SÔÛ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO GIALAI
TRÖÔØNG TRUNG HOÏC PHOÅ THOÂNG
BAÙN COÂNG PHAN BOÄI CHAÂU
---TOÅ: HOAÙ
HÖÔÙNG DAÃN THIEÁT KEÁ
THÖÏC HAØNH - THÍ NGHIEÄM
HOAÙ HOÏC LÔÙP 12
(THEO CHÖÔNG TRÌNH THAY SAÙCH NAÊM 2008)
NGÖÔØI THÖÏC HIEÄN- GIAÙO VIEÂN: HOAØNG VAÊN HOAN
THAÙNG 11 NAÊM 2008
Giaùo vieân: Hoaøng Vaên Hoan -–Toå Hoaù–hoïc - Tröôøng THPT Phan Boäi Chaâu –- Gia lai
1
HÖÔÙNG DAÃN THIEÁT KEÁ THÖÏC HAØNH
HOAÙ HOÏC LÔÙP 11 CHÖÔNG TRÌNH CƠ BẢN
Chöông 2: CACBOHIĐRAT
BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 1
Baøi hoïc soá: 8 Teân baøi thöïc haønh:
Ñieàu cheá, tính chaát hoaù hoïc cuûa este vaø
SGK trang 38
cacbohiñrat
---12CB---
Tieát soá:
Thí nghieäm1. Ñieàu cheá etyl axetat
A. CAÙCH TIEÁN HAØNH.
- Cho ancol etylic, axit axetic moãi thöù 1 ml vaø 1 gioït axit sunfuric ñaëc vaøo moät oáng
nghieäm. Laéc ñeàu, ñoàng thôøi ñun caùch thuûy 5 -6 phuùt trong nöôùc noùng 65 – 70 0C
( hoaëc ñun nheï treân ngoïn löûa ñeøn coàn, khoâng ñun soâi). Laáy ra, laøm laïnh roài roùt theâm
vaøo 2 ml dung dòch NaCl baõo hoøa. Quan saùt hieän töôïng, giaûi thích vaø vieát phöông
trình phaûn öùng.
B. HÌNH VE.Õ
Thí nghieäm 2. Phaûn öùng xaø phoøng hoùa
THIEÁT KEÁ HÌNH VEÕ
1 gam
1
Khuaáy ñeàu
lieân tuïc
Môõ
Sau 8 - 10 phuùt
Roùt vaøo hoãn hôïp 4-5
ml dd NaCl baõo hoaø
4
1'
Daàu
rhöïc vaät
Hoaëc 1 gam
daàu TV
2-2,5 ml
2
dd NaOH
40%
baùt söù
Dung dòch NaCl
baõo hoaø
Thænh
thoaûng
theâm
vaøi gioït
nöôùc ñeå
giöõ theå
tích khoâng ñoåi
3
Nöôùc caát
CAÙCH TIEÁN HAØNH
Cho vaøo baùt söù nhoû khoaûng 1 gam
môõ ( hoaëc daàu thöïc vaät) vaø 2 -2,5
ml dd NaOH 40%. Ñun hoãn hôïp soâi
nheï vaø lieân tuïc khuaáy ñeàu baèng
ñuõa thuûy tinh. Thænh thoaûng theâm
vaøi gioït nöôùc ñeå giöõ theå tích hoãn
hôïp khoâng ñoåi. Sau 8 -10 phuùt, roùt
theâm vaøo hoãn hôïp 4 -5 ml dd NaCl
baõo hoøa. Khuaáy nheï, ñeå nguoäi
quan saùt. Giaûi thích vaø vieát PTHH.
Thöïc hieän tuaàn töï 1-2 -3 -4 . Sau böôùc 4 ñeå nguoäi quan saùt.
Giaùo vieân: Hoaøng Vaên Hoan -–Toå Hoaù–hoïc - Tröôøng THPT Phan Boäi Chaâu –- Gia lai
2
Thí nghieäm 3.phaûn öùng cuûa glucozô vôùi Cu(OH)2
A. CAÙCH TIEÁN HAØNH.
- Cho 5 gioït dung dòch CuSO4 5% vaøo oáng nghieäm sau ñoù cho theâm 1 ml dung dòch
NaOH 10%. Laéc nheï, gaïn boû phaàn dung dòch giöõ laïi phaàn keát tuûa Cu(OH) 2. Sau ñoù
cho theâm vaøo 2 ml dung dòch glucozô 1%, laéc nheï. Quan saùt hieän töôïng.
