Tài liệu Gia công trục giữa xe đạp

§å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Lêi nãi ®Çu.................................................................................................................2 phÇn i.........................................................................................................................3 ph©ntÝch chi tiÕt gia c«ng...........................................................................................3 1/ Ph©n tÝch ®Æc ®iÓm kÕt cÊu, chøc n¨ng, ®iÒu kiÖn lµm viÖc..........................3 2/ Yªu cÇu kü thuËt. ..........................................................................................3 3/ BiÖn ph¸p gia c«ng lÇn cuèi...........................................................................4 4/TÝnh c«ng nghÖ trong kÕt cÊu.........................................................................4 phÇn ii........................................................................................................................4 x¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt..............................................................................................4 1/ ý nghÜa cña viÖc x¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt. ...................................................4 2/ X¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt. ..............................................................................4 PhÇn iii.......................................................................................................................6 Chän ph«I vµ ph¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i .....................................................................6 1/ C¬ së ®Ó chän ph«i........................................................................................6 2/ Ph¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i...............................................................................6 phÇn iV......................................................................................................................7 thiÕt kÕ quy tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng.......................................................................7 I/ Chän chuÈn ®Þnh vÞ. ..........................................................................................7 1/ Yªu cÇu chung..............................................................................................7 2/ Nh÷ng lêi khuyªn chung khi chän chuÈn ....................................................7 3/ Chän chuÈn tinh............................................................................................7 4/ Chän chuÈn th«...........................................................................................10 II/ LËp quy tr×nh c«ng nghÖ................................................................................11 phÇn V......................................................................................................................26 TÝnh vµ tra lîng