MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
KIỂM TRA NỘI BỘ TRƯỜNG HỌC ”
PHẦN THỨ NHẤT: LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1.1 Lý do khách quan:
- Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần VIII và IX Đảng ta đều xác định và nhấn
mạnh: “ Giáo dục là quốc sách hàng đầu là một trong những động lực quan
trọng tạo sự chuyển biến toàn diện trong phát triển giáo dục và đào tạo”
- Xuất phát từ quan điểm chỉ đạo của Đảng về giáo dục - đào tạo, thực hiện
chiến lược phát triển giáo dục 2010 - 2020, ngành giáo dục đang tích cực từng
bước đổi mới nội dung chương trình đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới
phương pháp dạy học, đổi mới công tác quản lý giáo dục, công tác kiểm tra nội
bộ trường học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo qua quá trình hình
thành nhân cách công dân. Thực hiện tốt công tác kiểm tra nội bộ trường học là
thực hiện chức năng quản lý giáo dục, chức năng thiết yếu của các cơ quan quản
lý giáo dục, là công cụ sắc bén góp phần tăng cường hiệu lực và hiệu quả giáo
dục. Như Bác Hồ đã nói:“ Thanh tra là tai mắt của trên, là người bạn của
dưới”
- Thanh tra, kiểm tra giáo dục là sự nghiệp của cán bộ lãnh đạo giáo dục: Lãnh
đạo cần phải kiểm tra, thanh tra thường xuyên. “ Không coi trọng kiểm tra nội
bộ trường học tức là tự tước mất vũ khí cần thiết của người lãnh đạo” - Phạm
Văn Đồng
- Cũng trong nghị quyết TW II khoá VIII đã nêu những giải pháp phát triển giáo
dục cùng với việc cải tiến các vấn đề về công tác thanh tra, kiểm tra nội bộ
trường học được nêu “Hoàn thiện hệ thống thanh tra giáo dục, tăng cường cán
bộ thanh tra, tập trung vào thanh tra kiểm tra chuyên môn.”
- Trường THCS Đọi Sơn nằm trong hệ thống giáo dục của phòng Giáo dục và
Đào tạo Duy Tiên và hệ thống giáo dục công lập của nhà nước vì thế phải tuân
thủ các văn bản pháp quy, quy chế, quyết định về tổ chức hoạt động của hệ
thống thanh tra kiểm tra các cấp.
1.2 Lý do chủ quan:
- Trong những năm gần đây, do nhận thức và xác định rõ vai trò công tác thanh
tra, kiểm tra nội bộ trường học nên trường THCS Đọi Sơn đã chú trọng đổi mới
công tác kiểm tra nội bộ trường học từ khâu xây dựng kế hoạch đến thực hiện kế
hoạch.
- Là một trường có đủ cơ sở vật chất cho công tác giảng dạy và học tập, BGH
năng động nhiệt tình có trình độ chuyên môn vững. Do vậy một số năm gần đây
do làm tốt công tác kiểm tra nội bộ trường học nên nhà trường đã thu được một
số thành công nhất định:
- Năm học 2009 – 2010 Trường tự kiểm tra và đánh giá : Tốt.
- Năm học 2010 - 2011 Phòng Giáo dục và Đào tạo Duy Tiên thanh tra toàn diện
đánh giá : Tốt.
- Xuất phát từ những nguyên nhân khách quan và chủ quan trên tôi mạnh dạn
lựa chọn đề tài nghiên cứu là: “ Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng
kiểm tra nội bộ trường học “
1.3 Mục đích nghiên cứu:
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng kiểm tra nội bộ trường học
trường THCS giúp công tác quản lý trường học hoạt động đúng mục đích.
1.4 Đối tượng, cơ sở nghiên cứu:
- Nghiên cứu về giải pháp nâng cao chất lượng kiểm tra hoạt động nội bộ trường
học, đối tượng chính là giáo viên đang trực tiếp giảng dạy tại nhà trường trong
những năm học gần đây. Cơ sở nghiên cứu là nghiên cứu các văn bản hướng dẫn
về nghiệp vụ thanh tra kiểm tra nội bộ trường học của Bộ GD& ĐT và Sở
GD&ĐT và kết hợp với phương pháp phân tích - tổng hợp - điều tra - quan sát và tổng hợp kinh nghiệm trong công tác thanh tra kiểm tra nội bộ trường học
trong 2 năm trở lại đây
PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
1. Cơ sở lý luận của đề tài:
- Theo quan điểm của Đảng và nhà nước về quản lý giáo dục mang tính chính
trị cao và nó luôn gắm liền với đường lối, chính sách của Đảng, phục vụ cho
mục tiêu giáo dục mà Đảng ta đã đạt ra. Thanh tra là một chức năng thiết yếu
của quản lý giáo dục trong chu trình quản lý giáo dục không thể thiếu khâu
thanh tra, kiểm tra. Bởi vì thanh tra giáo dục, kiểm tra nội bộ trường học nhằm
đảm bảo tính pháp chế, tăng cường kỷ luật trong quản lý giáo dục do đó nó
mang tính chất pháp quyền, nó luôn luôn được đặt dưới đường lối chính sách
của Đảng và Nhà nước nhằm thực hiện tốt mục tiêu giáo dục, đào tạo. Thanh tra,
kiểm tra có tính chất Nhà nước của cơ quan quản lý cấp trên đối với cấp dưới.
