Tài liệu Thiết kế giá nâng hàng cho xe nâng cỡ nhỏ (word + bản vẽ)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI VIỆN CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC BỘ MÔN Ô TÔ VÀ XE CHUYÊN DỤNG THUYẾT MINH ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Đề tài: thiÕt kÕ gi¸ n©ng cho xe n©ng hµng cì nhá C¸n bé híng dÉn C¸n bé duyÖt Sinh viªn thùc hiÖn Líp Hµ Néi Mục lục : Ph¹m Huy Hêng : NguyÔn TiÕn Dòng : §Æng Quang Hng : ¤t« A – K49 Lêi nãi ®Çu……………………………………………………………… PhÇn I – Giíi thiÖu tæng quan vÒ xe n©ng hµng …………………… 1.1. §Þnh nghÜa ………………………………………………………… 1 2 2 1.3. Ph¹m vi ho¹t ®éng……………………………………………….. 1.4. CÊu t¹o chung vµ nguyªn lý ho¹t ®éng cña xe n©ng hµng…………. 3 3 4 5 6 7 7 8 11 1.2.1. C«ng dông……………………………………………………………2 1.2. C«ng dông vµ ph©n lo¹i…………………………………………… 1.2.2. Ph©n lo¹i………………………………………………………………. a. Xe n©ng hµng b»ng tay……………………………………………… b. Xe n©ng hµng b»ng ®iÖn……………………………………………… c. Xe n©ng hµng b»ng ®éng c¬………………………………………… 1.4.1. CÊu t¹o chung………………………………………………………… 1.4.2. Nguyªn lý ho¹t ®éng,………………………………………………… 2 1.5. C¸c hÖ thèng truyªng lùc……………………………………………. PhÇn II– Ph©n tÝch lùa chän ph ¬ng ¸n ……………………………… 15 15 2.1. C¸c ph¬ng ¸n bè trÝ hÖ thèng n©ng cña xe n©ng hµng ………… 2.2.1. Ph¬ng ¸n 1………………..………………………………………… 2.2.2. Ph¬ng ¸n 2………………..………………………………………… 2.2.3. Ph¬ng ¸n 3………………..………………………………………… 15 16 17 18 3.2.1. TÝnh to¸n trªn cÇn piston…………………………………………….. 3.2.2. TÝnh to¸n c¸c th«ng sè xylanh n©ng………………………………….. 3.2.3. KiÓm tra bÒn èng xylanh………………………………………….. 3.2.4. KiÓm tra bÒn nÐn cña cÇn piston…………………………………….. 3.2.5. KiÓm tra cÇn piston theo ®iÒu kiÖn æn ®Þnh…………………………. 23 29 29 31 32 33 33 36 36 38 2.2. S¬ ®å c¬ cÊu n©ng hµng vµ c¸c bé phËn cña nã………. ………… PhÇn III– TÝnh to¸n thiÕt kÕ vµ c¸c xylanh cho thñy lùc cho c¬ cÊu 21 n©ng ……………………………… 3.1. S¬ ®å thñy lùc cña c¬ cÊu n©ng hµng cho xe …………………….. 21 3.2. TÝnh to¸n vµ thiÕt kÕ xylanh ……………………………………… 22 3.3. TÝnh to¸n vµ thiÕt kÕ xylanh nghiªng khung……..……………… 3.3.1. TÝnh lùc trªn cÇn pitston cña xylanh nghiªng khung……..…………. 3.3.2. TÝnh to¸n c¸c kÝch thíc cña xylanh nghiªng khung……..…………. 3.3.3. KiÓm tra bÒn cña xylanh nghiªng khung……..………………………. 3.3.4. KiÓm tra bÒn nÐn cña cÇn piston……..…………. PhÇn IV– TÝnh to¸n vµ thiÕt kÕ c¸c phÇn tö cña c¬ cÊu n©ng 40 ……………………………… 4.1. TÝnh to¸n vµ thiÕt kÕ xÝch t¶i………………….……..……………… 40 4.1.1. C¸c d¹ng h háng cña xÝch………………………….……..…………. 4.1.2. KiÓm tra Êp ssuÊt trong b¶ng lÒ xÝch………………………….…….. 4.1.3. KiÓm nghiÖm xÝch vÒ bÒn kÐo……………………….