Tài liệu Quản lý nhà nước về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản ở huyệnanh sơn, tỉnh nghệ an

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGUYỄN QUỐC HOÀN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ ĐẤU THẦU CÁC CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG CƠ BẢN Ở HUYỆN ANH SƠN, TỈNH NGHỆ AN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH HÀ NỘI - 2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ----------------- NGUYỄN QUỐC HOÀN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ ĐẤU THẦU CÁC CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG CƠ BẢN Ở HUYỆN ANH SƠN, TỈNH NGHỆ AN CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ MÃ SỐ: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC : TS. PHẠM VŨ THẮNG XÁC NHẬN CỦA GVHD XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ TS. PHẠM VŨ THẮNG PGS.TS. NGUYỄN HỒNG SƠN HÀ NỘI - 2015 TÓM TẮT LUẬN VĂN Tiêu đề: Quản lý Nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An Trƣờng: Trƣờng Đại học kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội. Khoa: Kinh tế - Chính trị Thời gian: 2012-2014 Bằng cấp: Cử nhân kinh tế Học viên: Nguyễn Quốc Hoàn Giảng viên hƣớng dẫn: TS. Phạm Vũ Thắng Từ khóa: Quản lý Nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN cấp huyện Cùng với sự đi lên của nền kinh tế đất nƣớc, trong những năm qua kinh tế của huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An cũng đã có những chuyển biến rõ nét, đời sống nhân dân trên địa bàn đã có sự thay đổi đáng kể. Một trong những yếu tố quan trọng làm nên sự thành công của huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An là hoạt động đầu tƣ, hoạt động đầu tƣ đã tạo ra huyết mạch giao thông, cơ sở vật chất hạ tầng cho sự giao lƣu, tạo đà cho phát triển kinh tế của huyện nhà. Đặc biệt là hoạt động quản lý nhà nƣớc về đầu thầu các công trình xây dựng cơ bản tại huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An đã góp phần tiết kiệm cho Nhà nƣớc hàng ngàn tỷ đồng. Các công trình lớn đã đƣợc đầu tƣ: Đƣờng giao thông Nhân tài đi Già Giang với tổng mức đầu tƣ ( TM ĐT ) là: 55 tỷ đồng; Cầu vƣợt sông Lam tại cây chanh với TMĐT là: 53 tỷ đồng; Công trình đƣờng giao thông Tả ngạn sông Lam huyện Anh Sơn với TMĐT là: 283 triệu đồng… Hiện nay nhu cầu đầu tƣ xây dựng là rất lớn, nhƣng trên thực tế, quá trình quản lý, chất lƣợng và hiệu quả quản lý các dự án đầu tƣ xây dựng và đấu thầu là rất hạn chế và gặp nhiều khó khăn. Tình trạng đó có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhƣng chủ yếu là do sự chồng chéo của văn bản pháp luật, quy trình quản lý chƣa chặt chẽ, tính chuyên nghiệp hoá chƣa cao và sự chƣa hoàn thiện cơ cấu tổ chức quản lý, chất lƣợng đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý đấu thầu chƣa cao, năng lực làm HSDT/ HSĐX của nhà thầu hạn chế chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu thực tế. Đề tài: “ Quản lý Nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An” tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý Nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN ở cấp huyện, phân tích những nguyên nhân thực hiện công tác quản lý Nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN ở cấp huyện không hiệu quả, đề xuất một số giải pháp. Nghiên cứu bao gồm các nội dung chính: - Lời nói đầu ( Lý do chọn đề tài, vấn đề nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu, phƣơng pháp nghiên cứu, kết cấu nghiên cứu). - Tổng quan các vấn đề nghiên cứu và những cơ sở khoa học về quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB có nguồn vốn NSNN - Phƣơng pháp nghiên cứu, nguồn dữ liệu nghiên cứu: Phƣơng pháp nghiên cứu hổn hợp ( định tính ) thông qua công cụ tác giả lựa chọn sử dụng là thu thập dữ liệu thứ cấp các tài liệu thống kê, báo cáo các Dự án đầu tƣ, hồ sơ đấu thầu... Ngoài ra, còn sử dụng phƣơng pháp phân tích - tổng hợp; phƣơng pháp so sánh... - Phân tích dữ liệu: Dựa trên số liệu thứ cấp đƣợc thu thập , tác giả tiến hành phân tích, đánh giá giữa thực trạng; nhận diện những hạn chế và nguyên nhân hạn chế để đƣa ra một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN trên địa bàn huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An. - Đề xuất: Một số giải pháp hoàn thiện quản lý Nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An Kết quả nghiên cứu và các giải pháp đề xuất trong luận văn Quản lý Nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An đã có nhiều đóng góp về mặt lý luận và thực tiễn. LỜI CAM ĐOAN Tôi NGUYỄN QUỐC HOÀN - Tác giả luận văn này xin cam đoan rằng công trình này là do tôi thực hiện dƣới sự hƣớng dẫn của các giảng viên, công trình này chƣa đƣợc công bố lần nào. Tôi xin chịu trách nhiệm về nội dung và lời cam đoan này. Hà nội, ngày tháng năm 2015 Tác giả luận văn Nguyễn Quốc Hoàn LỜI CẢM ƠN Trong quá trình tham gia lớp học Thạc Sỹ Quản lý kinh tế tại Trƣờng Đại học kinh tế - Trƣờng Đại học Quốc Gia Hà Nội, tôi đã đƣợc học các môn học về quản lý nhà nƣớc về kinh tế, quản lý công và lãnh đạo, phân tích chính sách kinh tế xã hội,... do các giảng viên của Trƣờng Đại học kinh tế - Trƣờng Đại học Quốc gia Hà Nội giảng dạy. Các thầy cô đã rất tận tình và truyền đạt cho chúng tôi khối lƣợng kiến thức rất lớn, giúp cho tôi có thêm lƣợng vốn tri thức để phục vụ tốt hơn cho công việc nơi công tác, có đƣợc khả năng nghiên cứu độc lập và có năng lực để tham gia vào công tác quản lý trong tƣơng lai. Xuất phát từ kinh nghiệm trong quá trình công tác quản lý dự án nhiều năm, với vốn kiến thức đƣợc học và qua tìm hiểu, nghiên cứu các tài liệu, văn bản qui định của pháp luật, Nhà nƣớc, của UBND huyện Anh Sơn, các bài báo, bài viết trên các tạp chí chuyên ngành đã lựa chọn đề tài luận văn tốt nghiệp thạc sỹ tiêu đề “ Quản lý Nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An” Với thời gian nghiên cứu có hạn, trong khi vấn đề nghiên cứu khá mới mẻ, rộng nên chỉ nghiên cứu phạm vi cấp huyện. Mặc dù đã đƣợc sự tận tình giúp đỡ của các đồng nghiệp mà đặc biệt là sự chỉ bảo tận tình của thầy giáo TS. Phạm Vũ Thắng, nhƣng sự hiểu biết của bản thân còn hạn chế, chắc chắn không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận đƣợc sự góp ý chia sẻ của các thầy giáo, cô giáo và những ngƣời quan tâm đến lĩnh vực quản lý nhà nƣớc về đấu thầu để đề tài nghiên cứu đƣợc hoàn thiện hơn. Tác giả luận văn xin bày tỏ lòng biết ơn đối với Nhà trƣờng, giảng viên hƣớng dẫn, cơ quan UBND huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An và các đồng nghiệp đã tận tình giúp đỡ tác giả hoàn thiện luận văn này. Xin chân thành cảm ơn! MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................ i DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ..................................................................... ii DANH MỤC HÌNH VẼ SƠ ĐỒ BIỂU ĐỒ..................................................... iii LỜI NÓI ĐẦU .................................................................................................. 1 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ ĐẤU THẦU CÁC CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC ............................................................................. 