Tài liệu Skkn một số biện pháp nâng cao chất lượng phát triển thể chất cho trẻ 4 5 tuổi

Phần I: THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN 1.Tên sáng kiến: Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 4-5 tuổi. 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Lĩnh vực phát triển thể chất. 3. Tác giả: Họ và tên: Nguyễn Thị Hiền. Nam (nữ): Nữ Ngày, tháng/ năm sinh: 26/5/1983. Trình độ chuyên môn: Đại học Mầm non. Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên trường Mầm non An Lạc Điện thoại: 0974032634. 4. Đồng tác giả (nếu có) Họ và tên; Ngày tháng/ năm sinh; Trình độ chuyên môn; Chức vụ, đơn vị công tác; Điện thoại 5.Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Trường Mầm non An Lạc- xã An Lạc, thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương. 6. Đơn vị áp dụng sáng kiến lần đầu: Trường Mầm non An Lạc. 7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: Cơ sở vật chất trường lớp, trẻ tại lớp và các trang thiết bị phục vụ cho công tác chăm sóc nuôi dưỡng và giáo dục trẻ. 8. Thời gian áp dụng sáng kiến lần đầu: Tháng 09 năm 2014 đến tháng 2 năm 2015. HỌ TÊN TÁC GIẢ XÁC NHẬN CỦA CƠ QUAN ĐƠN VỊ ÁP DỤNG SÁNG KIẾN Nguyễn Thị Hiền 1 TÓM TẮT SÁNG KIẾN 1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến. Mục tiêu của giáo dục mầm non là nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ. Để trẻ thực hiện tốt các hoạt động ở trường, lớp, trước hết đòi hỏi trẻ phải có một thể lực tốt. Chính vì vậy việc giúp trẻ nâng cao chất lượng giáo dục thể chất là một việc làm vô cùng quan trọng, đòi hỏi người giáo viên phải thực sự yêu nghề, yêu trẻ, đem hết tâm huyết của mình nhằm tìm tòi, sáng tạo ra những phương pháp phù hợp với khả năng của trẻ, giúp trẻ lĩnh hội kiến thức đầy đủ một cách nhẹ nhàng. 2. Điều kiện, thời gian, đối tượng áp dụng sáng kiến. Để góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trong nhà trường tôi đã mạnh dạn lựa chọn nội dung: “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 4-5 tuổi’’ để nghiên cứu và áp dụng từ tháng 9/2014 đến thời điểm 02/2015 tại lớp mẫu giáo 4-5 tuổi của trường mầm non nơi tôi công tác. Để các hoạt động của trẻ đạt được kết quả tốt cần có các điều kiện sau: - Giáo viên có nhiệt huyết, quan tâm đến trẻ, linh hoạt sáng tạo trong công việc, có trình độ chuyên môn đạt chuẩn trở lên. Nắm bắt được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. - Có đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng dạy học, đồ chơi phục vụ cho trẻ được làm quen với các hoạt động giáo dục thể chất. 3. Nội dung sáng kiến. Trong nội dung sáng kiến tôi chỉ ra một số tồn tại và đưa ra một số biện pháp nhằm tạo hứng thú của trẻ đối với lĩnh vực giáo dục thể chất như sau: + Xây dựng dự kiến kế hoạch giáo dục phát triển thể chất. + Tham mưu với ban giám hiệu nhà trường mua bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động phát triển thể chất. + Xây dựng môi trường trong và ngoài lớp để tuyên truyền. + Tận dụng môi trường hoạt động để giáo dục phát triển thể chất cho trẻ mọi lúc mọi nơi. 2 + Các hoạt động giáo dục dinh dưỡng. * Tính mới tính sáng tạo của sáng kiến: Lĩnh vực phát triển thể chất trong trường mầm non không phải là mới mẻ. Nhưng việc cho trẻ làm quen chưa thực sự hiệu quả. Việc áp dụng các biện pháp tôi đưa ra đã giúp cho giáo viên nhẹ nhàng hơn trong việc truyền thụ kiến thức đến trẻ. Trẻ hứng thú, hào hứng hơn trong các hoạt động giáo dục thể chất. * Khả năng áp dụng sáng kiến: Các biện pháp của tôi có khả năng áp dụng