……..…………. 40 40 41 41 4.2. TÝnh to¸n vÒ phÇn tö khung n©ng………….……..……………… 4.2.1. KÕt cÊu khung n©ng ………………………….……..…………. 41 4.2.2. C¸c gi¶ thiÕt khi tÝnh to¸n ………………………….…….. 42 4.2.3. C¸c tÝnh to¸n vÒ khung…………………………………………….. 42 PhÇn V– TÝnh chän b¬m vµ c¸c phÇn tö thuû lùc ………………… 5.1. C¸c ph¬ng ¸n lùa chän…..………………….……..……………… 5.2. C¸c chÕ ®é lµm viÖc cña b¬m………………….…….……………… 5.3. C¬ cÊu ®iÒu chØnh ¸p lùc…..………………….……..……………… PhÇn VI– TÝnh æn ®Þnh cña xe………………………………………… 6.1. C¸c gi¶ thiÕt khi tÝnh æn ®Þnh……………….……..……………… 6.2. C¸c trêng hîp æn ®Þnh cña xe n©ng……….…….……………… 6.2.1. Trêng hîp 1 6.2.2. Trêng hîp 2 ………………………….……..…………. ………………………….……..…………. 69 69 71 72 77 77 77 77 79 2 6.2.3. Trêng hîp 3 6.2.4. Trêng hîp 4 ………………………….……..…………. ………………………….……..…………. PhÇn VII– ThiÕt kÕ c«ng nghÖ………………………………………… 7.1. Ph©n tÝch kÕt cÊu vµ ®Æc tÝnh kü thuËt…….……..……………… 7.2. Ph©n tÝch tÝnh c«ng nghÖ…….……..……………… 7.3. C¸c nguyªn c«ng gia c«ng chi tiÕt…….……..……………… 7.3.1. Nguyªn c«ng 1 7.3.2. Nguyªn c«ng 2 7.3.3. Nguyªn c«ng 3 7.3.4. Nguyªn c«ng 4 7.3.5. Nguyªn c«ng 5 7.3.6. Nguyªn c«ng 6 ………………………….……..…………. ………………………….……..…………. ………………………….……..…………. ………………………….……..…………. ………………………….……..…………. ………………………….……..…………. PhÇn VIII– H íng dÉn sö dông m¸y n©ng…………………………… 8.1. Nguyªn lý cña xe n©ng…………….…….……..……………… 8.2. Yªu cÇu kü thuËt………………………….……..……………… 8.3. Nh÷ng chó ý khi sö dông…………….……..……………… KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o KÕt luËn 80 82 84 84 84 85 85 86 87 88 88 89 90 90 90 92 93 94 71 3 Lêi nãi ®Çu 4 Cïng víi sù ph¸t triÓn chung cña x· héi c¸c ph¬ng tiÖn xe m¸y dïng trong c¸c ngµnh giao th«ng vËn t¶i, ngµnh x©y dùng, c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp, c¸c kho hµng bÕn b·i, khai th¸c hÇm má… Còng ® îc ph¸t triÓn rÊt ®a d¹ng vÌ sè lîng, kiÓu mÉu, tÝnh n¨ng ho¹t ®éng tèi u do ®îc ¸p dông nhiÒu thµnh tùu khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn, tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ®ßi hái ngêi kü s khi ra trêng ph¶i cã hiÓu biÕt s©u réng vÒ ngµnh häc cña m×nh ®Æc biÖt lµ vÒ chuyªn ngµnh cÇn n¾m v÷ng cÊu t¹o, nguyªn lý ho¹t ®éng, c¸ch vËn hµnh c¸c ph¬ng tiÖn nãi trªn. Tõ ®ã biÕt c¸ch sö dông, söa ch÷a, thay thÕ phôc håi chø n¨ng ho¹t ®éng cña chóng khi cÇn thiÕt. ChÝnh v× vËy em ®îc nhËn ®å ¸n “TÝnh to¸n thiÕt kÕ gi¸ n©ng cho xe n©ng hµng cì nhá”. §©y lµ ®Ò tµi cã tÝnh thùc tiÔn cao vµ ®¸ng chó ý v× níc ta ®ang thêi kú ph¸t triÓn ®ßi hái sè lîng xe m¸y chuyªn dïng trong c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp, bÕn