B. THIEÁT KEÁ HÌNH VEÕ
5 gioït
1
2 ml
dd
CuSO45%
1ml
4
2
3
dd
NaOH 10%
Gaïn laáy
keát tuû a
Cu(OH)2
Keát tuûa
Cu(OH)2
dd
glucozô
1% ddglucozo
5
laéc nheï, quan saùt
Thöïc hieän tuaàn töï caùc böôùc 1 -2 -3 -4 -5 theo chieàu muõi teân.
Thí nghieäm 4. Phaûn öùng cuûa hoà tinh boät vôùi iot
HÌNH VEÕ
CAÙCH TIEÁN HAØNH
-
Nöôùc iot
Nöôùc
iot
1
2
3
4
-
Hoà
tinh
boät
hoaëc
-
Cuû khoai
lang töôi
ñaõ caét
Nhoû 1-2 gioït
dd iot vaøo maët
caét cuûa cuû khoai
Cho 1-2 ml dung dòch hoà
tinh boät vaøo oáng nghieäm
(1), cho tieáp vaøi gioït dung
dòch iot (2). Quan saùt maøu
saéc, giaûi thích.
Ñun noùng dung dòch moät laùt
(3), sau ñoù ñeå nguoäi (4).
Quan saùt hieän töôïng thí
nghieäm, giaûi thích.
Coù theå laáy cuû khoai lang
töôi hoaëc saén töôi, caét boû
moät mieáng sau ñoù nhoû dung
dòch iot vaøo veát caét. Quan
saùt söï bieán ñoåi maøu saéc vaø
giaûi thích.
dd iot
CuSO
4
Chöông 4: POLIME VAØ VAÄT LIEÄU POLIME
Giaùo vieân: Hoaøng Vaên Hoan -–Toå Hoaù–hoïc - Tröôøng THPT Phan Boäi Chaâu –- Gia lai
3
BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 2
Teân baøi thöïc haønh:
Baøi hoïc soá: 16
Tieát soá:
Moät soá tính chaát cuûa protein vaø
SGK trang 78
21
vaät lieäu polime
---12CB--HÌNH VEÕ
CAÙCH TIEÁN HAØNH
Thí nghieäm 1: Söï ñoâng tuï protein khi ñun noùng.
2 - 3 ml
Ñun oáng nghieäm cho
ñeán soâi trong khoaûng1phuùt
Dung dòch protein 10%
(loøng traéng tröùng 10%)
- Cho vaøo oáng nghieäm 2-3 ml
dung dòch protein 10% ( loøng
traén traéng 10%) sau ñoù ñun
noùng oáng nghieäm treân ngoïn
löûa ñeøn coàn cho ñeán soâi trong
khoaûng 1 phuùt.
- Quan saùt hieän töôïng vaø giaûi
thích.
Thí nghieäm 2: Phaûn öùng maøu biure.
1
Dung dòch protein 10%
( loøng traéng tröùng 10%)
2
-
Cho vaøo oáng nghieäm 1
ml dung dòch protein
10%. 1ml dung dòch
NaOH 30% vaø 1 gioït
dung dòch CuSO4 2%.
-
Laéc nheï oáng nghieäm.
Quan saùt maøu vaø giaûi
thích.
1 ml
1 ml
dd
NaOH
30%
1 gioït
dd NaOH 30%
laéc nheï
3
dd Cu SO4
2%
Dung dòch CuSO4 2%
Thí nghieäm 3: Tính chaát cuûa moät vaøi vaät lieäu polime khi ñun noùng.
-
Caét thaønh
maûnh nhoû
1. Maøng moûng PE
3. Mieáng vaûi len
2. OÁng nhöïa baèng PVC
4. Sôïi xenlulozô ( boâng )
Laàn löôït
hô töøng
thöù moät
gaàn ngoïn
löûa ñeøn coàn.
