi
CMHS nhµ trêng trong c¸c n¨m häc võa qua trêng ®· ®îc ®Çu t x©y dùng c¬
së vËt chÊt ®¸p øng yªu cÇu c¬ b¶n ho¹t ®éng gi¶ng d¹y vµ häc tËp cña nhµ
trêng. §éi ngò CBGV ngµy cµng ®îc n©ng cao vÒ tr×nh ®é , tay nghÒ, t¹o ®îc
niÒm tin trong nh©n d©n vµ c¸c cÊp c¸c ngµnh.
2.4.1.1 Thùc tr¹ng ®éi ngò gi¸o viªn nhµ trêng
B¶ng thèng kª t×nh h×nh ®éi ngò gi¸o viªn
Tr×nh ®é ®éi ngò
N¨m häc
Tæng
sè
TC
C
§
§H
S§HTS
Danh hiÖu thi ®ua
GVG
Cấp
GVG
cÊp tØnh
trường
CST§
CST§
cÊp c¬ cÊp
së
tØnh
2007-2008
102
01 101 01
12
03
08
02
2008-2009
108
01 107 02
13
04
09
03
2009-2010
97
97
02
21
02
08
02
2010-2011
97
97
02
21
0
06
03
96
96
05
23
0
10
0
DS ®Ò nghÞ
2011-2012
6
2.4.1.2 Thùc tr¹ng vÒ c¬ së vËt chÊt.
Trêng THPT Xuân Lộc được xây dựng kiên cố hóa năm 1995 đã trải qua 17
năm hoạt động nªn c¬ së vËt chÊt phôc vô cho c«ng t¸c gi¶ng d¹y vµ häc tËp đã
phần nào xuống cấp và thiếu thèn cha hoµn toµn ®¸p øng nhu cÇu vÒ chÊt lîng
vµ sè lîng cña häc sinh. §Æc biÖt trong giai ®o¹n hiÖn nay gi¸o dôc ®îc coi lµ
quèc s¸ch t¹o nÒn t¶ng , ®éng lùc c¬ b¶n cho sù nghiÖp CNH- H§H ®Êt níc.
B¶ng thèng kª vÒ CSVC nhµ trêng
N¨m häc
2007-2008
Phßng
Nhµ
P. chøc
häc
hiÖu bé
n¨ng
32
01
04
§Çu
s¸ch
TV
1170
Trang
thiÕt bÞ
gi¶ng d¹y
C¸c c«ng tr×nh kh¸c
hiÖn ®aÞ
02
x©y nhµ ®Ó xe cho
gi¸o viªn
Tu söa nhµ tËp thÓ
2008-2009
32
01
06
1259
04
2009-2010
32
01
08
1423
07
2010-2011
32
01
08
1520
15
2011-2012
32
01
08
1601
21
cho CBGV
x©y nhµ ®Ó xe cho
häc sinh
X©y dùng, tu söa
c¨n tin
Tu söa 04 phßng
7
tr×nh chiÕu
Ghi chó: - C¸c c«ng tr×nh kh¸c ®Òu do héi cùu häc sinh nhµ trêng ®ãng gãp,
x©y dùng ®Ó ®¸p øng quy m« ngµy cµng më réng cña nhµ trêng trong nh÷ng
n¨m qua.
- Trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ( M¸y chiÕu ®a n¨ng, m¸y tÝnh,b¶ng tõ...) 50%
do nhµ trêng vµ héi CMHS, HKH nhµ trêng mua s¾m, cßn l¹i do Nhµ níc ®Çu
t.
Nh vËy thùc tr¹ng ®ã ph¶n ¸nh nh÷ng kÕt qu¶ bíc ®Çu trong qu¸
tr×nh thùc hiÖn c«ng t¸c x¸ héi hãa gi¸o dôc cña nhµ trêng song còng ph¶n ¸nh
nh÷ng khã kh¨n, h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc.
* ThuËn lîi:
Trêng ®îc sù quan t©m, ®Çu t cña UBND, H§ND tØnh §ång Nai, Së
GD&§T §ång Nai; UBND, H§ND huyÖn Xuân Lộc; ®Æc biÖt sù ®ãng gãp, ñng
hé nhiÖt t×nh cña héi cùu häc sinh nhµ trêng, tr¸ch nhiÖm cña Héi CMHS, héi
khuyÕn häc nhµ trêng vµ c¸c c¬ quan , ban, ngµnh cã liªn quan trong viÖc t¹o
dùng c¬ së vËt chÊt ban ®Çu, khuyÕn khÝch ®éng viªn c¸c thÕ hÖ CBGV nhµ
trêng hoµn thµnh tèt nhiÖm vô “ D¹y ch÷, trång ngêi ”
Ho¹t ®éng cña nhµ trêng ngµy cµng ®i vµo æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn, t¹o ®îc
niÒm tin cña nh©n d©n, ®¸p øng yªu cÇu häc tËp, rÌn luyÖn ngµy cµng cao cña
häc sinh.
§éi ngò CBGV nhµ trêng ngµy cµng cã nhiÖt t×nh, yªu nghÒ, cã t©m vµ cã
tµi trong nghÒ nghiÖp.
§éi ngò c¸n bé qu¶n lý ngµy cµng cã kinh nghiÖm, cã tÝnh s¸ng t¹o, ®ét ph¸
trong trong c«ng t¸c qu¶n lý ®a nhµ trêng lªn mét vÞ trÝ míi.
PHHS, héi KH nhµ trêng ngµy cµng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ trong viÖc kÕt
hîp gi¸o dôc ®øc dôc, trÝ dôc cña häc sinh.
* Khã kh¨n, tån t¹i:
- VÒ CSVC:
Trêng trong nh÷ng n¨m häc gÇn ®©y ngµy cµng më réng vÒ quy m« vµ
yªu cÇu chÊt lîng ngµy cµng cao trong khi ®ã CSVC cha ®¸p øng ®Çy ®ñ yªu
cÇu ®ã:
CSVC cßn thiÕu nªn cha thÓ tæ chøc häc 2 buæi/ngµy mét c¸ch chÝnh quy vµ ®¹i
8
trµ ®èi víi tÊt c¶ c¸c bé m«n, tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh.