rộng rãi tại các nhóm lớp khác trong trường và trong các trường mầm non tùy thuộc vào thực tế của từng nhóm, lớp và từng trường. * Lợi ích của sáng kiến: Áp dụng tốt các biện pháp “Nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 4-5 tuổi’’ sẽ mang lại nhiều lợi ích trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ: Giáo viên có nhận thức sâu sắc, chính xác hơn về tầm quan trọng, ý nghĩa của việc giáo dục phát triển thể chất cho trẻ. Giáo viên biết cách xây dựng kế hoạch thực hiện hoạt động thuộc lĩnh vực phát triển thể chất phù hợp đảm bảo mục tiêu đề ra. Tạo được niềm tin và huy động được sự hợp tác, phối hợp nhiệt tình của phụ huynh tạo điều kiện tốt cho các nhóm, lớp và nhà trường nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ. 4. Khẳng định giá trị, kết quả của sáng kiến. Thực hiện tốt các biện pháp trên đã mang lại nhiều kết quả đáng kể: Giúp cho giáo viên và trẻ có đủ các đồ dùng, trang thiết bị cần thiết để các bài hoạt động có nội dung phát triển thể chất được chủ động hơn, đạt hiệu quả tốt nhất. Tạo nhiều cơ hội cho trẻ được thực hiện đúng, đủ, chính xác các bài tập vận động, giúp trẻ năng động hơn, khỏe mạnh, tự tin hơn và có một cơ thể phát triển hài hòa cả về thể chất đến tinh thần. 5. Đề xuất, khuyến nghị. + Đối với các nhà trường: Cần đầu tư đủ các loại đồ dùng, đồ chơi trang thiết bị cần thiết để giúp giáo viên và trẻ thực hiện tốt các nội dung phát triển thể chất cho trẻ. Tích cực tổ chức chuyên đề về nội dung này. + Đối với cấp trên: Tạo nhiều cơ hội cho giáo viên được trao đổi kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau về nội dung giáo dục phát triển thể chất. 3 Phần II MÔ TẢ SÁNG KIẾN 1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến Nhà thơ Hoàng Trung Thông đã viết: “Bàn tay ta làm nên tất cả Có sức người, sỏi đá cũng thành cơm” Để khiến “sỏi đá“ thành “cơm” con người phải bỏ ra biết bao mồ hôi, công sức và nếu như không có một sức khỏe tốt thì làm sao con người có thể thực hiện được những công việc ấy. Để có sức khỏe tốt điều cần thiết là bản thân mỗi con người phải nhận thức được tầm quan trọng của việc giữ gìn và rèn luyện sức khỏe. Như một cái cây dù to lớn đến mấy nhưng gốc rễ không bám chặt được vào đất thì sớm hay muộn cũng sẽ bị lụi dần. Con người chúng ta cũng vậy, được phát triển với đủ năm mặt: Đức- trí- lao- thể- mỹ, sẽ là một con người toàn diện. Chính vì vậy, phát triển thể chất là 1 trong 5 mặt không thể thiếu của con người toàn diện ấy. Không phải đến khi con người lớn khôn mới cần quan tâm đến vấn đề này mà ngay từ lứa tuổi mầm non việc phát triển thể chất là vô cùng quan trọng. Nó không chỉ giúp trẻ phát triển hình thái cơ thể bên ngoài mà nó còn là tiền đề giúp trẻ phát triển nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội và tính thẩm mỹ. Trẻ mầm non, nhất là trẻ 4-5 tuổi chúng đang trong giai đoạn hình thành nhân cách và muốn thể hiện cái “tôi” của mình trẻ muốn được trải nghiệm thế giới xung quanh để tìm tòi khám phá. Hoạt động giáo dục thể chất chính là một trong những hoạt động rất được trẻ thích thú, nó là một trong những hoạt động mang tính tích hợp các nội dung giáo dục trong trường mầm non. Khi tham gia hoạt động, trẻ không chỉ được vận động một cách thoải mái, tích cực để phát triển thể lực và thể chất mà qua hoạt động giáo dục thể chất trẻ còn được rèn luyện tính kỷ luật, biết hợp tác chia sẽ cùng bạn và quan trọng hơn nữa là giúp trẻ nhận biết được những điều kiện cần thiết để có một cơ thể khỏe mạnh thông qua các hoạt động giáo dục dinh