Sau ñoù ñoát
töøng thöù moät
-
Duøng 4 keïp ñeå keïp 4
maãu vaät ( hình veõ). Hô
laàn löôït töøng maãu vaät
gaàn ngoïn löûa ñeøn coàn
vaøi phuùt. Quan saùt hieän
töôïng.
Sau ñoù ñoát töøng vaät
lieäu treân. Quan saùt söï
chaùy vaø muøi. Giaûi
thích.
Giaùo vieân: Hoaøng Vaên Hoan -–Toå Hoaù–hoïc - Tröôøng THPT Phan Boäi Chaâu –- Gia lai
4
Thí nghieäm 4: Phaûn öùng cuûa moät vaøi vaät lieäu polime vôùi kieàm.
A.
-
CAÙCH TIEÁN HAØNH
Cho vaøo 4 oáng nghieäm rieâng reõ laø 4 maãu vaät lieäu ñaõ ñöôïc chuaån bò ( hình veõ).
Cho vaøo moãi oáng 2ml dung dòch NaOH 10%.
Ñun töøng oáng nghieäm ñeán soâi. Ñeå nguoäi. Quan saùt.
-
Gaïn töøng oáng nghieäm sang oáng nghieäm khaùc, boû phaàn raén laáy phaàn loûng
töông öùng laø caùc dung dòch 1’, 2’, 3’ vaø 4’.
-
Cho vaøi gioït dung dòch HNO3 20% vaøo oáng 1’ vaø 2’ sau ñoù cho theâm vaøi gioït
AgNO3 1%. Quan saùt hieän töôïng vaø giaûi thích.
- Cho theâm vaøo oáng 3’ vaø 4’ vaøi gioït CuSO 4. quan saùt roài ñun noùng ñeán soâi.
Quan saùt hieän töôïng vaø giaûi thích.
B. THIEÁT KEÁ HÌNH VEÕ.
Chuaån bò: Caùc vaät lieäu polime
1. Maøng moûng PE 2. OÁng nhöïa baèng PVC 3. Mieáng vaûi len
4. Sôïi xenlulozô ( boâng )
Tieán haønh thí nghieäm theo trình töï:
1'
OÁng 1
boû maøng
PE
1
1
1
1'
Axit h oùa b aèn g
dd HNO3 20 %
2'
OÁng 2
boû maåu
PVC
OÁng 3
boû sôi
ï len
OÁng 4
boû boâng
sôïi vaûi
2
2
2
2'
3
3
3
3'
4
Cho caùc Moãi oáng
vaät lieäu
nhoû vaøo
polime
2ml dd
vaøo töøng NaOH 10%
oáng
4
4
2'
Axit h oùa b aèn g
dd HNO3 20 %
Theâm vaøi
g io ït dd
AgNO3 1 %
3'
3'
Quan
saùt
Theâm vaøi
g io ït dd
CuSO4 2%
4'
4'
Ñun caùc Ñeå nguoäi
oáng ñeán quan saùt
soâi
1'
Theâm vaøi
g io ït dd
AgNO3 1 %
Gaïn boû
phaàn raén
laáy laïi
phaàn loûng
4'
Theâm vaøi
g io ït dd
CuSO4 2%
Quan
saùt
roài
ñun
noùng
ñeán
soâi
Quan saùt caùc
hieän töôïng
vaø giaûi thích.
Thöïc hieän tuaàn töï theo chieàu muõi teân naøy
Giaùo vieân: Hoaøng Vaên Hoan -–Toå Hoaù–hoïc - Tröôøng THPT Phan Boäi Chaâu –- Gia lai
5
Chöông 5: ÑAÏI CÖÔNG VEÀ KIM LOAÏI
BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 3
Teân baøi thöïc haønh:
Baøi hoïc soá: 24
Tính chaát, ñieàu cheá kim loaïi, söï aên
SGK trang 104
moøn kim loaïi
---12CB--HÌNH VEÕ
Tieát soá:
CAÙCH TIEÁN HAØNH
Thí nghieäm 1: Daõy ñieän hoùa cuûa kim loaïi
-
Cho vaøo moãi oáng 3ml dd HCl loaõng
1
2
3
-
dd HCl
loaõng
-
Sau ñoù cho vaøo 3 oáng 3 maåu kim loaïi töông
öùng coù kích thöôùc töông ñöông laø Al, Fe, Cu
1'
Maåu
nhoâm
2'
Maåu
saét
Maåu
ñoàng
3'
-
keïp goã
Cho vaøo 3 oáng nghieäm, moãi
oáng 3 ml dung dòch HCl loaõng.
