Đăng ký Đăng nhập

Tài liệu Cafe cùng tony

.DOCX
135
446
140

Mô tả:

Cà phê cùng Tony Phầần I: Chuyện của Tony 1 Cà phê cùng Tony Chuyện Tony ở Harvard Đại hạc Ha Vợt nhé, không phải Ha Vớt như 1 sôố ng ười nói đâu nha. Ai nói Ha V ớt, Tony không có hài lòng. Chữ "Vợt" nghe nó có tính châốt th ể thao, còn V ớt nghe nh ư đ ậu v ớt, v ớt vát, trục vớt....Vậy nên ngoài biệt danh Tony Tèo, Tony Phân, có th ể nói thêm Tony Ha V ợt. Nghe cường tráng gì đâu. Chuyện bắốt đâầu từ trung tuâần tháng 8 nắm 2007, giáo s ư John Quelch, phó hi ệu tr ưởng trường kinh doanh Harvard Business School ( HBS) có đêốn VN. Ông này là cây cao bóng c ả vêầ lĩnh vực thương hiệu. Ông thích thú với Nha Trang một cách đ ặc biệt ( chắốc giôống Yersin, vĩ nhân hay thích Nha Trang). Tony cũng có đi tắốm b ể hôm âốy. Thâốy Tây đang b ơi thì bu l ại rèn luyện tiêống Anh. Tạt nước, lặn, cút, đắốp lâu đài cát, búng tay tôm tép.... v ới ổng m ột hôầi m ới biêốt ổng là Prof John Quelch. Bon chen cuôối cùng Tony cũng có 1 cái danh thiêốp c ủa ổng. Thêố rôầi quên béng mâốt, lúc đó VN đang sôốt mọi th ứ, t ừ đâốt đêốn vàng, ch ứng khoán, làm gì cũng có tiêần. Vung tiêần ôm hêốt, Tony trở nên hêốt sức giàu có. Nghĩ mình đã b ước 1 chân vào gi ới thượng lưu, chuẩn bị mua siêu xe dzớt Hôầ Ngạc Hòa rôầi trên tay C ường Đô Loa. Sau đó đâu được hơn nắm thì bong bóng xẹp, Tony bị vứt chỏng ch ơ ra ngoài xã h ội, nghèo kh ổ, rách rưới, tuy gương mặt hãy vâẫn còn thanh tú. Bâốt châốp suy thoái hay kh ủng ho ảng, g ương m ặt anh âốy vâẫn đẹp 1 cách rạng rỡ... Biệt thự, siêu xe...dâần dâần bán hêốt, đêốn cái nhà tr ọ cũ kyẫ cũng bị bà chủ vứt đôầ ra đường, đuổi đi. Trong đôống đôầ vứt đó, r ơi ra cái danh thiêốp c ủa giáo sư John Quelch. 1 đêm mưa buôần lạnh leẫo, Tony bèn chong đèn lâốy ipad g ửi meo cho ổng, nói gi ờ con r ảnh quá hà, cho con qua hạc với. Đâu lúc sau ổng trả l ời, nói ừa, qua hạc đi. Mình nói h ẻm có tiêần. Ổng nói thôi qua hạc miêẫn phí đi, tiêần b ạc gì, mày khách sáo quá. Cái mình xách đít qua Ha Vợt hạc. Khi vác mẹt qua bên đó hạc, thì mới thâốy ủa tr ường này cũng đ ẹp và n ổi tiêống. Ch ụp hình thôi là chụp hình. Tỷ lệ vô hạc trường HBS là cao nh ứt trong h ệ thôống các tr ường Ha V ợt, nhưng cũng khoảng 14%. Bên Y hay Luật khó vô h ơn. Các danh nhân t ừ c ổ chí kim có nhiêầu, 2 Cà phê cùng Tony như ông cựu TT Bush, ông Obama, hay ông t ổng th ơ ký LHQ bây gi ờ, cái ông gì ng ười Hàn Quôốc quên tên òy. Rôầi bảng vàng rôầi đây seẫ có Tony Tèo...biêốt đâu đ ược. Mình có h ỏi ủa sao nhận tui vô rôầi câốp hạc bổng tàn phâần cho tui vậy, ngoài ngoại hình ra, tui có gì khác xuâốt sắốc chắng? Mâốy cô phòng đào tạo nói ai biêốt, thâốy có th ơ thâầy hi ệu phó nói nh ận mày vô đi, tao tưởng mày bạn của Bạc Qua Qua hay con ông tổng thôống cái đảo quôốc nào đó ch ớ. Cuôối cùng thì mới biêốt là 1 ngày có hàng ngàn th ư g ửi sang xin h ạc, nh ưng toàn g ửi phòng đào t ạo hay bộ phận tuyển sinh, chỉ có môẫi mình là gửi cho hiệu phó. Ổng rảnh quá, đ ọc th ư xong reply luôn. Trong thư, thâầy nói mày viêốt sai chính tả hêốt tr ơn nh ưng tao đoán ý thì hi ểu. Viêốt dêẫ thương lắốm Tony à. Không biêốt mày ắn gì mà viêốt dêẫ thương quá. Lúc qua, cô bé làm phòng giáo vụ hỏi mày muôốn hạc cái gì. Mình nói đâu đ ưa menu cho tao lựa. Lựa tới lựa lui một hôầi mới chọn được chương trình chuyên tu t ại ch ức vắn bắầng 2. Nói sắẫn tiện cho tao hạc luôn tiêốn sũy nha, vì tao đang lòm cái tiêốn sũy ở quê nhà nh ưng h ạc h ẻm nổi vì mâốy thâầy bên đó đang cãi nhau, bữa bắốt đ ịnh l ượng, b ữa bắốt đ ịnh tính, h ệ Liên Xô và hệ Âu Myẫ đôối đâầu nhau chan chát. "Làm sao có thể tôốt cho c ả hai?". Ch ỉ có Ưng Hoàng Phúc mới trả lời được. Lúc vào lớp, mình chẳng biêốt nói gì chỉ cười. Vì nghe có hiểu mẹ gì đâu. Lâu lâu đ ứng lên phát biểu cả lớp cười bò. Rôầi bắốt đâầu mọi người hâm mộ, nói ủa mày dân châu Á sao ắn nói sáng tạo quá vậy, tao thâốy tụi châu Á đứa nào cũng râốt là stereotype. Thâầy cô cũng bắốt đâầu hâm mộ, nói thắầng này nói chiện nghe vui và dêẫ th ương quá nè. Môẫi lâần Tony nói là SV c ả l ớp im lặng, vì Tony nói là tao phát âm tiêống Anh theo 1 tr ường phái riêng, và có s ở thích hay nuôốt chữ, swallow words, nên tụi mày phải tập trung hêốt s ức, tao không nói l ại 2 lâần nh ư thi Tóp Phô đâu. Rôầi Tony cũng hay dọa nghỉ hạc. Ngày nào cũng mang kẹo d ừa xuôống phòng hành chính, ép ắn rôầi chọc ghẹo mâốy chị rôầi nói bóng gió xa xôi chuy ện ngh ỉ h ạc đ ể tr ở thành t ỷ phú, giôống Bill Gate và Mark Zuckerberg, cũng là cựu SV của tr ường nh ưng hẻm có tôốt nghi ệp đ ược. Nên mâốy thâầy sợ hãi, bữa nào vào lớp cũng lụm cụm đi đi ểm danh ( mâốy thâầy tr ường HBS già lắốm), cứ thâốy Tony ngôầi 1 góc đang giũa móng tay, thì m ới yên tâm gi ảng d ạy. Mâốy ổng nói, nêốu cho mày nghỉ, thêố giới có thể có thêm 1 t ỷ phú n ữa, nh ưng HBS hêốt vui. Các b ạn 3 Cà phê cùng Tony người Ecuador hay Chile gì đó cũng nói nêốu Tony nghỉ h ạc thì h ọ cũng b ỏ h ạc vêầ n ước. Cái thôi, mình hạc tiêốp. Mình hay vì mọi ng ười. Bữa nay thâầy Michael