Do tổ chức thanh kiểm tra thực hiện nhằm phát huy nhân tố tích cực phòng
ngừa, xử lý các hành vi vi phạm góp phần thúc đẩy cơ quan hoàn thành thực
hiện đúng kế hoạch đã đặt ra. Đồng thời hoàn thiện cơ chế quản lý tăng cường
tính pháp chế XHCN bảo vệ lợi ích Nhà nước, các quyền lợi, lợi ích hợp pháp
của cơ quan. Kiểm tra nội bộ trường học là công tác kiểm tra chuyên ngành vừa
bộc lộ quyền lực Nhà nước, vừa đảm bảo dân chủ, kỷ cương trong hoạt động
giáo dục và đào tạo.
- Vì vậy công tác thanh kiểm tra nói chung và công tác kiểm tra nội bộ trường
học nói riêng có một vai trò rất quan trọng trong những tác động của xã hội và
chất lượng giáo dục. Hồ Chí Minh đã viết: “Có kiểm tra mới huy động được
tinh thần tích cực và lực lượng to tát của cá nhân, mới biết rõ năng lực và
khuyết điểm của cán bộ, mới sửa chữa và giúp đỡ kịp thời”.
2.Cơ sở pháp lý của đề tài:
- Thanh tra giáo dục là thanh tra chuyên ngành thực hiện quyền thanh tra Nhà
nước về giáo dục và đào tạo. Vừa bộc lộ quyền lực Nhà nước, vừa đảm bảo tính
dân chủ, kỷ cương trong hoạt động giáo dục có tính chất hành chính, pháp chế Nhà nước.
- Tổ chức thanh tra giáo dục do pháp luật quy định, cấp trên bổ nhiệm và hoạt
động theo luật định.
- Hoạt động thanh tra giáo dục gồm: Thanh tra Bộ GD-ĐT, thanh tra Sở, Thanh
tra phòng, Ban giám hiệu kiểm tra nội bộ trường học. Hành lang pháp lý của
thanh tra giáo dục là các văn bản luật và pháp quy cơ sở pháp lý của thanh tra
phòng GD - ĐT là nghị định số 101/2002/NĐ - CP ngày 10/12/2002 về tổ chức
hoạt động của Thanh tra GD.
- Luật giáo dục
- Luật thanh tra.
- Nghị định số 43/2000/NĐ - CP ngày 30/8/2000 quy định chi tiết và hướng dẫn
thi hành một số điểm của luật giáo dục.
- Điều lệ Trường trung học ban hành theo quyết định số 23/2000/QĐ - BGD &
ĐT ngày 11/7/2000 của Bộ trưởng Bộ GD - ĐT.
- Quyết định số 04/2000/QĐ - BGD & ĐT ngày 01/3/2000 về việc ban hành quy
chế dân chủ trong hoạt động của nhà trường của Bộ trưởng bộ GD - ĐT.
- Thông tư số 07/2004/TT-BGD&ĐT ngày 30/3/2004 về việc hướng dẫn thanh
tra toàn diện trường phổ thông và thanh tra hoạt động sư phạm của giáo viên phổ
thông của Bộ trưởng bộ GD - ĐT.
- Hướng dẫn số 106 ngày 31/3/2004 về thanh tra toàn diện trường phổ thông và
thanh tra hoạt động sư phạm của giáo viên phổ thông của Bộ trưởng bộ GD-ĐT.
- Chỉ đạo công tác thanh tra, kiểm tra nội bộ trường học của Sở Giáo dục & Đào
tạo Hà Nam và Phòng Giáo dục & Đào tạo Duy Tiên trong các năm học.
3.Thực trạng về công tác kiểm tra nội bộ trường THCS Đọi Sơn trong những
năm gần đây.
- Xã Đọi Sơn là một xã thuần nông, điều kiện kinh tế còn gặp rất nhiều khó
khăn. Toàn xã có 7 thôn xóm, là một xã điểm nóng về tệ nạn xã hội nên công tác
giáo dục còn chưa thuận lợi.
- Tuy vậy nhiều năm qua trường THCS Đọi Sơn đã chú trọng đến công tác kiểm
tra nội bộ trường học. Bằng giải pháp xây dựng một mạng lưới cộng tác viên
giúp BGH trong công tác kiểm tra hoạt động sư phạm của giáo viên. Mỗi tổ
khoa học lấy 2 đồng chí giáo viên có kinh nghiệm và chuyên môn vững (Giáo
viên có giải thưởng giáo viên giỏi cấp huyện ) từ đó xây dựng được lòng tin vào
đội ngũ thanh kiểm tra trong trường học của giáo viên.