c¶ng kho hµng lín, tÝnh n¨ng ho¹t ®éng tèi u, kÕt cÊu nhá gän… §ã còng lµ yÕu tè thóc ®Èy em thùc hiÖn ®Ò tµi cña minh. Sau mét thê gian t×m hiÓum, nghiªn cøu lùa chän c¸c th«ng sè vµ tÝnh to¸n díi sù tËn t×nh híng dÉn cña thÇy Ph¹m Huy Hêng em ®· hoµn thµnh ®îc ®Ò tµi cña minh. Tuy nhiªn do thêi gian cã h¹n vµ tr×nh ®é b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn kh«ng thÓ tr¸nh ®îc nh÷ng sai sãt trong qu¸ tr×nh tÝnh to¸n thiÕt kÕ. ChÝnh v× vËy em rÊt mong sù chØ b¶o cña c¸c thÇy ®Ó ®å ¸n cØa em hoµn thiÖn h¬n. Qua ®©y em xin göi tíi thÇy híng d·n Ph¹m Huy Hêng vµ c¸c thÇy trong bé m«n lêi c¶m ¬ n ch©n thµnh nhÊt. Hµ Néi, ngµy…. th¸ng … n¨m 2009 Sinh viªn §Æng Quang Hng PhÇn I - Giíi thiÖu tæng quan vÒ xe n©ng hµng 1.1. §Þnh nghÜa Xe n©ng hµng lµ lo¹i xe chuyªn dïng phôc vô vµo viÖc vËn chuyÓn, bèc xÕp, n©ng h¹ hµng hãa vµ ®îc thiÕt kÕ dùa trªn xe c¬ së cã bæ xung thªm c¸c thiÕt bÞ n©ng h¹. 1.2. C«ng dông vµ ph©n lo¹i 5 1.2.1. C«ng dông Xe n©ng hµng tù hµnh lµ mét d¹ng riªng cña m¸y trôc vËn chuyÓn, nã kh«ng chØ ®îc dïng ®Î n©ng h¹ (xÕp dì) vµ vËn chuyÓn c¸c lo¹i hµng kiÖn, hµng bao gãi, hµng hßm, comtainer nhá vµ c¸c cÊu kÖin bª t«ng cã träng lîng t¬ng ®èi lín. Nã còng cã thÓ l¾p c¸c thiÕt bÞ kÑp hµng ®Ó vËn chuyÓn c¸c hµng èng dµi. §«i khi còng cã thÓ n©ng vµ vËn chuyÓn c¸c vËt liÖu rêi nhng chóng ph¶i ®îc bao gãi hoÆc ®ùng trong thïng chøa, cù ly vËn chuyÓn kh«ng xa (400m). Nguån ®éng lùc sö dông cho xe n©ng hµng cã thÓ lµ: ¾c quy, ®éng c¬ tèt trong hay ®éng lùc kÕt hîp. Trong x©y dùng thêng sö dông lo¹i xe n©ng hµng tù hµnh víi nguån lcj lµ ®éng c¬ ®èt trong, bé di chuyÓn cã kÕt cÊu kiÓu « t« víi kÝch thíc bao nhá h¬n « t«. D¹ng c¬ b¶n cña bé c«ng t¸c ®Æt trªn xe n©ng tù hµnh lµ bµn n©ng cã g¾n víi hai cµng n©ng h×nh ch÷ L (gäi lµ cÆp ®Üa n©ng). Víi hai cµng n©ng nµy, nã cã thÓ mang bÊt kú lo¹i hµng nµo: b»ng c¸ch ®Æt th©n tÊm b¶n ®¸y lªn hai cµng n©ng hoÆc chøa s¾c trong thïng chøa b»ng gç hay thÐp, cßn vËt liÖu rêi th× dïng gÇu xÝc treo trªn bµn n©ng. §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña m¸y lµ: Cã tÝnh c¬ ®éng cao, cã nhiÒu cøc n¨ng: + N©ng h¹ + Bèc xÕp + Kh¨ n¨ng quay vËn chuyÓn hµng T¶i träng n©ng lín nÊht mµ xe n©ng cã thÓ tõ ®Ìn 5 tÊn, chiÒu cao n©ng cã thÓ ®¹t 6m, tèc ®é n©ng hµng cña cµng ®¹t 0,27m/s, tèc ®é di chuyÓn trªn nÒn ®¹t 20km/h. Xe n©ng hµng ®îc sö dông rÊt nhiÒu trong c¸c bÕn c¶ng, kho b·i, ga ®êng s¾t hay trong c¸c kho hµng; xe cã thÓ lµm viÖc trong m«i trêng tõ 10 400C. Ngµy nay ngêi ta ®· sö dông mét sè xe n©ng hµng chuyªn dïng cã t¶i träng n©ng ®Õn 25 tÊn víi kÝch thíc bao cña hµng rÊt lín, nh xe n©ng chuyªn xÕp dì hµng Comtainer,... 