Cho 3 kim loaïi laø Al, Fe, Cu
coù kích thöôùc töông ñöông vaøo
3 oáng.
Quan saùt, so saùnh löôïng boït
khí thoaùt ra ôû töøng oáng
nghieäm.
Ruùt ra keát luaän veà möùc ñoä
hoaït ñoäng hoùa hoïc cuûa töøng
kim loaïi.
Coù theå ñaët caùc oáng nghieäm treân giaù.
Thí nghieäm 2: Ñieàu cheá kim loaïi baèng caùch duøng kim loaïi maïnh khöû ion cuûa
kim loaïi yeáu trong dung dòch.
-
Ñinh saét saïch
-
dd CuSO4
2%
Dung dòch
CuSO4 2%
Ñinh saét saïch thaû vaøo
dd CuSO4 ñeå sau 10 phuùt
-
Thí nghieäm 3: AÊn moøn hoùa hoïc
Vieân keõm
3ml
A xit
Sunfuric
Dung dòch
H 2SO 4 loaõn g
Vieân
keõm
1
Nhoû theâm
vaøo oán g 1
Quan
saùt
boït
khí
2
thoaùt
ra
dd
Cu SO4
2-3 gioït
dung dòch
CuSO 4
1'
2'
OÁn g 2 giöõ nguyeân
3ml
* Sau cuøn g ruùt ra keát luaän vaø giaûi thích
So
saùn h
löôïn g
boït
khí
thoaùt
ra ôû
2 oán g
Boû moät ñinh saùt ñaõ caïo
saïch gæ vaøo dung dòch
CuSO4.
Ñôïi sau khoaûng 10 phuùt,
quan saùt maøu treân ñinh saét
vaø maøu cuûa dung dòch.
Ruùt ra keát luaän vaø vieát
phöông trình hoùa hoïc.
- Roùt vaøo 2 oáng nghieäm , moãi
oáng 3 ml dung dòch H2SO4
loaõng vaø cho vaøo moãi oáng moät
vieân keõm.
- Quan saùt boït khí thoùa ra ôû 2
oáng.
- Nhoû theâm 2 -3 gioït dung dòch
CuSO4 vaøo oáng 1.
- Quan saùt löôïng boït khí thoaùt
ra ôû oáng 1 vaø oáng 2.
- Ruùt ra keát luaän vaø giaûi thích.
Giaùo vieân: Hoaøng Vaên Hoan -–Toå Hoaù–hoïc - Tröôøng THPT Phan Boäi Chaâu –- Gia lai
6
Chöông 6 : KIM LOAÏI KIEÀM , KIM LOAÏI KIEÀM THOÅ, NHOÂM
BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 4
Baøi hoïc soá: 30
SGK trang 135
---11CB--HÌNH VEÕ
Teân baøi thöïc haønh:
Tieát
Tính chaát cuûa natri, magie, nhoâm soá:
vaø hôïp chaát cuûa chuùng
CAÙCH TIEÁN HAØNH
Thí nghieäm1: So saùnh khaû naêng phaûn öùng cuûa Na. Mg, Al vôùi nöôùc
Maåu natri
nhoû baèng
haït gaïo
1
Nöôùc + vaøi gioït
34
phenolphtalein /
Ñaët vaøo giaù
2
Maåu magie
5 ml nöôùc + vaøi
gioït phenolphtalein
Quan saùt hieän töôïng xaûy ra
Ñaët vaøo giaù
3
Sau cuøng
ñun, quan
saùt
Maåu nhoâm
caïo saïch lôùp
oxit
5 ml nöôùc + vaøi
gioït phenolphtalein
Quan saùt hieän töôïng xaûy ra
Sau cuøng
ñun, quan
saùt
- Roùt vaøo oáng nghieäm 1 cao ñeán
¾ oáng nöôùc, cho theâm vaøi gioït
dung dòch phenolphtalein, ñaët oáng
nghieäm vaøo giaù vaø boû vaøo oáng
nghieäm maåu natri baèng haït gaïo.