dưỡng (ích lợi của việc ăn uống đủ chất, tác dụng của việc luyện tập thể dục thường xuyên, …) 4 Trường mầm non nơi tôi công tác có điều kiện thuận lợi sân chơi rộng rãi thoáng mát, từ nhiều năm trước trường đã có đầy đủ đồ dùng đồ chơi phục vụ cho việc tập luyện thể dục và vui chơi của trẻ. Nhưng việc truyền thụ kiến thức đến trẻ là thụ động một chiều. Cô giáo hoạt động là chủ đạo, trẻ chỉ quan sát và làm theo nên không phát huy được tính tích cực của trẻ, trẻ nhanh nhàm chán, kết quả đạt được chưa cao. Năm học 2014-2015, lớp mẫu giáo 4-5 tuổi do tôi chủ nhiệm với tổng số 25 trẻ, số lượng trẻ ít nhưng tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng và thấp còi cao hơn so với toàn trường. Ngay từ đầu năm học tôi đã tìm hiểu điều kiện thực tế của trường, đặc điểm tâm sinh lý của trẻ để đưa ra một số biện pháp để tổ chức các hoạt động giáo dục thể chất cho trẻ nhằm thu hút sự tham gia tích cực của trẻ vào hoạt động, trẻ được phát huy tối đa tính tích cực, sáng tạo và đạt được kết quả tốt. Chính vì vậy tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 4-5 tuổi” mà tôi đã áp dụng thành công. 2. Cơ sở lý luận của vấn đề. Giáo dục thể chất là một bộ phận của giáo dục nói chung, cũng như các ngành giáo dục khác, giáo dục thể chất bao gồm những nhiệm vụ giáo dục, giáo dưỡng thông qua quá trình sư phạm hoặc thực hiện dưới hình thức tự học. Hoạt động giáo dục thể chất là một hoạt động không thể thiếu trong chương trình giáo dục mầm non, nó giúp cho con người phát triển cân đối, khỏe mạnh, năng động, góp phần thực hiện tốt các hoạt động. * Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nghiên cứu: Đề tài được tiến hành nghiên cứu và thực hiện tại trường mầm non nơi tôi công tác. * Mục đích nghiên cứu Nhằm nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 4-5 tuổi. * Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp quan sát - Phương pháp trò chuyện - Phương pháp trải nghiệm 5 - Phương pháp thực hành. - Phương pháp kiểm tra đánh giá 3. Thực trạng của vấn đề. 3.1. Điều tra thực trạng là một việc làm hết sức cần thiết, giúp cho giáo viên nắm bắt được những điều kiện thuận lợi, những khó khăn, vướng mắc thiết thực để đề ra hướng giải quyết phù hợp nhất giúp mọi hoạt động diễn ra đạt hiệu quả cao. 3.2. Để tiến hành điều tra thực trạng về việc phát triển thể chất của trẻ lớp tôi, tôi đã tiến hành một số việc làm sau: Đầu năm học, tôi trao đổi với trẻ về tên, kỹ năng tập những bài tập vận động và những nội dung giáo dục dinh dưỡng sức khỏe của độ tuổi 3-4 tuổi (năm trước trẻ đã được học). Tiến hành đánh giá kết quả thực hiện về giáo dục phát triển thể chất của trẻ tên các tiết học đầu năm. Khảo sát tình hình cơ sở vật chất, các góc tuyên truyền của lớp và của trường về nội dung giáo dục thể chất. 3.3. Kết quả điều tra tôi thu được: * Ưu điểm: Nhà trường có diện tích khuôn viên rộng rãi, sân chơi, bãi tập có đủ các điều kiện cho trẻ hoạt động. Trẻ lớp tôi số lượng không quá đông (25 trẻ), rất thuận lợi cho giáo viên tổ chức các hoạt động nói chung và hoạt động thêt chất nói riêng. Diện tích phòng học 54m2, có đầy đủ các đồ dùng trang thiết bị phục vụ phát triển thể chất như: Vòng, gậy thể dục, cổng chui, cột ném bóng, các loại thực phẩm mô hình,… * Tồn tại: Tuy có những điều kiện thuận lợi như vậy nhưng thực trạng các mặt tồn tại không ít, khiến bản thân tôi rất băn khoăn suy nghĩ: Trẻ hầu như không nhớ được các bài tập đã được học trong năm học trước, chỉ nhớ một số bài dễ như “Bật liên tục qua các vòng”, “Ném xa”, “Nhảy lò