1.2.2. Ph©n lo¹i Xe n©ng h¹ ®îc chia lµm 3 lo¹i chÝnh dùa trªn nguyªn t¾c tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p, tõ nhÑ ®Õn nÆng, tõ thÊp ®Õn cao. Ba lo¹i chÝnh bao gåm: a. Xe n©ng h¹ b»ng tay 6 Xe n©ng h¹ b»ng tay lµ xe n©ng dïng thñ c«ng ®Ó di chuyÓn hµngho¸ gåm c¸c lo¹i xe n©ng tay, xe ®Èy tay hoÆc cã thÓ võa di chuyÓn hµng ho¸ võa n©ng hµng ho¸ lªn cao bao gåm c¸c lo¹i xe n©ng cao. T¹i träng n©ng vµ chiÒu cao n©ng cho lo¹i xe n©ng b»ng tay nµy ®Òu r¬i vµo lo¹i nhÑ vµ ®¬n gi¶n tõ 0,5 - 1 tÊn cho lo¹i võa di chuyÓn võa n©ng lªn cao hoÆc 2,5 tÊn cho lo¹i chØ di chuyÓn chø kh«ng n©ng lªn cao. b. Xe n©ng h¹ b»ng ®iÖn. Xe n©ng h¹ b»ng ®iÖn lµ lo¹i xe dïng ¾c quy hoÆc cÊm ®iÖn ®Ó thay cho søc ngêi ®Ó di chuyÓn hµng bµ n©ng hµng. Nã sö dông 2 m« t¬, m« t¬ di chuyÓn dµnh cho viÖc di chuyÓn vµ m« t¬ n©ng h¹ dµnh cho viÖc n©ng h¹. NÕu chØ sö dông mét m« t¬ cho viÖc n©ng h¹ hoÆc chØ ®¹o viÖc di chuyÓn th× ngêi ta gäi lµ xe n©ng b¸n tù ®éng, v× chØ cã mét nöa c«ng n©ng dïng ¾c quy. NÕu dïng c¶ 2 m« t¬ cho c¶ viÖc di chuyÓn vµ viÖc n©ng h¹, th× ngêi ta gäi lµ xe n©ng tù ®éng hoÆc xe n©ng ®iÖn. 7 T¹i träng n©ng vµ chiÒu cao n©ng cho lo¹i xe n©ng b»ng ®iÖn cao h¬n xe n©ng tay mét chót, cã thÓ n©ng 2,5 tÊn víi chiÒu cao n©ng 6m. C¸c lo¹i xe nµy thêng hay sö dông víi hÖ thèng gi¸ kÖ. Xe n©ng h¹ b»ng ®iÖn ba b¸nh + ChiÒu cao n©ng lµ: 3m + C«ng suÊt n©ng lµ: 2 tÊn Thêng ®îc dïng táng c¸c siªu thÞ ®Ó n©ng h¹ hµng ho¸. Víi kÝch thíc nhá gän thÝch hîp cho viÖc di chuyÓn trong nh÷ng n¬i cã hµng ho¸ nhiÒu mµ ®êng ®i l¹i nhá hÑp. Víi thiÕt kÕ 3 b¸nh xe cã thÓ di chuyÓn víi gãc quay vßng nhá. Xe n©ng h¹ b»ng ®iÖn 4 b¸nh + C«ng suÊt n©ng: 3 tÊn + ChiÒu cao n©ng: 6m Xe ®îc dïng trong c¸c nhµ xëng cã khèi lîng n©ng võa ph¶i, nhng cã thÓ xÕp hµng ho¸ cao. c. Xe n©ng h¹ b»ng ®éng c¬ Xe n©ng h¹ b»ng ®éng c¬ ®èt trong lµ xe dïng ®éng c¬ ®èt trong ®Ó thùc hiÖn viÖc di chuyÓn vµ n©ng h¹. Th«ng thêng khi sö dông lo¹i xe nµy, 8 ngêi ta ph¶i sö dông n©ng d¬ vµ di chuyÓn hµng ho¸ khèi lîng lín, tÇn suÊt cao mµ c¸c lo¹i xe kh¸c kh«ng thÓ ®¸p øng ®îc. 9 CÊu t¹o cña xe chñ yÕu bao gåm cã ®éng c¬ ch¹y b»ng liÖu x¨ng, dÇu diesed, gas. Khung gÇm lèp xe cÊu t¹o nh « t«, ngoµi ra cßn cã thªm hÖ thèng thuû lùc ®Ó n©ng cÊp hµng ho¸. T¶i träng cña lo¹i xe n©ng b»ng ®éng c¬ xuÊt ph¸t cã thÓ tõ 1 tÊn lÒn ®Õn hµng trôc tÊn. Th«ng thêng c¸c lo¹i xe n©ng tõ 5 tÊn trë xuèng dïng ®¹i trµ trong