Porter nói m ới biêốt, c ả trường xưa nay có hàng ngàn sinh viên bỏ hạc, nhưng chỉ có 2 tỷ phú, còn nhiêu đi móc b ọc nylon hêốt râầu. Chu cha, vậy thôi, hạc, hạc Hạc, hạc nữa, hạc mữa.....   4 Cà phê cùng Tony Tỉu sử của Tony Ông Maslow đã veẫ ra cái tháp nhu câầu (Hierarchy of Need) c ủa loài ng ười. Đâầu tiên là nhu câầu sinh lý ( ắn- ngủ - x - y), và cao nhâốt là nhu câầu t ự th ể hi ện (Self Actualisation), t ức nhu câầu khoe. Ông bà ta nói, tôốt khoe, xâốu che. Khoe ch ỉ diêẫn ra khi mình có mà xung quanh không có. Ai cũng đi xe đạp thì có chiêốc Dream thì ph ải d ựng tr ước nhà. Ai cũng rách r ưới thì khi có chiêốc áo mới, Tony seẫ mặc ra đứng đâầu xóm cho c ả làng bu l ại coi. Xe h ơi đắốt đ ỏ nh ư bây gi ờ thì nhiêầu cậu choai choai gọi là v ợ hai, 4h sáng đã ng ủ d ậy lau chùi đ ứng nhìn vô đó miêốt. Trong từng giai đoạn thì người ta seẫ khoe khác nhau, mâốy nắm sau khi nhìn l ại thâốy buôần cười không chịu được. Nêốu bạn để ý báo chí trong nh ững nắm đâầu th ập niên 90, thì phâần quảng cáo xí nghiệp nào cũng có ông giám đôốc ngôầi trên bàn làm việc, đeo cà vạt, tay câầm cái điện thoại bàn. Tony còn giữ cái ảnh chụp lúc 10 tuổi, mang dép nh ựa và 1 tay m ở cái t ủ lạnh nhà người bạn để chụp hình, ngôầi coi sướng miêốt cả ngày. Thật ra, đi nước ngoài mới thâốy mâốy ông Tây cũng khoe dã man. H ọ khoe nh ững hâầm r ượu mâốy trắm nắm. Họ khoe những cuôốn sách quý h ọ đ ọc đ ược trong th ư vi ện. H ọ khoe vêầ những vùng đâốt họ đã đi qua, vêầ những con người ở xứ sở tít mù nào đó h ọ đã đêốn khám chữa bệnh, dạy học hay cứu trợ. Dân Á thì lại khoe tiêần b ạc và danh v ọng. Tr ừ Nh ật B ản là ít khoe, mâốy nước nghèo mới nổi lên khoe ác chiêốn lắốm. Dân Trung Quôốc, Indo, Thái Lan...., ở đâu người ta cũng khoe xe Ben Lây Lé Xệt Lam Bo Ghi Ni. Ở Hà N ội, g ặp đ ại gia là tr ước sau gì cũng nghe “con xe” này con xe kia, biệt thự Trung Hòa Nhân Chính, đ ơn l ập Hôầ Tây. Đ ại gia miêần Tây thì thôi đeo vàng từ trên xuôống dưới, nhà có nhiêu vàng lôi ra ph ủ hêốt trên ng ười. Rôầi nhiêầu buổi họp lớp thực châốt là dịp gặp nhau để khoe. Ai có gì khoe nâốy, ch ủ yêốu là c ủa cải tài sản hay con cái học trường điểm trường chuyên hay 1 tr ường danh tiêống nào đó ở bển. Chân dài + đại gia => đám cưới siêu xe, r ước dâu dài c ả phôố, càng dài càng đ ược xã h ội nể. Hòa trong không khí âốy, tôối qua Tony thức cả đêm đ ể quyêốt đ ịnh khoe gì. Bi ệt th ự chắng. Xe hơi chắng. Thường quá. Hay khoe cái quâần lót 2 tỷ ? Cũng th ường quá. Thôi mình khoe bắầng câốp đi, những tâốm bắầng mà mình đã sưu tập, mua bán, nắn nỉ, đạo vắn, quay cóp...tức hẻm có cái liêm sỉ nào mà mình không từ bỏ để có được. 5 Cà phê cùng Tony Thêố là cả đêm thực hiện chiêốn dịch truy tìm bắầng câốp. Đâầu tiên là bắầng bé kh ỏe bé ngoan, rôầi bắầng tiểu học, bắầng câốp 2 câốp 3 đại học thạc sĩ tiêốn sĩ...ôầ ạt đ ược lau b ụi ép nh ựa, ngày mai seẫ photo dán đâầy nhà, đâầy công ty, tặng các đôối tác. Tr ường câốp 3 bình th ường seẫ đ ược s ửa thành trường chuyên nghe cho oách, nhưng đừng hỏi chuyên gì nghen. Bắầng đ ại h ọc t ại chức chuyên tu liên thông seẫ sửa thành hệ chính quy tập trung dài h ạn, l ớp c ử nhân tài nắng. Các bắầng thạc sĩ tiêốn sĩ mua mâốy ngàn đô từ n ước ngoài n ữa. Cũng đ ừng có nói n ước ta không ai là doanh nhân nhé vì Tony đã nộp mâốy triệu đắng ký vào câu lạc bộ doanh nhân rôầi. Hôm bữa đi từ thiện cho trại môầ côi nọ, sợ mâốy bà sơ và các cháu âốy quên ơn nên Tony có bắốt ký xác nhận, và có bắầng khen của xã nè. Đi từ thi ện là ph ải có báo chí truyêần hình đi theo quay lên mới đi, thay vì tiêần quảng cáo mâốy ch ục tri ệu mà lên sóng đ ược có mâốy giây, tính ra thông qua chương trình từ thiện vâẫn hiệu quả. Có lâần Tony đ ưa tiêần mà mâốy “ hoàn c ảnh đáng thương” cứ thâốy máy quay phim lia tới mặt là cười, thêố là c ậu quay phim t ới tát 2 b ạt tai, thêố là “hoàn cảnh đáng thương” âốy khóc liêần. Lúc đó ch ụp hình quay phim l ật đ ật nhào vô, ghi rõ “ cảnh xúc động của người nghèo khi nh ận tiêần t ừ thi ện t ừ doanh nhân Tony Trâần Vắn Tèo”. Thâốy tụi nó khóc mà Tony vui s ướng gì đâu. Vô thắm b ệnh nhân cũng gi ả đò ngôầi xuôống nắốm tay nắốm chân, mắốt không rời ôống kính quay phim, x ức dâầu n ước mắốt ràn r ụa. Nó mà hêốt quay là phủi tay đứng dậy liêần, sợ lây bệnh thâốy mẹ. Đang hý hửng “chương trình khoe xin được phép tiêốp tục” thì đ ọc tin sét đánh. Ng ười ta nói mày học vậy thì có giàu có là bình thường. Phải ng ược lại. Không h ọc gì mà làm đ ược ng ười ta mới nể. Bắốt chước ông gì xuâốt bản cuôốn " T ừ c ậu bé chắn trâu môầ côi thành t ổng giám đôốc" hem? Nghe đôần bữa ra mắốt cuôốn sách này, ông âốy đã nhôốt cha m ẹ trong nhà tr ước đó mâốy ngày liêần. Không phải bâốt hiêốu mà là s ợ báo chí phát hi ện có cha có m ẹ, hêốt n ể. Ho ặc phải nói bỏ học nửa chừng, bỏ càng sớm càng tôốt. Bèn đôốt hêốt bắầng câốp. Lý lịch cuôối cùng của Tony: l ớp 3 ngh ỉ h ọc ở nhà chắn trâu, chắn đ ược 2 nắm thì đi ở đợ, 2 nắm sau bị chủ nhà quánh d ữ quá, s ợ b ị quánh chêốt nên đi lên Sài gòn bôốc vác, được