Tài liệu Luận văn tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng ở công ty tnhh quảng cáo và phát triển thương hiệu mê linh

Lêi Më ®Çu §¹i héi §¶ng lÇn VI ®îc coi lµ mèc lÞch sö cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Chñ tr¬ng chuyÓn ®æi c¬ chÕ tõ tËp trung bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc ®· khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn.§©y ®îc gäi lµ bíc ®i ®ét ph¸ trong ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ níc ViÖt Nam, gãp phÇn bõng tØnh nÒn kinh tÕ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i nãi riªng ë níc ta trëng thµnh vµ ph¸t triÓn, gãp phÇn tÝch cùc vµo tho¶ m·n ngµy cµng tèt h¬n nhu cÇu tiªu dïng x· héi, n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng. C¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i chñ ®éng, linh ho¹t trong kinh doanh phÊn ®Êu b¶o toµn vèn vµ cã l·i nÕu kh«ng sÏ kh«ng thÓ tån t¹i trªn thÞ trêng tríc sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn lµ môc tiªu hµng ®Çu, cã ý nghÜa quan träng ®èi víi doanh nghiÖp. Muèn ®¹t ®îc ®iÒu nµy, doanh nghiÖp cÇn tæ chøc tèt nghiÖp vô b¸n hµng, nhanh chãng thu håi vèn, bï ®¾p c¸c chi phÝ bá ra vµ x¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qu¶ b¸n hµng. Doanh nghiÖp th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ gi÷ vai trß lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt víi tiªu dïng. ChØ khi cã tiªu thô th× gi¸ trÞ sö dông cña hµng hãa míi ®îc thùc hiÖn, hoµn thiÖn h¬n vÒ nhiÒu mÆt nhê ®ã ®Õn tay ngêi tiªu dïng vµ lao ®éng cña toµn bé doanh nghiÖp míi ®îc thõa nhËn. Cã thÓ hiÓu qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ viÖc mua vµo - dù tr÷, b¸n ra c¸c lo¹i hµng hãa, thµnh phÈm, lao vô dÞch vô. Mçi nghiÖp vô ®iÒu cã ¶nh hëng nhÊt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh, ®Òu cã t¸c ®éng ®Õn hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp, song b¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng vµ cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh kinh doanh. Bëi v× chØ khi b¸n ®îc hµng ho¸ vµ b¸n víi khèi lîng lín th× doanh nghiÖp míi cã thÓ h¹n chÕ ®îc nh÷ng rñi ro trong kinh doanh, cã thu nhËp ®Ó bï ®¾p chi phÝ mµ doanh nghiÖp ®· ph¶i bá ra ®Æc biÖt lµ trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn, vµ thùc hiÖn gi¸ trÞ cña lao ®éng. §©y còng lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó doanh nghiÖp t¹o viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho ngêi lao ®éng vµ thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ níc. Ngîc l¹i, nh÷ng doanh nghiÖp kh«ng b¸n ®îc hµng ho¸ th× sÏ dÇn l©m vµo t×nh tr¹ng ho¹t ®éng khã kh¨n, kinh doanh kÐm hiÖu qu¶ vµ cã thÓ ®i tíi chç ph¸ s¶n. 1 §ã chÝnh lµ vÊn ®Ò ®îc c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp ®Æc biÖt quan t©m v× kÕt qu¶ b¸n hµng lµ môc ®Ých ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i. KÕ to¸n, víi vai trß lµ mét c«ng cô qu¶n lý cã hiÖu qu¶ trong viÖc ph¶n ¸nh, tæ chøc th«ng tin, phôc vô ®¾c lùc cho viÖc chØ ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i ngµy cµng ®îc hoµn thiÖn phï hîp víi c¬ chÕ qu¶n lý kÕ to¸n míi vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh nghiÖp. Do ®ã, viÖc nghiªn cøu vµ t×m hiÓu c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ®Ó trªn c¬ së ®ã, cã c¸c ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c h¹ch to¸n qu¸ tr×nh b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng lµ viÖc cÊn thiÕt ®¸p øng ®ßi hái cña thùc tiÔn s¶n xuÊt kinh doanh. NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò ®ã, cïng víi nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë nhµ trêng vµ qua thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ t¹i C«ng ty TNHH Mª Linh em ®¨ ®i s©u nghiªn cøu vÒ tæ chøc kÕ to¸n tiªu thô hµng hãa cña C«ng ty víi ®Ò tµi: Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ë C«ng ty TNHH Qu¶ng c¸o vµ Ph¸t triÓn Th¬ng hiÖu Mª Linh Víi kÕt cÊu chuyªn ®Ò tèt nghiÖp gåm 3 ch¬ng: Ch¬ng I: Nh÷ng lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i. Ch¬ng II: T×nh h×nh tæ chøc kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i C«ng ty TNHH Mª Linh. Ch¬ng III: Mét sè nhËn xÐt vµ ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng hãa t¹i C«ng ty TNHH Mª Linh. Ch¬ng I Nh÷ng lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i 2 I. Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i Doanh nghiÖp th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ gi÷ vai trß lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt víi tiªu dïng. ChØ khi cã tiªu thô th× gi¸ trÞ sö dông cña hµng hãa míi ®îc thùc hiÖn, hoµn thiÖn h¬n vÒ nhiÒu mÆt nhê ®ã ®Õn tay ngêi tiªu dïng vµ lao ®éng cña toµn bé doanh nghiÖp míi ®îc thõa nhËn. Cã thÓ hiÓu qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i lµ viÖc mua vµo - dù tr÷, b¸n ra c¸c lo¹i hµng hãa, thµnh phÈm, lao vô dÞch vô. Mçi nghiÖp vô ®iÒu cã ¶nh hëng nhÊt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh, ®Òu cã t¸c ®éng ®Õn hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp, song b¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng vµ cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh kinh doanh. Bëi v× chØ khi b¸n ®îc hµng ho¸ vµ b¸n víi khèi lîng lín th× doanh nghiÖp míi cã thÓ h¹n chÕ ®îc nh÷ng rñi ro trong kinh doanh, cã thu nhËp ®Ó bï ®¾p chi phÝ mµ doanh nghiÖp ®· ph¶i bá ra ®Æc biÖt lµ trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn, vµ thùc hiÖn gi¸ trÞ cña lao ®éng. §©y còng lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó doanh nghiÖp t¹o viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho ngêi lao ®éng vµ thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ níc. Ngîc l¹i, nh÷ng doanh nghiÖp kh«ng b¸n ®îc hµng ho¸ th× sÏ dÇn l©m vµo t×nh tr¹ng ho¹t ®éng khã kh¨n, kinh doanh kÐm hiÖu qu¶ vµ cã thÓ ®i tíi chç ph¸ s¶n. 1. Kh¸i niÖm vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng 1.1. Kh¸i niÖm b¸n hµng: B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i. §©y lµ qu¸ tr×nh doanh nghiÖp chuyÓn giao quyÒn së h÷u hµng ho¸ cho ngêi mua vµ thu tiÒn vÒ ho¨c ®îc quyÒn thu tiÒn. XÐt vÒ gãc ®é kÕ to¸n: b¸n hµng lµ qu¸ tr×nh hµng ho¸ cña doanh nghiÖp ®îc chuyÓn tõ h×nh th¸i vËt chÊt sang h×nh th¸i tiÒn tÖ. Qu¸ tr×nh b¸n hµng ë c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp th¬ng m¹i nãi riªng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh sau: - Cã sù tho¶ thuËn, trao ®æi gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n - Cã sù chuyÓn quyÒn së h÷u tõ ngêi b¸n sang nguêi mua Trong qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ c¸c doanh nghiÖp cung cÊp cho kh¸ch hµng mét lîng hµng ho¸ vµ nhËn l¹i tõ kh¸ch hµng mét lîng tiÒn gäi lµ doanh thu b¸n hµng. Sè doanh thu nµy lµ c¬ së ®Ó ®Ó doanh nghiÖp x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña m×nh vµ thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ níc. 1.2. Kh¸i niÖm vÒ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng: 3 X¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng chÝnh lµ viÖc t×m ra kÕt qu¶ chªnh lÖch gi÷a chi phÝ kinh doanh trong kú doanh nghiÖp bá ra vµ lîng tiÒn trong kú doanh nghiÖp ®· thu vÒ. NÕu doanh thu > chi phÝ th× kÕt qu¶ kinh doanh lµ l·i, ngîc l¹i, nÕu doanh thu < chi phÝ th× kÕt qu¶ b¸n hµng lµ lç.ViÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng thêng ®îc tiÕn hµnh vµo cuèi kú kinh doanh, thêng lµ cuèi th¸ng, cuèi quý hoÆc cuèi n¨m tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n lý ë tõng doanh nghiÖp. Khi x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ph¶i tu©n thñ nguyªn t¾c phï hîp. 1.3. Mèi quan hÖ gi÷a b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng: KÕt qu¶ b¸n hµng lµ môc ®Ých cuèi cïng cña mçi doanh nghiÖp. Toµn bé ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®Òu nh»m ®¹t môc ®Ých nµy. KÕt qu¶ b¸n hµng phô thuéc vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp cã tèt th× kÕt qu¶ b¸n hµng míi tèt, ngîc l¹i nÕu ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp kh«ng tèt th× kÕt qu¶ b¸n hµng cña doanh nghiÖp sÏ xÊu. Trong mèi quan hÖ ®ã, b¸n hµng víi vÞ trÝ lµ kh©u cuèi cïng trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi kÕt qu¶ b¸n hµng. B¸n hµng lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng, ngîc l¹i, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ lµ c¨n cø quan träng ®Ó ®¬n vÞ quyÕt ®Þnh cã nªn tiªu thô hµng ho¸ n÷a hay kh«ng, kh«ng nªn tiªu thô mÆt hµng nµo, gi¸ b¸n cña tõng hµng ho¸ ra sao… Cã thÓ nãi gi÷a b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt. KÕt qu¶ b¸n hµng lµ môc ®Ých cuèi cïng cña doanh nghiÖp, cßn b¸n hµng lµ ph¬ng tiÖn trùc tiÕp ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých ®ã. 2. Vai trß cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng: B¸n hµng lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh tuÇn hoµn vèn cña ®¬n vÞ (tiÒn-hµng-tiÒn). B¸n hµng lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. B¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cã vai trß quan träng kh«ng chØ ®èi víi doanh nghiÖp mµ cßn ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. §èi víi b¶n th©n doanh nghiÖp th¬ng m¹i: B¸n ®îc hµng th× míi cã thu nhËp ®Ó bï ®¾p nh÷ng chi phÝ bá ra vµ h×nh thµnh kÕt qu¶ kinh doanh. KÕt qu¶ kinh doanh lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i. Cã lîi nhuËn th× doanh nghiÖp míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó më réng ho¹t ®éng kinh doanh, n©ng cao ®êi sèng cña ngêi lao ®éng vµ thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ níc t¹o nÒn tÝch luü quan träng cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. §èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n: B¸n lµ ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn hµnh t¸i s¶n xuÊt x· héi. Qu¸ tr×nh nµy bao gåm: S¶n xuÊt – ph©n phèi – trao ®æi – tiªu dïng. C¸c kh©u nµy cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. Trong mèi quan hÖ ®ã, s¶n xuÊt gi÷ 4 vai trß quyÕt ®Þnh, nÕu kh«ng cã nã sÏ kh«ng cã c¸c kh©u tiÕp theo. Ngîc l¹i c¸c kh©u ph©n phèi, trao ®æi, tiªu dïng còng cã t¸c ®éng trë l¹i s¶n xuÊt. Tiªu dïng lµ môc ®Ých, lµ ®éng c¬ thóc ®Èy s¶n xuÊt. Ph©n phèi, ¬ thóc ®Èy s¶n xuÊt. Ph©n phèi, lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt víi tiªu dïng, tõ ®ã kÝch thÝch tiªu dïng vµ ®Èy m¹nh s¶n xuÊt. Nh vËy, tiªu thô hµng ho¸ thùc hiÖn ®îc môc ®Ých cña s¶n xuÊt vµ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi ®îc thùc hiÖn. ViÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, x¸c ®Þnh nhiÖm vô cña doanh nghiÖp ®èi víi nhµ níc th«ng qua viÖc nép thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµo ng©n s¸ch nhµ níc. VËy b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh sèng cßn ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i nãi riªng. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®îc ®¸nh gi¸ th«ng qua khèi lîng hµng ho¸ ®· ®îc thÞ trêng thõa nhËn vµ lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp thu ®îc sau mçi kú kinh doanh. 3. NhiÖm vô cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng: Ph¶n ¸nh kÞp thêi, ®Çy ®ñ t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng nhËp, xuÊt cña tõng lo¹i hµng ho¸ trªn hai mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. Ghi chÐp, ph¶n ¸nh vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh b¸n hµng, ghi chÐp kÞp thêi ®Çy ®ñ c¸c kho¶n chi phÝ, thu nhËp vÒ qu¸ tr×nh b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong kú mét c¸ch ®óng ®¾n ®¶m b¶o nguyªn t¾c phï hîp. Cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi, trung thùc, ®Çy ®ñ vÒ t×nh h×nh b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cña tõng lo¹i hµng ho¸ phôc vô ho¹t ®éng qu¶n lý cña doanh nghiÖp. KiÓm tra, gi¸m s¸t t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch b¸n hµng, viÖc thùc hiÖn c¸c dù to¸n chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch lîi nhuËn b¸n hµng. II. C¸c ph¬ng thøc tiªu thô hµng hãa trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i 1. C¸c ph¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp Ph¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp lµ ph¬ng thøc giao hµng cho ngêi mua trùc tiÕp kho (hay trùc tiÕp t¹i c¸c ph©n xëng kh«ng qua kho) cña doanh nghiÖp. Sè hµng khi bµn giao cho kh¸ch hµng ®îc chÝnh thøc coi lµ tiªu thô vµ ngêi b¸n mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng nµy. Ngêi mua thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n sè hµng mµ ngêi b¸n ®· giao. 1.1. B¸n bu«n hµng hãa B¸n bu«n hµng hãa lµ b¸n hµng cho m¹ng líi b¸n lÎ, cho s¶n xuÊt tiªu dïng. 5 * C¸c h×nh thøc b¸n bu«n hµng hãa: - B¸n bu«n hµng hãa qua kho gåm b¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc chuyÓn hµng chê chÊp nhËn, b¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc bªn mua lÊy hµng trùc tiÕp t¹i kho - B¸n bu«n kh«ng qua kho (giao th¼ng hµng kh«ng qua kho): §©y lµ trêng hîp tiªu thô hµng hãa kh«ng qua kho cña doanh nghiÖp. B¸n bu«n kh«ng qua kho cã hai h×nh thøc thùc hiÖn nh: B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng, b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng cã tham gia thanh to¸n. 1.2. B¸n lÎ hµng hãa Hµng hãa b¸n lÎ thêng cã khèi lîng nhá, thanh to¸n thêng lµ tiÒn mÆt nªn kh«ng cÇn lËp chøng tõ cho tõng lÇn b¸n. B¸n lÎ thu tiÒn trùc tiÕp lµ h×nh thøc nh©n viªn b¸n hµng chÞu tr¸ch nhiÖm vËt chÊt vÒ sè lîng hµng b¸n t¹i quÇy, trùc tiÕp thu tiÒn vµ giao hµng trùc tiÕp cho kh¸ch hµng, ®ång thêi ghi chÐp vµo thÎ quÇy hµng. ThÎ quÇy hµng cã thÓ më cho tõng lo¹i mÆt hµng, ph¶n ¸nh c¶ vÒ sè lîng vµ gi¸ trÞ cña hµng hãa. Cuèi ngµy nh©n viªn b¸n hµng kiÓm tiÒn b¸n hµng vµ kiÓm kª hµng tån kho trªn quÇy ®Ó x¸c ®Þnh lîng hµng ®· b¸n trong ngµy råi sau ®ã lËp b¸o c¸o b¸n hµng. TiÒn b¸n hµng ®îc nh©n viªn b¸n hµng kª vµo giÊy nép tiÒn cho thñ quü hoÆc cho ng©n hµng (nÕu ®îc ñy quyÒn). B¸o c¸o b¸n hµng lµ c¨n cø ®Ó tÝnh doanh thu vµ ®èi chiÕu víi sè tiÒn ®· nép theo giÊy nép tiÒn. 2. Ph¬ng thøc b¸n hµng ®¹i lý, ký göi §Ó thùc hiÖn ph¬ng thøc nµy cÇn cã hîp ®ång tiªu thô ®¹i lý ký gi÷a hai bªn: - Bªn chñ hµng (gäi lµ bªn giao ®¹i lý –bªn A) - Bªn b¸n hµng ®¹i lý (bªn nhËn ®¹i lý –bªn B) Lµ ph¬ng thøc mµ bªn chñ hµng (gäi lµ bªn giao ®¹i lý) xuÊt hµng cho bªn nhËn ®¹i lý ký göi (gäi lµ bªn ®¹i lý) ®Ó b¸n. Bªn ®¹i lý sÏ nhËn hoa hång hay chªnh lÖch gi¸, ®ã chÝnh lµ doanh thu cña bªn ®¹i lý, ký göi. Khi bªn b¸n xuÊt giao hµng hãa cho ®¹i lý th× sè hµng ho¸ ®ã cha ®îc x¸c ®Þnh lµ ®· tiªu thô. ChØ khi nµo bªn ®¹i lý th«ng b¸o ®· b¸n ®îc hµng lóc ®ã míi x¸c ®Þnh lµ ®· tiªu thô.Víi h×nh thøc tiªu thô nµy ®ßi hái c¸c ®¹i lý ký göi cã thÓ ®¶m b¶o nhËn hµng, giao tiÒn theo ®óng thêi gian quy ®Þnh vµ b¸n theo gi¸ mµ doanh nghiÖp ®· ®Þnh. 3. Ph¬ng thøc tiªu thô néi bé Trong c¸c doanh nghiÖp cßn ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô cung øng