- Sự nghiệp GD&ĐT những năm gần đây đã có những bước phát triển nhanh và
vững chắc. Quy mô trường học được nâng cấp xây dựng khang trang. Đảng uỷ,
UBND xã Đọi Sơn đã xây dựng được các phòng học chức năng cao tầng mới
kiên cố đưa vào sử dụng tháng 8/2010.
- Năm 2009-2010 Trường có 12 lớp tổng số : 446 học sinh
- Năm học 2010 -2011 trường có 8 lớp tổng số : 308 học sinh
- Năm học 2011 -2012 trường có 8 lớp tổng số : 291 học sinh
- Tháng 11/2010 trường THCS Đọi Sơn đựơc UBND tỉnh Hà Nam, Sở GD &
ĐT Hà Nam công nhận trường chuẩn quốc gia
- Về công tác phổ cập trường THCS Đọi Sơn được công nhận là trường đạt phổ
cập giáo dục trung học cơ sở năm 2001.
- Về cơ sở vật chất trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy và học tập được quan
tâm và không ngừng đầu tư, có đủ các trang thiết bị ( 1bộ/khối), có đủ các phòng
học bộ môn( theo tiêu chuẩn trường chuẩn). Mục tiêu phấn đấu của nhà trường
trong năm các năm tiếp theo là xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia sau 5 năm
và tiến tới đạt kiểm định chất lượng giáo dục THCS.
- Bảng thống kê tình hình đội ngũ
Sốlượng,
Tổng số Cán bộ quản Đảng viên Đại học
chất lượng cán bộ, giáo
lý nhà
đội ngũ
viên và
trường
nhân viên
Cao đẳng Trung cấp
Năm học
2009 2010
36
3
14
11
20
5
(
NVHC )
2010 2011
30
3
15
14
12
4
(
NVHC )
- Từ những vấn đề trên nhà trường đã xây dựng chương trình kế hoạch kiểm tra
nội bộ trường học như sau:
- Xây dựng kế hoạch kiểm tra một cách chi tiết, khoa học có tính khả thi ngay từ
đầu năm học đã có kế hoạch kiểm tra toàn diện giáo viên theo lịch cụ thể của
từng tháng, xây dựng chuyên đề thanh tra, kiểm tra toàn diện kế hoạch kiểm tra
chuyên đề giáo viên công khai trong năm học để giáo viên chủ động trong công
tác thanh tra kiểm tra. BGH xây dựng quy chế đánh giá rõ ràng chi tiết dựa trên
các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước và có sự vận dụng linh hoạt điều
chỉnh cho phù hợp với nhà trường.
- Thường xuyên tổ chức bỗi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra cho đội ngũ cộng tác
viên, cử các đồng chí giáo viên đó đi học tập hoặc tập huấn công tác thanh tra,
kiểm tra do cấp trên tổ chức.
- Đầu tư đến chất lượng đội ngũ cộng tác viên bằng cách tuyển chọn những giáo
viên vững vàng về chuyên môn, có tinh thần trách nhiệm trong công tác.
- Thực hiện tốt chế độ báo cáo và rút kinh nghiệm cho giáo viên trong các đợt
kiểm tra toàn diện hoặc kiểm tra chuyên đề để giáo viên nhận rõ ưu điểm và hạn
chế cần khắc phục.
- Thực hiện tốt công tác tư vấn thúc đẩy cho giáo viên trong nhà trường phát
hiện sớm những thiếu xót và sai phạm của đối tượng kiểm tra.
- Kiến nghị và tham mưu kịp thời đúng đắn với các cấp quản lý về những thiếu
xót, sai lệch trong việc thực hiện các hoạt động chuyên môn quản lý hoặc những
vấn đề nảy sinh giúp các cấp quản lý nắm bắt được những thông tin và tự điều
chỉnh kế hoạch một cách cụ thể và có tính khả thi.
- Trong những năm gần đây trường THCS Đọi Sơn đã coi trọng công tác kiểm
tra toàn diện giáo viên, kiểm tra chuyên đề giáo viên. Duy trì kỷ cương nề nếp
dạy học, hạn chế đến mức tối thiểu giáo viên vi phạm quy chế chuyên môn góp
phần nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường, hoàn thành tốt kế hoạch
đổi mới phương pháp giảng dạy, đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.
