BQ GIAO DVC VA DAO TAO
TRUONG D~ HQC KIND
TP. Ho cHi MINH
m
-----------000-----------------
NGUYEN TRUNG IDEU
,
-
?
,
"
~
TAC DONG CUA CAC NHAN TO
KINH TE. Vi M6 DEN THI TRUONG
CHUNG KHOAN VIETNAM
•
LU~ VAN TH~C Sl KINH TE
. hanh phA HB Chi Minh - Nam 2014
T
BQ GIAO Dt)C VA DAO T~O
TRUONG D~ HQC KINH Tt TP. HO CHi MINH
------------------000------------------
NGUYEN TRUNG mEU
,
-
?
,
"
J;.
TAC I>QNG CUA CAC NHAN TO
KINH TE VI MO DEN THI TRUONG
CHUNG KHOAN VIETNAM
•
J;.
-
"
J;.
'
Chuyen nganh : Tai chinh - Ngan hang
Ma
60340201
sa
:
LU~ VAN ~C Si K1NH TE
NgtrOi htrO'ng din khoa hqc: TS. NGUYEN ViNH HiJNG
Thanh phB
Ha Chi Minh- Nam 2014
LOICAMDOAN
Toi xin cam doan
lu~
van mly do chinh toi thgc
hi~n.
Nhung thong tin va n()i
dung neu trong dB tai d~u dga tren nghien ciru thgc t~, cac thong tin, s6 li~u trich
dful co nguf>n g6c dang tin c~y.
Nguy@n Trung Hi~u
MVCLVC
Trang ph\1 bia
LOi cam doan
Danh ffi\lC cac bang
Danh ID\}C cac bieu db
Tom tAt. .............................................................................................................. I
Chtrong I: Gi6'i thi~u d~ tai
1.1.
Ly do chQn d@ tai .................................................................................... 2
1.2.
Mvc dich nghien cfru .............................................................................. 3
1.3.
Vdn d@ nghien Clru .................................................................................. 3
1.4.
Phuong phap nghien cuu ........................................................................ 4
1.5.
y nghla cua d8 tai ................................................................................... 4
I .6 .
~t ~
.
Ke cau cua d;_ t'. ................................................................................. .. 5
e a1.
Chtrong ll: Cac nghien cuu trtr6'c day v~ tac dqng ciia cac nhan ta kinh t~
vi mo d~n thj trrr0
A
'
-
,
,
Bieu do 3.1 : Dien bien chi so VN-Index qua cac nam ................................... 25
Bi8u d6 4.1: KSt qua ki8m dinh tinh b~n vilng ........................................... ... 36
Bi€u d6 4.2: Phan tmg cua VN-Index d6i v6i cu s6c cua cac biSn s6 kinh tS 45
DANH MVC CHUVIET TAT
- ADF: Augmented Dickey-Fuller- Phuong phap Dickey-Fuller bd sung
-
CPI: Consumer Price Index - chi s6 gia tieu dt.mg
- EX: Exchange Rate -
Ty gia h6i doai
-
GSO: General Statistics Office - TBng C\lC thfing ke Vi~t Nam
-
IFS: International Financial Statistics - Thfing ke tai chinh Qufic tS
-
IMF: International Monetary - Quy tiSn t~ qufic tS
- liP: Index of Industrial Production- Gia tti san xuftt cong nghi~p
- II IR: Interest rate - Lai suftt
-
M2: Cung tiSn ma rqng
- NHNN: Ngan hang Nha nu6c
-
USD: do la My
-
V AR: Vector Autoregession - Tv h6i quy vee-to
-
VND: d6ng Vi~t Nam
-
VN-Index (VNI): Chi s6 gia chling khmin Vi~t Nam.
1
TOM TAT
Nghien cfru thvc nghi~m tren th~ gi6i v8 tac d9ng ctia cac nhan t6 kinh t~ vi
mo d~n thj truemg chtrng khoan c6 nhi8u sv khac bi~t th~ chi trai chi8u
nhau. Bai nghien CUu nay nh~m ffi\lC dich chinh la phan tich anh hu6ng ctia
cac nhan t6 kinh t~ vi mo d~n chi s6 gia chtrng khoan Vi~t Nam thong qua
mo hinh tv hfii quy vee-to (VAR). Cac nhan t6 kinh t~ vi mo duqc nghien
CUu trong bai bao gfim: lai SU~t,
xu~t cong nghi~p,
cy ~~ l~m phat, cung ti8n rna fQng, gia trj san
cy gia h6i doai. Chi s6 VN-Index duqc sfr d\lflg lam
d~i
di~n cho chi s6 gia chtrng khoan ctia thi truemg chtmg khoan Vi~t Nam. Dft
li~u phan tich ctia cac bi~n duqc l~y theo thang, trong khoang thOi gian tir
thang 0112oos d~n thang 1212o13 (bao g&m 12 quan sat).
KiSm djnh nhan qua Granger va mo hinh tv h&i quy vee-tO' cho thay chi c6
nhan t6 gia trj san x~t cong nghi~p va tY gia h6i doai c6 tac dQng d~n chi s6
VN-Index. Ben c~nh d6, kiSm dinh nhan qua cling cho thay chi s6 VN-Index
khong phai la chi bao hang dfiu cho cac nhan t6 kinh t~ vi mo va n8n kinh t~
vi ~hi s6 VN-Index chi c6 tac d9ng nhan qua hai chi8u d~n bi~n ty gia h6i
doai. Tir d6 cho th~y thi truE TAl
1.1. Ly do chqn d~ tai:
Tir khi hinh thrum va di vao
ho~t
d()ng, trong hem muoi nam qua thi truang
chrmg khoan Vi~t Nam da co nhfrng dong gop nh~t djnh cho n~n kinh t~
nhtrng vfut con nhi~u y~u kern va tbn ~i khong it b~t c~p. Sau giai do~ tang
truemg nong, thi tru
A).
at:
1.6. Ket cau cua ue t' •
Ngoai phful tom t~t, danh m\lc bang, danh m\}c bi~u d6, ph\1 1\lc, ta.i li~u
tham khlw, d8 tai g6m 5 chuang, bao g6m:
Chtrong 1: GiOi thifu vi iii tai.