s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô gi÷a c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn trong cïng mét doanh nghiÖp víi nhau, gi÷a ®¬n vÞ chÝnh víi ®¬n vÞ trùc thuéc. Tiªu thô néi bé lµ viÖc mua, b¸n s¶n phÈm hµng hãa gi÷a ®¬n vÞ chÝnh víi ®¬n vÞ trùc thuéc hay gi÷a 6 c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc víi nhau trong cïng mét c«ng ty, tæng c«ng ty. Ngoµi ra, ®îc coi lµ tiªu thô néi bé cßn bao gåm kho¸n s¶n phÈm, hµng hãa, xuÊt biÕu tÆng, xuÊt tr¶ l¬ng, thëng, xuÊt dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 4. Ph¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp Ph¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp lµ ph¬ng thøc b¸n hµng mµ ngêi mua tr¶ tiÒn lµm nhiÒu lÇn trong thêi gian ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång. Tæng sè tiÒn ngêi mua chÊp nhËn tr¶ sÏ cao h¬n sè tiÒn mua hµng ho¸ ®ã theo ph¬ng thøc b¸n hµng th«ng thêng. PhÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n hµng theo ph¬ng thøc tr¶ gãp víi gi¸ b¸n hµng theo ph¬ng thøc th«ng thêng chÝnh lµ thu nhËp tµi chÝnh cña bªn b¸n. HiÖn nay ph¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp rÊt quen thuéc trong tiªu dïng vµ ®ang ®îc ph¸t triÓn réng r·i. 5. Ph¬ng thøc tiªu thô hµng ®æi hµng Theo ph¬ng thøc nµy, bªn b¸n xuÊt giao s¶n phÈm, hµng ho¸ cho bªn mua ®ång thêi nhËn tõ bªn mua (nh vËt liÖu, hµng ho¸...). Khi xuÊt giao s¶n phÈm, hµng ho¸ cho bªn mua bªn b¸n ph¶i ph¶n ¸nh thuÕ GTGT ph¶i nép theo gi¸ b¸n. Khi nhËn vËt liÖu hµng ho¸ ...ph¶i ph¶n ¸nh thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ. Ph¬ng thøc tiªu thô hµng ®æi hµng ®îc ¸p dông cho nh÷ng doanh nghiÖp mµ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp lµ vËt liÖu, hoÆc yÕu tè ®Çu vµo cña doanh nghiÖp kh¸c hoÆc gi÷a c¸c doanh nghiÖp cã mèi quan hÖ giao dÞch cung øng s¶n phÈm, hµng ho¸. III. tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i 1. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh t¹i c¸c quyÕt ®Þnh 1141TC/C§ kÕ to¸n ngµy 01/11/1995, quyÕt ®Þnh 149/2001/Q§-BTC ngµy 31/12/2001 vµ c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam ®· ban hµnh. C¸c chøng tõ b¸n hµng nh»m theo dâi chÆt chÏ doanh thu b¸n hµng, cung cÊp dÞch vô cña ®¬n vÞ lµm c¬ së ghi sæ doanh thu vµ c¸c sæ kÕ to¸n liªn quan. C¸c chøng tõ sö dông trong kÕ to¸n hµng hãa lµ: Ho¸ ®¬n b¸n hµng, ho¸ ®¬n thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho, thÎ quÇy hµng. Chøng tõ kÕ to¸n vÒ hµng tån kho: Theo dâi t×nh h×nh nh©p, xuÊt, tån kho hµng ho¸, lµm c¨n cø ®Ó kiÓm tra t×nh h×nh tiªu dïng, dù tr÷ hµng ho¸ vµ cung cÊp th«ng tin cho viÖc qu¶n lý hµng tån kho. Chøng tõ hµng tån kho ®îc sö dông trong tiªu thô lµ: PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé, thÎ kho, b¶ng kiÓm kª vËt t, s¶n phÈm hµng ho¸. Chøng tõ kÕ to¸n tiÒn tÖ: Theo dâi t×nh h×nh thu, chi tån quü cña c¸c lo¹i tiÒn tÖ, c¸c kho¶n t¹m øng, nh»m cung cÊp nh÷ng th«ng tin cho kÕ to¸n vµ qu¶n 7 lý cña ®¬n vÞ trong lÜnh vùc tiÒn tÖ. Chøng tõ kÕ to¸n tiÒn tÖ thêng sö dông lµ: PhiÕu thu, phiÕu chi, biªn lai thu tiÒn, b¶ng kiÓm kª quü. 2. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông Tµi kho¶n kÕ to¸n ¸p dông trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®îc ¸p dông thèng nhÊt theo quyÕt ®Þnh sè 1141/TC/Q§/C§KT ngµy 1/11/1995 vµ quyÕt ®Þnh 149/2001/Q§- BTC ngµy 31/12/2001 vµ c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam ®èi víi qu¸ tr×nh b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng do Bé trëng Bé Tµi ChÝnh ban hµnh. Tµi kho¶n kÕ to¸n bao gåm c¸c tµi kho¶n sau: TK 511, TK 512, TK 515, TK 521, TK 531, TK532, TK 632, TK 641, TK 642, TK 156, TK 911, TK 421 vµ mét sè tµi kho¶n kÕ to¸n kh¸c cã liªn quan ®Õn b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ hµng b¸n. 3. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i 3.1. Doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ * Doanh thu b¸n hµng: Lµ toµn bé sè tiÒn b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, tiÒn cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng bao gåm c¶ phô thu vµ phÝ thu ngoµi gi¸ b¸n (nÕu cã). Sè tiÒn b¸n hµng ®îc ghi trªn Ho¸ ®¬n (GTGT), ho¸ ®¬n b¸n hµng, hoÆc c¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan tíi viÖc b¸n hµng hoÆc gi¸ tho¶ thuËn gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n. §iÒu kiÖn ghi nhËn doanh thu: Theo chuÈn mùc kÕ to¸n sè 14 - Doanh thu vµ thu nhËp kh¸c, ban hµnh vµ c«ng bè theo quyÕt ®Þnh sè 49/2001/Q§-BTC ngµy 3/12/2001 cña Bé trëng Bé Tµi ChÝnh, doanh thu b¸n hµng ®îc ghi nhËn ®ång thêi tho¶ m·n ®iÒu kiÖn sau: - Doanh nghiÖp ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u s¶n phÈm hoÆc hµng ho¸ cho ngêi mua. - Doanh nghiÖp kh«ng cßn n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng ho¸ nh ngêi së h÷u hoÆc quyÒn kiÓm so¸t hµng ho¸. - Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ch¾c ch¾n. - Doanh thu ®· thu ®îc hoÆc sÏ thu ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch b¸n hµng. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 511- Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô: Bªn Nî: - Sè thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, hoÆc thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép tÝnh trªn doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng vµ ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu 8 thô trong kú kÕ to¸n. - TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i kÕt chuyÓn cuèi kú. - Kho¶n gi¶m gÝa hµng b¸n kÕt chuyÓn cuèi kú. - KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn vµo tµi kho¶n 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Bªn Cã: - Doanh thu b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸ vµ cung cÊp dÞch vô cña doanh nghiÖp thùc hiÖn trong kú kÕ to¸n. Tµi kho¶n 511 kh«ng cã sè d cuèi kú Tµi kho¶n 511: - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô chi tiÕt 4 tµi kho¶n cÊp hai: Tµi kho¶n 5111: Doanh thu b¸n hµng ho¸. Tµi kho¶n 5112: Doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm. Tµi kho¶n 5113: Doanh thu cung cÊp dÞch vô. Tµi kho¶n 5114: Doanh thu trî cÊp, trî gi¸. * C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n - ChiÕt khÊu th¬ng m¹i KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 521- ChiÕt khÊu th¬ng m¹i. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i mµ doanh nghiÖp ®· gi¶m trõ hoÆc ®· thanh to¸n cho ngêi mua hµng do viÖc ngêi mua hµng (s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô) víi khèi lîng theo tho¶ thuËn vÒ chiÕt khÊu th¬ng m¹i ®· ghi trªn hîp ®ång kinh tÕ. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 521- ChiÕt khÊu th¬ng m¹i: Bªn Nî: - Sè chiÕt khÊu th¬ng m¹i ®· chÊp nhËn thanh to¸n cho kh¸ch hµng. Bªn Cã: - KÕt chuyÓn toµn bé sè chiÕt khÊu th¬ng m¹i sang TK 511Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn. Tµi kho¶n 521 kh«ng cã sè d cuèi kú Tµi kho¶n 521 – ChiÕt khÊu th¬ng m¹i cã 3 tµi kho¶n chi tiÕt: TK 5211 – ChiÕt khÊu hµng ho¸ TK 5212 – ChiÕt khÊu thµnh phÈm TK 5213 – ChiÕt khÊu dÞch vô - Gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Lµ sè hµng ho¸ doanh nghiÖp ®· b¸n, ®· ®îc coi lµ tiªu thô nhng bÞ bªn mua tr¶ l¹i do kh«ng ®¸p øng ®ñ yªu cÇu ghi trong hîp ®ång nh tr¶ l¹i do kh«ng ®óng quy c¸ch, chÊt lîng ...TrÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i sÏ ®îc ®iÒu 9 chØnh doanh thu b¸n hµng thùc tÕ trong kú kinh doanh ®Ó tÝnh doanh thu thuÇn cña khèi lîng s¶n phÈm hµng ho¸ ®· b¸n trong kú kÕ to¸n. KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 531- Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ sè s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn nh©n nh vi ph¹m cam kÕt, vi ph¹m hîp ®ång, hµng kÐm phÈm chÊt, chñng lo¹i, quy c¸ch … TrÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n sÏ ®iÒu chØnh doanh thu b¸n hµng thùc tÕ trong kú kinh doanh. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 531 – Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Bªn Nî: - TrÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, ®· tr¶ l¹i tiÒn cho ngêi mua hoÆc tÝnh trõ vµo nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng vÒ sè s¶n phÈm hµng ho¸ ®· b¸n ra. Bªn Cã: - KÕt chuyÓn trÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµo tµi kho¶n 511- Doanh thu b¸n hµng hoÆc tµi kho¶n 512- Doanh thu tiªu thô néi bé. Tµi kho¶n 531 kh«ng cã sè d cuèi kú. - Gi¶m gi¸ hµng b¸n: Lµ kho¶n gi¶m trõ cho ngêi mua ®îc ngêi b¸n chÊp thuËn trªn gi¸ ®· tho¶ thuËn cho sè hµng ho¸ ®· b¸n hay do hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, sai quy c¸ch hoÆc l¹c hËu, kh«ng ®óng theo hîp ®ång kinh tÕ… KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña TK 532 – Gi¶m gi¸ hµng b¸n: Bªn Nî: - C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®· chÊp thuËn cho ngêi mua hµng Bªn Cã: - KÕt chuyÓn toµn bé sè tiÒn gi¶m gi¸ hµng b¸n sang TK 511Doanh thu b¸n hµng hoÆc tµi kho¶n 512 – Doanh thu b¸n hµng néi bé. Tµi kho¶n 532: kh«ng cã sè d cuèi kú 10 S¬ ®å 04: KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng TK 333 TK111,112,131 TK511 512 ThuÕ GTGT, XNK, TT§B ph¶i nép (®¬n vÞ ¸p dông ph¬ng ph¸p trùc tiÕp) §¬n vÞ ¸p dông Doanh ph¬ng ph¸p trùc tiÕp thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô ph¸t sinh TK 521, 531, 532 Cuèi kú k/c chiÕt khÊu th¬ng m¹i Doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, gi¶m gi¸ hµng b¸n ph¸t sinh trong kú TK 911 §¬n vÞ ¸p dông ph¬ng ph¸p khÊu trõ TK 3331 Cuèi kú k/c doanh thu thuÇn ThuÕ GTGT ®Çu ra ChiÕt khÊu th¬ng m¹i, doanh thu b¸n hµng bÞ tr¶ l¹i, hoÆc gi¶m gi¸ hµng b¸n 3.2. Hµng ho¸ trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 156 – Hµng ho¸, ®Ó ph¶n ¸nh hµng ho¸ mua vµo trong kú. Tµi kho¶n 156 dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng, gi¶m c¸c lo¹i hµng ho¸ cña doanh nghiÖp bao gåm hµng ho¸ t¹i kho hµng, quÇy hµng. KÕt cÊu tµi kho¶n: Bªn Nî: - TrÞ gi¸ mua vµo cña hµng ho¸ theo ho¸ ®¬n mua hµng. - Chi