Tài liệu Nghiên cứu phương pháp thiết kế và thành lập lưới khống chế thi công các công trình giao thông

§å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh Giíi thiÖu chung ViÖt Nam lµ mét trong nh÷ng quèc gia ®ang trªn con ®­êng ph¸t triÓn m¹nh mÏ ®i lªn hoµ nhËp víi céng ®ång thÕ giíi. Nhµ n­íc vµ nh©n d©n ta ®· vµ ®ang kh«ng ngõng x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, n©ng cÊp vµ c¶i t¹o c¸c tuyÕn ®­êng giao th«ng nh»m ®¸p øng nhu cÇu vËn t¶i vµ l­u th«ng hµng ho¸ cho phï hîp lµ nhiÖm vô hµng ®Çu trong chiÕn l­îc chung cña §¶ng vµ nhµ n­íc ta. Giao th«ng vµ hÖ thèng c¸c c«ng tr×nh giao th«ng cã thÓ xem lµ “m¹ch m¸u” cña mçi quèc gia. HÖ thèng giao th«ng cã vai trß quan träng vµ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc ®ång thêi lµ nhÞp cÇu giao l­u kinh tÕ, v¨n hãa, chÝnh trÞ gi÷a c¸c vïng, c¸c quèc gia trªn toµn thÕ giíi. Giao th«ng cßn ®¶m b¶o sù æn ®Þnh vÒ c«ng t¸c an ninh, quèc phßng cña mçi quèc gia. Do ®ã vÊn ®Ò x©y dùng vµ më réng hÖ thèng ®­êng giao th«ng ®Ó ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu ph¸p triÓn ®Êt n­íc lµ nhiÖm vô hµng ®Çu. Khi x©y dùng c¸c c«ng tr×nh giao th«ng, c«ng t¸c tr¾c ®Þa lµ mét trong nh÷ng c«ng t¸c quan träng vµ lu«n ®i tr­íc mét b­íc nh»m ®¶m b¶o cho viÖc thiÕt kÕ vµ thi c«ng c¸c c«ng tr×nh giao th«ng chÝnh x¸c vµ ®¶m b¶o an toµn cho c«ng t¸c x©y dùng trªn toµn tuyÕn còng nh­ viÖc qu¶n lý khai th¸c, söa ch÷a vµ n©ng cÊp sau nµy. XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu thùc tÕ nãi trªn trong thêi gian lµm ®å ¸n tèt nghiÖp t«i ®· nhËn ®Ò ¸n tèt nghiÖp lµ: “ Nghiªn cøu ph­¬ng ph¸p thiÕt kÕ vµ thµnh lËp l­íi khèng chÕ thi c«ng c¸c c«ng tr×nh giao th«ng d¹ng tuyÕn ”. Néi dung chÝnh cña ®Ò tµi ®­îc thÓ hiÖn trong 3 ch­¬ng: Ch­¬ng 1: §Æc ®iÓm c¸c c«ng tr×nh d¹ng tuyÕn. Ch­¬ng 2: C¸c ph­¬ng ph¸p thµnh lËp l­íi khèng chÕ thi c«ng c«ng tr×nh giao th«ng SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh Ch­¬ng 3: ThiÕt kÕ l­íi khèng chÕ thi c«ng cho tuyÕn ®­êng N2 khu kinh tÕ DiÔn Ch©u – NghÖ An. PhÇn cuèi lµ phÇn kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ. Víi tinh thÇn lµm viÖc nghiªm tóc vµ næ lùc phÊn ®Êu cña b¶n th©n d­íi sù h­íng dÉn tËn t×nh thÇy gi¸o TS. TrÇn ViÕt TuÊn vµ c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa tr¾c ®Þa, nay b¶n ®å ¸n ®· ®­îc hoµn thµnh ®óng thêi h¹n. Nh­ng do h¹n chÕ vÒ thêi gian vµ tr×nh ®é nªn b¶n ®å ¸n tèt nghiÖp nµy kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. T«i mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy gi¸o, c« gi¸o trong khoa tr¾c ®Þa cïng c¸c b¹n ®ång nghiÖp. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Hµ Néi ngµy th¸ng n¨m2008 Sinh viªn thùc hiÖn : NguyÔn ThÕ Hïng SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh CH¦¥NG 1 ®Æc ®iÓm c¸c c«ng tr×nh giao th«ng d¹ng tuyÕn 1.1 kh¸I niÖm vÒ c¸c c«ng tr×nh d¹ng tuyÕn C¸c c«ng tr×nh d¹ng tuyÕn lµ c¸c c«ng tr×nh cã d¹ng kÐo dµi, th­êng ®­îc thµnh lËp ®Ó x©y dùng c¸c tuyÕn ®­êng giao th«ng, x©y dùng cÇu hoÆc x©y dùng ®­êng hÇm… Víi môc ®Ých phôc vô cho viÖc l­u th«ng, qua l¹i trªn mét ®Þa bµn( hay vïng nµo ®ã) hoÆc nèi liÒn gi÷a c¸c tØnh l¹i víi nhau. 1.1.1 §Æc ®iÓm vÒ tuyÕn ®­êng. - TuyÕn ®­êng lµ trôc thiÕt kÕ cña mét c«ng tr×nh d¹ng tuyÕn kÐo dµi qua nhiÒu vïng, ®i theo d¶i hÑp ®­îc ®¸nh dÊu ngoµi thùc ®Þa, ®­îc ®o vÏ chuyÓn lªn b¶n ®å hoÆc b×nh ®å ¶nh hay ®­îc ghi tr­íc bëi nh÷ng to¹ ®é vÏ lªn b¶n ®å trªn m« h×nh sè cña bÒ mÆt thùc ®Þa. Nh×n chung tuyÕn ®­êng lµ mét ®­êng cong kh«ng gian bÊt kú vµ rÊt phøc t¹p. Trong mÆt ph¼ng nã bao gåm c¸c ®o¹n th¼ng cã h­íng kh¸c nhau vµ chÌn gi÷a chóng lµ nh÷ng ®­êng cong ph¼ng cã b¸n kÝnh cong cè ®Þnh hoÆc biÕn ®æi. B×nh ®å däc tuyÕn lµ h×nh chiÕu cña bÒ mÆt ®Þa h×nh trªn mÆt ph¼ng n»m ngang, cßn mÆt c¾t däc tuyÕn lµ h×nh chiÕu trªn mÆt ph¼ng th¼ng ®øng. XÐt trªn ph­¬ng diÖn mÆt b»ng tuyÕn gåm cã nh÷ng ®o¹n th¼ng cã ph­¬ng h­íng kh¸c nhau gåm nh÷ng ®­êng cong n»m trong mÆt ph¼ng n»m ngang cã b¸n kÝnh cong thay ®æi vµ cè ®Þnh. B¸n kÝnh ®­êng