mâốy nắm thì bôốc không nổi nữa nên đi biên gi ới L ạng S ơn làm đâốm bóp, sau đó đi Myẫ diện con nai (con lai), thành Việt Kiêầu. Vêầ n ước m ở hãng phân Ph ượng Tím, chu ẩn b ị 6 Cà phê cùng Tony mua lại chợ Bêốn Thành sơn sửa lại thành trung tâm th ương m ại Tony Plaza ch ỉ đ ể bán phân và cá mắốm giải trí cho vui. Nói thêm, Phượng Tím là tập đoàn đa quôốc gia kh ổng lôầ có t ới ....2 nhân viên, trình độ như chủ. Trụ sở đặt đâu ta? Thôi quận 1 đi cho nó trung tâm. Lao tâm khổ trí, vật vã mãi chỉ để người đời nó nể, để được nổi tiêống chút thôi mà. Nể giùm tui cái....   7 Cà phê cùng Tony Tôi ôm con sao be bong của tôi…* Ba của Tony là một nạn nhân trong hàng triệu nạn nhân của m ột cu ộc chiêốn khôốc li ệt nhâốt trong lịch sử nhân loại, chiêốn tranh Viêêt Nam. Trong cái l ộn x ộn và bi th ương c ủa cu ộc chiêốn, ba đã mâốt đi cả tuổi trẻ của mình. M ột viên đ ạn l ạc bay th ẳng vào c ột sôống, bác sĩ Myẫ ở Sài Gòn lúc đó nói thôi, vêầ nhà coi gì ngon thì cho ắn hêốt đi, rôầi không quá 6 tháng đâu. Nhưng kỳ lạ, cơ thể ba tiêốt ra 1 lớp nhâầy vây kín viên đ ạn, khiêốn nó không phá hu ỷ, ch ỉ đau nhức dữ d ôêi lúc trái gió trở tr ời. Tuy nhiên, vì viên đ ạn nắầm ngay c ột sôống, h ệ thâần kinh b ị tổn thương nên ba trở thành người tàn tật ở lứa tu ổi 25, giai đo ạn tu ổi tr ẻ đ ẹp nhâốt c ủa đời người. Bù lại, trí tuệ ba khá minh mâẫn, trí nhớ tôốt, đ ẹp trai h ơn Tony gâốp ch ục lâần. Bao nhiêu kiêốn thức trên trời dưới đâốt đêầu được ba truyêần cho Tony môêt cách hâốp dâẫn, t ừ Tam Quôốc đêốn Thủy Hử, vắn minh Phương Tây, cơ bản tiêống Anh và tiêống Pháp, tình yêu và s ự khát khao khám phá kiêốn thức nhân loại. Giữa lúc đâốt nước khó khắn vào đâầu th ập niên 80, r ời Sài Gòn vêầ quê ngoại, nhớ lúc đó má Tony nuôi 4 ch ị em v ới đôầng l ương giáo viên c ủa 1 cô giáo ti ểu học trường làng, ba không dám ắn cơm nhiêầu. Môẫi lâần chỉ ắn 1 chén, và nói tui tàn tật v ậy, ắn chỉ để sôống, có làm gì ra tiêần đâu mà ắn. Nên ch ị Hai tinh ý, môẫi lâần b ới c ơm thì lèn th âêt ch ăêt, thâêt nhiêầu. Rùi một lâần ba quyêốt định vêầ quê cũ, vêầ l ại lôê Vòng Cung, huy êên Phong Điêần, t ỉnh Câần Thơ, nơi chôn nhau cắốt rôốn, nơi lục bình d âêp dêầnh trôi trên dòng sông Cái Rắng tím ngắốt môẫi chiêầu. Ba nói, nêốu cứ ở lại Ninh Hoà, thêm 1 mi ệng ắn gánh n ặng cho m ọi ng ười tui thâốy buôần lắốm, tui thâốy mình bâốt lực, đẻ con ra mà không cho nó sung s ướng ngày nào. Mà th âêt ra, ba cũng quâần quật chôống gậy đi làm đủ thứ, từ ra xã d ạy b ổ túc vắn hoá đêốn móc đâốt làm nôầi, làm bêốp lò, làm mâốy con thú bắầng đâốt sét xinh xinh cho Tony ch ơi, trôầng cây trong v ườn, từ sáng đêốn chiêầu ở ngoài nắống mà ch ẳng thâốy lúc nào th ở than. M ôêt th ời oanh li êêt, m ôêt h ọc sinh cực giỏi, môêt thủ lĩnh trường Phan Thanh Giản Câần Thơ, từng ở biêêt th ự có hôầ sen ngay trung tâm Sài Gòn, giờ tr ở thành 1 ng ười đàn ông tàn t âêt, lam lũ ở m ôêt chôốn thôn quê xa xôi, không điêên không nước, ắn chẳng bao giờ đ ược no. Ba nói, h ọc sĩ quan xong, ba ch ỉ 1 lâần đi thực tâêp ở U Minh, b ị th ương rôầi giải ngũ. Cuôêc chiêốn bi th ương khiêốn cho môẫi gia đình người Viêêt dù ở chiêốn tuyêốn nào, vâẫn có người nắầm xuôống. Những thanh niên trẻ mắng m ười tám đôi mươi ra trâên, trước khi chêốt vâẫn thôống thiêốt gọi cha gọi m ẹ, dù gi ọng bắốc gi ọng 8 Cà phê cùng Tony nam. Suôốt ngàn nắm, đâốt mẹ Vi êêt Nam và những con cháu Lạc Hôầng c ứ ph ải oắần mình vì loạn lạc, chia ly, mâốt mát… Ba nói, như câu chuyêên tái ông mâốt ngựa, cái may cái rủi nó đi v ới nhau. Hi ểu th ời cu ôêc nên ba vô cùng lạc quan với sôố phâên. Có lâần má đi d ạy vêầ trêẫ, ba còn m ột tay chôống g ậy, m ột tay bưng chậu quâần áo cả nhà đi giặt, té lắn kêầnh ra giữa sân, bò bò qu ơ quào l ượm l ại t ừng cái quâần cái áo vá đùm vá níu của mâốy mẹ con, nh ưng l ại cười. N ụ c ười méo mó c ủa m ôêt ng ười đàn ông từng kiêu hãnh. Tony còn nh ớ cứ môẫi sáng s ớm, má d ậy s ớm pha 4 bình n ước, môẫi đứa mang theo 1 bình để đêốn trường. Tony nói ủa sao nhà mình không có ắn sáng nh ư nhà khác, chị Hai nói mày mệt quá, uôống nước cũng no bụng vậy. C ứ môẫi sáng th ức d ậy là c ả nhà ngôầi suy nghĩ kiêốm gì để cho vào bụng b ữa nay. Môẫi lâần nh ư thêố thì ba l ại ngôầi buôần, nói ghét cái bao tử quá, c ứ đói b ụng hoài, nhiêầu lúc nổi nóng ba muôốn đ âêp nát đôi chân tàn phêố. Rôầi ba cũng lăêng leẫ nhìn theo dáng nhỏ xíu lon ton c ủa Tony xách cái thau đi m ượn g ạo. Tony là chuyên gia đi mượn hay đi mua chịu đ ủ th ứ, quen m ăêt khắốp làng khắốp xóm, vì không có mắốc cỡ như mâốy chị, tính tình lại vui vẻ th ảo mai, ai cũng vui khi găêp. Xong cái vêầ ngôầi ghi l ại trong sổ, chi tiêốt cẩn thâên, như mượn dì hai Tròn 2 lon g ạo, m ượn c ậu nắm Đ ược mâốy đôầng, nợ nước mắốm ông Long, nợ dâầu lửa bà Bảy...Cuôối tháng má lãnh l ương, Tony nói đ ể con tính cho, giải bài toán trả ai trước, ai trả sau, ai dêẫ chịu có th ể khâốt được. Nhỏ xíu xiu nh ưng lanh bắốt ớn, nên sau này quản lý tài chính giỏi cũng nhờ vào những tháng nắm âốy. Hôầi đó