d.....................................................................................................26 I/ Môc ®Ých vµ ý nghÜa cña viÖc tra lîng d...........................................................26 II/ X¸c ®Þnh l¬ng d gia c«ng................................................................................27 1/ TÝch l¬ng d cho bÒ mÆt trôc φ16,7..............................................................27 PhÇnIV.....................................................................................................................30 TÝnh vµ tra chÕ ®é c¾t...............................................................................................30 1. Nguyªn c«ng I: TiÖn th« φ22.......................................................................30 2. Nguyªn c«ng II: Kho¶ mÆt ®Çu, khoan t©m.................................................30 3. Nguyªn c«ng III: Kho¶ mÆt ®Çu, khoan t©m...............................................32 4. Nguyªn c«ng IV: TiÖn th« φ16,7, tiÖn th« φ16............................................33 5. Nguyªn c«ng V: TiÖn th« φ16,7, tiÖn th« φ16.............................................34 6. Nguyªn c«ng VI: TiÖn tinh φ22, φ16,7, φ16 , v¸t mÐp................................35 7. Nguyªn c«ng VII: TiÖn tinh φ22, φ16,7, φ16 , v¸t mÐp...............................37 8. Nguyªn c«ng VIII: Phay r·nh ph¼ng ngang................................................39 9. Nguyªn c«ng IX: Phay r·nh ph¼ng ngang...................................................40 10. Nguyªn c«ng XI: Mµi φ16,7; φ16.............................................................41 11. Nguyªn c«ng XII: Mµi φ16,7; φ16...........................................................41 Tµi liÖu tham kh¶o...................................................................................................42 Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 1 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Lêi nãi ®Çu HiÖn nay khoa häc kü thuËt ®ang ph¸t triÓn nh vò b·o, mang l¹i nh÷ng lîi Ých cho con ngêi vÒ tÊt c¶ nh÷nh lÜnh vùc tinh thÇn vµ vËt chÊt. §Ó n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n, ®Ó hoµ nhËp vµo sù ph¸t triÓn chung cña c¸c níc trong khu vùc còng nh trªn thÕ giíi. §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· ®Ò ra nh÷ng môc tiªu trong nh÷ng n¨m tíi lµ níc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ . Muèn thùc hiÖn ®îc ®iÒu ®ã mét trong nh÷ng ngµnh cÇn quan t©m ph¸t triÓn nhÊt ®ã lµ ngµnh c¬ khÝ chÕ t¹o m¸y v× ngµnh c¬ khÝ chÕ t¹o m¸y ®ãng vai trß quan träng trong viÖc s¶n xuÊt ra c¸c thiÕt bÞ c«ng cô cho mäi ngµnh kinh tÕ quèc d©n. §Ó thùc hiÖn viÖc ph¸t triÓn ngµnh c¬ khÝ cÇn ®Èy m¹nh ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé kü thuËt cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, ®ång thêi ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu cña c«ng nghÖ tiªn tiÕn, c«ng nghÖ tù ®éng ho¸ theo d©y truyÒn trong s¶n xuÊt . Nh»m thùc hiÖn môc tiªu ®ã, chóng Em lµ sinh viªn trêng §¹i Häc Kü ThuËt C«ng NghiÖp - Th¸i Nguyªn nãi riªng vµ nh÷ng sinh viªn cña c¸c trêng kü thuËt nãi chung trong c¶ níc lu«n cè g¾ng phÊn ®Êu trong häc tËp vµ rÌn luyÖn, trau dåi nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc d¹y trong trêng ®Ó sau khi ra trêng cã thÓ ®ãng gãp mét phÇn trÝ tuÖ vµ søc lùc cña m×nh vµo c«ng cuéc ®æi míi cña ®Êt níc trong thÕ kû míi . Sau mét thêi gian häc m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y, Em ®· ®îc thÇy gi¸o TrÇn Minh §øc giao cho ®Ò tµi tÝnh to¸n thiÕt kÕ quy tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng Trôc VÝt. §©y lµ mét chi tiÕt quan träng trong hép gi¶m tèc. Qua ®Ò tµi nµy Em ®· tæng hîp ®îc nhiÒu kiÕn thøc chuyªn m«n, gióp Em hiÓu râ h¬n nh÷ng c«ng viÖc cña mét kü s thiÕt kÕ quy tr×nh c«ng nghÖ. Song víi nh÷ng hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ cïng víi kinh nghiÖm thùc tÕ cha nhiÒu nªn ®Ò tµi cña Em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong ®îc sù chØ b¶o cña c¸c thÇy trong bé m«n C«ng NghÖ ChÕ T¹o M¸y vµ c¸c ThÇy C« gi¸o trong khoa ®Ó ®Ò tµi cña Em ®îc hoµn thiÖn h¬n . Cuèi cïng Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù quan t©m chØ b¶o cña c¸c ThÇy C« trong khoa vµ bé m«n C«ng NghÖ ChÕ T¹o M¸y trêng §¹i Häc Kü ThuËt C«ng NghiÖp vµ ®Æc biÖt lµ sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o TiÕn SÜ : TrÇn Minh §øc . Ngµy 28 th¸ng 11 n¨m 2003 Sinh viªn : Qu¸ch V¨n Quúnh Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 2 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y phÇn i ph©ntÝch chi tiÕt gia c«ng 1/ Ph©n tÝch ®Æc ®iÓm kÕt cÊu, chøc n¨ng, ®iÒu kiÖn lµm viÖc. - Trôc gi÷a xe ®¹p lµ mét chi tiÕt d¹ng trôc, ®Æc, d¹ng trôc bËc ®Ó truyÒn m« men xo¾n, trôc cßn chÞu uèn díi t¸c dông cña t¶i träng. - Trôc cã hai ®Çu ®èi xøng nhau. - Hai ®Çu trôc φ16 cã phay r·nh ngang ph¼ng s©u 3mm, hai r·nh nµy ®Ó n¾p chèt cavec khi l¾p ®ïi tr¸i xe ®¹p lªnhai ®µu trôc ®ã. - §o¹n trôc tiÕp theo cã ®êng kÝnh φ16,7 nèi gi÷a ®o¹n ®Çu trôc vµ ®o¹n gê trôc. T¹i chç chuyÓn tiÕp gi÷a ®o¹n trôc nµy vµ ®o¹n gê trôc cã l¾p bi trùc tiÕp lªn ®ã t¹o ra æ bi, do ®ã b¸n kÝnh gãc lîn tai chç chuyÓn tiÕp nµy ph¶i cã R≥ Rbi b¸n kÝnh cña viªn bi, ®ång thêi bÒ mÆt nµy ph¶i cã ®é nh½n bãng cao. - §o¹n trôc tiÕp theo lµ ®o¹n gê trôc φ22 ®o¹n nµy cã t¸c dông nh vßng c¸ch cña æ bi. §o¹n tiÕp theo lµ ®o¹n trôc gi÷a φ16,7 nèi gi÷a hai ®o¹n gê trôc, trªn ®o¹n nµy kh«ng n¾p ghÐp víi bÒ mÆt nµo nªn ®é nh½n bãng kh«ng cÇn cao, nhng chç chuyÓn tiÕp ph¶i t¹o gãc lîn hîp lý ®Ó tr¸nh tËp trung øng suÊt 2/ Yªu cÇu kü thuËt. - Chi tiÕt cã d¹ng trôc bËc, hai ®Çu cã phay r·y ph¼ng ngang xuyªn suèt. t¹i ®©y cã l¾p chèt ®Ó truyÒn m« men xo¾n do vËy nã cÇn ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau: + §é nh¸m cña r·nh ph¼ng ngang Ra= 2,5µm + §é song song víi mÆt l¾p bi ph¶i ≤ 0,05 - T¹i mÆt trôc l¾p bi, toµn bé t¶i träng mµ trôc ph¶i chÞu ®Æt trùc tiÕp lªn c¸c viªn bi trong hai æ do vËy bÒ mÆt trôc l¾p bi chÞu t¶i träng côc bé rÊt lín do ®ã trôc nhanh mßn hoÆc bÞ mái ë tiÕt diÖn nµy nªn trôc dÔ bÞ háng ë tiÕt diÖn nµy v× vËy bÒ mÆt nµy cÇn ph¶i gia c«ng ®¹t ®é chÝnh x¸c cao. + T«i ®¹t ®é cøng HRC 48-52, chiÒu s©u líp thÊm t«i: 1,2-1,5 + Sau nhiÖt luyªn mµi ®¹t Ra= 0,63µm + §é ®¶o mÆt l¨n bi R2 so v¬i t©m trôc ≤ 0,05 + §é kh«ng th¼ng trôc ≤ 0,3/138 + Hai ®Çu lµm viÖc m¹ 3 líp Cu – Ni – Cr + §o¹n gi÷a trôc cã bÒ mÆt trôc kh«ng l¾p ghÐp nªn chØ m¹ 2 líp Cu - Ni Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 3 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y 3/ BiÖn ph¸p gia c«ng lÇn cuèi. - C¸c bÒ mÆ l¾p ghÐp ®¹t ®é bãng cÊp 6; cÊp 7; cÊp 8 d¹t ®îc b»ng ph¬ng ph¸p mµi - C¸c bÒ mÆt r·nh ®¹t ®îc b»ng ph¬ng ph¸p phay, c¸c bÒ mÆt r·nh khi phay cã thÓ ®¹t ®îc cÊp ®é ng½n bãng cÊp 6. 4/TÝnh c«ng nghÖ trong kÕt cÊu - C¸c bÒ mÆt trôc cã thÓ tiÖn ®îc b»ng ph¬ng ph¸p tiÖn th«ng thêng, ®êng kÝnh c¸c ®o¹n trôc gi¶m dÇn vÒ hai ®Çu nhng vÉn ®¶m b¶o ®é cøng v÷ng khi lµm viÖc. - Trôc cã kh¶ n¨ng gia c«ng ®îc trªn c¸c m¸y chÐp h×nh thuû lùc - Trong trêng hîp gia c«ng b»ng nhiÒu giao cïng mét lóc trôc vÉn ®¶m b¶o l/d ≤ 10 nªn ®é cíng vøng cña trôc vÉn ®îc ®¶m b¶o. * KÕt luËn VËy kÕt cÊu cña trôc hîp lý, phï hîp víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ c¸c yªu cÇu kü thuËt hoµn toµn cã thÓ ®Ët ®îc. phÇn ii x¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt 1/ ý nghÜa cña viÖc x¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt. D¹ng s¶n xuÊt lµ mét kh¸i niÖm ®Æc trng mang tÝnh tæng hîp, viÖc x¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt hîp lý gióp cho x¸c ®Þnh hîp lý ®êng lèi, biÖn ph¸p c«ng nghÖ vµ tæ chøc s¶n xuÊt chÕ t¹o ra s¶n phÈm ®¹t c¸c chØ tiªu kinh tÕ vµ kü thuËt . §Ó x¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt hîp lý ngêi ta c¨n cø vµo c¸c chØ tiªu: - S¶n lîng c¬ khÝ hµng n¨m cña chi tiÕt : ( ct/ n ). - Träng lîng cña chi tiÕt : Kg. 2/ X¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt. a/ S¶n lîng hµng n¨m cña chi tiÕt gia c«ng. S¶n lîng hµng n¨m cña chi tiÕt gia c«ng ®îc x¸c ®Þng theo c«ng thøc 1 [1]. N=N1.m.(1 + β ) 100 . Trong ®ã : N: Sè chi tiÕt ®îc s¶n xuÊt trong mét n¨m (ct/n¨m). N1: Sè s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt trong mét n¨m(ct/n¨m). N1 = 30000 (ct/n¨m) m: Sè chi tiÕt trong mét s¶n phÈm Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 4 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y m = 1 (ct). β: sè chi tiÕt ®îc chÕ t¹o thªm ®Ó dù phßng háng hãc (tÝnh trong 100 chi tiÕt). β=5–7 chän β = 5 (ct). N = 30000.1.(1 + 5 ) 100 = 31500 (ct/n¨m). b/ X¸c ®Þnh träng lîng cña chi tiÕt. Träng lîng cña chi tiÕt ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Trong ®ã: Q = V×γ (KG) [1]. Q: Träng lîng cña chi tiÕt (KG). V: ThÓ tÝch cña chi tiÕt (dm3). γ: Träng lîng riªng cña vËt liÖu (KG/dm3). Víi thÐp γ = 7,852 (KG/dm3). Dùa vµo b¶n vÎ chi tiÕt ta x¸c ®Þnh ®îc thÓ tich cña chi tiÕt nh sau: V = 2V1 + 2V2 + 2V3 + V4 3,14 × 0,16 2 × 0,28 = 0,00563 ( dm3). 4 3,14 × 0,167 2 × 0,115 = 0,00252 (dm3). V2 = 4 3,14 × 0,22 2 × 0,03 = 0,00114 (dm3). V3 = 4 3,14 × 0,167 2 × 0,49 = 0,01073 (dm3). V4 = 4 V1 = V = 2× 0,00563 + 2× 0,00252 + 2× 0,00114 + 0,001073 + 0,02931 = 0,02931 ( dm3) ⇒ G = 0,02931 × 7,852 = 0,23 (KG). Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 5 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Dùa vµo träng lîng cña chi tiÕt vµ s¶n lîng c¬ khÝ hµng n¨m Tra b¶nh 2 [1] Víi G = 0,23 KG < 4 KG 5000 < N = 31500 < 50000 (ct). ⇒ D¹ng s¶n xuÊt lµ hµng lo¹t lín. PhÇn iii Chän ph«I vµ ph¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i 1/ C¬ së ®Ó chän ph«i. - ViÖc x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i hîp lý sÏ ®¶m b¶o ®îc c¸c yªu cÇu kü thuËt cña chi tiÕt. ph«i ph¶i ph©n bè ®ñ l¬ng d cho qu¸ tr×nh gia c«ng ®Ó söa hÕt ®îc c¸c sai sè do viÖc chÕ t¹o ph«i. Lîng d hîp lý sÏ gi¶m ®îc khèi lîng gia c«ng, gi¶m sai sè in dËp, dÉn ®Õn t¨ng ®îc ®é chÝnh x¸c gia c«ng, t¨ng n¨ng suÊt gãp phÇn lµm h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Víi chi tiÕt gia c«ng lµ d¹ng trôc bËc, vËt liÖu chÕ t¹o lµ thÐp 45X hoÆc C15 – C45. VËt liÖu cã c¬ tÝnh tèt ®é bÒn cao ... Chi tiÕt cã h×nh d¸ng ®¬n gi¶n, ®ßi hái ®é chÝnh x¸c kh¸ cao vµ d¹ng s¶n suÊt hµng lo¹t lín do ®ã ®Ó tho¶ m·n ®îc c¸c yªu cÇu kü thuËt cña chi tiÕt: Chän ph¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i b»ng gia c«ng ¸p lùc. 2/ Ph¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i. - Gia c«ng b»ng ¸p lùc cã nhiÒu ph¬ng ph¸p nh: RÌn dËp c¸n ... ®Ó x¸c ®Þnh ®îc ph¬ng ph¸p chÕ t¹o phoi hîp lý cÇn ph©n tÝch u nhîc ®iÓm cña c¸c ph¬ng ph¸p nµy. Víi chi tiÕt cã d¹ng trôc bËc, nhá, h×nh d¸ng ®¬n gi¶n chän ph¬ng ph¸p chÕ t¹o ph«i lµ dËp nãng tthÓ tÝch. ph¬ng ph¸p nµy cho ®é chÝnh x¸c cao, cã kh¶ n¨ng gia c«ng ®îc c¸c chi tiÕt cã h×nh d¸ng phøc t¹p, n©ng cao ®îc c¬ tÝnh cña ph«i, t¨ng n¨ng suÊt phï hîp víi s¶n xuÊt hµng lo¹t lín vµ hµng khèi. tõ ®ã tiÕt kiÖm ®îc vËt liÖu, gi¶m khèi lîng gia c«ng c¾t gät lµm gi¶m thêi gian gia c«ng, lµm t¨ng n¨ng suÊt vµ gi¶m ®îc c¸c chi phÝ kh¸c tõ ®ã gãp phÇn lµm h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Tuy nhiªn ph¬ng ph¸p nµy còng cã mét sè nhîc ®iÓm nh : lùc Ðp lín, viÖc chÕ t¹o khu«n dËp gÆp nhiÒu khã kh¨n . Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 6 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y phÇn iV thiÕt kÕ quy tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng I/ Chän chuÈn ®Þnh vÞ. 1/ Yªu cÇu chung . ViÖc chän chuÈn ®Þnh vÞ cã ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc thiÕt kÕ quy tr×nh c«ng nghÖ. chän chuÈn hîp lý cÇn tho¶ m·n hai yªu cÇu sau: + §¶m b¶o chÊt l¬ng chi tiÕt trong suèt qu¸ tr×nh gia c«ng. + §¶m b¶o n¨ng suÊt cao gi¸ thµnh h¹. 2/ Nh÷ng lêi khuyªn chung khi chän chuÈn . - Chän chuÈn ph¶i tu©n theo nguyªn t¾c 6 ®iÓm : Khi ®Þnh vÞ ®Ó khèng chÕ hÕt sè bËc tù do cÇn thiÕt cña chi tiÕt gia c«ng. - Trong s¬ ®å gia c«ng ph¶i tuyÖt ®èi tr¸nh : + ThiÕu ®Þnh vÞ . + Siªu ®Þnh vÞ. - Chän chuÈn sao cho chi tiÕt gia c«ng kh«ng bÞ biÕn d¹ng qu¸ nhiÒu do lùc kÑp vµ lùc c¾t. §ång thêi ®¶m b¶o lùc kÑp nhá nh»m ®¶m b¶o gi¶m søc lùc cña ngêi c«ng nh©n vµ ®¶m b¶o an toµn 3/ Chän chuÈn tinh. - • - a/ Yªu cÇu ®èi v¬i chän chuÈn tinh. §¶m b¶o ph©n bè ®ñ lîng d cho c¸c bÒ mÆt gia c«ng §¶m b¶o vÒ ®é chÝnh x¸c t¬ng quan gi÷a c¸c bÒ mÆt gia c«ng v¬i nhau. b/ Nguyªn t¾c chung khi chän chuÈn tinh. Cè g¾ng chän chuÈn tinh lµ chuÈn tinh chÝnh. Nhh vËy th× khi gia c«ng chi tiÕt cã vÞ chÝ nh khi lµm viÖc, ®é chÝnh x¸c ®¹t ®îc moät c¸ch trùc tiÕp vµ dÔ dµng h¬n, ®¬n gi¶n ho¸ qu¸ tr×nh l¾p gi¸p, ®ì ph¶i gia c«ng thªm c¸c chuÈn tinh phô. Cè g¾ng chän chuÈn tinh sao cho trïng chuÈn cµng cao cµng tèt nh vËy sÏ gi¶m ®îc sai sè gia c«ng do chuÈn c¬ së trïng víi chuÈn khëi suÊt nªn εc = 0. Cè g¾ng chän chuÈn tinh thèng nhÊt cho c¶ qu¸ tr×nh gia c«ng. NÕu ®îc nh vËy th× sè chñng lo¹i ®å g¸ gi¶m bít dîc chi phÝ thiÕt kÕ tÝnh to¸n vµ chÕ t¹o ®å g¸ nªn gãp phÇn lµm gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm . c/ C¸c ph¬ng ¸n chän chuÈn tinh. Víi c¸c yªu cÇu c¸c nguyªn t¾c nªu trªn ta cã c¸c ph¬ng ¸n chän chuÈn tinh cho trôc nh sau: Ph¬ng ¸n 1 : ChuÈn tinh lµ hai lç t©m khèng chÕ 5 bËc tù do Trong ®ã : + Mòi t©m cè ®Þnh khèng chÕ 3 bËc tù do. + Mòi t©m di ®éng khèng chÕ 2 bËc tù do. C¸c bËc tù do bÞ khèng chÕ ®ã lµ: Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 7 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y + TÞnh tiÕn theo 3 ph¬ng : OX ; OY ; OZ + Quay quanh c¸c trôc : OZ ; OY - S¬ ®å ®Þnh vÞ : - ¦u ®iÓm : ph¬ng ph¸p nµy gia c«ng ®îc hÇi hÕt c¸c mÆt cña chi tiÕt, ®¶m b¶o ®é ®ång t©m gi÷a c¸c bËc trôc víi ®êng t©m cña chi tiÕt . ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c t¬ng quan gi÷a c¸c bÒ mÆt. Chi tiÕt do ®îc ®¶m b¶o lêi khuyªn chän chuÈn tinh thèng nhÊt. chän chuÈn tinh lµ hai lç t©m cã thÓ sö dông dïng ®Ó kiÓm tra söa ch÷a, g¸ ®Æt chi tiÕt nhanh trãng. - Nhîc ®iÓm : Chän chuÈn tinh lµ hai lç t©m th× khi gia c«ng lç t©m trãng mßn vµ sinh nhiÖt do ma s¸t sÏ lµm biÕn d¹ng lç t©m do ®ã ta ph¶i söa l¹i lç t©m khi mßn. • Ph¬ng ¸n 2 - ChuÈn tinh lµ hai mÆt trôc ngoµi φ16 kÕt hîp víi vai trôc khèng chÕ 5 bËc tù do + Hai khèi V ng¾n khèng chÕ 4 bËc tù do + Vai trôc khèng chÕ 1 bËc tù do - S¬ ®å ®Þnh vÞ : - C¸c bËc tù do bÞ khèng chÕ lµ : Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 8 §å ¸n m«n häc • - Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y + TÞnh tiÕn theo 3 ph¬ng : OX ; OY ; OZ + Quay quanh c¸c trôc : OZ ; OY ¦u ®iÓm : Ph¬ng ph¸p nµy cho ®é cøng v÷ng cao h¬n khi gia c«ng, ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c t¬ng quan gi÷a c¸c bÒ mÆt trôc víi ®¬ng t©m trôc, g¸ ®Æt ®¬n gi¶n. Nhîc ®iÓm : Kh«ng gia c«ng ®îc kh«ng gian réng, cÇn ph¶i gia c«ng bÒ mÆt chän lµm chuÈn tinh víi ®é chÝnh x¸c cao. Ph¬ng ¸n 3. ChuÈn tinh lµ mÆt trô ngoµi kÕt hîp víi lç t©m khèng chÕ 5 bËc tù do ( ®Þnh vÞ trªn m©m cÆp 3 chÊu, moät ®Çu chèng t©m) S¬ ®å ®Þnh vÞ : - C¸c bËc tù do bÞ khèng chÕ lµ : + TÞnh tiÕn theo 3 ph¬ng : OX ; OY ; OZ + Quay quanh c¸c trôc : OZ ; OY - ¦u ®iÓm : g¸ ®Æt nhanh trãng. - Nhîc ®iÓm : §é chÝnh x¸c ®ång t©m kh«ng cao d/ NhËn xÐt vµ chän chuÈn tinh. - Víi ba ph¬ng ¸n chän chuÈn tinh võa nªu trªn ta thÊy chi tiÕt gia c«ng cã d¹ng trôc bËc ®ßi hái ®é ®ång t©m cao gi÷a c¸c ®o¹n trôc . + Ph¬ng ¸n 1 tho¶ m·n ®îc chuÈn tinh lµ chuÈn tinh thèng nhÊt. KÕt cÊu cña ®å g¸ ®¬n gi¶n vµ thuËn tiÖn khi sö dông. khi sö dông hai lç t©m lµm chuÈn tinh lu«n ®¶m b¶o vÒ ®é chÝnh x¸c t¬ng quan. + Ph¬ng ¸n 2 dïng chuÈn tinh lµ hai bÒ mÆt ngâng trôc, nã khÆc phôc ®îc nhîc ®iÓm cña ph¬ng ¸n 1, khi cÇn ®é cøng v÷ng cao ®Ó gia c«ng r·nh then. * Nh vËy : víi chi tiÕt gia c«ng lµ trôc bËc ta sö dông ph¬ng ¸n 1 vµ ph[ng ¸n 2 lµm chuÈn tinh Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 9 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y 4/ Chän chuÈn th«. ViÖc chän chuÈn th« cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn quy tr×nh c«ng nghÖ, nã cã ¶nh hëng tíi c¸c nguyªn c«ng sau vµ ®é chÝnh x¸c cña chi tiÕt gia c«ng a/ Yªu cÇc khi chÞn chuÈn th«. - §¶m b¶o ®é chÝnh x¸c vÒ vÞ trÝ t¬ng quan gi÷a c¸c bÒ mÆt gia c«ng vµ bÒ mÆt kh«ng gia c«ng. - §¶m b¶o ph©n bè ®ñ lîng d cho c¸c bÕ mÆt sÏ gia c«ng. b/ C¸c lêi khuyªn khi chän chuÈn th«. Theo mét ph¬ng kÝch thíc nhÊt ®Þnh cña chi tiÕt gia c«ng cã mét bÒ mÆt kh«ng gia c«ng th× nªn chän bÒ mÆt ®ã lµm chuÈn th« - Theo mét ph¬ng kÝch thíc nhÊt ®Þnh cña chi tiÕt gia c«ng. NÕu trªn chi tiÕt gia c«ng cã hai hay nhiÒu bÒ mÆt kh«ng gia c«ng ®ßi hái cã vÞ trÝ chÝnh x¸c t¬ng quan cao nhÊt víi bÒ mÆt gia c«ng lµm chuÈn th«. - Theo mét ph¬ng kÝch thíc nhÊt ®Þnh cña chi tiÕt gia c«ng. Cã tÊt c¶ c¸c bÒ mÆt ®Òu qua gia c«ng ta nªn chän bÒ mÆt ph«i øng víi bÒ mÆt gia c«ng nµo ®ßi hái lîng d ph¶i bè trÝ ®Òu vµ nhá nhÊt lµm chuÈn th«. - NÕu trªn chi tiÕt cã hai hay nhiÒu bÒ mÆt ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó chän lµm chuÈn th« ta nªn chän bÒ mÆt nµo b»ng ph¼ng nhÊt ,tr¬n chu nhÊt lµm chuÈn th«. - øng víi mét bËc tù do nhÊt ®Þnh cña chi tiÕt gia c«ng, ta chän chuÈn th« kh«ng qu¸ mét lÇn trong suèt qu¸ tr×nh gia c«ng. nÕu vi ph¹m lêi khuyªn nµy gäi lµ ph¹m chuÈn th«. NÕu ph¹m chuÈn th« sÏ g©y nªn sai sè vÞ trÝ t¬ng quan gi÷a c¸c bÒ mÆt gia c«ng víi nhau . Dùa vµo ®Æc ®iÓm cña chi tiÕt gia c«ng víi yªu cÇu vµ nh÷ng ®iÓm cÇn tu©n thñ khi chän chuÈn th« ta lËp c¸c ph¬ng ¸n chän chuÈn th« nh sau: • Ph¬ng ¸n 1. Chän chuÈn th« lµ bÒ mÆt trô ngoµi φ16,7 KÕt hîp víi vai trôc khèng chÕ 5 bËc tù do ( Hai khèi V ng¾n khèng chÕ 4 bËc tù do kÕt hîp víi vai trôc khèng chÕ 1 bËc tù do) ¦u ®iÓm : G¸ ®Æt nhanh ®¶m b¶o ®é cøng v÷ng cña chi tiÕt gia c«ng, ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c vÞ trÝ t¬ng quan gi÷a c¸c bÒ mÆt trô φ16,7 víi c¸c bÒ mÆt trô kh¸c cña chi tiÕt. - Nhîc ®iÓm : lùc kÑp lín kh«ng gia c«ng ®îc hÇu hÕt c¸c bÒ mÆt cña chi tiÕt v¬i chi tiÕt cã chiÒu dµi trôc nhá cã thÓ kh«ng gia c«ng ®îc do bÞ h¹n chÕ bëi m¸y. - S¬ ®å dÞnh vÞ: Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 10 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y • Ph¬ng ¸n 2 : - ChuÈn th« lµ bÒ mÆt trô gi÷a φ22 ®îc ®Þnh vÞ trªn m©m cÆp ba chÊu tù ®Þnh t©m, víi tû sè l/d > 1 chi tiÕt ®îc cÆp dµi khèng chÕ 4 bËc t do kÕt hîp víi chèt tú vµo mÆt ®Çu khèng chÕ 1 bËc t do - ¦u ®iÓm : G¸ ®Æt nhanh trãng, ®¬n gi¶n, gia c«ng ®îc c¸c chi tiÕt cã chiÒu dµi nhá mµ ph¬ng ¸n 1 kh«ng gia c«ng ®îc. - Nhîc ®iÓm : kh«ng gia c«ng ®îc kh«ng gian réng - S¬ ®å dÞnh vÞ: NhËn xÐt : Víi hai ph¬ng ¸n chän chuÈn th« nªu trªn ta thÊy ph¬ng ¸n 2 tho¶ m·n c¸c yªu cÇu vµ hai nguyªn t¾c lîng d bè trÝ ®Òu vµ nhá nhÊt vµ tho¶ m·n nguyªn t¾c chän chuÈn th« mét lÇn trong suèt qu¸ tr×nh gia c«ng, h¬n n÷a chi tiÕt cã chiÒu dµi lµ 134 mm nªn kh«ng thÓ chän ®îc m¸y ®Ó gia c«ng ®ång thêi hai mÆt ®Çu do ®ã ph¶i chän ph¬ng ¸n nµy. Nh vËy chän ph¬ng ¸n 2 lµm chuÈn th«. II/ LËp quy tr×nh c«ng nghÖ. ViÖc lËp quy tr×nh c«ng nghÖ ph¶i hîp lý nhÊt, ®Ó rót ng¾n thêi gian phôc vô vµ thêi gian gia c«ng, ®¶m b¶o n¨ng suÊt, hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. §ång thêi viÖc s¾p xÕp c¸c nguyªn c«ng hîp lý sÏ tr¸nh ®îc hiÖn tîng gia c«ng c¶ nhng ph«i ®· bÞ phÕ Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 11 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y phÈm ë nguyªn c«ng tríc. Khi thiÕt kÕ c¸c nuyªn c«ng ph¶i dùa vµo c¸c nguyªn t¾c sau: - Nguyªn c«ng sau (bíc sau) ph¶i gi¶m ®îc c¸c sai sè vµ t¨ng ®îc ®é bãng so víi c¸c nguyªn c«ng tríc (bíc tríc) ®Ó l¹i. - Tríc tiªn ph¶i gia c«ng c¸c bÒ mÆt dïng lµm chuÈn cho c¸c nguyªn c«ng sau. - BÒ mÆt gia c«ng cÇn ®é chÝnh x¸c th× nªn ®Ó gia c«ng sau. - C¸c nguyªn c«ng dÔ g©y phÕ phÈm th× ®a lªn tríc ®Ó tr¸nh mÊt thêi gian gia c«ng nh÷ng chi tiÕt ®· bÞ phÕ phÈm. - §Ó gi¶m thêi gian g¸ ®¹t nhiÒu lÇn vµ thêi gian phô kh¸c , quan ®iÓm c«ng nghÖ lµ tËp trung nguyªn c«ng, sö dông ®å g¸ chuyªn dïng, nhiÒu dao, cho phÐp gia c«ng nhiÒu bÒ mÆt trªn cïng mét lÇn g¸ ®Ó t¨ng n¨ng suÊt vµ phï hîp víi d¹ng s¶n xuÊt. ⇒ Dùa vµo c¸c nguyªn t¾c vµ ®Æc ®iÓm kÕt cÊu cña chi tiÕt gia c«ng ta s¾p xÕp tiÕn tr×nh c«ng nghÖ cho chi tiÕt nh sau: Nguyªn c«ng I: TiÖn th« bÒ mÆt φ22. Nguyªn c«ng II: Kho¶ mÆt ®Çu, khoan lç t©m. Nguyªn c«ng III: Kho¶ mÆt ®Çu , khoan lç t©m ®Çu cßn l¹i. Nguyªn c«ng IV: TiÖn th« c¸c bÒ mÆt φ16,7; φ16 Nguyªn c«ng V: TiÖn th« c¸c bÒ mÆt φ16,7; φ16 cßn l¹i. Nguyªn c«ng VI: TiÖn tinh c¸c bÒ mÆt φ16,7; φ16 v¸t mÐp. Nguyªn c«ng VII:TiÖn tinh c¸c bÒ mÆt φ22;φ16,7; φ16;v¸t mÐp ®Çu cßn l¹i 8. Nguyªn c«ng VIII: Phay r·nh ph¼ng ngang. 9. Nguyªn c«ng IX: Phay r·nh ph¼ng ngang ®Çu cßn l¹i. 10.Nguyªn cong X : NhiÖt luyÖn. 11.Nguyªn c«ng XI : Mµi c¸c bÒ mÆt trôc φ16,7; φ16. 12.Nguyªn c«ng XII: Mµi c¸c bÒ mÆt trôc φ16,7; φ16 ®Çu cßn l¹i. 13.Nguyªn c«ng XIII: M¹ Cu – Ni – Cr. 14.Nguyªn cong XIV: Tæng kiÓm tra. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. S¬ ®å c¸c nguyªn c«ng nh sau: Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 12 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 13 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 14 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 15 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 16 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 17 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 18 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 19 §å ¸n m«n häc Bé m«n c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y Qu¸ch V¨n Quúnh líp K35MA Trêng §HKTCN 20