Chtrong 2: Ctic nghien cuu truuc ilay
vi ttic ilvng cua ctic nhan t6 kinh ti
vi m0 ilin thj truiing chtmg khotin iY mpt sJ nuuc tren thi giui. Trong
chuang nay, tac gia tom t~t cac nghien Ctru tru6c do vS tac d(>ng cua cac
nhan tb kinh t~ vi mo d~n thi trui dung duqc trinh bay
a chuang
nay lam CO' sa cho cac phan tich tiSp theo 6 Chuang 4.
Chtrong 4: Kit qua nghien cuu ttic il9ng cua nhan tJ kinh ti vi mo len thj
trll'itng chtmg khotin Vift Nam. Trong chuang nay, tac gia neu len k~t qua
mbi quan h~ giua cac nhan tb kinh tS vi mo (bao gbm: Hii suftt,
ty 1~
l~m
phat, cung tiSn rna rng dSn chi sb gia ch(mg khoan tren thi trut hoan thi~n han
tr& thanh kenh d.iu tu hi~u qua cho nha dAu tu tren thi tru biSn kinh tS vi mo nhu: l~m phat,
chi sf> san xu§t cong nghi~p va dut thai gian nhftt d!nh. L~m phat anh hu6ng dSn thi trut n~n kinh t€ khi sue mua ctia dAng ti~n giam, nha dAu tu se
tiSn hanh tai co cftu danh mvc dS bao toan vbn va lqi nhu~. HQ se ban ra
nhiing c& phiSu "xftu", mua vao nhiing c& phiSu "tBt" lam thay d&i luqng
cung cAu cac lo~i c& phiSu tren
thi truang. Qua d6 gia c6 phi€u cilng se
thay dBi.
L~m phat c6 tac d{>ng dSn gia c& phi€u, nhung xu huang cua mbi quan h~
nay chua thvc S\1' ro rang. Nghien CUu t~i thi truang chtrng khoan cua cac
nu&c phat tri8n cho thfty l~m phat va gia c& phiSu c6 tuong quan nghjch, bm
le xu huang ctia l~m phat xac djnh tinh chftt tang tru6ng. L~m phat tang cao
luon la dftu hi~u cho thfty n~n kinh tS dang n6ng, bao hi~u S\l tang tru6ng
kern b~n vfrng. DiSu nay khi€n dAu tu chtrng khoan khong con la kenh sinh
lqi cho nha dAu tu tren thi truong tai chinh.
T~i
Hoa Ky, nghien CUu ctia Fama (1977) trong giai
do~n
1953- 1971 xac
dinh duqc mbi quan h~ nghich biSn gifra thi truemg chtrng khoan va I~m
phat. Nghien cuu ctia Chen, Roll va Ross (1986) trong giai
do~
1953 -
1983 cling da nh§n m?nh dSn m6i quan h~ nghich bi€n gifra l~m phat va gia
8
sb nghien c(m gk day cua Humpe va Macmillan (2007)
chl:mg khoan. M<)t
'
ciing da chi ra rang
1~
'
,
'
,
phat c6 tac d<)ng nghich chieu den gia co phieu. Tuy
nhien Pearce va Roley (1985) l~y du li~u theo ngay tU thang 09/1977 d8n
I
'
thang 10/1982 chi tim thay bang chl:mg voi d<) tin
m9t cu sbc trong chi
c~y
I
khong cao, cho thay
sb 1~ phat c6 tac d<)ng d8n gia cb phi8u. Bulmash va
Trivoli (1991) thvc hi~n nghien cfru dfr li~u theo thang tu thang 01/1961 d8n
,
'
,
thang 12/1987 l~i khong tim thay bang 9htmg cho moi quan h~ nay.
Cac nghien c(ru g~n day t~i cac n8n kinh tS mm nbi l~i cho th~y nhfing kSt
qua kha khac
bi~t:
,
nghien c(ru cua Tangjitprom (2011) tu nam 2001-2010
,
,
I)
,
khong tim thay moi lien h~ nao giua l~m phat va ti suat sinh lgi cua co phieu
tren thi tru6i v6i chinh sach ti~n t~ m6 r9ng: m9t sv gia tang trong kh6i tiSn M2
gia tang th~ hi~n sv m& r9ng vS chinh sach tiSn t~ nen ngubn cung tiSn
tren thi truemg cling gia tang. Ca doanh nghi~p va nha dfiu tu c6 nhi~u co
h9i dS ti~p c~n ngubn v6n. Doanh nghi~p d8 dang vay v6n dS mo r9ng
san xuat kinh doanh nen kha nang tang thu nh~p cling tang len. Nha dfiu
tu c6 them ngubn v6n dS dftu tu nen cfiu v~ chung khng lam tang gia cht:mg khoan va
nguqc
l~i.
Trong khi nghien c(ru cua Cooper (1974), Kraft va Kraft (1977),
khong xac dinh duqc m6i lien quan gifra hai nhan t6 nay, con nghien c(ru
cua Humpe va Macmillan (2007) l~i cho thay trong dai h~ m6i quan h~
giua cung ti€n va gia c6 phi~u c6 sv tuong quan thu~ nhung khong dang
k~.
Cac nghien ctru
t~
thi
tru- Xem thêm -