5 1.1. Một số vấn đề lý luận cơ bản về quản lý nhà nƣớc về đầu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN ..................................................................... 5 1.1.1. Khái niệm về quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN .............................................................................................. 5 1.1.2. Nội dung quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB nguồn vốn NSNN ......................................................................................................... 6 1.2. Vai trò QLNN về đấu thầu các công trình XDCB nguồn vốn NSNN ..... 17 1.2.1. Vai trò của QLNN về đấu thầu đối với chính phủ và nền kinh tế ........ 17 1.2.2. QLNN về đấu thầu giúp chủ đầu tƣ lựa chọn đƣợc đối tác phù hợp nhất ......................................................................................................................... 21 1.2.3. QLNN về đầu thầu tạo môi trƣờng lành mạnh giúp các nhà thầu nâng cao khả năng cạnh tranh của mình, tạo sự công bằng và hiệu quả cao trong xây dựng .......................................................................................................... 21 1.2.4. Vai trò của QLNN về đấu thầu đối với doanh nghiệp xây dựng .......... 21 1.2.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến QLNN về đấu thầu ................................... 21 CHƢƠNG 2. PHƢƠNG PHÁP VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU .................. 24 CHƢƠNG 3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ ĐẤU THẦU CÁC CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI HUYỆN ANH SƠN, TỈNH NGHỆ AN ................................................................................................................... 29 3.1. Giới thiệu tình hình đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An ................................................................................... 29 3.1.1. Đặc điểm tự nhiên, cơ sở vật chất hạ tầng kỹ thuật, kinh tế xã hội của huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An trong thời gian vừa qua ................................. 29 3.1.2. Tình hình đầu tƣ XDCB từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An .......................................................................................................... 34 3.1.3. Bộ máy quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An .................................................. 39 3.2. Thực trạng quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An ......................................................... 43 3.3. Đánh giá công tác QLNN về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An trong thời gian qua .................. 47 3.3.1. Những kết quả đạt đƣợc ........................................................................ 47 3.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ............................................................ 50 3.3.2.1. Những hạn chế ................................................................................... 50 CHƢƠNG 4. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ ĐẤU THẦU CÁC CÔNG TRÌNH XDCB Ở HUYỆN ANH SƠN, TỈNH NGHỆ AN .................................................................................. 59 4.1. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về đấu thầu. . 59 4.2. Tăng cƣờng công tác hƣớng dẫn thực hiện quy chế đấu thầu cho Chủ đầu tƣ và nhà thầu .................................................................................................. 