cong cµng lín cµng thuËn lîi cho an toµn giao th«ng. Trªn mÆt c¾t däc tuyÕn gåm nh÷ng ®o¹n th¼ng cã ®é dèc kh¸c nhau, khi cÇn thiÕt ®­îc nèi víi nhau b»ng nh÷ng ®­êng cong trßn n»m trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng. §é dèc cña tuyÕn ®­êng th«ng th­êng kh«ng lín l¾m cho nªn ®Ó hiÖn thÞ râ rµng th× tû lÖ ®øng cña mÆt c¾t däc th­êng ®­îc chän lín h¬n 10 lÇn tû lÖ ngang. SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh 1.1.1.1 C¸c lo¹i tuyÕn ®­êng Tuú theo ®iÒu kiÖn thùc ®Þa n¬i tuyÕn ®i qua mµ chia thµnh c¸c lo¹i sau: a.TuyÕn ch¹y däc theo thung lòng: §­îc bè trÝ trªn mét bËc thÒm cña thung lòng, th«ng th­êng nã cßn cã mét mÆt b»ng vµ mét mÆt c¾t æn ®Þnh nh­ng c¾t ngang phÇn lín dßng n­íc. Nh­ vËy ®ßi hái ph¶i x©y dùng nhiÒu cÇu cèng rÊt tèn kÐm lµm cho gi¸ thµnh toµn bé c«ng tr×nh cao. b. TuyÕn ®­êng ph©n thuû: §­îc bè trÝ ch¹y däc theo c¸c ®iÓm cao nhÊt cña ®Þa h×nh. §©y lµ tuyÕn ®­êng t­¬ng ®èi phøc t¹p nh­ng khèi l­îng x©y dùng c«ng tr×nh nh©n t¹o Ýt, c¸c ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt ®¶m b¶o. Tuy nhiªn ë vïng ®åi, nói th«ng th­ên c¸c ®­êng ph©n thuû hÑp vµ ngo»n ngÌo nªn tuyÕn sÏ phøc t¹p. c. TuyÕn ch¹y b¸m s­ên nói: N»m ë c¸c s­ên nói, tuyÕn cã thÓ thiÕt kÕ víi ®é dèc ®Òu ®Æn vµ b»ng ph¼ng nh­ng vÒ ph­¬ng diÖn mÆt b»ng rÊt phøc t¹p. V× tuyÕn ®­êng c¾t ngang hÇu hÕt c¸c con suèi nªn ®ßi hái ph¶i x©y dùng nhiÒu cÇu, cèng vµ do tuyÕn n»m ë d­ên nói nªn th­êng bÞ sôt lì. d. TuyÕn c¾t qua thung lòng vµ ®­êng ph©n thuû: TuyÕn nµy ch¹y qua c¸c thung lòng vµ c¸c ®­êng ph©n thuû vÒ ph­¬ng diÖn mÆt b»ng nã gÇn nh­ mét ®­êng th¼ng, cßn vÒ ph­¬ng diÖn mÆt c¾t th­êng gÆp nh÷ng ®é dèc kÐo dµi, do ®ã ®©y lµ tuyÕn kh¶ thi. Nh­ng khi ®Þnh tuyÕn ë ®ång b»ng vµ vïng nói cÇn tu©n thñ nh÷ng nguyªn t¾c sau: §Þnh tuyÕn ë vïng ®ång b»ng : + Gi÷a c¸c ®Þa vËt cã ®­êng bao nªn ®Æt tuyÕn th¼ng. §é lÖch tuyÕn so víi ®­êng th¼ng ( tøc lµ ®é dµi thªm t­¬ng dèc ) vµ ®é lín cña gãc chyÓn h­íng cÇn ph¶i ®­îc khèng chÕ tr­íc. + §Ønh c¸c gãc ngoÆt chän ®èi diÖn víi kho¶ng gi÷a c¸c ®Þa vËt ®Ó cho tuyÕn ®­êng vßng qua ®Þa vËt ®ã. + C¸c gãc chuyÓn h­íng cña tuyÕn cè g¾ng kh«ng lín h¬n 200-300 SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh §Þnh tuyÕn ë vïng nói: + §Þnh tuyÕn theo mét ®é dèc giíi h¹n cã khèi l­îng c«ng t¸c b»ng kh«ng chØ lµm gi¶m ®é dèc ( hoÆc cho ®é dèc b»ng kh«ng) ë nh÷ng vïng riªng biÖt, nh÷ng khu vùc, nh÷ng khu vùc ®ßi hái ph¶i tu©n theo nh÷ng quy ®Þnh nµo ®ã. C¸c yÕu tè cña tuyÕn vµ ®é cao mÆt ®Êt ®­îc chän cã l­u ý ®Õn mÆt c¾t thiÕt kÕ ®· lËp tr­íc ®©y vµ nh÷ng yªu cÇu khi chen c¸c ®o¹n th¼ng vµ ®­êng cong. + Ph¶i c¨n cø vµo ®é dèc ®Þnh tuyÕn vµ ®é kÐo dµi cho phÐp cña tuyÕn ®­êng mµ quyÕt ®Þnh vÞ trÝ c¸c dØnh gãc ngoÆt vµ ®é lín cña chóng. CÇn ph¶i lo¹i bá nh÷ng ®­êng cong cã b¸n kÝnh nhá v× ë n¬i ®ã buéc ph¶i lµm gi¶m mét c¸ch ®¸ng kÓ ®é dèc cho phÐp. 1.1.2 §Æc ®iÓm vÒ cÇu Khi x©y dùng c¸c tuyÕn ®­êng giao th«ng trªn mÆt ®Êt th­êng gÆp c¸c ch­íng ng¹i nh­ s«ng, hå, khe nói…§Ó v­ît qua c¸c ch­íng ng¹i nµy chóng ta ph¶i x©y dùng c¸c con cÇu vµ ®iÒu ®ã diÔn ra rÊt phøc t¹p. CÇu lµ mét bé phËn c¬ b¶n cña hÖ thèng v­ît c¸c ch­íng ng¹i kÓ trªn, nã bao gåm c¸c mè cÇu, c¸c trô cÇu vµ c¸c nhÞp cÇu. Mè lµ bé phËn liªn kÕt cÇu víi c¸c ®o¹n cÇu dÉn. C¸c trô ®Æt s©u d­íi lßng s«ng lµ chç tùa cho c¸c dµn nhÞp trªn ®ã. + Mè cÇu lµ hÖ thèng liªn kÕt cÇu chÝnh víi hÖ thèng ®­êng dÉn, th­êng ®­îc x©y dùng b»ng bª t«ng cèt thÐp + Trô cÇu lµ bé phËn ®Ó ®ì c¸c kÕt cÊu nhÞp cÇu, ®­îc x©y dùng b»ng bª t«ng cèt thÐp. C¶ trô cÇu vµ mè cÇu ®Òu cã chiÒu s©u ®Æt mãng t­¬ng ®èi lín ( vµi chôc mÐt) ®Æt ®Õn tÇng líp ®¸ gèc. Trªn bé phËn trô cÇu vµ mè cÇu cã c¸c bé phËn liªn kÕt víi cÇu ®­îc gäi lµ c¸c gèi tùa + NhÞp cÇu lµ kho¶ng c¸ch tÝnh theo trôc cÇu gi÷a hai trôc däc cña hai ®iÓm tùa ë hai ®Çu cña nhÞp ®ã. 1.1.2.1 Ph©n lo¹i cÇu ViÖc ph©n lo¹i cÇu ®­îc dùa trªn nh÷ng c¬ së sau ®©y: SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh Theo ®é lín( chiÒu dµi cÇu): - CÇu nhá L< 50 m - CÇu trung