trong làng có nghêầ làm lá buông, m ột lo ại lá dài nh ư lá c ọ, ph ơi khô rôầi xé s ợi nh ỏ, đan thành giỏ xách. Cả nhà ai cũng phải làm, trừ Tony được ng ủ s ớm vì h ọc tr ường chiên trường xào, tháng nào cũng có 13 kg lúa của xã cho. C ứ đêốn đêm, mâốy ch ị l ớn h ọc bài xong thì lâêp tức ra bắốt tay ngôầi đan lá ngay. Vừa làm vừa nói chuyêên trong làng trong xã d ưới ánh đèn dâầu leo lét đêốn khuya, Tony thì đan đ ược 2 cái là b ẻ tay b ẻ chân b ẻ l ưng nói m ỏi. Nên má cho đi chơi. Ngày âốy, trẻ con thôn quê chẳng có thú vui gì. Đêm trắng sáng, các b ạn t ập trung quanh nhà, hay ra đôầng chơi đủ trò tự nghĩ ra. Còn đêm tr ời tôối, ắn c ơm xong, Tony tr ải tâốm chiêốu lên đôống lá buông trên sân được gom l ại sau khi đã ph ơi khô, 2 cha con nắầm ch ơi trên đó, nhìn lên trên trời ngắốm triêêu triêêu ngôi sao lâốp lánh. Ba h ướng dâẫn Tony phân bi êêt các chòm sao, đây là sao Đại Hùng, kia là sao Thiên Long, Thiên Miêu, S ư T ử, L ạp Khuy ển…hình giôống con gâốu, con mèo, con chó …nên có tên gọi vâêy. Hình ảnh vũ tr ụ bao la, mênh mông 9 Cà phê cùng Tony thiên hà khiêốn Tony vô cùng thích thú. Có b ữa thâốy sao bắng, ba nói, c ứ thâốy sao bắng thì mình cứ ước mơ, phải nhanh thì mới thành sự thật. Lâần nào Tony cũng thì thâầm ước là nhà mình có tiêần để ắn sáng. Có lâần, Tony xỉu gi ữa l ớp, cô giáo h ỏi sao, Tony khai thi ệt là không ắn sáng, thâầy hiệu trưởng kêu má lên mắống quá tr ời, nói sao nó có 13 kg lúa mà cô đem đi bán hêốt vậy. Má lúng túng cười trừ, nói tui xin lôẫi, đ ể vêầ nâốu cháo cho cháu vào môẫi bu ổi sáng. Và ước mơ sao bắng âốy đã thành sự thật. Cứ môẫi sáng, Tony được 1 chén cháo trắống, và thâốy ngon hơn bâốt cứ cao lương mĩ vị gì trên đời. Có lâần Tony nhâầm sao bắng với máy bay. Thâốy có đôốm sáng di chuy ển hoài mà không tắốt, ba nói đó là máy bay thương mại của mâốy hãng hàng không n ước ngoài bay qua Vi ệt Nam đó con. Như tụi Đại Hàn hay Nhật, nêốu nó qua Bắng Côốc thì seẫ bay ngang qua Nha Trang, rùi tr ả tiêần vùng trời cho nước mình, nó bay cao lắốm, cả mâốy cây sôố nên mình thâốy ch ỉ là 1 đôốm sáng thôi. Tony nói thêố bây giờ trên đó ng ười ta làm gì nh ỉ, ba nói gi ờ chắốc là gi ờ ắn tôối, các tiêốp viên seẫ đẩy xe đựng thức ắn ra, ai ắn gì thì ắn, uôống gì thì uôống. Rùi ba gi ải thích vêầ ngành hàng không, máy bay phản lực khác máy bay lên th ẳng ra sao, câốt cánh h ạ cánh thêố nào. Ba nói, sau này nêốu học giỏi, con seẫ được đi máy bay, thích lắốm. Rôầi cũng có 1 lâần thâốy sao bắng, Tony ước mơ ba hêốt tâêt nguyêần, 2 cha con lang thang khắốp n ơi trên thêố gi ới. Tony h ỏi ch ứ môẫi lâần thâốy sao bắng thì ba ước gì. Ba nói, ba ước cho con l ớn lên thông minh kh ỏe m ạnh, viêốt tiêốp ước mơ còn dang dở c ủa ba. Cứ đêm đêm trên chiêốc chiêốu ngoài sân âốy, 2 cha con nắầm ngước nhìn lên trời, nói chuyêên rì râầm. Gi ọng ba đêầu đêầu, nghe m ôêt hôầi thì Tony ng ủ mâốt tiêu, má ra sân ắẫm vô nhà, sợ s ương xuôống l ạnh. Trong giâốc m ơ c ủa câêu bé Tony lúc đó, châốp chới những chiêốc máy bay lượn lờ trên bâầu trời, thật lung linh, thật đẹp. Cái ngày ba đòi một hai vêầ lại quê nhà, má cản d ữ lắốm. Nói ông ngôầi không m ôêt chôẫ cũng được, chiêốn tranh đã qua rôầi, nước mình thanh bình rôầi, nhiêầu đ ứa tr ẻ mâốt cha thì đã đành, mâốy đứa con mình, tui muôốn có đâầy đủ cha m ẹ đ ể l ớn lên bình th ường. Nhà ph ải có âm có dương, có mặt trắng mặt trời, chứ tui chỉ là 1 người mẹ, la mắống xoèn xo ẹt thì cũng không dạy dôẫ được nhiêầu. Ba suy nghĩ nhiêầu nh ưng c ứ môẫi bu ổi ắn, xong chén c ơm th ứ nhâốt, m ọi người nhìn nôầi cơm độn khoai và nói thôi no rôầi, nh ường ng ười khác, lúc nào trong nôầi cũng còn 1 chút nhưng không ai dám ắn. Ngày nào cũng vâêy, ch ịu không n ổi, nhân lúc má và mâốy chị em đi học, ba viêốt lại lá thư trên bàn và ra đi. Trong th ư nói tui đi vêầ quê, nh ờ anh em b ạn 10 Cà phê cùng Tony bè giúp đỡ, vài nắm rùi quay lại, nh ớ nâốu c ơm đừng có b ớt g ạo, phâần của tui chia cho t ụi nhỏ ắn thêm chút đỉnh. Ba chôống gậy xuôống ngã ba Trong bắốt xe vêầ Câần Th ơ, trong túi không có 1 đôầng nào. Ngôầi ở vệ đường ngoắốc miêốt, cả chục chiêốc đâu có 1 chiêốc Qu ảng Ngãi ch ịu dừng lại. Thâốy có một người tàn tật ngôầi lêốt gi ữa đ ường, bà ch ủ xe thâốy t ội quá, cho đi, v ừa không tôốn tiêần vừa cho ắn cơm no b ụng. Ba kể thôi cũng h ẻm biêốt lâốy gì đêần ơn, bèn ngôầi sát cửa, thâốy xe dừng lại là mời khách lên xe ph ụ thắầng l ơ, và pha trò nói chuy ện vui nên trên xe ai cũng cười nghiêng ngả. Nên giờ môẫi lâần vào Sài Gòn ch ơi, vêầ l ại quê, ba c ứ đòi lâốy xe Quảng Ngãi, dù giá vé cao hơn nhiêầu, cứ tới Ninh Hòa thì xuôống. Và Tony cũng v âêy, thích người Quảng Ngãi và giọng nói miêần quê âốy, nên cứ nói h ọc thành h ạc, vì thâốy râốt dêẫ thương… Rùi đâốt nước mở cửa khi Tony vào câốp 2, những nắm tháng tu ổi th ơ khôốn khó t ưởng đã phai nhoà. Chiêầu nay kêốt thúc khoá học ở HBS, chia tay b ạn bè đ ủ m ọi quôốc t ịch, Tony đi b ộ qua bên kia sông, định mua ít đôầ rôầi sau đó đón taxi ra th ẳng sân bay Logan vêầ n ước. Lúc