59 4.3. Tăng cƣờng công tác thanh tra kiểm tra, thanh tra về đấu thầu ............... 60 4.4. Tăng cƣờng tính công khai hóa, minh bạch trong công tác đấu thầu ...... 61 4.5. Cần theo dõi kiểm tra năng lực các nhà thầu và nâng cao năng lực nhà thầu. ................................................................................................................. 62 4.6. Nâng cao chất lƣợng Ban quản lý các dự án ............................................ 62 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 64 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 65 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Viết tắt Nguyên nghĩa 1 BQLDA Ban quản lý dự án 2 CĐT Chủ đầu tƣ 3 DN Doanh nghiệp 4 HSDT Hồ sơ dự thầu 5 HSĐX Hồ sơ đề xuất 6 HSMT Hồ sơ mời thầu 7 HSYC Hồ sơ yêu cầu 8 NSNN Ngân sách Nhà nƣớc 9 QLNN Quản lý nhà nƣớc 10 TMĐT Tổng mức đầu tƣ 11 TSCĐ Tài sản cố định 12 UBND Uỷ ban nhân dân 13 XDCB Xây dựng cơ bản i DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng số 3.1: Công tác triển khai phê duyệt đầu tƣ xây dựng cơ bản 2010-2013 ......................................................................................................................... 35 Bảng số 3.2: Tình hình triển khai thực hiện dự án 2010-2013 ....................... 36 Bảng số 3.3: Công tác quyết toán dự án hoàn thành 2010-2013 .................... 37 Bảng số 3.4: Bảng tình hình thực hiện đấu thầu các công trình XDCB năm 2010-2013 tại UBND huyện Anh Sơn ............................................................ 44 ii DANH MỤC HÌNH VẼ SƠ ĐỒ BIỂU ĐỒ Sơ đồ 2.1: Phƣơng pháp nghiên cứu hỗn hợp ................................................. 25 Sơ đồ 3.1 Sơ đồ tổ chức quản lý của UBND huyện Anh Sơn ........................ 39 Sơ đồ 3.2 : Sơ đồ Bộ máy quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An .................................. 40 iii LỜI NÓI ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong những năm qua nền kinh tế nƣớc ta đang chuyển từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trƣờng có sự điều tiết của Nhà nƣớc theo định hƣớng xã hội chủ nghĩa. Theo cơ chế quản lý cũ, trong xây dựng cơ bản chủ yếu quản lý bằng phƣơng pháp giao thầu, nhận thầu theo kế hoạch nên khó tránh khỏi việc thất thoát hàng ngàn tỷ đồng và chất lƣợng công trình cũng không đƣợc đảm bảo. Trong bối cảnh đó việc đổi mới phƣơng thức quản lý đầu tƣ và xây dựng là điều rất cần thiết và đấu thầu xuất hiện là một tất yếu. Đấu thầu là một phƣơng thức kinh doanh dựa vào tính chất cạnh tranh trên thị trƣờng. Kinh nghiệm cho thấy đấu thầu nếu đƣợc thực hiện đúng, có thể tiết kiệm hay làm lợi đáng kể một số kinh phí so với các phƣơng pháp đã thực hiện trƣớc đây. Đấu thầu có nhiều hình thức khác nhau nhƣng trong đó đấu thầu rộng rãi là loại hoàn chỉnh nhất vì nó mang lại nhiều hiệu quả cho các công trình xây dựng. Hình thức này đang rất phổ biến và Việt Nam đang áp dụng nó trong hầu hết các công trình xây dựng cơ bản. Tuy nhiên việc thực hiện công tác đấu thầu trong những năm qua là quá trình vừa làm vừa rút kinh nghiệm để hoàn thiện, nên còn bộc lộ nhiều hạn chế, vƣớng mắc và những bất cập. Cùng với sự đi lên của nền kinh tế đất nƣớc, trong những năm qua kinh tế của huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An cũng đã có những chuyển biến rõ nét, đời sống nhân dân trên địa bàn đã có sự thay đổi đáng kể. Một trong những yếu tố quan trọng làm nên sự thành công của huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An là hoạt động đầu tƣ, hoạt động đầu tƣ đã tạo ra huyết mạch giao thông, cơ sở vật chất hạ tầng cho sự