Tài liệu Bài giảng Quản trị học đại cương 2021

QUẢN TRỊ HỌC ĐẠI CƯƠNG (Essentials of Management) 1/15/2020 1 • Một số vấn đề gợi ý từ thực tiễn: 1. Cơ hội khởi nghiệp trong nền kinh tế hội nhập, kết nối và “chia sẻ”. 2. Môi trường làm việc trong các Công ty đa quốc gia. 3. Bài học Formosa với vấn đề phát triển kinh tế trong mối quan hệ với các vấn đề về xã hội, môi trường 4. Giá trị thương hiệu của Apple với hình ảnh của Steve Jobs 5. Vai trò của nhà quản trị trong việc gải quyết các vấn đề của xã hội 8/31/2016 2 … SƠ LƯỢC VỀ CHƯƠNG TRÌNH • Khái niệm cơ bản về quản trị • Bản chất và nội dung của quản trị • Doanh nghiệp và môi trường hoạt động của doanh nghiệp • Chức năng lập kế hoạch (trong QTDN) • Chức năng tổ chức (trong QTDN) • Chức năng lãnh đạo (trong QTDN) • Chức năng kiểm tra (trong QTDN) • Thông tin và ra quyết định trong quản trị • Tổng kết 1/15/2020 3 1.1 GIỚI THIỆU • Quản lý và Quản trị: Management and Administation Leadership Quản trị học Quản trị học đại cương 1/15/2020 4 GIỚI THIỆU • Sự cần thiết của quản trị : do quá trình phân công và hợp tác trong lao động VD: Để thực hiện công việc học tập thì  Sinh viên đi học đúng giờ  Giáo viên đến giảng dạy  Các cơ sở vật chất (bàn, bảng, bóng điện…)  Các điều kiện khác.. MỤC TIÊU Phối hợp các hoạt động riêng lẻ để hoàn thành 1/15/2020 mục tiêu chung một cách hiệu quả nhất 5 GIỚI THIỆU • Sự phối hợp phải có hiệu quả, làm hài hòa lợi ích của các bên tham gia • Phân biệt kết quả và hiệu quả. • Phân biệt hệ thống và tổ chức. 1/15/2020 6 1.2 KHÁI NIỆM VỀ QUẢN TRỊ • Là sự tác động có chủ đích của chủ thể quản trị lên đối tượng quản trị nhằm giúp tổ chức đạt được mục tiêu chung một cách hiệu quả nhất. Chủ thể quản trị Đối tượng tác động quản lý quản trị MỤC TIÊU CHUNG sự phản hồi 1/15/2020 7 1.3 VAI TRÒ CỦA QUẢN TRỊ • Do nhu cầu của việc phân công và hợp tác lao động. • Trong điều kiện hiện nay vai trò của quản trị ngày càng tăng:  Kinh tế xã hội ngày càng phát triển thì các yếu tố có tính ngẫu nhiên, bất định, rủi ro ngày càng tăng.  Nguồn lực cạn kiệt trước nhu cầu ngày càng tăng của con người.  Quản trị tốt, sáng tạo bù đắp cho thiếu hụt về tài nguyên và ưu đãi về điều kiện tự nhiên  Với các DN Việt Nam khi đất nước đang hội nhập KTQT, DN cần nâng cao trình độ quản trị ngoài các yếu tố như công nghệ, lao 1/15/2020 động…. 8 Doanh nghiệp • §îc hiÓu theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau tïy theo c¸ch tiÕp cËn. Sau ®©y lµ mét vµi ®Þnh nghÜa thêng gÆp • Doanh nghiÖp: Chñ thÓ s¶n xuÊt kinh doanh:  Doanh nghiÖp- chñ thÓ s¶n xuÊt kinh doanh: Doanh nghiÖp biÓu hiÖn c¸ch thøc thùc hiÖn s¶n xuÊt trong sù giíi h¹n c¸c nguån lùc th«ng qua viÖc kÕt hîp nhiÒu yÕu tè ®Çu vµo kh¸c nhau, cung cÊp c¸c s¶n phÈm th«ng qua thÞ trêng vµ thu vÒ phÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ ®Çu vµo vµ gi¸ b¸n. 9 Doanh nghiệp • Doanh nghiÖp theo quan ®iÓm hÖ thèng Môi trường Đầu vào Nguồn nhân lực, nguyên vật liệu, máy móc thiết bị tài chính, thông tin Đầu ra Quá trình chuyển đổi Phản hồi sản phẩm & dịch vụ 10 • QuyÕt ®Þnh & thùc hiÖn s¶n lîng ®Çu ra (s¶n phÈm hay/vµ dÞch vô) ®¸p øng nhu cÇu thÞ trêng trong kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp. • Phèi hîp c¸c yÕu tè ®Çu vµo nh m¸y mãc thiÕt bÞ, NVL, tµi chÝnh, nh©n sù ®Ó thùc hiÖn ®îc c¸c môc tiªu ®Ò ra sao cho hiÖu qu¶ nhÊt • Thùc hiÖn c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ (lîi nhuËn) vµ x· héi (m«i trêng, viÖc lµm,..) 11 Mục đích, mục tiêu hoạt động của doanh nghiệp Môc ®Ých lµ những vÊn ®Ò lín tæng qu¸t l©u dµi mµ trong suèt qu¸ trinh tån t¹i vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp lu«n híng ®Õn (lîi Ých kinh tÕ vµ x· héi).  