- Kết quả kiểm tra toàn diện và kiểm tra chuyên đề giáo viên trong các năm học
2009 - 2010, 2010 – 2011 như sau:
Năm
học
20092010
20102011
Tổng Tổng số giáo Kiểm tra toàn diện Kiểm tra chuyên đề
Tổng
số giáo
viên
số lớp
viên KTTD,KTCĐ Tốt Khá ĐYC Tốt Khá ĐYC
12
28
28
5
7
9
7
8
22
22
5
4
7
5
- Năm học 2009-2010 nhà trường kiểm tra nội bộ trường học kết quả tự xếp
loại: Tốt
- Năm học 2010-2011 nhà trường được Phòng Giáo dục và Đào tạo Duy Tiên
thanh tra toàn diện kết quả xếp loại: Tốt
- Có những kết quả trên là do Phòng Giáo dục - Đào tạo đã quan tâm coi trọng
công tác thanh tra, nhà trường quan tâm coi trọng công tác kiểm tra nội bộ
trường học. Mặt khác những năm gần đây Đảng, Nhà nước, Sở giáo dục
GD&ĐT và Phòng GD&ĐT thực sự coi trọng công tác thanh tra là một nhiệm
vụ quan trọng vì thế hàng năm kế hoạch thanh kiểm tra của nhà trường được
đồng chí hiệu trưởng chỉ đạo chặt chẽ và Phòng GD & ĐT phê duyệt nên đã thu
được nhiều kết quả như trên.
* Một số tồn tại trong công tác kiểm tra nội bộ trường THCS Đọi Sơn.
- Bên cạnh những kết quả đã đạt được trong công tác kiểm tra nội bộ trường
học trường THCS Đọi Sơn còn một số tồn tại sau:
- Nhận thức của một số giáo viên còn hạn chế, họ chỉ coi trọng giờ dạy mà bỏ
qua rất nhiều công tác khác, cán bộ cộng tác viên kiểm tra chỉ coi trọng dự giờ
thăm lớp chưa chú ý đến chất lượng tư vấn thúc đẩy sau kiểm tra toàn diện.
- Kết quả đánh giá vẫn còn nặng về hình thức động viên khích lệ, đánh giá chưa
chính xác, chưa thật sự có biện pháp tư vấn thúc đẩy hoạt động sư phạm giúp
người quản lý có thông tin chính xác, kịp thời có những quyết định kế hoạch
biện pháp xử lý đúng đắn.
- Việc xây dựng kế hoạch cho công tác kiểm tra nội bộ trường học đã có nhưng
vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của nghành trong chiến lược phát triển giáo dục
và đổi mới phương pháp giáo dục.
- Đội ngũ cộng tác viên cơ sở đã có chủ yếu là kiêm nhiệm, các đồng chí đó
cũng chưa thấy hết được vai trò, tầm quan trọng của công tác thanh tra. Hệ
thống cộng tác viên kiểm tra còn thiếu đồng bộ mới chỉ chú trọng được các môn
học nhiều giờ, số môn học ít giờ chưa được quan tâm đúng mức. Kế hoạch kiểm
tra toàn diện, hoặc kiểm tra chuyên đề đều báo trước một tuần, thời gian kiểm
tra lại ngắn những đồng chí giáo viên được kiểm tra toàn diện cũng chỉ kiểm tra
hồ sơ của giáo viên và dự hai đến ba tiết học trên lớp. Vì thế giáo viên đã biết
trước nên việc kiểm tra ít nhiều cũng chưa được khách quan, trung thực. Hoạt
động sư phạm phong trào của lớp của giáo viên được đẩy mạnh trong giai đoạn
kiểm tra xong lại lắng xuống sự sôi nổi trong phong trào dạy và học chưa được
diễn ra thường xuyên để trở thành hoạt động chung của nhà trường.
- Việc kiểm tra nội bộ trường học bị coi nhẹ hoặc còn lúng túng trong việc kiểm
tra hoặc thanh tra hoạt động sư phạm của giáo viên. Một số đồng chí cộng tác
viên còn ngại va chạm, chưa hiểu đúng vị trí chức năng của mình. Kiểm tra
chuyên đề còn ít, chủ yếu là kiểm tra định kỳ theo lịch cụ thể từ đầu năm học
việc kiểm tra đột xuất giáo viên ít được thực hiện. Những giáo viên vi phạm nhà
trường đã sử lý nghiêm công khai hình thức kỷ luật trong hội đồng sư phạm nhà
trường vì thế hạn chế được giáo viên vi phạm kỷ luật, làm gương cho giáo viên
khác và cũng gây được lòng tin trong tập thể giáo viên. Nhưng đôi lúc do yếu tố
khách quan và chủ quan một số đối tượng vẫn lợi dụng được những kẽ hở để vi
phạm kỷ luật.
