Tài liệu Skkn một số biện pháp quản lý, chỉ đạo việc nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học

A. ĐẶT VẤN ĐỀ I. Lời mở đầu Trong giai đoạn hội nhập và phát triển kinh tế của thời kỳ CNH-HĐH, giáo dục Việt Nam đứng trước những thời cơ và vận hội mới; đòi hỏi giáo dục Việt Nam phải đổi mới để hội nhập và tiếp cận với nền văn minh của nhân loại; tiếp nhận một nền khoa học tiên tiến của thế giới và khu vực, người Việt nam được hoà cùng những tri thức tiên tiến của nhân loại. Nghị quyết hội nghị lần thứ 2 Ban chấp hành TW Đảng khóa VIII đã khẳng định “Hiện nay sự nghiệp giáo dục đào tạo đang đứng trước mâu thuẩn lớn giữa yêu cầu vừa phát triển nhanh qui mô GD-ĐT trong khi khả năng và điều kiện đáp ứng yêu cầu còn nhiều hạn chế, đó là mâu thuẩn trong quá trình phát triển. Những thiếu sót chủ quan nhất là những yếu kém đã làm cho mâu thuẩn đó càng gay gắt” đồng thời Nghị quyết cũng nêu: “Đổi mới cơ chế quản lý, bồi dưỡng cán bộ, sắp xếp chấn chỉnh và nâng cao năng lực cán bộ của bộ máy QLGD-ĐT" là những giải pháp chủ yếu cho phát triển GD-ĐT. Vai trò của người đứng đầu trong các cơ sở giáo dục có vai trò quan trọng giúp cho sự phát triển và nâng cao chất lượng dạy và học ở các trường Tiểu học hiện nay hoặc kìm hãm sự phát triển của các nhà trường; người đứng đầu có tác phong, lề lối, phương pháp làm việc khoa học được thể hiện năng lực quản lý giỏi; tiếp thu và kế thừa, chỉ đạo điều hành có hiệu quả để nâng cao chất lượng dạy và học, chất lượng của đội ngũ cán bộ quản lý. Việc giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trường nói chung và trường tiểu học Thiệu Phú nói riêng luôn là vấn đề cần quan tâm. Trong năm học 2010-2011, với chủ đề năm học là “Tiếp tục Đổi mới công tác quản lý, nâng cao chất lượng giáo dục”năm học toàn ngành hoàn thành cơ bản nội dung chống tiêu cực trong thi cử và khắc phục bệnh thành tích trong giáo dục phổ thông và mầm non. Ngành giáo dục huyện Thiệu Hoá đã triển khai nhiệm vụ năm học cho toàn cấp học, bậc học. Đồng thời với việc dạy văn hoá các em có ngoan ngoãn chăm chỉ thì mới có thể học tập tốt được, bên cạnh đó việc tiếp thu tốt kiến thức các bộ môn văn hoá là nền tảng xây dựng những phẩm chất tốt đẹp trong tâm hồn trong sáng của các em. Hình thành nhân cách học sinh, hình thành thói quen và các phẩm chất khác. 1 Giáo dục đạo đức trong nhà trường là nhiệm vụ chính trị hàng đầu góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ trung tâm của nhà trường tiểu học hiện nay nói chung và trường tiểu học Thiệu Phú nói riêng. Trong tình hình hiện nay, khi các giá trị truyền thống trong xã hội đang bị xói mòn, tệ nạn xã hội đang len lỏi, xâm nhập vào nhà trường, ảnh hưởng đến môi trường Sư phạm trong nhà trường. Cấp tiểu học – cấp học có vị trí nền móng (luật giáo dục) trong hệ thống giáo dục quốc dân. Nhà trường tiểu học có nhiệm vụ giáo dục và hình thành nhân cách toàn diện cho học sinh. Giáo dục đạo đức cho học sinh trong giai đoạn hiện nay là đào tạo cho chủ nhân tương lai của nền khoa học công nghệ hiện đại càng có vị trí quan trọng trong mục tiêu giáo dục toàn diện. Cùng với gia đình, xã hội, nhà trường có trách nhiệm "phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng" cho học sinh. Việc giáo dục đạo đức cho học sinh, không đơn thuần trên lý thuyết, truyền thụ trang bị cho các em nguồn tri thức khoa học về tự nhiên xã hội, con người, cách làm việc trí óc, và thế giới xung quanh em, mà còn hướng tới sự tạo dựng phát triển những phẩm chất nhân cách, giá trị nhân văn, đạo đức cho học sinh góp phần hoàn thiện nhân cách phù hợp yêu cầu định hướng xã hội trong giai đoạn hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay. Vì vậy việc quản lý hoạt động giáo dục đạo đức trong nhà trường là một trong những biện pháp quản lý rất quan trọng đối với người quản lý giáo dục nối chung và giáo dục tiểu học nói riêng. Trên cơ sở tình hình thực tế về