c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp, c¸c lo¹i xe cã t¶i träng tõ 10 tÊn trë lªn dïng ë c¸c c¶ng biÓn phôc vô cho viÖc n©ng h¹ container cã t¶i träng lín. 1.3. Ph¹m vi ho¹t ®éng Cïng víi nÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn th× xe n©ng còng ph¶i cã nh÷ng c¶i tiÕn sao cho phï hîp víi tÝnh chÊt c«ng viÖc. Do vËy ph¹m vi ho¹t ®éng còng ngµy cµng më réng. Kh«ng chØ sö dông xe n©ng trong c¸c bÕn c¶ng, b·i bèc xÕp, trong lÜnh vùc x©y dùng, trong c¸c c«ng ty, nhµ m¸y mµ xe n©ng cßn ph¶i ®¸p øng yªu cÇu vÒ nhanh gän thÝch nghi víi mäi ®iÒu kiÖn kh«ng gian, ®Þa h×nh phøc t¹p. Bªn c¹nh ®ã chñng lo¹i, kÝch cì xe ph¶i ®a d¹ng. Cïng víi chñ tr¬ng cña nhµ níc nh»m ph¸t triÓn vïng s©u, vïng xa, x©y dùng c¸c c¬ së h¹ tÇng th× xe n©ng cµng cã ph¹m vi ho¹t ®éng réng tèc ®é 10 n©ng hµng, ®Þa h×nh lµm viÖc tuú thuéc vµo yªu cÇu thùc tÕ vµ môc ®Ých sö dông. 1.4. CÊu t¹o chung vµ nguyªn lý ho¹t ®éng cña xe n©ng hµng 1.4.1. CÊu t¹o chung. CÊu t¹o chung cña xe n©ng hµng tù hµnh víi bé di chuyÓn b¸nh lèp, l¾p hai cµng n©n, nguån ®éng lùc l¸i ®éng c¬ ®èt trong ®îc thÓ hiÖn trªn h×nh gåm c¸c bé phËn chÝnh sau: + Bé c«ng t¸c + Bé di chuyÓn + HÖ thèng ®éng lùc + HÖ thèng ®iÒu khiÓn H×nh 1: S¬ ®å bè trÝ xe n©ng hµng 1. Khung n©ng 8. GhÕ ngåi ®iÒu khiÓn 2. Xylanh n©ng 9. Côm b¬m thñy lùc 3. Tay g¹t ®iÒu khiÓn 10. §èi träng 4. Bµn n©ng 11. B¸nh sau 5. Cµng n©ng 12. Xylanh nghiªng 6. M¸i che 13. B¸nh tríc chñ ®éng 7. V« l¨ng l¸i - Bé phÇn c«ng t¸c cña xe n©ng gåm cã bµn n©ng, trªn cã l¾p cµng n©ng hoÆc kÑp hµng, rä n©ng… - Bé phËn di chuyÓn cña xe gåm cÇu tríc, cÇu sau vµ c¸c b¸nh lèp. 11 - Do ®Æc ®iÓm cÊu t¹o vµ do tÝnh chÊt c«ng viÖc mµ cÇu tríc cña xe n©ng thêng lµ cÇu chñ ®éng vµ b¸nh lèp di chuyÓn cã ®êng kÝnh lín h¬n ®Ó cã thÓ ®ì phÇn chñ yÕu cña träng lîng hµng n©ng, cßn cÇu sau dÉn híng, trªn nã cã l¾p c¸c b¸nh xe cã ®êng kÝnh nhá h¬n. - HÖ thèng l¸i ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh lµm viÖc cña m¸y vµ ®iÒu khiÓn c¸c b¸nh sau ®Ó cã thÓ chuyÓn híng c¶ xe n©ng trong qu¸ tr×nh di chuyÓn. - HÖ thèng truyÒn ®éng lùc gåm ®éng c¬, ly hîp, hép sè, cÇu tríc, cÇu sau vµ c¬ cÊu l¸i… 1.4.2. Nguyªn lý ho¹t ®éng. Khi muèn dì (lÊy) hµng, ta h¹ cµng n©ng ®Õn vÞ trÝ thÊp nhÊt, ®iÒu khiÓn xylanh lµm nghiªng khung chÝnh vÒ phÝa tríc 3 - 4 ®é, ®iÒu chØnh vÞ trÝ cña xe vµ cµng n©ng võa chêm díi ®¸y kiÖn hµng råi cho m¸y tiÕn vÒ phÝa tríc, cho cµng n©ng ngËp hoµn toµn vµo ®¸y kiÖn hµng, sau ®ã l¹i lµm nghiªng khung vÒ phÝa sau 12 – 15 ®é. §Ó di chuyÓn hµng ®Õn vÞ trÝ cÇn thiÕt, ta