bắng qua câầu Anderson Memorial, chợt thâốy 2 cha con ng ười Myẫ, c ậu con kho ảng 3-4 tu ổi ôm con gâốu bông nhỏ, người cha trạc tuổi Tony, cả hai đêầu m ặc đôầ quâốn khắn râốt kyẫ, tr ời l ạnh v âêy mà vâẫn đi dạo chơi trên bờ sông đâầy tuyêốt, bóng cha con đ ổ dài. Bôẫng d ưng ch ợt nh ớ câu hát của nhạc sĩ Trâần Tiêốn "tôi ôm con sáo, bé b ỏng c ủa tôi, lang thang theo cha, d ọc b ờ sông trắống xoá"*. Mới thâốy trên trái đâốt này, đứa con bé b ỏng nào cũng hay leẫo đeẫo theo cha, và tình phụ tử ở đâu- cũng đêầu thiêng liêng và âốm áp. Nắống chiêầu nhuôêm vàng cả dòng sông Charles, tuyêốt vâẫn dày, hàng cây bên đ ường đã r ụng hêốt lá. Nhìn những miêống bắng trôi bôầng bêầnh, ch ợt nghĩ đêốn l ục bình tím ngắốt trôi theo con nước sông Tiêần sông Hậu, nghĩ vêầ thân phận những người miêần Tây lưu lạc khắốp nơi, nghĩ vêầ những nắm tháng ba sôống ở miêần Trung nh ưng trong lòng không nguôi nh ớ vêầ quê cũ. Nói trong bụng, nêốu tôối nay lên máy bay mà không ngủ được, Tony seẫ viêốt một bài vêầ ba. Tony viêốt bài này khi đang ngôầi trên máy bay c ủa Eva Air và trong lòng ng ổn ngang c ảm xúc. Máy bay bay qua Nhật, rùi Đài Loan, quá cảnh 1 tiêống đôầng hôầ ở sân bay Đào Nguyên Đài Bắốc rôầi bay vêầ Tân Sơn Nhâốt. Và bây giờ, máy bay đang bay không ph ận trên lãnh th ổ c ủa m ảnh đâốt hình chữ S. Nhìn qua màn hình đ ịnh v ị v êê tinh, thâốy d ưới mặt đâốt là ký hi êêu c ủa núi đôầi 11 Cà phê cùng Tony ruộng vườn, xanh thâẫm. Tự h ỏi hẻm biêốt ở d ưới, có 2 cha con nhà nào quê thi ệt quê, nghèo thiệt nghèo, cứ đêm đêm trải chiêốu nắầm ngoài sân nhìn lên tr ời ngắốm sao, ngắốm máy bay rôầi nói toàn chuyện xa xôi như tuổi thơ Tony không nữa.   12 Cà phê cùng Tony Mùi kiệu Tony Buổi Sáng: Mùa thi, Tony mong ước nêốu bạn có nhà c ửa ở thành phôố, hãy giúp các b ạn thí sinh ở quê trọ vài ngày. Có thể tụi nó lóng ngóng, ch ưa quen v ới các ti ện nghi thành phôố, có thể làm bẩn nhà, vỡ ly chén..nhưng đừng thêố mà từ chôối nhé Hôm nay đi ngang qua chợ Bà Chiểu, ngó thâốy mâốy chị tiểu thương bày củ kiệu ra bán. M ới thảng thôốt chép miệng, mèn ơi, sắốp têốt rôầi. Dân miêần Nam hay gọi têốt nhứt, không biêốt ch ữ nh ứt ở phía sau có ph ải là quan tr ọng nh ứt hay không, nhưng lòng ai cũng chộn rộn khi nghĩ vêầ nó. Giôống nh ư ng ười tây ph ương v ới lêẫ giáng sinh và nắm mới dương lịch vậy. Nhớ ngày xưa còn ở với ba má, cứ cuôối nắm gâần Têốt là ph ụ má hong c ủ ki ệu. Tr ời gâần Têốt hơi lạnh, nắống cũng yêốu ớt nên má hay biểu mày nh ổ giò cao nhòng v ậy thì đ ể mâốy c ủ ki ệu lên mái nhà coi, để dưới đâốt coi chừng chó hay gà đi ngang qua hâốt đ ổ hêốt. Và trong tâm khảm tuổi thơ, mùi kiệu cay nôầng chính là mùa giáp Têốt. Ông già (cách g ọi thân thương cha mẹ của ở quê Tony là ông già, bà già) ng ười Câần Th ơ nên hay kêu bà già làm mâốy món miêần Tây cho ổng nhâm nhi dịp Têốt. Bà già cũng có m ười mâốy nắm sôống ở miêần trong nên hiểu ý liêần, nhứt là món ruột già heo khìa. Thâốy có ngon lành gì đâu, nhiêầu lúc còn mùi thúi thúi nhưng ông già nhứt định khen ngon, ắn khí thêố. Và c ủ ki ệu cũng v ậy, đắống nghét chứ có ngon lành gì, nhưng mà thiêốu nó, không khí Têốt không còn nguyên v ẹn n ữa. Hôầi cả nhà đùm nhau từ Sài Gòn vêầ quê ngo ại sôống, r ời xa đô h ội, má nói mâốy đ ứa bây gi ờ cũng phải ráng mà hòa nhập với dân ở đây. Vâẫn một ngày đi h ọc, m ột ngày l ặn l ội trên đôầng. Nhưng má bắốt côố gắống giữ giọng nói và cách ắn uôống c ủa dân miêần trong, má nói rôầi t ụi bây cũng seẫ vêầ lại Sài Gòn để phát triển, chứ ở miêần Trung này, kiêốm đôầng tiêần khó lắốm. Vêầ quê là một giai đoạn tạm thời, ẩn nhâẫn để vụt bay. Nhưng trong khó khắn, ph ải gi ữ khí phách c ủa kẻ sĩ... Nhưng lúc mình thi đại học, tự nhiên má đổi quyêốt định đột ng ột, bắốt thi vào cao đ ẳng s ư phạm Nha Trang ở gâần nhà, xong vêầ dạy học thêố chôẫ má trong tr ường, vì tao sắốp h ưu rôầi. Lý do quan trọng hơn là vô trỏng, tiêần đâu học. Có leẫ linh c ảm rắầng cho nó vào l ại Sài Gòn ít còn cơ hội gặp nhau. Sự khó khắn vêầ kinh têố và ích kỷ vêầ tình c ảm c ủa ng ười m ẹ, đi ng ược l ại với những điêầu giáo huâốn từ bé, rắầng làm đàn ông con trai trên đời, ph ải kinh bang têố thêố, lâốy tài nắng giúp đời, đừng suy nghĩ vụn vặt, ganh đua với con Nắm thắầng Mít trong làng, có gi ỏi 13 Cà phê cùng Tony thì ra ganh đua với tụi dân thành phôố - ba má hay cắn dặn mâốy ch ị em như vậy. Nhưng dưới áp lực khủng khiêốp của mình, má cũng gạt nước mắốt, đôầng ý cho vô l ại Sài Gòn để thi đại học. Còn 2 ngày nữa là thi rôầi, mà không biêốt vô đó thì ở đâu. Má ngôầi suy nghĩ m ột hôầi, nói thôi mày đạp xe chở tao qua nhà cô C đi, cô có em gái tên Dung ở Sài Gòn. Rôầi mình đạp xe chở má qua nhà cô C, bạn dạy chung trường. Mình đ ứng ở ngoài hàng rào, má vô nói gì đó một hôầi, rôầi ra, nói cô C không ch ịu, nói cô Dung khó tánh lắốm, t ừ chôối cho sôố đi ện tho ại. Nên đạp xe chở má đi vêầ, đâầu óc miên man trên con đường làng quanh co th ơm mùi r ạ. Vừa vêầ, cả nhà ngôầi suy nghĩ quan hệ v ới ai ở Sài Gòn, cái ba nói thôi vô h ạ mình