Trang thiÕt bÞ d¹y häc míi chØ ®¸p øng yªu cÇu tèi thiÓu cha ®¸p øng yªu cÇu
n©ng cao vÒ chÊt lîng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o.
- VÒ ®éi ngò:
§éi ngò CBGV thiÕu vÒ sè lîng, cha ®¶m b¶o c¬ cÊu c¸c bé m«n, ®éi ngò
chuyªn s©u cßn h¹n chÕ.
- VÒ t tëng, nhËn thøc c«ng t¸c x· héi hãa:
NhËn thøc cña mét sè CBGV, PHHS vµ nh©n d©n vÒ c«ng t¸c X· héi hãa
cßn m¬ hå cha ®óng: cho r»ng viÖc x©y dùng CSVC trêng häc lµ tr¸ch nhiÖm
cña Nhµ níc vµ nhµ trêng. Cha thÊy ®îc nghÜa vô Nhµ níc vµ nh©n d©n
cïng lµm. V× vËy cßn thê ¬ tríc thùc tr¹ng thiÕu thèn vÒ CSVC cña nhµ trêng.
- Tån t¹i:
+ C«ng t¸c phèi hîp gi÷a gi¸o dôc nhµ trêng vµ gi¸o dôc gia ®×nh cha ®¹t kÕt
qu¶ cao.
+ Tån t¹i trong viÖc x©y dùng m«i trêng gi¸o dôc lµnh m¹nh, vËn ®éng toµn d©n
ch¨m sãc thÕ hÖ trÎ, phèi hîp gi¸o dôc nhµ trêng- gia ®×nh- x· héi.
+ Cha khai th¸c hÕt tiÒm n¨ng cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ngoµi x· héi tham gia
ph¸t triÓn trêng.
+ ChÊt lîng gi¸o dôc cña nhµ trêng trong nh÷ng n¨m ®Çu cha cao nªn ¶nh
hëng tíi sù g¾n bã gi÷a nhµ trêng víi céng ®ång.
+ Tån t¹i trong viÖc t¨ng cêng sù ®Çu t tõ ng©n s¸ch Nhµ níc, tr¸ch nhiÖm
cña c¸c cÊp uû §¶ng, c¬ quan, ®oµn thÓ vµ c¸c tæ chøc c¸ nh©n ®Ó x©y dùng
CSVC trêng häc.
Trong mét sè c«ng viÖc, l·nh ®¹o trêng cha chñ ®éng , cha thÓ hiÖn
m×nh lµ ®Çu mèi cña viÖc triÓn khai “ X· héi hãa gi¸o dôc”
ViÖc x©y dùng CSVC cña trêng cha cã sù thèng nhÊt vÒ quy ho¹ch qua c¸c
giai ®o¹n ph¸t triÓn nªn bé mÆt cña nhµ trêng cha thùc sù ®Ñp vµ cha theo kÞp
sù ph¸t triÓn cña x· héi.
2.4.1.3. Mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra trong viÖc qu¶n lý c«ng t¸c ”X· héi hãa gi¸o
dôc” ë trêng THPT Xu©n Léc - Xu©n Léc - §ång Nai.
Trªn c¬ së ph©n tÝch thùc tr¹ng cña viÖc qu¶n lý c«ng t¸c “ X· héi hãa gi¸o
9
dôc” ë t¹i ®¬n vÞ t«i thÊy cã 3 vÊn ®Ò cÇn ®Æt ra:
a. T¨ng cêng n©ng cao nhËn thøc cho c¸n bé qu¶n lý, gi¸o viªn, nh©n viªn, phô
huynh vµ c¸c em häc sinh vÒ c«ng t¸c “ X· héi hãa gi¸o dôc”.
b. N©ng cao vai trß cña hiÖu trëng vµ gi¸o viªn trong viÖc huy ®éng céng ®ång
tham gia x©y dùng, ph¸t triÓn nhµ trêng.
c. Muèn c¸c ho¹t ®éng “ X· héi hãa gi¸o dôc” ®¹t kÕt qu¶ cÇn ph¶i kÕ ho¹ch
ho¸. ViÖc lËp kÕ ho¹ch cÇn ph¶i cã c¨n cø khoa häc, phï hîp hoµn c¶nh, ®iÒu
kiÖn vµ tÝnh ®Æc thï cña ®Þa ph¬ng vµ kÕ ho¹ch ®ã ph¶i lµ mét bé phËn h÷u c¬
trong ch¬ng tr×nh hµnh ®éng cña tõng n¨m häc.
2.4.2. Mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý nh»m n©ng cao c«ng t¸c "X· héi hãa gi¸o
dôc" ë trêng THPT Xu©n Léc - Xu©n Léc - §ång Nai.
2.4.2.1. T¨ng cêng n©ng cao nhËn thøc cho c¸n bé qu¶n lý, gi¸o viªn, nh©n
viªn, phô huynh vµ c¸c em häc sinh vÒ c«ng t¸c “ X· héi hãa gi¸o dôc”
Nh phÇn trªn ®· nhÊn m¹nh :
“ ... X· héi hãa gi¸o dôc cã vai trß lµ ch×a kho¸ gãp phÇn më c¸nh cöa cña
gi¸o dôc trªn c¸c b×nh diÖn...”
Nhng trong thùc tÕ nhiÒu tæ chøc, c¸ nh©n cßn hiÓu sai vÒ ý nghÜa, néi
dung cña c«ng t¸c “X· héi hãa gi¸o dôc ”. Coi “ X· héi hãa gi¸o dôc” lµ viÖc ®i
xin, “ X· héi hãa gi¸o dôc” chØ lµ viÖc x©y dùng c¬ së vËt chÊt - thiÕt bÞ cho nhµ
trêng. ViÖc ®Çu t x©y dùng c¬ së vËt chÊt cho nhµ trêng lµ tr¸ch nhiÖm cña
Nhµ níc mµ cha nhËn thøc râ ®ã lµ nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cña c¶ céng
®ång....