phát triển kinh tế- xã hội của địa phương từng bước tạo điều kiện nâng cao chất lượng dạy và học. Từ thực tế đó để công tác quản lý giáo dục tiểu học có chất lượng và hiệu quả; công tác bồi dưỡng; bồi dưỡng theo chu kỳ; cử đi bồi dưỡng các lớp quản lý giáo dục; công tác tự học tự nghiên cứu là một nhiệm vụ hết sức quan trọng của người quản lý giáo dục; công tác cập nhật thông tin thường xuyên thông qua giao ban hàng tháng của Phòng GD&ĐT; qua các tạp chí giáo dục tiểu học; tạp chí giáo dục; thế giới trong ta; hội thảo về công tác quản lý giáo dục tiểu học đã được các cấp quản lý của huyện tổ chức hoạt động thường xuyên và trở thành nền nếp hàng tháng, quý, năm. 2 Đội ngũ cán bộ quản lý là người tổ chức, kiểm tra, đánh giá, các hoạt động trong một nhà trường, vì vậy để cho giáo dục tiểu học hoạt động có chất lượng bản thân làm công tác quản lý ở giáo dục tiểu học vấn đề vận dụng vào thực tiễn của từng địa phương linh hoạt trên nhiệm vụ chung của Bộ GD&ĐT để nâng cao chất lượng GDTH. Trong năm học 2010-2011, Trưởng tiểu học Thiệu Phú thực hiện tốt các phong trào học sinh đủ sách vở, đủ quần áo, đủ ăn, đạt các yêu cầu: có đủ chỗ học, đạt yêu cầu, thuận lợi, vì vậy nâng cao chất lượng giáo dục không chỉ ở phương pháp dạy-học, cải tiến phương pháp, cập nhật... mà còn nâng cao chất lượng trong nhiệm vụ giáo dục đạo đức trong từng gia đình, cộng đồng, mỗi bậc phụ huynh. Học sinh tiểu học phần lớn là ngoan, biết vâng lời cô giáo, thực hiện tốt nội quy, quy định của nhà trường đề ra. Tuy nhiên đánh giá một cách khách quan mà nói học sinh hiện nay rất nhạy cảm, rất dễ thích ứng với các hiện tượng tiêu cực ngoài xã hội: hiện tượng nói tục, các hành vi thiếu văn hoá, ham chơi điện tử, phim hoạt hình vẫn còn. Đặc biệt học sinh không biết áp dụng kiến thức đã học vào thực tế. Chẳng hạn: có học sinh còn vất rác bừa bài trong nhà trường, ở nơi công cộng… thiếu tự tin trong giao tiếp như chưa biết cảm ơn thầy cô giáo, người lớn tuổi. Sở dĩ vẫn còn có các các hiện tượng trên tôi nghĩ nguyên nhân do: - Gia đình chưa thật sự quan tâm đến đời sống tinh thần của con cái. - Do tác động mặt trái của cơ chế thị trường vào môi trường sống của học sinh, thông tin bùng nổ hiện nay trên intenet. - Về phía giáo viên: còn coi nhẹ công tác giáo dục đạo đức cho học sinh. Một số thầy cô giáo chỉ quan tâm đến việc truyền thụ kiến thức văn hoá, chưa thực sự chú trọng đến việc giảng dạy tốt môn học Đạo Đức cho các em. Nếu có dạy chỉ cung cấp cho các em về mặt lý thuyết mà coi nhẹ thực hành. Trong giờ học, giáo viên chủ yếu sử dụng phương pháp thuyết trình, giảng giải. Hình thức tổ chức dạy học đơn điệu. Học chưa đi đôi với hành. Việc soạn giáo án của giáo viên chưa sát với mục đích yêu cầu của bài giảng. giáo dục đạo đức cho các em cần thông qua bài giảng của môn đạo đức, thông qua việc phối kết hợp giữa: nhà trường – gia đình – xã hội. 3 Xuất phát từ mục đích yêu cầu và tầm quan trọng của việc giáo dục cho học sinh, trước tình hình thực tế, là người quản lý tôi nghĩ mình phải có trách nhiệm tìm hiểu nguyên nhân, đề ra biện pháp từng bước tháo gỡ những tồn tại trên. Trong khuôn khổ hạn hẹp của bài viết này, tôi xin trình bày một số kinh nghiệm: "Một số biện pháp quản lý, chỉ đạo việc nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học" II. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu: 1. Tình hình thực tiễn nhà trường. Trường tiểu học Thiệu phú có bề dày về phong trào giáo dục từ nhiều năm nay của huyện Thiệu Hoá. Hiện nay trường đã được công nhận là trường đạt chuẩn quốc gia mức độ I và đang từng bước phấn đấu xây dựng chuẩn mức độ II vào năm 2012. Năm học 2010- 2011 có tổng số 21 lớp với 554 em học sinh. Tổng số cán bộ giáo viên, công nhân viên trong nhà trường là 37 đồng chí, trong đó Ban giám hiệu 3 đồng chí, 28 giáo viên văn hoá, 7 giáo viên đặc thù, 2 giáo viên ngoại ngữ, 1 cán bộ thư viện, 1 cán bộ làm công tác hành chính. Chi bộ Đảng có 27 Đảng viên, chi bộ luôn đạt chi bộ trong sạch vững mạnh, có tập thể sư phạm đoàn kết nhất trí cao với tấm lòng nhiệt tình, yêu nghề thực sự chăm lo cho giáo dục, luôn có ý chí phấn đấu vươn lên cố gắng học tập để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, điều đó đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc nâng cao chất lượng toàn diện cho nhà trường. 