phÝ thu mua hµng ho¸ - TrÞ gi¸ cña hµng ho¸ thuª ngoµi gia c«ng chª biÕn - TrÞ gi¸ cña hµng h¸o ®· b¸n bÞ ngêi mua tr¶ l¹i - TrÞ gi¸ hµng ho¸ ph¸t hiÖn thõa kiÓm kª - KÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng hoa tån kho cuèi kú. Bªn Cã: - TrÞ gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho ®Ó b¸n, giao ®¹i lý, giao cho ®¬n vÞ trùc thuéc, thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn, hoÆc sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh. - Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng ho¸ ®· tiªu thô trong kú. - C¸c kho¶n gi¶m gi¸, bít gi¸ hµng mua ®îc hëng. - TrÞ gi¸ hµng mua tr¶ l¹i cho ngêi b¸n. 11 - TrÞ gi¸ hµng ho¸ ph¸t hiÖn thiÕu khi kiÓm kª. - KÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng ho¸ tån kho ®Çu kú (Trêng hîp doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú). Sè d bªn Nî:- TrÞ gi¸ mua cña hµng ho¸ tån kho. - Chi phÝ thu mua cña hµng ho¸ tån kho Tµi kho¶n 156 chi tiÕt cã hai tµi kho¶n cÊp hai: Tµi kho¶n 1561 - Gi¸ mu hµng ho¸ Tµi kho¶n 1562 – Chi phÝ thu mua 3.3. Gi¸ vèn hµng b¸n: Lµ kho¶n chi phÝ thu mua, chi phÝ chÕ biÕn vµ c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c ph¸t sinh ®Ó cã ®îc hµng tån kho ë ®Þa ®iÓm vµ tr¹ng th¸i hiÖn t¹i. Chi phÝ thu mua: Chi phÝ thu mua cña hµng tån kho bao gåm gi¸ mua, c¸c lo¹i thuÕ kh«ng ®îc hoµn l¹i, chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, b¶o qu¶n trong qu¸ tr×nh mua hµng vµ c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc mua hµng. Chi phÝ chÕ biÕn lµ nh÷ng chi phÝ gi¸n tiÕp liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh chÕ biÕn, chuyÓn ho¸ s¶n phÈm nh chi phÝ gia c«ng chÕ biÕn, chi phÝ khÊu hao… Chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c: §©y lµ chi phÝ tÝnh trùc tiÕp kh¸c tÝnh vµo gi¸ gèc hµng tån kho bao gåm c¸c chi phÝ kh¸c ngoµi chi phÝ thu mua vµ chi phÝ chÕ biÕn hµng tån kho. §èi víi c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i gi¸ vèn hµng b¸n chÝnh lµ trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt trong kú céng víi chi phÝ thu mua ph©n bæ cho sè hµng ®· b¸n. H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n: KÕ to¸n sö dông TK 632 – Gi¸ vèn hµng b¸n ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm, dÞch vô,hµng ho¸ gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm b¸n trong kú. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña tµi kho¶n: Bªn Nî: - TrÞ gi¸ vèn xuÊt b¸n cña hµng ho¸ xuÊt b¸n trong kú. Bªn Cã: - KÕt chuyÓn gi¸ vèn cña hµng ho¸, dÞch vô ®· göi b¸n nhng cha x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. - KÕt chuyÓn gi¸ vèn cña hµng ho¸ ®· xuÊt b¸n vµo TK 911- X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Tµi kho¶n 632 kh«ng cã sè d cuèi kú. Doanh nghiÖp ¸p dông h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn, kÕ to¸n chi tiÕt hµng hãa theo gi¸ vèn thùc tÕ: - Ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc (FIFO): 12 Theo ph¬ng ph¸p nµy, ngêi ta gi¶ thiÕt l« hµng nµo nhËp tríc th× xuÊt tríc. Hµng xuÊt thuéc l« hµng nµo, lÊy ®¬n gi¸ cña l« hµng ®ã ®Ó tÝnh. - Ph¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tríc (FILO): Theo ph¬ng ph¸p nµy, ngêi ta gi¶ thiÕt l« hµng nµo nhËp sau th× xuÊt tríc. Hµng xuÊt thuéc l« hµng nhËp nµo, lÊy ®¬n gi¸ cña l« hµng ®ã ®Ó tÝnh. - Ph¬ng ph¸p tÝnh theo ®¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn cña hµng hãa lu©n chuyÓn trong kú: Theo ph¬ng ph¸p nµy gi¸ thùc tÕ cña hµng hãa xuÊt trong kú ®îc tÝnh b×nh qu©n cho c¶ hµng hãa tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú. TrÞ gi¸ vèn hµng hãa tån ®Çu kú §¬n gi¸ b×nh qu©n = + Sè lîng hµng hãa + tån ®Çu kú TrÞ gi¸ vèn hµng hãa nhËp trong kú Sè lîng hµng hãa nhËp trong kú X¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ hµng hãa xuÊt kho trong kú lµ: Gi¸ trÞ hµng hãa thùc tÕ xuÊt kho = Sè lîng hµng hãa xuÊt kho trong kú x §¬n gi¸ b×nh qu©n Ph¬ng ph¸p thùc tÕ ®Ých danh: Theo ph¬ng ph¸p nµy doanh nghiÖp qu¶n lý hµng hãa tån kho theo tõng l« hµng nhËp. Hµng xuÊt thuéc l« hµng nµo lÊy ®¬n gi¸ nhËp cña l« hµng ®ã ®Ó tÝnh. 3.4. Chi phÝ b¸n hµng * Chi phÝ b¸n hµng trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i: Lµ chi phÝ lu th«ng vµ chi phÝ tiÕp thÞ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô nh chi phÝ qu¶ng c¸o tiÕp thÞ, giao nhËn hµng ho¸, b¶o hµnh s¶n phÈm hµng ho¸, hoa hång b¸n hµng, nh©n viªn b¸n hµng, tiªu thô kh¸c b»ng tiÒn. KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 641- Chi phÝ b¸n hµng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng trong kú kÕ to¸n.Tµi kho¶n 641 dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô bao gåm c¸c chi phÝ chµo hµng chi phÝ giíi thiÖu s¶n phÈm, chi phÝ qu¶ng c¸o, hoa hång b¸n hµng vµ chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña tµi kho¶n 13 Bªn Nî: - TËp hîp c¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô. Bªn Cã: - KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng vµo tµi kho¶n 911- X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ®Ó tÝnh kÕt qu¶ kinh doanh trong kú. Tµi kho¶n 641 kh«ng cã sè d cuèi kú. Tµi kho¶n 641 chi phÝ b¸n hµng chi tiÕt thµnh 7 tµi kho¶n cÊp 2: Tµi kho¶n 6411- Chi phÝ nh©n viªn Tµi kho¶n 6412- Chi phÝ vËt liÖu, bao b× Tµi kho¶n 6413- Chi phÝ dông cô ®å dïng Tµi kho¶n 6414- Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh Tµi kho¶n 6415- Chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm, hµng ho¸ Tµi kho¶n 6417- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi Tµi kho¶n 6417- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c Ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng: Chi phÝ b¸n Chi phÝ hµng ph©n bæ = b¸n hµng cho hµng b¸n ra cßn l¹i ®Çu kú trong kú Tæng chi phÝ hµng - b¸n ph¸t sinh trong kú Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ cho sè hµng cßn l¹i cuèi kú Trong ®ã: Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ cho hµng = ho¸ = cßn l¹i cuèi kú Chi phÝ b¸n hµng cÇn ph©n bæ cßn ®Çu kú TrÞ gi¸ hµng xuÊt trong kú + + Chi phÝ b¸n hµng cÇn ph©n bæ ph¸t sinh trong kú TrÞ gi¸ hµng x cßnx l¹i cuèi kú TrÞ gi¸ hµng cßn l¹i cuèi kú 14 S¬ ®å 05: KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng TK641- Chi phÝ b¸n hµng TK133 TK152,153 TK111,112 C¸c kho¶n thu gi¶m chi Chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô TK334,338 TK911 Chi phÝ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n TK214 TrÝch trªn l¬ng Chi phÝ khÊu hao TSC§ KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng TK142(1422) TK142, 242, 335 Chi phÝ ph©n bæ dÇn, Chi phÝ trÝch tríc TK512 Thµnh phÈm, hµng hãa, dÞch vô tiªu dïng néi bé TK33311 TK111,112,141,331 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c TK133 ThuÕ GTGT ®Çu vµo Kh«ng ®îc khÊu trõ nÕu ®îc tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng 3.5. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ chi phÝ gi¸n tiÕp bao gåm chi phÝ hµnh chÝnh, tæ chøc vµ v¨n phßng mµ kh«ng thÓ xÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hoÆc qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp gåm nhiÒu lo¹i, cã thÓ ph©n lo¹i chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp theo nhiÒu c¸ch nh: chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý, vËt liÖu qu¶n lý, dông cô, ®å dïng v¨n phßng, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, dù phßng, dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c… 15 KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh trong kú kÕ to¸n. Tµi kho¶n 642 - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ qu¶n lý chung cña doanh nghiÖp trong kú kÕ to¸n. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña tµi kho¶n: Bªn Nî: - TËp hîp chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp thùc tÕ ph¸t sinh trong kú. Bªn Cã: - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. - KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµo TK 911 - X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh hoÆc TK 142 – Chi phÝ tr¶ tríc. TK 642 kh«ng cã sè d cuèi kú. Tµi kho¶n 642 chi tiÕt thµnh 8 tµi kho¶n cÊp hai: Tµi kho¶n 6421 – Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý. Tµi kho¶n 6422 – Chi phÝ nh©n vËt liÖu qu¶n lý. Tµi kho¶n 6423 – Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng. Tµi kho¶n 6424 - Chi phÝ khÊu hao TSC§. Tµi kho¶n 6425 - ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ. Tµi kho¶n 6426 - Chi phÝ dù phßng. Tµi kho¶n 6427 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. Tµi kho¶n 6428 - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. 16 S¬ ®å 06: KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp TK642- Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp TK 133 TK152,153,111,112 TK111,112,152 C¸c kho¶n thu gi¶m chi Chi phÝ vËt liÖu,c«ng cô TK911 TK334,338 TK214 Chi phÝ tiÒn l¬ng,tiÒn c«ng,phô cÊp tiÒn ¨n ca vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng Chi phÝ khÊu hao TSC§ KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp TK142(1422) TK142,242,335 Chi phÝ ph©n bæ dÇn Chi phÝ trÝch tríc TK139 TK335 TrÝch lËp quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm TK133 TK336 ThuÕ GTGT ®Çu vµo kh«ng ®îc khÊu trõ nÕu ®îc tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Hoµn nhËp sè chªnh lÖch gi÷a sè dù phßng ph¶i thu khã ®ßi ®· trÝch lËp n¨m tríc cha sö dông hÕt lín h¬n sè ph¶i trÝch lËp n¨m nay Chi phÝ qu¶n lý cÊp díi ph¶i nép theo quy ®Þnh TK139 Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi TK111,112,141,331 TK333 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c ThuÕ m«n bµi, tiÒn thuª ®Êt Ph¶i nép NSNN 3.6. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn víi trÞ gi¸ vèn hµng b¸n (gåm c¶ s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô) chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm: - KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh 17 - KÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh - KÕt qu¶ ho¹t ®éng kh¸c KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 911- X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh dïng ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp trong mét kú kÕ to¸n. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña tµi kho¶n: Bªn Nî: - TrÞ gi¸ vèn cña s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô ®· tiªu thô. - KÕt chuyÓn chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ chi phÝ bÊt thêng. - KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. - KÕt chuyÓn lîi nhuËn tríc thuÕ cña ho¹t ®éng kinh doanh Bªn Cã: - Doanh thu thuÇn vÒ sè s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô tiªu thô trong kú - Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ c¸c kho¶n thu nhËp bÊt thêng. - Sè lç cña ho¹t ®éng kinh doanh trong kú. Tµi kho¶n 911 kh«ng cã sè d cuèi kú. Sau mçi kú kinh doanh, kÕ to¸n tiÕn hµng x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng: KÕt qu¶ b¸n hµng ®îc x¸c ®Þnh b»ng ph¬ng ph¸p sau: Chi phÝ b¸n hµng & KÕt qu¶ ho¹t Doanh thu Gi¸ vèn hµng xuÊt - chi phÝ QLDN tÝnh ®éng b¸n hµng = thuÇn ®· b¸n cho sè hµng ®· b¸n Trong ®ã: Doanh thu thuÇn = Tæng doanh thu C¸c kho¶n gi¶m trõ ChiÕt khÊu th¬ng m¹i = – + C¸c kho¶n gi¶m trõ Gi¶m gi¸ hµng b¸n + Gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i KÕt qu¶ b¸n hµng lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp ph©n bæ lîi nhuËn, lËp kÕ ho¹ch kinh doanh trong kú tiÕp theo, ®ång thêi lµ c¨n cø ®Ó doanh nghiÖp thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ níc. g. Lîi nhuËn cha ph©n phèi: §Ó ph¶n ¸nh kÕt qu¶ l·i, lç cña ho¹t ®éng kinh doanh vµ t×nh h×nh ph©n phèi kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 421Lîi nhuËn cha ph©n phèi. Tµi kho¶n 421- Lîi nhuËn cha ph©n phèi dïng ®Ó ph¶n ¸nh kÕt qña l·i, lç cña ho¹t ®éng kinh doanh vµ t×nh h×nh ph©n phèi kÕt qña ho¹t ®éng kinh doanh. 18 KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña tµi kho¶n: Bªn Nî: - Sè lç vÒ ho¹t ®éng kin doanh cña doanh nghiÖp. - ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép - TrÝch lËp c¸c quü - Chia lîi nhuËn cho c¸c bªn tham gia liªn doanh, cho c¸c cæ ®«ng - Bæ sung nguån vèn kinh doanh - Nép lîi nhuËn lªn cÊp trªn Bªn Cã: - Sè lîi nhuËn cÊp díi nép lªn, sè lç cña cÊp díi ®îc cÊp trªn CÊp bï - Xö lý c¸c kho¶n lç vÒ ho¹t ®éng kinh doanh Sè d bªn Cã: - Sè lîi nhuËn cha ph©n phèi. Sè d bªn Nî: - Sè lç ho¹t ®éng kinh doanh cha xö lý. Tµi kho¶n 421-Lîi nhuËn cha ph©n phèi chi tiÕt cã 2 tµi kho¶n cÊp hai: TK 4211 – Lîi nhuËn n¨m tríc TK4212 - Lîi nhuËn n¨m nay Ch¬ng II Thùc tr¹ng c«ng t¸c Tæ chøc b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong C«ng ty s¶n xu©t th¬ng m¹i Hµ néi I. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty TNHH qu¶ng c¸o vµ ph¸t triÓn th¬ng hiÖu mª linh 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty 19 Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ trong nh÷ng n¨m qua cïng víi sù ®æi míi cña c¬ chÕ kinh tÕ tõ tËp trung quan liªu bao cÊp sang kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý nhµ níc ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i nãi riªng ë níc ta trëng thµnh vµ ph¸t triÓn, gãp phÇn tÝch cùc vµo tho¶ m·n ngµy cµng tèt h¬n nhu cÇu tiªu dïng x· héi, n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng. C«ng ty TNHH vµ Qu¶ng c¸o Ph¸t triÓn Th¬ng hiÖu Mª Linh ®îc thµnh lËp theo giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh sè 0102013812 do phßng ®¨ng ký kinh doanh Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t Hµ Néi cÊp ngµy 30/ 08/ 2000. Tªn c«ng ty: C«ng ty TNHH Qu¶ng C¸o vµ Ph¸t triÓn Th¬ng hiÖu Mª Linh Tªn giao dÞch quèc tÕ: Mª Linh Advertising Limited Company. Tªn viÕt t¾t: ML Ad Co., Ltd C«ng ty cã trô së giao dÞch t¹i: 112- C10- Kim Liªn- Hµ Néi Sè ®iÖn tho¹i: 045768301 Fax: 7895241 2. Chøc n¨ng vµ tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty TNHH Qu¶ng c¸o vµ Ph¸t triÓn Th¬ng hiÖu Mª Linh 2.1. Chøc n¨ng cña c«ng ty Lµ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vc th¬ng m¹i, c«ng ty thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh theo ®óng nghµnh nghÒ ®· ®¨ng ký kinh doanh víi nhµ níc. - Kinh doanh c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ phôc vô nhu cÇu tiªu dïng cña gia ®×nh c¸ nh©n vµ tiªu dïng cña x· héi. - Kinh doanh hµng trong lÜnh vùc qu¶ng c¸o, in Ên cho t nh©n vµ c¸c tæ chøc trong x· héi. - §¹i lý mua b¸n ký gøi hµng ho¸. 2.2. M« h×nh tæ chøc Bé m¸y vµ tæ chøc kÕ to¸n cña c«ng ty 2.2.1. M« h×nh tæ chøc bé m¸y c«ng ty. C¨n cø vµo lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, c«ng ty ®· tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña m×nh theo kiÓu trùc tuyÕn phï hîp víi ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. §øng ®Çu c«ng ty lµ gi¸m ®èc ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty,vµ phã gi¸m ®èc lµ ngêi gióp viÖc cho gi¸m ®èc. S¬ ®å 01: M« h×nh tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty 20