- OÁng nghieäm thöù 2 roùt vaøo 5 ml
nöôùc, theâm vaøi gioït dung dòch
phenolphtalein, ñaët oáng nghieäm
vaøo giaù vaø boû vaø oáng maåu kim
loaïi magie. Quan saùt hieän töôïng.
- OÁng nghieäm thöù 2 roùt vaøo 5 ml
nöôùc, theâm vaøi gioït dung dòch
phenolphtalein, ñaët oáng nghieäm
vaøo giaù vaø boû vaø oáng maåu kim
loaïi nhoâm caïo saïch lôùp oxit treân
beà maët. Quan saùt hieän töôïng.
- Ñun noùng caû oáng 2 vaø 3 quan
saùt.
- So saùnh möùc ñoä phaûn öùng ôû caû 3
oáng. Vieát caùc PTHH ñaõ xaûy ra.
Thí nghieäm 2: Nhoâm taùc duïng vôùi dung dòch kieàm
2- 3ml
Quan saùt
boït khí
thoaùt ra
dd NaOH
loaõng
dd NaOH Boû theâm moät
loaõng
maåu nhoâm
- Roùt 2 -3 ml dung dòch NaOH
loaõng vaøo oáng nghieäm vaø boû vaøo
ñoù moät maåu nhoâm.
- Ñun noùng nheï ñeå phaûn öùng xaûy
ra nhanh hôn.
- Quan saùt boït khí thoaùt ra.
- Vieát PTHH caûu caùc phaûn öùng.
Ñun noùng
Giaùo vieân: Hoaøng Vaên Hoan -–Toå Hoaù–hoïc - Tröôøng THPT Phan Boäi Chaâu –- Gia lai
7
Thí nghieäm 3: Tính chaát löôõng tính cuûa Al(OH)3
1'
1
3ml
dd
AlCl 3
3ml
dung dòch
AlCl3
2
Nhoû
dd ñeán
NH3 dö
1''
dd
H2SO4
Laéc nheï
dd H2SO4
2'
2''
dd
NaOH
dd NaOH
Coù theå ñaët caùc oáng nghieäm treân giaù
Laéc nheï
- Roùt vaøo 2 oáng nghieäm
(1 vaø 2) , moãi oáng 3 ml
dung dòch AlCl3 roài nhoû
ñeán dö dung dòch NH3 ñeå
thu ñöôïc keát tuûa Al(OH)3 (
1’ vaø 2’).
- Nhoû dung dòch H2SO4
loaõng vaøo oáng 1’, laéc nheï
(1’’)ï. Quan saùt hieän töôïng.
- Nhoû dung dòch NaOH
vaøo oáng 2’, laéc nheï (2’’).
Quan saùt hieän töôïng.
- Vieát PTHH cuûa caùc phaûn
öùng vaø giaûi thích hieän
töôïng.
Giaùo vieân: Hoaøng Vaên Hoan -–Toå Hoaù–hoïc - Tröôøng THPT Phan Boäi Chaâu –- Gia lai
8
Chöông 7: SAÉT VAØ MOÄT SOÁ KIM LOAÏI QUAN TROÏNG
BAØI THÖÏC HAØNH SOÁ 5
Teân baøi thöïc haønh:
Baøi hoïc soá: 39
Tieát soá:
Tính chaát hoaù hoïc cuûa saét, ñoàng vaø
SGK trang 168
nhöõng hôïp chaát cuûa saét, crom
---12CB--HÌNH VEÕ
CAÙCH TIEÁN HAØNH
Thí nghieäm 1: Ñieàu cheá FeCl2
- Cho ñinh saét saïch vaøo oáng
nghieäm. Roùt theâm vaøo 3 -4 ml
dung dòch HCl. Ñun noùng nheï
ñeå thaáy boït khí suûi leân.
