Tài liệu Skkn một số vấn đề về giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non

Mét sè vÊn ®Ò vÒ gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ MÇm non A/ §Æt vÊn ®Ò: I/ Lý do chän ®Ò tµi: HiÖn nay, viÖc gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho häc sinh ®ang lµ vÊn ®Ò ®-îc coi träng ë c¸c tr-êng häc. ChØ thÞ 40/ 2008/CT-BGD&§T ngµy 22/ 07/2008 cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o vÒ viÖc ph¸t ®éng phong trµo thi ®ua “ X©y dùng tr­êng häc th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc” giai ®o¹n 2008- 2013 ®· thÓ hiÖn cô thÓ nh÷ng néi dung cÇn thiÕt vÒ rÌn luyÖn kü n¨ng sèng cho häc sinh ®ã lµ: - RÌn luyÖn kü n¨ng xö lý hîp lý víi c¸c t×nh huèng trong cuéc sèng, thãi quen vµ kü n¨ng lµm viÖc, sinh ho¹t theo nhãm. - RÌn luyÖn søc khoÎ vµ ý thøc b¶o vÖ søc khoÎ , kü n¨ng phßng chèng tai n¹n giao th«ng, ®uèi n-íc vµ c¸c tai n¹n th-¬ng tÝch kh¸c. - RÌn luyÖn kü n¨ng øng xö v¨n ho¸, chung sèng hoµ b×nh, phßng ngõa b¹o lùc vµ c¸c tÖ n¹n x· héi. §èi víi gi¸o dôc MÇm non, viÖc h×nh thµnh c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt vÒ nhËn thøc, vËn ®éng, ng«n ng÷ vµ giao tiÕp, kü n¨ng tù phôc vô, sù hîp t¸c chia sÎ còng nh- biÕt tù ®iÒu chØnh c¶m xóc, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, biÕt t×m kiÕm sù hç trî, kü n¨ng tù b¶o vÖ b¶n th©n vµ b¶o vÖ m«i tr-êng sèng... c¸c kü n¨ng Êy ®-îc h×nh thµnh trªn trÎ mét c¸ch tÝch cùc, phï hîp ®é tuæi gióp ®øa trÎ sèng vui vÎ, khoÎ m¹nh, hån nhiªn, tù tin, th«ng minh vµ ngoan ngo·n lµ c¬ së v÷ng ch¾c cho viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch toµn diÖn ngay tõ løa tuæi MÇm non, gãp phÇn tÝch cùc cho viÖc ®µo t¹o nguån nh©n lùc héi tô ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ nh©n- trÝ- dòng cho x· héi mai sau. Cïng víi viÖc thùc hiÖn c¸c néi dung cña phong trµo thi ®ua “ X©y dùng tr­êng häc th©n thiÖn vµ häc sinh tÝch cùc”, Néi dung gi¸o dôc kü n¨ng sèng 1 phï hîp ®é tuæi cho trÎ ë tr-êng MÇm non thÞ trÊn Qu¸n lµo ®· vµ ®ang lµ vÊn ®Ò ®-îc bµn ®Õn trong mçi kú sinh ho¹t chuyªn m«n ®Ó cïng víi nh÷ng néi dung gi¸o dôc kh¸c trong tr-êng MÇm non n©ng cao h¬n n÷a chÊt l-îng ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ. Lµ mét c¸n bé qu¶n lý tr-êng häc, vÊn ®Ò mµ t«i b¨n kho¨n suy nghÜ lµ lµm thÕ nµo ®Ó thùc hiÖn tèt nhÊt nhiÖm vô träng t©m cña ®¬n vÞ lµ kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l-îng ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ, nu«i d¹y c¸c ch¸u MÇm non khoÎ m¹nh, ngoan ngo·n, th«ng minh ®¸p øng lßng mong ®îi cña c¸c bËc phô huynh vµ céng ®ång x· héi. Bëi vËy viÖc lùa chän mét trong nh÷ng néi dung cô thÓ ®Ó chØ ®¹o thùc hiÖn, t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p t¸c ®éng h÷u hiÖu phï hîp t×nh h×nh tr-êng, líp ®Ó tõ ®ã ®óc rót ®-îc nh÷ng kinh nghiÖm tõ thùc tiÔn sèng ®éng trong lÜnh vùc gi¸o dôc MÇm non lµ bµi häc cã søc thuyÕt phôc lín ®èi víi mçi c¸n bé gi¸o viªn trong nhµ tr-êng. XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm nµy, mçi n¨m t«i chän cho m×nh mét néi dung gi¸o dôc cô thÓ ®Ó chØ ®¹o thùc hiÖn vµ thùc hiÖn cho b»ng ®-îc ë tr-êng MÇm non. N¨m häc 2010- 2011, t«i ®· giµnh thêi gian cÇn thiÕt cïng víi tËp thÓ c¸n bé gi¸o viªn thùc hiÖn néi dung “Gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ mÇm non” nh»m h×nh thµnh c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt cho c¸c bÐ th«ng qua viÖc lång ghÐp tÝch hîp, ®an xen hµi hoµ trong c¸c néi dung gi¸o dôc hµng ngµy ë tr-êng, líp ®ång thêi phèi hîp chÆt chÏ víi gia ®×nh thùc hiÖn c¸c néi dung nµy trªn c¬ së mÑ vµ c« cïng quan t©m ®Õn trÎ. II/ Thùc tr¹ng viÖc gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ MÇm non hiÖn nay: 1. ThuËn lîi: N¨m häc 2010- 2011 tr-êng MN thÞ trÊn Qu¸n lµo cã tæng sè 8 nhãm líp víi 247 häc sinh vµ 30 c¸n bé gi¸o viªn. 2 §éi ngò c¸n bé gi¸o viªn nhiÖt t×nh, yªu nghÒ, ham t×m tßi häc hái, tû lÖ ®¹t chuÈn trë lªn 100% trong ®ã trªn chuÈn 40%. Chuyªn ®Ò n¨m 2010 do së GD&§T, phßng Gi¸o dôc triÓn khai ®· gióp cho b¶n th©n t«i còng nh- tËp thÓ c¸n bé gi¸o viªn tr-êng MN thÞ trÊn Qu¸n lµo hiÓu ®Çy ®ñ, s©u s¾c h¬n vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ MÇm non, x¸c ®Þnh ®-îc mét c¸ch cô thÓ môc tiªu, nhiÖm vô gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho c¸c bÐ ®ång thêi lùa chän c¸c néi dung cÇn thiÕt, phï hîp tõng ®é tuæi, lùa chän ph-¬ng ph¸p, c¸ch thøc gi¸o dôc phï hîp t×nh h×nh tr-êng, líp vµ ®iÒu quan träng lµ lùa chän c¸c néi dung gi¸o dôc thÝch hîp ®Ó lång ghÐp, ®an xen mét c¸ch hiÖu qu¶ trong c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc hµng ngµy. 2. Khã kh¨n: Thùc tiÔn ë tr-êng mÇm non, c¸c néi dung trong gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ ®ang cßn lµ vÊn ®Ò mµ nhiÒu gi¸o viªn cßn m¬ hå ch-a thùc sù hiÓu mét c¸ch cÆn kÏ, thÊu ®¸o chÝnh v× vËy ch-a thùc sù thÊy hÕt ®-îc ý nghÜa cña viÖc gi¸o dôc h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ. Mét sè cha mÑ trÎ ch-a thùc sù quan t©m ®Õn viÖc gi¸o dôc con c¸i v× vËy cßn cã quan ®iÓm lµ “ H·y thùc hiÖn cho tèt ch­¬ng tr×nh CSGD trÎ ®i råi h·y bµn vÒ gi¸o dôc c¸c kü n¨ng kh¸c” hay “ C¸c néi dung trong ch­¬ng tr×nh ch­a ®ñ hay sao mµ cßn t¶i thªm cho nÆng”. Thùc ra viÖc gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ lµ nh÷ng vÊn ®Ò th-êng nhËt mµ c« gi¸o vµ c¸c bËc cha mÑ ®· vµ ®ang lµm hµng ngµy ®Êy th«i, cã ®iÒu lµ lµm nh- thÕ nµo vµ kÕt qu¶ ra sao th× ch-a mÊy ai ®Ó ý l-u t©m tíi. §¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan vÒ kÕt qu¶ gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ ë tr-êng MÇm non trong thêi gian qua t«i nhËn thÊy cßn cã nhiÒu vÊn ®Ò ®¸ng l-u t©m, ®iÒu nµy ®-îc minh chøng qua kÕt qu¶ kh¶o s¸t thùc tiÔn nh÷ng kü n¨ng h×nh thµnh trªn trÎ vµ nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh trong viÖc gi¸o dôc h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho c¸c bÐ ë tr-êng chóng t«i trong thêi gian qua. 3 3. KÕt qu¶ viÖc gi¸o dôc h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ ë tr-êng MÇm non trong thêi gian qua: §Ó cã kÕt qu¶ tõ thùc tiÔn gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ ë tr-êng MÇm non trong thêi gian qua lµm c¬ së ®èi chøng cho kÕt qu¶ thùc nghiÖm, t«i tiÕn hµnh kh¶o s¸t trªn ®èi t-îng trÎ 5-6 tuæi víi sè trÎ lµ 30 ch¸u víi 5 néi dung cô thÓ kÕt qu¶ nh- sau : §T Sè Kü n¨ng nhËn thøc Kü n¨ng giao Kü n¨ng tù phôc vô vµ tù tiÕp vÖ trÎ 30 TK TB Y TK TB Y TK TB Kü n¨ng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò KN b¶o vÖ m«i tr-êng KÕt qu¶ chung sèng Y TK TB Y TK TB Y ST 13 12 5 12 12 6 11 15 4 10 13 7 8 17 5 Tû 43,3 40 16,7 40 40 20 36,7 30 13,3 33,3 43,4 23,3 26,6 56,7 16,7 Tèt kh¸ Trung b×nh YÕu ST ST ST TL 11 TL 14 TL 5 5-6 T 36,7 46,6 16,7 lÖ: Qua kÕt qu¶ kh¶o s¸t thùc tiÔn vÒ kü n¨ng sèng cña trÎ vµ viÖc viÖc rÌn luyÖn kü n¨ng cÇn thiÕt cho c¸c bÐ trong thêi gian qua, ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan ë tr-êng chóng t«i ®ang cßn nhiÒu h¹n chÕ: - ViÖc gi¸o dôc nhËn thøc cho trÎ chØ quan t©m ®Õn nh÷ng kiÕn thøc cung cÊp cho trÎ trong ch-¬ng tr×nh th«ng qua c¸c ho¹t ®éng mµ ch-a quan t©m ®Õn viÖc biÕn nh÷ng kiÕn thøc Êy thµnh kü n¨ng th«ng qua viÖc rÌn luyÖn mét c¸ch cã kÕ ho¹ch ë mäi lóc mäi n¬i ®Ó gióp ®-a trÎ cã ®ñ hiÓu biÕt gi¶i quyÕt nh÷ng t×nh huèng trong thùc tÕ cuéc sèng. §Æc biÖt lµ cßn xem nhÑ viÖc gióp trÎ tù nhËn thøc vÒ b¶n th©n, gia ®×nh, b¹n bÌ, tr-êng líp vµ nh÷ng sù vËt sù viÖc xung quanh gÇn gñi trÎ. V× vËy tû lÖ trÎ tèt kh¸ míi ®¹t 43,3%, trÎ yÕu kÐm cßn chiÕm tû lÖ kh¸ cao: 16,7%. - Kü n¨ng giao tiÕp cña c¸c bÐ thùc sù cßn nhiÒu vÊn ®Ò ®¸ng bµn, trÎ cßn nhót nh¸t, thiÕu m¹nh d¹n tù tin, sö dông ng«n ng÷ khi trß chuyÖn ch-a râ rµng, m¹ch l¹c, th¸i ®é trong giao tiÕp ch-a thùc sù ®óng mùc theo yªu cÇu ®é tuæi, t×nh tr¹ng sö dông c©u thiÕu chñ vÞ , c¸ch øng xö giao tiÕp ch-a thÓ hiÖn râ 4 th¸i ®é v¨n minh, lÞch sù cña trÎ ®Ó ng-êi lín cã thÓ c¶m nhËn ®-îc vµ ®¸nh gi¸ trän vÑn ë mét bÐ ngoan. Kü n¨ng giao tiÕp ë trÎ qua kh¶o s¸t, tû lÖ kh¸ tèt ®¹t ë møc khiªm tèn: 40% trong khi ®ã trÎ yÕu kÐm cßn tíi 20%. - Kü n¨ng tù phôc vô ë trÎ cßn nhiÒu khiÕm khuyÕt, mét sè trÎ kü n¨ng tù phôc vô b¶n th©n cßn vông vÒ, cÇn sù gióp ®ì cña b¹n bÌ, c« gi¸o nhiÒu h¬n, kh¶ n¨ng tù vÖ kÐm, trÎ ®¹t møc ®é kh¸ tèt ë kü n¨ng nµy míi ®¹t 36,7% vµ yÕu kÐm cßn tíi 13,3%. - Kü n¨ng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trong cuéc sèng th-êng nhËt cña bÐ cßn vông d¹i, thiÕu linh ho¹t. Sù th«ng minh, s¸ng t¹o trong xö lý t×nh huèng cßn h¹n chÕ , Møc ®é kh¸ tèt mµ trÎ ®¹t ®-îc ë kü n¨ng nµy lµ 33, 3% trong khi ®ã trÎ yÕu kÐm cßn chiÕm tíi 23,3%. - §èi víi m«i tr-êng sèng, ý thøc vµ kü n¨ng b¶o vÖ m«i tr-êng sèng ch-a ®-îc h×nh thµnh bÒn v÷ng trªn trÎ, viÖc gi÷ g×n vµ b¶o vÖ tr-êng, líp, n¬i c«ng céng, ý thøc sö dông, gi÷ g×n, lÊy cÊt, s¾p ®Æt vµ b¶o vÖ ®å dïng ®å ch¬i, b¶o vÖ c©y cèi, con vËt, gi÷ cho m«i tr-êng sèng