- Trong những năm gần đây, mặc dù đội ngũ cộng tác viên thanh tra của ngành,
đội ngũ cộng tác viên cơ sở trường học không ngừng được tăng cường cả về số
lượng và chất lượng. Tuy thế ở một số bộ môn năng khiếu như: Hát nhạc,Mĩ
thuật, Thể dục còn thiếu các cộng tác viên nếu có của các môn năng khiếu trên
cũng chưa đảm bảo yêu cầu của công tác thanh tra. Một số giáo viên tuổi đời,
tuổi nghề còn trẻ có trình độ chuyên môn xong hạn chế về kinh nghiệm, phương
pháp dạy học vì thế cũng làm ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác kiểm tra nội
bộ trường học và hoạt động sư phạm của giáo viên.
4. Một số vấn đề đặt ra trong công tác kiểm tra nội bộ trường học của trường
THCS Đọi Sơn .
- Dựa trên cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý qua phân tích thực trạng tôi nhận thấy có
các vấn đề đặt ra để giải quyết như sau:
+ Tăng cường nâng cao nhận thức cho các cấp quản lý giáo dục về công tác
thanh kiểm tra.
+ Xây dựng lực lượng cộng tác viên cơ sở đảm bảo số lượng và chất lượng.
+ Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ về công tác thanh kiểm tra.
+ Xây dựng kế hoạch và triển khai kế hoạch theo tháng, kỳ, năm có cả kế hoạch
kiểm tra đột xuất giáo viên.
+ Tăng cường phương tiện, các điều kiện làm việc cho đội ngũ cộng tác viên cơ
sở nghiên cứu hỗ trợ chế độ cho đội ngũ cộng tác viên để họ có trách nhiệm hơn
trong hoạt động.
+ Hoàn thiện các phương pháp và nhiệm vụ thanh kiểm tra.
+ Xử lý kết quả sau quá trình kiểm tra để thúc đẩy chất lượng đội ngũ giáo viên
có trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, đáp ứng thực sự yêu cầu đổi mới
chương trình, nội dung, phương pháp.
- Tất cả những vấn đề này sẽ được giải quyết ở phần tiếp theo.
5. Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác kiểm tra nội bộ
trường học trường THCS .
5.1 Tăng cường nâng cao nhận thức cho các cấp quản lý giáo dục về công tác
kiểm tra nội bộ trường học.
- Thực hiện quan điểm của Sở GD & ĐT và Phòng GD & ĐT huyện Duy Tiên
yêu cầu đặt ra cho công tác kiểm tra nội bộ trường học hiện nay là đòi hỏi các
cấp Đảng, các cấp chính quyền cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tăng cường công
tác kiểm tra của cấp trên đối với cấp dưới, đề cao kiểm tra nội bộ cơ quan đơn
vị, tổ chức và nâng cao chất lượng hiệu quả của tổ chức kiểm tra nhà nước và
kiểm tra chuyên nghành; làm cho công tác kiểm tra là công cụ quan trọng để
nâng cao hiệu lực và hiệu quả của Nhà nước tăng cường tính kỷ luật và làm cho
pháp luật được thực thi nghiêm chỉnh góp phần phát triển giáo dục và đào tạo.
- Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về sự nghiệp giáo dục trong toàn
xã hội và xây dựng ý thức quyết tâm thực hiện đổi mới trong sự nghiệp giáo dục
cả về nội dung và phương pháp. Tăng cường công tác tham mưu với UBND và
chủ động phối hợp với các cơ quan chuyên môn cùng cấp để thực hiện tốt chức
năng quản lý nhà nước về giáo dục ở địa phương. Nâng cao chất lượng kiểm tra
nội bộ trường học làm tốt công tác này sẽ góp phần quan trọng trong việc quản
lý hoạt động của nhà trường đưa các hoạt động của nhà trường dần dần đi vào nề
nếp, tăng dần chất lượng, góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng
giáo dục và công tác thanh tra.
5.2. Xây dựng lực lượng cộng tác viên cơ sở.
- Trường THCS Đọi Sơn trong nhiều năm gần đây đã rất coi trọng công tác kiểm
tra nội bộ trường học và xây dựng đội ngũ cộng tác viên kiểm tra cơ sở. Theo lời
Bác Hồ dạy: “ Thanh tra là tai mắt của trên là bạn của dưới” Chính vì vậy mà
việc xây dựng lực lượng kiểm tra vô cùng quan trọng, đội ngũ thường phải đảm
bảo yêu cầu về chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, trung thực thẳng thắn trong
công tác, đạo đức nghề nghiệp cao, luôn gần gũi cởi mở, sẵn sàng giúp đỡ đồng
nghiệp ở mọi nơi.
- Đầu tư xây dựng đội ngũ cộng tác viên cơ sở ( bao gồm tổ trưởng tổ xã hội, tổ
trưởng tổ tự nhiên, giáo viên giỏi huyện trở lên ) những đồng chí này do hiệu
trưởng lựa chọn, phụ trách, chỉ đạo về nghiệp vụ kiểm tra toàn diện và kiểm tra
chuyên đề. Khi lựa chọn chúng tôi rất chú ý đến chất lượng của đội ngũ cộng tác
viên cơ sở như đối tượng, chuyên môn, đạo đức, có thời gian giảng dạy ít nhất là
năm năm, có thành tích được công nhận giáo viên giỏi cấp huyện.