n©ng cµng n©ng cã hµng lªn ®é cao 0,5 – 1m (tuú thuéc chiÒu cao cÇn n©ng vµ kh¶ n¨ng cña chiÒu cao n©ng cña mçi xe) sau ®ã di chuyÓn. §Õn vÞ trÝ xÕp hµng ta tiÕp tôc n©ng hµng ®Õn chiÒu cao cÇn thiÕt, di chuyÓn xe vµo ®óng vÞ trÝ xÕp hµng vµ h¹ hµng xuèng, nghiªng khung chÝnh vÒ phÝa tríc, lïi m¸y vµ di chuyÓn m¸y trë l¹i vÞ trÝ ban ®Çu ®Ó tiÕp tôc chu kú lµm viÖc. Khi muèn n©ng hµng cïng víi cµng n©ng lªn cao th× ®iÒu khiÓn xylanh n©ng lµm khung di ®éng di chuyÓn theo r·nh cña khung cè ®Þnh mµ ®i lªn. Xylanh n©ng t× lªn dÇm ngang cña khung chÝnh ë phÝa díi, cßn cÇn xylanh n©ng ®Èy liªn kÕt b¶n lÒ víi dÇm trªn cña khung di ®éng ®ång thêi bµn n©ng ®îc di chuyÓn theo r·nh dÉn híng cña khung nhê pal¨ng xÝch. Pal¨ng gåm 2 d¶i xÝch vßng qua 2 con l¨n ®Æt t¹i ®Çu trªn cña xylanh n©ng. Mét ®Çu cña xÝch b¾t víi èng xylanh n©ng cßn ®Çu kia b¾t víi bµn n©ng. Nhê vËy tèc ®é vµ hµnh tr×nh cña bµn n©ng lín gÊp 2 lÇn tèc ®é vµ hµnh tr×nh cña xylanh n©ng. Tr×nh tù c¸c thao t¸c vµo lÊy hµng vµ xÕp hµng cña xe n©ng tù hµnh ®îc tr×nh bµy ë h×nh sau: H×nh 2: Tr×nh tù thao t¸c xÕp cña xe n©ng 12 1. 2. 3. 4. 5. 6. M¸y di chuyÓn mang hµng ®Õn gÇn vÞ trÝ cña xe n©ng N©ng hµng lªn ®Õn chiÒu cao cÇn thiÕt ®Ó xÕp TÞnh tiÕn m¸y ®Õn cù ly cho phÐp §iÒu khiÓn ®a khung chÝnh vÒ vÞ trÝ th¼ng ®øng H¹ hµng xuèng vµ xÕp hµng vµo ®óng vÞ trÝ Lïi m¸y ra ®Õn vÞ trÝ cÇn thiÕt (cµng n©ng ®îc rót ra khái ®¸y kiÖn hµng) 7. Nghiªng khung chÝnh vÒ phÝa sau 8. H¹ cµng n©ng xuèng tíi vÞ trÝ chiÒu cao di chuyÓn H×nh 3: Tr×nh tö thao t¸c lÊy dì hµng cña xe n©ng 1. 2. 3. 4. 5. Cho m¸y tiÕn gÇn ®Õn kiÖn hµng, khung chÝnh nghiªng vÒ phÝa sau §iÒu khiÓn cho lìi n©ng n»m ngang, khung chÝnh ®øng th¼ng N©ng cµng n©ng lªn cao ngang vÞ trÝ lÊy hµng TÞnh tiÕn m¸y, ®a cµng n©ng vµo ®óng vÞ trÝ díi kiÖn hµng N©ng hµng lªn ®Õn chiÒu cao cÇn thiÕt 13 6. Nghiªng khung chÝnh vÒ phÝa sau, cµng n©ng nghiªng theo, ®Ó gi÷a hµng kh«ng bÞ trît ra 7. Lïi m¸y l¹i mét kho¶ng c¸ch an toµn, ®Ó h¹ bít chiÒu cao cña hµng 8. H¹ hµng xuèng ®Õn vÞ trÝ cÇn thiÕt (thêng c¸ch mÆt ®Êt 0,5 – 1m) ®Ó di chuyÓn ®Õn vÞ trÝ xÕp hµng. 1.5. C¸c hÖ thèng truyÒn lùc thêng gÆp * HÖ thèng truyÒn lùc b»ng ®iÖn: S¬ ®å nh sau H×nh 4. S¬ ®å hÖ thèng truyÒn lùc b»ng ®iÖn 1. ¾c qui 2. Hép ®iÒu khiÓn 3. Mot¬ ®iÖn 4. CÇu chñ ®éng Nguyªn lý ho¹t ®éng: Më kho¸ ®iÖn dßng ®iÖn tõ ¾c qui ®Õn biÕn trë vµ ®Õn m« t¬ ®iÖn ra cÇu chñ ®éng. Xe ch¹y nhanh chËm tuú thuéc vµo vÞ trÝ cña biÕn trë. ¦u ®iÓm: KÝch thíc nhá gän truyÒn ®éng ªm dÞu Nhîc ®iÓm: §é bÒn cña hÖ thèng ¾c qui kh«ng cao, trong