2. Thực trạng của việc chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục, đạo đức cho học sinh tiểu học ở trường Thiệu Phú. Xuất phát từ nhận thức giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học là việc làm rất cần thiết đối với xu thế phát triển của xã hội hiện nay. Giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học không những góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện mà còn trang bị cho học sinh hành trang văn hoá để các em bước lên học các lớp trên biết cách ứng xử, hành động với môi trường xã hội. Dưới sự chỉ đạo của Chi bộ Đảng, ngay từ đầu năm Ban giám hiệu tổ chức cho giáo viên học tập và quán triệt các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng như : Nghị quyết TWII khoá 8, Nghị quyết đại hội Đảng IX, Nghị quyết TW5 về vấn đề văn hoá. Kết luận của Nghị quyết TW6 (Khoá IX) về GĐ-ĐT, “Học tập và 4 làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Luật Giáo dục 2005, Điều lệ trường tiểu học, nhiệm vụ trung tâm của năm học 2010 – 2011, tiếp tục Đổi mới công tác quản lý, nâng cao chất lượng giáo dục, Nghi Quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Thiệu Hoá lần thứ XVIII. Căn cứ vào hướng dẫn nhiệm vụ năm học hàng năm của Bộ GD & ĐT, của Sở GD & ĐT, của Phòng GD&ĐT, căn cứ vào thực tế giáo dục của nhà trường, Ban giám hiệu xây dựng kế hoạch hoạt động cho năm học, cho công tác bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ. Đầu năm các tổ chức đoàn thể như: Công đoàn, Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên, Sao nhi đồng và Hội cha mẹ học sinh đã được kiện toàn về mặt tổ chức, xây dựng kế hoạch hoạt động sát với nhiệm vụ năm học đặc biệt là các hoạt động của Đoàn, Đội thiếu niên phải tăng cường các hoạt động ngoài giờ nhằm giáo dục đạo đức cho các em. Ban Giám hiệu chỉ đạo chặt chẽ việc đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên đặc biệt là phương pháp giảng dạy môn đạo đức, học phải đi đôi với thực hành, giáo dục đạo đức thông qua các môn học khác. 3. Kết quả, nguyên nhân thực trạng. * Ưu điểm: Qua các đợt học tập, các Chỉ thị, nghị quyết giáo viên đã có lý tưởng trong sáng, nhận thức được vai trò, trách nhiệm của mình trong giai đoạn mới, yêu nghề, mến trẻ, thực hiện tốt các cuộc vận động " Kỷ cương - Tình thương Trách nhiệm", "Trường học thân thiện - Học sinh tích cực"; Thực hiện tốt chủ đề năm học 2010-2011; Tiếp tục Đổi mới công tác quản lý, nâng cao chất lượng giáo dục. Đa số giáo viên của trường đã tích cực học tập, đổi mới phương pháp dạy- học, hàng năm đã có một số giáo viên tham gia viết sáng kiến kinh nghiệm về lĩnh vực đạo đức cho học sinh. Học sinh 100% các em đã có ý thức chấp hành nội quy và qui định của nhà trường. Các em tham gia các hoạt động do nhà trường tổ chức rất nhiệt tình và hứng thú. Trong học sinh nổi bật lên nhiều tấm gương chăm ngoan học giỏi. Các em có ý thức giúp đỡ các bạn yếu, các ban có hoàn cảnh khó khăn trong lớp. Các trò chơi tự phát, nguy hiểm đã được giảm bớt, các hoạt động tập thể như : Thể dục giữa giờ, múa hát sân trường được các em chú ý và tham gia 5 nhiệt tình. Tinh thần đoàn kết thể hiện khá rõ rệt, khơi dậy tinh thần thi đua giữa các tập thể và cá nhân. Thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp đã hạn chế được những trò chơi nguy hiểm, hạn chế được hiện tượng nói tục, chửi bậy, đã đưa các em vào kỷ cương nề nếp. * Tồn tại: Số cán bộ giáo viên đa phần là nữ, hầu hết đã có gia đình riêng, con nhỏ, hàng ngày ngoài công việc ở trường