cò”, … Đặc biệt kỹ năng tập chỉ theo cảm tính, không đúng quy định. Các tiết học thể dục kỹ năng đầu năm chất lượng trẻ tập thành thạo được tôi đánh giá tốt, khá rất ít. Trên mỗi tiết trẻ thường hứng thú phần đầu, còn sau dần thì trẻ nhàm chán, 6 không muốn tập. Kỹ năng tập các bài tập trẻ nhanh quên, nhiều đồ dùng phát triển vận động còn thiếu, phải thay thế bằng đồ dùng không đúng quy cách như: Ghế thể dục, thang để trèo, ván dốc, đường zíc zắc,… Môi trường hoạt động còn nghèo nàn, các góc tuyên truyền hầu như chỉ có nội dung giáo dục dinh dưỡng sức khỏe chứ chưa có về phát triển vận động. * Bảng tổng hợp kết quả đánh giá kỹ năng tập bài tập phát triển vận động trên lớp học thể dục tại lớp tôi: Đánh giá kết quả của trẻ Tháng/ năm 9/2014 Tổng số trẻ 25 Tốt Khá Số lượng Tỷ lệ Số lượng 6 24% 5 Đạt yêu cầu Tỷ Số lệ lượng 20% 7 Chưa ĐYC Tỷ lệ Số lượng Tỷ lệ 28% 7 28% Qua bảng tổng hợp kết quả điều tra thực trạng, tôi thấy cần phải có những giải pháp cụ thể để nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ, sau đây là một số biện pháp tôi đã áp dụng. 4. Các giải pháp, biện pháp thực hiện 4.1 Xây dựng dự kiến kế hoạch giáo dục phát triển thể chất: Để giúp cho giáo viên chủ động trong quá trình thực hiện và không mất thời gian, vì nếu không xây dựng kế hoạch dự kiến thì mỗi khi đến một chủ đề mới lại phải xem lại tất cả các chủ đề trước xem nội dung nào dạy rồi, nội dung nào chưa dạy. Xây dựng kế hoạch sẽ tránh được sự trùng lặp và bỏ sót các nội dung. Chính vì vậy, ngay từ đầu năm học tôi đã chú ý đến công tác xây dựng dự kiến kế hoạch. 4.1.1. Dự kiến kế hoạch 35 tuần thực học: Tôi dựa vào chương trình khung về nội dung giáo dục phát triển thể chất cho trẻ 4-5 tuổi để xây dựng dự kiến kế hoạch cho 35 tuần năm học 2014-2015, theo từng chủ đề mà nhà trường đã dự kiến. Trong việc xây dựng kế hoạch này, tôi đặc biệt chú ý đảm bảo nội dung từ dễ đến khó, từ những vận động đơn giản đến những vận động phức tạp, đảm bảo mỗi tiết học thể dục kỹ năng đều có 2 7 vận động (1 vận động mới + 1 vận động cũ hoặc trò chơi vận động), 2 vận động này không cùng 1 loại vận động. Ví dụ: Vận động cơ bản chọn: “Ném xa băng 1 tay” Trò chơi vận động: “Chạy tiếp cờ” Các nội dung trong chương trình giáo dục mầm non quy định cho trẻ 4-5 tuổi về vận động cơ bản không đủ cho 35 tuần, tôi đã xin ý kiến tổ chuyên môn và thực hiện theo cách đầu năm học sẽ xây dựng một số bài tập có kỹ năng tập khó của độ tuổi 3-4 tuổi mà năm trước trẻ đã học, cuối năm học xây dựng một số kỹ năng tập dễ của độ tuổi 5-6 tuổi (năm sau trẻ sẽ học) để trẻ được làm quen. Ví dụ: chủ đề “Thế giới động vật”- Thời gian thực hiện 4 tuần PTTC PTNT - Lăn bóng bằng 2 Những con vật tay và đi theo bóng. đáng yêu. - TCVĐ: Bắt vịt trên cạn - Dạy trẻ nhận biết đếm đúng - Bật xa 35- 40cm. nhóm có 3 đối - TCVĐ: Chó sói xấu tượng. Số 3. tính - Bé biết gì về động vật sống trong rừng. -Trườn theo hướng Dạy trẻ so sánh thẳng. thêm bớt tạo sự - TCVĐ: Chuyền bằng nhau trong bóng. phạm vi 3. Những loại côn - Ném xa bằng 1 tay. trùng bé biết. - TCVĐ: Chạy tiếp cờ PTNN PTTM Truyện: Cáo thỏ - Xé dán con vịt và gà trống. - Âm nhạc: Gà trống, mèo con và cún con Truyện: Dê con nhanh trí. Thơ: Cá ngủ ở - Vẽ con cá. đâu. - Âm nhạc: Cá vàng bơi. Kể chuyện theo -Vẽ con bướm chủ đề. bằng vân tay. - Âm nhạc: Sinh hoạt văn nghệ theo chủ đề. 4.1.2. Xây dựng kế hoạch lồng ghép vào các lĩnh vực khác. Các hoạt động giáo dục thể chất trước đây chỉ tiến hành trên các giờ thể dục kỹ năng thường làm cho trẻ nhàm chán, nhanh quên và