b×nh 50 m< L < 100 m - CÇu lín 100 m< L < 500 m - CÇu cùc lín L > 500 m Ph©n theo vËt liÖu x©y dùng bao gåm: cÇu gç, cÇu s¾t, cÇu bª t«ng c«t thÐp. Ph©n theo môc ®Ých sö dông bao gåm: cÇu ®­êng s¾t, cÇu ®­êng bé, cÇu b¨ng t¶i. Ph©n lo¹i theo thêi gian sö dông bao gåm: cÇu vÜnh cöu, cÇu b¸n vÜnh cöu, cÇu t¹m thêi. Ph©n theo cÊu tróc h×nh th¸i vµ kh¶ n¨ng chiÖu t¶i bao gåm: cÇu dÇm, cÇu vßm, c©u treo, cÇu kÕt hîp, cÇu quay, cÇu gÊp. 1.1.3 §Æc ®iÓm vÒ c«ng tr×nh hÇm Khi x©y dùng mét sè c«ng tr×nh v× mét sè ®iÒu kiÖn, nguyªn nh©n vµ lý do kh¸c nhau mµ ng­êi ta ph¶i tiÕn hµnh x©y dùng d­íi lßng ®Êt, d­íi n­íc. C¸c c«ng tr×nh x©y dùng d­íi ®Êt, n­íc gäi lµ c¸c c«ng tr×nh hÇm. C«ng tr×nh hÇm sö dông trong giao th«ng vËn t¶i nh­: §­êng hÇm trªn tuyÕn giao th«ng , ®­êng s¾t, ®­êng bé… Lµ mét trong nh÷ng d¹ng vÒ c«ng tr×nh hÇm. Mét trong nh÷ng vÝ dô ®iÓn h×nh vÒ c«ng tr×nh hÇm giao th«ng ®ã lµ c«ng tr×nh hÇm H¶i V©n. C«ng tr×nh x©y dùng ®· ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vÒ giao th«ng ®i l¹i, lµ b­íc ngoÆt lín trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh 1.2 Néi dung c«ng t¸c tr¾c ®Þa trong x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng C«ng t¸c tr¾c ®Þa trong x©y dùng c¸c c«ng tr×nh cã mét ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng, nã gãp phÇn quan träng vµo tiÕn ®é vµ thµnh qu¶ cña mét c«ng tr×nh. Néi dung c«ng t¸c tr¾c ®Þa trong x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng ®­îc tiÕn hµnh qua ba giai ®o¹n ®ã lµ: Giai ®o¹n kh¶o s¸t thiÕt kÕ, giai ®o¹n thi c«ng, giai ®o¹n ®i vµo khai th¸c sö dông. 1.2.1 Giai ®o¹n kh¶o s¸t thiÕt kÕ Giai ®o¹n kh¶o s¸t thiÕt kÕ lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô ®Çu tiªn cña c«ng t¸c tr¾c ®Þa, ®­îc tiÕn hµnh qua nhiÒu giai ®o¹n bao gåm: ThiÕt kÕ tiÒn kh¶ thi, thiÕt kÕ kh¶ thi, thiÕt kÕ kü thuËt vµ lËp b¶n vÏ thi c«ng. a.Giai ®o¹n thiÕt kÕ tiÒn kh¶ thi. Khi x©y dùng tuyÕn ®­êng cÇn ph¶i thu thËp nh÷ng tµi liÖu liªn quan ®Õn tuyÕn ®­êng ®Ó s¬ bé ®¸nh gi¸ vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng vÒ c¸c thuËn lîi, khã kh¨n vµ s¬ bé x¸c ®Þnh vÞ trÝ, quy m« c«ng tr×nh, ­íc tÝnh tæng møc ®Çu t­, chän h×nh thøc ®Çu t­ còng nh­ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ, x· héi cña dù ¸n. C«ng t¸c tr¾c ®Þa chñ yÕu trong giai ®o¹n nµy lµ: + T×m hiÓu lùc l­îng lao ®éng trªn khu vùc kh¶o s¸t, chØ râ nh÷ng khu vùc träng t©m cña tuyÕn, n¬i sÏ thùc hiÖn chuyÓn l­u giao th«ng cña m×nh sang tuyÕn ®­êng thiÕt kÕ. + X¸c ®Þnh trªn b¶n ®å tû lÖ nhá c¸c ®iÓm khèng chÕ, v¹ch ra c¸c ph­¬ng ¸n cã thÓ cã trªn b¶n ®å tû lÖ 1/25000  1/10000. Tõ ®ã s¬ bé ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t ­u, khuyÕt ®iÓm cña tõng ph­¬ng ¸n. + Kh¶o s¸t tuyÕn: NhiÖm vô cña giai ®o¹n nµy lµ thu thËp tµi liÖu vÒ c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn vïng c«ng tr×nh giao th«ng sÏ ®i qua( ®Þa h×nh, ®Þa chÊt, thuû v¨n, nguån cung cÊp vËt liÖu x©y dùng …), ®ång thêi ®iÒu tra vµ thu thËp c¸c tµi liÖu kh¶o s¸t ®· thùc hiÖn ( nÕu cã) vµ lµm viÖc víi SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh c¬ quan h÷u quan vÒ lîi Ých (vµ c¶ khã kh¨n ) trong x©y dùng còng nh­ trong khai th¸i c«ng tr×nh. KÕt qu¶ kh¶o s¸t s¬ bé ®Ò xuÊt ®­îc h­íng tuyÕn, ­íc ®Þnh ®­îc quy m« vµ giai ph¸p kinh tÕ kü thuËt cña c«ng tr×nh. + Kh¶o s¸t thñy v¨n: Kh¶o s¸t thuû v¨n ®èi víi c¸c tuyÕn ®­êng lµ thu thËp c¸c tµi liÖu s½n cã vµ ®iÒu tra bæ sung(nÕu ch­a cã s½n )vÒ ®Þa h×nh, ®Þa chÊt, khÝ t­îng, thuû v¨n, t×nh h×nh ngËp lôt, chÕ ®é dßng ch¶y cña s«ng, suèi trong dßng thiÕt kÕ ®­êng. Lµm viÖc víi c¸c ®Þa ph­¬ng c¸c c¬ quan h÷u quan vÒ c¸c c«ng tr×nh ®ª ®Ëp thuû lîi, thuû ®iÖn hiÖn ®ang sö dông vµ theo c¸c quy ho¹ch t­¬ng lai. Sù ¶nh h­ëng cña c¸c c«ng tr×nh nµy tíi chÕ ®é thuû v¨n däc tuyÕn ®­êng vµ c¸c c«ng tr×nh tho¸t n­íc trªn ®­êng, c¸c yªu cÇu cña thuû lîi ®èi víi viÖc x©y dùng cÇu vµ ®­êng. Trªn b¶n ®å cã s½n v¹ch ®­êng danh giíi c¸c l­u vùc tô n­íc, c¸c vïng bÞ ngËp (nÕu cã), tæ chøc thÞ s¸t ngoµi thùc ®Þa ®Ó ®¸nh