Doanh nghiÖp: thêng thùc hiÖn hai môc ®Ých trªn cïng mét lóc, tuy nhiªn møc ®é cña hai môc ®Ých trªn víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c nhau lµ kh¸c nhau  Doanh nghiÖp tËp trung vµo lîi Ých kinh tÕ (C«ng ty Trung nguyªn cµ phª, C«ng ty CBTP Kinh ®«)  Doanh nghiÖp tËp trung vµo lîi Ých x· héi (c«ng ty m«i trêng ®« thÞ, Cty níc s¹ch Hµ Néi ) 12 Mục tiêu của doanh nghiệp Môc tiªu lµ nh÷ng kÕt qu¶ cô thÓ mong muèn ®¹t ®îc trong mét kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh, lµ ph¬ng tiÖn ®Ó thùc hiÖn môc ®Ých • §Æc trng cña môc tiªu (SMARTER) • Cô thÓ, râ rµng, kh«ng ®îc m¬ hå (Specific) • §o lêng ®îc vÒ mÆt ®Þnh tÝnh, ®Þnh lîng (Measurable) • Cã thÓ ®¹t ®îc víi nguån lùc cña DN (Achievable) • Thùc tÕ ®Ó gi¶i quyÕt nhu cÇu cña DN (Realistic) • Thùc hiÖn trong kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh ( Timebound) • T¹o phÊn khÝch cho nh©n viªn thùc hiÖn (Exciting) • Lu thµnh v¨n b¶n ®Ó th«ng tin vµ ®¸nh gi¸ (Recorded) 13 Mục tiêu của doanh nghiệp Môc tiªu kinh tÕ : §îc thùc hiÖn ®¬n lÎ hoÆc ®ång thêi tïy thuéc vµo quyÕt ®Þnh cña doanh nghiÖp • Tèi ®a hãa lîi nhuËn (doanh thu – chi phÝ) hay gi¸ trÞ míi do doanh nghiÖp t¹o ra trong trong mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh • B¶o ®¶m an toµn trong kinh doanh: h¹n chÕ rñi ro, ph¸t triÓn bÒn v÷ng • Tèi ®a hãa sù lùa chän cho kh¸ch hµng: ®a d¹ng vÒ hµng hãa, chñng lo¹i • Gi¶m chi phÝ, t¨ng vßng quay vèn, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. • Tèi ®a hãa gi¸ trÞ doanh nghiÖp.: gi¸ trÞ mµ nhµ ®©u t ®¸nh gi¸ vÒ DN Môc tiªu x· héi: • Phôc vô tèt nhÊt c¸c nhu cÇu cña ®êi sèng nh©n d©n, • B¶o vÖ m«i trêng, ... 14 Phân loại doanh nghiệp Mét sè c¸ch ph©n lo¹i c¬ b¶n doanh nghiÖp • • • • Theo quyÒn së h÷u: Theo tr¸ch nhiÖm ph¸p lý Theo qui m« Theo lÜnh vùc ho¹t ®éng 15 Môi trường ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp • C¸c häat ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp chÞu sù t¸c ®éng cña tÊt c¶ c¸c yÕu tè m«i trêng (bªn trong vµ bªn ngoµi) mµ doanh nghiÖp häat ®éng. • C¸c yÕu tè cña m«i trêng lu«n biÕn ®æi kh«ng ngõng vµ ¶nh hëng tÝch cùc hoÆc tiªu cùc ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp •  CÇn ph¶i nghiªn cøu vµ ®¸nh gi¸ c¸c t¸c ®éng cña m«i trêng tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh doanh nghiÖp ®Ó tõ ®ã ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n 16 MÔI TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP Môi trường Kinh tế Khách hàng Doanh nghiệp Công nghệ Vĩ mô 17 Môi trường bên ngoài • M«i trêng chung (vÜ m« ) • Bao gåm c¸c yÕu tè cña m«i trêng vît ngoµi tÇm ¶nh hëng cña doanh nghiÖp vµ doanh nghiÖp còng kh«ng (cã rÊt Ýt) kiÓm so¸t ®ùoc c¸c yÕu tè nµy • M«i trêng ngµnh (vi m«) • Bao gåm c¸c yÕu tè n»m trong m«i trêng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ cã thÓ bÞ ¶nh háng bëi doanh nghiÖp 18 1.4 CÁC LÝ THUYẾT VỀ QUẢN TRỊ C¸c lý thuyÕt qu¶n trị NÒn t¶ng lÝch sö Nh÷ng vÝ dô ®Çu tiªn vÒ qu¶n lý Häc thuyÕt cæ ®iÓn Qu¶n lý khoa häc Häc thuyÕt cæ diÓn TiÕp cËn ®Þnh tÝnh LËp luËn ®Çu tiªn ThuyÕt QL hµnh chÝnh chung Nghiªn cøu cña Hawthorrne Adam Smith Federick Taylor C¸ch m¹ng CN 1/15/2020 Hµnh vi tæ chøc Henri Fayol Frank & Gilbreth Max Weber Herry Gantt Ralph Davis McNamara Charles Thornton Sơ đồ sự phát triển các học thuyết về quản lý Phong trµo quan hÖ con ngêi Lý thuyÕt khoa häc hµnh vi 19 1.4 CÁC LÝ THUYẾT VỀ QUẢN TRỊ • Thực sự bắt đầu xuất hiện vào đầu TK 19 với 2 tác nhân: sự xuất hiện, phát triển của phân công lao động do Adam Smith đưa ra và cuộc Cách mạng công nghiệp. 1/15/2020 20