lu«n s¹ch ®Ñp nhiÒu khi cßn béc lé nh÷ng khiÕm khuyÕt ®¸ng l-u t©m nh- thÝch th× lµm, kh«ng thÝch th× th«i chø ch-a cã biÓu hiÖn râ nÐt viÖc kh«ng lµm th× bÐ c¶m thÊy kh«ng yªn t©m, kh«ng thùc hiÖn ®-îc c¶m thÊy cã lçi. Kü n¨ng nµy qua kh¶o s¸t cho thÊy trÎ ®¹t møc ®é kh¸ tèt cßn thÊp: 26,6% trong khi ®ã tØ lÖ trÎ yÕu cßn tãi 16,7%. - Mét sè kü n¨ng kh¸c nh- sù hîp t¸c chia sÎ, t×m kiÕm sù hç trî, kiÓm so¸t c¶m xóc... phï hîp ®é tuæi còng cÇn cã kÕ ho¹ch gi¸o dôc vµ c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn hiÖu qu¶ ®Ó h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong cuéc sèng gióp bÐ ph¸t triÓn tèt nhÊt nh÷ng phÈm chÊt cÇn thiÕt cña mét c«ng d©n tÝ hon “ C«ng d©n tuæi MÇm non “ KhoÎ m¹nh, ngoan ngo·n, th«ng minh, hån nhiªn, tù tin vµ yªu ®êi”. 5 B/ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò I/ Mét sè biÖn ph¸p tÝch cùc trong viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ MÇm non: 1. T¹o m«i tr-êng gi¸o dôc phï hîp gióp trÎ rÌn luyÖn c¸c c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt trong cuéc sèng hµng ngµy: §èi víi trÎ MÇm non, m«i tr-êng gi¸o dôc cã ý nghÜa quan träng trong viÖc gi¸o dôc, h×nh thµnh kü n¨ng cho c¸c bÐ. Nh÷ng kü n¨ng cÇn thiÕt chØ cã ®-îc khi cã m«i tr-êng thuËn lîi thu hót ®-îc sù chó ý, t¹o høng thó cho trÎ tham gia ho¹t ®éng mét c¸ch tÝch cùc. XuÊt ph¸t tõ ý nghÜa ®ã, trong qu¸ tr×nh chØ ®¹o thùc hiÖn c¸c néi dung gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ, t«i lu«n quan t©m ®Õn viÖc h-íng dÉn gi¸o viªn t¹o m«i tr-êng th©n thiÖn, l«i cuèn trÎ. a. T¹o m«i tr-êng th©n thiÖn vÒ tinh thÇn ë tr-êng, líp MÇm non: §Ó trÎ cã t©m lý tho¶i m¸i khi tham gia c¸c ho¹t ®éng ë tr-êng, líp, mçi c¸n bé gi¸o viªn trong nhµ tr-êng cÇn quan t©m tr-íc hÕt ®Õn t×nh c¶m th¸i ®é vµ c¸ch øng xö ®èi víi trÎ, tËn t×nh, niÒm në, ©n cÇn, t¹o niÒm tin cho trÎ béc lé nh÷ng së thÝch, nh÷ng mong muèn cña b¶n th©n gióp bÐ h×nh thµnh c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt trong giao tiÕp, øng xö víi c«, víi b¹n, víi nh÷ng ng-êi xung quanh. C« vµ ng-êi lín xung quanh trÎ lµ tÊm g-¬ng ph¶n chiÕu th¸i ®é hµnh vi cña trÎ, h-íng cho bÐ biÕt øng xö lÔ phÐp, cã ý thøc trong ®i ®øng, nãi n¨ng, chµo hái, hoµ nh· víi b¹n bÌ, kÝnh träng ng-êi trªn, nh-êng nhÞn em nhá, biÕt gióp ®ì ng-êi kh¸c khi cÇn mét c¸ch tù nguyÖn, thùc hiÖn nh÷ng hµnh vi Êy thùc sù mang l¹i niÒm vui cho c¸c bÐ bëi mäi kü n¨ng chØ cã thÓ ®-îc h×nh thµnh trªn trÎ khi ®øa trÎ c¶m thÊy thùc sù tho¶i m¸i vµ tù gi¸c thùc hiÖn trªn 6 nÒn t¶ng tÊm g-¬ng cña ng-êi lín mµ trùc tiÕp hµng ngµy hµng giê ë tr-êng, líp lµ c« gi¸o. §©y lµ m«i tr-êng gi¸o dôc vµ h×nh thµnh c¸c kü n¨ng sèng cho trÎ 1 c¸ch hiÖu qu¶ mµ n¨m häc 2010- 2011 tr-êng MÇm non thÞ trÊn Qu¸n Lµo ®· lµm ®-îc d-íi sù qu¶n lý, chØ ®¹o s¸t sao cña ban gi¸m hiÖu. b. X©y dùng m«i tr-êng ho¹t ®éng phï hîp ®¶m b¶o tÝnh khoa häc, thÈm mü, th©n thiÖn ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, ®éc lËp- tù gi¸c cña trÎ ë tr-êng MÇm non: §èi víi trÎ MÇm non, mäi kü n¨ng chØ cã thÓ ®-îc h×nh thµnh mét c¸ch tèt nh¸t khi cã m«i tr-êng ho¹t ®éng phï hîp víi trÎ, xuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm nµy, t«i ®· cã kÕ ho¹ch cô thÓ tham m-u víi cÊp uû §¶ng vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph-¬ng t¹o m«i tr-êng vËt chÊt thiÕt yÕu ®ñ ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô n¨m häc míi 2010- 2011 ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt. Trang thiÕt bÞ ®ång bé ®-îc mua s¾m bæ sung ®Çy ®ñ, gãc tuyªn truyÒn víi c¸c néi dung gi¸o dôc vÒ kiÕn thøc c¬ b¶n trong mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng, c¸c néi dung vÒ dinh d-ìng- søc khoÎ, an toµn giao th«ng, b¶o vÖ m«i tr-êng, c¸c hµnh vi th¸i ®é øng xö v¨n minh lÞch sù, nh÷ng truyÒn thèng v¨n ho¸ lÞch sö mang s¾c mµu MÇm non ®-îc ph¶n ¸nh qua néi dung tranh phï hîp cã søc l«i cuèn trÎ t×m tßi, kh¸m ph¸, tr·i nghiÖm ®Ó tõ ®ã h×nh thµnh kü n¨ng cÇn thiÕt d-íi sù h-íng dÉn cña gi¸o viªn vµ còng mang ý nghÜa tuyªn truyÒn ®Õn c¸c bËc cha mÑ trÎ vµ céng ®ång x· héi. - M«i tr-êng thiªn nhiªn ®-îc c¶i t¹o, bæ sung ë s©n tr-êng, v-ên tr-êng, c¸c gãc thiªn nhiªn cña líp víi ®ñ chñng lo¹i: S©n tr-êng cã bÓ n-íc víi s¾c hång hoa sóng, xanh xanh mµu xanh cña c©y xi c¶nh, c©y d©y leo v¹n niªn thanh, c¸ b¬i tung t¨ng t¹o sù dÞu dµng uyÓn chuyÓn vµ rîp m¸t bãng l¸ bµng, rùc mµu ph-îng ®á, th-ít tha liÔu rò, thanh tho¸t nh·n lång, muång vµng hµo hoa, 7 ®Þa