- Đảm bảo tính khách quan trung thực trong công tác kiểm tra Phòng Giáo dục
và Đào tạo nên có những buổi tập huấn nghiệp vụ công tác kiểm tra cho đội ngũ
kiểm tra các trường trên địa bàn toàn huyện hoặc xây dựng các chuyên đề kiểm
tra tập huấn cho cán bộ trường học để có sự thống nhất và các trường được học
hỏi kinh nghiệm của nhau.
5.3 Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ về công tác kiểm tra nội bộ trường học.
- Yêu cầu kiểm tra viên và BGH phải vững vàng về chuyên môn, phải có trình
độ nghiệp vụ kiểm tra tốt, phải được trang bị đầy đủ các văn bản và quá trình
kiểm tra.
- Những nội dung cần kiểm tra là.
+ Kiểm tra công tác chuyên môn.
+ Kiểm tra công tác khác của giáo viên như hoạt động đoàn thể.
- Phòng giáo dục nên thường xuyên mở lớp tập huấn cho cộng tác viên kiểm tra.
Thảo luận và thống nhất các nội dung, phương pháp để tập huấn nghiệp vụ thanh
kiểm tra cho đội ngũ kiểm tra viên cơ sở trường học.
5.4. Xây dựng và triển khai kế hoạch kiểm tra cho trường THCS Đọi Sơn
- Cần xây dựng một cách cụ thể chi tiết kế hoạch kiểm tra định kỳ có khả năng
thực thi cao và phải thực hiện đúng lịch đã qui định.
- Trong những năm qua trường THCS Đọi Sơn đã xây dựng kế hoạch kiểm tra
cụ thể chi tiết. Để rút kinh nghiệm và thực hiện tốt nội dung này người phụ trách
công tác kiểm tra của trường phải lập kế hoạch và tham mưu cho lãnh đạo có
lịch cụ thể về công tác kiểm tra nội bộ trường học có lịch định kỳ và có lịch đột
xuất ngay từ đầu năm học.
- Kế hoạch kiểm tra hoạt động sư phạm trường THCS Đọi Sơn đảm bảo mục
tiêu yêu cầu, thời hạn, nguyên tắc, nội dung kiểm tra. Ngoài ra cần chú ý đến
những trường hợp có nhiều vấn đề bức xúc cần kiểm tra thì không cần đủ thời
gian theo qui định, nhằm mục đích điều chỉnh, giúp đỡ cho cơ sở hoàn thành
nhiệm vụ.
- Kế hoạch kiểm tra phải phù hợp với kế hoạch của năm học mà Bộ GD- ĐT, Sở
GD - ĐT và Phòng GD - ĐT đã đề ra từ đầu năm. Khi tiến hành kiểm tra cần có
kế hoạch cần cụ thể, phân công nhiệm vụ theo chuyên môn, mỗi đồng chí kiểm
tra viên hay cộng tác kiểm tra cùng BGH phụ trách kiểm tra một đồng chí giáo
viên.
- Ngoài ra cần có những cuộc kiểm tra đột xuất để nắm được tình hình thực hiện
quy chế chuyên môn của giáo viên ( Người kiểm tra phải là Ban Giám Hiệu)
5.5. Tăng cường phương tiện, các điều kiện làm cho đội ngũ người làm công
tác kiểm tra ở cơ sở.
- Công tác kiểm tra nội bộ trường học như các công tác khác phương tiện và
điều kiện làm việc là một yếu tố quan trọng, nó quyết định đến hiệu quả công
việc của người thực hiện. Vì thế kiến thức cho cán bộ và giáo viên trực tiếp làm
công tác kiểm tra ở cơ sở là vô cùng cần thiết vì thế Phòng giáo dục nên tổ chức
các lớp tập huấn, các cuộc thảo luận về công tác kiểm tra nội bộ trường học. Bản
thân các đồng chí cộng tác viên kiểm tra cần nắm vững các văn bản qui định về
xếp loại đánh giá giờ dạy. BHG và cộng tác viên có thể trao đổi thảo luận giải
quyết đánh giá xếp loại những trường hợp khó xử để có cách giải quyết hợp lý.
Đội ngũ kiểm tra nội bộ trường học phải được cung cấp các loại hồ sơ, văn bản,
biên bản, phiếu đánh giá giờ dạy trước khi kiểm tra và dự giờ.
5.6. Hoàn thiện các phương pháp và mục đích kiểm tra nội bộ.
- Người thực hiện kiểm tra và cộng tác viên kiểm tra phải lựa chọn và kết hợp
hài hoà các phương pháp kiểm tra như: quan sát, phân tích, tổng hợp, kiểm tra,
điều tra gặp gỡ trao đổi trực tiếp đối với đối tượng kiểm tra và đối tượng có liên
quan.