qu¸ tr×nh lµm viÖc ph¶i n¹p Thêi gian sö dôngt hÊp * HÖ thèng truyÒn ®éng b»ng c¬ khÝ 14 H×nh 5. S¬ ®å hÖ thèng truyÒn lùc c¬ khÝ 1. §éng c¬ 2. Li hîp 3. Hép sè 4. C¸c ®¨ng 5. CÇu chñ ®éng Nguyªn lý ho¹t ®éng: Dïng ®éng c¬ nhiÖt dÉn ®éng c¸c hÖ thèng truyÒn lùc. Nguån n¨ng lîng tõ ®éng c¬ ®èt trong truyÒn qua li hîp ®Õn hép sè, ®Õn c¸c ®¨ng vµ ra cÇu chñ ®éng. ¦u ®iÓm: - HiÖu suÊt cña hÖ thèng truyÒn lùc vµ cña c¸c chi tiÕt cao - §é tin cËy cña hÖ thèng cao, dÔ vËn hµnh vµ söa ch÷a Nhîc ®iÓm: G©y ra ån lín, truyÒn ®éng kh«ng ªm dÞu KÕt cÊu c¸c chi tiÕt cång kÒnh * HÖ thèng truyÒn ®éng thuû ®éng H×nh 6. S¬ ®å hÖ thèng truyÒn lùc thuû ®éng 15 1. §éng c¬ 4. C¸c ®¨ng 2. Li hîp thuû lùc hoÆc biÕn m« thuû lùc 5. CÇu chñ ®éng 3. Hép sè c¬ khÝ Nguyªn lý: C«ng suÊt ®îc truyÒn trùc tiÕp tõ ®éng c¬ ®Õn biÕn m« thuû lùc (hoÆc li hîp thuû lùc, vµ qua hép sè c¬ khÝ dÉn tíi cÇu chñ ®éng) ¦u ®iÓm: TruyÒn ®éng ªm dÞu h¬n truyÒn lùc c¬ khÝ §iÒu khiÓn nhÑ nhµng Nhîc ®iÓm: KÕt cÊu phøc t¹p gi¸ thµnh cao, yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cao. * TruyÒn lùc thÓ tÝch H×nh 7. S¬ ®å hÖ thèng truyÒn ®éng thÓ tÝch 1. §éng c¬ 2. B¬m thuû lùc 3. §éng c¬ thñy lùc 4. Hép sè c¬ khÝ 5. Cçu chñ ®éng Nguyªn lý: §éng c¬ næ kÐo b¬m sè 2 quay, khi xe ®øng yªn dÇu qua c¬ cÊu ®iÒu khiÓn vÒ thïng, khi xe ch¹y tiÕn hay lïi th× phô thuéc vµo viÖc më van 3, ®éng c¬ thuû lùc quay kÐo theo cÇu chñ ®éng quay theo. ¦u ®iÓm: TruyÒn ®éng nhÑ nhµng vµ ªm dÞu, gi¶m søc lao ®éng cho ngêi l¸i. 16 Nhîc ®iÓm: Gi¸ thµnh cho s¶n phÈm lµ cao, chi phÝ cho söa ch÷a vµ b¶o dìng cao, bè trÝ trªn xe kh¸ cång kÒnh phøc t¹p. KÕt luËn: * Qua ph©n tÝch c¸c ph¬ng ¸n truyÒn lùc nh trªn, ®Ó ®¶m b¶o xe thiÕt kÕ gi¸ thµnh thÊp lµm viÖc æn ®Þnh, chi phÝ cho vËn hµnh söa ch÷a vµ b¶o dìng lµ thÊp nhÊt; phô tïng thay thÕ s½n cã vµ dÔ kiÕm rÎ. Ta lùa chän ph¬ng ¸n truyÒn lùc c¬ khÝ lµ ph¬ng ¸n sè 2. Sau khi ®· lùa chän ph¬ng ¸n truyÒn lùc cho xe n©ng ta lÊy lu«n ®éng c¬ nhiÖt dÉn ®éng b¬m thuû lùc cung cÊp cho hÖ thèng thuû lùc cña c¬ cÊu n©ng. PhÇn II - Ph©n tÝch lùa chän ph¬ng ¸n Trong thùc tÕ xe n©ng ®· ®îc sö dông vµo nhiÒu lÜnh vùc vµ trong nhiÒu ngµnh kh¸c nhau. Tuú thuéc vµo tÝnh chÊt c«ng viÖc, ®Þa h×nh ho¹t ®éng mµ tríc khi ®i vµo thiÕt kÕ mét xe n©ng ta cÇn ph©n tÝch c¸c ph¬ng ¸n vÒ u vµ nhîc ®iÓm ®Ó sau ®ã chän ra ph¬ng ¸n tèi u nhÊt sao cho phï hîp víi môc ®Ých sö dông. 2.1. C¸c ph¬ng ¸n bè trÝ hÖ thèng n©ng cña xe n©ng hµng 2.1.1. Ph¬ng ¸n 1 S¬ ®å bè trÝ nh h×nh vÏ H×nh 8. S¬ ®å cho ph¬ng ¸n 1 17 Trªn xe bè trÝ mét xy lanh n©ng vµ mét xi lanh nghiªng ®æ. Xi lanh nghiªng ®æ ®îc ®Æt trªn cao cña nãc xe, * ¦u ®iÓm: Do chØ bè trÝ xi lanh ®æ cã Ýt ®êng èng h¬n vµ van ph©n phèi ®¬n gi¶n h¬n so víi lo¹i cã l¾p 2 xi lanh nghiªng. Do xi lanh ®æ ®Æt trªn cao nªn c¸nh tay ®ßn víi t©m quay cña c¬ cÊu n©ng lµ lín nªn ®êng kÝnh xi lanh cã thÓ lµm nhá h¬n so víi lo¹i ®Æt ë phÝa díi. * Nhîc ®iÓm: Bè trÝ xi lanh trªn cao nªn cång kÒnh vµ kh«ng gän, l¾p ®Æt, th¸o dì gÆp nhiÒu khã kh¨n. 2.1.2. Ph¬ng ¸n 2 Bè trÝ hai xi lanh nghiªng ®æ hai bªn vµ mét xi lanh chÝnh ë gi÷a. Nh s¬ ®å sau: H×nh 9. S¬ ®å cho ph¬ng ¸n sè 2 18 * ¦u ®iÓm: Do bè trÝ hai xi lanh nghiªng ë hai bªn nªn chiÒu ao cña xe thÊp, kÝch thíc xe nhá gän. §êng kÝnh xi lanh nghiªng nhá. * Nhîc ®iÓm: C¸c van ph©n phèi sÏ phøc t¹p, viÖc chÕ t¹o c¸c xi lanh hai chiÒu vµ lµm kÝn khã kh¨n h¬n. 2.1.3. Ph¬ng ¸n 3 Bè trÝ c¬ cÊu n©ng ë bªn c¹nh xe: S¬ ®å nh h×nh H×nh 10. S¬ ®å bè trÝ c¬ cÊu n©ng cho ph¬ng ¸n 3 * ¦u ®iÓm: VËn chuyÓn ®îc c¸c hµng ho¸ cã kÝch thíc dµi nh c¸c thanh thÐp c©y gç mµ ®i vµo c¸c ®êng hÑp. * Nhîc ®iÓm: Do ph¶i bè trÝ ph©n t¶i träng theo mÆt ph¼ng däc xe nªn viÖc bè trÝ c¸c c¬ cÊu, hÖ thèng trªn xe phøc t¹p vµ khã kh¨n. Khi xe chuyÓn ®éng kh«ng t¶i trªn ®êng lùc b¸m c¸c b¸nh xe trªn cïng mét cÇu lµ kh¸c nhau, dÉn ®Õn tÝnh æn ®Þnh kh«ng cao. * KÕt luËn: Qua ph©n tÝch ba ph¬ng ¸n trªn thêng gÆp trong thùc tÕ. Do yªu cÇu thiÕt kÕ xe n©ng hµng ë c¸c bÕn b·i víi hµng ho¸ gän nªn ta lùa chän ph¬ng ¸n 2. V× ®iÒu khiÓn kh«ng cho phÐp nªn em chØ ®i thiÕt kÕ vµ tÝnh to¸n hÖ thèng thuû lùc cho c¬ cÊu n©ng cña xe n©ng hµng. 19 2.2. S¬ ®å c¬ cÊu n©ng hµng vµ c¸c bé phËn cña nã H×nh 11. S¬ ®å c¬ cÊu n©ng hµng vµ c¸c bé phËn 1. Khung cè ®Þnh 6. Cµng n©ng 2. Xi lanh n©ng 7. Hép n©ng 3. Con l¨n cña khung cè ®Þnh 8. Puli xÝch 4. Khung di ®éng 9. Con l¨n cña hép n©ng 5. Con l¨n cña khung di ®éng 10. XÝch t¶i 11. Xi lanh nghiªng * C¸c bé phËn cña c¬ cÊu n©ng: a. Gi¸ n©ng hµng (hay cßn gäi lµ khung di ®éng): §îc cÊu t¹o bëi hai thanh thÐp ®Æc h×nh ch÷ I. Gi¸ n©ng hµng ®îc di chuyÓn lªn xuèng trªn hai r·nh cña khung ngoµi nhê c¸c con l¨n chÝnh vµ c¸c con l¨n bªn. b. Thanh ®ì gi¸ n©ng hµng (Khung cè ®Þnh) Khung cè ®Þnh cã kÕt cÊu lµ thÐp h×nh ch÷ U. Trªn thanh ®ì gi¸ n©ng hµng cã c¸c bé phËn ®Ó cè ®Þnh xi lanh lùc vµ xi lanh ®iÒu khiÓn ®é nghiªng cña khung cè ®Þnh. c. XÝch t¶i Cã t¸c dông treo gi¸ n©ng hµng, mét ®Çu ®îc cè ®Þnh vµo th©n xi lanh lùc n©ng ®Çu cßn l¹i cè ®Þnh vµo hép n©ng cã chøa cµng n©ng. KÝch thíc xÝch t¶i tuú thuéc vµo t¶i träng n©ng. d. Xi lanh lùc n©ng hµng 20