xin thắầng H, là chú em cùng cha khác mẹ với ba, giờ làm tổng giám đôốc 1 công ty c ực l ớn ở qu ận 4, xin nó ở vài bữa. Má nói chắốc phải vậy thôi, rôầi lâốy hộp kem phâốn ra trang đi ểm, nói thôi đ ể má đ ưa đi. Rôầi thâốy vào ngôầi đêốm tiêần với ch ị Hai, rôầi ch ị Hai nói có vài trắm ngàn nh ư vâầy, không đ ủ ở khách sạn cho 2 mẹ con đâu nêốu chú H từ chôối. Mình ngôầi nghe mà chêốt điêống trong lòng. Tự thâốy sao con đường học hành của mình gian truân quá, b ạn bè cùng l ớp đã vào hêốt trong đó để chuẩn bị thi. Còn mình thì gi ờ này vâẫn ch ưa biêốt có đi đ ược hay không n ữa. Mình buôần quá, lâốy xe đạp đi ra thị trâốn, lang thang, vô định. Thêố rôầi như là 1 định mệnh của sự may mắốn, bạn Th. học cùng l ớp tình c ờ g ặp mình, b ạn cũng chuẩn bị đi Sài Gòn,hay là mày đi cùng cho vui. Th r ủ mình dù h ọc 3 nắm v ới nhau, 2 đứa chỉ giao tiêốp bình thường chứ không thân lắốm. Bạn Th nói anh ru ột b ạn âốy có ng ười quen ở trỏng, có thể cho mình ở nhờ. Má đạp xe xuôống nhà Th hỏi có thi ệt không, rôầi đôầng ý cho đi. Tôối đó lên xe vô SG, lúc xuôống ngã ba bắốt xe, t ự nhiên má móc trong túi ra 5 phân vàng, nói nhâẫn cưới gì đó, chưa bao giờ tiêốt lộ cho ai biêốt. Gi ờ thì đ ưa con đeo vô ngón út, đó tâốt c ả gia tài của má lúc đó. "Cái này má đ ưa con câầm, có chuy ện gì thì c ứ bán rôầi ra bêốn xe miêần Đông bắốt xe vêầ liêần nghen con. Làng mình nắm nay ch ỉ có con h ọc hêốt 12 thôi, thôi thì ráng thi cho tôốt", má câầm tay dặn dò. Xe chạy xa dâần, mình vâẫn thâốy đôi tay kh ẳng khiu, đen nh ẻm của má và mâốy chị vâẫy vâẫy. Chiêầu dâần tôối, cây côối hai bên đ ường heo hắốt, quắốt queo trong cái nóng mùa hè. Cả đêm trên xe không ngủ, lâần đâầu tiên vào xa mà, ra đi kh ỏi Sài Gòn hôầi có mâốy tu ổi nên có nhớ gì đâu. Trong đâầu mình tính toán lên nhiêầu ph ương án để tôần t ại trong mâốy ngày, nêốu và thì. Tài sản là mâốy cuôốn tập cong queo nhét trong l ưng. Theo Th đêốn nhà ch ị G, thâốy nhà ch ị học sinh đêốn ở trọ đi thi đông quá, nên ng ại, nói ch ị G thôi em đi qua nhà chú em ở. Cái m ượn xe đạp của anh Tài để đi tìm chú H, cái ba lô bé xíu qu ảy sau l ưng. Ghé nhà chú H theo đ ịa ch ỉ 14 Cà phê cùng Tony trên 1 lá thư từ lâu lắốm, bí mật ghi vô cuôốn tập, ba má cũng không biêốt. Rôầi mình g ặp cô Út, em chú H, ngôầi kể lể lý lịch một hôầi , chỉ mong là h ọ nghĩ máu m ủ ru ột th ịt mà cho ở vài hôm đi thi. Nhưng ông lánh mặt và kêu cô Út vào phòng, nói gì đó, rôầi cô Út ra nói nhà cũng ch ật quá, thôi con đi tìm chôẫ khác trọ đi. Lúc mình đ ạp xe r ời kh ỏi con h ẻm nhà chú đ ường Hoàng Diệu, thâốy cô Út ra đứng đâầu hẻm vâẫy tay, nước mắốt cô lắn dài, chắốc cô cũng có chút tình máu mủ, chắốc cũng thâốy tội nghiệp 1 thắầng cao nhòng đen nh ẻm đang tìm đ ường m ưu sinh ở thành phôố. Mình ra công viên Lê Vắn Tám ngôầi học bài rôầi mệt quá, ng ủ thiêốp. Khoanh nem chua mang theo, định bụng là nêốu chú H cho ở nhờ thì đem t ặng, nh ưng ổng đu ổi đi nên thôi, n ửa đêm đói qua tỉnh giâốc lâốy lột ngôầi ắn một mình. Ánh đèn vàng heo hắốt và c ơn m ưa tâầm t ả c ủa Sài gòn tháng 7, lạnh cóng... Hôm sau lên lâốy sôố báo danh rôầi thi môn Toán vào bu ổi chiêầu. Hêốt gi ờ thi, mình theo đ ứa b ạn mới quen trong phòng thi vêầ nhà nó tắốm r ửa, rôầi qua nhà ch ị G, nói chuy ện thi c ử v ới Th, ch ị G mời ắn cơm nhưng ngại không dám ắn nhiêầu, chỉ ắn 1 chén. Xong cái lâốy xe đ ạp đi, đ ịnh qua công viên ngủ tiêốp nhưng chị đoán được hay sao âốy, nên m ới nói thôi đi đâu, ở l ại đây rôầi mai đi thi cho tôốt. Lòng tôốt của Th và gia đình ch ị G, mình th ật s ự mang ơn suôốt đ ời, không biêốt nói sao nên lời nữa. Bữa thi cuôối, m ưa kinh kh ủng là m ưa, ra kh ỏi đi ểm thi tr ường Lê Quý Đôn, nhìn các bạn khác có cha có mẹ đi theo tíu tít hỏi han đêầ thi khó hay dêẫ v ậy con, thâốy nước chảy dài trên má, không biêốt nước mắốt hay nước m ưa n ữa. Rôầi tâốt t ả qu ảy ba lô chạy ra bêốn xe miêần Đông để kịp chuyêốn xe vêầ quê. Rôầi con cũng có tâốt cả, má à, hơn cả những gì mà ba má kỳ v ọng. C ạnh tranh v ới dân thành phôố - hôầi đó là tâốt cả những gì mà ba má có th ể nghĩ ra - nay đã không còn phù h ợp n ữa. Cái mà tụi con đang cạnh tranh là những Peter, Mary, Zhu Bin...trong một thêố gi ới ph ẳng nh ư thêố này. Những con đường cao tôốc, những tòa nhà xa hoa, nh ững bu ổi ti ệc ở khách s ạn nắm sao với đủ loại sơn hào hải vị nhưng làm sao có thể sánh đ ược v ới con đ ường làng quanh co, lũy tre xanh đâầy gió và mùi kiệu thơm nôầng của quê ngoại. Nơi một thời con đã lớn lên. Con nhớ. (Giáp Têốt 2008)   15 Cà phê cùng Tony Đời cua, đời cay.... Khi còn hạc ở HBS, có lâần giáo sư đặt câu hỏi, theo b ạn, doanh nhân là ai. Râốt nhiêầu quan niệm khác nhau được đưa ra, vì lớp hạc là 1 h ợp ch ủng quôốc, đêốn t ừ nhiêầu nêần vắn hóa. Sau đó thì thâầy mới đưa ra quan niệm của thâầy, cũng nh ư c ủa các giáo s ư trong tr ường, thành 1 quan điểm hay còn gọi là trường phái Harvard vêầ doanh nhân. Nôm na là doanh nhân là người lãnh đạo, có thể làm chủ hay không phải làm chủ, nhưng phải là lãnh đ ạo doanh