V× vËy viÖc n©ng cao nhËn thøc cho c¸n bé qu¶n lý, gi¸o viªn, nh©n viªn,
phô huynh häc sinh vµ c¸c tæ chøc x· héi vÒ c«ng t¸c “ X· héi hãa gi¸o dôc” lµ
rÊt cÇn thiÕt.
2.4.2.1.1 Néi dung ®Ó n©ng cao nhËn thøc vÒ c«ng t¸c “ X· héi hãa gi¸o dôc”.
CÇn lµm cho mäi ngêi hiÓu b¶n chÊt cña gi¸o dôc mang tÝnh x· héi. V×
theo quan ®iÓm lÞch sö tõ thêi kú s¬ khai nh©n lo¹i trong céng ®ång ®· cã dÊu
hiÖu truyÒn thô, lÜnh héi nh÷ng kinh nghiÖm lÞch sö x· héi tõ ®êi tríc truyÒn
cho ®êi sau.Gi¸o dôc lµ nh©n tè g¾n kÕt céng ®ång khi s¶n xuÊt ph¸t triÓn, x· héi
ph©n chia giai cÊp , xuÊt hiÖn Nhµ níc ®ång thêi nhµ trêng ra ®êi. Gi¸o dôc
10
trong nhµ trêng ®· thóc ®Èy qu¸ tr×nh x· héi ho¸ c¸ nh©n vµ trë thµnh “ Ph¬ng
tiÖn c¶i biÕn x· héi”.Díi c¸c chÕ ®é x· héi kh¸c nhau th× ph¬ng thøc c¶i biÕn
Êy kh¸c nhau.
V× vËy gi¸o dôc lu«n g¾n kÕt céng ®ång, gi¸o dôc lu«n mang tÝnh x· héi
hay b¶n chÊt x· héi s©u s¾c. §©y lµ tÝnh tÊt yÕu, lÞch sö, tù nhiªn cña gi¸o dôc.
VÒ tÝnh ph¸p lý cña c«ng t¸c “ X· héi hãa gi¸o dôc” ®· ®îc quy ®Þnh trong
luËt gi¸o dôc, §iÒu lÖ trêng THPT vµ c¸c v¨n kiÖn ®¹i héi ®¶ng c¸c cÊp, ®Æc
biÖt lµ V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng XI- §¶ng céng s¶n ViÖt Nam. Néi dung c«ng t¸c
“X· héi hãa gi¸o dôc” ®· ®îc H§ND, UBND tØnh §ång Nai, Së GD&§T
§ång Nai vµ c¸c cÊp, c¸c ngµnh triÓn khai, thùc hiÖn th«ng qua c¸c ®¬n vÞ c¬ së,
c¸c tæ chøc x· héi cã tÝnh chÊt khuyÕn häc , khuyÕn tµi.
§Æc biÖt cÇn hiÓu râ c¶ n¨m néi dung cña c«ng t¸c “X· héi hãa gi¸o dôc”:
- Gi¸o dôc ho¸ x· héi.
- Céng ®ång ho¸ tr¸ch nhiÖm.
- §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh gi¸o dôc, c¸c h×nh thøc häc tËp.
- §a ph¬ng ho¸ nguån lùc.
- ThÓ chÕ ho¸ vµ cô thÓ ho¸.
2.4.2.1.2 H×nh thøc tæ chøc ®Ó gióp mäi ngêi n©ng cao nhËn thøc vÒ “X· héi
hãa gi¸o dôc”:
Trong nhiÒu n¨m qua trêng THPT Xu©n Léc ®· cã c¸c h×nh thøc tæ chøc
®Ó gióp mäi ngêi n©ng cao nhËn thøc vÒ c«ng t¸c “X· héi hãa gi¸o dôc” :
- Víi c¸n bé qu¶n lý: Trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c v¨n b¶n ph¸p quy ( LuËt gi¸o dôc,
§iÒu lÖ trêng THPT, V¨n kiÖn ®¹i héi §¶ng c¸c cÊp, chiÕn lîc ph¸t triÓn gi¸o
dôc, c¸c ®Ò ¸n thùc hiÖn c«ng t¸c x· héi hãa gi¸o dôc. N©ng cao vai trß tr¸ch
nhiÖm cña héi khuyÕn häc, khuyÕn tµi.
- Víi c¸n bé gi¸o viªn: TriÓn khai c¸c v¨n b¶n, híng dÉn tù nghiªn cøu ®Ó gi¸o
viªn hiÓu ®óng môc ®Ých, ý nghÜa, néi dung cña c«ng t¸c x¸ héi hãa gi¸o dôc ®Ó
mçi c¸n bé gi¸o viªn trong nhµ trêng lµ mét tuyªn truyÒn viªn cho ho¹t ®éng x¸
héi hãa gi¸o dôc. Tõ ®ã cã nh÷ng ®Ò xuÊt, s¸ng kiÕn vËn dông vµo thùc tiÔn cña
nhµ trêng.
-TriÓn khai cã hiÖu qu¶ c¸c chu kú båi dìng thêng xuyªn theo kÕ ho¹ch cña
11
cÊp trªn.
- Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng t«n vinh c¸c tÊm g¬ng tiªu biÓu trong c«ng t¸c x©y
dùng vµ ph¸t triÓn nhµ trêng.
Cô thÓ:
+ Hµng n¨m víi c¸c em häc sinh ®¹t thµnh tÝch trong häc tËp ®Òu ®îc khen
thëng xøng ®¸ng, kÞp thêi.