gi¸, ®èi chiÕu víi c¸c sè liÖu thu thËp qua tµi liÖu l­u tr÷ do ®Þa ph­¬ng vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng cung cÊp. b. Giai ®o¹n thiÕt kÕ kh¶ thi. Giai ®o¹n nµy ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së c¸c luËn chøng kinh tÕ kü thuËt ®· ®­îc chñ ®Çu t­ phª duyÖt vµ x¸c ®Þnh ph¹m vi ®Çu t­ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh. C«ng viÖc trong b­íc thiÕt kÕ kh¶ thi bao gåm : + TiÕn hµnh ®o vÏ b×nh ®å, hoÆc b×nh ®å ¶nh ë ty lÖ 1/10000  1/5000, kho¶ng c¸ch ®Òu gi÷a c¸c ®iÓm tõ 2  5m. + Kh¶o s¸t tuyÕn ®­êng: Qu¸ tr×nh kh¶o s¸t ph¶i nghiªn cøu c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña vïng nh­ (®Þa h×nh, ®Þa m¹o, ®Þa chÊt, thuû v¨n, nguån vËt liÖu x©y dùng …) Ngoµi ra cÇn chó ý ®Õn nh÷ng tµi liÖu kh¶o s¸t ®· tiÕn hµnh trong nh÷ng n¨m tr­íc nÕu cã. KÕt qu¶ kh¶ s¸t ph¶i ®Ò xuÊt ®­îc h­íng tuyÕn vµ gi¶i ph¸p thiÕt kÕ cho ph­¬ng ¸n tèt nhÊt, ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p thi c«ng ®ång thêi ph¶i tho¶ thuËn víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng vÒ h­íng tuyÕn vµ c¸c gi¶i ph¸p thiÕt kÕ chñ yÕu. SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh + Kh¶o s¸t thñy v¨n: Yªu cÇu kh¶o s¸t thuû v¨n däc tuyÕn ®­êng lµ nghiªn cøu c¸c hå s¬ thuû v¨n, ®Þa h×nh, ®Þa chÊt däc tuyÕn ®· thu thËp ®­îc, ®¸nh gi¸ møc ®é chÝnh x¸c vµ møc ®é tØ mØ c¸c sè liÖu, tµi liÖu ®ã so víi yªu cÇu kh¶o s¸t trong b­íc nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi ®Ó lËp kÕ ho¹ch bæ xung c¸c tµi liÖu cßn thiÕu theo nhiÖm vô vµ néi dung ®Æt ra trong b­íc tiÒn kh¶ thi. c. Giai ®o¹n thiÕt kÕ kü thuËt: Sau khi ph­¬ng ¸n kh¶ thi ®ùoc tr×nh duyÖt lªn c¬ quan chñ qu¶n xem xÐt vµ phª chuÈn, ®¬n vÞ thiÕt kÕ tiÕn hµnh ®­a ra c¸c th«ng sè cô thÓ cña c«ng tr×nh (sè lµn xe, cÊp ®­êng, tèc ®é xe ch¹y, kÕt cÊu mÆt ®­êng..). §Ò ra c¸c ph­¬ng ¸n thi c«ng gi¶i phãng mÆt b»ng, ph­¬ng ¸n thi c«ng vµ c¸c gi¶i ph¸p kû thuËt. Nh­ vËy trong giai ®o¹n thiÕt kÕ kü thuËt phôc vô cho c«ng tr×nh lµ rÊt chi tiÕt vµ cô thÓ víi môc tiªu lµ ®­a ra c¸c ph­¬ng ph¸p c«ng nghÖ nh»m thi c«ng vµ x©y dùng c«ng tr×nh. Do ®ã néi dung cña c«ng t¸c tr¾c ®Þa trong giai ®o¹n nµy bao gåm c¸c néi dung sau: - Thµnh lËp l­íi khèng chÕ c¬ së mÆt b»ng vµ ®é cao däc tuyÕn. - Thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín cña khu vùc x©y dùng. - ChuyÓn ph­¬ng ¸n tèi ­u ®· chän ra thùc ®Þa. - §o vÏ mÆt c¾t däc, mÆt c¾t ngang t¹i c¸c cäc lý tr×nh. - C¾m c¸c mèc gi¶i phãng mÆt b»ng. d.Giai ®o¹n lËp b¶n vÏ thi c«ng. Giai ®o¹n lËp b¶n vÏ thi c«ng lµ qu¸ tr×nh chi tiÕt hãa giai ®o¹n thiÕt kÕ kû thuËt b»ng ph­¬ng ph¸p b»ng b¶n vÏ thi c«ng, ®Ó cung cÊp chi tiÕt sè liÖu trªn b¶n vÏ cho c¸c ®¬n vÞ thi c«ng ngoµi thùc ®Þa. V× vËy giai ®o¹n nµy ph¶i chÝnh x¸c hãa vÒ vÒ kh¶o s¸t ®Þa h×nh, ®Þa chÊt thñy v¨n ®Ó x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè ®Þa h×nh. Nh­ vËy néi dung c«ng t¸c tr¾c ®Þa trong giai ®o¹n nµy bao gåm c¸c néi dung sau: SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh - §o kiÓm tra m¹ng l­íi khèng chÕ thi c«ng c«ng tr×nh ®· ®­îc thiÕt kÕ trong giai ®o¹n thiÕt kÕ kû thuËt. - §o kiÓm tra l¹i mét c¸ch chÝnh x¸c vµ chi tiÕt toµn bé ®Þa h×nh thi c«ng tû lÖ lín 1/500  1/200. - Thµnh lËp mÆt c¾t däc, c¾t ngang cña tuyÕn. - Kh¶o s¸t l¹i tuyÕn kh«i phôc l¹i tuyÕn trªn thùc ®Þa, kh¶o s¸t thñy v¨n bæ sung c¸c sè liÖu cßn thiÕu trong b­íc thiÕt kÕ kû thuËt. 1.2.2 Giai ®o¹n thi c«ng Sau khi giai ®o¹n kh¶o s¸t thiÕt kÕ ®· hoµn thµnh c«ng viªc tiÕp theo cña tr¾c ®Þa ®ã chÝnh lµ chuyÓn sang giai ®o¹n thi c«ng. Giai ®o¹n thi c«ng chÝnh lµ qu¸ tr×nh sö dông l­íi khèng chÕ tr¾c ®Þa phôc vô cho bè trÝ c«ng tr×nh vµ thi c«ng ë ngoµi thùc ®Þa c¶ vÒ mÆt b»ng vµ ®é cao nh»m ®¶m b¶o c«ng tr×nh ®­îc chÝnh x¸c vµ theo ®óng thiÕt kÕ ®Ò ra. B¶n thiÕt kÕ tuyÕn ®· thèng nhÊt trong phßng trø¬c ®©y ®­îc chuyÓn ra thùc ®Þa theo c¸c sè liÖu vµ b×nh ®å tæng thÓ cña khu vùc. Tõ c¸c sè liÖu täa ®é c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng ®· ®­îc x¸c ®Þnh trø¬c chóng ta tiÕn