- Các thành viên trong đội ngũ kiểm tra của nhà trường phải nắm được mục đích
và nhiệm vụ của việc kiểm tra là tư vấn, thúc đẩy, phát hiện kịp thời những sai
phạm để uốn nắm, điều chỉnh, phát huy những mặt tích cực. Cần căn cứ vào
điều kiện cụ thể từng đơn vị để đánh giá cho phù hợp, không nên so sánh áp đặt
cho các đơn vị theo một cách đánh giá. Từ đó mới phát hiện động viên khả năng
vươn lên của cá nhân và điều chỉnh kịp thời những vi phạm qui chế hạn chế tối
đa giáo viên vi phạm quy chế chuyên môn.
5.7. Đảm bảo nội dung kiểm tra và nhiệm vụ kiểm tra hoạt động sư phạm
của giáo viên trường THCS.
* Nội dung phải đảm bảo 4 nội dung sau:
Một là kiểm tra trình độ tay nghề, chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên.
Hai là kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên.
Ba là kiểm tra kết quả giảng dạy giáo viên.
Bốn là Kiểm tra việc thực hiện các công tác khác.
- Trong bốn nội dung để đánh giá giáo viên người kiểm tra phải xác định rõ tầm
quan trọng của mỗi nội dung và xác định nội dung một và hai là tiêu chí quản
trọng để đánh giá giáo viên.
- Nhiệm vụ kiểm tra hoạt động sư phạm của giáo viên THCS: kiểm tra, đánh giá,
tư vấn, thúc đẩy. Bốn nhiệm vụ trên có mối quan hệ hữu cơ với nhau.
* Nhiệm vụ kiểm tra.
- Kiểm tra việc tuân thủ các qui định, qui chế và hướng dẫn liên quan đến hoạt
động sư phạm của giáo viên như xem xét hồ sơ, quan sát tiết dạy, dự giờ kiểm
tra chất lượng học tập của học sinh và thu thập những ý kiến về giáo viên, yêu
cầu của việc làm này đòi hỏi sự tỉ mỉ, đối chiếu rõ ràng, nhận rõ việc làm tốt và
chưa tốt của giáo viên để có đánh giá phù hợp.
* Nhiệm vụ đánh giá ( Tiến hành sau khi kiểm tra giáo viên)
- Căn cứ vào kết quả kiểm tra đánh giá chất lượng hoạt động sư phạm của giáo
viên bằng cách đối chiếu với văn bản pháp quy có tính đến đối tượng giáo viên
và học sinh cùng bối cảnh cụ thể như nghiên cứu với chuẩn đánh giá, phân tích
các thông tin thu nhập được qua công tác kiểm tra ( 4 nội dung kiểm tra) đối
chiếu với chuẩn để xếp loại, thông báo cho giáo viên và các cấp quản lý. Đối với
khâu này đòi hỏi phải đánh giá khách quan, chính xác, công bằng. Định hướng,
khuyến khích tạo cơ sở cho sự tiến bộ của giáo viên và tạo nhiệm vụ tư vấn thúc
đẩy.
* Nhiệm vụ tư vấn.
- Nhiệm vụ này được thực hiện trong quá trình trao đổi giữa người kiểm tra và
người được kiểm tra chủ yếu dựa vào giờ dạy trên lớp và nghiên cứu các hoạt
động khác nhau của giáo viên, giúp cho giáo viên phát hiện những thiếu xót hạn
chế. Muốn trao đổi được người kiểm tra phải dự kiến nội dung, sắp xếp các việc
làm để cần trao đổi.
- Tiến hành trao đổi, người dự và người dạy cùng phân tích, nhận xét các mặt
mạnh, mặt yếu từ đó đưa ra những lời khuyên để nâng cao chất lượng giảng dạy.
* Nhiệm vụ thúc đẩy ( Xác định hướng hoàn thiện năng lực của giáo viên)
- Để phát huy hiệu quả của công tác kiểm tra toàn diện và chuyên đề này nhà
trường phải đề ra kế hoạch hành động của giáo viên và của cơ quan tổ chức liên
quan để phát huy thành quả của giáo viên. Bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên
môn, khắc phục những yếu kém hạn dần dần hoàn thiện.
- Công việc cụ thể là xác định các nội dung bồi dưỡng giáo viên nội dung tự bồi
dưỡng và nội dung do các cơ quan quản lý giáo dục tổ chức bồi dưỡng theo kiến
nghị của cơ quan kiểm tra qua đó phát triển kỹ năng của giáo viên cả người dự
và người dạy hoàn thiện các năng lực sư phạm của giáo viên.
5.8 Xử lý kết quả kiểm tra
- Viết báo cáo kết quả kiểm tra gửi tới các cấp quản lý ( Kiến nghị xử lý nếu có
vi phạm)
- Theo dõi việc thực hiện những kết luận, kiến nghị của người dự kiểm tra.