lan tinh khiÕt... gãc thiªn nhiªn ë mçi líp mét vÎ ®a d¹ng s¾c mµu thiªn nhiªn. §ã lµ ph-¬ng tiÖn tÝch cùc trong viÖc gi¸o dôc kü n¨ng b¶o vÖ m«i tr-êng cho c¸c bÐ. - M«i tr-êng nhãm líp ®-îc thiÕt kÕ theo tõng chñ ®Ò víi ph-¬ng thøc ho¹t ®éng më tõ ®ã trÎ cã thÓ tham gia ho¹t ®éng kh¸m ph¸, tr·i nghiÖm ®Ó tù nhËn thøc vµ nhËn thøc ®Çy ®ñ vÒ thÕ giíi xung quanh mu«n vÎ, vÒ th¸i ®é hµnh vi øng xö víi thÕ giíi xung quanh ®-îc thu nhá trong m«i tr-êng tr-êng, líp mÇm non. Víi chñ ®Ò Tr-êng MÇm non, nh÷ng h×nh ¶nh, nh÷ng ho¹t ®éng cña c«, cña trÎ ë tr-êng, líp, c«ng viÖc, sù quan t©m t×nh th-¬ng, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ th¸i ®é øng xö cña c« víi bÐ hµng ngµy, ho¹t ho¹t ®éng cña bÐ ë tr-êng líp, nh÷ng thao t¸c, hµnh vi cña bÐ ®-îc ph¶n ¸nh qua tranh ¶nh, m« h×nh vµ nh÷ng yªu cÇu ®èi víi trÎ gióp cho trÎ cã ®-îc nh÷ng kü n¨ng cÇn thiÕt trong ho¹t ®éng, trong giao tiÕp øng xö vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò hay t×m kiÕm sù hç trî cña c«, cña b¹n... Chñ ®Ò b¶n th©n vµ m«i tr-êng nhãm líp theo chñ ®Ò gióp bÐ nhËn thøc vµ tù nhËn thøc ®Çy ®ñ h¬n vÒ chÝnh b¶n th©n trÎ vÒ b¹n bÌ cña trÎ víi c¸c ®Æc ®iÓm râ nÐt vÒ h×nh d¸ng, c¸c bé phËn c¬ thÓ, t¸c dông cña tõng bé phËn vµ ý nghÜa cña viÖc gi÷ g×n vÖ sinh c¸ nh©n, gi÷ g×n vµ b¶o vÖ c¬ thÓ, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt ®Ó bÐ thùc hµnh c¸c thao t¸c, hµnh ®éng, ho¹t ®éng phôc vô cho nhu cÇu nhËn thøc, rÌn luyÖn kü n¨ng sèng cÇn thiÕt hµng ngµy. Chñ ®Ò gia ®×nh vµ nh÷ng h×nh ¶nh, vÒ gia ®×nh, vÒ ng-êi th©n trong gia ®×nh bÐ, ®å dïng dông cô gia ®×nh ®-îc x©y dùng, thiÕt kÕ ph¶n ¸nh néi dung chñ ®Ò ë nhãm líp vµ viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng theo chñ ®Ò kh«ng chØ gióp bÐ cã ý thøc vÒ gia ®×nh mµ cßn lµ ®iÒu kiÖn tèt nhÊt gióp trÎ h×nh thµnh th¸i ®é hµnh vi øng xö ®óng mùc víi «ng bµ, cha mÑ, ng-êi th©n, biÕt gióp ®ì gia 8 ®×nh nh÷ng c«ng viÖc cÇn thiÕt, biÕt c¶m th«ng, yªu th-¬ng, chia sÎ, biªt gi÷ g×n cho m«i tr-êng gia ®×nh lu«n vui vÎ, h¹nh phóc, tho¸ng m¸t vµ s¹ch ®Ñp. T¹o m«i tr-êng gi¸o dôc phï hîp, ®¶m b¶o tÝnh khoa häc, thÈm mü, gÇn gòi vµ th©n thiÖn theo chñ ®Ò cã t¸c dông tÝch cùc trong viÖc gi¸o h×nh thµnh kü n¨ng sèng cÇn thiÕt gióp trÎ hoµ nhËp víi thÕ giíi xung quanh, ph¸t huy cao ®é tÝnh tÝch cùc ®éc lËp tù gi¸c, chñ ®éng trong gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò n¶y sinh trong ®êi sèng hµng ngµy cña trÎ, biÕt t×m kiÕm sù hç trî cña cha mÑ, c« gi¸o, b¹n bÌ vµ nh÷ng ng-êi xung quanh khi cÇn thiÕt, trªn c¬ së ®ã mµ h×nh thµnh nh÷ng phÈm chÊt, kü n¨ng cÇn thiÕt ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn thuËn lîi vÒ nh©n c¸ch toµn diÖn ë ®é tuæi MÇm non. 2. Gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ th«ng qua viÖc lång ghÐp tÝch hîp c¸c néi dung võa søc vµo c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc hµng ngµy: Ch-¬ng tr×nh gi¸o dôc MÇm non ®-îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc hµng ngµy. Cïng víi nã, c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt vÒ nhËn thøc, t- duy, ng«n ng÷ vµ giao tiÕp, vËn ®éng, sù chia sÎ, hîp t¸c, kiÓm so¸t vµ ®iÒu chØnh c¶m xóc... ®-îc h×nh thµnh tõ ®ã gióp trÎ hoµ nhËp víi cuéc sèng th-êng ngµy mét c¸ch thuËn lîi, biÕt gi¶i quyÕt nh÷ng t×nh huèng n¶y sinh mét c¸ch tù tin h¬n. - G׬ ®ãn trÎ, c« trß chuyÖn, gîi më h-íng trÎ tíi nh÷ng kü n¨ng cÇn thiÕt trong giao tiÕp, øng xö vµ sö dông ng«n ng÷ phï hîp trong giao tiÕp gi÷a c« víi trÎ, gi÷a trÎ víi trÎ vµ thÓ hiÖn th¸i ®é hµnh vi ®óng ®¾n víi m«i tr-êng, víi sù vËt sù viÖc xung quanh xoay quanh tõng chñ ®Ò, chñ ®iÓm. Ch¼ng h¹n víi chñ ®Ò “Thùc vËt xung quanh bД c« cho trÎ xem tranh, quan s¸t trß chuyÖn vÒ c¸c lo¹i c©y, t×m hiÓu vÒ ®Æc ®iÓm vÒ cÊu t¹o, m«i tr-êng sèng, c¸ch ch¨m sãc, b¶o vÖ, ch¬i c¸c trß ch¬i m« pháng tõ ®ã kh«ng chØ gióp trÎ nhËn thøc ®Çy ®ñ h¬n vÒ c©y cèi, rau cñ qu¶ mµ trÎ cßn biÕt c¸ch sö dông c¸c s¶n phÈm tõ c©y cèi rau cñ ®óng møc, biÕt ¨n uèng ®ñ chÊt, hîp vÖ sinh, 9 gi÷ g×n søc khoÎ vµ b¶o vÖ m«i tr-êng. §ã chÝnh lµ nh÷ng kü n¨ng sèng cÇn thiÕt. - Ho¹t ®éng thÓ dôc s¸ng vµ giê thÓ dôc vËn ®éng: Gi¸o viªn cã thÓ sö dông c¸c bµi tËp theo chñ ®Ò, m« pháng c¸c thao t¸c, hµnh ®éng cña sù vËt, sù viÖc xung quanh tuú theo tõng chñ ®Ò kh«ng chØ gióp trÎ cã kü n¨ng vËn ®éng linh ho¹t, sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c bé phËn c¬ thÓ, rÌn luyÖn kü n¨ng vËn ®éng c¬ b¶n mµ cßn rÌn luyÖn cho trÎ cã sù ph¶n