hµnh bè trÝ trªn thùc ®Þa, ®o ®¹c vµ kiÓm tra so víi täa ®é c¸c ®iÓm ®· thiÕt kÕ, tõ ®ã ®­a ra ph­¬ng ¸n hîp lý nhÊt ®Ó ®¶m b¶o cho c«ng tr×nh ®¹t ®é chÝnh x¸c cao nhÊt, còng nh­ cã biÖn ph¸p kh¾c phôc víi nh÷ng sù cè co thÓ s¶y ra trong qu¸ tr×nh thi c«ng. 1.2.3 Giai ®o¹n khai th¸c sö dông c«ng tr×nh C«ng t¸c tr¾c ®Þa trong thêi kú nµy lµ thµnh lËp m¹ng l­íi quan tr¾c chuyÓn dÞch, biÕn d¹ng ®Ó theo dâi vµ ®¸nh gi¸ sù æn ®Þnh cña c«ng tr×nh trong thêi kú ®i vµo vËn hµnh. ViÖc thµnh lËp c¸c m¹ng l­íi quan tr¾c vµ thêi gian quan tr¾c ®­îc phô thuéc vµo tõng lo¹i c«ng tr×nh, ®Æc ®iÓm cña c«ng tr×nh vµ tÝnh cÊp thiÕt cña c«ng tr×nh. SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh 1.3. yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cña c«ng t¸c tr¾c ®Þa trong giai ®o¹n kh¶o s¸t vµ thiÕt kÕ c«ng tr×nh. Mét trong nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu cña c«ng t¸c tr¾c ®Þa trong giai ®o¹n kh¶o s¸t vµ thiÕt kÕ c«ng tr×nh chÝnh lµ ®Ó ®o vÏ b¶n ®å tû lÖ lín trªn khu vùc x©y dùng, vµ lùa chän ph­¬ng ¸n thiÕt kÕ hîp lý nhÊt cho x©y dùng c«ng tr×nh x. Do ®ã viÖc ®ßi hái yªu cÇu vÒ ®é chÝnh x¸c c¶ vÒ mÆt b»ng lÉn ®é cao lµ vÊn ®Ò ®Æt lªn hµng ®Çu cña c«ng t¸c tr¾c ®Þa trong giai ®o¹n nµy. 1.3.1 §é chÝnh x¸c vÒ mÆt b»ng 1. L­íi khèng chÕ mÆt b»ng trªn khu vùc x©y dùng c«ng tr×nh th­êng thµnh lËp ®Õn tû lÖ 1:500. L­íi ®­îc ph©n cÊp thµnh nhiÒu bËc cã thÓ tãm t¾t nh­ sau: L­íi mÆt b»ng vµ ®é cao nhµ n­íc (L­íi tam gi¸c, l­íi ®a gi¸c h¹ng II  IV; l­íi thñy chuÈn h¹ng II  IV) L­íi chªm dµy khu vùc (L­íi gi¶i tÝch hoÆc ®a gi¸c cÊp 1,2; thñy chuÈn kü thuËt) L­íi khèng chÕ ®o vÏ (§­êng chuyÒn kin vÜ, l­íi tam gi¸c nhá, l­íi giao héi…) 2. MËt ®é ®iÓm khèng chÕ Theo quy ph¹m, mËt ®é ®iÓm trung b×nh c¸c ®iÓm khèng chÕ nhµ n­íc tõ h¹ng I  IV ®­îc quy ®Þnh nh­ sau: SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh - Trªn khu vùc ®o vÏ b¶n ®å tû lÖ 1:5000 th× cø 20  30 km2 cÇn cã mét ®iÓm khèng chÕ mÆt b»ng vµ 10  20 km2 cÇn cã mét ®iÓm khèng chÕ ®é cao. - Trªn khu vùc cÇn ®o vÏ b¶n ®å tû lÖ 1:2000; 1:1000; 1:500 th× cø 5  15 km2 cÇn mét ®iÓm khèng chÕ mÆt b»ng vµ 5  7 km2 cÇn cã mét ®iÓm khèng chÕ ®é cao. §Æc biÖt trªn c¸c khu vùc hÑp cã d¹ng kÐo dµi th× cø 5 km2 cÇn cã mét ®iÓm khèng chÕ mÆt b»ng. 3. §é chÝnh x¸c l­íi khèng chÕ Tiªu chuÈn ®é chÝnh x¸c cña l­íi khèng chÕ mÆt b»ng ®­îc xem xÐt trong hai tr­êng hîp sau: - Tr­êng hîp 1: NÕu l­íi khèng chÕ mÆt b»ng chØ thµnh lËp víi môc ®Ých ®o vÏ ®Þa h×nh nãi chung th× tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c lµ “sai sè trung ph­¬ng vÞ trÝ ®iÓm cÊp khèng chÕ cuèi cïng so víi ®iÓm khèng chÕ c¬ së” hay cßn gäi lµ “sai sè tuyÖt ®èi vÞ trÝ ®iÓm”. Quy ph¹m quy ®Þnh: Sai sè vÞ trÝ ®iÓm cña l­íi khèng chÕ ®o vÏ so víi ®iÓm khèng chÕ nhµ n­íc kh«ng ®­îc v­ît qu¸ 0.2mm trªn b¶n ®å, tøc lµ Mp  0.2mm.M. §èi víi vïng c©y rËm r¹p th× yªu cÇu ®é chÝnh x¸c nµy gi¶m ®i 1.5 lÇn, tøc lµ Mp  0.3mm.M ( ë ®©y M lµ mÉu sè tû lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp) - Tr­êng hîp 2: nÕu l­íi khèng chÕ mÆt b»ng ®­îc thµnh lËp ®Ó phôc vô cho thi c«ng c¸c c«ng tr×nh th× tiªu chuÈn ®Ó ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c lµ “sai sè trung ph­¬ng t­¬ng hç cña hai ®iÓm l©n cËn nhau thuéc cÊp khèng chÕ cuèi cïng” hoÆc “sai sè trung ph­¬ng vÞ trÝ t­¬ng hç gi÷a hai ®iÓm trªn kho¶ng c¸ch nµo ®ã”. 4. C«ng thøc tÝnh mét sè d¹ng l­íi + L­íi tam gi¸c ®o gãc: §èi víi l­íi tam gi¸c ®o gãc cÇn cè g¾ng thiÕt kÕ c¸c tam gi¸c gÇn víi tam gi¸c ®Òu. Trong tr­êng hîp ®Æc biÖt míi thiÕt kÕ c¸c tam gi¸c cã gãc nhän ®Õn 200, cßn c¸c gãc 1400. Ch¼ng h¹n dÞch vÞ däc cña chuçi tam gi¸c gÇn ®Òu, sau khi b×nh sai l­íi theo c¸c ®iÒu kiÖn h×nh ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp m L =L ( Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh m mb 2 4n 2  3n  5 )  ( )2. b  9n Trong ®ã: n – sè c¹nh trung gian trªn trªn ®­êng nèi ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm cuèi cña chuçi. mb - sai sè trung ph­¬ng t­¬ng ®èi c¹nh ®¸y b m  - sai sè trung ph­¬ng ®o gãc, dÊu “ +” tr­íc 3n ®­îc lÊy khi sè l­îng tam gi¸c lµ ch½n, cßn dÊu “ –” khi sè l­îng tam gi¸c lÎ. DÞch vÞ ngang trong chuçi tam gi¸c nh­ trªn ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: - Khi sè l­îng tam gi¸c trong chuçi lµ ch½n mq= L  m2  2 2 n2  n  3 m . 