+ Tham mu víi héi khuyÕn häc nhµ trêng cã chÕ ®é hç trî ®èi víi nh÷ng em
häc sinh thi ®ç vµo c¸c trêng §¹i häc, Cao ®¼ng, häc sinh nghÌo vît khã.
+ Tham mu víi c¸c tæ chøc x· héi ®Ó trao nhiÒu suÊt häc bæng cho nh÷ng häc
sinh cã hoµn c¶nh khã kh¨n häc giái, gióp ®ì, ®éng viªn nh÷ng häc sinh hoµn
c¶nh ®Æc biÖt cã nguy c¬ bá häc tiÕp tôc ®i häc.
+ VËn ®éng häc sinh, phô huynh häc sinh trong viÖc cho con em cña m×nh tham
gia c¸c ho¹t ®éng ngo¹i khãa nh»m n©ng cao kü n¨ng sèng, kiÕn thøc x· héi nh:
®i häc tËp kinh nghiÖm, tham quan d· ngo¹i t×m hiÓu thiªn nhiªn, ®Êt níc, con
ngêi trong ®Þa bµn tØnh §ång Nai vµ c¸c tØnh l©n cËn.
+ VËn ®éng c¸c tæ chøc x· héi, m¹nh thêng qu©n, héi cùu häc sinh, héi CMHS,
gi¸o viªn, häc sinh nhµ trêng x©y dùng c¸c lo¹i quü “ quü v× häc sinh nghÌo”,
“quü x©y dùng nhµ t×nh th¬ng” ®Ó gióp ®ì kÞp thêi häc sinh nghÌo, x©y dùng
nhµ t×nh th¬ng cho c¸c gia ®×nh häc sinh cã hoµn c¶nh ®Æc biÖt khã kh¨n.
2.4.2.2 N©ng cao vai trß cña hiÖu trëng vµ gi¸o viªn trong viÖc huy ®éng
céng ®ång tham gia x©y dùng, ph¸t triÓn nhµ trêng.
2.4.2.2.1 C¸c thµnh tè cña qu¸ tr×nh huy ®éng céng ®ång:
- Chñ thÓ huy ®éng: HiÖu trëng.
- §èi tîng huy ®éng: L·nh ®¹o §¶ng, chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, phô huynh häc
sinh, cùu häc sinh, m¹nh thêng quan, c¸n bé gi¸o viªn,CNV nhµ trêng, c¸c
ban ngµnh ®oµn thÓ, c¸c tæ chøc x· héi, tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n, c¸c tæ chøc
quèc tÕ, c¸ nh©n ngêi níc ngoµi.
- Môc ®Ých huy ®éng: X©y dùng CSVC, ®éi ngò gi¸o viªn, x©y dùng m«i trêng
lµnh m¹nh, ph¸t triÓn chÊt lîng, hiÖu qu¶ gi¸o dôc.
- Néi dung huy ®éng: Lµ c¸c nguån lùc ( Tµi lùc, vËt lùc, nh©n lùc).
- BiÖn ph¸p huy ®éng cña hiÖu trëng: Qua vai trß cña Héi ®ång c¸c cÊp; Héi
12
CMHS, Héi khuyÕn häc nhµ trêng.
- Ph¬ng tiÖn huy ®éng.
- KÕt qu¶ huy ®éng.
2.4.2.2.2 Vai trß cña HiÖu trëng vµ gi¸o viªn ®èi víi viÖc huy ®éng céng ®ång
tham gia x©y dùng vµ ph¸t triÓn trêng THPT.
§Ó ph¸t huy vai trß chñ ®éng nßng cèt cña gi¸o dôc vµ nhµ trêng trong
viÖc huy ®éng céng ®ång tham gia x©y dùng vµ ph¸t triÓn trêng cÇn ph¶i nhÊn
m¹nh vai trß cña HiÖu trëng vµ tËp thÓ gi¸o viªn trong trêng. Cïng nh÷ng yÕu
tè vÒ ®¹o ®øc, hiÖu trëng ph¶i cã nh÷ng n¨ng lùc cÇn thiÕt lµ n¾m v÷ng vµ vËn
dông tèt ®êng lèi chÝnh s¸ch gi¸o dôc, nhÊt lµ b¶n chÊt “X· héi hãa gi¸o dôc”,
®Þnh híng toµn bé ho¹t ®éng cña c¸c lùc lîng x· héi vµo nhiÖm vô gi¸o dôc ,
h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch häc sinh. NhiÖm vô ®ã ®îc thùc hiÖn b»ng
viÖc tæ chøc c¸c qu¸ tr×nh gi¸o dôc, tøc lµ ch¨m lo tíi môc tiªu- néi dung ph¬ng ph¸p - ph¬ng tiÖn - ngêi d¹y - ngêi häc - kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh gi¸o
dôc.
C«ng t¸c qu¶n lý cña ngêi HiÖu trëng lµ xoay quanh viÖc tæ chøc c¸c qu¸ tr×nh
gi¸o dôc ®ã.
Cô thÓ ngêi HiÖu trëng cÇn:
- TËp hîp lùc lîng, h×nh thµnh tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c “X· héi hãa gi¸o
dôc”:
Héi CMHS, Héi khuyÕn häc ...
- ThÓ chÕ ho¸ c¸c chuÈn mùc, quy tr×nh, quy ph¹m theo quy ®Þnh cña Ph¸p luËt.
- Ph¸t huy søc m¹nh cña c¸c tæ chøc quÇn chóng, cña mäi lùc lîng x· héi.
- Ph¸t hiÖn vµ n¾m b¾t c¸c ®èi t¸c vÒ mäi mÆt, huy ®éng vµ s¾p xÕp lùc lîng.
- T¹o mèi quan hÖ réng r·i víi c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c tæ chøc, c¸ nh©n, tõ ®ã
t×m kiÕm vµ ph¸t hiÖn tiÒm n¨ng cña hä, khai th¸c ®óng ngêi, sö dông ®óng
viÖc.