giao lƣu, tạo đà cho phát triển kinh tế của huyện nhà. Đặc biệt là hoạt động quản lý nhà nƣớc về đầu thầu các công trình xây dựng cơ bản tại huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An đã góp phần tiết kiệm cho Nhà nƣớc hàng ngàn tỷ đồng. Các công trình lớn đã đƣợc đầu tƣ: Đƣờng giao thông Nhân tài đi Già Giang với tổng mức đầu tƣ ( TM ĐT ) là: 55 tỷ đồng; 1 Cầu vƣợt sông Lam tại cây chanh với TMĐT là: 53 tỷ đồng; Công trình đƣờng giao thông Tả ngạn sông Lam huyện Anh Sơn với TMĐT là: 283 triệu đồng… Trong quá trình học tập nghiên cứu tại trƣờng Đại học kinh tế - Đại học Quốc gia Hà nội và bản thân làm công tác quản lý dự án đầu tƣ XDCB ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An. Mặc dù làm công tác kế toán thanh toán vốn đầu tƣ XDCB ở huyện là kiểm soát tất cả các hồ sơ dự án ở tất cả các khâu nhƣng để làm ra một sản phẩm đấu thầu thì chƣa, bản thân cũng nhận thấy công tác quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An còn nhiều bất cập chủ yếu là để khép kín hồ sơ. Để thực hành nghiệp vụ đấu thầu, kiểm soát tốt hồ sơ dự án và muốn có cái nhìn sâu sắc, đóng góp nhỏ cho công tác quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An. Vì vậy, bản thân đã quyết định chọn đề tài: “Quản lý Nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An”. Câu hỏi nghiên cứu đối với đề tài: Làm thế nào để hoàn thiện công tác quản lý Nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An? 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của đề tài là dựa trên cơ sở hệ thống hóa lý luận về quản lý dự án đầu tƣ xây dựng công trình, đấu thầu và phân tích một số tồn tại, vƣớng mắc, khó khăn trong công tác quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB thời gian vừa qua ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An để đƣa ra một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý Nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An nhìn từ góc độ của cơ quan quản lý. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu 2 Phân tích những tồn tại trong quy trình quản lý, Quản trị đấu thầu, tìm hiểu nguyên nhân từ đó đề xuất những giải pháp, thiết kế các quy trình, bƣớc tác nghiệp nhằm nâng cao công tác quản lý Nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An. Đảm bảo sử dụng vốn đầu tƣ hiệu quả và định hƣớng, hoạch định công tác quả lý đầu tƣ trong tƣơng lai. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tƣợng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu là QLNN về công tác đầu thầu các công trình XDCB cấp huyện sử dụng vốn NSNN dƣới góc độ của cơ quan quản lý. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Nội dung: QLNN về công tác đầu thầu các công trình XDCB các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN - Không gian: huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An. - Thời gian: từ năm 2010 đến năm 2013. Nghiên cứu trong phạm vi các công trình đấu thầu ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An và giới hạn dƣới góc độ chủ yếu về công tác quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB do UBND huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An làm chủ đầu tƣ từ thời gian 2010 -2013. 