phải chăm lo công việc gia đình. Do vậy nên công tác tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp để giáo dục đạo đức cho học sinh còn nhiều hạn chế. Do điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học và thời gian chuẩn bị nên một số giờ dạy đạo đức của giáo viên ít có điều kiện tổ chức các trò chơi học tập, nhà trường tổ chức các hoạt động ngoại khoá chưa thường xuyên. Một số giáo viên nhận thức chưa đầy đủ, coi nhẹ phân môn này mà chỉ tập trung vào 2 môn : Toán và Tiếng việt. Có những giáo viên soạn bài chưa chịu khó tìm tòi, tổ chức các trò chơi học tập, sắm vai…chưa chú trọng đến việc rèn các kỹ năng thực hành cho học sinh. Kiến thức của bài học ít được các em áp dụng vào thực tế cuộc sống, học đi đôi với hành. Vẫn còn hiện tượng học sinh nói tục, chửi bậy ở nhà, ở nơi công cộng, nói những điều hay chưa phổ biến được nhiều. Từ thực trạng của việc chỉ đạo hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ở Trường tiểu học Thiệu Phú, Thiệu Hoá, Tôi nhận thấy rằng trong những năm qua, nhà trường không ngừng cố gắng trong việc chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh nhưng do nhiều nguyên nhân ảnh hưởng như đã phân tích ở trên, kết hợp với nhận thức về việc giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học là một việc làm rất cần thiết trong giai đoạn hiện nay. Chính vì vậy việc tìm ra một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh Trường tiểu học Thiệu Phú là điều Tôi trăn trở, nghiên cứu và trình bày kinh nghiệm trong năm 2010 - 2011. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ. I. Các giải pháp thực hiện : 6 - Chuẩn bị bước vào năm học Ban giám hiệu tổ chức cho giáo viên học tập và quán triệt các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước, Luật giáo dục… - Triển khai nhiệm vụ năm học 2010-2011 của các cấp trên. - Xây dựng kế hoạch hoạt động năm học 2010-2011. - Quán triệt tư tưởng chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học là nhiệm vụ trung tâm. - Tổ chức chỉ đạo, giúp giáo viên tìm hiểu đặc điểm nhân cách của học sinh tiểu học để từ đó có phương pháp giáo dục tốt. - Chỉ đạo tốt đổi mới phương pháp dạy học trong tập thể giáo viên. -Tổ chức chỉ đạo có hiệu quả hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để giáo dục đạo đức cho học sinh. - Chỉ đạo hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua các môn học khác, các hoạt động xã hội, hội cha mẹ học sinh… - Nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh không những là nhiệm vụ của nhà trường mà còn là nhiệm vụ giáo dục đạo đức trong gia đình, cộng đồng, mỗi bậc phụ huynh. II. Các biện pháp thực hiện. Việc giáo dục đạo đức, hình thành nhân cách cho thế hệ trẻ là một quá trình lâu dài liên tục, diễn ra ở nhiều môi trường khác nhau, liên quan đến nhiều mối quan hệ phức tạp. Vì thế trong giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học cần phải linh hoạt, sáng tạo, biết kết hợp nhiều biện pháp. Ở kinh nghiệm này tôi xin được đề cập một số biện pháp cơ bản: 1. Phối kết hợp với các lực lượng ngoài nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh. 1.1) Phối kết hợp với hội cha mẹ học sinh và gia đình các em * Thành lập hội cha mẹ học sinh. 7 Nhà trường tổ chức tốt cuộc họp phụ huynh từ 2-3 lần/năm. Đầu mỗi năm học cần kiện toàn chi hội trưởng cha mẹ học sinh các lớp đến ban chấp hành hội. Tạo điều kiện cho hội cha mẹ học sinh thực hiện tốt theo điều lệ của hội. Từng thành viên trong BCH nắm bắt kịp thời tình hình rèn luyện của học sinh qua nhà trường (các GVCN) thông báo với các bậc cha mẹ học sinh thông qua các cuộc họp phụ huynh. * Thông qua sổ liên lạc. Chỉ đạo mỗi giáo viên sử dụng có hiệu quả tác dụng của sổ liên lạc hàng năm (4 lần đó là: giữa kỳ 1, cuối kỳ 1, giữa kỳ 2, cuối kỳ 2) giáo viên thông báo tới các bậc cha mẹ học sinh vế tình hình học tập, rèn luyện, ý thức từng em. Ngược lại giáo dục cũng thông qua