- T¹o ®îc uy tÝn ®èi víi ®Þa ph¬ng, céng ®ång.
- Tham mu tèt víi cÊp trªn trong viÖc thùc hiÖn tèt c«ng t¸c “X· héi hãa gi¸o
dôc”.
Mäi ho¹t ®éng x· héi hãa c«ng t¸c gi¸o dôc ®Òu liªn quan ®Õn ngêi thÇy gi¸o
13
vµ nÕu nh x· héi hãa c«ng t¸c gi¸o dôc ®i ®óng b¶n chÊt cña nã lµ ®i s©u, ®i trùc
tiÕp vµo qu¸ tr×nh gi¸o dôc, th× hiÖu qu¶ x· héi hãa c«ng t¸c gi¸o dôc phô thuéc
c¨n b¶n vµo sù nhiÖt t×nh vµ tr¸ch nhiÖm cña ngêi thÇy gi¸o. ThÇy gi¸o lµm tèt
chøc tr¸ch cña m×nh sÏ lµ nguån lùc c¬ b¶n khÝch lÖ nhiÖt t×nh cña c¸c lùc lîng
x· héi, tõ ®ã mµ tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng riªng cho c«ng t¸c vËn ®éng nµy.
- Gi¸o viªn bé m«n vµ gi¸o viªn chñ nhiÖm ph¶I lµ ngêi nhËn thøc s©u s¾c vÒ
x· héi hãa c«ng t¸c gi¸o dôc vµ vai trß cña m×nh trong c«ng t¸c x· héi hãa gi¸o
dôc. Cµng ®i vµo ho¹t ®éng cô thÓ cña c«ng t¸c gi¸o dôc, nh÷ng ho¹t ®éng ë tÇm
vi m« cña nhµ trêng th× cµng ph¶i nhÊn m¹nh vai trß quyÕt ®Þnh cña thÇy gi¸o
®ã lµ ho¹t ®éng gi¶ng d¹y vµ gi¸o dôc.
Thực chất của xã hội hoá công tác giáo dục là huy động và tổ chức các lực lượng
xã hội cùng tham gia vào công việc giáo dụéc, là thực hiện sự phối hợp các lực
lượng trong và ngoài nhà trường để làm giáo dục nhằm hình thành và phát triển
nhân cách học sinh. Thầy giáo phải là nhân vật chính, là lực lượng chủ công, huy
động, tổ chức và thực hiện sự phối hợp. Không quên rằng nhà trường và thầy
giáo là một bên đối tác và là chủ thể của quan hệ phối hợp với các lực lượng
khác. Một khi nghĩa vụ của bên đối tác chủ yếu là thầy giáo lại không hoàn
thành thì không thể đòi hỏi ai khác. Cho nên, thầy giáo phải là người trong cuộc,
không phải cá nhân người thầy mà cả tập thể sư phạm của nhà trường cũng phải
như vậy.
- Trên cơ sở quan trọng đó, giáo viên và tập thể thầy, cô giáo phải thực hiện tốt
các quy định liên kết, phối hợp với các lực lượng xã hội. Đó là những hợp đồng
chất lượng, những cam kết, những thoả thuận …giữa giáo viên chủ nhiệm , bộ
môn với gia đình, với các lực lượng xã hội và với nhà trường. Ký kết với nhà
trường cũng vậy.
Vì nếu cá nhân, tập thể không thực hiện được điều đã ký kết với nhà trường thì
nhà trường không thực hiện nghĩa vụ một bên đối tác với xã hội.
- Cần đặc biệt nhấn mạnh vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp, chủ nhiệm khối
trong việc thực hiện những ký kết nói trên. Chủ nhiệm là giáo viên quản lý của
lớp, đảm bảo cho việc thực hiện nghĩa vụ một bên đối tác của nhà trường. Chủ
nhiệm chịu trách nhiệm toàn diện mọi hoạt động giáo dục, trong đó việc giảng
14
dạy là phần quan trọng. Những hoạt động ngoại khoá, việc tham gia cung cấp tư
liệu cho phần mềm về nội dung giáo dục trong nhà trường không phải là sở
trường của các lực lượng xã hội. Chỗ mạnh của các lực lượng xã hội đó là các
hoạt động ngoại khoá và ngoài nhà trường, ví dụ như: Hoạt động dã ngoại, tham
quan, sinh hoạt hè, giáo dục trên địa bàn dân cư … và chương trình ngoại khoá
nói chung. Ở đây vai trò liên kết thực hiện và cố vấn sư phạm thuộc về giáo viên
chủ nhiệm. Nổi bật lên hai vấn đề lớn là giáo dục gia đình và xây dựng môi
trường xã hội lành mạnh có lợi cho việc giáo dục. Để làm hai việc này phải có
vai trò của giáo viên chủ nhiệm: xây dựng quan hệ, tổ chức liên kết, tiến hành
các hoạt động…
- Giáo viên nói chung phải tham gia và tổ chức tốt sự tham gia của các lực lượng
xã hội hoá công tác giáo dục ở địa phương, từ việc xây dựng kế hoạch của từng
hoạt động cho đến việc tổ chức thực hiện và đánh giá. Họ phải lăn lộn trong thực
tế, vận dụng tri thức và kinh nghiệm sư phạm của mình, học hỏi kinh nghiệm
quần chúng để có hiểu biết và kỹ năng tổ chức, hướng dẫn việc làm cho các lực
lượng xã hội.
- Họ phải có quan hệ tốt với các tổ chức quần chúng, các lực lượng xã hội, nhất
là với các gia đình học sinh, với mọi tầng lớp nhân dân… tuỳ theo yêu cầu của
công việc được giao.
Chủ yếu là xây dựng quan hệ gắn bó với các tổ chức giáo dục như Hội đồng giáo
dục, Ban đại diện cha mẹ học sinh, Hội khuyến học, Hội Bảo trợ học đường…
Phải là quan hệ thân tình chứ không dừng lại quan hệ công tác thì mới thu thập
được thông tin về mọi mặt và biến họ thành nòng cốt thực hiện. Phải là nơi tin
cậy
để
quần
chúng
có
chỗ
dựa
và
có
hướng
đi
đúng
đắn.