4. Những đóng góp của luận văn + Về mặt lý luận: Tổng hợp những vấn đề lý luận hoàn thiện công tác quản lý Nhà nƣớc về đầu thầu cấp huyện. + Về mặt thực tiễn: Làm rõ thực trạng quản lý công tác quản lý Nhà nƣớc về đầu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN tại UBND huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An; đề xuất các giải pháp để hoàn thiện công tác QLNN về công tác đầu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN tại UBND huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An. 5. Kết cấu của Luận văn Ngoài lời mở đầu, kết luận, danh mục chữ cái viết tắt, danh mục biểu bảng, danh mục tài liệu tham khảo luận văn gồm bốn chƣơng: 3 Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý nhà nước về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN Chương 2: Phương pháp và thiết kế nghiên cứu Chương 3: Thực trạng công tác quản lý nhà nước về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An. Chương 4: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN ở huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An 4 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ ĐẤU THẦU CÁC CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 1.1. Một số vấn đề lý luận cơ bản về quản lý nhà nƣớc về đầu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN 1.1.1. Khái niệm về quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN Quản lý là sự tác động có tổ chức, có mục đích của chủ thể quản lý lên đối tƣợng quản lý và khách thể quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả các nguồn lực để đạt đƣợc các mục tiêu đặt ra trong sự vận động của sự vật (Nguồn: Phan Huy Đường ( 2012), Giáo trình quản lý Nhà nước về kinh tế, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội ). Quản lý nhà nước là một dạng quản lý do Nhà nƣớc làm chủ thể, định hƣớng điều hành, chi phối v.v… để đạt đƣợc mục tiêu kinh tế xã hội trong những giai đoạn lịch sử nhất định (Nguồn: Phan Huy Đường ( 2012), Giáo trình quản lý Nhà nước về kinh tế, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội ). Công trình xây dựng là sản phẩm đƣợc tạo thành bởi sức lao động của con ngƣời, vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình, đƣợc liên kết định vị với đất, có thể bao gồm phần dƣới mặt đất, phần trên mặt đất, phần dƣới mặt nƣớc và phần trên mặt nƣớc, đƣợc xây dựng theo thiết kế. Công trình xây dựng bao gồm công trình xây dựng công cộng, nhà ở, công trình công nghiệp, giao thông, thuỷ lợi, năng lƣợng và các công trình khác. Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu đáp ứng các yêu cầu của bên mời thầu để thực hiện gói thầu thuộc các dự án trên cơ sở bảo đảm tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế ( Luật đấu thầu ). Đấu thầu các công trình XDCB: là quá trình lựa chọn nhà thầu đáp ứng các yêu cầu của bên mời thầu để thực hiện gói thầu thuộc các công trình XDCB trên cơ sở bảo đảm tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế 5 Quản lý nhà nước về đấu thầu các công trình XDCB từ nguồn vốn NSNN: là một dạng quản lý do nhà nƣớc quản lý trong lĩnh vực đấu thầu các công trình XDCB. 1.1.2. Nội dung quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB nguồn vốn NSNN 1.1.2.1. Trình tự thực hiện đấu thầu. Quá trình tổ chức đấu thầu xây dựng cơ bản ở Việt Nam hiện nay đƣợc thực hiện theo trình tự sau ( 10 bƣớc ): - Chủ đầu tƣ lập, thẩm định và phê duyệt kế hoạch đấu thầu - Sơ tuyển nhà thầu (nếu có). - Lập hồ sơ mời thầu. - Gửi thƣ mời thầu hoặc thông báo mời thầu. - Nhận và quản lý HSDT/ HSĐX. - Mở thầu và các chỉ tiêu xét thầu. - Đánh giá, xếp hạng nhà thầu. - Trình duyệt kết quả đấu thầu. - Thông báo kết quả trúng thầu - Thƣơng thảo, hoàn thiện hợp đồng . Cụ thể nhƣ sau: Bước 1: Chủ đầu tƣ lập, thẩm định và phê duyệt kế hoạch đấu thầu + Đối với công trình do huyện Quyết định đầu tƣ thì Chủ đầu tƣ/ BQLDA lập kế hoạch đấu thầu trình cơ quan chuyên môn quản lý nhà nƣớc là Phòng Tài chính thẩm định trình Ủy ban nhân dân huyện phê duyệt kế hoạch đầu thầu. + Đối với công trình do tỉnh Quyết định đầu tƣ thì Chủ đầu tƣ/ BQLDA lập kế hoạch đấu thầu trình cơ quan quan quản lý nhà nƣớc là Sở Kế hoạch đầu tƣ Nghệ An thẩm định trình Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An phê duyệt kế hoạch đầu thầu. Bước 2: Sơ tuyển nhà thầu (nếu có). 