15 n - Khi sè tam gi¸c trong chuçi lµ lÎ L mq=  m2  m 2 2n 2  5n  5 . 15 n Trong ®ã m  sai sè trung ph­¬ng gãc ®Þnh h­íng cña c¹nh gèc + L­íi tam gi¸c ®o c¹nh: C¸c chØ tiªu c¬ b¶n cña l­íi nµy ®­îc nªu trong b¶ng sau: C¸c chØ tiªu c¬ b¶n ChiÒu dµi c¹nh(km) H¹ng IV CÊp 1 CÊp 2 1 5 0.5  6 0.25  3 Sai sè t­¬ng ®èi giíi h¹n x¸c ®Þnh 1:50000 1:20000 1:10000 Gãc nhá nhÊt trong tam gi¸c (0) 20 20 20 Gãc nhá nhÊt trong tø gi¸c (0) 25 25 25 Sè tam gi¸c gi÷a c¸c c¹nh gèc 6 8 10 chiÒu dµi c¹nh SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh + L­íi ®­êng chuyÒn Tïy thuéc vµo diÖn tÝch vµ h×nh d¹ng kÝch th­íc ®o, vµo vÞ trÝ c¸c ®iÓm gèc mµ thiÕt kÕ l­íi ®­êng chuyÒn d­íi d¹ng ®­êng chuyÒn phï hîp, l­íi ®­êng chuyÒn víi c¸c ®iÓm nót hoÆc vßng khÐp. ViÖc ®¸nh gi¸ b¶n thiÕt kÕ l­íi ®­êng chuyÒn bao gåm: x¸c ®Þnh sai sè täa ®é c¸c ®iÓm nót, sai sè khÐp t­¬ng ®èi cña ®­êng chuyÒn, sau ®ã so s¸nh chóng víi c¸c h¹n sai t­¬ng øng. C«ng thøc ­íc tÝnh gÇn ®óng tuyÕn ®­êng chuyÒn ®¬n phï hîp d¹ng bÊt kú tÝnh theo c«ng thøc M2 = ms2   m 2  2 D  2 0 ,1 Trong ®ã : D0,1 lµ kho¶ng c¸ch tõ tõng ®Ønh ®Õn ®iÓm träng t©m c¶u ®­êng chuyÒn Sai sè khÐp giíi h¹n ®­êng chuyÒn tÝnh theo c«ng thøc 2M 1  S  T Víi S  lµ chiÒu dµi tuyÕn ®­êng chuyÒn T lµ mÉu sè sai sè t­¬ng ®èi cho phÐp cña ®­êng chuyÒn cÊp h¹ng t­¬ng øng 1.3.2 §é chÝnh x¸c vÒ ®é cao §é chÝnh x¸c vµ mËt ®é ®iÓm ®é cao ®­îc tÝnh to¸n kh«ng nh÷ng nh»m tháa m·n cho c«ng t¸c ®o vÏ trong tÊt c¶ c¸c gia ®o¹n thiÕt kÕ mµ cßn ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu cña c«ng t¸c bè trÝ c«ng tr×nh. + §¶m b¶o yªu cÇu c«ng t¸c ®o vÏ §Ó ®¶m b¶o yªu cÇu c«ng t¸c ®o vÏ ®Þa h×nh c«ng tr×nh, sai sè ®é cao c¸c ®iÓm cña l­íi ®­îc x¸c ®Þnh theo kho¶ng cao ®Òu gi÷a c¸c ®­êng ®ång møc dùa vµo c«ng thøc mH= 1 h 5 Trong ®ã: m H sai sè trung ph­¬ng tæng hîp c¸c bËc l­íi khèng chÕ ®é cao. SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh h lµ kho¶ng cao ®Òu gi÷a c¸c ®­êng ®ång møc + §¶m b¶o c«ng t¸c bè trÝ c«ng tr×nh Khi ­íc tÝnh ®é chÝnh x¸c vµ mËt ®é ®iÓm cña c¸c cÊp khèng chÕ ®é cao, cÇn xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cao nhÊt vÒ ®é chÝnh x¸c cña c«ng t¸c bè trÝ vÒ ®é cao trªn mÆt b»ng x©y dùng. Trong c«ng t¸c nµy ®é chÝnh x¸c th­êng ®­îc quy ®Þnh: sai sè ®é cao cña mèc thñy chuÈn ë vÞ trÝ yÕu nhÊt cña l­íi sau b×nh sai so víi ®iÓm gèc cña khu vùc kh«ng v­ît qu¸ 30mm. SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh ch­¬ng 2 c¸c ph­¬ng ph¸p thµnh lËp l­íi khèng chÕ thi c«ng trong c«ng tr×nh giao th«ng 2.1 vai trß cña l­íi khèng chÕ thi c«ng vµ c¸c d¹ng l­íi khèng chÕ thi c«ng L­íi khèng chÕ thi c«ng ®­îc thµnh lËp trong giai ®o¹n thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh, ®­îc thµnh lËp víi môc ®Ých lµ c¬ së vÒ mÆt b»ng, ®é cao ®Ó chuyÓn b¶n thiÕt kÕ ra thùc ®Þa vµ phôc vô cho c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau cña qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh. L­íi ph¶i ®­îc thèng nhÊt thµnh lËp trong hÖ täa ®é c«ng tr×nh, ph¶I ®­îc ®o nèi víi mèc tr¾c ®Þa Nhµ N­íc, mèc tr¾c ®Þa ®Þa ph­¬ng hoÆc c¸c mèc ®· cã trong giai ®o¹n tr­íc ®©y. Sù sai lÖch vÒ täa ®é, sù biÕn d¹ng vÒ chiÒu dµi c¸c c¹nh cña l­íi thi c«ng ph¶i n»m trong giíi h¹n cho phÐp cña qu¸ tr×nh thiÕt kÕ vµ thi c«ng c«ng tr×nh. 2.1.1 Mét sè ®Æc ®iÓm cña l­íi thi c«ng c«ng tr×nh Quy tr×nh thiÕt kÕ vµ x©y dùng mét sè c«ng tr×nh bÊt kú ®Òu ph¶i tr¶i qua c¸c giai ®o¹n sau ®©y: - Kh¶o s¸t vµ thiÕt kÕ c«ng tr×nh - Thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh - §­a c«ng tr×nh ®i vµo sö dông C«ng t¸c tr¾c ®Þa phôc vô cho x©y dùng c«ng tr×nh còng chia thµnh c¸c néi dung sau : +C«ng t¸c ®Þa trong giai ®o¹n kh¶o s¸t thiÕt kÕ c«ng tr×nh bao gåm viÖc thµnh lËp l­íi khèng