sổ liên lạc ghi lại nhận xét tình hình của con em mình ở nhà. Qua đó người giáo viên có những biện pháp giáo dục phù hợp với từng học sinh. * Thông qua các buổi họp phụ huynh. Tại các buổi họp phụ huynh. Nhà trường giao cho GVCN trong lớp thông báo tới các bậc phụ huynh nội quy, qui định về học tập, nề nếp của nhà trường tới các bậc phụ huynh đôn đốc học sinh thực hiện theo đúng các nội qui của nhà trường và ngành giáo dục. Thông qua với gia đình về các chuẩn mực đạo đức mà học sinh phải đạt được ở từng lứa tuổi (theo từng lớp học). Phụ huynh trao đổi với giáo viên về việc rèn luyện đạo đức của từng em. Với những học sinh có cá tính, giáo viên cần trao đổi cụ thể với gia đình nắm được đặc điểm tâm lý của từng em. Nhà trường tuyên truyền cho các bậc cha mẹ học sinh cần quan tâm hơn nữa đến đời sống tình cảm của học sinh. Tạo cho các em có góc học tập: Có tủ sách, có một môi trường sống lành mạnh. Cha mẹ anh chị em có mối quan hệ 8 thân thiết, quan tâm đến nhau từ đó có tác dụng tới việc hình thành nhân cách cho các em. 1.2) Thông qua các đoàn thể khác ở địa phương. Học sinh tiểu học ở lứa tuổi sinh hoạt sao, đội nhi đồng. Ngoài hoạt động ở trường các em còn tham gia những tổ chức đoàn thể các thôn, xóm. Đoàn thể trực tiếp quản lý các em là đoàn thanh niên. Nhà trường cần có mối liên hệ chặt chẽ với tổ chức này. Với địa bàn xã rộng có 8 thôn, chúng tôi đã phân công giáo viên phụ trách phối kết hợp với các đoàn thể trong xóm tổ chức các hoạt động ngoại khoá mang ý nghĩa giáo dục: sửa sang nghĩa trang liệt sĩ, giúp đỡ người cô đơn không nơi nương tựa, Bà mẹ Việt Nam anh hùng, giúp đỡ gia đình thương binh liệt sĩ ... Phối kết hợp với hội CCB mời các bác, các chú kể chuyện về các anh Bộ đội Cụ Hồ, những thiếu nhi dũng cảm, những tấm gương anh hùng của các chiến sĩ cách mạng. Với học sinh tiểu học việc hình thành và rèn luyện các hành vi, thói quen đạo đức cho học sinh đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển nhân cách. Nó giúp cho các em phát triển thành những con người có nhân cách toàn diện. 2. Phối kết hợp với các lực lượng trong nhà trường 2.1) Nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên: Để làm tốt điều này người quản lý phải không ngừng tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ giáo viên thấy được trách nhiệm của mình trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh. Người giáo viên không chỉ thực hiện nội dung bài giảng mà phải rèn cho học sinh biết áp dụng kiến thức đã học vào thực tế. Học sinh tiểu học rất nghe lời và làm theo thây cô giáo. Các em coi thầy cô giáo là thần tượng và luôn đúng. Chính vì vậy mỗi giáo viên phải là tấm gương sáng cho học sinh học tập và noi theo. Là tấm gương trong lời nói, cách cư xử, thái độ trong giao tiếp giữa giáo viên với giáo viên, giáo viên với học sinh, giáo viên với các tầng lớp nhân dân. Mỗi giáo viên cần có thái độ kiên quyết với những 9 học sinh có biểu hiện hành vi thiếu văn hoá và cùng có trách nhiệm phối kết hợp cộng đồng trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh, luôn luôn tạo ra quan hệ gần gủi với từng em tìm hiểu hoàn cảnh của từng học sinh để có biện pháp giúp đỡ. Thực hiện việc đánh giá xếp loại hạnh kiểm học sinh theo qui định. 2.2) Nâng cao chất lượng giảng dạy môn đạo đức. * Chỉ đạo việc thực hiện nội dung chương trình môn đạo đức. Chỉ đạo thực hiện đúng nội dung chương trình sách giáo khoa môn Đạo Đức ở từng khối lớp là việc làm cần thiết của người cán bộ quản lý. Thông qua các bài học đạo đức hình thành cho các em những chuẩn mực ban đầu về đạo đức. Từ đó các em có thể thực hành thông qua hoạt động giao tiếp, sinh hoạt hàng ngày. Như vậy ngươì quản lý phải: - Đối với giáo viên: Qui định về soạn bài trước khi lên lớp trước 3 ngày, ký duyệt đúng lịch sinh hoạt chuyên môn. Bài soạn phải chi tiết thể hiện rõ mục đích yêu cầu của bài. Phải nêu rõ được công việc của thầy- trò trên lớp, thể hiện được đơn vị kiến thức phù hợp với yêu cầu của chương trình, của từng bài. Qui định trên lớp: Giáo viên phải dạy đảm bảo đúng chương trình được lên theo phân phối, đủ thời gian trong 1tiết tránh cắt xén thời gian để dạy các môn khác. Vận dụng linh hoạt các bước lên lớp . - Đối với học sinh: Ngay từ đầu năm học nhà trường phải đề ra các nội qui qui định. Xây dựng cho học sinh nền nếp học tập, chuyên cần, giữ vở sạch chữ đẹp, nền nếp sinh hoạt Đội ,sao nhi đồng. Yêu cầu học sinh phải mua đủ sách giáo khoa các môn học (trong đó có môn đạo đức). Nhà trường giáo dục cho học sinh ý thức học tập, thể hiện ở thái độ học tập đúng đắn tự giác rèn luyện nề nếp học tập ở lớp cũng như ở nhà, 10 điều văn minh trong giao tiếp. 10 Xây dựng cho các em ý thức học tập đầy đủ, đúng giờ khi nghỉ học phải viết giấy xin phép. Xây dựng phong trào hoạt động Đội có nền nếp. Hiệu trưởng chỉ đạo cho cô giáo tổng phụ trách tổ chức các hoạt động Đội, sao nhi đồng sao cho phong phú đa dạng bởi đây là hoạt động rất phù hợp với lứa tuổi của học sinh Tiểu học. Hoạt động này nếu làm tốt sẽ có tác dụng rất lớn trong giáo dục đạo đức cho học sinh. Tuy nhiên để việc thực hiện của giáo viên có hiệu quả thì người cán bộ quản lý phải xây dựng lịch kiểm tra, nội dung kiểm tra cụ thể, có thể kiểm tra thường xuyên, đột xuất. Căn cứ vào mục tiêu, kế hoạch, phân phối chương trình xem giáo viên có thực hiện đúng không. Từ đó xây dựng nền nếp cho giáo viên có tính kỷ luật thực hiện dạy đúng đủ bài, giờ dạy có hiệu quả cao. * Tạo điều kiện đầu tư về cơ sở vật chất cho việc dạy học môn đạo đức. Tư duy của học sinh tiểu học là tư duy trực quan hình ảnh. Vì vậy để giờ dạy thành công thì việc chuẩn bị đồ dùng dạy học là vô cùng cần thiết. Ngoài những trang thiết bị được ngành giáo dục trang bị. Nhà truờng cần phải coi trọng việc đầu tư mua sắm trang thiết bị dạy học như tranh ảnh minh hoạ cho các giờ dạy. Chỉ đạo giáo viên nghiên cứu tự làm đồ dùng dạy học đơn giản. Lập tủ sách măng non đầu tư mua sắm thêm sách báo, truyện tranh phù hợp với lứa tuổi thiếu niên nhi đồng, mở phòng đọc sách cho học sinh sau giờ nghỉ giải lao, sau buổi học, trên thư viện của nhà trường. Làm tốt công tác xã hội hoá, vận động chính quyền, hội cha mẹ học sinh, các tổ chức xã hội ở địa phương tạo điều kiện về cơ sở vật chất để chức cho học sinh đi thăm quan du lịch trong và ngoài tỉnh, tham gia các lễ hội truyền thống ở địa phương, ngày thương binh liệt sỹ 27-7, ngày thành lập đoàn, kỷ niệm Đảng, quốc khánh 2/9, giải phóng miền nam 30-4, ngày sinh nhật Bác 19-5. Qua đó giáo dục cho các em truyền thống về quê hương đất nước, lòng tự hào dân tộc, các em thêm yêu quê hương đất nước mình hơn. 11 Chỉ đạo cho học sinh tham gia các hoạt động ngoài giờ lên lớp như tổ chức các hội thi; tiếng hát tuổi thơ, búp măng xinh, tham gia các hoạt động xã hội, nhân đạo, đền ơn đáp nghĩa, giao lưu toán tuổi thơ … giáo dục cho các em về truyền thống của Đội đồng thời tạo môi trường thuận lợi cho học sinh luyện tập, thực hành kiến thức đã học được trong bài giảng. * Chỉ đạo tổ chức, cải tiến phương pháp dạy học môn đạo đức Từ năm học 2002-2003 Bộ GD-ĐT đã triển khai chương trình giáo dục tiểu học mới trên phạm vi cả nước. Song song với việc cải tiến nội dung chương trình thì việc đổi mới phương pháp, các hình thức tổ chức dạy các môn học (trong đó có môn đạo đức) đã được các cấp, các ngành quan tâm. Trong những năm gần đây ngành đã có nhiều đợt hội thảo, thao giảng các cấp để giáo viên cùng với các nhà chuyên môn trao đổi về nội dung chương trình cũng như thống nhất phương pháp dạy; đặc biệt từ năm 2006 thực hiện cuộc vận động “Hai không” của Bộ GD&ĐT phát động trong toàn ngành về nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục. Nhưng trong thực tế ở các trường tiểu học, giáo viên vẫn còn lúng túng khi sử dụng phương pháp vào bài giảng, các hình thức dạy học chưa phong phú. Để