øng nhanh nh¹y th«ng qua c¸c trß ch¬i. C¸c vËn ®éng ®i, ch¹y, nh¶y, leo trÌo, bß tr-ên, bËt cïng víi c¸c trß ch¬i nh- trång nô trång hoa, giã thæi c©y nghiªng, trÌo c©y h¸i qu¶ ë chñ ®Ò thùc vËt hay ®i nh- gÊu, bß nh- chuét, trÌo nh- khØ sãc, nh¶y nh- thá con ë chñ ®Ò ®éng vËt... lµ ph-¬ng tiÖn rÌn luyÖn kü n¨ng vËn ®éng cã hiÖu qu¶ gióp trÎ trë nªn linh ho¹t h¬n, nh¹y c¶m h¬n, khÐo lÐo h¬n. Cïng víi ph¸t triÓn kü n¨ng vËn ®éng lµ sù ph¸t triÓn c¬ thÓ, t¨ng c-êng thÓ lùc vµ kü n¨ng nhËn thøc, ng«n ng÷, t- duy ®-îc h×nh thµnh t¹o c¬ héi ®Ó trÎ thÝch øng tèt nhÊt víi cuéc sèng xung quanh. - Ho¹t ®éng kh¸m ph¸ m«i tr-êng xung quanh kh«ng chØ gióp trÎ lÜnh héi nh÷ng kiÕn thøc vÒ thÕ giíi xung quanh phï hîp ®é tuæi mµ th«ng qua sù ®a d¹ng mu«n vÎ vÒ tr-êng líp, b¶n th©n, gia ®×nh, c©y cá, con vËt, c¸c mïa vµ lÔ héi trong n¨m víi khung c¶nh thiªn nhiªn vµ c¸c ho¹t ®éng x· héi kú thó, vÒ nghÒ nghiÖp vµ giao th«ng, vÒ quª h-¬ng, ®Êt n-íc, con ng-êi ViÖt Nam ,trÎ nhËn thøc vµ tù nhËn thøc ®-îc nhiÒu ®iÒu bæ Ých, häc c¸ch hµnh xö ®óng mùc, sù giao tiÕp th©n thiÖn, häc c¸ch tiÕp cËn th«ng minh vµ gi¶i quyÕt t×nh huèng s¸ng t¹o. Chóng ta h·y xem xÐt vÊn ®Ò nµy th«ng qua viÖc cho trÎ tiÕp cËn víi chñ ®Ò “ TÕt- Mïa xu©n vµ lÔ héi mïa xu©n”. T×m hiÓu vÒ chñ ®Ò nµy, trÎ ®-îc kh¸m ph¸, tr·i nghiÖm tõ thùc tiÔn cuéc sèng gia ®×nh, nhµ tr-êng víi c¸c ho¹t ®éng phong phó. §ã lµ kh«ng khÝ n¸o nhiÖt chuÈn bÞ cho ngµy tÕt, 10 c¸c ho¹t ®éng vui xu©n ®ãn tÕt, chî tÕt, c¸ch trang trÝ nhµ cöa, c¸c mãn ¨n ngµy tÕt vµ thao t¸c thùc hµnh chÕ biÕn c¸c mãn ¨n, c¸ch bµy cç tÕt, c¸c lo¹i hoa qu¶, b¸nh kÑo ngµy tÕt vµ th¸i ®é ©n cÇn quan t©m, lèi øng xö th©n thiÖn, lÔ phÐp , v¨n minh lÞch sù víi sù h-íng l¸i cña c« vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸m ph¸ tr·i nghiÖm trÎ nhËn thøc ®Çy ®ñ h¬n kh«ng khÝ ngµy tÕt cæ truyÒn , c¸c ho¹t ®éng thùc tiÔn vµ nÐt ®Ñp v¨n ho¸ d©n téc tõ ®ã h×nh thµnh c¸c kü n¨ng giao tiÕp, øng xö, thùc hµnh xö lý t×nh huèng theo phong tôc tËp qu¸n cña ng-êi ViÖt Nam. Thiªn nhiªn kú thó víi phong c¶nh tuyÖt vêi cña tÕt, mïa xu©n ë kh¾p mäi miÒn tæ quèc vµ lÔ héi mïa xu©n víi nÐt ®Ñp cña tù nhiªn, cña truyÒn thèng v¨n ho¸ l©u ®êi m« pháng ë c¸c trß ch¬i d©n gian, ë c¸c trß lÜnh x-íng, c¸c tiÕt môc v¨n nghÖ kh«ng chØ lµm giµu vèn kiÕn thøc cho trÎ mµ ®iÒu quan träng lµ trÎ häc c¸ch hµnh xö phï hîp víi m«i tr-êng, biÕt b¶o vÖ m«i tr-êng tù nhiªn, gi÷ g×n nÐt ®Ñp v¨n ho¸ truyÒn thèng phï hîp ®é tuæi MÇm non. - C¸c ho¹t ®éng kh¸c nh- t¹o h×nh, ©m nh¹c, lµm quen víi to¸n, lµm quen víi v¨n häc ch÷ viÕt... mçi ho¹t ®éng ph¶n ¶nh mét lÜnh vùc kiÕn thøc kh¸c nhau nh-ng tÊt c¶ ®Òu gióp cho c¸c bÐ thÓ hiÖn sù hiÓu biÕt cña m×nh vÒ thÕ giíi xung quanh, h×nh thµnh ë trÎ c¸c kü n¨ng n¨ng cÇn thiÕt vÒ ng«n ng÷, t- duy, vËn ®éng, c¸ch øng xö linh ho¹t trong tõng t×nh huèng kh¸c nhau vµ biÕt t×m kiÕm sù hç trî cÇn thiÕt cña c«, b¹n vµ ng-êi lín xung quanh phôc vô tÝch cùc cho cuéc sèng hiÖn t¹i vµ mai sau. - Khai th¸c tèt nhÊt c¸c yÕu tè, c¸c sù kiÖn, c¸c t×nh huèng ë ho¹t ®éng gãc, ho¹t ®éng ngoµi trêi, ho¹t ®éng chiÒu vµ ngay c¶ khi tr¶ trÎ ®Õn tËn tay c¸c bËc phô huynh häc sinh ta dÔ dµng nhËn thÊy hiÖu qu¶ cña viÖc gi¸o dôc h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho c¸c bÐ ë ®é tuæi mÇm non. Ho¹t ®éng gãc kh«ng chØ gióp bÐ còng cè kiÕn thøc ®· lÜnh héi ®-îc mµ cßn gióp trÎ thùc hµnh tr·i nghiÖm c¸c kiÕn thøc, tù kh¸m ph¸ rót ra nh÷ng ®iÒu bæ Ých cho b¶n th©n biÕt 11 xö lý t×nh huèng trong m«i tr-êng th©n thiÖn ë nhãm líp, n¬i ®ã dµnh riªng cho trÎ, c« vµ b¹n bÌ xung quanh. Ho¹t ®éng ngoµi trêi lµ n¬i bÐ thùc hµnh c¸c kü n¨ng quan s¸t, nªu vÊn ®Ò vµ t×m c¸ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vµ còng lµ n¬i gióp bÐ thùc hµnh c¸c kü n¨ng vËn ®éng, giao tiÕp. Ho¹t ®éng chiÒu trë nªn thuyÕt phôc víi bÐ khi gi¸o viªn biÕt c¸ch l«i cuèn trÎ vµo c¸c t×nh huèng cã vÊn ®Ò ë c¸c gãc ch¬i, thùc hµnh c¸c trß ch¬i cñng cè kiÕn thøc, lµm quen víi s¸ch, tranh, c¸c c©u chuyÖn, bµi th¬, c©u ®è vµ tham gia c¸c ho¹t ®éng giao l-u ©m nh¹c, ho¹t ®éng t¹o h×nh tõ ®ã h×nh thµnh c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt vÒ c¸ch øng xö th©n thiÖn, c¸ch tæ chøc theo nhãm b¹n bÌ phï hîp, c¸ch ®iÒu chØnh c¶m xóc th¸i ®é hµnh vi phï hîp hoµn c¶nh thùc t¹i, còng tõ nh÷ng ho¹t ®éng nµy gi¸o dôc cho c¸c bÐ kü n¨ng b¶o vÖ m«i tr-êng sèng mét c¸ch tèt nhÊt ®Ó cã thÓ chung sèng vµ ho¹t ®éng cïng nhau ë nhãm líp. 3. Phèi hîp víi gia ®×nh trong