nghiệp hay tổ chức có lợi nhuận. Mục tiêu là lợi nhuận nh ưng doanh nhân ph ải lèo lái làm sao đó để không xung đột với đạo đức xã h ội. Doanh nhân ph ải gi ải quyêốt sao cho s ự phát triển của doanh nghiệp của mình không gây phương hại đêốn môi tr ường thiên nhiên. Doanh nhân phải làm từ thiện xuâốt phát từ tâm của mình, từ tình đôầng lo ại ch ứ không ph ải vì nhu câầu marketing. Và cuôối cùng là doanh nhân ph ải biêốt chia s ẻ, v ới thêố h ệ sau, vêầ c ả tiêần b ạc lâẫn vôốn sôống, kiêốn thức.....nhắầm tạo ra 1 thêố h ệ doanh nhân m ới khi mình chêốt đi. Các quan niệm tuy có khác đi chút ít, song vâẫn tựu trung các ý trên. Thành 1 chu ẩn thêố gi ới. Nói chung là diêẫn giải từ tiêống Anh qua tiêống Vi ệt, Tony nói thâốy nó không có tr ơn tru gì hêốt. Và lúc đó mình cũng hoảng hôần, thâốy mắốc cỡ. Vì mang tiêống là doanh nhân đã lâu, ngày 13/10 nào cũng tổ chức ắn uôống hát hò tặng bắầng khen treo đâầy nhà, nh ưng mình đã làm được gì. Chẳng làm được gì cho cộng đôầng và ch ẳng chia s ẻ v ới ai m ột cách t ự nguy ện. B ạn bè hỏi, ở VN, doanh nhân là thêố nào. Tony th ật sự lúng túng, và nói ở VN muôốn làm doanh nhân không có tiêu chuẩn hay ai câốp phép, nên tụi tao th ường ph ải đắng ký vào câu l ạc b ộ doanh nhân, là xong. Đó là tiêu chuẩn Vi ệt Nam (TCVN). Thêố là ngôầi suy nghĩ l ại, thêố gi ới người ta quan niệm doanh nhân nó khác mình. Vậy nước mình chắốc không có ai, hay có mà mình chưa biêốt. 15 nắm đi làm, gặp n người gọi là doanh nhân, mình thâốy không ai th ỏa hêốt các điêầu kiện của chuẩn thêố giới như thêố cả. Có ng ười thì làm giàu m ột cách nhanh chóng nhờ lâốy tài nguyên thiên nhiên, chặn dòng chảy của các con sông làm th ủy đi ện, x ả nước th ải ra sông mặc cá tôm chêốt sạch. Có người làm giàu bắầng bóc l ột s ức lao đ ộng c ủa đôầng lo ại mình một cách quá đáng, ép quâần quật bán sức lao động cho họ nhưng tới lúc lãnh l ương thì kỳ kèo, o ép, hẹn tới hẹn lui mới trả. Có người đo ạt giải anh hùng t ừ thi ện, quán quân t ừ thiện...nhưng lu loa lên cho cả thiên hạ biêốt, ghi rõ tên mình hay doanh nghi ệp mình lên phong bì, chỉ cho vài triệu đôầng nhưng phải bắốt nh ững thân ph ận đáng th ương kia ph ải 16 Cà phê cùng Tony khóc phải cười phải cám ơn xỉu lên ngâốt xuôống... để quay lên ti vi, ch ụp hình lên báo. Có người có con đường làm giàu bí hiểm, không ai biêốt làm sao họ giàu vì h ọ không muôốn chia sẻ, vì cái khôn của người Trung Quôốc dạy ta là "cho bạc cho vàng, không ai tr ỏ đàng đi buôn". Bao nhiêu tỷ phú thêố giới lúc h ọ chia gia tài, ch ỉ đ ể l ại cho con vài đôầng g ọi là, còn tâốt cả đêầu đưa vào quyẫ từ thiện, trong khi bên ta thì ng ược l ại. Nhà th ường th ường b ậc trung có 2 đứa con thì ông cha bà mẹ cũng cày gâần chêốt đ ể có 2 cái nhà cho chúng nó làm c ủa. Còn doanh nhân ta thì làm quâần quật, o ép đôối tác từng đôầng, kỳ kèo v ới ng ười làm t ừng xu....đ ể con cháu mua siêu xe, đôốt tiêần nâốu trứng nh ư công tử Bạc Liêu m ột th ời. Th ương con hay không thương. Tụi Tây nói vậy là không thương. Vì như vậy là làm cho nó h ỏng. Lúc thảo luận, mình có ngôầi chung nhóm có 2 bạn Trung Quôốc. Thâốy các b ạn nói là bên Trung Quôốc, vâẫn có khái niệm không ai giàu ba họ. Tức giàu cho lắốm, 3 thêố h ệ thì cũng hêốt, nh ưng ở phương Tây, họ giàu đêốn cả chục thêố hệ, cụ thể trong nhóm vâẫn có 1 anh ng ười Ý là thêố h ệ thứ 5 của một tập đoàn sản xuâốt các sản phẩm cà chua. Mình ch ợt nh ớ l ại hình ảnh c ậu con của Ba Huy, công tử Bạc Liêu lừng lâẫy những nắm 1930-1940, v ới cả trắm ngàn hecta đâốt ruộng lúa và ruộng muôối, với chiêốc máy bay và sân bay t ư nhân đâầu tiên, thêố nh ưng thắầng con sau này chạy xe ôm, sau này nhà nước phát hiện ra nên cho vêầ làm b ảo v ệ khách s ạn công tử Bạc Liêu. Du khách đêốn tham quan, ông vâẫn dắốt khách ch ỉ tr ỏ đây là phòng ng ủ c ủa ba tui, đây là chôẫ đá gà của tui, đây là chôẫ tui chỉ con gà con v ịt nào...là gia nhân seẫ b ẻ c ổ ngay lập tức để luộc tui ắn, đây là giường nóng, đây là gi ường l ạnh...T ừ h ội đôầng Tr ạch đêốn Ba Huy giàu có vậy, mà tới thêố hệ thứ 3 thì chạy xe ôm. Ủa sao kỳ vậy, tụi Trung Quôốc nói bên tao cũng vậy. Vậy Âu, Á có gì khác biệt. Cái Tony với 2 người bạn Trung Quôốc đi tìm hiểu tiêốp. Vô th ư viện search tài li ệu đ ọc, rôầi phỏng vâốn bao nhiêu là người. Cuôối cùng cũng tạm rút ra đ ược nguyên nhân trong 1 c ổ th ư Trung Quôốc thêố kỷ 15, họ cũng làm thôống kê trong c ả mâốy ngàn nắm l ịch s ử TQ và châu Á, nên nhóm tạm tin và dùng làm cơ sở nghiên c ứu tiêốp. Cuôốn sách nói vêầ s ức m ạnh c ủa s ự chia sẻ. The power of giving. Một người sinh ra, để thành đ ạt, có 1 phâần tài, 2 phâần đ ức và 7 phâần phúc. Nôm na cái phúc này là cái may mắốn, phúc phâần của gia đình t ổ tiên đ ể l ại. Sinh ra có phúc, nó đẹp đeẫ khôi ngô lành lặn, nói một hi ểu mười. Cái đó seẫ quyêốt đ ịnh 70% s ự thành đạt. Vâốn đêầ là con người mình không biêốt cái phúc c ủa mình bao nhiêu, nên con ng ười muôốn 17 Cà phê cùng Tony thành đạt phải tích đức, tức tắng tỷ lệ trong cái zoom 20% đó. Ph ải luy ện tài, đ ể