- Kiểm tra lại đối với một số đồng chí giáo viên nếu thấy thật cần thiết.
PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Một số kết luận.
Xuất phát từ cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn, phân tích thực trạng công tác
kiểm tra hoạt động sư phạm giáo viên THCS Đọi Sơn . Đề tài này đã đề xuất
được 8 giải pháp như đã nêu ở trên như vậy mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ
nghiên cứu đã được hoàn thành. Trong đề tài này tôi đã mạnh dạn đề xuất 8 giải
pháp nhằm nâng cao chất lượng kiểm tra hoạt động sư phạm của giáo viên
THCS đó là:
Thứ nhất: Tăng cường nâng cao nhận thức cho các cấp quản lý giáo dục về
công tác kiểm tra nội bộ trường học.
Thứ hai: Xây dựng lực lượng cộng tác viên cơ sở.
Thứ ba: Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ về công tác kiểm tra nội bộ trường
học.
Thứ tư: Xây dựng và triển khai kế hoạch kiểm tra cho trường THCS
Thứ năm: Tăng cường phương tiện, các điều kiện làm cho đội ngũ người làm
công tác kiểm tra ở cơ sở.
Thứ sáu: Hoàn thiện các phương pháp và mục đích kiểm tra nội bộ.
Thứ bảy: Đảm bảo nội dung kiểm tra và nhiệm vụ kiểm tra hoạt động sư phạm
của giáo viên trường THCS .
Thứ tám: Xử lý kết quả kiểm tra.
Mặc dù đề tài nghiên cứu đã đề xuất 8 giải pháp như đã nêu trên nhưng do
khuôn khổ của một đề tài và thời gian có hạn nên đề tài chưa đề cập được hết
các giải pháp khác. Tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu và thực hiện những nội dung mà
đề tài này chưa đề cập tới để công tác kiểm tra của nhà trường và sự nghiệp giáo
dục ngày càng được nâng cao.
2. Một số kiến nghị:
Qua công tác kiểm tra nội bộ trường học ở trường THCS Đọi Sơn, tôi xin có
một số kiến nghị với các cấp chính quyền đoàn thể và các cấp quản lý ngành
giáo dục và đặc biệt là thanh tra giáo dục như sau:
Một: Đối với các cấp Đảng, chính quyền, đoàn thể.
- Cần quan tâm, lãnh đạo chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, có kế
hoạch tuyên truyền nhận thức vai trò, nhiệm vụ của công tác thanh tra trong
công cuộc xây dựng đất nước, đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục.
Hai: Đối với Phòng Giáo dụcvà Đào tạo.
- Thường xuyên có kế hoạch tập huấn cho đội ngũ cộng tác viên kiểm tra của cơ
sở đặc biệt là công tác tập huấn cho đội ngũ BGH các trường vì đây là lực lượng
trực tiếp xây dựng kế hoạch và điều hành công tác kiểm tra ở các trường học.
- Cung cấp tài liệu cần thiết, kịp thời của ngành và của nhà nước về công tác
thanh kiểm tra trường học.
- Có kế hoạch, tiêu chí, yêu cầu qui định riêng về thanh tra cho phù hợp với địa
phương.
- Có động viên khen thưởng kịp thời khích lệ anh chị em làm công tác kiểm tra
giáo dục ở cơ sở nhà trường.
Ba: Đối với cơ sở nơi tôi đang công tác là trường THCS Đọi Sơn.
- Cần coi trọng công tác kiểm tra nội bộ trường học cả về số lượng và chất
lượng.
- Giáo dục nhận thức cho cán bộ giáo viên trong hội đồng sư phạm nhận thức
đúng đắn về công tác kiểm tra trường học.
- BGH trường THCS Đọi Sơn thường xuyên tập huấn, hội thảo hoặc mời chuyên
viên Phòng GD & ĐT dạy cho các cộng tác viên của đơn vị về nghiệp vụ thanh
tra, chuyên môn nghiệp vụ để các đồng chí làm tốt hơn công tác kiểm tra nội bộ
trường học.
THAY CHO LỜI KẾT
Trên đây chỉ là một vài kinh nghiệm nho nhỏ của bản thân tôi đã rút ra được
trong quá trình công tác của mình. Chắc chắn rằng các đồng nghiệp có kinh
nghiệm, có những ý kiến và giải pháp khác quí giá hơn. Rất mong được sự trao
đổi và giúp đỡ của các đồng chí để tôi có thể làm tốt hơn công việc của mình ở
cơ sở đơn vị nơi tôi đang công tác.
Tôi xin trân thành cảm ơn !
Đọi Sơn, ngày 10 tháng 04 năm 2012
TRƯỜNG THCS ĐỌI SƠN
SÁNG KIẾN
NGƯỜI VIẾT
Trần Hải Nam
- Xem thêm -