viÖc gi¸o dôc h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ: Víi trÎ MÇm non, m«i tr-êng gia ®×nh lµ chiÕc n«i Êm ¸p, ë ®ã bÐ lín lªn tõng ngµy trong sù ®ïm bäc yªu th-¬ng, gióp ®ì cña ng-êi th©n. Sù ph¸t triÓn cña bÐ chÞu sù ¶nh h-ëng to lín cña «ng bµ, cha mÑ. ChÝnh v× vËy viÖc gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ ph¶i ®-îc b¾t ®Çu ngay tõ gia ®×nh. Kh«ng ph¶i gia ®×nh nµo, ng-êi mÑ nµo còng hiÓu ®-îc ®iÒu ®ã, ®Æc biÖt lµ ë ®Þa bµn thÞ trÊn b¸n n«ng nghiÖp nh- thÞ trÊn Qu¸n lµo chóng t«i. §Ó c¸c bËc cha mÑ hiÓu ®-îc ý nghÜa, tÇm quan träng cña viÖc gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ MÇm non ®èi víi sù ph¸t triÓn nh©n c¸ch toµn diÖn cña trÎ vµ kü n¨ng sèng cÇn thiÕt t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho trÎ nhanh chãng hoµ nhËp víi thÕ giíi xung quanh. VÊn ®Ò t«i quan t©m tr-íc hÕt lµ viÖc tæ chøc tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn kiÕn thøc cho c¸c bËc phô huynh th«ng qua c¸c cuéc héi häp, trao ®æi, to¹ ®µm gióp c¸c bËc cha mÑ hiÓu ®Çy ®ñ nh÷ng ®iÒu cÇn thiÕt. Cïng víi viÖc 12 tæ chøc c¸c cuéc héi häp, chuyªn ®Ò t«i ®· chØ ®¹o c¸c nhãm líp th«ng tin ®Çy ®ñ tíi c¸c bËc cha mÑ nh÷ng vÊn ®Ò vÒ néi dung, ph-¬ng ph¸p gi¸o dôc cho bÐ ë gia ®×nh nh- trß chuyÖn víi trÎ vÒ nh÷ng c«ng viÖc hµng ngµy ë gia ®×nh, tr-êng, líp, d¹y trÎ c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt vÒ ng«n ng÷, giao tiÕp, øng xö víi mäi ng-êi xung quanh, h-íng dÉn trÎ biÕt thùc hiÖn c¸c thao t¸c vÖ sinh c¸ nh©n, vÖ sinh m«i tr-êng, ch¨m sãc c©y con, gióp ®ì cha mÑ nh÷ng c«ng viÖc võa søc. §iÒu quan träng ë gia ®×nh lµ gióp trÎ biÕt yªu th-¬ng, gióp ®ì, xÎ chia víi ng-êi th©n b»ng t×nh c¶m ch©n t×nh, biÕt quan t©m ®Õn ng-êi kh¸c vµ tõ gia ®×nh ®Õn x· héi thu nhá cña bÐ lµ ë tr-êng líp MÇm non. BÐ cã th¸i ®é vµ hµnh vi hµnh xö tÝch cùc víi m«i tr-êng xung quanh n¬i trÎ ®ang sèng. Vai trß tÊm g-¬ng cña ng-êi lín trong gia ®×nh ph¶n ¸nh nÕp sèng v¨n ho¸, øng xö trong gia ®×nh. Cha mÑ vµ ng-êi th©n ph¶i lu«n quan t©m ®Þnh h-íng cho trÎ tíi nh÷ng ®iÒu ®óng ®¾n, tèt ®Ñp ngay tõ c¸ch ®i, ®øng, nãi n¨ng lÔ phÐp lÞch sù, lu«n biÕt quan t©m ®Õn ng-êi kh¸c. Thêi gian bÐ ë nhµ víi cha mÑ, gi¸o viªn víi vai trß t- vÊn gióp c¸c bËc cha mÑ khuyÕn khÝch trÎ thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cña ng-êi lín nh- biÕt thøc dËy ®óng giê h×nh thµnh thãi quen ®i häc th-êng xuyªn, h-íng dÉn trÎ ®¸nh r¨ng, ch¶i tãc, röa mÆt, ¨n s¸ng, chµo bè mÑ, «ng bµ tr-íc khi tíi líp. BÐ vÒ nhµ buæi chiÒu, biÕt chµo hái mäi ng-êi, gióp ®ì «ng bµ, cha mÑ nh÷ng c«ng viÖc võa søc, biÕt tù phôc vô b¶n th©n, kh«ng quÊy, khãc, nhâng nhÏo. Khi ¨n cïng gia ®×nh biÕt chµo mêi lÔ phÐp, thÓ hiÖn hµnh vi ¨n uèng v¨n minh, biÕt ¨n c¸c thøc ¨n ®a d¹ng thùc phÈm, biÕt gi÷ g×n vÖ sinh vµ b¶o vÖ søc khoÎ b¶n th©n vµ gia ®×nh. BiÕt lµm vui lßng «ng bµ cha mÑ b»ng nh÷ng viÖc lµm võa søc vµ biÕt v©ng lêi ng-êi lín. 13 ThÝch xem c¸c ch-¬ng tr×nh phï hîp ®é tuæi, th«ng qua ch-¬ng tr×nh ®ã biÕt nhËn xÐt ®¸nh gi¸ nh©n vËt. BiÕt ph©n biÖt c¸c hµnh vi ®óng, sai, tr×nh bµy ý t-ëng, chÝnh kiÕn cña trÎ tr-íc mét sù vËt, sù viÖc ë nhµ, ë líp, th¶o luËn vÒ mét vÊn ®Ò nµo ®ã mµ trÎ chøng kiÕn, tiÕp cËn víi cha mÑ, ng-êi th©n. Qu¸ tr×nh trÎ thùc hiÖn, tr·i nghiÖm, thùc hµnh thao t¸c, hµnh vi, mèi quan hÖ nµo ®ã, cha mÑ h-íng l¸i cho trÎ tíi thao t¸c , th¸i ®é hµnh vi ®óng ®¾n, t¹o c¬ héi ®Ó bÐ chÊp nhËn vµ lµm theo c¸i ®óng, phª ph¸n c¸i sai. Thùc sù m«i tr-êng gia ®×nh vµ t×nh c¶m cña ng-êi th©n kÕt hîp víi nhµ tr-êng gióp trÎ rÌn luyÖn vµ h×nh thµnh c¸c kü n¨ng sèng cÇn thiÕt kh«ng chØ gióp Ých cho trÎ h«m nay mµ lµ dÊu Ên ®Ëm nÐt , nh÷ng dÊu Ên ®ã theo m·i thêi gian gãp phÇn ®Þnh h-íng cho mét nh©n c¸ch sèng mai sau trë thµnh ng-êi c«ng d©n cã Ých cho x· héi. Ng-êi c«ng d©n t-¬ng lai Êy biÕt t«n träng b¶n th©n, t«n träng mäi ng-êi, cã lßng tù t«n d©n téc, cã nhËn thøc s©u réng trong mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi, cã ý thøc tæ chøc vµ tinh thÇn kû luËt cao, cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt mäi t×nh huèng n¶y sinh trong ®êi sèng x· héi mét c¸ch cã linh ho¹t, cã lý, cã t×nh... ChÝnh nh÷ng phÈm chÊt ®ã ®-îc h×nh thµnh tõ nh÷ng kü n¨ng sèng ®¬n gi¶n (Kû n¨ng nhËn thøc vµ tù nhËn thøc, kû n¨ng vËn ®éng, t- duy ng«n ng÷ vµ giao tiÕp, kû n¨ng tù kiÒm chÕ vµ kiÓm so¸t c¶m xóc cña b¶n th©n, kû n¨ng hîp t¸c vµ t×m kiÕm sù hç trî, kû n¨ng x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ®Ó