đ ạt max trong cái zoom 10%. Có ví dụ ông Trương ở Hàng Châu, một nhà buôn n ổi tiêống th ời Đ ường. Sôố ph ận c ủa ông là thương gia, nên thang đo sự thành công là sôố tiêần có đ ược. Phúc c ủa ông là đ ược 100,000 lượng vàng, đó là tới điểm cực đại của đôầ thị sự nghiệp c ủa ông. T ức ông nêốu ch ỉ có 50,000 lượng, thì công việc cứ vâẫn phát đạt, vì đôầ th ị vâẫn còn đi lên. Nh ưng khi ông có 100,000 lượng rôầi mà vâẫn cứ tích lũy tiêốp, thì sự nghi ệp bắốt đâầu xuôống dôốc. R ủi ro xui x ẻo, rôầi b ịnh đau, đủ thứ chuyện cho nó mâốt dâần mâốt dâần, rôầi xuôống con sôố 0. Đó là thêố h ệ th ứ 3 c ủa ông seẫ phải gánh chịu. Nên người phương Tây họ nắốm bắốt cái này s ớm, họ đưa ra gi ải pháp. Đó là bí m ật c ủa nhà giàu phương Tây. Họ chỉ nuôi con nuôi cháu đêốn 18 tuổi, rôầi muôốn h ọc n ữa thì đi vay, c ủa chính phủ hay của gia đình, có hợp đôầng luật sư đàng hoàng. Xong ra tr ường, t ụi này cũng cày quâần quật như bao nhiêu người khác, để trả n ợ. Sau m ột th ời gian dài m ới vô công ty của gia đình làm, rôầi leo dâần lên như người ngoài v ậy. Nên t ụi nó quý tr ọng đôầng tiêần. Các t ỷ phú phương Tây vì không biêốt cực đại của cuộc đời mình là bao nhiêu, nên h ọ ch ủ đ ộng b ỏ bớt. Khi đêốn con sôố 99,000 lượng, họ cho đi 90,000 lượng vào quyẫ t ừ thi ện, ch ỉ còn 9,000. Sôố phận của họ lại được tiêốp tục 91,000 lượng nữa, nên làm ắn c ứ l ại phát đ ạt. C ứ nh ư thêố, t ới đời con đời cháu, cứ phát đạt hoài....Chưa kể khi cho đi, s ức m ạnh c ủa s ự chia s ẻ, nó l ại làm cho cực đại của họ cao hơn, mức cực đại lâần sau seẫ là 150,000 l ượng ch ứ không ph ải 100,000 lượng nữa. Đọc xong. Thở dài. Hiểu. Thôi thì "đời cua cua máy, đ ời cáy cáy đào". Thôi gi ờ lo cho t ụi nh ỏ thêố hệ Tony junior hưởng 1 chương trình giáo dục thật tôốt. Rôầi thôi, không đ ể l ại 1 xu cho nó, rôầi nó muôốn làm gì thì làm, muôốn siêu xe bi ệt th ự gì thì t ự nó làm lâốy. Mình, m ảnh đâốt bé xinh ở một góc đôầi Đà Lạt, câốt cái nhà nh ỏ ẩn trong rừng thông, bình yên, sáng pha âốm trà Câầu Đâốt, xong đạp xe đi dạy hạc, truyêần cho thêố hệ sau nh ững cái mình đã biêốt. Chiêầu t ưới cây tưới hoa trong vườn, viêốt thơ, viêốt vắn, đọc sách, đôối ẩm v ới b ạn hiêần. Ch ờ trắng lên và gió ngàn vi vút qua đôầi thông trước mặt. 18 Cà phê cùng Tony Hổng biêốt có làm được không nữa. Thâốy cũng khó....nhưng ráng.   19 Cà phê cùng Tony Cai chếết của Chu Du Đọc tam quôốc diêẫn nghĩa, ai cũng biêốt đêốn chuy ện Chu Du, vì ghen t ỵ v ới tài nắng c ủa Kh ổng Minh mà hộc máu chêốt. Đó là cái chêốt vì đôố k ỵ, mang đ ậm màu sắốc c ủa vắn hoá Trung Hoa. Các nước lân bang thì càng gâần khoảng cách địa lý v ới Trung Quôốc thì càng b ị cái tính này nó lây lan, hẻm phải riêng VN mà bên Hàn, bên Nh ật...cũng b ị. Càng xa biên gi ới Vi ệt Trung, càng thoát vắn hoáTrung Hoa thì tính đôố k ỵ, ghen ghét ng ười khác cũng b ớt dâần. Ch ẳng h ạn như vùng Cà Mau, trong làng có ai có gì vui như đôẫ đạt, trúng sôố, trúng lúa, thắng ch ức, thành công....thì cả làng bưng đôầ đêốn, đổ bánh xèo, uôống g ụ, chung vui m ừng r ỡ m ột cách thật lòng. Còn nêốu ngoài trung ngoài bắốc, thì thành công ph ải giâốu nh ẹm đi, m ới mong đ ược bình yên. Bên kia sông Câầu có người đôẫ tiêốn sĩ, thì thay vì chèo thuyêần qua sông chung vui, nhiêầu người xã Đoài bên này ngôầi chửi đổng, điên tiêốt vì không biêốt vì sao nó gi ỏi thêố. Rôầi t ự an ủi AQ, rắầng nó may mắốn thôi chứ chả hay ho gì, hay có ai đó nâng đ ỡ nó. Tóc tai xoã rũ rượi, ắn không ngon, ngủ không yên, chỉ mong nó thâốt bại hay b ị tai nạn bệnh tật ôốm đau mà chêốt quách cho rôầi, để hả lòng hả dạ. Thôi thì cũng thông c ảm cho h ọ, vắn hoá ti ểu nông ắn sâu quá rôầi, con gà thì tức nhau tiêống gáy, và cũng, vì chút Chu Du còn sót l ại, c ả ngàn nắm Bắốc thuộc còn gì... Tony thích vắn hoá miêần Tây Nam Bộ, vì nó là vùng đâốt m ới, ch ưa t ừng b ị phong kiêốn Trung Hoa ra sức đôầng hoá, nó gâần với vắn hoá Miên Thái, h ảo s ảng và phóng khoáng, bao dung và thiệt tình. Đau thật với nôẫi đau người khác, vui th ật v ới niêầm vui c ủa b ạn bè, không gi ả t ạo, ắn nói cho hay nhưng trong lòng nghĩ khác, chỉ muôốn mình h ơn, còn mong ai cũng te tua, nghèo khổ, dôốt nát, xui xẻo, xâốu xí... Tony có khá nhiêầu bạn hạc. Và họ từng là những người bạn thật tôốt. Nhiêầu lúc th ời sinh viên, Tony đói xanh mặt, qua ký túc xá hay nhà tr ọ c ủa bạn m ượn 10 ngàn đôầng mua c ơm, b ạn có 20 người, bạn chia một nửa. Rùi vui vẻ qua hêốt th ời sinh viên ch ật v ật khôốn khó, v ới biêốt bao là tình. Ra trường, nhóm bạn bắốt đâầu chia reẫ, vì có ai đó khó ch ịu khi đ ứa khác tìm đ ược vi ệc làm ngon. Rùi rạn nứt khi bạn bè cùng nhà trọ ngày xưa mua nhà ở thành phôố. S ự b ực b ội dâng đêốn đỉnh cao, mời đi tân gia là không đi, hay đi cũng qua nói vài câu xỉa xói móc méo cho nó xui xẻo chơi. Ngôầi lâầm bâầm, kiểu mẹ tức muôốn chêốt, mình vâẫn còn nhà tr ọ mà nó đã chung cư cao câốp rùi. Rùi châốm dứt quan hệ, không rõ tại sao, ch ỉ th ỉnh tho ảng nghe qua b ạn bè, 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan