Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
LỜI MỞ ĐẦU
Hoµ m×nh vµo c«ng cuéc ®æi míi cña ®Êt níc, tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸
tËp trung quan liªu bao cÊp chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp
ë níc ta ®· ®îc “cëi trãi”. §Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong m«i trêng
c¹nh tranh gay g¾t cña thÞ trêng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i quan t©m tíi
tÊt c¶ c¸c kh©u trong qu¸ tr×nh kinh doanh lµm sao ®Ó thu ®îc lîi nhuËn cao
nhÊt. Tõ ®ã, doanh nghiÖp hoµn thµnh tèt nghÜa vô víi nhµ níc c¶i thiÖn ®êi
sèng cho ngêi lao ®éng, cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®Çu t vµo t¸i s¶n xuÊt më réng.
Trong ®ã kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô gi÷ mét vai trß quan träng trong ho¹t
®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó thùc hiÖn ®îc môc tiªu cña m×nh ®ßi
hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc tèt c«ng t¸c tiªu thô, t¨ng nhanh vßng
quay cña hµng b¸n nh»m bï ®¾p chi phÝ vµ l·i ®Ó tiÕp tôc ho¹t ®éng kinh
doanh. Cã thÓ nãi r»ng ho¹t ®éng tiªu thô chÝnh lµ thíc ®o cho sù ph¸t triÓn
cña doanh nghiÖp. KÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô cung cÊp c¸c nguån th«ng tin,
sè liÖu vÒ qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm ®Ó c¸c nhµ qu¶n lý cña c«ng ty n¾m ®îc t×nh h×nh tiªu thô trªn c¬ së ®ã ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh ®óng ®¾n.
ViÖc tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh
doanh cao cho doanh nghiÖp.
Sau mét thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty TNHH Hoµng B×nh em nhËn
thÊy tÇm quan träng cña c«ng t¸c tiªu thô thµnh phÈm vµ ®· quyÕt ®Þnh chän
®Ò tµi “KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm“. §îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c
anh c¸c chÞ trong c«ng ty vµ híng dÉn nhiÖt t×nh cña c« gi¸o NguyÔn T« Phîng ®· gióp em hoµn thµnh tèt chuyªn ®Ò nµy.
Néi dung cña chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn:
PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô
thµnh phÈm.
PhÇn II: Kh¶o s¸t t×nh h×nh thùc tÕ kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô thµnh phÈm
t¹i c«ng ty.
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 1
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
PhÇn III: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nghiÖp
vô tiªu thô thµnh phÈm.
Do tr×nh ®é thêi gian cã h¹n nªn chuyªn ®Ò nµy kh«ng thÓ tr¸nh ®îc nh÷ng
thiÕu sãt. Em rÊt mong ®îc sù gióp ®ì, gãp ý chØ b¶o cña c¸c thÇy c« cïng ý
kiÕn cña c¸n bé c«ng ty ®Ó chuyªn ®Ò thªm phong phó vµ s©u s¸t víi thùc
tiÔn.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 2
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
PhÇn I
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm
vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c¸c doanh nghiÖp th ¬ng
m¹i
----------------------------I. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan vµ ý nghÜa cña thµnh phÈm tiªu thô thµnh phÈm trong c¸c doanh mghiÖp th¬ng
m¹i
1.VÞ trÝ cña c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
thùc hiÖn chñ ch¬ng cña ®¶ng vµ nhµ níc trong nh÷ng n¨m võa qua, nÒn kinh
tÕ níc ta ®· tõng bíc chuyÓn sang kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®iªï chØnh vµ qu¶n
lý nhµ níc. Víi nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn( quèc doanh, tËp thÓ,
t nh©n ) nhiÒu doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c còng s¶n xuÊt
vµ tiªu thô mét mÆt hµng, cïng tån t¹i vµ c¹nh tranh víi nhau trong sù b×nh
®¼ng tríc ph¸p luËt.
V× vËy c¸c doanh nghiÖp nhµ níc nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i nãi riªng ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh, ph¸ bá ®éc quyÒn chuyÓn bíc
sang h¹ch to¸n kinh doanh ®Ó ®ñ søc tån t¹i vµ ph¸t triÓn chØ cã b»ng c¸ch
®ã míi gi÷ v÷ng vµ ph¸t huy vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ quèc doanh ®ãi víi
c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸.
Doanh nghiÖp th¬ng m¹i khong trùc tiÕp s¶n xuÊt, lµm ra s¶n phÈm.
Nã cã vai trß tiªu thô thµnh phÈm gãp phÇn quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn sù
ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh kh¸c trong nÒn kinh tÕ quèc d©n
2.Thµnh phÈm vµ yªu cÇu qu¶n lý thµnh phÈm:
Thµnh phÈm lµ s¶n phÈm ®É kÕt thóc quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt do
doanh nghiÖp thùc hiÖn hoÆc thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn, ®· ®îc kiÓm
nghiÖm phï hîp víi tiªu chuÈn kü thuËt vµ nhËp kho ®Ó b¸n
Mét s¶n phÈm nãi chung còng cã thÓ lµ mét thµnh phÈm vµ còng cã
thÓ cha lµ mét thµnh phÈm
VD : Trong c«ng nghiÖp s¶n phÈm cña tõng bíc c«ng nghÖ tõng giai
®o¹n s¶n xuÊt chØ míi lµ nöa thµnh phÈm cßn s¶n phÈm cña tõng bíc c«ng
nghÖ cuèi cïng cña doanh nghiÖp míi ®îc coi lµ thµnh phÈm. Hay trong x©y
dùng c¬ b¶n ®· hoµn thµnh bµn giao cßn s¶n phÈm th× c¶ c«ng tr×nh ®· hoµn
thµnh bµn giao theo giai ®o¹n quy íc nghiÖm thu.
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 3
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
Trong n«ng nghiÖp thêng s¶n phÈm còng chÝnh lµ thµnh phÈm. Nöa
thµnh phÈm còng cã thÓ coi lµ thµnh phÈm khi ®· ®îc nhËp kho hay chuyÓn
giao ®Ó tiÕp tôc chÕ biÕn BÊt kú lo¹i thµnh phÈm nµo còng biÓu hiÖn trªn hai
mÆt : Sè lîng vµ chÊt lîng.
Sè lîng ph¶n ¸nh quy m« thµnh phÈm mµ ®¬n vÞ t¹o ra nã vµ nã ®îc
x¸c ®Þnh b»ng c¸c ®¬n vÞ ®o lêng nh : kg, l, m, bé, c¸i,.. ChÊt lîng cña thµnh
phÈm ph¶n ¸nh gi¸ trÞ sö dông cña thµnh phÈm vµ ®îc x¸c ®Þnh b»ng tû lÖ
(%) tèt xÊu hoÆc phÈm cÊp ( lo¹i 1, 2…) cña s¶n phÈm.
§©y chÝnh lµ hai mÆt cña mét thÓ thèng nhÊt vµ cã quan hÖ biÖn chøng
víi nhau ®ã lµ nguyªn nh©n gi¶i thÝch t¹i sao khi nghiªn cøu vµ qu¶n lý h¹ch
to¸n thµnh phÈm ta lu«n ph¶i ®Ò cËp c¶ hai mÆt nµy. ViÖc qu¶n lý sè lîng
thµnh phÈm ®ßi hái ph¶i thêng xuyªn ph¶n ¸nh trùc tiÕp vÒ t×nh h×nh nhËp
xuÊt, tån kho thµnh phÈm. Ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng thµnh phÈm, hµng ho¸ ø
®äng ®Ó cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt nhanh chãng. VÌ mÆt chÊt lîng ph¶i lµm tèt
c«ng t¸c kiÓm tra, ph©n cÊp s¶n phÈm, thµnh phÈm cã chÕ ®é b¶o qu¶n víi
tõng loaÞ thµnh phÈm kh¸c nhau, ®èi víi tõng lo¹i quý hiÕm, dÔ vì, dÔ mèc,
kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng mÆt hµng kÐm phÈm chÊt ®Ó cã biÖn ph¸p sö lý
thÝch hîp.
3. Tiªu thô (hay b¸n hµng) ý nghÜa cña viÖc tiªu thô:
C¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i cã nhiÖm vô tæ chøc tiªu thô thµnh phÈm.
Tiªu thô lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn quan hÖ trao ®ái th«ng qua c¸c ph¬ng tiÖn
thanh to¸n ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ s¶n phÈm, hµng ho¸ ….Trong ®ã doanh nghiÖp
chuyÓn giao s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®ã theo gi¸ quy ®Þnh hoÆc tho¶
thuËn. Sè tiÒn mµ doanh nghiÖp thu ®îc gäi lµ doanh thu tiªu thô.
Th«ng qua tiªu thô th× thµnh phÈm, hµng ho¸ chuyÓn tõ h×nh thaÝ hiÖn
vËt sang h×nh th¸i gi¸ trÞ vµ kÕt thóc vßng chu chuyÓn vèn cña doanh nghiÖp.
ViÖc tiªu thô hµng ho¸ cãp thÓ tho¶ m·n nhu cÇu cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c hoÆc
cña c¸ nh©n trong vµ ngoµI doanh nghiÖp, gäi lµ tiªu thô ra ngoµi. Còng cã
thÓ thµnh phÈm ®¬cj cung cÊp gi÷a c¸c ®¬n vÞ trong cïng mét c«ng ty, mét
tËp ®oµn …gäi lµ tiªu thô néi bé. Do ®ã doanh thu tiªu thô còng gåm cã
doanh thu tiªu thô ra ngoµi vµ doanh thu tiªu thô néi bé.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ®iÒu quan träng vµ lµ sù quan t©m hµng
®Çu cña c¸c doanh nghiÖp lµ lµm thÕ nµo ®Ó cho s¶n phÈm, hµng ho¸ cña
m×nh tiªu thô ®îc trªn thÞ trêng vµ ®îc thÞ trêng chÊp nhËn vÒ mäi mÆt : gi¸
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 4
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
c¶, chÊt lîng, mÉu m·…§ã lµ vÊn ®Ò sèng cßn quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t
triÓn cña doanh nghiÖp. Nh vËy tiªu thô s¶n phÈm lµ yÕu tè quan träng, cã
tiªu thô ®îc s¶n phÈm doanh nghiÖp míi cã kh¶ n¨ng bï ®¾p ®îc mäi chi phÝ
n©ng cao ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. MÆt kh¸c trong ®Iòu kiÖn hiÖn
nay khi mµ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i ®ang ph¸t triiÓn m¹nh mÏ th×
viÖc tiªu thô thµnh phÈm cña mçi doanh nghiÖp, cã thÓ t¹o nªn uy tÝn søc
m¹nh cña ®Êt níc ta trªn thÞ trêng quèc tÕ.
ChÝnh v× tiªu thô cã ý nghÜa quan träng nh vËy nªn ®ßi hái ®Çu nèi ph¶I
qu¶n lý chÆt chÏ trong qu¸ tr×nh nµy. Do vËy cña qu¶n lý kÕ to¸n tiªu thô lµ:
Ph¶i n¾m b¾t chÆt chÏ tõng ph¬ng thøc b¸n hµng, tõng thÓ thøc thanh to¸n,
tõng kh¸ch hµng vµ tõng lo¹i thµnh phÈm hµng ho¸ tiªu thô, ®«n ®ãc thanh
to¸n thu håi ®Çy ®ñ kÞp thêi tiÒn vèn. TÝnh to¸n chÝnh x¸c kÕt qu¶ tiªu thô
cña tõng lo¹i thµnh phÈm…
II. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô ë
c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng:
1. Vai trß nhiÖm vô cña kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô ®èi víi mét
doanh nghiÖp tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ®·
tõng bíc h¹n chÕ ®îc sù thÊt tho¸t, ph¸t hiÖn ra thµnh phÈm chËm lu©n
chuyÓn ®Ó cã biÖn ph¸p sö lý thÝch hîp, thóc ®Èy qu¸ tr×nh tuÇn hoµn vèn.
Tõ nh÷ng sè liÖu cña kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô cung cÊp chñ
doanh nghiÖp cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch, gi¸ thµnh
tiªu thô vµ lîi nhuËn. Tõ sè liÖu cña c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh do kÕ to¸n thµnh
phÈm vµ tiªu thô cung cÊp, nhµ níc cã thÓ n¾m b¾t ®îc t×nh h×nh tµI chÝnh
cña doanh nghiÖp tõ ®ã thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý kiÓm so¸t vÜ m« nÒn
kinh tÕ. §ång thêi còng qua sè liÖu ®ã cho biÕt doanh nghiÖp cã thùc hiÖn tèt
nghÜa vô nép thuÕ cho nhµ níc hay kh«ng. Cã thÓ nãi r»ng kÕ to¸n thµnh
phÈm vµ tiªu thô cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau vµ bæ sung cho nhau.
NhËn thøc ®îc mèi quan hÖ chÆt chÏ ®ã mµ ®Æt ra nhiÖm vô cho kÕ to¸n
thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ph¶i lu«n g¾n liÒn víi nhau, thùc hiÖn tèt
nhiÖm vô nµy sÏ lµm tiÒn ®Ò cho nhiÖm vô kia ®îc thùc hiÖn. §Ó thùc sù lµ
c«ng cô qu¶n lý, kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c
nhiÖm vô sau :
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 5
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
- Tæ chøc theo dâi, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi vÒ t×nh h×nh hiÖn
cã vµ sù biÕn ®éng cña tõng lo¹i thµnh phÈm trªn c¶ hai mÆt hiÖn vËt vµ gi¸
trÞ.
- -Theo dâi ph¶n ¸nh chÆt chÏ qu¸ tr×nh tiªu thô ghi chÐp kÞp thêi ®Çy ®ñ c¸c
kho¶n chi phÝ b¸n hµng, thu nh¹p b¸n hµng vµ c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c.
- X¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ cña tõng lo¹i ho¹t ®éng trong doanh nghiÖp,
ph¶n ¸nh ®«n ®èc thùc hiÖn nghÜa vô cña nhµ níc.
- Cung cÊp th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt cho c¸c bé phËn liªn quan ®ång thêi
®Þnh kú tiÕn hµnh ph©n tÝch kinh tÕ ®èi víi ho¹t ®éng b¸n hµng, thu nhËp vµ
ph©n phèi kÕt qu¶ cña doanh nghiÖp.
3. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm
3.1. Yªu cÇu cña c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm
- Ph¶i tæ chøc kÕ to¸n tiªu thô theo tõng lo¹i, tõng thø, tõng ®¬n vÞ theo ®óng
sè lîng vµ chÊt lîng cña thµnh phÈm.
- Ph¶i cã sù ph©n c«ng vµ kÕt hîp c«ng t¸c trong viÖc ghi chÐp kÕ to¸n thµnh
phÈm gi÷a phßng kÕ to¸n víi nh©n viªn, gi÷a kÕ to¸n thµnh phÈm víi thñ kho
thµnh phÈm ®¶m b¶o cho sè liÖu kÕ to¸n thµnh phÈm ®îc chÝnh x¸c kÞp thêi
phôc vô cho viÖc qu¶n lý chÆt chÏ.
- Khi h¹ch to¸n thµnh phÈm nhËp – xuÊt kho ph¶i ghi theo gi¸ thµnh thùc tÕ.
Nhng v× gi¸ thµnh cña mçi lÇn nhËp xuÊt lu«n biÕn ®éng nªn ngoµi gi¸ thµnh
thùc tÕ cßn cã thÓ sö dông thªm gi¸ thµnh h¹ch to¸n. Gi¸ h¹ch to¸n dïng ®Ó
ghi chÐp trong sæ chi tiÕt vµ ®Ó tÝnh hÖ sè gi¸, tõ ®ã tÝnh ra ®îc gi¸ thùc tÕ
cña thµnh phÈm xuÊt kho .
3.2. §¸nh gi¸ thµnh phÈm
Trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n thµnh phÈm, tuú tõng ®iªï kiÖn cô thÓ ë
doanh nghiÖp khi tæ chøc kÕ to¸n thµnh phÈm ngêi ta cã thÓ sö dông mét
trong hai c¸ch ®¸nh gi¸ thµnh phÈm, ®ã lµ ®¸nh gi¸ theo gi¸ h¹ch to¸n hoÆc
theo gi¸ thùc tÕ. Sö dông c¸ch ®¸nh gi¸ thµnh phÈm tøc lµ sö dông gi¸ nµo
®Ó ghi sæ kÕ to¸n thµnh phÈm hµng ngµy vµ tÝnh to¸n gi¸ xuÊt hµng ngµy.
3.2.1. §¸nh gi¸ thµnh phÈm theo gi¸ h¹ch to¸n
Gi¸ h¹ch to¸n lµ gi¸ do doanh nghiÖp quy ®Þnh cã tÝnh chÊt æn ®Þnh
l©u dµi. Gi¸ h¹ch to¸n chØ dïng ®Ó ghi sæ kÕ to¸n thµnh phÈm hµng ngµy chø
kh«ng cã t¸c dông giao dÞch bªn ngoµi. Gi¸ h¹ch to¸n ph¶i ®îc quy ®Þnh
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 6
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
thèng nhÊt trong mét kú h¹ch to¸n, môc ®Ých cña viÖc sö dông gi¸ h¹ch to¸n
lµ nh»m ®¬n gi¶n cho c«ng t¸c kÕ to¸n trong c¸c doanh nghiÖp cã c¸c nghiÖp
vô nhËp - xuÊt kho thµnh phÈm nhiÒu, thêng xuyªn vµ gi¸ thµnh thùc tÕ biÕn
®éng lín.
Theo c¸ch nµy kÕ to¸n ghi sæ kÕ to¸n vÒ nhËp xuÊt tån kho thµnh phÈm theo
gi¸ h¹ch to¸n :
TrÞ gi¸ TP =
Sè lîng TP
*
§¬n gi¸
( nhËp xuÊt)
( nhËp xuÊt )
h¹ch to¸n
§Õn cuèi kú h¹ch to¸n, kÕ to¸n míi tÝnh to¸n ®Ó x¸c ®Þnh trÞ gi¸ thùc
tÕ cña thµnh phÈm xuÊt trong kú. ViÖc tÝnh to¸n nµy cã thÓ thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p hÖ sè gi¸ hoÆc theo ph¬ng ph¸p chªnh lÖch.
NÕu theo ph¬ng ph¸p hÖ sè gi¸, tríc hÕt ph¶i x¸c ®Þnh hÖ sè gi÷a gi¸
thµnh thùc tÕ vµ gi¸ h¹ch to¸n cña thµnh phÈm lu©n chuyÓn trong kú.
HÖ sè gi¸ thµnh
phÈm
Gi¸ thµnh thùc tÕ TP
tån ®Çu kú
+
Gi¸ h¹ch to¸n TP
+
tån ®Çu kú
Gi¸ thµnh thùc tÕ TP
nhËp trong kú
Gi¸ h¹ch to¸n TP nhËp
trong kú
3.2.2 §¸nh gi¸ thµnh phÈm theo gi¸ thùc tÕ :
Trêng hîp sö dông gi¸ thùc tÕ ®Ó kÕ to¸n TP, lµ hµng ngµy kÕ to¸n
dïng trÞ gi¸ thùc tÕ ®Ó nhËp xuÊt kho TP vµ ghi sæ theo gi¸ thùc tÕ. Trong trêng hîp nµy ngêi ta sö dông c¸c ph¬ng ph¸p sau :
Ph¬ng ph¸p tÝnh theo ®¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn.
Ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc (FIFO)
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¶ thiÕt lµ TP nµo nhËp tríc th× xuÊt tríc, khi
xuÊt l« nµo th× lÊy ®¬n gi¸ thùc tÕ cña nã ®Ó tÝnh trÞ gi¸ thùc tÕ cña thµnh
phÈm xuÊt kho . Cßn thùc tÕ cã thÓ nhËp xuÊt kho khoong theo thø tù nh gi¶
thiÕt nhng khi tÝnh tiªu thô th× tÝnh theo gi¶ thiÕt.
Ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tríc (LIFO)
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trrªn gi¶ thiÕt lµ TP nµo nhËp sau th× xuÊt trø¬c vµ
khi tÝnh to¸n trÞ gi¸ thùc tÕ cña TP xuÊt kho tiªu thô th× lÊy ®¬n gi¸ thùc
tÕcña thµnh phÈm xuÊt kho theo gi¶ thiÕt ®Ó tÝnh. Gi¶ thiÕt nhËp sau xuÊt tríc
lµ tÝnh ®Õ thêi ®iªm xuÊt kho TP chø kh«ng h¼n ®Õ cuèi kú h¹ch to¸n míi
x¸c ®Þnh.
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 7
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®Ých danh:
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trrªn c¬ së thùc tÕ xuÊt thµnh phÈm ë l« nµo th×
lÊy ®óng gi¸ thùc tÕ cña l« ®ã ®Ó tÝnh trÞ gi¸ thùc tÕ cña TP xuÊt kho
3.3. KÕ to¸n tæng hîp TP
KÕ to¸n theo dâi tæng qu¸t t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån toµn bé TP theo
sè tiÒn, kÕ to¸n më tµi kho¶n 155 “ thµnh phÈm . Néi dung ph¶n ¸nh trªn tµi
kho¶n nµy cßn phô thuéc vµo doanh nghiÖp vËn dông ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n
hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p nµo.
3.3.1. Trêng hîp doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p
kª khai thêng xuyªn
Theo ph¬ng ph¸p nµy, viÖc nhËp xuÊt vµ tån kho thµnh phÈm ®îc theo
dâi mét c¸ch thêng xuyªn trªn sæ kÕ to¸n, ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c t×nh h×nh
lu©n chuyÓn cña TP vµ nã ®îc sö dông trong c¸c doanh nghiÖp thuéc nghµnh
c«ng nghiÖp nhÑ nh : thuèc l¸, b¸nh kÑo …
NÕu ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy th× tµi kho¶n 155 ph¶n ¸nh tÝnh nhËp
xuÊt vµ tån kho TP vµ cã néi dung kÕt cÊu nh sau:
TK155
-TrÞ gi¸ thùc tÕ cña TP nhËp kho
-TrÞ gi¸ thùc tÕ cña TP xuÊt kho
-TrÞ gi¸ cña TP thiÕu hôt
-Sè d : TrÞ gi¸ thùc tÕ cña TP tån kho
Tr×nh tù h¹ch to¸n nhËp “ xuÊt TP nh sau:
TK154
xxx
TK155
(1)
TK632
(2)
TK338
TK157
(3)
xxx
(4b)
TK138
xxx
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 8
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
(4q)
(1) NhËp kho s¶n phÈm do ®¬n vÞ s¶n xuÊt hoÆc thuª ngoµi.
(2) XuÊt kho thµng phÈm ®Ó b¸n cho kh¸ch hµng.
(3) XuÊt kho thµnh phÈm göi ®i b¸n hoÆc xuÊt cho ®¹i lý ký göi.
(4a) TP thiÕu cha x¸c ®Þnh ®îc nguyªn nh©n.
(4b) TP thõa chê gi¶i quyÕt.
3.3.2. Trêng hîp doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p
kiÓm kª ®Þnh kú
Theo ph¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n kh«ng theo dâi mét ch¸ch thêng xuyªn
liªn tôc t×nh h×nh nhËp xuÊt vµ tån kho TP mµ chØ ph¶n ¸nh trÞ gi¸ cña TP tån
kho ®Çu kú vµ cuèi kú. Ph¬ng ph¸p nµy thêng ¸p dông ë nh÷ng doanh nghiÖp
cã quy m« nhá hoÆc thµnh phÈm c«ng tr×nh, §iÒu kiÖn c©n, ®ong, ®o, ®Õm lµ
kh«ng chÝnh x¸c nh c¸c DN thuéc nghµnh c«ng nghiÖp nÆng …
¸p dông ph¬ng ph¸p nµy, cuèi th¸ng kiÓm kª ®Ó x¸c ®Þnh sè thùc tÕ
cña TP ®Ó ghi vµo TK 155. C¨n cø vµo trÞ gi¸ TP tån ®Çu kú, TP nhËn trong
kú vµ TP nhËn cuèi kú, dïng c«ng thøc c©n ®èi ®Ó x¸c ®Þnh trÞ gi¸ TP xuÊt.
Tµi kho¶n sö dông chñ yÕu trong ph¬ng ph¸p nµy lµ TK 632 “ gi¸ vèn hµng
b¸n”. Cã néi dung kÕt cÊu nh sau :
TK 632
-TrÞ gi¸ vèn cña TP ån kho ®Çu
kú
-TrÞ gi¸ vèn cña TP s¶n xuÊt
xong nhËp kho
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 9
-KÕt chuyÓn gi¸ vèn cña TP tån
kho cuèi kú
-Gi¸ vèn cña thµnh phÈm ®·
tiªu thô chuyÓn vµo bªn nî TK
911
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
Tr×nh tù h¹ch to¸n nh sau
TK632
TK631
(3)
(6)
TK155
xxx
(1)
TK911
TK157
(5)
xxx
(4)
(2)
3.4. KÕ to¸n gi¶m gi¸ dù phßng hµng tån kho
Mét doanh nghiÖp ë bÊt kú thêi ®iÓm nµo còng tån t¹i mét lîng hµng
tån kho nhÊt ®Þnh. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, do ®ã sù biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶
trªn thÞ trêng hoÆc b¶o qu¶n kh«ng tèt s¶n phÈm trong kho cã thÓ bÞ h háng
kÐm phÈm chÊt lçi thêi, l¹c mèt,nªn cã thÓ bÞ gi¶m gi¸. §Ó qu¶n lý kinh tÕ
tµi chÝnh, kÕ to¸n cÇn ph¶i íc tÝnh ®îc phÇn gi¸ trÞ TP tån kho cã thÓ bÞ gi¶m
gi¸ ®Ó dù phßng. KÕ to¸n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i lu«n tu©n
theo nh÷ng quy ®Þnh sau ®©y:
- Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho chØ ®îc lËp vµo cuèi liªn ®é kÕ to¸n
trí khi lËp b¸o c¸o tµi chÝnh vµ khi lËp ph¶i thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh cña c¬
chÕ qu¶n lý tµi chÝnh hiÖn hµnh.
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 10
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
- ViÖc lËp dù phµng g¶im gi¸ hµng tån kho ph¶i tÝnh cho tõng thø vËt
t, tån kho nÕu cã b»ng chøng vÒ sù gi¶m gi¸ thêng xuyªm x¶y ra trong niªn
®é kÕ to¸n.
- Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, c¨n cø vµo sè lîng, gi¸ trÞ hµng tån kho x¸c
®Þnh kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho cho niªn ®é kÕ to¸n tiÕp theo sè
dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i lËp cho n¨m ¸u nhá h¬n sè ®a lËp cuèi
n¨m tríc cha sö dông th× sè chªnh lÑch ®îc hoµn nhËp vµo s¶n xuÊt kinh
doanh, ngîc l¹i th× sè chªnh lÖch ®îc lËp dù phßng bæ xung cho cuèi liªn ®é
kÕ to¸n
§Ó ph¶n ¸nh sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña kho¶n tiÒn dù
phßnggi¶m gi¸ hµng tån kho, kÕ to¸n sö dông TK 159” dù phßng gi¶m gi¸
hµng tån kho” cã néi dung kÕt cÊu nh sau :
TK 159
Gi¸ trÞ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån Gi¸ trÞ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån
kho ®îc hoµn nhËp vµo kÕt qu¶ kho ®a lËp tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý
SXKD
doanh nghiÖp
Sè d : Gi¸ trÞ dù phßng gi¶m gi¸ hµng
tån kho
3.5. Chøng tõ h¹ch to¸n
ViÖc nhËp vµ xuÊt kho TP diÔn ra thêng xuyªn liªn tôc do vËy mµ TP
trong kho doanh nghiÖp lu«n biÕn ®éng. §Ó qu¶n lý chÆt chÏ TP, c¸c ho¹t
®éng nhËp xuÊt khop TP ®Òu ph¶i ®îc lËp chøng tõ kÕ to¸n mét c¸ch ®Çy ®ñ,
kÞp thêi vµ chÝnh x¸c ®óng víi quy ®Þnh cô thÓ trong chÕ ®é ghi chÐp ban
®Çu. Bëi v× nh÷ng chøng tõ kÕ to¸n lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh h¹ch to¸n nhËp xuÊt
kho TP vµ lµ c¨n cø ®Ó kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c trong qua tr×nh ghi sæ. HiÖn
nay c¸c doanh nghiÖp vËn dông chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n theo quy ®Þnh 1141
TC-QD-C§KT ngµy 1/11/1995 pahØ sö c¸c chøng tõ b¾t buéc sau:
+ PhiÕu nhËp kho – MÉu sè 01- VT
+ PhiÕu xuÊt kho – MÉu sè 02 - VT
+ ThÎ kho – MÉu sè 06 – VT
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 11
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
+ Biªn b¶n kieemr kª vËt t, s¶n phÈm, hµng ho¸ - MÉu sè 08 – VT
Ngoµi ra tuú tõng doanh nghiÖp cã thÓ cã cac nghiÖp vô ph¸t sinh
riªng nh ®iÒu chuyÓn TP néi bé tiªu thô th× sö dôg thªm “phiÕu xuÊt kho
kiªm vËn chuyÓn néi bé” – MÉu sè 03 – VT. Doanh nghiÖp cã thÓ sö dông
thªm mét sè chøng tõ cã tÝnh híng dÉn nh : “biªn b¶n kiÓm nghiÖm” MÉu
sè 05 – VT ®Ó gi¸p kª to¸n vµ ngêi qu¶n lý cã thªm nh÷ng th«ng tin vµ chØ
tiªu cÇn qu¶n lý.
4. Tæ chøc kÕ to¸n b¸n hµng (tiªu thô) trong c¸c doanh nghiÖp
Qu¸ tr×nh tiªu thô lµ qua tr×nh doanh nghiÖp göi TP cho kh¸ch hµng vµ
®îc kh¸ch hµng thanh to¸n.
Muèn tiªu thô ®îc s¶n phÈm cña m×nh trong thÞ trêng hiÖn nay th× viÖc
lùa chän vµ ¸p dông linh ho¹t cña doanh nghiÖp. HiÖn nay tronh c¸c doanh
nghiÖp thêng sö dông cac ph¬ng thøc ban hµng sau:
4.1. B¸n hµng theo ph¬ng thøc xuÊt kho göi hµng ®i b¸n
Doanh nghiÖp xuÊt kho thµnh phÈm göi ®i b¸n cho kh¸ch hµng theo
hîp ®ång ®· ký kÕt gi÷a hai bªn. Khi hµng xuÊt kho göi ®i b¸n th× hµng cha
®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô tøc lµ cha h¹ch to¸n vµo doanh thu trong c¸c trêng
hîp sau :
- Doanh nghiÖp ®· nhËn ®îc tiÒn b¸n hµng do kh¸ch hµng tr¶ ( tiÒn mÆt, giÊy
b¸o cña ng©n hµng, sÐc thanh to¸n…)
- Kh¸ch hµng ®· nhËn ®îc hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n
- Kh¸ch hµng ®· øng tríc tiÒn mua hµng vÒ sè hµng gi ®i b¸n
-Sè hµng göi ®i b¸n ¸p dông ph¬ng thøc thanh to¸n theo kÕ ho¹ch th«ng qua
ng©n hµng.
4.1.1. B¸n hµng bªn mua ®Õn nhËn hµng trùc tiÕp
C¨n cø vµo hîp ®ång mua ban ®· ký kÕt, bªn mua cö ngêi ®Õn nhËn
hµng t¹i kho doanh nghiÖp, khi nhËn hµng xong ngêi nhËn hµng ký x¸c nhËn
vµo hoa ®¬n ban hµng vµ hµng ®ã ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô vµ ®îc h¹ch to¸n
vµo doanh thu.
4.1.2. Ph¬ng thøc b¸n lÎ TP
Ph¬ng thøc nµy ¸p dông ®èi víi c¸c cöa hµng, quÇy b¸n lÎ TP. B¸n kÎ
s¶n phÈm lµ viÖc b¸n hµng trùc tiÕp cho ngêi tiªu dïng, giao hµng vµ thu tiÒn
cña kh¸ch hµng vµ hµng ®ã ®îc x¸c ®Þnh lµ doanh thu b¸n hµng.
4.2. Tæ chøc vËn dông tµi kho¶n kÕ to¸n b¸n hµng
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 12
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
KÕ to¸n b¸n hµng sö dông các tµi kho¶n sau :
- TK5112 “doanh thu b¸n hµng c¸c TP”
- TK5113 “doanh thu cung cÊp dÞch vô”
NÕu ë c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cã b¸n hµng néi bé cho c¸c ®¬n vÞ phô
thuéc kh¸c th× sö dông TK512 “doanh thu b¸n hµng néi bé”
-TK521 “chiÕt khÊu hµng b¸n”
-TK531 “hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i”
-TK532 “gi¶m gi¸ hµng b¸n”
-TK157 “hµng göi ®i b¸n”
-TK333 “thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép ng©n s¸ch nhµ nø¬c”
5. Tr×nh tù kÕ to¸n b¸n hµng
5.1. Theo ph¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp
Theo ph¬ng thøc nµy hµng ho¸ khi xuÊt giao cho kh¸ch hµng ®îc chÊp
nhËn thanh to¸n ngay. Tr×nh tù h¹ch to¸n nh sau:
a. XuÊt thµnh phÈm giao cho kh¸ch hµng
Nî TK632 : gi¸ vèn cña sè hµng ®îc tiªu thô
Cã TK155 : gi¸ trÞ thµnh phÈm xuÊt kho
Cã TK154 : gi¸ thµnh cña s¶n phÈm tiªu thô kh«ng qua kho
b. Ph¶n ¸nh doanh thu cña sè hµng ho¸ ®îc tiªu thô
+ Trêng hîp doanh nghiÖp nép thuÕ GTGTtheo ph¬ng ph¸p khÊu trõ
Nî TK111,112,131 : sè tiÒn b¸n hµng ®· thu hoÆc ph¶i thu
Cã TK333(3331) : thuÕ GTGT vµ c¸c kho¶n phô phÝ ph¶i nép
Cã TK511,512 : gi¸ b¸n kh«ng cã thuÕ GTGT
+ Trêng hîp doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc
nép thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt nhËp khÈu hay kh«ng ph¶i nép thuÕ
GTGT
- Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng lµ gi¸ ®· cã thuÕ
Nî TK111,112,131 :doanh thu b¸n hµng (tæng gi¸ thanh to¸n )
5.2. H¹ch to¸n b¸n hµng qua ®¹i lý, ký göi
a. H¹ch to¸n ë doanh nghiÖp göi hµng
Theo ph¬ng thøc b¸n hµng nµy lîng hµng xuÊt kho giao cho ®¹i lý cha
®îc coi lµ tiªu thô. Hµng ®îc coi lµ tiªu thô khi ®îc ®¹i lý thanh to¸n hoÆc
chÊp nhËn thanh to¸n sè hµng göi b¸n. §Ó theo dâi sè hµng göi cho c¸c ®¹i
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 13
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
lý kÕ to¸n sö dông TK 157 “hµng göi b¸n”. TK nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng
®¹i lý
Tr×nh tù h¹ch to¸n nh sau:
-XuÊt hµng göi cho ®¹i lý:
Nî TK157 : tæng gi¸ trÞ hµng ho¸ göi cho ®¹i lý
Cã TK155,156 : gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt kho göi cho ®¹i lý
Cã TK154 : gi¸ trÞ thµnh phÈm kh«ng qua kho
- Khi kh¸ch hµng hoÆc ®¹i lý thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n, kÕ to¸n
ph¶n doanh thu cña sè hµng göi b¸n ®· ®îc tiªu thô.
+ NÕu hµng b¸n ph¶i chÞu thuÕ GTGT vµ doanh nghiÖp nép thuÕ- theo ph¬ng
ph¸p khÊu trõ, kÕ to¸n ghi doanh thu lµ gi¸ b¸n k«ng cã thuª GTGT.
Nî TK111,112,131 : tæng sè tiÒn ®· thu( ph¶i nép )
Cã TK333(3331) : tæng sè tuÕ GTGT ph¶i nép
Cã TK511: Doanh thu b¸n hµng (gi¸ cha cã thuÕ GTGT)
+ Trêng hîp doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT ph¶i nép theo ph¬ng ph¸p trùc
tiÕp, kÕ toan ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng lµ tæng gi¸ thanh to¸n bao gåm c¶
thuÕ.
Nî TK111,112,131 : tæng sè tiÒn ®· thu (ph¶i thu )
Cã TK511 : tæng gi¸ thanh to¸n
Cã TK512 : tæng gi¸ thanh to¸n
- Chi phÝ hoa hång cho ®¹i lý
Nî TK641 : chi phÝ hoa hång tr¶ cho ®¹i lý
Cã TK131 : sè tiÒn gi¶m nî cho ®¹i lý
- Ph¶n ¸nh gi¸ vèn cña sè hµng tiªu thô
Nî TK632 : gi¸ vèn hµng göi b¸n ®îc tiªu thô
Cã TK157 : gi¸ vèn hµng göi b¸n ®îc tiªu thô
+ NhËn l¹i sè hµng göi b¸n kh«ng b¸n ®îc
Nî TK155,156 :
Cã TK157
gi¸ thùc tª hµng göi b¸n nhËp l¹i kho
(theo gi¸ thùc tÕ xuÊt kho )
b. h¹ch to¸n ë c¸c doanh nghiÖp nhËn ®¹i lý
Hµng ho¸ nhËn b¸n ®¹i lý kh«ng thuéc së h÷u cña doanh nghiÖp v×
vËy ®îc theo dâi ë TK003- “hµng ho¸ nhËn b¸n hé, nh©n ký göi” ngoµi b¶ng
c©n ®èi kÕ to¸n.
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 14
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
- Khi nhËn hµng ho¸ b¸n hé, kÝ göi kÕ to¸n ghi:
Nî TK003 : gi¸ thanh to¸n cña sè hµng nhËn b¸n hé, kÝ göi
- Khi b¸n hoÆc tr¶ l¹i sè hµng trªn:
Cã TK003 : gi¸ thanh to¸n cña sè hµng ®· b¸n
-NÕu b¸n hµng ®óng gi¸ do chñ hµng quy ®Þnh, kÕ to¸n ph¶n ¸nh sè tiªn b¸n
hµng thu ®îc :
Nî TK111,112,131 : Tæng gi¸ thanh to¸n
Cã TK331 :
- C¨n cø sè tiÒn hoa hång b¸n hµng do bªn giao ®¹i lý tr¶ kÕ to¸n lËp ho¸ ®¬n
GTGT ph¶n ¸nh sè tiÒn hoa hång ®îc hëng ë dßng gi¸ b¸n, dßng thuÕ GTGT
vµ thuÕ xuÊt ®îc g¹ch bá. C¨n cø sè tiÒn hoa hång ®îc hëng ghi trªn ho¸
®¬n, kÕ to¸n ghi :
Nî TK331: gi¶m nî ph¶i tr¶ cho chñ hµng
Cã TK511 : sè tiÒn hoa hång ®îc hëng
- Khi tr¶ tiÒn cho chñ hµng
Nî TK331
Cã TK111,112
sè tiÒn tr¶ cho bªn giao ®¹i lý
5.3. H¹ch to¸n b¸n hµng tr¶ chËm, tr¶ gãp
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, muèn b¸n ®îc nhiÒu hµng ho¸ doanh
nghiÖp ph¶i ¸p dông nhiÒu ph¬ng thøc b¸n hµng.Trêng hîp kh¸ch hµng
kh«ng thÓ thanh to¸n mét lÇn ngay khi mua, hä cã thÓ tr¶ chËm hoÆc thanh
to¸n lµm nhiÒu kú. Ngêi mua ®îc phÐp tr¶ chËm hoÆc tr¶ dÇn tiÒn mua hµn
nhng ph¶i tr¶ l·i. PhÇn lîi tøc thu ®îc do kh¸ch hµng tr¶ chËm ®îc thanh
to¸n vµo doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ®îc ph¶n ¸nh vµo TK515 –
Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh
KÕt cÊu néi dung ph¶n ¸nh
Bªn nî
- Sè thuÕ GTGT ph¶i nép tÝnh theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp (nÕu cã)
- KÕt chuyÓn doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh thuÇn sang TK911 “x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ kinh doanh”
Bªn cã : Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh ph¸t sinh trong kú
Tµi kho¶n 515 kh«ng cã sè d cuèi kú
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 15
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
6. KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh
nghiÖp
Chi phÝ b¸n hµng lµ chi phÝ lu th«ng vµ chi phÝ tiÕp thÞ ph¸t sinh trong
qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô. Lo¹i phÝ nµy bao gåm : chi phÝ
qu¶ng c¸o , giao hµng, giao dÞch, hoa hång b¸n hµng, l¬ng nh©n viªn b¸n
hµng vµ c¸c chi phÝ g¾n liÒn víi kho b¶o qu¶n s¶n phÈm, hµng ho¸…
ViÖc tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng ®îc ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n
641 “chi phÝ b¸n hµng” TK nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng néi dung chi phÝ cã
s¸u tµi kho¶n cÊp hai :
-TK6411 “chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng”
-TK6413 “chi phÝ vËt liÖu bao b×”
-TK6414 “chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh”
-TK6417 “chi phÝ dÞch vô mua ngoµi”
-TK6418 “chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c”
Chi phÝ qu¶n lý kinh doanh lµ nh÷ng chi phÝ cho viÖc qu¶n lý kinh
doanh, qu¶n lý hµnh chÝnh vµ phôc vô chung kh¸c liªn quan ®Õn ho¹t ®éng
cña c¶ doanh nghiÖp. §Ó ph¶n ¸nh lo¹i chi nµy ngêi ta sö dông TK642 “chi
phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp”
Tµi kho¶n nµy cã t¸m tµi kho¶n cÊp hai
-TK6421 “chÝ phÝ nh©n viªn u¶n lý”
-TK6422 “chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý”
-TK6423 “®å dïng v¨n phßng”
-TK6424 “ chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh”
-TK6425 “thuÕ vµ lÖ phÝ”
-TK6426 “chi phÝ dù phßng”
-TK6427 “chi phÝ dÞch vô mua ngoµi”
-TK6428 “chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c”
ViÖc tËp hîp ph©n bæ cac chi phÝ nµy cho tõng lo¹i, tõng thø TP ®· tiªu
thô vµ cßn l¹i cuèi kú lµ ph¹m vi vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n qu¶n trÞ .
III. HÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n sö dông trong kÕ to¸n
b¸n hµng
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 16
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
§Ó hÖ thèng ho¸ vµ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu theo yªu cÇu qu¶n lý kinh
doanh tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn ®¬n vÞ mµ doanh nghiÖp lùa chän h×nh thøc sæ
kÕ to¸n cho phï hîp.
IV. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh.
§Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp trong
mét kú h¹ch to¸n ngêi ta sö dông TK 911 “x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh”.
PhÇn II
Thùc tr¹ng h¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng
ty TNHH Hoµng B×nh
I. Giíi thiÖu chung vÒ c«ng ty TNHH Hoµng B×nh
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty
§îc thµnh lËp n¨m 1994 víi tªn gäi ban ®Çu lµ trung t©m néi thÊt
Hoµng B×nh chuyªn s¶n xuÊt kinh doanh c¸c s¶n phÈm ®å gç, néi thÊt cao
cÊp víi sè vèn ®iÒu lÖ ban ®Çu lµ 104.000.000® vµ c«ng nh©n lao ®éng lµ 15
ngêi. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh doanh nghiÖp lu«n cè g¾ng t×m tßi
®æi míi, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm phôc vô nhu cÇu ngêi tiªu dïng. c¸c s¶n
phÈm ®å gç do doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ l¾p ®Æt lu«n ®îc ngêi tiªu dïng tÝn
nhiÖm ®¸nh gi¸ cao.
Do nhu cÇu ngµy cµng cao cña thÞ trêng vµ quy m« ph¸t triÓn theo tiÕn
tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ cña ®¶ng vµ nhµ níc, doanh nghiÖp ®· 2
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 17
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
lÇn ®æi tªn, c«ng ty th¬ng m¹i vµ ®Çu t XD Hoµng B×nh vµ nay lµ c«ng ty
TNHH Hoµng B×nh.
- Tªn doanh nghiÖp (tiÕng ViÖt): C«ng ty TNHH Hoµng B×nh.
- Tªn doanh nghiÖp (tiÕng Anh): Hoµng B×nh Co., Ltd
- §Þa chØ: 654 D¬ng Tù Minh – TP Th¸i Nguyªn.
_ Email:
[email protected]
- GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh sè: 1702000053 ngµy
17/12/2001 Do së kÕ ho¹ch ®Çu t tØnh Th¸i Nguyªn cÊp.
- Lo¹i h×nh doanh nghiÖp: C«ng ty TNHH.
- Tªn ngêi ®¹i diÖn ph¸p lý cña doanh nghiÖp: Vò D¬ng B×nh.
- Vèn ®¨ng ký kinh doanh: 4519.3 triÖu ®ång.
- Vèn ®Çu t hiÖn nay: trªn 15 tû ®ång.
2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c«ng ty:
- Ngµnh nghÒ kinh doanh: XD giao th«ng, s¶n xuÊt chÕ biÕn ®å gç.
- S¶n phÈm chÌ xanh, chÌ ®ãng hép vµ chÌ ®ãng tói PE c¸c lo¹i.
Th¸ng 6/2001 do n¾m b¾t ®îc nhu cÇu thÞ trêng ®å uèng ngµy cµng t¨ng vµ
®îc sù nhÊt trÝ cao cña héi ®ång thµnh viªn c«ng ty ®· ®Çu t vµ XD nhµ m¸y
chÌ xuÊt khÈu T©n C¬ng - Th¸i Nguyªn. Víi sè vèn ®Çu t trªn 13 tû ®ång
gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho gÇn 200 lao ®éng ®ång thêi còng gi¶i quyÕt
®Çu ra cho c¸c vïng nguyªn liÖu chÌ cña tØnh nhµ.
3.Mét sè chØ tiªu kinh tÕ cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y:
Cïng víi sù n¨ng ®éng, m¹nh d¹n ®Çu t cña c¸c thµnh viªn s¸ng lËp
cho nªn doanh thu cña c«ng ty n¨m sau lu«n cao h¬n n¨m tríc vµ thùc hiÖn
tèt nghÜa vô víi ng©n s¸ch nhµ níc. Thu nhËp b×nh qu©n cña ngêi lao ®éng
®¹t 550.000® - 600.000®/th¸ng.
HiÖn nay c¸c s¶n phÈm chÌ mang th¬ng hiÖu Hoµng B×nh ®· kh¼ng
®Þnh ®îc vÞ trÝ cña m×nh ë hÇu hÕt c¸c tØnh thµnh trªn c¶ níc víi 2 nhµ ph©n
phèi chÝnh:
Chi nh¸nh c«ng ty TNHH Hoµng B×nh
§Þa chØ 44 Ch©u Long – Ba §×nh – Hµ Néi
C«ng ty TNHH Th¬ng m¹i vµ DÞch vô Nam B×nh
§Þa chØ: QuËn T©n B×nh - TPHCM
Vµ bíc ®Çu c¸c s¶n phÈm chÌ hép thµnh phÈm cña c«ng ty ®· ®îc xuÊt
khÈu sang mét sè thÞ trêng quèc tÕ: Céng Hoµ SÐc, §øc, Hµn Quèc....
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 18
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
H¬n 2 n¨m võa XD c¬ së vËt chÊt nh»m tiÕt kiÖm tèi ®a c«ng nghÖ
c«ng ty ®· cho ra ®êi h¬n 30 lo¹i s¶n phÈm chÌ ®ãng hép c¸c lo¹i gåm c¶
chÌ ®en vµ c¶ chÌ xanh. Víi ph¬ng ch©m “chÊt lîng s¶n phÈm lµ môc tiªu sè
1”, chÝnh v× lÏ ®ã, c«ng ty lu«n qu¶n lý gi¸m s¸t chÆt chÏ tõng lo¹i s¶n phÈm.
VÊn ®Ò vÖ sinh an toµn thùc phÈm lu«n ®îc quan t©m tho¶ ®¸ng ®Ó ngêi tiªu
dïng sö dông c¸c s¶n phÈm chÌ s¹ch vµ an toµn.
Nhµ m¸y chÌ T©n C¬ng chÝnh thøc kh¸nh thµnh ®i vµo ho¹t ®éng ngµy
10/10/2002 th× th¸ng 12/2002 c«ng ty tiÕp tôc lµm lÔ ®éng thæ khëi c«ng XD
xÝ nghiÖp chÕ biÕn chÌ ®Æc s¶n T©n C¬ng nh»m ph¸t huy triÖt ®Ó vèn, nguån
nguyªn liÖu quý b¸u cña tØnh nhµ vµ ®a sè thµnh viªn cña c«ng ty lªn 4 ®¬n
vÞ.
Sau khi tham gia c¸c kú héi chî trong níc vµ quèc tÕ c¸c s¶n phÈm
chÌ cña c«ng ty ®· giµnh ®îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng kÓ sau:
-01 Cóp vµng chÊt lîng vÖ sinh an toµn thùc phÈm t¹i héi chî Èm thùc
vµ c«ng nghÖ thùc phÈm lÇn thø 4 cho s¶n phÈm trµ xanh ®Æc biÖt ®ãng hép “
Lan §×nh Trµ”.
- 01 Huy ch¬ng vµng cho s¶n phÈm “trµ ®en tói läc ®ãng hép” t¹i héi
chî Èm thùc vµ c«ng nghÖ thùc phÈm lÇn thø 4.
- 03 Huy ch¬ng vµng t¹i héi chî Èm thùc vµ c«ng nghÖ thùc phÈm lÇn
thø 3.
Vµ nhiÒu huy ch¬ng, b»ng khen c¸c lo¹i...
Bªn c¹nh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ban l·nh ®¹o nhµ m¸y
c«ng ty lu«n quan t©m ®Õn ®êi sèng tÝnh thÇn vµ vËt chÊt cña CBCVN. XD
m«i trêng lµm viÖc nghiªm tóc, tu©n thñ néi quy vµ kû luËt lao ®éng. C¶nh
quan m«i trêng s¹ch ®Ñp t¹o cho ngêi lao ®éng yªn t©m lµm viÖc, cã ®iÒu
kiÖn th gi·n trong thêi gian nghØ ng¬i nh»m khuyªn khÝch ngêi lao ®éng
h¨ng say trong c«ng viÖc. Bªn c¹nh ®ã, doanh nghiÖp còng lu«n quan t©m
®ãng gãp cho c¸c ho¹t ®éng x· héi, tõ thiÖn, quü ®Òn ¬n ®¸p nghÜa, trî gióp
ngêi nghÌo.....
§Ó ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng phÊn khëi ®ã c«ng ty còng vÊp
kh«ng ph¶i Ýt nh÷ng khã kh¨n, nhÊt lµ trong vô tranh chÊp th¬ng hiÖu “T©n
C¬ng”. Tuy nhiªn víi ®éi ngò l·nh ®¹o s¶n xuÊt tËp thÓ CBCNV ®oµn kÕt
nhÊt trÝ mét lßng vµ ®Æc biÖt lµ lu«n coi träng chÊt lîng s¶n phÈm, coi träng
ch÷ tÝn s¶n phÈm chÌ T©n C¬ng cña c«ng ty TNHH Hoµng B×nh ®· gi÷ v÷ng
KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 19
vò thÞ nga
Trêng cdkt – ktcni
khoa c¬ b¶n – tin 45
®îc tiÕng t¨m vµ h¬n thÕ n÷a cßn ®îc tù hµo lµ s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn héi
nhËp kinh tÕ quèc tÕ. T¹o ®îc lßng tin víi ngêi tiªu dïng b»ng chÝnh nh÷ng
s¶n phÈm mang suÊt sø T©n C¬ng céng víi d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i
hîp víi ph¬ng ph¸p thñ c«ng truyÒn thèng.
II. §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty TNHH Hoµng
B×nh
1. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty
Sù ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cña c«ng ty lµ nhê mét phÇn vµo tÝnh æn ®Þnh trong
bé m¸y qu¶n lý còng nh trong bé phËn c¸n bé c«ng ty. Tõ ngµy thµnh lËp ®Ðn
nay cha cã sù thay ®æi lín vÒ mÆt nh©n sù còng nh trong ban gi¸m ®èc
S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty
Gi¸m ®èc c«ng ty
PG§ c«ng
t¸c tæ chøc
hµnh chÝnh
qu¶n trÞ
Phßng gi¸m
kü thuËt
PG§ c«ng
t¸c kÕ ho¹ch
vµ dù ¸n
PG§ kinh
doanh th¬ng
m¹i
Phßng tæ
chøc hµnh
chÝnh qu¶n
trÞ
Phßng kinh
doanh
th¬ng m¹i
Phßng kÕ
dù ¸n
S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty
KÕ to¸n
trëng
KÕ to¸n
KÕ
tæng
to¸n
hîp
tiÒn
vµ
l¬ng
gi¸ 20
KÕ to¸n tiªu
thô thµnh phÈm
thµnh
Thñ
quü
vò thÞ nga