kiªn ®Þnh víi nh÷ng g× m×nh ®Æt ra, kû n¨ng tù phôc vµ tù vÖ cÇn thiÕt, kû n¨ng b¶o vÖ m«i tr-êng sèng...) ®-îc rÌn luyÖn cho trÎ ngay tõ l-a tuæi MÇm non ng©y th¬ ®¸ng yªu víi sù phèi kÕt hîp ®ång ®iÖu gi÷a gia ®×nh, nhµ tr-êng vµ céng ®ång x· héi mµ ng-êi lín lµ tÊm g-¬ng ph¶n chiÕu ch©n thùc nhÊt ë ®øa trÎ. C. KÕt luËn: 1. KÕt qu¶ ®¹t ®-îc trong viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ: 14 X¸c ®Þnh ®-îc ý nghÜa cña viÖc gi¸o dôc rÌn luyÖn h×nh thµnh c¸c kü n¨ng sèng cÇn thiÕt cho trÎ ë tr-êng MÇm non, b»ng c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng tÝch cùc, n¨m häc 2010- 2011, tr-êng MÇm non thÞ trÊn Qu¸n Lµo ®· tæ chøc tèt c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc víi c¸c néi dung phï hîp tõng ®èi t-îng ®Æc biÖt lµ ®èi t-îng trÎ 5 tuæi. KÕt qu¶ cña nh÷ng t¸c ®éng Êy mang tÝnh kh¶ quan vµ kh¼ng ®Þnh sù t¸c ®éng ®óng h-íng cña c¸c biÖn ph¸p gi¸o dôc mµ nhµ tr-êng ®· øng dông, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn cô thÓ qua viÖc ®¸nh gi¸ c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt vµ sù kh¸c biÖt h¬n h¼n sau thùc nghiÖm d-íi ®©y: §T Sè Kü n¨ng nhËn thøc Kü n¨ng giao tiÕp Kü n¨ng tù phôc vô vµ Kü n¨ng gi¶i quyÕt vÊn KN b¶o vÖ m«i tr-êng tù vÖ ®Ò sèng trÎ 30 TK TB Y TK TB Y TK TB Y TK TB Y TK TB Y ST 20 9 1 17 12 1 22 8 0 15 12 3 20 10 0 Tû 66,7 30 3,3 56,7 40 3,3 73,3 26,6 0 50 40 10 66,7 33,3 0 KÕt qu¶ chung Tèt kh¸ Trung b×nh YÕu ST ST ST TL 19 TL 10 TL 1 5-6 T 63,3 33,3 lÖ: Qua kÕt qu¶ ®¸nh gi¸, so s¸nh víi kÕt qu¶ ®èi chøng, tû lÖ trÎ cã kü n¨ng nhËn thøc vµ tù nhËn thøc vÒ thÕ giíi gÇn gòi xung quanh trÎ ®¹t møc ®é kh¸ tèt t¨ng tõ 43,3 lªn 66,7%, møc ®é yÕu kÐm trong kü n¨ng nhËn thøc gi¶m tõ 16,7% xuèng chØ cßn 3,3%. Sù giao tiÕp cña trÎ m¹nh d¹n h¬n, tù tin h¬n, ng«n ng÷ sö dông trong giao tiÕp m¹ch l¹c h¬n ®Æc biÖt lµ b-íc ®Çu thÓ hiÖn ®-îc v¨n ho¸ giao tiÕp phï hîp ®é tuæi MÇm non. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ trÎ ë kü n¨ng nµy cho thÊy tû lÖ trÎ ®¹t møc ®é kh¸ tèt trong giao tiÕp ®¹t 56,7%, t¨ng 16,7% so víi ®Çu vµo. Trong sinh ho¹t hµng ngµy trÎ biÕt tù chñ trong phôc vô b¶n th©n, chó ý gi÷ g×n vµ b¶o vÖ søc khoÎ, thùc hiÖn tèt c¸c thao t¸c vÖ sinh c¸ nh©n, biÕt lÊy cÊt vµ s¾p xÕp ®å dïng ®óng n¬i qui ®Þnh gän gµng, ng¨n n¾p, kh«ng chØ biÕt tù phôc vô b¶n th©n vµ ý thøc vµ th¸i ®é phôc vô tËp thÓ, nhãm b¹n bÌ còng ®-îc thÓ hiÖn ë trÎ kh¸ râ nÐt. Trong ho¹t ®éng vµ sinh ho¹t, kh¶ n¨ng tù vÖ cña trÎ ®-îc béc lé trong tõng t×nh huèng cô thÓ, biÕt phßng tr¸nh nh÷ng n¬i nguy hiÓm, kh«ng ch¬i víi nh÷ng vËt s¾c nhän, kh«ng ngËm hét h¹t, cã ý rhøc trong 15 3,3 t×nh huèng tham gia giao th«ng phßng tr¸nh tai n¹n giao th«ng, biÕt nÐ tr¸nh nh÷ng va ch¹m g©y tæn h¹i ®Õn th©n thÓ... §¸nh gi¸ cô thÓ tiªu chÝ h×nh thµnh kü n¨ng tù phôc vô vµ tù vÖ cho thÊy tû lÖ trÎ ®¹t møc ®é kh¸ tèt t¨ng tõ 36,7 lªn 73,3%, tû lÖ yÕu kÐm gi¶m 13,3%. Kü n¨ng gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò n¶y sinh xung quanh trÎ cã xu h-íng kh¶ quan, trÎ kh«ng chØ thùc hiÖn c¸c bµi tËp, c¸c yªu cÇu cña c« trong tõng ho¹t ®éng cô thÓ mµ biÕt chñ ®éng xö lý t×nh huèng n¶y sinh mét c¸ch linh ho¹t vÝ nh- trÎ ch¬i t×m vËt ch×m næi ë trß ch¬i víi n-íc, trÎ biÕt thay thÕ vËt næi lµ mót xèp thiÕu ë tói ®å ch¬i b»ng l¸ kh« s½n cã, thay vËt ch×m nh- thái s¾t, hßn bi b»ng chän hßn ®¸, sái nhá xinh ë ®èng ®¸ sái bªn c¹nh ®Ó trß ch¬i vÉn thùc hiÖn ®-îc mét c¸ch lý thó hoÆc khi ch¬i víi « t« ch¹y tù ®éng ch¼ng may háng trÎ biÕt buéc d©y kÐo cho xe ch¹y ®Ó trß ch¬i vÉn tiÕp tôc kh«ng bÞ c¶n trë. Nh÷ng t×nh huèng n¶y sinh trong khi häc, ch¬i trÎ cã thÓ xö lý mét c¸ch th«ng minh, linh ho¹t b»ng c¸ch riªng cña trÎ nhê sù t¸c ®éng cña c¸c biÖn ph¸p phï hîp. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ ë tiªu chÝ nµy cho thÊy tû lÖ trÎ ®¹t møc ®é kh¸ tèt t¨ng tõ 33,3% tíi 50%, tû lÖ trÎ yÕu kÐm gi¶m tõ 33,3% xuèng 10%. MÆc dï ch-a yªn t©m vÒ tû lÖ trÎ yÕu kÐm cßn tån t¹i song kÕt qu¶ trªn ®· chøng tá sù thµnh c«ng cña nh÷ng t¸c ®éng trong viÖc h×nh thµnh kü n¨ng cho c¸c bÐ. VÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr-êng sèng lµ viÖc lµm ®· ®-îc ®Ò cËp mét c¸ch nghiªm tóc, th«ng qua c¸c thêi ®iÓm ho¹t ®éng trªn ngµy, b»ng c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp nh÷ng kü n¨ng vÒ gi÷ g×n vÖ sinh, ch¨m sãc c©y cèi, con vËt, nh÷ng hµnh vi v¨n minh khi tham gia giao th«ng, khi ë tr-êng, líp, gia ®×nh, n¬i c«ng céng ®-îc h×nh thµnh trªn trÎ qua