chÕ cho ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh c«ng tr×nh c¸c lo¹i tû lÖ nh»m cung cÊp c¸c lo¹i tµi liÖu cho viÖc thiÕt kÕ c«ng tr×nh . +C«ng t¸c tr¾c ®Þa trong giai ®o¹n thi c«ng c«ng tr×nh bao gåm : ViÖc lËp l­íi tr¾c ®Þa phôc vô thi c«ng vµ bè trÝ c«ng tr×nh ë ngoµi thùc SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh ®Þa c¶ vÒ mÆt b»ng vµ ®é cao nh»m ®¶m b¶o c«ng tr×nh ®­îc chÝnh x¸c cao vµ theo ®óng thiÕt kÕ. +C«ng t¸c tr¾c ®Þa trong thêi kú c«ng tr×nh ®­a vµo sö dông . Trong thêi kú nµy c«ng t¸c tr¾c ®Þa lµ thµnh lËp m¹ng l­íi quan s¸t biÕn d¹ng ®Ó theo dâi vµ ®¸nh gi¸ tÝnh æn ®Þnh cña c«ng tr×nh. Nh­ vËy ta thÊy r»ng l­íi khèng chÕ thi c«ng trong tr¾c ®Þa c«ng tr×nh lµ mét lo¹i l­íi tr¾c ®Þa chuyªn dông. §­îc thµnh lËp víi môc ®Ých lµm c¬ së mÆt b»ng, ®é cao ®Ó chuyÓn b¶n thiÕt kÕ ra ngoµi thùc ®Þa phôc vô cho c¸c giai ®o¹n thi c«ng kh¸c nhau cña qu¸ tr×nh x©y dùng c«ng tr×nh. Trong giai ®o¹n ®Çu m¹ng l­íi tr¾c ®Þa ®­îc dïng ®Ó kh¶o s¸t thiÕt kÕ, sau ®ã còng trªn c¬ së nµy lµ m¹ng l­íi khèng chÕ mÆt b»ng vµ ®é cao sÏ ®ù¬c dïng lµm c¬ së ®Ó chuyÓn b¶n thiÕt kÕ ra ngoµi thùc ®Þa vµ thùc hiÖn c«ng t¸c ®o vÏ hoµn c«ng còng nh­ kiÓm tra kÕt qu¶ hoµn c«ng vµ thiÕt kÕ c«ng tr×nh. Tõ ®ã ta cã thÓ thÊy r»ng so víi c¸c m¹ng l­íi tr¾c ®Þa dïng cho ®o vÏ b¶n ®å th× m¹ng l­íi tr¾c ®Þa dïng cho thi c«ng c«ng tr×nh cã mét sè ®Æc ®iÓm nçi bËt sau: +L­íi khèng chÕ thi c«ng lµ mét hÖ thèng l­íi bao gåm nhiÒu bËc, ®­îc thµnh lËp theo nguyªn t¾c tõ tæng thÓ ®Õn côc bé, mçi bËc l­íi phôc vô cho tõng giai ®o¹n kh¸c nhau trong qu¸ tr×ng thi c«ng mét nhãm h¹ng môc c«ng tr×nh . +Do ®Æc ®iÓm yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cÇn bè trÝ c«ng tr×nh t¨ng dÇn theo tiÕn tr×nh x©y dùng nªn yªu cÇu ®é chÝnh x¸c ®èi víi c¸c bËc l­íi còng t¨ng dÇn tõ bËc tr­íc tíi bËc sau. +§å h×nh vµ ph­¬ng ph¸p thµnh lËp l­íi phï hîp víi ®Æc ®iÓm kü thuËt c«ng tr×nh vµ thuËn lîi cho c«ng t¸c bè trÝ, ®o vÏ hoµn c«ng ë c¸c giai ®o¹n tiÕp theo. +L­íi khèng chÕ thi c«ng c«ng tr×nh th­êng cã ph¹m vi khèng chÕ nhá, mËt ®é khèng chÕ dµy ®Æc, yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cao th­êng kh«ng thuËn lîi cho c«ng t¸c ®o ng¾m vµ b¶o qu¶n l©u dµi c¸c ®iÓm mèc khèng SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh chÕ, ®iÒu kiÖn thi c«ng chËt hÑp sÏ t¹o ra nh÷ng khã kh¨n trong qu¸ tr×nh thµnh lËp l­íi, ®o ®¹c c«ng tr×nh. Do ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn x©y dùng lªn c¸c c¹nh cña l­íi khèng chÕ thi c«ng th­êng ng¾n rÊt khã ®¹t ®­îc mét d¹ng ®å h×nh lý t­ëng theo lý thuyÕt ®Ò ra. Ngoµi ra m«i tr­êng x©y dùng vµ sù ho¹t ®éng cña c¸c ph­¬ng tiÖn tham gia thi c«ng còng lµm ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu tíi ®é chÝnh x¸c thµnh lËp l­íi thi c«ng x©y dùng hay ®é chÝnh x¸c bè trÝ c«ng tr×nh. Trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nh­ vËy ta ph¶i lùa chän sè bËc cña l­íi vµ ph­¬ng ph¸p ph¸t triÓn l­íi hîp lý ®Ó ®¶m b¶o sè liÖu tr¾c ®Þa trong qu¸ tr×nh thi c«ng. Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña l­íi ta thÊy r»ng do tÝnh chÊt ®a d¹ng cña c¸c c«ng tr×nh x©y dùng mµ l­íi khèng chÕ thi c«ng còng rÊt ®a d¹ng . Tuú thuéc vµo tÝnh chÊt quan träng cña tõng c«ng tr×nh, ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh, ®iÒu kiÖn thi c«ng mµ d¹ng l­íi tr¾c ®Þa thi c«ng ph¶i ®­îc x©y dùng mét c¸ch linh ho¹t nh»m ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu trong qu¸ tr×nh thi c«ng c¸c c«ng tr×nh. V× vËy l­íi thi c«ng ph¶i ®­îc x©y dùng vµ sö lý theo nguyªn t¾c sau: +L­íi thi c«ng lµ m¹ng l­íi ®éc lËp, côc bé ( ®Ó tr¸nh ¶nh h­ëng cña sai sè sè liÖu gèc ) +TÊt c¶ c¸c bËc l­íi thi c«ng ph¶i ®­îc tÝnh to¹ ®é (®é cao) trong hÖ thèng nhÊt ®· ®­îc chän lùa trong giai ®o¹n kh¶o sat c«ng tr×nh. Nh÷ng nguyªn t¾c nªu trªn ®¶m b¶o cho l­íi thi c«ng kh«ng bÞ biÕn d¹ng do ¶nh h­ëng cña sai sè sè liÖu gèc, ®ång thêi l­íi ®­îc ®Þnh vÞ trong mét hÖ täa ®é chung. 