khắc phục tồn tại trên người quản lý cần phải quan tâm sâu sát tới công tác chuyên môn cụ thể: - Đầu năm học xây dựng các tiết dạy có chất lượng ở tất cả các khối lớp cho cả trường dạy. Qua giờ dạy này cần thống nhất được phương pháp dạy học môn đạo đức để từ đó giáo viên áp dụng vào việc giảng dạy trên lớp. - Chỉ đạo cải tiến, đổi mới hình thức các buổi sinh hoạt chuyên môn hàng tuần tới từng tổ. Có kế hoạch chỉ đạo sinh hoạt chuyên môn từng tuần từng tháng. Nội dung chính của các buổi chuyên môn là trao đổi rút kinh nghiệm những giờ dạy tuần trước, thảo luận nội dung bài dạy tuần tới, các bài dạy khó. Các thành viên trong tổ đưa ra những ý kiến về nội dung cũng như về phương pháp dạy từng bài để cả tổ cùng nhau bàn bạc, thống nhất cách giải quyết. 12 - Để có tiết dạy đạt hiệu quả cao người quản lý cần phải chỉ đạo giáo viên cần chuẩn bị chu đáo trước khi lên lớp: + Nghiên cứu nội dung bài giảng trước khi lên lớp. Xác định rõ mục đích yêu cầu, kiến thức trọng tâm từng bài, từng phần. Soạn bài chi tiết cụ thể. Bài soạn có duyệt trước với BGH vào thứ 2 hàng tuần. + Căn cứ vào nội dung bài học chuẩn bị đồ dùng, tranh ảnh, sách báo, trang phục và các đồ dùng phụ trợ khác để phục vụ cho các tiết học có tổ chức trò chơi.. . + Tuỳ từng nội dung bài học, đối tượng học sinh, điều kiện về cơ sở vật chất của lớp, của trường người giáo viên lựa chọn và sử dụng linh hoạt các phương pháp cũng như các hình thức dạy học. + Ngươì giáo viên phải tham khảo tìm đọc thêm truyện, sách báo, các thông tin về sách giáo khoa hoặc có thể sưu tầm những câu chuyện về những gương tốt người thật, việc thật kể cho học sinh nghe để qua đó cung cấp thêm những hiểu biết bên ngoài cuộc sống và giáo dục cho các em theo nội dung, chủ đề của bài học. Hàng năm trước 20/11 nhà trường phát động phong trào hội giảng cho tập thể giáo viên trong nhà trường. Mỗi giáo viên tham dự dạy 2 tiết, trong đó có một tiết Toán hoặc Tiếng Việt và một tiết môn ít giờ. Sau các giờ hội giảng đều được tổ chức trao đổi rút kinh nghiệm thống nhất phương pháp dạy. Mỗi năm nhà trường tổ chức một lần hội thảo cần dành riêng quan tâm đến nội dung và phương pháp giảng dạy môn đạo đức. Mỗi giáo viên viết một sáng kiến kinh nghiệm về các đề tài. Phân công những giáo viên có kinh nghiệm viết sáng kiến kinh nghiệm đổi mới phương pháp giảng daỵ môn đạo đức, phối kết hợp giáo dục đạo đức học sinh giữa nhà trường gia đình, xã hội... Sau đó tổ chức cho mỗi tổ trình bày đề tài của mình để toàn thể giáo viên trao 13 đổi, bàn bạc rút kinh nghiệm trong giảng dạy bộ môn, có thể đề nghị hội thảo liên trường trong cụm. * Bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên. Nhà trường cần coi trọng công tác chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên và thực hiện một cách thường xuyên. Thực hiện sinh hoạt chuyên môn đúng lịch, đúng kỳ (một tháng 2 lần). Nội dung sinh hoạt chuyên môn phải được ban giám hiệu duyệt trước với các tổ. Điều này sẽ giúp chất lượng các buổi sinh hoạt chuyên môn không ngừng được nâng cao. Nội dung sinh hoạt luôn được cập nhật, đổi mới không ngừng: triển khai các văn bản hướng dẫn về chuyên môn, kiểm điểm công tác giảng dạy trong thời gian qua, thảo luận đúc rút kinh nghiệm góp ý cho nhau về chuyên môn nghiệp vụ … Với các đợt bồi dưỡng thường xuyên theo chu kỳ của ngành cần động viên giáo viên tham gia một cách đầy đủ có chất lượng. Nhà trường cần tạo điều kiện mua sách cho giáo viên học tập, tham khảo. Bồi dưỡng thêm về chế độ cho giáo viên đi học. Chính vì vậy đến nay trường TH Thiệu Phú đã có 100% giáo viên, cán bộ hoàn thành tốt các đợt bồi dưỡng thường xuyên theo chu kỳ đặc biệt hội thảo do Phòng GD&ĐT tổ chức theo cụm, Sở GD&ĐT tổ chức. Phổ biến, chỉ đạo giáo viên đánh giá xếp loại học sinh môn đạo đức theo đúng các văn bản chỉ đạo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và đào tạo. Tóm lại: trong công tác chỉ đạo giáo