- Nhaän xeùt maøu cuûa dung dòch
taïo thaønh khi phaûn öùng gaàn keát
thuùc ( khi boït suûi chaäm).
- Vieát PTHH caûu phaûn öùng.
3-4ml
Ñun
noùng
nheï
dd HCl
Ñinh saét
saïch
Dung dòch
HCl
Thí nghieäm 2: Ñieàu cheá Fe(OH)2
A. CAÙCH TIEÁN HAØNH.
- Ñun soâi 4 -5 ml dung dòch NaOH trong oáng nghieäm ñeå ñaåy heát khí oxi hoùa tan
trong dung dòch, roùt nhanh 2 -3 ml dung dòch FeCl 2 (vöøa ñieàu cheá ñöôïc ôû thí
nghieäm 1) vaøo dung dòch NaOH.
- Quan saùt maøu keát tuûa thu ñöôïc. Giöõ keát tuûa naøy ñeán cuoái buoåi thí nghieäm ñeå
quan saùt tieáp. Vieát PTHH cuûa phaûn öùng.
B. THIEÁT KEÁ HÌNH VEÕ
Saûn phaåm
phaûn öùng
ôû thí nghieäm 1
1
1'
1
Boû
ñinh ra
Laáy phaàn
dung dòch
FeCl2
1
2
Roùt nhanh
oáng 1 vaøo
oáng 2
2'
2
Ñun soâi oáng nghieäm 2
chöùa 4 -5 ml dd NaOH
ñeå ñuoåi heát oxi tan
trong dd NaOH
Quan saùt
Coù theå ñaët caùc oáng nghieäm treân giaù vaø duøng keïp oáng nghieäm
Giaùo vieân: Hoaøng Vaên Hoan -–Toå Hoaù–hoïc - Tröôøng THPT Phan Boäi Chaâu –- Gia lai
9
Thí nghieäm 3: Thöû tính oxi hoùa cuûa K2Cr2O7 .
Ñinh saét
caïo saïch gæ
OÁng nghieäm
chöùa saün
4 - 5 ml H2SO4
loaõng
dd
K2Cr2O7
Nhoû töøng
gioït
Qan saùt hieän
töôïng xaûy ra
Ñieàu cheá dd FeSO4
- Ñieàu cheá FeSO 4 baèng caùch duøng
ñinh saét ñaõ caïo saïch gæ vaøo oáng
nghieäm chöùa 4 -5 ml dung dòch
H2SO4 loaõng.
- Nhoû daàn töøng gioït dung dòch
K2Cr2O7 vaøo dung dòch FeSO4 vöøa
ñieàu cheá ñöôïc, laéc oáng nghieäm.
- Quan saùt hieän töôïng xaûy ra.
dd FeSO4
Thí nghieäm 4: Phaûn öùng cuûa ñoàng vôùi dung dòch H2SO4 ñaëc, noùng.
A. CAÙCH TIEÁN HAØNH:
- Cho 1-2 mieáng ñoàng vaøo oáng nghieäm chöùa 2 -3 ml dung dòch H2SO4 ñaëc roài ñun
noùng.
- Quan saùt hieän töôïng xaûy ra vaø vieát PTHH cuûa phaûn öùng.
- Nhoû vaøi gioït dung dòch NaOH vaøo dung dòch vöøa thu ñöôïc.
- Tieáp tuïc quan saùt hieän töôïng vaø vieát PTHH cuûa phaûn öùng.
B. HÖÔÙNG DAÃN THIEÁT KEÁ :
dd
NaOH
Vaøi
gioït
Mieáng ñoàng
OÁng nghieäm
chöùa 2- 3ml
dd H2SO4 ñaëc
Ñun noùng
roài quan saùt (1)
dd CuSO4
thu ñöôïc
Quan saùt (2)
Haø Giang
Giaùo vieân: Hoaøng Vaên Hoan -–Toå Hoaù–hoïc - Tröôøng THPT Phan Boäi Chaâu –- Gia lai
10
Giaùo vieân: Hoaøng Vaên Hoan -–Toå Hoaù–hoïc - Tröôøng THPT Phan Boäi Chaâu –- Gia lai
11
- Xem thêm -