ch¬i, häc, trß chuyÖn, xem tranh ¶nh, b¨ng h×nh, qua tr·i nghiÖm thùc tiÔn d-íi sù h-íng dÉn cña c« vµ cha mÑ trÎ th«ng qua ®ã nh÷ng kü n¨ng b¶o vÖ m«i tr-êng sèng cña trÎ ®-îc cñng cè, rÌn luyÖn vµ h×nh thµnh mét c¸ch bÒn v÷ng. KÕt qu¶ ®-îc minh chøng cô thÓ ë tû 16 lÖ trÎ kh¸ tèt so víi ®Çu vµo t¨ng tõ 26,6 lªn tíi 66,7%, tû lÖ yÕu kÐm gi¶m tõ 16,7 xuèng 0%. KÕt qu¶ thùc nghiÖm chung: tû lÖ kh¸ tèt t¨ng tõ 36,7 ®Õn 63,3% ( t¨ng 26,6% so víi kÕt qu¶ ®èi chøng), tû lÖ yÕu kÐm gi¶m tõ 16,7 xuèng cßn 3,3%( gi¶m 13,4% so víi kÕt qu¶ ®èi chøng). Thµnh c«ng b-íc ®Çu trong viÖc gi¸o dôc vµ h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ ë tr-êng MÇm non t¹o niÒm tin cho c¸n bé gi¸o viªn vµ cho chÝnh b¶n th©n t«i, mét c¸n bé qu¶n lý nhµ tr-êng thªm v÷ng b-íc ë chÆng ®-êng c«ng t¸c tiÕp theo vµ trong lÜnh vùc nghiªn cøu khoa häc, ®óc rót kinh nghiÖm tõ thùc tiÔn ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ MÇm non. PhÊn ®Êu kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l-îng gi¸o dôc trÎ víi c¸i ®Ých cuèi cïng ®¹t ®Õn lµ ngµy cµng cã nhiÒu bÐ khoÎ m¹nh, ngoan ngo·n, th«ng minh, tù tin vµ linh ho¹t trong cuéc sèng gãp phÇn tÝch cùc vµo sù nghiÖp trång ng-êi xøng ®¸ng lµ ®¬n vÞ tiªn tiÕn xuÊt s¾c cÊp tØnh, ®¬n vÞ dÉn ®Çu trong phong trµo gi¸o dôc MÇm non huyÖn Yªn §Þnh. 2. Bµi häc kinh nghiÖm trong viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng giaod dôc kü n¨ng s«ng cho trÎ ë tr-êng MÇm non: N¨m häc 2010- 2011, viÖc tiÕn hµnh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ trong ®é tuæi MÇm non cã nh÷ng thµnh c«ng b-íc ®Çu, kÕt qu¶ ®ã ®· gãp phÇn t¹o c¬ héi cho trÎ hoµ nhËp thuËn lîi víi thÕ giíi mu«n vÎ xung quanh phï hîp ®é tuæi gãp phÇn tÝch cùc trong viÖc h×nh thµnh nh©n c¸ch sèng cho h«m nay vµ c¶ mai sau cña trÎ. Së dÜ cã ®-îc thµnh c«ng dÉu cßn khiªm tèn nµy b¶n th©n t«i còng nh- tËp thÓ c¸n bé gi¸o viªn tr-êng MÇm non thÞ trÊn Qu¸n Lµo ®· rót ra nh÷ng bµi häc quÝ b¸u cho trong qu¸ tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ còng nh- c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc kh¸c ë tr-êng MÇm non ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l-îng gi¸o dôc cña nhµ tr-êng ®ã lµ: - Mçi c¸n bé gi¸o viªn MÇm non cÇn coi träng c«ng t¸c tù häc tù båi d-ìng, th-êng xuyªn trang bÞ cho m×nh nh÷ng kiÕn thøc cÇn vµ ®ñ vÒ mäi lÜnh vùc 17 ho¹t ®éng ®Ó cã thÓ phôc vô tèt nhÊt cho nhiÖm vô ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ MÇm non th«ng qua tµi liÖu, s¸ch b¸o, chuyªn ®Ò vµ nh÷ng kinh nghiÖm cña b¹n bÌ, ®ång nghiÖp , cña c¸c bËc cha mÑ trÎ. Quan t©m ®Õn néi dung, h×nh thøc vµ ph-¬ng ph¸p gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ. - C« gi¸o nhÊt thiÕt ph¶i lµ tÊm g-¬ng mÉu mùc cho trÎ noi theo, thÓ hiÖn lèi sèng lµnh m¹nh, ch©n t×nh, giµu lßng yªu trÎ. - Coi träng viÖc t¹o m«i tr-êng gi¸o dôc phong phó, th©n thiÖn kÝch thÝch høng thó cña trÎ tham gia c¸c ho¹t ®éng kh¸m ph¸, tr·i nghiÖm ®Ó h×nh thµnh c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt t¹o c¬ héi tèt nhÊt cho trÎ thÝch øng víi cuéc sèng xung quanh. - T¹o c¬ héi cho c¸c bÐ giao l-u víi nhau vµ thÓ hiÖn mèi quan hÖ trong giao tiÕp. §Þnh h-íng cho trÎ thÓ hiÖn th¸i ®é hµnh vi v¨n minh, lÞch sù phï hîp víi tõng hoµn c¶nh cô thÓ. - Lång ghÐp tÝch hîp néi dung gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ th«ng qua ho¹t ®éng mäi lóc mäi n¬i ë c¸c thêi ®iÓm gi¸o dôc trªn ngµy gióp bÐ tiÕp thu kiÕn thøc, rÌn luyÖn kü n¨ng, tr·i nghiÖm c¸c kü n¨ng Êy trong cuôoc sèng x· héi thu nhá ë tr-êng líp MÇm non. - Phèi hîp chÆt chÏ víi gia ®×nh cïng ®ång hµnh gi¸o dôc kü n¨ng sèng cho trÎ. - Tæ chøc ®¸nh gi¸ rót kinh nghiÖm kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c néi dung gi¸o dôc, ph¸t huy nh÷ng -u ®iÓm ®¹t ®-îc, kh¾c phôc nh÷ng thiÕu sãt nh»m kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l-îng ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ nãi chung, gi¸o dôc h×nh thµnh kü n¨ng sèng nãi riªng. - Ng-êi c¸n bé qu¶n lý cÇn cã hiÓu biÕt s©u réng vÒ chuyªn m«n, n¾m v÷ng nguyªn t¾c qu¶n lý nhµ tr-êng, ®i s©u ®i s¸t thùc tÕ, n¾m b¾t t©m t- nguyÖn väng, n¨ng lùc, së tr-êng cña tõng c¸n bé gi¸o viªn, ph©n c«ng c«ng viÖc hîp 18 lý, ®éng viªn khuyÕn khÝch hä ph¸t huy kh¶ n¨ng cña m×nh trong tõng lÜnh vùc c«ng t¸c, h-íng dÉn cô thÓ tõng néi dung c«ng viÖc ®¶m b¶o cho viÖc thùc hiÖn thµnh c«ng môc tiªu,nhiÖm vô ®Ò ra. Qu¸n Lµo, ngµy 20 th¸ng 03 n¨m 2011 Ng-êi viÕt SKKN §ç ThÞ TuyÕt 19