dục đạo đức cho học sinh, thông qua việc chỉ đạo giảng dạy môn đạo đức trong nhà trường người cán bộ quản lý phải biết kết hợp nhiều biện pháp, tiến hành một cách thường xuyên liên tục lâu dài thì mới từng bước đạt được mục tiêu kế hoạch của năm học, tạo ra những chuyển biến sâu sắc về nhận thức về hành vi của học sinh. Học sinh ngoan học tập chăm chỉ có nề nếp góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện 14 III. Kết quả cụ thể về chất lượng giáo dục đạo đức Đánh giá mới Năm học Sốhọc sinh 2008-2009 570 100% 2009-2010 553 100% 554 100% (Thực hiện đầy đủ 4 nhiệm vụ ) 2010-2011 Học kỳ 1 Qua bảng kết quả cho thấy tỷ lệ học sinh học sinh thực hiện đầy đủ 4 nhiệm vụ đạt 100%. Học sinh ngoan ngoãn kính thầy yêu bạn, vâng lời ông bà cha mẹ thầy cô giáo, các nền nếp học tập học sinh thực hiện tốt, từ đó hoạt đéng ngoài giờ lên lớp ngày một tốt hơn, chất lượng giáo dục toàn diện ngày một nâng cao. Các chỉ số thi đua của nhà trường luôn đạt thứ hạng cao trong những năm vừa qua. Tuy nhiên việc thực hiện là một quá trình và phải thực hiện có nền nếp thường xuyên liên tục. C. KẾT LUẬN I. Kết luận Để đáp ứng được mục tiêu của giáo dục đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước đó là : "Đào tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho xã hội ". Do vậy công tác giáo dục đạo đức trong nhà trường tiểu học nói chung, trường Tiểu học Thiệu Phú nói riêng là một yêu cầu hết sức cấp bách và cần thiết. Việc giáo dục đạo đức tốt sẽ góp phần tạo ra những con người có nhân 15 cách phẩm chất đạo đức tốt và góp phần nâng cao chất lượng giáo dục các môn văn hoá. Bởi vậy người cán bộ quản lý phải có nhận thức đúng đắn về vị trí vai trò, nhiệm vụ của các môn học ở tiểu học và của công tác giáo dục đạo đức. Trên cơ sở đó phối kết hợp với các lực lượng trong và ngoài nhà trường cùng tham gia vào công tác giáo dục theo mục tiêu của Đảng và nhà nước . Công tác giáo dục đạo đức thông qua việc giảng dạy bộ môn đạo đức trong nhà trường tiểu học có vị trí hết sức quan trọng bởi thông qua bài học hình thành cho các em những phẩm chất tốt đẹp. Từ đó tạo cho các em có bản lĩnh đạo đức để ứng xử đúng trong các mối quan hệ trong và ngoài nhà trường. Người quản lý phải hiểu rõ và phải xác định cho mình một trách nhiệm lớn lao nặng nề và phải biết vận dụng sáng tạo, linh hoạt các biện pháp quản lý. Thực tế cho thấy nếu hiểu biết đề ra các biện pháp thiết thực khả thi góp phần nâng cao được chất lượng giáo dục đạo đức nói riêng, giáo dục nhân cách toàn diện nói chung. II. Một số bài học kinh nghiệm Ngay từ đầu năm học người quản lý phải có kế hoạch chỉ đạo cụ thể phù hợp. Người quản lý phải nắm chắc chương trình giảng dạy, phương pháp giảng dạy, giỏi về chuyên môn nghiệp vụ có năng lực thực sự, nhiệt tình chăm lo đến các hoạt động của nhà trường. Quản lý chỉ đạo thực hiện đúng chương trình giảng dạy, tổ chức hội thảo, hội giảng, hội họp để thống nhất về nội dung phương pháp dạy học. Tăng cường dự giờ thăm lớp, giúp đỡ giáo viên yếu kém về chuyên môn. Xây dựng tốt mối đoàn kết trong tập thể nhà trường. Quan tâm đúng mức tới giáo viên có tâm huyết với nghề nghiệp . 16 Xây dựng tốt mối quan hệ với địa phương, với hội cha mẹ học sinh, huy động toàn cộng đồng và gia đình cùng tham gia vào công tác giáo dục đạo đức cho học sinh. NGƯỜI VIẾT Lê Thị Vinh MỤC LỤC NỘI DUNG TRANG A Đặt vấn đề 1 I Cơ sở lí luận 3 17 II Cơ sở thực tiễn 4 III Thực trạng của vấn đề nghiên cứu 4 1. Khái quát về địa phương 4 2. Tình hình thực tiễn nhà trường 5 3. Thực trạng của việc chỉ đạo nâng cao chất 5 lượng giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học trường Thiệu Phú 4. Kết quả về thực trạng 6 B Giải quyết vấn đề 8 I Các giải pháp thực hiện 8 II Các biện pháp thực hiện 8 III Kết quả cụ thể về chất lượng giáo dục đạo 16 đức ở trường tiểu học Thiệu Phú C Kết luận 16 I Kết luận 16 II Một số bài học kinh nghiệm 17 Mục lục 19 18