2.1.2 C¸c d¹ng l­íi khèng chÕ thi c«ng C¸c d¹ng l­íi khèng chÕ mÆt b»ng trong thi c«ng c«ng tr×nh ®­îc thµnh lËp trong giai ®o¹n x©y dùng c«ng tr×nh vµ lµ c¬ së tr¾c ®Þa cho c«ng t¸c bè trÝ tæng thÓ , bè trÝ chi tiÕt vµ ®o vÏ hoµn c«ng c«ng tr×nh. L­íi khèng chÕ thi c«ng cã thÓ thµnh lËp d­íi d¹ng: -L­íi ®o gãc SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh -L­íi ®o c¹nh -L­íi ®o gãc - c¹nh -L­íi GPS Tuú thuéc vµo nh÷ng môc ®Ých , yªu cÇu ®Æc ®iÓm cô thÓ cña tõng lo¹i c«ng tr×nh mµ l­íi khèng chÕ thi c«ng ®­îc thµnh lËp theo ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau nh»m ®¶m b¶o tèt nhÊt cho viÖc x©y dùng c«ng tr×nh. Cho nªn yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i c¨n cø vµo ®é chÝnh x¸c nµo ®Ó x¸c ®Þnh ®é chÝnh x¸c cña l­íi khèng chÕ thi c«ng, khi lùa chän ph¶i xem xÐt tíi ®iÒu kiÖn thùc tÕ hiÖn tr­êng thi c«ng, tr×nh tù thi c«ng vµ kh¶ n¨ng øng dông c¸c ®iÓm khèng chÕ trong c«ng t¸c bè trÝ. §èi víi mét sè yÕu tè nµo ®ã cña c«ng tr×nh tuy yªu cÇu vÒ ®é chÝnh x¸c rÊt cao vÒ vÞ trÝ t­¬ng hç nh­ng khi bè trÝ cã thÓ lîi dông quan hÖ h×nh häc gi÷a chóng ®Ó x¸c ®Þnh ®é chÝnh x¸c cÇn thiÕt. Sau khi ®É x¸c ®Þnh yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cña c«ng tÊc bè tri, dùa trªn c¬ së ®ã ®Ó x¸c ®Þnh ®é chÝnh x¸c cña l­íi khèng chÕ thi c«ng,vÝ dô: §èi víi c«ng tr×nh giao th«ng,thuû lîi… C¸c ®iÓm bè trÝ thi c«ng c¸ch xa ®iÓm khèng chÕ kh«ng thuËn tiÖn cho viÖc bè trÝ nªn sai sè bè trÝ kh¸ lín. Khi bè trÝ cÇn phèi hîp chÆt chÏ víi thi c«ng x©y dùn, c«ng t¸c bè trÝ ph¶i ®­îc tiÕn hµnh ®¶m b¶o ®¸p øng yªu cÇu cña thi c«ng nªn kh«ng dïng ph­¬ng ph¸p ®o nhiÒu lÇn ®Ó n©ng cao ®é chÝnh x¸c. Trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ l­íi khèng chÕ thi c«ng cÇn thùc hiÖn theo nguyªn t¾c: ¶nh h­ëng cña sai sè ®iÓm khèng chÕ ®Õn vÞ trÝ ®iÓm bè trÝ so víi ¶nh h­ëng cña sai sè bè trÝ lµ nhá vµ cã thÓ bá qua ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c bè trÝ. 2.2 C¸c ph­¬ng ph¸p thµnh lËp l­íi khèng chÕ thi c«ng trong c«ng tr×nh d¹ng tuyÕn ®­êng Cïng víi sù ph¸t triÓn ngµy mét cña khoa häc kû thuËt, hiÖn nay viÖc thiÕt kÕ l­íi khèng chÕ thi c«ng ®­îc tiÕn hµnh dùa vµo hai ph­¬ng ph¸p chñ yÕu ®ã lµ: Ph­¬ng ph¸p thµnh lËp l­íi thi c«ng truyÒn thèng vµ Ph­¬ng ph¸p thµnh lËp l­íi thi c«ng b»ng c«ng nghÖ GPS. SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48 §å ¸n tèt nghiÖp Bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh 2.2.1 Ph­¬ng ph¸p thµnh lËp l­íi thi c«ng truyÒn thèng L­íi tr¾c ®Þa phôc vô cho thi c«ng ®­îc thiÕt kÕ trùc tiÕp trªn tæng b×nh ®å khu vùc cÇn x©y dùng. C¸c th«ng sè kü thuËt cña l­íi phô thuéc vµo tõng d¹ng c«ng tr×nh, kÕt cÊu ®å h×nh l­íi ®­îc x©y dùng dùa vµo c¸c quy ®Þnh vµ kinh nghiÖm truyÒn thèng. + Khu vùc x©y dùng cÇn v­ît lµ l­íi tr¾c ®Þa ®¬n hoÆc kÐp + Khu vùc x©y dùng c«ng tr×nh c«ng nghiÖp lµ l­íi khèng chÕ thi c«ng cã d¹ng l­íi « vu«ng x©y dùng . + Khu vùc x©y dùng c«ng tr×nh cã d¹ng th¸p lµ l­íi tø gi¸c trung t©m. Ph­¬ng ph¸p thµnh lËp l­íi cã thÓ lµ ph­¬ng ph¸p ®o gãc, ®o c¹nh hoÆc ®o gãc- c¹nh kÕt hîp …Tuú thuéc vµo trang thiÕt bÞ mµ ®¬n vÞ thi c«ng hiÖn cã. Yªu cÇu vÒ ®é chÝnh x¸c cña m¹ng l­íi cÇn thµnh lËp phô thuéc vµo tõng d¹ng c«ng tr×nh . Tãm l¹i: ViÖc thµnh lËp l­íi thi c«ng c«ng tr×nh th­êng dùa vµo yªu cÇu vÒ ®é chÝnh x¸c, ®Æc ®iÓm thi c«ng cña c«ng tr×nh vµ c¸c d¹ng ®å h×nh mÉu ®· cã s½n tõ tr­íc ®Ó sö dông trong viÖc thµnh lËp l­íi. Ph­¬ng ph¸p nµy cã nh÷ng ­u, nh­îc ®iÓm sau: + ¦u ®iÓm: Cho phÐp thµnh lËp l­íi khèng chÕ cã tÝnh t­¬ng hç cao, trÞ ®o thõa nhiÒu nªn ®é chÝnh x¸c cao. Ngoµi ra ®å h×nh cña l­¬Ý rÊt chÆt chÏ nªn rÔ rµng kiÓm tra chÊt l­îng gãc ®o, c¹nh ë ngoµi thùc ®Þa. Bªn c¹nh ®ã ph­¬ng ph¸p nµy cã qu¸ tr×nh ®o ®¹c vµ thiÕt bÞ ®¬n gi¶n vµ tÝnh to¸n b×nh sai dÔ thùc hiÖn. + Nh­îc ®iÓm: L­íi thi c«ng ®­îc thµnh lËp theo ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng ®ßi hái rÊt cao vÒ sù th«ng h­íng, trong giai ®o¹n ch­a gi¶i phãng mÆt b»ng ®Ó x©y dùng c«ng tr×nh, khu vùc ®åi nói, khu vùc d©n c­ sÏ khã kh¨n trong viÖc th«ng h­íng. SV: NguyÔn ThÕ Hïng Líp tr¾c ®Þa B_K48