Tất nhiên, giáo viên, nhất là giáo viên chủ nhiệm phải có năng lực vận động
quần chúng, biết khích lệ động viên phát huy nhiệt tình và sáng kiến của quần
chúng, tổ chức quần chúng thành sức mạnh, thành lực lượng thực hiện tích cực.
Để khích lệ sự nhiệt tình của các lực lượng xã hội ủng hộ giáo dục, giáo viên cần
chú ý đến những việc như:
+ Nâng cao nhận thức, sự tự giác và tinh thần làm chủ của quần chúng bằng mọi
15
hình thức tuyên truyền xã hội và công tác cá nhân. Trong nhận thức đó có cả
nhiệt tình, trách nhiệm, nghĩa vụ và lợi ích … để họ hăng hái tham gia.
+ Đảm bảo hiệu quả của công việc, không hình thức chủ nghĩa, đem lại lợi ích
thiết thực.
+ Động viên, khen thưởng kịp thời “một trăm tiền công không bằng một đồng
tiền thưởng”, “một miếng giữa làng bằng một sàng xó bếp”. Được xã hội đánh
giá đúng công lao.
+ Có phương pháp công tác tốt.
- Muốn làm tốt những điều nói trên, giáo viên phải là thành viên gắn bó với cộng
đồng hay ít nhất là có quan hệ tốt với địa phương ( dù là giáo viên người địa
phương hay giáo viên từ nơi khác đến, là giáo viên nông thôn hay giáo viên ở
thành thị).
Muốn có quan hệ tình cảm tốt, phải có quan hệ công tác tốt và ngược lại. Nhưng
một việc cần làm là cố gắng tham gia vào các tổ chức ở địa phương từ cơ quan
Đảng, chính quyền đến các tổ chức chính trị, xã hội, quần chúng, các tập thể ở
địa phương và cố gắng làm được những việc có lợi ích cho họ.
Ngêi thÇy lµ nh©n vËt chÝnh, chñ c«ng ®Ó tæ chøc, thùc hiÖn, phèi hîp c¸c lùc
lîng tham gia. §Æc biÖt ë vïng n«ng th«n, miÒn nói, vai trß uy tÝn cña ngêi
thÇy rÊt lín, cã t¸c dông huy ®éng, thuyÕt phôc céng ®ång. Tõng gi¸o viªn lµ ®èi
t¸c trong thùc hiÖn c¸c hîp ®ång tr¸ch nhiÖm... cho nªn thÇy gi¸o ph¶i lµ tÊm
g¬ng s¸ng vÒ nhiÒu mÆt: ®¹o ®øc tèt, ph¶i d¹y giái, gi¸o dôc trÎ giái, cã n¨ng
lùc tæ chøc quÇn chóng, có tín nhiệm với quần chúng, địa phương…
Cô thÓ:
- Thùc hiÖn c«ng t¸c tuyªn truyÒn, gi¸o dôc, huy ®éng c¸c nguån lùc ®Ó ph¸t
triÓn nhµ trêng th«ng qua viÖc tæ chøc c¸c ngµy lÔ lín: 8/3, 20/11, 26/3...
- Tæ chøc gÆp mÆt, ®éng viªn c¸c em häc sinh cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong häc
tËp, ®éng viªn khen thëng kÞp thêi.
- Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng giao lu, kÕt nghÜa víi c¸c ®¬n vÞ b¹n nh»m tranh thñ sù
®ång t×nh, ñng hé c¶ vÒ vËt chÊt lÉn tinh thÇn.
- Ph¸t ®éng c¸c phong trµo trång c©y xanh, t¹o c¶nh quan m«i trêng gi¸o dôc,
t¹o ®îc m«i trêng xanh, s¹ch, ®Ñp , t¹o niÒm phÊn khëi, tù hµo trong ®éi ngò
16
CBGV& häc sinh.
2.4.2.2.3. Muèn c¸c ho¹t ®éng “X· héi hãa gi¸o dôc” ®¹t kÕt qu¶ cÇn ph¶i kÕ
ho¹ch ho¸. ViÖc lËp kÕ ho¹ch ph¶i cã c¨n cø khoa häc, phï hîp víi ®iÒu kiÖn,
hoµn c¶nh vµ tÝnh ®Æc thï cña ®Þa ph¬ng. KÕ ho¹ch ®ã ph¶i lµ mét bé phËn
h÷u c¬ trong kÕ ho¹ch cña n¨m häc.
KÕ ho¹ch lµ kh©u c¬ b¶n, khëi ®Çu cña qu¸ tr×nh qu¶n lý, nã v¹ch ra môc tiªu,
biÖn ph¸p, thêi gian, kÕt qu¶ c«ng viÖc...ViÖc lËp kÕ ho¹ch ph¶i tu©n thñ c¸c
nguyªn t¾c:
- Môc ®Ých ph¶i râ rµng.
- Ph¶i ®ùa trªn c¬ së khoa häc vµ sè liÖu ®¸ng tin cËy.
- KÕ ho¹ch ®Ò ra ph¶i ®o, ®Õm ®îc khi triÓn khai thùc hiÖn.
- KÕ ho¹ch ph¶i cã tÝnh kh¶ thi.
- Mäi kÕ ho¹ch côc bé cña c¸c bé phËn cÇn ®îc lång ghÐp trong kÕ ho¹ch
chung.
- C¸c kÕ ho¹ch cÇn linh ho¹t.