mệt mỏi ít gây hứng thú, trẻ không tập trung vào tập. Vì vậy để trẻ làm quen với các kỹ năng 8 mới hay củng cố rèn luyện các kỹ năng đã học, tôi đặc biệt chú ý đến xây dựng kế hoạch tích hợp lồng ghép vào các lĩnh vực khác. Kế hoạch này tôi không xây dựng ngay từ đầu năm học mà tôi xây dựng vào kế hoạch từng chủ đề, bởi vì sau mỗi chủ đề tôi mới nắm bắt được kỹ năng thực hiện của từng bài tập của trẻ để có kế hoạch điều chỉnh, bổ sung phù hợp. Nếu 1 bài tập tôi thấy đa số trẻ chưa đạt yêu cầu, tôi có thể tích hợp lồng ghép vào hoạt động trong lĩnh vực khác để luyện thêm. Ví dụ: Bài tập “Bò chui qua cổng” được tôi tích hợp vào tiết khám phá xã hội “Tìm hiểu về công việc của các chú bộ đội” rất thành công, trẻ hào hứng thực hiện tập làm các chú bộ đội tập luyện. 4.2. Tham mưu với ban giám hiệu nhà trường mua bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động phát triển thể chất. Đồ dùng trực quan có thể nói là một khâu quyết định đến sự thành công của mọi hoạt động giáo dục mầm non. Đặc biệt là hoạt động giáo dục phát triển thể chất, gần như 100% các hoạt động đều gắn với các đồ dùng trực quan đi kèm. Chính vì vậy mà việc chuẩn bị đầy đủ đồ dùng cho các hoạt động là một việc làm rất cần thiết, tạo sự hứng thú và cố gắng tập luyện của trẻ. Do vậy tôi kết hợp với các đồng chí dạy khối 4-5 tuổi của trường cùng rà soát lại các nội dung đã dự kiến trong năm học cần đến những thiết bị đồ dùng gì, xem những đồ dùng nào đã có, những đồ dùng nào cần sửa chữa, những gì còn thiếu cần làm và bổ sung thêm. Sau đó tôi xây dựng kế hoạch cụ thể từng đồ dùng trang thiết bị cần thiết cho các hoạt động, tham mưu với bán giám hiệu nhà trường, đồng thời tôi sưu tầm các phế liệu tự tạo một số đồ dùng phù hợp với các hoạt động. Ví dụ: Cắt dán băng giấy rộng 35-40cm thành dòng suối để trẻ bật qua; xé các sợi dây nilon buộc thành quả cầu cho trẻ tập thể dục; dùng sợi dây thừng dán tạo thành đường zíc zắc; xếp chồng 2 lon bia đề trẻ đi bước qua chướng ngại vật,…. 4.3. Xây dựng môi trường trong và ngoài lớp để tuyên truyền. 9 4.3.1. Xây dựng các góc tuyên truyền: Để trẻ lĩnh hội được kiến thức về giáo dục thể chất một cách nhẹ nhàng không gò bó, thì việc tạo môi trường cho trẻ làm quen là hết sức quan trọng. Do đó tôi đã sưu tầm những hình ảnh liên quan đến phát triển vận động từ sách, báo, tranh ảnh tạo thành các góc tuyên truyền ở trong và ngoài lớp học. Hàng ngày trẻ sẽ được nhìn thấy các hoạt động giáo dục thể chất, trẻ có thể tự trao đổi với các bạn về các hình ảnh vận động, đặc biệt trẻ có thể tự tập theo những hình ảnh minh họa vào các giờ đón trẻ hoặc giờ hoạt động góc… ( Ảnh góc tuyên truyền về nội dung GDPT thể chất của lớp tôi) 4.3.2. Làm đồ dùng đồ chơi phát triển thể chất: Để trẻ có hứng thú tham gia rèn luyện thể chất tôi đã lên kế hoạch vận động phụ huynh học sinh tham gia ủng hộ nguyên vật liệu (lốp xe ô tô cũ, các vỏ hộp sữa,…) để làm ống chui, cà kheo, vẽ các vòng tròn, đường zíc zắc,… cho trẻ tự chơi trong các giờ chơi tự do ngoài trời. 10 ( Ảnh một số đồ chơi tự tạo phục vụ hoạt động phát triển thể chất) 4.4. Tận dụng môi trường hoạt động để giáo dục phát triển thể chất cho trẻ mọi lúc mọi nơi. Trẻ không chỉ được làm quen với các bài tập phát triển thể chất trong các giờ thể dục kỹ năng mà còn được làm quen trong các hoạt động khác và mọi lúc mọi nơi sẽ giúp cho chất lượng giáo dục thể chất được nâng lên và việc “học” cũng sẽ nhẹ nhàng hơn đối với trẻ. 4.4.1. Biện pháp tổ chức cho trẻ trong giờ thể dục kỹ năng. Chương trình thực nghiệm