6 Chủ đầu tƣ/ BQLDA tổ chức sơ tuyển nhà thầu là việc đánh giá khả năng thực hiện công viêc xây dựng đối với những công ty muốn tham gia đấu thầu các dự án xây dựng.  Sự cần thiết của sơ tuyển nhà thầu: Việc gia tăng các nhu cầu xây dựng và xây dựng kỹ thuật cao đòi hỏi cần có phƣơng pháp tìm ra nhà thầu xây dựng có đầy đủ năng lực về trình độ khoa học kỹ thuật, công nghệ và uy tín. Việc mở rộng thị trƣờng xây dựng đòi hỏi phải xây dựng một phƣơng pháp đánh giá năng lực các nhà thầu trong và ngoài nƣớc. Để loại những nhà thầu không phù hợp ra khỏi quá trình đấu thầu để xác định những nhà thầu đạt sơ tuyển thì cần căn cứ vào năng lực chính, kỹ thuật chuyên môn và khả năng quản lý của họ.  Mục đích của sơ tuyển các nhà thầu : Nhằm cung cấp một hệ thống đánh giá để chọn các nhà thầu xây dựng có chất lƣợng. Ngăn chặn những công trình xây dựng chất lƣợng kém. Nhằm khuyến khích các công ty xây dựng có năng lực cao thông qua việc đánh giá khả năng xây dựng của các công ty muốn tham gia đấu thầu đối với các dự án xây dựng.  Hiệu quả của việc sơ tuyển nhà thầu. Đối với chủ đầu tƣ : Giúp chủ đầu tƣ loại bỏ những công ty xây dựng kém chất lƣợng. Đối với nhà thầu: Giảm tối đa chi phí tham giá đấu thầu Bước 3: Lập hồ sơ mời thầu. Hồ sơ mời thầu do chủ đầu tƣ hoặc đại diện của chủ đầu tƣ lập trình cơ quan chuyên môn quản lý nhà nƣớc là Phòng Công thƣơng thẩm định trình UBND huyện phê duyệt hồ sơ mời thầu và tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu.  Mục đích : Nêu rõ các thủ tục, trình tự, tài liệu và nội dung của các tài liệu trong hồ sơ cũng nhƣ thời gian mà nhà thầu và chủ đầu tƣ có thể chấp nhận đƣợc. Tạo điều kiện cho các nhà thầu chuẩn bị tốt hồ sơ dự thầu. 7 Là cơ sở để tổ chuyên gia, chủ đầu tƣ và cấp thẩm quyền xem xét quyết định trúng thầu.  Nội dung của hồ sơ mời thầu. Thƣ mời thầu; Mẫu đơn dự thầu; Chỉ dẫn đối với nhà thầu. Các điều kiện ƣu đãi nếu có; các loại thuế theo quy định của pháp luật; hồ sơ thiết kế kỹ thuật kèm theo bản tiên lƣợng và chỉ dẫn kỹ thuật, tiến độ thi công. Tiêu chuần đánh giá; điều kiện chung và điều kiện cụ thể của hợp đồng. Mẫu bảo lãnh dự thầu; mẫu thỏa thuận hợp đồng; mẫu bảo lãnh thực hiện hợp đồng. Bước 4: Gửi thƣ mời thầu hoặc thông báo mời thầu.  Mục đích của thƣ hoặc thông báo mời thầu. Giúp tất cả các nhà thầu có nguyện vọng, cơ hội để tham gia cạnh tranh với nhau. Thu hút đƣợc các nhà thầu nổi tiếng trong nƣớc và trên thế giới.  Yêu cầu của thƣ hoặc thông báo mời thầu. Thông báo mời thầu phải đƣợc thông báo rộng rãi trên Báo, tạp chí, các phƣơng tiện thông tin đại chúng của chính phủ, báo và tạp chí chuyên ngành và có thể đƣợc gửi tới các đoàn ngoại giao của các nƣớc có liên quan đang có mặt ở Việt Nam.  Nội dung thƣ hoặc thông báo mời thầu. Tên và địa chỉ của bên mời thầu. Khái quát dự án, địa điểm, thời gian xây dựng và các nội dung khác. Các điều kiện đối với nhà thầu; thời gian, địa điểm nhận hồ sơ mời thầu. Bước 5: Nhận và quản lý HSDT/ HSĐX. HSDT/ HSĐX do nhà thầu lập đƣợc dựa trên cơ sở của HSMT/ HSYC và trình độ kinh nghiệm năng lực, thực tế thăm hiện trƣờng của nhà thầu.  Mục đích của HSDT/ HSĐX. Là cơ sở của chủ đầu tƣ và chuyên gia xem xét đánh giá, đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định trúng thầu. 8