- KÕ ho¹ch ph¶i ®îc c«ng khai ho¸.
a. Giai ®o¹n tiÒn kÕ ho¹ch:
Dù b¸o, chuÈn ®o¸n: HiÖu trëng ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng nhµ trêng ( §iÓm m¹nh,
®iÓm yÕu, nguån lùc...); ph©n tÝch t×nh h×nh m«i trêng x· héi ®Ó biÕt c¸c c¬ héi
cÇn tËn dông vµ c¸c nguy c¬ th¸ch thøc cÇn tr¸nh; Dù ®o¸n chiÒu híng ph¸t
triÓn vÒ c¸c chØ tiªu cã trong kÕ ho¹ch, dù b¸o c¸c ho¹t ®éng cña nhµ trêng
nh»m gãp phÇn thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Þa ph¬ng.
b. Giai ®o¹n x©y dùng kÕ ho¹ch s¬ bé:
X©y dùng hÖ thèng c¸c môc tiªu, chØ tiªu cÇn ®¹t ®îc; x©y dùng c¸c ®iÒu kiÖn
cÇn thiÕt ( Nguån lùc cÇn huy ®éng, ph¬ng tiÖn, thiÕt bÞ, tµi chÝnh...) cho kÕ
ho¹ch; ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn.
ViÖc huy ®éng c¸c nguån lùc cÇn lu ý:
+ Huy ®éng ai? Lùc lîng nµo?
+ Huy ®éng híng vµo môc ®Ých nµo?
+ Huy ®éng híng vµo c¸c nguån lùc nµo?
+ Huy ®éng nh thÕ nµo?
17
c. X©y dùng kÕ ho¹ch chÝnh thøc:
§©y lµ giai ®o¹n rÊt quan träng v× c¨n cø vµo c¸c tiÒm n¨ng ®· cã vµ nh÷ng
kh¶ n¨ng sÏ cã mµ x¸c ®Þnh râ hÖ thèng môc tiªu, néi dung ho¹t ®éng, c¸c biÖn
ph¸p cÇn thiÕt ®Ó chØ râ tr¹ng th¸i mong muèn cña nhµ trêng khi kÕt thóc n¨m
häc.
KÕt qu¶ cña giai ®o¹n nµy lµ cÇn ®¹t ®îc sù thèng nhÊt cao.
Trªn c¬ së kÕ ho¹ch s¬ bé, HiÖu trëng x©y dùng kÕ ho¹ch chÝnh thøc cã tham
kh¶o ý kiÕn cña c¸c ®ång chÝ phã hiÖu trëng, chñ tÞch c«ng ®oµn, tæ trëng
chuyªn m«n... Sau ®ã th¶o tËp thÓ tõ Chi bé - c¬ quan vµ th«ng qua héi nghÞ
c«ng chøc hµng n¨m.
Sau khi tæng hîp c¸c ý kiÕn cña c¬ quan, ®ång chÝ hiÖu trëng chØnh söa l¹i b¶n
kÕ ho¹ch råi tr×nh cÊp trªn phª duyÖt.
Khi ®îc cÊp trªn phª duyÖt HiÖu trëng míi tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch.
Nh vËy c«ng t¸c “X· héi hãa gi¸o dôc” ®· ®îc kÕ ho¹ch ho¸ trong kÕ ho¹ch
ho¹t ®éng c¶ n¨m häc vµ nã ®îc thùc hiÖn ë tõng néi dung, cã sù g¾n kÕt.
III. HIÖU QU¶ CñA §Ò TµI
XuÊt ph¸t tõ c¬ së khoa häc, ph©n tÝch thùc tr¹ng b¶n th©n t«i ®· lý gi¶i 3
biÖn ph¸p qu¶n lý nh»m n©ng cao c«ng t¸c “X· héi hãa gi¸o dôc” ë trêng
THPT Xu©n Léc chóng t«i. Thùc tÕ trong nh÷ng n¨m häc võa qua nhµ trêng
chóng t«i ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p trªn ®Ó thùc hiÖn c«ng t¸c “X· héi hãa gi¸o
dôc” vµ bíc ®Çu ®· cã kÕt qu¶ kh¶ quan tÝch cùc: §ã lµ gi¶i quyÕt nh÷ng khã
kh¨n cña mét nhµ trêng ë khu vùc miÒn nói, CSVC cßn thiÕu thèn, trang thiÕt bÞ
giµnh cho gi¶ng d¹y cha ®Çy ®ñ...
Nh ®· ph©n tÝch ë b¶ng sè liÖu ë phÇn trªn (môc 2.4.1.2 Thùc tr¹ng vÒ c¬ së vËt
chÊt). C¸c c«ng tr×nh kh¸c nh: x©y c¨n tin, nhµ ®Ó xe gi¸o viªn, häc sinh…cã
®îc ®Òu do c«ng t¸c x· héi hãa gi¸o dôc cña nhµ trêng mang l¹i.
Trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ( M¸y chiÕu ®a n¨ng, m¸y tÝnh,b¶ng tõ...) 50% do nhµ
trêng vµ héi CMHS, Héi khuyÕn häc, Ban liªn l¹c héi cùu häc sinh nhµ trêng
mua s¾m, cßn l¹i do Nhµ níc ®Çu t.
Nh vËy thùc tr¹ng ®ã ph¶n ¸nh nh÷ng kÕt qu¶ bíc ®Çu trong qu¸
tr×nh thùc hiÖn c«ng t¸c x¸ héi hãa gi¸o dôc cña nhµ trêng
18
Tõ n¨m häc 2007-2008 ®Õn nay do ®iÒu kiÖn CSVC nhµ trêng cha ®ñ ®¸p øng
nhu cÇu häc tËp cña c¸c em häc sinh ngµy cµng cao
N¨m häc 2007-2008: 50 líp
N¨m häc 2008-2009: 60 líp
N¨m häc 2009-2010: 44 líp
N¨m häc 2010-2011: 44líp
N¨m häc 2011-2012: 44 líp
Trong khi ®ã Nhµ níc míi ®Çu t x©y dùng ®îc 32 phßng häc, cha cã đủ c¸c
phßng chøc n¨ng nªn kh«ng ®ñ phßng ®Ó häc sinh tham gia häc tËp, nghiªn cøu.