cho trẻ lớp tôi gồm tất cả các vận động: Đi, chạy, bò, bật, ném, tung, bắt bóng, trườn, trèo,… mỗi bài tập gồm 2 vận động, 1 vận động mới + 1 vận động cũ hoặc trò chơi vận động. Tùy từng loại tiết mà tôi lựa chọn các phương pháp tổ chức sao cho phù hợp để thu hút trẻ tham gia tích cực vào hoạt động Ví dụ: * Đề tài “Bật xa 35-40cm”, tôi chuẩn bị một băng giấy dài 150cm, rộng 35-40cm, hai mép giấy tôi dán cây cỏ ở giữa tôi vẽ trang trí tạo thành dòng suối nhỏ, mũ thỏ, vườn nấm, vườn hoa. 11 Dẫn dắt vào bài: Cô là thỏ mẹ các con là những chú thỏ con cùng đi vào rừng hái hoa và nấm để tổ chức sinh nhật của thỏ em nhé. Nào chúng ta cùng đi. Ồ các con có nghe thấy tiếng gì không? ( tiếng chim hót, nước chảy) Kìa có một dòng suối, các con ơi! Làm thế nào để qua được dòng suối còn hái hoa và nấm đây? (để trẻ tự trả lời); Phải bật qua à, chú thỏ nào dũng cảm lên bật trước nào (cho 1-2 trẻ bật qua). Căn cứ vào kết quả bật của trẻ cô làm mẫu và phân tích cho trẻ hiểu cách bật. Sau đó cho 2 trẻ bật/ 1 lượt. * Với đề tài: “Bò thấp, chui qua cổng”, ( Có giáo án minh họa) tôi cho trẻ tập làm các chú bộ đội tập luyện, công việc luyện tập rất vất vả các chú phải bò bằng bàn tay và quỳ gối xuống bò, sau đó phải chui qua 1 cái cổng rất nhỏ thật khéo sao cho không chạm người vào cổng. Trẻ sẽ bò và chui qua cổng mà rất thích thú. * Với các đề tài tập với bóng tôi cho trẻ làm các vận động viên thể thao luyện tập “Đập, tung- bắt bóng”. Khi tổ chức cho trẻ hoạt động tôi luôn chú ý đến việc gợi mở ý tưởng cho trẻ bằng cách đặt tên các trò chơi dựa trên các hoạt động để kích thích trẻ tham gia, vừa giúp trẻ phát triển thể chất vừa giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo khi tìm cách thực hiện vận động cô đưa ra. 4.4.2. Biện pháp tổ chức cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi. * Đối với giờ thể dục buổi sáng, mỗi chủ đề tôi lựa chọn những bản nhạc, bài hát phù hợp. Ví dụ: Chủ đề “Gia đình”, khởi động tôi chọn bài “Cháu yêu bà”, khi tập phần bài tập phát triển chung tôi cho tập ghép lời ca bài “Cả nhà thương nhau”, phần hồi tĩnh cho trẻ đi nhẹ nhàng theo nhạc bài “Tay thơm tay ngoan”. Tôi cũng thường xuyên thay đổi đội hình tập hàng ngang, hàng dọc, vòng tròn, hoặc kết hợp tập với vòng, gậy để trẻ không nhàm chán. * Đối với các giờ chơi ngoài trời, các trò chơi chuyển tiếp: Ngoài sân trường tôi chuẩn bị rất nhiều các đồ chơi giúp trẻ phát triển vận động như: Bục, ống chui, cà kheo, các đường zíc zắc, các ô,… để trẻ chơi 12 trong các giờ chơi tự do ngoài trời. Cho trẻ mô phỏng dáng đi của các con vật, các động tác gặt lúa, gieo hạt,… ( Ảnh trẻ lớp tôi hoạt động phát triển vận động) ( Ảnh trẻ lớp tôi hoạt động phát triển vận động) Khi chuyển tiếp giữa các hoạt động, để giảm mệt mỏi tôi cho trẻ xoay cổ tay, cổ chân, đứng lên- ngồi xuống, nằm co chân,… sau đó tiếp tục hoạt động. 4.5. Các hoạt động giáo dục dinh dưỡng. 13 Để làm tốt hoạt động giáo dục dinh dưỡng, tôi đã thực hiện tốt một số biện pháp sau: * Kết hợp với Ban giám hiệu nhà trường và trạm y tế tổ chức cân, đo, khám sức khỏe cho trẻ theo định kỳ và theo dõi trẻ bằng biểu đồ tăng trưởng nhằm phát hiện sớm những cháu bị bệnh và những cháu suy dinh dưỡng, béo phì để có kế hoạch điều chỉnh phù hợp. * Thông qua hoạt động góc tôi cho trẻ lần lượt được chơi trong góc “Bé tập làm nội trợ” để giáo dục trẻ cách ăn uống đủ chất, hợp vệ sinh. Đồng thời giới thiệu các nhóm thực phẩm dinh dưỡng qua các bữa ăn và giáo dục trẻ các thói quen vệ sinh cá nhân hàng ngày: Thói quen rửa tay, tập đánh răng, rửa mặt... * Tuyên truyền tới các bậc phụ huynh những kiến thức nuôi dạy con theo khoa học, vận động phụ huynh cho trẻ ăn bán trú tại trường, mời phụ huynh cùng tham dự các hội thi “Gia đình và dinh dưỡng trẻ thơ”, “Bé tài năng khỏe ngoan”,… 5. Kết quả đạt được - Việc xây dựng dự kiến kế hoạch giáo dục thể chất đã giúp tôi có được một kế hoạch hoàn chỉnh với 35 tuần học, các tuần không bị trùng lặp, được tổ chuyên môn đánh giá cao, khi xây dựng kế hoạch soạn giảng tôi rất thuận lợi và chủ động trong việc căn cứ từ kế hoạch dự kiến xem có cần thay đổi, điều chỉnh bổ sung gì không và đưa vào chương trình thực hiện, tiết kiệm được thời gian. - Do có sự tham mưu với ban giám hiệu nhà trường để mua bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động phát triển thể chất mà đến nay trẻ có đủ các loại đồ dùng phục vụ cho việc học, chơi phát triển thể chất. Riêng năm học 2014-2015 lớp tôi đã được đầu tư thêm nhiều chủng loại như : Bục bật sâu, Cổng chui, thang leo. Ván kê dốc, ghế thể dục…… các loại đồ dùng đa dạng về số lượng, màu sắc đẹp, thu hút sự chú ý của trẻ, trẻ tích cực hơn khi hoạt động. 14 - Xây dựng môi trường cho trẻ làm quen với các hoạt động thể chất, đã thu hút được sự chú ý của trẻ, trẻ thường xuyên luyện tập với các đồ chơi phát triển thể chất, tập theo các hình ảnh tuyên truyền, các bậc phụ huynh cũng rất ủng hộ, họ thường trò chuyện với con em họ về các loại đồ chơi, các hoạt động trong tranh ảnh, trò chuyện với trẻ: “Con có biết cách tập bài này như thế nào không? Con tập thử xem nào”,… khiến trẻ rất hào hứng. (Ảnh một số đồ dùng đồ chơi vận động của lớp) (Ảnh góc tuyên truyền về nội dung GDPT thể chất môi trường ngoài lớp) 15 - Việc xây dựng các hoạt động giáo dục thể chất trong tiết học và lồng ghép vào các hoạt động mọi lúc mọi nơi cũng đã giúp trẻ được “Học” môn này một cách nhẹ nhàng mà hiệu quả lại cao, phát huy được tối đa tính tích cực của trẻ, trẻ muốn thể hiện cái tôi mình qua việc tập luyện các bài tập cô đưa ra, từ đó giúp trẻ mạnh dạn tự tin hơn. ( Ảnh trẻ lớp tôi hoạt động phát triển vận động) - Thông qua việc cho trẻ làm quen với các hoạt động dinh dưỡng ở lớp cô giáo nắm bắt được sở trường của từng trẻ, trẻ biết tự thực hiện các thao tác vệ sinh cá nhân. 100% trẻ đến lớp được cân đo, khám sức khỏe và theo dõi sức khỏe trẻ trên biểu đồ theo định kì, cô giáo nắm bắt được tình hình sức khỏe từng trẻ, từ đó có hướng giáo dục trẻ phù hợp với trẻ. Thông qua việc tuyên truyền những kiến thức nuôi dạy con theo khoa học tới các bậc phụ huynh giúp cho phụ huynh hiểu được tâm, sinh lý của con em mình, cùng kết hợp vố cô giáo chăm sóc giáo dục trẻ phát triển toàn diện. 16 * Bảng so sánh đối chiếu kết quả đánh giá kỹ năng tập bài tập phát triển vận động trên lớp học thể dục tại lớp tôi: Đánh giá kết quả của trẻ Tốt Khá Đạt yêu cầu Chưa ĐYC Số Số Số Số Tỷ lệ Tỷ lệ Tỷ lệ Tỷ lệ lượng lượng lượng lượng Tháng/ năm Tổng số trẻ 9/2014 25 6 24% 5 20% 7 28% 7 02/2015 25 14 64% 9 36% 2 8% 0 28% Qua bảng so sánh đối chiếu kết quả điều tra, tôi thấy trẻ lớp tôi có sự tiến bộ rõ rệt. Qua các hoạt động hàng ngày tôi cũng rất vui vì thấy trẻ hoạt động tích cực, nhanh nhẹn hơn, các hoạt động nhiều trẻ nhút nhát đã trở nên năng động, hăng hái tham gia cùng các bạn. 6. Điều kiện để sáng kiến được nhân rộng: Các trường tích cực đầu tư trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động phát triển thể chất, giáo viên phải có trình độ chuyên môn đạt chuẩn trở lên, năng động, nhiệt tình, có sự kết hợp chặt chẽ với