V× vËy trong n¨m häc võa qua nhµ trêng ®· tranh thñ sù ®ång t×nh, ñng hé c¸c
cÊp ban ngµnh x©y thªm ®îc 01 héi trêng, 1 d·y nhµ 3 tÇng gåm 18 phßng
häc, phßng chøc n¨ng, c¶i t¹o s©n häc thÓ dôc vµ n¨m häc 2012-2013 lµ c¶i t¹o
nhiÒu h¹ng môc ®· xuèng cÊp do ®· ®îc x©y dùng tõ l©u vµ x©y míi mét sè
h¹ng môc nh nhµ ®Ó xe, c¨n tin, cét cê…§©y còng lµ kÕt qu¶ ®¸ng ghi nhËn
trong viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c “X· héi hãa gi¸o dôc “ trong nhµ trêng, t¹o ®iÒu
kiÖn thuËn lîi gi¶i quyÕt nhu cÇu häc tËp bøc xóc cña nh©n d©n ®Þa ph¬ng.
Cã thÓ nãi trong nh÷ng n¨m qua nhµ trêng ®· x©y dùng ®îc m¹ng líi céng
®ång tr¸ch nhiÖm tõ tØnh, huyÖn, x· vµ PHHS. §©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè
quan träng gióp trêng ®¹t kÕt qu¶ ph¸t triÓn gi¸o dôc nh ngµy h«m nay: §éi
ngò CBGV ®¹t mÆt b»ng cña tØnh vÒ sè lîng, chÊt lîng; kÕt qu¶ häc tËp cña
HS n¨m sau cao h¬n n¨m tríc; CSVC cña nhµ trêng ngµy cµng khang trang,
s¹ch ®Ñp; kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c cuéc vËn ®éng lín trong toµn ngµnh ®Òu ®¹t kÕt
qu¶ cao.
Trong ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i kh«ng thÓ ngay mét lóc hoÆc x©y dùng vµ ph¸t triÓn
vît bËc mµ ph¶i t¹o nÒn mãng v÷ng ch¾c cho nh÷ng bíc ®ét ph¸ sau nµy, t¹o
nÒn t¶ng cho viÖc hoµn thµnh tèt nhiÖm vô vµ gãp phÇn thùc hiÖn c«ng cuéc “
CNH - H§H” ®Êt níc.
Lµ ngêi lµm c«ng t¸c qu¶n lý häc sinh vµ tham mu cho chi bé, ban gi¸m
hiÖu, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i n¾m ®îc c¸c c¬ së lý luËn, dùa vµo c¬ së ph¸p lý, c¨n
cø vµo thùc tiÔn cña ®¬n vÞ m×nh ®Ó tæ chøc, thùc hiÖn qu¸ tr×nh gi¸o dôc, ®¹t
®îc môc tiªu chung.
19
Ngoµi c¸c biÖn ph¸p ®· nªu trªn, cßn nhiÒu khÝa c¹nh cha cã ®iÒu kiÖn ®Ò cËp
®Õn nh:
- B»ng mäi h×nh thøc cña nhµ qu¶n lý cÇn më réng m«i trêng cho nh©n d©n thùc
sù lµm chñ sù nghiÖp gi¸o dôc ë mäi mÆt.
- TiÕp cËn víi c¸c biÖn ph¸p n©ng cao tr¸ch nhiÖm céng ®ång trong sù nghiÖp
gi¸o dôc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi ( ChuyÓn h¼n c¸c c¬ së gi¸o dôc sang h×nh thøc t
nh©n ho¸, lÊy chÊt lîng lµm néi dung c¨n b¶n...) ®Æc biÖt trong xu thÕ héi nhËp
hiÖn nay.
- TiÕn hµnh “X· héi hãa gi¸o dôc” trong mèi quan hÖ víi d©n chñ ho¸ gi¸o dôc.
Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn suy nghÜ cha chÝn muåi, b¶n th©n t«i còng coi ®©y
lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò m×nh cÇn tiÕp tôc suy nghÜ, nghiªn cøu ®Ó t×m ra
nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao h¬n n÷a kÕt qu¶ cña c«ng t¸c “X· héi hãa gi¸o
dôc” ë ®¬n vÞ trong thêi gian tíi.
IV. §Ò XUÊT, KHUYÕN NGHÞ KH¶ N¡NG ¸P DôNG
- §èi víi Së GD&§T, Së kÕ ho¹ch ®Çu t tØnh §ång Nai hoµn thµnh vµ sím bµn
giao c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh ®ang x©y dùng t¹o ®iÒu kiÖn cho nhµ trêng
chóng t«i lµm tèt c«ng t¸c ph¸t triÓn nhµ trêng trong n¨m häc míi vµ nh÷ng
n¨m häc tiÕp theo.
- C¸c c¬ quan cÊp trªn cÇn cã híng dÉn cô thÓ, t¹o quy chÕ më ®Ó huy ®éng tèi
®a nguån lùc, søc d©n trong viÖc ®Çu t CSVC vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c phôc vô
cho viÖc gi¸o dôc ë ®Þa ph¬ng, ®¬n vÞ./.
V. TµI LIÖU THAM KH¶O
1. Văn kiện Hội nghị lần thứ 6 BCH Trung ương khoá IX - Đảng cộng sản Việt
Nam.
2. Văn kiện Đại hội Đảng XI - Đảng cộng sản Việt Nam.
3. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ IX.
4. Nghị quyết 01/NQ/2012/CP của Chính phủ.
5. Quyết định 20/2005/BGD&ĐT của Bộ giáo dục và đào tạo về đề án phát triển
Xã hội hóa giáo dục giai đoạn 2006-2010,
6. Luật giáo dục 2010
7. Nghị quyết của chính phủ số 90/CP ngày 21/8/1997 về phương hướng chủ
20
- Xem thêm -