các bậc phụ huynh. * Bài học kinh nghiệm: Qua việc áp dụng “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 4-5 tuổi’’ tôi đã rút ra được một số bài học kinh nhiệm sau: - Người giáo viên phải nắm chắc chuyên môn, cũng như khả năng tiếp thu của từng trẻ, nắm được điều kiện thực tế của lớp để có hướng thực hiện, - Giáo viên phải thường xuyên trau dồi kiến thức, kỹ năng về nội dung phát triển thể chất cho trẻ các độ tuổi. Nắm chắc đặc điểm phát triển tâm sinh lý của từng độ tuổi để có kế hoạch thực hiện phù hợp. - Tham mưu với ban giám hiệu mua sắm đầy đủ đồ dùng trang thiết bị phục vụ cho hoạt động dạy và học. - Thường xuyên kiểm tra, đánh giá, nhận xét khả năng nhận thức của trẻ. Phần III KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 17 1. Kết luận. Giáo dục thể chất có tầm quan trọng rất lớn đối với việc phát triển sức khỏe của trẻ, sức khỏe của trẻ tốt sẽ giúp trẻ tham gia các hoạt động thoải mái, hào hứng tích cực hơn. Các biện pháp tôi thực hiện đề tài này sẽ mang lại nhiều lợi ích trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ: Giáo viên có nhận thức sâu sắc, chính xác hơn về tầm quan trọng, ý nghĩa của việc giáo dục phát triển thể chất cho trẻ. Trẻ có thể lực tốt tạo tiền đề để tham gia vào các hoạt động trong ngày một cách chủ động, mạnh dạn, hào hứng hơn. Tạo niềm tin cho phụ huynh học sinh, công tác phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường thường xuyên liên tục hơn. Do vậy nhiều phụ huynh học sinh quan tâm đến trẻ, tạo điều kiện cho trẻ đi học đều. 2. Những đề xuất và khuyến nghị. Sau khi thực hiện đề tài: “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 4-5 tuổi’’ tôi có một số kiến nghị, đề xuất sau: * Đối với các cấp lãnh đạo: - Cần quan tâm mở các lớp bồi dưỡng, tổ chức các chuyên đề có nội dung về giáo dục phát triển thể chất, nhằm trang bị kiến thức cho cán bộ giáo viên mầm non. * Đối với các nhà trường: - Chỉ đạo các tổ chuyên môn cần chú trọng nội dung giáo dục phát triển thể chất cho trẻ phù hợp với từng độ tuổi. - Tạo điều kiện hỗ trợ kinh phí cho giáo viên để mua sắm đầu tư về tài liệu, trang thiết bị phục vụ cho nội dung giáo dục phát triển thể chất. Trên đây là “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 4-5 tuổi’’ tôi đã áp dụng tại lớp tôi phụ trách. Bước đầu tôi đã sử dụng và thu được một số kết quả như đã trình bày ở phần trên. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo và bạn bè đồng nghiệp để đề tài thêm hoàn thiện và được áp dụng rộng rãi. Thứ tự MỤC LỤC Nội dung 18 Trang PHẦN I . MỞ ĐẦU 1 2 1. 2 3 4 5 6 1 2 Thông tin chung về sáng kiến Tóm tắt sáng kiến PHẦN II. MÔ TẢ SÁNG KIẾN Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến Cơ sở lí luận của vấn đề Thực trạng của vấn đề Các giải pháp, biện pháp thực hện Kết quả đạt được Điều kiện để sáng kiến được nhấn rộng PHẦN III . KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ Kết luận Một số khuyến nghị - Đề xuất 01 02 04 05 06 07 14 17 18 18 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Chương trình giáo dục Mầm non - Bộ giáo dục và đào tạo. 2. Phương pháp tổ chức hoạt động giáo dục thể chất cho trẻ, nhà xuất bản giáo dục. 19 3. Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 4-5 tuổi. 4. Hướng dẫn thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 4-5 tuổi. 5. Tuyển chọn trò chơi bài hát, câu đố, thơ, truyện theo chủ đề 4-5 tuổi. 6. Tập san Giáo dục Mầm non. GIÁO ÁN MINH HỌA Đề tài: Bò thấp chui qua cổng Chủ đề: Nghề nghệp Đối tượng: 4-5 tuổi Thời gian: 25-30 phút 20